9 nhuanh

Nhũ ảnh
(Mammograph
y)


Đại cương


Kỹ thuật dùng tia X để phát hiện tổn
thương ở vú mà người phụ nữ và thầy
thuốc không sờ thấy


Giải phẫu bình thường của vú


Vú phụ nữ trưởng thành khơng phải là
một cơ quan có cùng khn mẫu mà
thay đổi khác nhau tùy cơ thể mỗi cá
nhân
• Thay đổi hình dáng, kích thước
• Thay đổi theo lứa tuổi, từng thời kỳ của chu

kỳ kinh nguyệt




Các giới hạn

• Đa phần khơng vượt q phần trong, trên cơ

•
•
•
•

ngực lớn
Trên: xương địn
Dưới: sụn sườn 7
Trong: đường giữa
Ngồi: bờ cơ lưng rộng









Mô tuyến vú được bao bọc bởi lớp cân
mạc, lớp mỡ bao quanh cân
Trong lớp cân mạc mỗi bên chia 15- 20
thùy, phân bố hình nan hoa
Mỗi thùy gồm 1 ống chính đổ vào núm vú
Mỗi ống chính phân nhánh nhiều lần và
tận cùng bằng đơn vị tiểu thùy ống tận
(terminal ductulobular unit)
Tiểu thùy ống tận là đơn vị chức năng
quan trọng nhất, nơi xuất phát hầu hết
các tổn thương vú



Mỗi tiểu thùy ống tận gồm ống tận
trong tiểu thùy và tiểu quản tận
(Acini).


Dây chằng COOPER





Là các dải sợi mô liên kết chạy xuyên
qua lớp mỡ từ cân ra da hoặc vào
trong cơ thành ngực
Nhiệm vụ nâng đỡ vú, tuổi càng lớn
dây chằng dãn -> sa vú
Sự xâm nhập ung thư tới dây chằng
này -> vú ngắn lại, co rút



Tiểu
thùy
Thùy
Mỡ dưới da

Bóng và ống
tiết sữa

Núm
vú

ống tuyến

Dây chằng
cooper


Chỉ định




Kiểm tra hàng loạt, định kỳ ở phụ nữ
≥ 40 tuổi nhằm tầm sốt, phát hiện K
vú
Bệnh lý vú
• