Giáo án bồi dưỡng Tiết 22 Vệ sinh hô hấp - Sinh học 8 tham khảo

Bài 22. VỆ SINH HÔ HẤP
I. Cần bảo vệ hệ hô hấp khỏi các tác nhân có hại
•

Tác nhân
Bụi
Nitơ oxit
Lưu huỳnh oxit
Các chất độc hại
( nicôtin,nitrozalin)
Các vi sinh vật
gây bệnh
Cacbon oxit
Nguồn gốc tác nhân
Núi lửa phun, cơn lốc,
cháy rừng, khai thác
khoáng sản, …
Khí thải ô tô, xe máy
Khí thải sinh hoạt và
công nghiệp …
Khí thải SH & CN ,khói
thuốc lá …
Khói thuốc lá
Không khí ở bệnh viện,
môi trường ô nhiễm…
Tác hại
Gây bệnh bụi phổi
Gây viêm, sưng niêm
mạc cq HH, cản trở TĐK,
gây chết ở liều cao
Bệnh hô hấp trầm trọng

hơn
Chiếm chỗ O
2
/máu
giảm hiệu quả HH, có
thể gây chết
Giảm hiệu quả lọc sạch
KK gây ung thư
phổi…
Gây bệnh đường dẫn khí
và phổi, làm tổn thương
hệ HH hoặc gây chết
•
Bài 22. VỆ SINH HÔ HẤP
•
Không khí có thể bò
ô nhiễm và gây tác hại
tới hoạt động hô hấp
từ những loại tác nhân
nào.
* Các tác nhân có hại cho đường hô hấp
- Bụi
- Các chất khí độc như : Nitơ ôxit,
lưu huỳnh ôxit, cacbon ôxit, nicôtin,…
- Các vi sinh vật gây bệnh
•
I. Cần bảo vệ hệ hô hấp khỏi các tác nhân
có hại
Bài 22. VỆ SINH HÔ HẤP
•

Không khí có thể bò ô nhiễm và gây tác hại tới hoạt động hô hấp từ những
•
loại tác nhân nào.
•
I. Cần bảo vệ hệ hô hấp khỏi các tác nhân có hại

Buïi
Nitô oâxit
CAÙC CHAÁT KHÍ ÑOÄC
Cacbon ôxit
Và lưu huỳnh
ôxit
CÁC CHẤT KHÍ ĐỘC
Nicoâtin
CAÙC CHAÁT KHÍ ÑOÄC
Trong khói thuốc lá chứa hơn
4000 loại hoá chất. Trong đó có
hơn 200 loại có hại cho sức khoẻ,
bao gồm chất gây nghiện và các
chất gây độc. Người ta chia ra 4
nhóm chính:
1. Nicotine. 2. Monoxit carbon
(khí CO) 3. Các phân tử nhỏ trong
khói thuốc lá . 4. Các chất gây
ung thư
 Khi hút thuốc, chất nhựa trong
khói thuốc lá sẽ bám vào phổi
như bồ hóng bám vào ống khói.
nếu hút 10 điếu thuốc lá một
ngày, cơ thể của bạn sẽ phải hít

vào 105g nhựa mỗi năm.

- Toàn bộ số tiền mà
những người hút thuốc lá
tại Việt Nam dùng để mua
thuốc lá năm 1998 khoảng
6000 tỷ đồng. Số tiền này
có thể mua được 1.5 triệu
tấn gạo hoặc 300.000
chiếc xe máy Super
Dream.
Khói thuốc
Caùc vi
sinh vaät
gaây beänh
Hình ảnh một số bệnh về hô hấp
•
Bài 22. VỆ SINH HÔ HẤP
* Các tác nhân có hại cho đường hô hấp
- Bụi
- Các chất khí độc như : Nitơ ôxit,
lưu huỳnh ôxit, cacbon ôxit, nicôtin,…
- Các vi sinh vật gây bệnh
•
I. Cần bảo vệ hệ hô hấp khỏi các tác nhân
có hại
THẢO LUẬN
Hãy đề ra các biện pháp bảo vệ
hệ hô hấp nhằm hạn chế vàtránh
các tác nhân có hại.

