Khái quát chung về nhà nước, nhà nước CHXHCN Việt nam

CHƯƠNG 1
KHÁI QUÁT CHUNG VỀ NHÀ NƯỚC,
NHÀ NƯỚC CHXHCN VIỆT NAM
(3 tiết)
Các nội dung chính trong chương 1:
1.1. Nguồn gốc Nhà nước
1.2. Khái niệm, bản chất Nhà nước
1.3. Chức năng Nhà nước
1.4. Nhà nước CHXHCN Việt Nam
1.1. NGUỒN GỐC NHÀ NƯỚC
QUAN ĐIỂM
Phi Mácxít Mác -Lênin

(Mácxít)
1.1.1. Những quan điểm phi
Mácxít về nguồn gốc Nhà nước
1.1.1.1. Thuyết thần học
Thượng đế
Nhà nước
Vĩnh cữu - bất biến
Nhưng có các phái quan niệm khác nhau: Giáo
quyền, dân quyền, quân chủ
Phái dân quyền
Thượng đế
Nhân dân
Vua
1.1.1.1. Thuyết thần học
Phái giáo quyền
Thượng đế
Nhân loại
Tinh thần Thể xác

Giáo hoàng Vua
1.1.1.1. Thuyết thần học
Phái quân chủ
Thượng đế

Vua
1.1.1.1. Thuyết thần học
1.1.1.2. Thuyết gia trưởng
Gia đình Gia trưởng
Gia tộc
Thị tộc
Chủng tộc
Quốc gia Nhà nước
1.1.1.3. Thuyết khế ước
Khế ước (Hợp đồng)
Nhà nước
1.1.1.4. Thuyết bạo lực
Bạo lực giữa Thị tộc A và Thị tộc B
Thị tộc A chiến thắng
Nhà nước
1.1.2. Quan điểm Mác – Lênin
1.1.2.1. Xã hội nguyên thuỷ và tổ
chức thị tộc, bộ lạc
Thị tộc Tộc trưởng
Bào tộc

Bộ lạc Thủ lĩnh

1.1.2.2. Sự phân hoá giai cấp trong
xã hội và Nhà nước xuất hiện


Lần phân công lao động thứ nhất: ngành
chăn nuôi ra đời
=> mầm mống tư hữu xuất hiện

Lần phân công LĐ thứ 2: ngành thủ công
nghiệp ra đời, NSLĐ cao hơn: gốm, dệt,
chế tạo công cụ
=> Đẩy nhanh quá trình phân hoá GC
1.1.2.2. Sự phân hoá giai cấp trong
xã hội và Nhà nước xuất hiện

Lần phân công lao động thứ ba:
ngành thương nghiệp ra đời, xuất
hiện lớp người trung gian chỉ làm
trao đổi HH, nhưng rất giàu và bóc
lột người lao động
=> Bùng nổ ĐTGC, Nhà nước ra đời
để thống trị GC này
với GC khác, điều hoà >< GC.
1.2. KHÁI NIỆM, BẢN CHẤT NHÀ NƯỚC
1.2.1. Khái niệm Nhà nước

Là một bộ máy quyền lực đặc biệt

Do giai cấp thống trị lập ra

Nhằm bảo vệ lợi ích của giai cấp
thống trị


Thực hiện chức năng quản lý xã hội
theo ý chí của giai cấp thống trị
1.2.2. Bản chất Nhà nước
1.2.2.1.Bản chất giai cấp (Tính giai cấp)

Nhà nước là bộ máy cưỡng chế đặc biệt
(c«ng cô cña quyÒn lùc chÝnh trÞ) nằm trong
tay giai cấp cầm quyền, thực hiện sự thống
trị đối với giai cấp khác (GC bị trị).

GC cầm quyền SD NN để duy trì sự thống
trị của mình đối với XH, trên cả 3 mặt: CT,
KT và tư tưởng.
1.2.2. Bn cht Nh nc
1.2.2.1.Bn cht giai cp (Tớnh giai cp)

Nếu trong XH các GC không đối kháng thì NN
không còn thể hiện đúng nguyên nghĩa của
nó, vì NN này không đơn thuần nhằm mục
đích duy trì TTGC, mà còn là công cụ của đại
đa số NDLĐ sử dụng để TC quản lí mọi mặt
đ/s XH (NN XHCN).
Một số hình ảnh về bóc lột nhân công
Công nhân làm việc trong
các công trường thủ công
Công nhân Anh đưa hiến chương đến
Quốc hội
Chủ bao mua và những
người thợ kéo sợi
Lao động trẻ em trong

hầm mỏ ở Anh
1.2.2. Bản chất Nhà nước
1.2.2.2. Bản chất xã hội của Nhà nước
(Tính xã hội)

Nhà nước sẽ không tồn tại nếu chỉ phục
vụ lợi ích thống trị mà không tính đến
lợi ích các giai tầng khác trong xã hội
1.2.2. Bản chất Nhà nước
1.2.2.2. Bản chất xã hội của Nhà nước
(Tính xã hội)

Nhà nước phải phục vụ những nhu cầu
mang tính chất chung cho xã hội như:
xây dựng bệnh viện, trường học, đường
sá, trạm xá, đắp đê, đào kênh, chống
dịch bệnh, chống ô nhiễm môi trường…
Nhà nước càng dân chủ thì bản chất
càng thể hiện rõ nét
Mục: 5 THUỘC TÍNH (ĐẶC ĐIỂM, DẤU HIỆU)
CỦA NHÀ NƯỚC
SV tự đọc thêm trong giáo trình, tập bài
giảng để nâng cao, bổ túc kiến thức hoặc đến
khối chuyên nghiệp để tiếp thu
- NN thiết lập quyền lực công cộng đặc biệt
- NN phân chia dân cư thành các đơn vị hành
chính lãnh thổ
- NN là tổ chức duy nhất có chủ quyền quốc gia
- NN ban hành pháp luật
- NN có quyền thu thuế và phát hành tiền