Chuyên đề Văn 9: Những ngôi sao xa xôi

Ôn tập truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê
Lê Quỳnh Mai – mail:
Blog: />1
Lê Minh Khuê
ê uỳnh ai
(sưu tầm)
Ôn tập truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê
Lê Quỳnh Mai – mail:
Blog: />2
I. Giới thiệu chung.
1. Tác giả :
- Lê Minh Khuê sinh năm 1940, quê ở huyện Tĩnh Gia, tỉnh Thanh
Hoá. Trong kháng chiến chống Mĩ, gia nhập thanh niên xung
phong và b
ắt đầu viết văn vào đầu những năm 1970, chủ yếu viết về
cuộc sống chiến đấu của tuổi trẻ ở tuyến đường Trường Sơn. Sau
năm 1975, tác phẩm của Minh Khu
ê bám sát những chuyển biến
của đời sống xã hội và con người trên tinh thần đổi mới. Lê Minh
Khuê là cây bút chuyên v
ề truyện ngắn.
2. Tác phẩm :
Truyện « Những ngôi sao xa xôi » là một trong những tác phẩm đầu
tay của LMK, viết năm 1971, trong lúc cuộc kháng chiến chống
Pháp đang diễn ra ác liệt.
Ôn tập truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê
Lê Quỳnh Mai – mail:
Blog: />3
II. Một số câu hỏi
xoay quanh tác phẩm.
Câu 1 : Giải thích nhan đề : Những ngôi sao xa xôi.

- Thoạt đầu, có vẻ như không có gì thật gắn bó với nội dung của
truyện. Và chỉ gần đến cuối câu chuyện, hình ảnh những ngôi sao
mới xuất hiện trong những cảm xúc hồn nhiên, mơ mộng của
Phương Định, ngôi sao tr
ên bầu trời thành phố.
- Ánh đèn điện như những vì sao lung linh trong xứ sở thần thiên
c
ủa những câu chuyện cổ tích.
+ Biểu hiện cho cho những tâm hồn hết sức hồn nhiên, mơ
mộng, lãng mạn của những cô gái thành phố.
+ Biểu hiện cho những khát vọng, ước mơ trong tâm hồn thiếu
nữ về một cuộc sống thanh bình, êm ả giữa những gì gần gũi
khốc liệt của chiến tranh, không khí bàng hoàng của bom đạn,
tất cả như trở nên xa vời.
+ Ánh sáng của các vì sao thường nhỏ bé, không dễ nhận ra,
không rực rỡ chói loà như mặt trời, và cũng không bàng bạc,
thấm đẫm bao phủ như mặt trăng. Nhiều khi nhìn lên bầu trời,
ta phải thật chăm chú mới phát hiện ra những ngôi sao ấy.
- Và phải chăng vẻ đẹp của các cô thanh niên xung phong ấy
cũng như vậy. Và chúng lại « xa xôi », vì thế phải thật chăm chú
mới nhìn thấy được, mới yêu và quý trọng những vẻ đẹp như
thế.
Câu 2 : Tóm tắt nội dung cốt truyện và nêu ý nghĩa của truyện ?
a. Tóm tắt :
Ba n
ữ thanh niên xung phong làm thành một tổ trinh sát mặt
đường tại một địa điểm tr
ên tuyến đường Trường Sơn. Họ gồm có :
Ôn tập truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê
Lê Quỳnh Mai – mail:

Blog: />4
hai cô gái rất trẻ là Định và Nho, còn tổ trưởng là chị Thao lớn tuổi
hơn một chút. Nhiệm vụ của họ là quan sát địch ném bom, đo khối
lượng đất đá phải san lấp do bom địch gây ra, đánh dấu vị trí các
trái bom chưa nổ v
à phá bom. Công việc của họ hết sức nguy hiểm
vì luôn phải đối mặt với thần chết trong mỗi lần phá bom và phải
làm việc giữa ban ngày dưới bom đạn của quân thù trên một tuyến
đường ác liệt. Tuy vậy, họ vẫn lạc quan yêu đời, vẫn có những niềm
vui hồn nhiên của tuổi trẻ, những giây phút thanh thản, mơ mộng
và đặc biệt họ rất gắn bó, yêu thương nhau trong t
ình đồng đội, dù
m
ỗi người một cá tính. Cái hang đá dưới chân cao điểm là « ngôi
nhà » c
ủa họ đã lưu giữ biết bao kỉ niệm đẹp của ba cô gái mở
đường trong những tháng ng
ày gian khổ mà anh hùng của cuộc
kháng chiến chống Mĩ.
b. Ý nghĩa của truyện :
- Làm n
ổi bật tâm hồn tỏng sáng, mơ mộng, tình thần dũng cảm,
cuộc sống chiến đấu vô cùng gian khổ, hi sinh nhưng rất hồn
nhiên, lạc quan của những cô gái thanh niên xung phong trên
tuy
ến đường Trường Sơn. Đó chính là hình ảnh đẹp, tiêu biểu về
thế hệ trẻ Việt Nam trong thời kì kháng chiến chống Mĩ.
Câu 3 : Truyện được trần thuật từ nhân vật nào ? Việc chọn vai kể
như vậy có tác dụng gì trong việc thể hiện nội dung truyện ?
- Truyện được trần thuật từ ngôi thứ nhất và những người kể

chuyện cũng là nhân vật chính. Sự lựa chọn ngôi kể như vậy phù
h
ợp với nội dung tác phẩm và tạo thuận lợi để tác giả miêu tả, biểu
hiện thế giới tâm hồn, những cảm xcus và suy nghĩ của nhân vật.
Để cho nhân vật là người trong cuộc kể lại th
ì câu chuyện sẽ thật
hơn, cụ thể và sinh động hơn, tạo cho người đọc cảm giác tin v
ào
câu chuy
ện hơn. Và ở đây, truyện viết về chiến tranh, tất nhiên phải
có bom đạn, chiến đấu, hi sinh, nhưng trong truyện n
ày, hiện lên
khá rõ là th
ế giới nội tâm của các cô gái thanh niên xung phong với
Ôn tập truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê
Lê Quỳnh Mai – mail:
Blog: />5
vẻ đẹp tâm hồn của một thế hệ trẻ thời kháng chiến chống Mĩ. Đó
cũng là do cách lựa chnj và kể của tác giả - nhất là vai kể ở đây lại là
m
ột cô gái trẻ Hà Nội có cá tính nhiều mộng mơ với những kỉ niệm
đẹp của thời thiếu nữ.
Câu 4 : Tìm hiểu những nét chung và những nét riêng của ba nhân vật
cô gái thanh niên xung phong trong truyện.
a. Nét chung :
- H
ọ đều thuộc thế hệ những cô gái thanh niên xung phong thời kì
kháng chi
ến chống Mĩ mà tuổi đời còn rất trẻ (như Phương Định
vốn là một cô học sihh thành phố), có lí tưởng, đã tạm xa gia đình,

xa mái trường, tự nguyện vào chiến trường tham gia một cách vô tư,
hồn nhiên. Việc họ lấy hang đá làm nhà, coi cao điểm đầy bom đạn
là chiến trường hàng ngày đối mặt với cái chết trong gang tấc đã nói
lên t
ất cả. Nét chung này không chỉ có ở đây mà còn được nói đến ở
nhiều tác phẩm khác như « Gửi em, cô thanh niên xung phong »
c
ủa Phạm Tiến Duật, « khoảng trời hố bom » của Lâm Thị Mỹ Dạ
và truyện ngắn « mảnh trăng cuối rừng » của Nguyễn Minh Châu…
Tạo thành biểu tượng gương mặt đẹp và đáng yêu của những cô gái
mở dường thời kháng chiến chống Mĩ.
- Họ đều có những phẩm chất chung của những chiến sĩ thanh niên
xung phong
ở chiến trường : tinh thần trách nhiệm cao đối với
nhiệm vụ, lòng dũng cảm không sợ hi sinh, tình đồng đội gắn bó.
Có lệnh là lên đường, bất kể trong tình huống nào, nguy hiểm
không từ nan dù phải đối mặt với máy bay và bom đạn quân thù,
và đã lên đường là hoàn thành nhiệm vụ ( d/c – sgk). Khi đồng đội
gặp tai nạn thì khẩn trương cứu chữa và tận tình chăm sóc (câu
chuyện Nho bị thương khi phá bom). Cuộc sống và chiến đấu ở
chiến trường thật gian khổ, nguy hiểm và luôn căng thẳng nhưng
họ vẫn bình tĩnh, chủ động, luôn lạc quan yêu đời, trong hang vẫn
vang lên tiếng hát của ba cô gái.
Ôn tập truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê
Lê Quỳnh Mai – mail:
Blog: />6
- Cùng là ba cô gái trẻ với cuộc sống nội tâm phong phú đáng yêu :
d
ễ cảm xúc, nhiều mơ ước, hay mơ mộng, dễ vui, dễ buồn. Họ thích
làm đẹp cho cuộc sống của m

ình, ngay cả trong hoàn cảnh chiến
trường ác liệt. Nho thích
thêu thùa, chị Thao chăm chép bài hát,
Định thích ngắm mình trong gương, ngồi bó gối mơ mộng và hát…
C
ả ba đều chưa có người yêu, đều sống hồn nhiên tươi trẻ (chi tiết
trận mưa đá bất chợt đến và niềm vui trẻ trung của ba cô gái khi
được « thưởng thức
» những viên đá nhỏ.
b. Nét riêng :
- Nho là m
ột cô gái trẻ, xinh xắn, « trông nó nhẹ, mát mẻ như một
que kem trắng », có « cái cổ tròn và những chiếc cúc áo nhỏ nhắn »
r
ất dễ thương khiến Phương Định « muốn bế nó lên tay ». Nho lại
rất hồn nhiên – cái hồn nhiên cảu trẻ thơ : « vừa tắm ở dưới suối
lên, cứ quần áo ướt, Nho ngồi, đòi ăn kẹo » ; khi bị thương nằm
trong hang vẫn nhổm dậy, xoè tay xin mấy viên đá mưa, nhưng khi
máy bay giặc đến thì chiến đấu rất dũng cảm, hành động thật
nhanh gọn : « Nho cuộn tròn cái gối, cất nhanh vào túi », Nho quay
lưng lại chúng tôi, chụp cái mũ sắt lên đầu » … Và trong một lần
phá bom, cô đ
ã bị sập hầm, đất phủ kín lên người.
- Phương Định cũng trẻ trung như Nho là một cô học sinh thành
ph
ố, nhạy cảm và hồn nhiên, thích mơ mộng và hay sống với
những kỉ niệm của tuổi thiếu nữ vô từ về gia đình và về thành phố
của mình. Ở đoạn cuối truyện, sau khi trận mưa đá tạnh, là cả một
dòng thác kỉ niệm về gia đình, về thành phố trào lên và xoáy mạnh
như sóng trong tâm trí cô gái. Có t

hể nói đây là những nét riêng cảu
các cô gái trẻ Hà Nội vào chiến trường tham gia đánh giặc, tuy gian
khổ nhưng vẫn giữ được cái phong cách riêng của người Hà Nội,
rất trữ tình và đáng yêu.
- Còn Thao, tổ trưởng, ít nhiều có từng trải hơn, mơ ước và dự tính
v
ề tương lai có vẻ thiết thực hơn, nhưng cũng không thiếu nhưng
khát khao và rung động của tuổi trẻ. «
Áo lót của chị cái nào cũng
thêu chỉ màu ».Chị lại hay tỉa đôi lông mày của mình, tỉa nhỏ như
Ôn tập truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê
Lê Quỳnh Mai – mail:
Blog: />7
cái tăm. Nhưng trong công việc, ai cũng gờm chị về tính cương
quyết, táo bạo. ĐẶc biệt là sự « bình tĩnh đến phát bực » : máy bay
địch đến nhưng chị vẫn « móc bánh quy trong túi, thong thả nhai ».
Có ai ng
ờ con người như thế lại sợ máu và vắt : « thấy máu, thấy vắt
là chị nhắm mắt lại, mặt tái mét ».VÀ không ai có thể quên được
chị hát : nhạc sai bét, giọng thì chua, chị không hát trôi chảy được
bài nào. Nhưng chị lại có ba quyển sổ d
ày chép bài hát và rỗi là chị
ngồi chép bài h át.
=> Nh
ững nét riêng đó đã làm cho các nhân vật sống hơn và cũng
đáng yêu hơn.
Câu 5 : Viết đoạn văn nêu cảm nhận về nhân vật Phương Định.
(khoảng 12 -> 15 câu)
G
ợi ý : Triển khai các ý sau :

