Tổng quan về lập trình trên iOS

TỔNG QUAN VỀ LẬP TRÌNH TRÊN iOS
I. Tổng quan về hệ điều hành iOS
1. Sơ lược lịch sử phát triển của hệ điều hành iOS
iOS là hệ điều hành di dộng của Apple ban đầu được gọi là hệ điều hành dành cho iPhone
và đến tháng 6 năm 2010 thì chính thức được đổi gọi tên là “iOS”. Ban đầu, hệ điều hành này chỉ
được phát triển riêng cho iPhone nhưng sau đó được mở rộng để hỗ trợ các thiết bị khác của
Apple như iPod touch, iPad và Apple TV.
Hệ điều hành di dộng của Apple được công bố cùng chiếc iPhone 2G tại Macworld
Conference & Expo vào ngày 9/1/2007 và chính thức phát hành trong tháng 6 sau đó. Khi ra mắt,
hệ điều hành này không được Apple chỉ định một cái tên riêng biệt mà chỉ đơn giản gọi là "hệ
điều hành X dành cho iPhone” và không hỗ trợ các ứng dụng từ các nhà phát triển thứ 3. Nguyên
nhân của việc từ chối các ứng dụng từ bên thứ 3 được Steve Jobs đưa ra là các nhà phát triển có
thể xây dựng ứng dụng trùng chức năng với các ứng dụng gốc trên iPhone.
Đến ngày 17/ 10/ 2007, Apple thông báo đã phát triển bộ công cụ phát triển phần mềm
(SDK) và lên kế hoạch chuyển chúng đến tay các nhà phát triển vào tháng 2 năm 2008. Sau đó
ngày 6/3/2008, Apple phát hành phiên bản thử nghiệm (beta) đầu tiên của bộ công cụ này cùng
với một cái tên mới cho hệ điều hành, "iPhone OS".
Tháng 9 năm 2009, iPod touch ra đời mang trên mình “iPhone OS” với hầu hết chức năng
hiện có ngoại trừ khả năng gọi, nhắn tin hay các dịch vụ từ nhà mạng khác. Và đến mùa lễ cuối
năm này, Apple cũng đạt doanh số hơn một triệu chiếc iPhone.
Ngày 27/1/2010, sau sự thành công của iPhone và iPod touch, Apple tiếp tục giới thiệu
iPad sử dụng hệ điều hành được tùy chỉnh từ “iPhone OS” với một màn hình lớn hơn so với
iPhone và iPod touch được thiết kế để duyệt web, đọc sách, giải trí đa phương tiện…
Cuối cùng đến tháng 6 năm 2010, Apple chính thức đổi tên “iPhone OS” thành một cái
tên mới đơn giản, dễ nhớ hơn được mua từ hãng sản xuất thiết bị mạng Cisco, đó là "IOS" và
được sử dụng cho đến ngày hôm nay.
2. Các phiên bản hệ điều hành iOS
• Dành cho các thiết bị di động (iPhone, iPod và iPAd):
Do việc phát hành các phiên bản iOS luôn đi liền với các phiên bản jailbreak (bẻ khoá)
khác nhau nên Apple thường xuyên cập nhật cho những thiết bị di động của mình nhằm chống lại
viêc bẻ khóa nói trên. Dưới đây xin chỉ đề cập những phiên bản mang đến những sự thay đổi lớn

cho những thiết bị di động của Apple.
Phiên bản 1.x: Đây là phiên bản đầu tiên và xuất hiện cùng chiếc iPhone đầu tiên (hay
còn gọi là iPhone 2G) vào ngày 29/6/2007. Hệ điều hành mới mang đến một giao diện và cách
thức sử dụng hoàn toàn mới cho các chiếc điện thoại của Apple như: các biểu tượng (icon) sắp
xếp đồng nhất trên màn hình chính, cảm ứng đa điểm…
Phiên bản 2.x: phiên bản lớn thứ 2 được Apple giới thiệu sau phiên bản đầu tiên 1 năm
và phát hành chính thức cùng với chiếc iPhone thế hệ thứ 2 (iPhone 3G) cùng sự xuất hiện của
App Store mang đến những ứng dụng từ các nhà phát triển thứ 3 cho thiết bị di động của Apple.
Ứng dụng gốc mail, danh bạ, lịch, trình duyệt Safari hay hiệu năng hoạt động của thiết bị… cũng
lần lượt được cải tiến thông qua các bản cập nhật nhỏ sau đó. iPhone 2G và iPod Gen 1 vẫn có
thể cập nhật phiên bản 2.x này.
Phiên bản 3.x: 1 năm sau khi phát hành phiên bản hệ điều hành thứ 2, phiên bản hệ điều
hành thứ 3 được giới thiệu và xuất hiện chính thức ngày 17/6/2009 cùng iPhone 3GS. Ở phiên
bản này, nhiều tính năng thiếu sót mà người dùng than phiền đã được Apple bổ sung gần như đầy
đủ như: sao chép văn bản, nhắn tin đa phương tiện (MMS)… Các thiết bị đang chạy phiên bản
2.x vẫn có thể nâng cấp lên phiên bản 3.x này nhưng đối với iPhone 2G thì một số tính năng sẽ
không được cập nhật. Đây cũng là phiên bản cuối cùng mà iPhone 2G và iPod Gen 1 có thể sử
dụng.
Ngoài ra, thời điểm 3.x đang được sử dụng thì còn có sự xuất hiện của chiếc máy tính
bảng iPad nên Apple đã làm hẳn một phiên bản sử dụng riêng cho chiếc máy này mang mã là 3.2.
Nhìn chung, phiên bản dành riêng cho iPad này không có nhiều khác biệt vì vốn dĩ Apple chỉ tuỳ
chỉnh kích thước cũng như bổ sung thêm một vài tính năng để phù hợp với màn hình cỡ bự của
iPad.
Phiên bản 4.x: thời điểm ra mắt chính thức phiên bản 4.x cũng là lúc Apple chính thức
đổi tên hệ điều hành của mình thành “iOS” và đây cũng là phiên bản đầu tiên của hệ điều hành
này hỗ trợ cho đồng thời nhiều thiết bị. iPhone 2G, 3G sẽ lược bỏ bớt chức năng trên iOS 4 này
vì một số hạn chế về phần cứng. Ngoài ra, đến khi phiên bản 4.2.1 phát hành thì iOS mới tương
thích cho iPad. Đây là phiên bản cuối cùng mà iPhone 3G và iPod Gen 2 có thể nâng cấp.
Bên cạnh những nâng cấp về ứng dụng bên trong hệ điều hành, nhưng tính năng đáng chú
ý ở phiên bản này như: thư mục ứng dụng (App Folder), khả năng chạy đa nhiệm (multitasking),

thoại video qua wifi (Facetime), AirPlay, Wifi Hotspot (duy nhất trên iPhone từ iOS 4.3). Ngoài
ra, một điểm đáng chú ý nữa đó là 2 phiên bản 4.0.1 và 4.0.2 được phát hành cách nhau không
lâu và chỉ cập nhật dường như một điểm đó là lỗ hổng jailbreak qua trình duyệt Safari.
Ngày 7/2/2011, sự ra đời của iPhone CDMA cũng đi cùng với những phiên bản iOS mới,
đó là 4.2.5 đến 4.2.8. Apple đơn giản chỉ phát hành nhằm giúp iPhone tương thích với mạng điện
thoại CDMA mà không bao gồm thêm bất kỳ nâng cấp nào.
Phiên bản 5.x: Đây là phiên bản Apple chỉ mới giới thiệu mà chưa phát hành chính thức
đến tay người dùng. Những cải tiến đáng chú ý:
- Cách thông báo trạng thái mới (Notification Center)
- Trình tin nhắn đa phương tiện (iMessage)
- Sạp báo (Newstand)
- Mạng xã hội tích hợp sâu trong hệ điều hành (Twitter, Facebook, MySpace, Flickr…)
- Dịch vụ lưu trữ trực tuyến iCloud
- Camera, trình duyệt Safari
- Đồng bộ không dây với máy tính (PC free)
• Dành cho Apple TV:
Apple đã sử dụng iOS cho cả Apple TV để tận dụng lợi thế nhẹ và dễ sử dụng của hệ
điều hành này. Các tính năng kết nối không dây được tích hợp trên 2 phiên bản iOS 4.x và 5.x
(sắp ra mắt) sẽ giúp người dùng dễ dàng sử dụng nhất.
Tính năng và những ứng dụng cơ bản:
• Home Screen (Màn hình chính): các biểu tượng (icon) ứng dụng được hiển thị ngay
trên màn hình chính và một hàng dưới cùng của màn hình là nơi dành cho người dùng
chứa những biểu tượng ứng dụng mà họ sử dụng thường xuyên nhất. Phía trên màn hình
có một thanh trạng thái hiển thị thời gian,mức độ pin và cường độ sóng... Màn hình chính
sẽ xuất hiện bất cứ khi nào người sử dụng thiết bị chuyển trên thiết bị hoặc nhấn nút
"Home" (nút vật lý duy nhất ngoài các phím chức năng trên iPhone).
• Folder (Thư mục): xuất hiện từ iOS 4 với một hệ thống hiển thị thư mục đơn giản. Khi
kích hoạt chức năng sắp xếp ứng dụng trên màn hình chính (nhấn và giữ một ứng dụng
bất kỳ), hai ứng dụng có thể được kéo thả vào nhau để tạo ra một thư mục và từ đó 10
ứng dụng khác có thể được thêm vào thư mục với cùng thủ thuật như trên. Số lượng ứng