* Tích cực xây dựng mơi trường sống và làm
việc có bầu khơng khí trong lành ít ơ nhiễm
bằng các biện pháp: Trồng cây xanh, khơng
vứt rác bừa bãi, khơng hút thuốc lá, đeo khẩu
trang chống bụi khi làm vệ sinh hay khi hoạt
động ở mơi trường nhiều bụi
Trồng nhiều
cây xanh

Đeo khẩu trang
khi dọn vệ sinh và
ở những nơi có
bụi
Biện pháp bảo vệ hệ hô hấp tránh tác nhân bụi
Biện pháp bảo vệ hệ hô hấp tránh các chất khí độc hại
- Hạn chế sử
dụng các thiết
bò có thải ra
các khí độc
hại.
- Không hút
thuốc và vận
động mọi
người không
nên hút thuốc
Biện pháp bảo vệ hệ hô hấp tránh các vi sinh vật gây hại
- Thường
xuyên dọn
vệ sinh
- Không

khạc nhổ
bừa bãi.
•
Bài 22. VỆ SINH HÔ HẤP
* Các tác nhân có hại cho đường hô hấp
- Bụi
- Các chất khí độc như : Nitơ ôxit, lưu
huỳnh ôxit, cacbon ôxit, nicôtin,…
- Các vi sinh vật gây bệnh
•
I. Cần bảo vệ hệ hô hấp khỏi các tác nhân
có hại
* Tích cực xây dựng mơi trường sống và làm
việc có bầu khơng khí trong lành ít ơ nhiễm
bằng các biện pháp: Trồng cây xanh, khơng
vứt rác bừa bãi, khơng hút thuốc lá, đeo khẩu
trang chống bụi khi làm vệ sinh hay khi hoạt
động ở mơi trường nhiều bụi…
II. Cần tập luyện để có một hệ hô hấp
khoẻ mạnh
THẢO LUẬN
1. Giải thích vì sao khi tập thể dục thể thao đúng
cách, đều đặn từ bé có thể có được dung tích sống lí
tưởng?
2. Giải thích vì sao sau khi thở sâu và giảm số nhòp
thở trong mỗi phút sẽ làm tăng hiệu quả hô hấp?
3. Hãy đề ra các biện pháp luyện tập để có thể có
một hệ hô hấp khoẻ mạnh?
•

Bài 22. VỆ SINH HÔ HẤP
I. Cần bảo vệ hệ hô hấp khỏi các tác nhân có hại
II. Cần tập luyện để có một hệ hô hấp khoẻ mạnh
THẢO LUẬN
1. Giải thích vì sao khi tập thể dục thể thao đúng cách, đều đặn từ
bé có thể có được dung tích sống lí tưởng?
-
Dung tích sống là thể tích không khí lớn nhất mà một cơ thể có
thể hít vào và thở ra.
-
Dung tích sống phụ thuộc vào dung tích phổi và dung tích khí
cặn. Dung tích phổi phụ thuộcvào dung tích lồng ngực, mà dung
tích lồng ngực phụ thuộc vào sự phát triển của khung xương sườn
trong độ tuổi phát triển (< 25 tuôi ở nam, và < 20 tuổi ở nữ). Sau
độ tuổi phát triển sẽ không phát triển thêm nữa. Dung tích khí
cặn phụ thuộc vào khả năng co tối đa của các cơ thở ra , các cơ
này cần luyện tập đều từ bé.
2. Giải thích vì sao sau khi thở sâu và giảm số nhòp thở trong mỗi
phút sẽ làm tăng hiệu quả hô hấp?
3. Hãy đề ra các biện pháp luyện tập để có thể có một hệ hô hấp
khoẻ mạnh?
Lượng
khí lưu
thông
500 ml
150 ml nằm
trong
đường dẫn
khí (khí vô
ích)