Phương Định là hình ảnh tiêu biểu của những người con gái Hà
N
ội vào chiến trường đánh giặc.
- Cô rất trẻ , có thời học sinh hồn nhiên vô tư bên người mẹ trong
những ngày thanh bình của thành phố.
- Ngay giữa chiến trường ác liệt, Phương Định vẫn không mất đi sự
hồn nhiên, trong sáng : cô hiện lên rất đời thường, rất thực với
những nét đẹp tâm hồn : nhạy cảm, hay mơ mộng và thích hát. (
C
ảm xúc của Đình trước cơn mưa đá)
- Là cô gái kín đáo trong tình cảm và tự trọng về bản thân mình.
(Hay ng
ắm mắt mình qua gương, biết mình đẹp và được các anh bộ
đội để ý nhưng không tỏ ra săn sóc, vồn v
ã…., nét kiêu kì của
những cô gái Hà thành)
- Tình c
ảm đồng đội sâu sắc : yêu mến hai cô bạn cùng tổ, yêu mến
và cảm phục tất cả những chiến sĩ mà cô gặp trên tuyến đường
Trường Sơn. (Chăm sóc Nho khi Nho bị thương….)
- Ngời lên những phẩm chất đáng quý : có trách nhiệm với công
việc, dũng cảm, bình tĩnh, tự tin….
- Truy
ện kể theo ngôi thứ nhất (nhân vật kể là nhân vật chính) phù
h
ợp với nội dung truyện và thể hiện tâm trạng suy nghĩ của nhân
Ôn tập truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê
Lê Quỳnh Mai – mail:
Blog: />8
vật. Tác giả am hiểu và miêu tả sinh động nét tâm lí của những nữ

thanh niên xung phong.
=> Nhân v
ật Phương Định đã để lại trong lòng người đọc nỗi niềm
đồng cảm, y
êu mến và sự kính phục về phẩm chất tốt đẹp của thế
hệ trẻ Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ.
Đoạn văn mẫu :
Là con gái Hà Nội vào chiến trường đánh giặc, cô mang theo những kỉ
niệm đẹp của một thời học sinh vô tư lự bên người mẹ và những hình
ảnh, những kỉ niệm thân thương quá đối với thành phố của cô (1). Ở
chiến trường 3 năm, đã quen với những thử thách nguy hiểm, giáp mặt
hàng ngày với cái chết, nhưng cô không hề mất đi sự hồn nhiên, trong
sáng và những ước mơ về tương lai : nhạy cảm, mơ mộng và thích được
hát(2). Cô hồn nhiên đến đáng yêu khi gặp cơn mưa đá trên cao điểm :
« Tôi chạy vào, bỏ trên bàn tay đang xoè ra của Nho mấy viên đá nhỏ. Lại
chạy ra, vui thích cuống cuồng. Rồi mưa tạnh, tôi bỗng thẫn thờ tiếc
không nói nổi »(3). Cùng với trận mưa đá ấy, những kỉ niệm thời thiếu
nữ lại trào lên trong cô « xoáy mạnh như sóng » biết bao hình ảnh thân
thương của gia đình, thành phố và quê hương (4). Nó vừa là niềm khao
khát, vừa làm dịu mát tâm hồn trong hoàn cảnh căng thẳng, khốc liệt
của chiến trường (5). Là cô gái xinh đẹp, đầy nữ tính, biết điệu đà làm
dáng nhưng lại rất kín đáo, tế nhị, có chiều sâu trong tình cảm và tự
trọng về bản thân mình (6). Biết mình được các anh lính để mắt, điều đó
khiến cô vui và tự hào nhưng cô không hề tỏ ra vồn vã, săn đón, cô luôn
kín đáo giữa đám đông : « đứng ra xa, khoanh tay lại trước ngực và nhìn
đi nơi khác, môi mìm chặt » (7). Cô yêu mến đồng đội, đặc biệt là hai
người bạn gái cùng tổ, luôn lo lắng sau mỗi lần phá bom : « Tôi phủi áo,
căng mắt nhìn qua khói và chạy theo chị Thao… Chi Thao vấp ngã. Tôi
đỡ chị… Tôi moi đất, bế Nho đặt lên đùi mình », rồi chăm sóc đồng đội
như một y tá(8). Cô còn yêu mến và cảm phục tất cả những chiến sĩ mà

cô gặp trên tuyến đường Trường Sơn (9). Trong suy nghĩ của cô :
« những người đẹp nhất, thông mình, can đảm và cao thượng nhất là
những người mặc quân phục có ngôi sao trên mũ (10). Cuộc sống chiến
đấu đối mặt với kẻ thù hàng ngày, thần Chết luôn đe doạ từng giây phút
đã rèn luyện cho cô gái Hà thành đức tính dũng cảm, gan dạ, tự tin để
hoàn thành mọi nhiệm vụ (11). Công việc hàng ngày của cô và đồng đội
rất nhiều và nguy hiểm : phá bom, ít nhất là 3 quả, có ngày 5 quả », công
việc khủng khiếp bóp nghẹt trái tim, nhưng cô nói về chừng ấy công
việc gọn gàng, khô khốc, tĩnh nhẹ như không, cô nghĩ về công việc của
Ôn tập truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê
Lê Quỳnh Mai – mail:
Blog: />9
mình quá giản dị và còn cho là có cái thú riêng : « có ở đâu như thê này
không. Đất bốc khói, không khí bàng hoàng, máy bay đang ầm ì xa dần.
Thần kinh căng ra như chão, tim đập bất chấp cả nhịp điệu, chận chạy mà
vẫn không biết rằng khắp xung quanh có nhiều quả bom chưa nổ. Có thể
nổ bây giờ, có thể chốc nữa. Nhưng nhất định sẽ nổ » (12). Chiến tranh và
đạn bom giặc Mỹ đã làm cô lớn lên, trở thành dũng sĩ mạnh mẽ mà cô
không hề biết : « quen rồi. Một ngày tôi phá bom đến 5 lần. Ngày nào ít :
ba lần. Tôi có nghĩ đến cái chết. Nhưng một cái chết mờ nhạt, không cụ
thể » (13). Thế đấy, những cảm xúc, suy nghĩ chân thực của cô đã truyền
sang cho người đọc nỗi niềm đồng cảm, yêu mến và sự kính phục
(14).Tất cả đã được tác giả kể chân thực, sinh động và tự nhiên qua tâm
lí nhân vật ở những sự việc và chi tiết có ý nghĩa trong truyện, và
những nét tâm lí này lại được chính nhân vật nói lên qua vai kể của
mình nên lại càng thấm thía(15).
Câu 6 : Viết một đoạn văn quy nạp (12 câu): « Những ngôi sao xa
xôi » đã khắc hoạ vẻ đẹp tâm hồn của thanh niên Hà Nội qua hình
ảnh Phương Định dũng cảm gan dạ mà cũng thật trong trẻo, mộng
mơ.

Gợi ý :
- Đoạn văn giầu chất thơ (tâm trạng trước trận mưa đá) => cảm xúc
bâng khuâng xao xuyến, niềm vui nỗi buồn chợt đến, chợt đi.
- Niềm tin ấy cứ lấp lánh mãi như ánh sáng của những ngôi sao xa
xôi mà không gì, không một thế lực tàn bạo, khắc nghiệt nào có thể
dập tắt được
- Trong cảm xúc bâng khuâng, xao động, thoáng qua của PĐ, hình
ảnh ngôi nhà, người mẹ, những gì thân thuộc gần gũi đến hình ảnh
lung linh của những ngôi sao mà tác giả đã hơn một lần nhắc đến,
ánh sáng của đèn điện ngỡ là thực mà như là ảo. Tất cả hiện lên
trong ánh sáng lung lính c
ủa kí ức mộng mơ, rất thiếu nữ, rất dung
dị của người Hà Nội.
Câu 7 : Trong truyện « Những ngôi sao xa xôi » có đoạn : « Không
hiểu vì sao mình gắt nữa…. đang bắn ».
Ôn tập truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê
Lê Quỳnh Mai – mail:
Blog: />10
Những câu văn trên đã thể hiện hiện thực như thế nào ? Nhận xét
về hiệu quả diễn đạt của những câu văn ấy ?
Gợi ý :
- Nhịp điệu dồn dập của những câu văn như những đợt bom
đang liên tiếp dội xuống, như khói đang dồn v
ào hang =>
Góp ph
ần tô đậm hiện thực.
- Sợ + lo lắng -> « gắt »
- « Trên cao điểm vắng vẻ, chỉ có »=> Vẫn tiếp tục bằng những
câu văn ngắn, rất ngắn, một loạt các câu đặc biệt diễn tả sự
cách biệt của con người trên cao điểm.

- Câu văn « và bom » đặt giữa hai câu => dường như quả bom
ngăn cách Định và đồng đội của cô. TỪ «
và » liên kết câu tựa
như những ý nghĩ, những suy nghĩ t
ình cảm gắn kết PĐịnh
với Nho và Thao. Nhưng đồng thời chính ý nghĩ về đồng đọi
lại khiến cho PĐịnh bớt sợ, bớt cô đơn. Cô gái Hà Nội ấy cảm
thấy vững lòng hơn khi thấy « Cao xạ đặt bên kia quả đồi ».
Ti
ếng súng cao xạ - tiếng của những người đồng chí khiến cô
v
ững tâm hơn.
=> Đoạn văn vừa gợi được sự khốc liệt của chiến tranh, vừa diễn
tả được tâm trạng lo lắng bồn chồn của PĐ đồng thời cũng thể
hiện những tình cảm, suy nghĩ về tình đồng đội rất ấm áp.
============================
Ôn tập truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê
Lê Quỳnh Mai – mail:
Blog: />11
III.TẬP LÀM VĂN
Đề 1 : Cảm nghĩ về nhân vật Phương Định trong truyện ngắn « Những
ngôi sao xa xôi » của Lê Minh Khuê
A. Mở bài :
- Gi
ới thiệu con đường Trường Sơn trong kháng chiến chống
Mĩ - được coi là biểu tượng anh hùng của cuộc chiến đấu
giành độc lập tự do.
- Nhà văn Lê Minh Khuê đã từng là thanh niên xung phong
trên tuy
ến đường TS máu lửa.

- Những tác phẩm của chị viết về cuộc sống chiến đấu của bộ
đội v
à thanh niên xung phong ở đây đã gây được sự chú ý của
bạn đọc mà truyện ngắn « những ngôi sao xa xôi » là một
trong những tác phẩm ấy.
- Truyện viết về 3 cô gái trong một tổ trinh sát mặt đường làm
nhi
ệm vụ phá bom trên tuyến đường TS đạn bom khốc liệt.
Phương Định, nhân vật kể chuyện cũng l
à nhân vật chính để
lại nhiều ấn tượng đẹp và tình cảm sâu sắc trong lòng người
đọc.
B. Thân bài.
1. Cảm nhận về tính hồn nhiên, ngây thơ, tinh nghịch của
Phương Định.
-
Phương Định là nữ sinh của thủ đô thanh lịch bước vào
chi
ến trường. Phương Định có một thời học sinh- cái thời áo
trắng ngây thơ, hồn nhiên và vô tư lự của cô thật vui sướng !
Nh
ững hoài niệm của cô về thời học sinh thật đáng yêu luôn
s
ống trong cô ngay giữa chiến trường.
- Cơn mưa đá ngắn ngủi đột ngột xuất hiện ở cuối truyện,
ngay sau trận phá bom đầy nguy hiểm cũng thức dậy trong
cô bao niềm vui thơ trẻ : cô nhớ về mẹ, cái cửa sổ căn nhà,
nh
ững ngôi sao to trên bầu trời thành phố… Nó thức dậy
Ôn tập truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê

Lê Quỳnh Mai – mail:
Blog: />12
những kỉ niệm và nỗi nhớ về thành phố, gia đình, về tuổi thơ
thanh bình của mình. Nó vừa là niềm khao khát, vừa làm dịu
mát tâm hồn trong hoàn cảnh, khốc liệt và nóng bỏng của
chiến trường.
- Những thử thách và nguy hiểm ở chiến trường, thậm chí cả
cái chết không làm mất đi ở cô sự hồn nhiên trong sáng và
nh
ững ước mơ về tương lai. Phương Định vẫn là người con
gái nhậy cảm, hồn nhiên, hay mơ mộng và thích hát.
-
Cô đem cả lòng say mê ca hát vào chiến trường TS ác liệt. Cô
thích hát những hành khúc bộ đội, những bài dân ca quan họ,
dân ca Nga, dân ca Ý. Giọng của Phương Định chắc là hay
l
ắm nên « chị Thao thường yêu cầu cô hát đấy sao » ? Định
còn có tài bịa ra lời bài hát nữa. Chị Thao đã ghi cả vào sổ
những lời hát cô bịa ra….
+ Phương Định l
à một cô gái xinh xắn. Cũng như các cô gái
mới lớn, cô nhạy cảm và quan tâm đến hình thức của mình.
Chi
ến trường khốc liệt nhưng không đốt cháy nổi tâm hồn
nhạu cảm của cô. Cô biết mình đẹp và được nhiều người để
ý : « Tôi là con gái Hà Nội. Nói một cách khiêm tốn, tôi là một
cô gái khá… » ; còn mặt tôi thì các anh lái xe bảo « : Cô có cái
nhìn sao mà xa x
ăm ». Điều đó làm cô thấy vui và tự hào.
+ Bi

ết mình được cánh lính trẻ để ý nhưng cô « không săn sóc,
vồn vã », không biểu lộ tình cảm của mình, nhưng chưa để
lòng mình xao động vì ai : « thường đứng ra xa, khoanh tay
lại trước ngực và nhìn đi nơi khác, môi mím chặt ». Đó là cái
vẻ kiêu kì đáng yêu của các cô gái Hà Nội như chính cô đã thú
nh
ận : « chẳng qua là tôi điệu đấy thôi ».
- Cô luôn yêu m
ến đồng đội của mình, yêu mến và cảm phục
tất cả các chiến sĩ mà cô gặp trên truyến đường Trường Sơn.
2. Cảm nhận về chất anh hùng trong công việc của cô.
- Là m
ột nữ sinh, Phương Định xung phong ra mặt trận, cùng
th
ế hệ của mình « xẻ dọc TS đi cứu nước – mà lòng phơi phới
dậy tương lai » để giành độc lập tự do cho TQ. Cô ra đi mà
Ôn tập truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê
Lê Quỳnh Mai – mail:
Blog: />13
không tiếc tuổi thanh xuân, nguyện dâng hiến hết mình cho
T
ổ quốc.
+ Cô kể : « chúng tôi có ba người. Ba cô gái. Chúng tôi ở trong
một cái hang dưới chân cao điểm. Con đường đi qua trước
hang bị đánh lở loét, màu đất đỏ, trắng lẫn lộn. Hai bên
đường không có lá xanh. Chỉ có thân cây bị tước khô cháy.
Trên cao điểm trống trơn, cô và các bạn phải chạy giữa ban
ngày phơi m
ình ra giữa vùng trọng điểm đánh phá của máy
bay địch.

+ Cô nói về công việc của mình gọn gàng khô khốc, tĩnh nhẹ
như không
: « việc của chúng tôi là ngồi đây. KHi có bom nổ
thì chạy lên, đo khối lượng đất lấp vào hố bom, đếm bom
chưa nổ v
à nếu cần thì phá bom » .
+ P Đnghĩ về công việc của mình quá giản dị, cô cho là cái thú
riêng : «
có ở đâu như thế này không : đất bốc khói, không khí
bàng hoàng, máy bay đang ầm ĩ xa dần. Thần kinh căng như
chão, tim đập bất chấp cả nhịp điệu, chân chạy mà vẫn không
hay biết rằng khắp xung quanh có nhiều quả bom chưa nổ. Có
thể nổ bây giờ, có thể chốc nữa. Nhưng nhất định sẽ nổ ». Giản
dị mà cũng thật anh hùng. Chiến tranh và đạn bom đã làm cô
l
ớn lên, trở thành dũng sĩ mạnh mẽ mà cô không hề biết. Thật
đáng phục
!
3. Cảm nhận về tình thần dũng cảm trong một cuộc phá bom
đầy nguy hiểm.
-
Lúc đến gần quả bom :
+ Trong không khí căng thẳng và vắng lặng đến rợn người,
nhưng rồi một cảm giác bỗng đến với cô l
àm cô không sợ
nữa : « tôi đến gần quả bom . Cảm thấy ánh mắt cás chiến sĩ
dõi theo mình, tôi không sợ nữa. Tôi sẽ không đi khom. Các
anh
ấy không thích cái kiểu đi khom khi có thể cứ đàng
hoàng mà bước tới ». Lòng dũng cảm của cô như được kích

thích bởi sự tự trọng.
+ Và khi đ
ã ở bên quả bom, kề sát với cái chết có thể đến tức
khắc, từng cảm giác của cô như cũng trở nên sắc nhọn hơn và
Ôn tập truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê
Lê Quỳnh Mai – mail:
Blog: />14
căng như dây đàn : « thỉnh thoảng lưỡi xẻng chạm vào quả
bom. Một tiếng động sắc đến gai người cứa vào da thịt tôi, tôi
rùng mình và bỗng thấy tại sao mình làm quá chậm. Nhanh
lên một tí ! Vỏ quả bom nóng. Một dấu hiệu chẳng lành ».
Th
ần chết nằm chực ở đó chờ phút ra tay. Cô phải nhanh hơn,
mạnh hơn nó, không được phép chậm chễ một giây.
- Tiếp đó là cảm giác căng thẳng chờ đợi tiếng nổ của quả
bom. Thật đáng sợ cái công việc chọc giận Thần Chết đó. Ai
dám chắc là quả bom sẽ không nổ ngay bây giờ, lúc Phương
định đang lúi húi đào đào, bới bới ấy. Thế m
à cô vẫn không
run tây, vẫn tiếp tục cái công việc đáng sợ : « tôi cẩn thận bỏ
gói thuốc mình xuống cái lỗ đã đào, châm ngòi. Tôi khoả đất
rồi chạy lại chỗ ẩn nấp của mình : liệu mìn có nổ, bom có nổ
không ? Không thì làm cách nào để châm mìn lần thứ hai
Nhưng quả bom nổ. Một thứ tiếng k
ì quái đến váng óc. Ngực
tôi nhói, mắt cay mãi mới mở ra được. Mùi thuốc bom buồn
nôn. Ba tiếng nổ nữa tiếp theo. Đất rơi lộp bộp, tan đi âm
thanh trong những bụi cây. Mảnh bom xé không khí, lao và
rít vô hình trên
đầu. Bốn quả bom đã nổ. Thắng rồi ! Nhưng