dụng tối đa trong một thư mục đối với iPhone, iPod là 12 và đối với iPad 20. Song song
đó, tên cho thư mục cũng được đặt theo ý thích người dùng nếu không muốn sử dụng tên
do máy gợi ý.
• Multitasking (Đa nhiệm): trước iOS 4, tính năng chạy đa nhiệm chỉ được giới hạn ở
một số lựa chọn ứng dụng gốc của Apple vì "Trái táo khuyết" e rằng chạy nhiều ứng dụng
của bên thứ ba cùng một lúc sẽ làm hiệu suất tiêu thụ pin quá nhanh. Nhưng đến iOS 4 thì
tính năng chạy đa nhiệm đã được hỗ trợ thông qua 7 nền tảng API :
- Âm thanh (Background audio)
- Voice over IP
- Vị trí (Location)
- Thông báo theo thời gian thực (Push notifications)
- Thông báo nội bộ (Local notifications)
- Tác vụ hoàn thành (Task finishing)
- Chuyển đổi ứng dụng nhanh (Fast app Switching)
• Switching applications (Chuyển đổi ứng dụng): nhấn 2 lần nút Home để kích hoạt tính
năng chuyển đổi ứng dụng này. Một thanh (dock) chứa các ứng dụng đang chạy sẽ cuộn
lên từ bên dưới cho phép người dùng chọn ứng dụng muốn chuyển tới. Vuốt thanh này
sang trái, hệ thống sẽ hiển thị các biểu tượng chức năng như điều khiển âm nhạc và khoá
xoay màn hình. Để tắt các ứng dụng đang chạy, người dùng thao tác như sắp xếp ứng
dụng trên màn hình chính và bấm vào biểu tượng xoá xuất hiện góc trái ứng dụng để dừng
các ứng dụng đang chạy.
• Game Center: là một hệ thống liên hệ trực tuyến nhiều người, có thể hiểu nôm na là
mạng xã hội game do Apple phát triển. Nó cho phép người dùng mời bạn bè chơi một trò
chơi, bắt đầu một trò chơi được nhiều người giới thiệu và theo dõi những thành tựu
(achievement) của họ hay so sánh điểm số của nhau trong cùng một trò chơi.
• Các ứng dụng gốc: màn hình chính các thiết bị chạy iOS chứa những ứng dụng mặc
định. Một số trong đó được ẩn đi theo mặc định và người dùng chỉ có thể truy cập thông
qua Setting (Cài đặt) hoặc một phương pháp cụ thể. Ví dụ như Nike+ iPod được kích hoạt
thông qua Setting. Tuỳ thuộc vào thiết bị cụ thể thì các ứng dụng gốc được tích hợp thêm
hoặc loại bỏ (ví dụ như iPod Touch sẽ bị loại bỏ những ứng dụng như Phone, Message...).

Các ứng dụng mặc định trên iOS bao gồm:
- Phone (gọi điện) bao gồm cả thoại video Facetime.
- Mail, trình duyệt web Safari và trình hỗ trợ giải trí đa phương tiện gọi là iPod.
- Messages (trình nhắn tin): hỗ trợ nhắn tin đa phương tiện MMS, iMessage (iOS5).
- Calendar (Lịch), Photos (trình xem ảnh), Camera, Maps (bản đồ)
- Weather (Dự báo thời tiết), Stock (Thông tin chứng khoán)
- Note (Ghi chú), Clock (Đồng hồ), Calculator (Máy tính)
- iTunes, App Store (chợ ứng dụng), Compass (La bàn), Contact (Danh bạ),
Newsstand (Sạp báo – iOS 5)
• Notification Center (Thanh báo trạng thái – iOS 5): tính năng thông báo trạng thái
trên iOS đã được cải tiến trong phiên bán thứ 5 của hệ điều hành di động này. Thông báo
hiển thị trong một cửa sổ và có thể được kéo xuống từ phía trên cùng của màn hình
(tương tự như cách mà Google đã làm cho các hệ điều hành Android của mình).
3. Chợ ứng dụng App Store:
• App Store là một dịch vụ (có mặt trên các thiết bị chạy iOS và tích hợp vào bên trong
iTunes) với mục đích cung cấp các ứng dụng từ chính hãng sản xuất và các nhà phát triển
phần mềm được duy trì, quản lý bởi Apple. Dịch vụ này cho phép người dùng duyệt, tải
về các ứng dụng từ iTunes Store được phát triển với iOS SDK và được duyệt qua Apple.
• Từng ứng dụng sẽ tuỳ thuộc vào chức năng và nhà phát triển để chuyển đến tay người sử
dụng dưới hình thức miễn phí hay có phí. Các ứng dụng được cung cấp thông qua App
Store có thể được tải về trực tiếp trên thiết bị di động (dĩ nhiên là các thiết bị chạy iOS)
hoặc thông qua một máy tính bằng ứng dụng iTunes. Với việc tồn tại những ứng dụng thu
phí và miễn phí song song thì Apple buộc người dụng phải thiết lập và sử dụng tài khoản