350 ml nằm trong
phế nang (khí
hữu ích)
Lượng khí đưa vào qua một lần hít
thở bình thường ở người
•
Bài 22. VỆ SINH HÔ HẤP
I. Cần bảo vệ hệ hô hấp khỏi các tác nhân có hại
II. Cần tập luyện để có một hệ hô hấp khoẻ mạnh
THẢO LUẬN
2. Giải thích vì sao sau khi thở sâu và giảm số nhòp thở trong
mỗi phút sẽ làm tăng hiệu quả hô hấp?
* Vídụ:
- Một người thở ra 18 nhòp/phút, mỗi nhòp hít vào 400 ml không
khí:
+ khí lưu thông/phút: 400ml x 18 = 7200 ml
+ khí vô ích ở khoảng chết: 150 ml x18 = 2700 ml
+ Khí hữu ích vào tới phế nang: 7200 ml - 2700 ml =4500 ml
- Nếu người đó thở sâu: 12 nhòp/phút, mỗi nhòp hít vào 600 ml
không khí
+ khí lưu thông/phút: 600ml x 12 = 7200 ml
+ khí vô ích ở khoảng chết: 150 ml x12 = 1800 ml
+ Khí hữu ích vào tới phế nang: 7200 ml – 1800 ml = 5400 ml
=> Khi thở sâu và giảm nhòp thở trong mỗi phút sẽ tăng hiệu
quả hô hấp
3. Hãy đề ra các biện pháp luyện tập để có thể có một hệ hô
hấp khoẻ mạnh?
Tích cực tập thể dục thể thao phối hợp tập thở sâu và giảm nhòp
thở thường xuyên, từ bé.
7200 ml

2700 ml
4500 ml
7200 ml
1800 ml
5400 ml
•
Bài 22. VỆ SINH HÔ HẤP
* Các tác nhân có hại cho đường hô hấp
- Bụi
- Các chất khí độc như : Nitơ ôxit, lưu
huỳnh ôxit, cacbon ôxit, nicôtin,…
- Các vi sinh vật gây bệnh
•
I. Cần bảo vệ hệ hô hấp khỏi các tác nhân
có hại
* Tích cực xây dựng mơi trường sống và làm
việc có bầu khơng khí trong lành ít ơ nhiễm
bằng các biện pháp: Trồng cây xanh, khơng
vứt rác bừa bãi, khơng hút thuốc lá, đeo khẩu
trang chống bụi khi làm vệ sinh hay khi hoạt
động ở mơi trường nhiều bụi…
II. Cần tập luyện để có một hệ hô hấp
khoẻ mạnh
? Cần làm gì để có một hệ hơ hấp khỏe mạnh?
- Cần luyện tập TDTT,phối hợp với tập thở
sâu và giảm nhịp thở thường xun từ bé thì sẽ
có hệ hơ hấp khỏe mạnh
? Luyện tập TDTT phải đảm bảo u cầu gì?
- Luyện tập thể thao phải vừa sức, rèn luyện từ
từ

Bài t p v n d ngậ ậ ụ
* Chän c©u tr¶ lêi ®óng nhÊt
C¸c biƯn ph¸p b¶o vƯ ® êng h«
hÊp lµ:
1. Trång nhiỊu c©y xanh trªn ®
êng phè, n¬i c«ng së, tr êng häc,
bƯnh viƯn.
2. Nªn ®eo khÈu trang khi dän vƯ
sinh
3. Kh«ng hót thc l¸ vµ vËn
®éng mäi ng êi cïng kh«ng hót
thc l¸
4. H¹n chÕ kh¹c nhỉ bõa b·i.
5. TÊt c¶ tr êng hỵp trªn.
Đáp án: 5
Câu 2. Chất nào dưới đây
có nhiều trong khói
thuốc lá?
a. Lưu huỳnh ôxit
b. Nitơ ôxit
c. Nicôtin
d. Cả b và c
•
Đáp án: c
DẶN DÒ
- Học bài, trả lời câu hỏi 1,2,3,4 tr.73 sgk
- Đọc “ Mục em có biết”
- Chuẩn bò dụng cụ thực hành theo nhóm (4-5
hs) như mục II tr.75 sgk.
- Xem trước bài 23