một đồng đội đã bị bom vùi ! Máu túa ra từ cánh tay Nho, túa
ra, ngấm vào đất. Da xanh, mắt nhắm nghiền, quần áo đầy
bụi… ». Nhưng không ai được khóc trong giờ phút rất cần sự
cứng cỏi của mỗi người.
- Cái công việc khủng khiếp bóp nghẹt trái tim ấy không chỉ
đến một lần trong đời mà đến h
àng ngày : « Quen rồi. Một
ngày tôi phá bom đến năm lần. Ng
ày nào ít : ba lần. Tôi có
nghĩ đến cái chết. Nhưng một cái chết mờ nhạt, không cụ
thể. »
=>C
ảm xúc và suy nghĩ chân thực của cô đã truyền sang cho
người đọc nỗi niềm đồng cảm y
êu mến và sự kính phục. Một
cô nữ sinh nhỏ bé, hồn nhên, giàu mơ mộng và nhạy cảm mà
c
ũng thật anh hùng, thật xứng đáng với những kì tích khắc
nghi trên những tuyến đường TS bi tráng. Một ngày trong
Ôn tập truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê
Lê Quỳnh Mai – mail:
Blog: />15
những năm tháng TS của cô là như vậy. Những trang lịch sử
TS không thể quên ghi một ngày như thế.
C. Kết luận.
- Chúng ta luôn tự hào về những chiến sĩ, những thanh niên
xung phong TS như Phương Định và đồng đội của cô. Lịch sử
những cuộc kháng chiến và chiến thắng hào hùng của dân tộc
không thể thiếu những tấm gương như cô và thế hệ những
người đ

ã đổ máu cho nền độc lập của Tổ Quốc.
- Chúng ta càng yêu mến tự hào về cô, càng biết ơn và học
tập tinh thần của những người như cô trong công cuộc xây
dựng đất nước hôm nay.
====================
Đề 2 : « Những ngôi sao xa xôi » của Lê Minh Khuê là vẻ đẹp tâm
hồn của tuổi trẻ Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước,
vừa có những nét chung đáng quý, vừa mang những nét riêng của
« những ngôi sao xa xôi ». Hãy phân tích.
Dàn ý.
A. Mở bài :
Cách 1 :
- Cu
ộc kháng chiến chống Mĩ đã đi qua… nhưng ánh sáng
chói lọi của nó vẫn luôn tồn tại cùng với lịch sử dân tộc ta qua các
tác phẩm văn học như… Và có những con người bình dị, đã làm
nên cu
ộc kháng chiến ấy, đó là những người lính, những cô thanh
niên xung phong, những chiến sĩ vô danh…. « Những ngôi sao xa
xôi » viết về những con người như vậy. Ba cô gái thanh niên họp
thành một tổ trinh sát mặt đường….
Họ đã sống và chết.
Giản dị và bình tâm
Không ai nh
ớ mặt đặt tên
Nhưng họ đã làm nên đất nước.
(Ngã ba Đồng Lộc)
Ôn tập truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê
Lê Quỳnh Mai – mail:
Blog: />16

Cách 2 :
- Truy
ện « những ngôi sao xa xôi » của Lê Minh Khuê được viết
năm 1971, khi cuộc kháng chiến chống Mĩ đang diễn ra vô c
ùng ác
li
ệt.
- Truyện kể lại cuộc sống của ba cô gái thanh niên xung phong
làm công tác trinh sát và phá bom thông đường trên một cao điểm
của Trường Sơn những năm tháng chống Mĩ. Qua đó thể hiện và ca
ng
ợi tâm hồn và phẩm chất cao đẹp của những người con gái Việt
Nam thời chống Mĩ : Hồn nhiên, trong sáng trong cuộc sống, dũng
cảm trong chiến đấu và luôn lạc quan trước tương lai.
- Họ đã để lại một ấn tượng rất sâu sắc, giúp người đọc nhận ra
rằng trong chiến thắng vinh quang của dân tộc trước một cường
quốc lớn, có những con người làm việc và hiến dâng cả tuổi xuân,
cả máu của mình cho đất nước.
B. Thân bài.
1. Hoàn cảnh sống và chiến đấu :
- Họ ở trong một hang dưới chân một cao điểm giữa một vùng
tr
ọng điểm trên tuyến đường Trường Sơn, tức là ở nơi tập trung
nh
ất bom đạn và sự nguy hiểm, ác liệt, từng ngày, từng giờ phải
đối mặt với bom rơi, đạn nổ. Có biết bao thương tích v
ì bom đạn
giặc : đường bị đánh « lở loét, màu đất đỏ, trắng lẫn lộn » tưởng
như sự sống bị huỷ diệt
: « không có lá xanh » hai bên đường,

« thân cây b
ị tước khô cháy »…Những cây rễ nằm lăn lóc, ngổn
ngang những hòn đá to…. han rỉ trong lòng đất ».
=> Qu
ả là một hiện thực khô khốc đầy mùi chiến tranh, nó
không có màu xanh của sự sống, chỉ thấy tử thần luôn rình rập.
- Công việc trinh sát, phá bom lại càng đặc biệt nguy hiểm. Họ
phải chạy trên cao điểm giữa ban ngày, phơi mình ra giữa vùng
tr
ọng điểm đánh phá của máy bay địch để đo và ước tính khối
lượng đất đá bị bom địch đ
ào xới, đếm những quả bom chưa nổ và
dùng nh
ững khối thuốc nổ đặt vào cạnh nó để phá. Đó là một công
việc phải mạo hiểm với cái chết, luôn căng thẳng thần kinh, đòi hỏi
sự dũng cảm và bình tĩnh hết sức.
Ôn tập truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê
Lê Quỳnh Mai – mail:
Blog: />17
+ Không khí của chiến tranh không giống như tương lai hay
quá khứ có một âm điệu riêng. Chẳng hạn như sự im lặng : « Cuộc
sống ở đây đã dậy cho chúng tôi thế nào là sự im lặng ». Im lặng có
nghĩa là cái chết đang rình rập đâu đây, nó ập đến bất cứ lúc nào.
Chưa hết, đó mới chỉ là hiện thực lúc yên tĩnh, còn lúc có bom của
địch th
ì sao ? « Nghe tiếng bom đầu tiên, có đứa chết giấc, nằm dán
xuống đất », rồi « chúng tôi bị bom vùi luôn. Có khi bò trên cao điểm
trở về hang, cô nào cũng chỉ thấy « hai con mắt lấp lánh », « hàm
răng loá lên » khi cười, khuôn mặt thì « lem luốc ».
2. V

