ĐỀ CƯƠNG môn học các phương pháp tách sắc kí

ĐỀ CƯƠNG MÔN HỌC
Các phương pháp tách s ắc kí
1. Thông tin về giảng viên:
+ Thông tin về giảng viên thứ 1:
- Họ và tên: Vũ Thị Kim Thoa
- Chức danh, học hàm, học vị: Thạc sĩ
- Thời gian, địa điểm làm việc: Văn phòng khoa Hóa
- Địa chỉ liên hệ: Khoa Hóa học Trường ĐHSP Hà Nội 2
- Điện thoại: 0985937289
Email:
- Các hướng nghiên cứu chính: Hóa phân tích
+ Thông tin về giảng viên thứ 2:
- Họ và tên: Nguyễn Thị Huyền
- Chức danh, học hàm, học vị: Thạc sĩ
- Thời gian, địa điểm làm việc: Văn phòng khoa Hóa
- Địa chỉ liên hệ: Khoa Hoá Trường ĐHSP Hà Nội 2
- Điện thoại, email: 0974435514

- Các hướng nghiên cứu chính: Hóa phân tích
+ Thông tin về trợ giảng:
2. Thông tin về môn học
- Tên môn học: Các phương pháp tách, phân chia các ch ất bằng chiết và sắc kí
- Mã môn học: HH428
- Số tín chỉ: 2
- Loại môn học:
+ Tự chọn
+ Điều kiện tiên quyết: đã hoàn thành HPT1, HPT2, HPT3, HPT4
- Giờ tín chỉ đối với các hoạt động học tập:
+ Học lý thuyết trên lớp:30 tiết
+ Thảo luận, hoạt động nhóm: 0
+ Thực hành trong phòng thí nghi ệm:0

+ Tự học, nghiên cứu: 60
- Đơn vị phụ trách môn học:
+ Bộ môn: Phương pháp- Phân tích
+ Khoa: Hoá học
3. Mục tiêu của môn học:
Về kiến thức: Trang bị cho người học những kiến thức c ơ bản về các phương
pháp tách các chất bằng chiết sắc kí. Qua đó ng ười học có thêm một phương pháp
hữu ích giúp cho việc nghi ên cứu đạt được kết quả có độ nhạy v à độ chọn lọc cao
hơn.
Về kĩ năng: Trang bị cho người học kĩ năng tách, phân chia, phân tích các ch ất
bằng các phương pháp chiết và sắc kí khác nhau.
4. Tóm tắt nội dung môn học
Học phần này nhằm cung cấp cho sinh vi ên những kiến thức cơ bản về
phương pháp chiết và phương pháp sắc kí - phương pháp tách, phân chia, phân
tích các chất dựa vào sự phân bố khác nhau của chúng giữa hai pha động v à tĩnh.
Xem xét các qui luật chiết các hợp chất nội phức, ảnh h ưởng tương hỗ của các
kim loại khi chiết chúng, những thuốc thử chiết mới, lí thyết cô đặc các nguy ên tố
vi lượng, các phương pháp tổ hợp của phép phân tích. Trong các hệ sắc kí, học
phần nầy chủ yếu tập trung giới thiệu cho sinh vi ên nguyên tắc hoạt động, các
đặc trưng của các phương pháp sắc kí được dùng rộng rãi trong phân tích hoá học
hiện đại.
5. Nội dung chi tiết môn học
Hình
thức tổ
chức dạy
Nội dung chính
Số
tiết
Yêu
cầu đối

với sinh
Thời
gian,
địa
Ghi
chú
học
viên
điểm
TÍN CHỈ 1
15
Lí thuyết
CHƯƠNG 1: PHƯƠNG PHÁP
CHIẾT
1.1.Đặc điểm của quá trình chiết
1.1.1. Đặc điểm chung của ph ương
pháp
1.1.2. Phân loại quá trình chiết
1.2. Các đặc trưng định lượng
của quá trình chiết
1.2.1. Định luật phân bố Nernst
1.2.2. Hệ số phân bố
1.2.3. Độ chiết
1.2.4. Hệ số tách và hệ số làm giàu
1.3. Chiết hợp chất nội phức
1.4. Chiết các tập hợp ion
04
Đọc
học liệu
1, 3

Lớp
học
CHƯƠNG 2 : CHIẾT TÁCH, PHÂN
CHIA, XÁC ĐỊNH CÁC CHẤT
BẰNG DUNG MÔI HỮU C Ơ
2.1. Những vấn đề chung về chiết v à
phân chia bằng dung môi hữu cơ
2.1.1. Các phương pháp phân chia
2.1.2. Cân bằng pha và chiết
2.1.3. Lí thuyết các phương pháp dựa
trên sự tiếp xúc pha
2.1.4. Các triển vọng thực tế và ứng
07
Đọc
học liệu
1, 3
Lớp
học
dụng
2.2. Chiết các hợp chất nội phức
2.2.1. Sự tạo ra các hợp chất nội phức
2.2.2. Lí thuyết chung của sự chiết
các hợp chất
2.3. Các phương pháp xác đ ịnh
thành phần của phức tạo được
trong pha hữu cơ và pha nước
2.4. Các phương pháp nâng cao độ
chọn lọc khi chiết các hợp chất nội
phức
Bài tập

Bài tập trong học liệu 1, 3
04
Nắm
vững lí
thuyết
Lớp
học
Tự học,
tự
nghiên
cứu
Chiết các hợp chất nội phức tổ hợp
với các phương pháp xác định và
nhận biết các nguyên tố.
Chiết các nguyên tố phóng xạ.
30
Đọc
học liệu
2, 3
Thư
viện, ở
nhà
TÍN CHỈ 2
15
Lí thuyết
CHƯƠNG 3: CÁC VẤN ĐỀ
CHUNG CỦA PHƯƠNG PHÁP SẮC
KÍ
3.1. Lịch sử phát triển sắc kí
3.2. Đặc điểm chung của ph ương

pháp sắc kí
3.3. Cơ sở của phương pháp sắc kí
3.4. Phân loại các phương pháp
sắc kí
3.5. Các cách tiến hành phân tích
sắc kí
3.6. Píc sắc kí và các đặc trưng
của quá trình rửa giải
3.7. Các thiết bị dùng trong
phương pháp sắc kí
07
Đọc
học liệu
2, 3
Lớp
học
CHƯƠNG 4: CƠ SỞ LÍ THUYẾT
CỦA PHƯƠNG PHÁP SẮC KÍ
4.1. Các cơ sở quan niệm về đĩa lí
thuyết trong phép sắc kí
4.2. Lí thuyết động học của sắc kí
4.3. Sự phân giải (độ phân giải)
08
Đọc
học liệu
2, 3
Lớp
học
Tự học,
tự

nghiên
cứu
Lịch sử phát triển sắc kí, các c ơ chế
xói mòn rửa giải.Khả năng rửa giải
của các dung môi đối với một số chất
30
Học
liệu 2,
3, 4, 5
Ở nhà
Lí thuyết
CHƯƠNG 5: CÁC PHƯƠNG PHÁP
SẮC KÍ
13
Đọc
học liệu
Lớp
học
5.1. Sắc kí lớp mỏng
5.2. Sắc kí giấy
5.3. Sắc kí khí - lỏng
5.4. Sắc kí trao đổi ion và sắc kí
rây- phân tử
2, 3
Bài tập
Bài tập trong học liệu 2, 3
02
Nắm
vững lí
thuyết

