Một số vấn đề cơ bản về nhà nước, quản lí hành chính nhà nước và công vụ, công chức

Chương I
Chương I
Một số vấn đề cơ bản về Nhà nước,
Một số vấn đề cơ bản về Nhà nước,
Quản lý hành chính nhà nước
Quản lý hành chính nhà nước
và công vụ, công chức
và công vụ, công chức
Tóm tắt nội dung
Nội dung chính
1.
1.
Một số vấn đề cơ bản về Nhà nước
Một số vấn đề cơ bản về Nhà nước
Cộng hòa XHCN Việt Nam
Cộng hòa XHCN Việt Nam
2.
2.
Những vấn đề cơ bản về quản lý hà
Những vấn đề cơ bản về quản lý hà
nh chính nhà nước
nh chính nhà nước
3.
3.
Quản lí hành chính nhà nước về Giáo
Quản lí hành chính nhà nước về Giáo
dục và đào tạo
dục và đào tạo
4. Công vụ, công chức
4. Công vụ, công chức
1. Một số vấn đề cơ bản về Nhà nước

Cộng hòa XHCN Việt Nam
•
Nguồn gốc
•
Bản chất
•
Đặc trưng
•
Chức năng của nhà nước
•
Các kiểu nhà nước, hình thức
và chế độ chính trị
1.1. Lý
luận
chung
về nhà
nước
Nguồn gốc
Nguồn gốc
•
Nguồn gốc:
+
Thuyết thần học
+
Thuyết gia trưởng
+
Thuyết khế ước
+
Thuyết bạo lực
+

Từ việc bảo vệ lợi ích của một nhóm người trong
cộng đồng.
+
Học thuyết Mác – Lê nin: NN là một phạm trù XH
mang tính lịch sử, có quá trình phát sinh, tồn
tại, phát triển và tiêu vong tương ứng với
những điều kiện nhất định.
Bản chất
•
Bản chất: “Nhà nước chẳng qua chỉ là một bộ máy của
giai cấp này dùng để trấn áp một giai cấp khác” –
C.Mác.
NN là một tổ chức đặc biệt của quyền lực chính
trị trong XH có giai cấp (g.c), là công cụ chuyên
chính g.c, với các chức năng quản lý XH đặc biệt;
NN vừa bảo vệ lợi ích của g.c thống trị, vừa duy trì
trật tự xã hội, và phục vụ những nhu cầu thiết yếu
của đời sống cộng đồng.
-> NN mang tính giai cấp
-> NN có tính XH
(trg 15-16)
Đặc trưng
•
NN là bộ máy QL dân cư trên một vùng lãnh thổ
nhất định
•
NN thiết lập một hệ thống cơ quan quyền lực
mang tính cưỡng chế đối với mọi thành viên trong
xã hội
•

NN ban hành một hệ thống thuế khóa dưới các
hình thức bắt buộc
•
NN ban hành pháp luật và quản lý XH bằng pháp
luật
•
NN có quyền độc lập tự quyết về đối nội và đối
ngoại
(trg 16-17)
Chức năng
•
Tiếp cận từ góc độ quyền lực chính trị:
+
Thống trị giai cấp và chức năng XH
•
Tiếp cận NN từ phạm vi tác động của
quyền lực:
+
Đối nội và đối ngoại (trg 17-19).
Các kiểu nhà nước, hình thức và chế
độ chính trị
•
Theo C.Mác, mỗi hình thái KTXH tương ứng
với một chế độ kinh tế có một kiểu NN nhất
định.
•
Trong lịch sử XH có giai cấp từng tồn tại các
hình thái KTXH:
+
Chiếm hữu nô lệ

+
Phong kiến
+
Tư bản chủ nghĩa
+
Xã hội chủ nghĩa
Các kiểu nhà nước, hình thức và chế
độ chính trị (tt)
•
Hình thức NN: là cách thức tổ chức
quyền lực NN và phương thức thực
hiện quyền lực ấy
+
Hình thức chính thể: là cách thức t.chức và
thành lập các cơ quan tối cao, xác định các
mối qhệ giữa các cquan đó
•
Chính thể quân chủ (QC tuyệt đối, QC
hạn chế)
•
Chính thể cộng hoà (

Sơ đồ 1.1 & 1.2)
+
Hình thức cấu trúc:
Các kiểu nhà nước, hình thức và chế
độ chính trị (tt)
•
…
+

Hình thức cấu trúc: Chỉ cơ cấu về mặt tổ
chức lãnh thổ, sự phân chia địa giới hành
chính quốc gia
•
NN đơn nhất
•
NN liên bang
Các kiểu nhà nước, hình thức và chế
độ chính trị (tt)
•
Chế độ chính trị: là tổng thể các phương thức, biện
pháp, phương tiện để thực hiện quyền lực NN
+
Chế độ độc tài: quyền lực NN thể hiện ý chí của
một người.
+
Chế độ dân chủ: việc thực hiện quyền lực NN phải
có sự tham gia của nhân dân (DC trực tiếp và DC
gián tiếp)
•
Dân chủ XHCN: là nền DC rộng rãi, toàn diện
trong mọi lĩnh vực đ.sống XH
•
Dân chủ tư sản: là chế độ dân chủ hạn hẹp nằm
trong khuôn khổ pháp quyền tư sản
Tóm tắt  sơ đồ 1.3
Sơ đồ 1.1
Các hình thức chính thể
Chính thể quân chủ Chính thể cộng hoà
- Quyền lực tập trung trong

tay một người (Vua, Quốc
vương, Nữ hoàng…)
- Cơ quan quyền lực nhà
nước được hình thành do
bầu cử
- Nguyên tắc chuyển giao
quyền lực: kế thừa, truyền
ngôi
- Hoạt động của cơ quan NN
mang tính tập thể
Sơ đồ 1.2
Hình thức chính thể
Chính thể quân chủ Chính thể cộng hoà
CTQC tuyệt đối CTQC hạn chế CT CH dân chủ CT CH quý tộc
CT CH tư sản CT CH XHCN
CH nghị viện
CH tổng thống CH kết hợp
Sơ đồ 1.3
Hình thức nhà nước
Hình thức chính thể
Chế độ chính trị
CT quân chủ CT cộng hòa Chế độ độc tài Chế độ dân chủ
Hình thức cấu trúc
NN đơn nhất
NN liên bang
Tóm tắt
1. Một số vấn đề cơ bản về Nhà nước
Cộng hòa XHCN Việt Nam
•
Hệ thống chính trị của nước Cộng

hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam
•
Bản chất của nhà nước XHCN và
Nhà nước CH XHCN Việt Nam
•
Nguyên tắc tổ chức và hoạt động
của nhà nước CH XHCN Việt Nam
•
Cơ cấu tổ chức của bộ máy nhà
nước CH XHCN Việt Nam
1.2.
Nhà
nước
CH
XHCN
Việt
Nam
Hệ thống chính trị của nước Cộng hoà xã hội
chủ nghĩa Việt Nam
•
Hệ thống chính trị: là tổng thể các cơ quan
và tổ chức NN, các tổ chức XH liên kết lại,
hoạt động theo cơ chế đảm quyền lực thuộc
về g.cấp thống trị, theo sự lãnh đạo của đảng
cầm quyền.
•
HTCT của nước CH XHCN Việt Nam: là
tổng thể các lực lượng c.trị bao gồm Đảng
Cộng sản, nhà nước, các đoàn thể nhân dân
mang tính chất chính trị, đại diện cho quyền

lợi của các g.cấp và các tầng lớp XH khác