ẻ đẹp tâm hồn của ba cô gái thanh niên xung phong và cũng
là của tuổi trẻ Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mĩ.
a. Những nét chung : Cả ba cô, cô nào cũng đáng mến, đáng cảm
phục
- Họ đều thuộc thế hệ những cô gái thanh niên xung phong thời kì
kháng chi
ến chống Mĩ mà tuổi đời còn rất trẻ (như Phương Định
vốn là một cô học sinh thành phố), có lí tưởng, đã tạm xa gia đình,
xa mái trường, tình nguyện vào cái nơi mà cái sự mất còn chỉ diễn
ra trong nháy mắt, một cách vô tư, hồn nhiên, cống hiến tuổi thanh
xuân. Họ thực sự là những anh hùng không tự biết. Nét chung này
không ch
ỉ có ở đây mà còn được nói đến ở nhiều tác phẩm khác
như «
Gửi em, cô thanh niên xung phong » của Phạm Tiến Duật,
« Khoảng trời hố bom » của Lâm Thị Mỹ Dạ và truyện ngắn « Mảnh
trăng cuối rừng
» của Nguyễn Minh Châu… Tạo thành biểu tượng
gương mặt đẹp và đáng yêu của những cô gái mở đường thời kháng
chiến chống Mĩ.
- Qua thực tế chiến đấu, cả ba cô gái đều có tinh thần trách nhiệm
cao với nhiệm vụ, lòng dũng cảm không sợ hi sinh, tình đồng đội
gắn bó. Có lệnh là lên đường, bất kể trong tình huống nào, nguy
hi
ểm không từ nan dù phải đối mặt với máy bay và bom đạn quân
thù, và đ
ã lên đường là hoàn thành nhiệm vụ ( d/c – sgk).
+ Nghe Phương Định kể lại một lần phá bom : « tôi một quả bom
trên đồi. Nho, hai quả dưới l
òng đường. Chị Thao, một quả dưới

Ôn tập truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê
Lê Quỳnh Mai – mail:
Blog: />18
cái chân hầm ba-ri-e cũ. Cảnh tượng chiến trường trở nên « vắng
lặng đến phá
t sợ ». Đến với toạ độ chết, đến với quả bom cần phải phá nổ (mà
không bi
ết nó sẽ nổ vào lúc nào , sự cầu viện tâm linh của cô gái
(nhân vật tôi) giống như một ảo ảnh : « Các anh cao xạ có nhìn thấy
chúng tôi không ? » Mặc dù « quen rồi ». Một ngày chúng tôi phá
bom đến năm lần » nhưng cái hồi hộp dường như không hề thay
đổi. Như cái cảm giác chờ bom phát nổ
: tất cả đều đứng im, cả gió,
cả nhịp tim trong lồng ngực. Chỉ có chiếc đồng hồ : « Nó chạy, sinh
động v
à nhẹ nhàng đè lên những con số vĩnh cửu…. ». Quả bom có
hai vòng tròn màu vàng nằm lạnh lùng trên một bụi cây khô, một
đầu v
ùi xuống đất. Thần chết đang đợi chờ. Vỏ quả bom nóng.
Định dùng lưỡi xẻng đào đất, có lúc lưỡi xẻng chạm v
ào quả bom.
Có lúc Định «
rùng mình » vì cảm thấy tại sao mình lại làm quá
ch
ậm thế ! Hai mươi phút đã trôi qua. Tiếng còi chị Thao rúc lên,,
Định cẩn thận bỏ gói thuốc mìn xuống cái lỗ đã đào, châm ngòi vào
dây mìn. … ti
ếng không khí. Đất rơi lộp bộp. Bom nổ váng óc, ngực
đau nhói, đôi mắt cay m
ãi mới mở ra được. Mồ hôi thấm vào môi,

cát l
ạo xạo trong miệng. Nguy hiểm, căng thẳng không thể nào kể
xiết… .Chị Thao vấp ngã, Nho bị thương. Bom nổ, hầm sập, chị
Thao và Định phải moi đất bế Nho l
ên. Máu túa ra, ngấm vào
đất »…Định rửa vết thương cho Nho, tiêm thuốc, pha sữa cho Nho,
chị Thao nghẹn ngào….
+ Cu
ộc sống và chiến đấu ở chiến trường thật gian khổ, nguy hiểm
và luôn căng thẳng nhưng họ vẫn b
ình tĩnh, chủ động, luôn lạc
quan yêu đời. Phương Định cho biết : « Tôi có nghĩ đến cái chết.
Nhưng một cái chết mờ nhạt, không cụ thể….
».
=>Ph
ải nói rằng trong đoạn văn trả cảnh phá bom trên cao điểm, Lê
Minh Khuê đã sử dụng bút pháp hiện thực để tái hiện lại cảnh phá
bom vô cùng nguy hiểm, dựng nên một tượng đài về khí phách anh
hùng lẫm liệt của tổ trinh sát mặt đường từ những con người bằng
xương bằng thịt. Chị Thao, Nho, Định như những ngôi sao xa xôi
sáng ngời lên những sắc xanh trong khói lửa đạn bom. Chiến công
Ôn tập truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê
Lê Quỳnh Mai – mail:
Blog: />19
thầm lặng của họ bất tử với năm tháng và lòng người như những
nữ anh hùng ngã ba Đồng Lộc :
« Đất nước mình nhân hậu
Có nước trời xoa dịu vết thương đau
Em nằm dưới đất sâu
Như khoảng trời đ

