Bài giảng cơ chế thị trường

Phần 2
Cơ chế thị trường

Thị trường là một nhóm người mua và
người bán các hàng hoá và dịch vụ.


Thuật ngữ cung và cầu nhằm chỉ hành vi
của người mua và người bán tương tác với
nhau trong thị trường.
Thị trường
Thị trường

Người mua quyết định cầu.

Người bán quyết định cung
3/08 © TS. Trần Văn Hoà, HCE
4
Thị trường

Thị trường là sự dàn xếp giữa người bán và
người mua trong trao đổi hàng hoá và dịch
vụ.

Chức năng kinh tế của thị trường:

Xác định giá cả để đảm bảo sản lượng mà
người mua muốn mua bằng với sản lượng
người bán muốn bán.
3/08 © TS. Trần Văn Hoà, HCE
5

Thị trường cạnh tranh

Thị trường cạnh tranh là thị trường có rất
nhiều người mua và người bán do vậy mỗi
người không có ảnh hưởng đến giá cả thị
trường
3/08 © TS. Trần Văn Hoà, HCE
6
Cạnh tranh: Hoàn hảo và không hoàn
hảo

Thị trường cạnh tranh hoản hảo

Thị trường độc quyền

Thị trường tập quyền

Thị trường cạnh tranh độc quyền
3/08 © TS. Trần Văn Hoà, HCE
7
Cầu
Khái niệm
Cầu là số lượng hàng hoá mà người mua muốn
mua ở các mức giá chấp nhận được, ceteris
paribus
Cầu là toàn bộ mối quan hệ giữa lượng cầu và giá
3/08 © TS. Trần Văn Hoà, HCE
8
Biểu cầu và đường cầu cá nhân
P Qd

5,00 0
3,00 1
2,00 2
1,50 3
1,25 4
1,00 6
0,75 9
0,50 15
D
3/08 © TS. Trần Văn Hoà, HCE
9
P Qb
5,00 0
3,00 0
2,00 1
1,50 2
1,25 4
1,00 7
0,75 11
0,50 15
Đồ thị 2.2. Đường cầu của sinh viên B
0
1
2
3
4
5
6
0 2 4 6 8 10 12 14 16
Qd

P
3/08 © TS. Trần Văn Hoà, HCE
10
Đường cầu thị trường
Đồ thị 2.2. Đường cầu của sinh viên B
0
1
2
3
4
5
6
0 2 4 6 8 10 12 14 16
Qd
P
Đồ thị 2.3. Đường cầu của thị trường
0
1
2
3
4
5
6
0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28 30 32
Qd
P
Cộng theo chiều ngang lượng cầu của 2 sinh viên theo các
mức giá khác nhau
3/08 © TS. Trần Văn Hoà, HCE
11

Đường cầu thị trường
P Qa Qb Qm
5,00 0 0 0
3,00 1 0 1
2,00 2 1 3
1,50 3 2 5
1,25 4 4 8
1,00 6 7 13
0,75 9 11 20
0,50 15 15 30
Đồ thị 2.3. Đường cầu của thị trường
0
1
2
3
4
5
6
0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28 30 32
Qd
P
3/08 © TS. Trần Văn Hoà, HCE
12

Đường cầu là đường biểu diễn mối quan hệ
giữa lượng cầu và giá, khi các yếu tố khác
không thay đổi. Nó cho biết lượng cầu tại
các mức giá khác nhau.

Mối quan hệ nghịch biến giữa lượng cầu và

giá được gọi là Luật cầu
3/08 © TS. Trần Văn Hoà, HCE
13
Các nhân tố làm dịch chuyển
đường cầu

Tại sao cầu dịch chuyển?

Thu nhập của người tiêu dùng thay đổi

Giá của các hàng hoá liên quan thay đổi

Thị hiếu tiêu dùng thay đổi

Số lượng người tiêu dùng thay đổi

Các kỳ vọng về giá trong tương lai

Người tiêu dùng có thông tin mới
3/08 © TS. Trần Văn Hoà, HCE
14
Nhân tố 1: Thu nhập của người
tiêu dùng thay đổi

Cầu đối với các hàng hoá thông thường
tăng khi thu nhập của người tiêu dùng tăng.
P
Q
3/08 © TS. Trần Văn Hoà, HCE
15

Hàng hoá bình thường và hàng
hoá thứ cấp

Cầu tăng khi thu nhập tăng, thì hàng hoá đó được gọi hàng
bình thường, ngược lại cầu giảm khi thu nhập tăng thì hàng
đó được gọi là hàng thứ cấp.
P
Q
P
Q
Hàng bình thường Hàng thứ cấp
3/08 © TS. Trần Văn Hoà, HCE
16
Nhân tố 2: Giá của các hàng hoá
liên quan thay đổi

Hàng hoá thay thế & hàng hoá bổ sung

Xe Ford & Toyota là 2 hàng hoá thay thế
(chúng cùng có một chức năng như nhau);
xe gắn máy và xăng là 2 hàng hoá bổ sung
(chúng được sử dụng đồng thời với nhau)
3/08 © TS. Trần Văn Hoà, HCE
17
Hàng hoá thay thế

Coca & Pepsi là 2 hàng hoá thay thế đối với nhiều người. Tại mức
giá 10.000 đ/lon, 7 lon Coca & 4 lon Pepsi được tiêu dùng mỗi tuần
7
Qcôca

4
Qpepsi
Pcôca
Ppepsi
10.000
3/08 © TS. Trần Văn Hoà, HCE
18

Nếu giá của Côca tăng lên 12.000đ/lon, các nhân tố khác không đổi,
lượng cầu Côca giảm xuống 5 lon. Lượng cầu di chuyển trên đường
cầu.
7
Qcôca
4
Qpepsi
Pcôca
Ppepsi
10.000
12.000
5
3/08 © TS. Trần Văn Hoà, HCE
19

Giá Côca tăng dẫn đến tăng lượng cầu đối với Pepsi. Đường cầu
Pepsi dịch chuyển sang bên phải.
Qpepsi
7
Qcôca
4
Pcôca

Ppepsi
10.000
12.000
5
5
3/08 © TS. Trần Văn Hoà, HCE
20

Khi nói về hàng hoá thay thế, thì sự phân
loại chi tiết các hàng hoá là rất quan trọng.
Có nhiều loại xe có thể thay thế cho xe
Ford, như Toyota, Mazda, Nissan ...Nhưng
có rất ít hàng hoá thay thế cho xe ôtô.