nghen dong mach ngoai bien cap tinh

Chẩn đoán và điều trò
NGHẼN ĐỘNG MẠCH
NGOẠI BIÊN CẤP TÍNH
TS. Đỗ Kim Quế
BV Thống Nhất

Mở đầu
•
TĐMNBCT là một cấp cứu ngoại
khoa tim mạch với tần suất ngày
càng tăng.
•
Chẩn đoán sớm và xử trí kòp thời
mang lại kết quả tốt cho BN.
•
Nhiều trường hợp chẩn đoán nhầm
làm chậm trễ trong chẩn đoán và xử
trí.

Keát quaû
3.2
8.4
19.4
97.2
75.4
54.1
0
10
20
30

40
50
60
70
80
90
100
Töû vong Giöõ chi
<12
12 - 24h
>24
214 TH.

Mở đầu
•
1628 Harvey mô tả TĐMNBCT.
•
1856 Virchow mô tả nghẽn động
mạch do viêm nội tâm mạc.
•
1899 Welch mô tả biểu hiện L.sàng
•
Greenspan(1934), Groth(1940) mô tả
các TĐMNBCT do khối u.

Mở đầu

Sabanijev (1896), Handley(1907)
phẫu thuật lấy khối tắc ĐM.


1911 Labey thực hiện thành công
phẫu thuật lấy huyết khối gây tắc
ĐM cấp.

1930 Heparin được sử dụng trong
điều trò tắc động mạch

Mở đầu
•
1934 Denk, Leriche, Fontain chủ
trương điều trò bảo tồn.
•
1963 Fogarty giới thiệu ống thông
lấy khối tắc động mạch.
•
Haimovici, Cormier, Devin nghiên
cứu các rối loạn chuyển hóa do
TĐMNBCT.

Phân loại
•
Nghẽn động mạch cấp tính:

Hội chứng tắc động mạch cấp tính

Có tổn thương ở tim hoặc mạch
máu lớn trên động mạch bò tắc.

Không có tổn thương lớp trong
động mạch tại vò trí động mạch bò

tắc.

Phân loại
•
Huyết khối động mạch cấp tính:

Hội chứng tắc động mạch cấp tính

Có tiền sử đau cách hồi.

Có tổn thương lớp trong động
mạch tại chỗ tắc mạch

Lâm sàng
•
Đau
•
Chi lạnh
•
Thay đổi màu sắc da
•
Mất mạch ngoại vi.
•
Dò cảm.
•
Liệt cơ

Lâm sàng
•
Tiền sử bệnh van tim, cơ tim thiếu

máu.
•
Có rung nhó.
•
Chấn thương mạch trên đường đi
động mạch.
•
Sau các thủ thuật trên mạch máu.

Cận lâm sàng
•
Siêu âm doppler mạch máu.
•
X quang động mạch.
•
CT scan, Multi-slides.

Hình aûnh Dupplex

Hình aûnh Dupplex

Hỡnh aỷnh X quang ủoọng maùch

Hỡnh aỷnh X quang ủoọng maùch

Tiến triển TĐMCT
•
Sự tạo cục máu đông thứ phát.
•
nh hưởng trên mô thiếu máu

•
Các rối loạn do tái tưới máu.
•
Tự tiêu cục máu đông.

Cuïc maùu ñoâng thöù phaùt

nh hưởng trên mô thiếu máu
•
Vò trí tắc động mạch.
•
Số lượng và độ lớn các vòng nối.
•
Cung lượng tim.

Rối loạn do tái tưới máu
•
Toàn thân:
–
Trụy tuần hoàn
–
Suy hô hấp
–
Suy thận cấp
•
Tại chỗ:
–
Phù nề chi
–
Hoại tử thứ phát.

Sinh lyù beänh

Sinh lyù beänh

Tuoåi vaø giôùi
2
3
28
25
24
17
44
50
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
<20 20-40 41-60 >60
Nam
Nöõ
95
98

Vò trí
16
72
58
33
6
10
19
0
10
20
30
40
50
60
70
80
A.Aorta
Iliac
Femoral
Popliteal
Suclavian
Axilary
Branchial
Chi döôùi:179

Chi treân: 35

Nguyeân nhaân
28.6
38.8
4.1
4.1
24.5
IHD VHD Atheroscle. Osler Unknown

Nguyeân nhaân
Authors Year No A.F. ASHD RHD
Darling 195 3 200 70.5 38.0 45.5
Darling
196 3 260 72.1 51.5 35.8
Haimovici 195 0 228 - 50.8 40.4
Haimovici
197 0 83 - 84.0 7.7
Thompson 197 0 203 38.7 72.4 6.1
Elliott
198 0 225 - 60.4 20.9
Connett
198 4 130 55.4 70.0 4.6
Fogarty 1991 300 77.0 77.7 16.0
BVCR 2002 214 52.3 54.2 44.3