ã nằm yên trong đất
Đêm đêm, tâm hồn em toả sáng
Những vì sao ngời chói, lung linh…
(
Khoảng trời hố bom – Lâm Thị Mỹ Dạ)
- Họ đều là những cô gái trẻ với cuộc sống nội tâm phong phú
đáng yêu
: dễ cảm xúc, nhiều mơ ước, hay mơ mộng, dễ vui, dễ
buồn. Họ thích làm đẹp cho cuộc sống của mình, ngay cả trong
hoàn cảnh chiến trường ác liệt. Nho thích thêu thùa, chị Thao chăm
chép bài hát, Định thích ngắm m
ình trong gương, ngồi bó gối mơ
mộng và hát… Cả ba đều chưa có người yêu, đều sống hồn nhiên
tươi trẻ. Không lúc nào họ không nhớ về Hà Nội. Một trận mưa đá
bất ngờ trở thành nỗi nhớ : « mà tôi nhó một cái gì đấy, hình như
mẹ tôi, cái cửa sổ, hoặc những ngôi sao to trên bầu trời thành phố ».
N
ỗi nhớ ấy chính là sự nối dài, quá khứ, hôm nay và khát vọng mai
sau.
- Nh
ững kỉ niệm sống dậy như những khoảng sáng trong tâm
hồn trong trẻo, ngây thơ, dịu dàng. Những xúc cảm hồn nhiên như
nguồn sống, điểm tựa, giúp họ thêm vững vàng, sức mạnh vượt
qua những khó khăn tưởng chừng như không thể vượt qua nổi.
« Khoảng trời xanh » trong thơ « Phạm Tiến Duật » và khoảng trời
xanh của kí ức như có sức mạnh vô hình đặc biệt là trong tâm hồn
những trí thức trên đường ra trận.
=> Quả thực, đó là những cô gái mang trong mình những tính cách
tưởng như không thể c
ùng tồn tại : vô cùng gan dạ, dũng cảm trong

chiến đấu mà vẫn hồn nhiên, vô tư trong cuộc sống. Những người
như họ thật đáng trân trọng biết bao
!
Ôn tập truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê
Lê Quỳnh Mai – mail:
Blog: />20
b. Nét riêng :
- M
ỗi người thể hiện cái chung đó theo cách riêng của mình.
+ Ch
ị Thao, tổ trưởng, ít nhiều có từng trải hơn, mơ ước và dự tính
về tương lai có vẻ thiết thực hơn, nhưng cũng không thiếu nhưng
khát khao và rung động của tuổi trẻ. «
Áo lót của chị cái nào cũng
thêu chỉ màu ».Chị lại hay tỉa đôi lông mày của mình, tỉa nhỏ như cái
tăm
. Nhưng trong công việc, ai cũng gờm chị về tính cương quyết,
táo bạo. ĐẶc biệt là sự « bình tĩnh đến phát bực » : máy bay địch
đến nhưng chị vẫn «
móc bánh quy trong túi, thong thả nhai ». Có ai
ng
ờ con người dày dạn trước sự sống và cái chết hàng ngày như
thế lại sợ máu, sợ vắt: « thấy máu, thấy vắt là chị nhắm mắt lại, mặt
tái mét ».Và không ai có thể quên được chị hát : nhạc sai bét, giọng
thì chua, chị chăm chép bài hát dù chẳng thuộc nhạc, giọng lại
chua, chị không hát trôi chảy được bài nào nhưng chị lại có ba
quyển sổ dày chép bài hát và rỗi là chị ngồi chép bài h át.
+ Nho là m
ột cô gái trẻ, xinh xắn, « trông nó nhẹ, mát mẻ như một
que kem trắng », có « cái cổ tròn và những chiếc cúc áo nhỏ nhắn » rất

dễ thương khiến Phương Định « muốn bế nó lên tay ». Nho rất thích
tắm suối ngay cả khi khúc suối đó đang chứa bom nổ chậm và rất
hồn nhiên – cái hồn nhiên của trẻ thơ : « vừa tắm ở dưới suối lên, cứ
quần áo ướt, Nho ngồi, đòi ăn kẹo ». Hồn nhiên là thế nhưng cô lại
bình thản vô cùng khi bị thương : « Không chết đâu. Đơn vị đang
làm đường kia m
à. Việc gì phải khiến cho nhiều người lo lắng ». Ngay
c
ả lúc đau đớn như vậy nhưng gặp mưa đá, Nho vẫn nhổm dậy,
môi hé mở xoè tay xin mấy viên đá mưa : « Nào, mày cho tao mấy
viên nữa ». Đặc biệt, khi máy bay giặc đến thì chiến đấu rất dũng
cảm, hành động thật nhanh gọn : « Nho cuộn tròn cái gối, cất nhanh
vào túi », Nho quay lưng lại chúng tôi, chụp cái mũ sắt lên đầu » …
Và trong m
ột lần phá bom, cô đã bị sập hầm, đất phủ kín lên người.
Có lẽ với những người con gái ấy, sự sống luôn cao hơn cái chết.
+ Phương Định là cô gái để lại nhiều ấn tượng sâu sắc trong l
òng ta.
Phương Định cũng trẻ trung như Nho là một cô học sinh thành phố
xinh đẹp, dũng cảm trong lửa đạn, giàu yêu thương đồng đội. Cô
rất nhạy cảm và hồn nhiên, thích mơ mộng và hay sống với những
Ôn tập truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê
Lê Quỳnh Mai – mail:
Blog: />21
kỉ niệm của tuổi thiếu nữ vô từ về gia đình và về thành phố của
mình. (d/c). Ở đoạn cuối truyện, sau khi trận mưa đá tạnh, là cả
một dòng thác kỉ niệm về gia đình, về thành phố trào lên và xoáy
m
ạnh như sóng trong tâm trí cô gái. Có thể nói đây là những nét
riêng của các cô gái trẻ Hà Nội vào chiến trường tham gia đánh

giặc, tuy gian khổ nhưng vẫn giữ được cái phong cách riêng của
người H
à Nội, rất trữ tình và đáng yêu.
 Những nét riêng đó đã làm cho các nhân vật sống hơn và
cũng đáng yêu hơn. Trái tim đỏ rực của họ là « những ngôi sao
xa xôi » mãi mãi lung linh, toả sáng.
C. Kết luận.
- Chiến tranh đã qua đi, sau hơn ba mươi năm, nhưng đọc truyện
« Những ngôi sao xa xôi » của Lê Minh Khuê, ta như được sống lại
những năm tháng hào hùng của đất nước. Nhà văn khiến lòng ta
s
ống lại hình ảnh tuyệt đẹp và những chiến công phi thường của tổ
trinh sát mặt đường, của Định, của Nho, của Thao, của hàng ngàn,
hàng v
ạn cô thanh niên xung phong thời chống Mĩ. Chiến công
thầm lặng của họ mãi mãi là một bài ca bất tử.