Lớp
học
Tự học,
tự
nghiên
cứu
Detector ion hoá ngọn lửa, detector
chiếm ion. Ứng dụng của phép sắc kí
khí.Bản chất của vật liệu xốp, các cột
và các detector, kiểm tra dòng của pha
di động
30
Học
liệu 1,
2, 3, 4,
5, 6
Ở nhà
6. Học liệu
* Giáo trình chính :
1. Hồ Viết Quý- Chiết tách, phân chia, xác định các chất bằng dung môi hữu c ơ.
Tập 1,2. Nxb Khoa học v à Kĩ thuật, 2001
2. Hồ Viết Quý- Cơ sở hoá học phân tích hiện đại. Tập 3, Cá c phương pháp phân
chia, làm giàu và ứng dụng phân tích, Nxb Đại học S ư phạm, 2006.
3. Từ Văn Mặc- Phân tích Hoá lí. Phương pháp ph ổ nghiệm nghiên cứu cấu trúc
phân tử. Nxb Khoa học và Kĩ thuật, 2003.
* Tài liệu tham khảo:
4. Hồ Viết Quý- Các phương pháp phân tích công cụ trong hoá học hiện đại. Nxb
Đại học Sư phạm, 2007.
5. Hoàng Minh Châu, T ừ Văn Mặc, Từ Vọng Nghi - Cơ sở hoá học phân tích.
Nxb Khoa học và Kĩ thuật, 2002.

6. Phạm Hùng Việt- Cơ sở lí thuyết của sắc kí khí. Nxb Khoa học v à Kĩ thuật,
2003.
7. Kế hoạch giảng dạy cụ thể
Tuần
Giảng viên lên lớp
(tiết)
Sinh viên tự học
(tiết)
Lý
thuyết
cơ bản
Minh
hoạ, ôn
tập, kiểm
tra
Thực
hành, bài
tập
Xemina,
thảo luận
chuẩn bị
tự đọc
Bài tập
ở nhà,
bài tập
lớn
Tổng
1
2
4

6
2
2
4
6
3
2
4
6
4
2
4
6
5
2
4
6
6
2
4
6
7
2
4
6
8
2
4
6
9

2
4
6
10
2
4
6
11
2
4
6
12
2
4
6
13
2
4
6
14
2
4
6
15
2
4
6
Tổng
30
60

90
8. Yêu cầu của giảng viên đối với môn học
- Dự lớp theo đúng qui chế
- Thực hiện bài tập, thảo luận
- Tích cực phát biểu và thảo luận
- Thực hành theo hướng dẫn
- Thực hiện đầy đủ các b ài kiểm tra
9. Phương pháp và hình thức kiểm tra đánh giá môn học
9.1. Kiểm tra thường xuyên trong quá trình h ọc tập; đánh giá nhận t hức và
thái độ tham gia thảo luận; đánh giá phần thực h ành; chuyên cần.
(0.1)
9.2. Kiểm tra giữa kỳ (1 tiết, vào tuần 8, do giảng viên tổ chức). (0.2)
9.3. Thi hết môn học (do Trung tâm Khảo thí và KĐCL đảm nhiệm) : (0.7)
Hình
thức
thi
Cấu trúc đề thi
Thời gian
làm bài
Yêu cầu
số đề
Dự trù kinh
phí/bộ đề
thi+đáp án
Tự
luận
Câu 1: Với nội dung thuộc
tín chỉ 1, chương 1 : (2
điểm)
Câu 2: Với nội dung thuộc

tín chỉ 1, chương 2 : (3
90’
05
điểm)
Câu 3: Với nội dung thuộc
tín chỉ 2, chương 1 : (3
điểm)
Câu 4: Với nội dung thuộc
tín chỉ 2, chương 2 : (2
điểm)
* Trọng số: Mục 9.1 chiếm 1/10; Mục 9.2 chiếm 2/10; Mục 9.3 chiếm 7/10.
Giảng viên 1 Giảng viên 2
ThS. Vũ Thị Kim Thoa ThS. Nguyễn Thị Huyền
P.TRƯỞNG BỘ MÔN TRƯỞNG KHOA
ThS. Kiều Phương Hảo TS. Đào Thị Việt Anh