Mng hai ca
C s lý thuyt mch đin
Mng hai ca
2
Ni dung
•
Thông s mch
•
Phn t mch
•
Mch mt chiu
•
Mch xoay chiu
•
Mng hai ca
•
Mch ba pha
•
Quá trình quá đ
Mng hai ca
3
Mng hai ca
•
Ca: mt cp đim, dòng đin chy vào mt đim và đi ra
khi đim kia
•
Các phn t c bn, mng Thevenin & Norton: mng mt
ca
•
Mng hai ca: mng đin có 2 ca riêng bit
•
Mng hai ca còn gi là mng bn cc
•
Nghiên cu mng hai ca vì:
–
Ph bin trong vin thông, điu khin, h thng đin, đin t, …
–
Khi bit đc các thông s ca mt mng hai ca, ta s coi nó
nh mt “hp đen” å rt thun tin khi nó đc nhúng trong
mt mng ln hn
Mng hai ca
4
Mng hai ca
•
Xét mng hai ca vi ngun kích thích xoay chiu
•
c trng ca mt mng hai ca là mt b thông s
•
B thông s này liên kt 4 đi lng
trong đó có 2 đi lng đc lp
•
Có 6 b (thông) s:
–
Z
–
Y
–
H
–
G
–
A
–
B
Mng
tuyn
tính
2
U
$
2
I
$
1
U
$
1
I
$
1
I
$
2
I
$
1
,U
$
1
,
I
$
2
,U
$
2
,
I
$
Mng hai ca
5
Mng hai ca
•
Các b thông s
–
Z
–
Y
–
H
–
G
–
A
–
B
•
Quan h gia các b thông s
•
Kt ni các mng hai ca
•
Mng T &
•
Tng h
•
Tng
tr
vào
& hoà
hpti
•
Hàm
truyn
đt
Mng hai ca
6
Z (1)
•
Còn gi là b s tng tr
•
Thng đc dùng trong:
–
Tng hp các b lc
–
Phi hp tr kháng
–
Mng li truyn ti đin
Mng
tuyn
tính
2
U
$
2
I
$
1
U
$
1
I
$
1
I
$
2
I
$
1111122
2211222
UZIZI
UZIZI
⎧
=+
⎪
⎨
=+
⎪
⎩
$$$
$$$
[]
11 12
111
21 22
222
ZZ
UII
Z
ZZ
UII
⎡
⎤⎡⎤⎡⎤
⎡⎤
↔= =
⎢
⎥⎢⎥⎢⎥
⎢⎥
⎣⎦
⎣
⎦⎣⎦⎣⎦
$$$
$$$
Mng hai ca
7
2
U
$
1
U
$
1
I
$
2
0I
=
$
Z (2)
1111122
2211222
UZIZI
UZIZI
⎧
=+
⎪
⎨
=+
⎪
⎩
$$$
$$$
2
0I =
$
1111
2211
UZI
UZI
⎧
=
⎪
→
⎨
=
⎪
⎩
$$
$$
1
11
1
U
Z
I
=
$
$
2
2
11
11
11
0
22
21
11
0
I
I
UU
Z
II
UU
Z
II
=
=
⎧
==
⎪
⎪
→
⎨
⎪
==
⎪
⎩
$
$
$$
$$
$$
$$
2
21
1
U
Z
I
=
$
$
Mng hai ca
8
2
U
$
1
U
$
2
I
$
1
0I
=
$
Z (3)
1111122
2211222
UZIZI
UZIZI
⎧
=+
⎪
⎨
=+
⎪
⎩
$$$
$$$
1
0I =
$
1122
2222
UZI
UZI
⎧
=
⎪
→
⎨
=
⎪
⎩
$$
$$
1
12
2
U
Z
I
=
$
$
1
1
11
12
22
0
22
22
22
0
I
I
UU
Z
II
UU
Z
II
=
=
⎧
==
⎪
⎪
→
⎨
⎪
==
⎪
⎩
$
$
$$
$$
$$
$$
2
22
2
U
Z
I
=
$
$
Mng hai ca
9
Z (4)
2
U
$
1
U
$
1
I
$
2
0I
=
$
1
11
1
U
Z
I
=
$
$
2
21
1
U
Z
I
=
$
$
2
U
$
1
U
$
2
I
$
1
0I =
$
1
12
2
U
Z
I
=
$
$
2
22
2
U
Z
I
=
$
$
1111122
2211222
UZIZI
UZIZI
⎧
=+
⎪
⎨
=+
⎪
⎩
$$$
$$$
Mng hai ca
10
Z (5)
•
Nu Z
11
= Z
22
: mng hai ca đi xng
•
Nu Z
12
= Z
21
: mng hai ca tng h
•
Có mt s mng hai ca không có b s Z
Mng hai ca
11
Z (6)
VD1
R
1
= 10 ; R
2
= 20 ;
R
3
= 30 ;
Tính b s Z.
[Z]
2
U
$
2
I
$
1
U
$
1
I
$
1
I
$
2
I
$
1121 1 1
( ) (10 20) 30URRI I I=+ =+ =
$$$$
2
1
11
1
0
I
U
Z
I
=
=
$
$
$
11
11
11
30
30
UI
Z
II
→== =Ω
$$
$$
1111122
2211222
UZIZI
UZIZI
⎧
=+
⎪
⎨
=+
⎪
⎩
$$$
$$$
1
U
$
1
I
$
2
0I
=
$
Mng hai ca
12
Z (7)
VD1
R
1
= 10 ; R
2
= 20 ;
R
3
= 30 ;
Tính b s Z.
[Z]
2
U
$
2
I
$
1
U
$
1
I
$
1
I
$
2
I
$
221 1
20URI I==
$$$
2
2
21
1
0
I
U
Z
I
=
=
$
$
$
21
21
11
20
20
UI
Z
II
→== =Ω
$$
$$
1111122
2211222
UZIZI
UZIZI
⎧
=+
⎪
⎨
=+
⎪
⎩
$$$
$$$
2
U
$
1
I
$
2
0I
=
$
Mng hai ca
13
Z (8)
VD1
R
1
= 10 ; R
2
= 20 ;
R
3
= 30 ;
Tính b s Z.
[Z]
2
U
$
2
I
$
1
U
$
1
I
$
1
I
$
2
I
$
122 2
20URI I==
$$$
1
1
12
2
0
I
U
Z
I
=
=
$
$
$
12
12
22
20
20
UI
Z
II
→== =Ω
$$
$$
1111122
2211222
UZIZI
UZIZI
⎧
=+
⎪
⎨
=+
⎪
⎩
$$$
$$$
1
U
$
2
I
$
1
0I =
$
Mng hai ca
14
Z (9)
VD1
R
1
= 10 ; R
2
= 20 ;
R
3
= 30 ;
Tính b s Z.
[Z]
2
U
$
2
I
$
1
U
$
1
I
$
1
I
$
2
I
$
2232 2 2
( ) (20 30) 50URRI I I=+ =+ =
$$$$
1
2
22
2
0
I
U
Z
I
=
=
$
$
$
22
22
22
50
50
UI
Z
II
→== =Ω
$$
$$
1111122
2211222
UZIZI
UZIZI
⎧
=+
⎪
⎨
=+
⎪
⎩
$$$
$$$
2
U
$
2
I
$
1
0I =
$
Mng hai ca
15
Z (10)
VD1
R
1
= 10 ; R
2
= 20 ;
R
3
= 30 ;
Tính b s Z.
[Z]
2
U
$
2
I
$
1
U
$
1
I
$
1
I
$
2
I
$
22
50Z =Ω
1111122
2211222
UZIZI
UZIZI
⎧
=+
⎪
⎨
=+
⎪
⎩
$$$
$$$
12
20Z =Ω
21
20Z =Ω
30 20
20 50
Z
⎡
⎤
→=
⎢
⎥
⎣
⎦
11
30Z =Ω
Mng hai ca
16
Z (11)
VD1
R
1
= 10 ; R
2
= 20 ;
R
3
= 30 ;
Tính b s Z.
[Z]
2
U
$
2
I
$
1
U
$
1
I
$
1
I
$
2
I
$
30 20
20 50
Z
⎡⎤
→=
⎢⎥
⎣⎦
?Z→=
[Z]
2
U
$
2
I
$
1
U
$
1
I
$
1
I
$
2
I
$
Mng hai ca
17
Z (12)
VD1
R
1
= 10 ; R
2
= 20 ;
R
3
= 30 ;
Tính b s Z.
[Z]
2
U
$
2
I
$
1
U
$
1
I
$
1
I
$
2
I
$
1121 1 1
( ) (10 20) 30URRI I I=+ =+ =
$$$$
2
1
11
1
0
I
U
Z
I
=
=
$
$
$
11
11
11
30
30
UI
Z
II
→== =Ω
$$
$$
1111122
2211222
UZIZI
UZIZI
⎧
=+
⎪
⎨
=+
⎪
⎩
$$$
$$$
1
U
$
1
I
$
2
0I
=
$
Mng hai ca
18
Z (13)
VD1
R
1
= 10 ; R
2
= 20 ;
R
3
= 30 ;
Tính b s Z.
[Z]
2
U
$
2
I
$
1
U
$
1
I
$
1
I
$
2
I
$
221 1
20URI I==
$$$
2
2
21
1
0
I
U
Z
I
=
=
$
$
$
21
21
11
20
20
UI
Z
II
→== =Ω
$$
$$
1111122
2211222
UZIZI
UZIZI
⎧
=+
⎪
⎨
=+
⎪
⎩
$$$
$$$
2
U
$
1
I
$
2
0I
=
$
Mng hai ca
19
Z (14)
VD1
R
1
= 10 ; R
2
= 20 ;
R
3
= 30 ;
Tính b s Z.
[Z]
2
U
$
2
I
$
1
U
$
1
I
$
1
I
$
2
I
$
122 1
20URI I=− =−
$$$
1
1
12
2
0
I
U
Z
I
=
=
$
$
$
12
12
22
20
20
UI
Z
II
−
→== =−Ω
$$
$$
1111122
2211222
UZIZI
UZIZI
⎧
=+
⎪
⎨
=+
⎪
⎩
$$$
$$$
1
U
$
2
I
$
1
0I =
$
Mng hai ca
20
Z (15)
VD1
R
1
= 10 ; R
2
= 20 ;
R
3
= 30 ;
Tính b s Z.
[Z]
2
U
$
2
I
$
1
U
$
1
I
$
1
I
$
2
I
$
2232 2 2
( ) (20 30) 50URRI I I=− + =− + =−
$$$$
1
2
22
2
0
I
U
Z
I
=
=
$
$
$
22
22
22
50
50
UI
Z
II
−
→== =−Ω
$$
$$
1111122
2211222
UZIZI
UZIZI
⎧
=+
⎪
⎨
=+
⎪
⎩
$$$
$$$
2
U
$
2
I
$
1
0I =
$
Mng hai ca
21
Z (16)
VD1
R
1
= 10 ; R
2
= 20 ;
R
3
= 30 ;
Tính b s Z.
[Z]
2
U
$
2
I
$
1
U
$
1
I
$
1
I
$
2
I
$
30 20
20 50
Z
⎡⎤
→=
⎢⎥
⎣⎦
[Z]
2
U
$
2
I
$
1
U
$
1
I
$
1
I
$
2
I
$
30 20
20 50
Z
−
⎡
⎤
→=
⎢
⎥
−
⎣
⎦
Mng hai ca
22
Z (17)
VD2
1
U
$
1
I
$
2
I
$
2
U
$
E
$
t
Z
[Z]
220E =
$
0
0V;
10 20
20 40
j
Z
j
⎡
⎤
=
⎢
⎥
⎣
⎦
50 ;
t
Zj=Ω
12
??II==
$$
11 2
212
10 20
20 40
UIjI
UjI I
⎧
=+
⎪
⎨
=+
⎪
⎩
$$ $
$$$
1
220UE==
$$
0
0V
22 2
50
t
UZI jI=− =−
$$ $
220
→
0
12
212
010 20
50 20 40
I
jI
jI jI I
⎧
=+
⎪
⎨
−=+
⎪
⎩
$$
$$$
1
2
14,09 4,94 A
2, 47 3,96 A
Ij
Ij
⎧
=+
⎪
→
⎨
=− −
⎪
⎩
$
$
Mng hai ca
23
Mng hai ca
•
Z
•
Y
•
H
•
G
•
A
•
B
Mng hai ca
24
Y (1)
•
Có mt s mng hai ca không
có b s Z
• å mô t bng b s Y
•
Còn gi là
b
s
tng dn
Mng
tuyn
tính
2
U
$
2
I
$
1
U
$
1
I
$
1
I
$
2
I
$
1111122
2211222
I
YU YU
I
YU YU
⎧
=+
⎪
⎨
=+
⎪
⎩
$$$
$$$
[]
11 12
111
21 22
222
YY
I
UU
Y
YY
I
UU
⎡
⎤⎡⎤⎡⎤
⎡⎤
↔= =
⎢
⎥⎢⎥⎢⎥
⎢⎥
⎣⎦
⎣
⎦⎣⎦⎣⎦
$$$
$$$
Mng hai ca
25
2
U
$
1
0U
=
$
2
I
$
1
I
$
1
12
2
I
Y
U
=
$
$
2
22
2
I
Y
U
=
$
$
Y (2)
2
0U
=
$
1
U
$
1
I
$
2
I
$
1
11
1
I
Y
U
=
$
$
2
21
1
I
Y
U
=
$
$
1111122
2211222
I
YU YU
I
YU YU
⎧
=+
⎪
⎨
=+
⎪
⎩
$$$
$$$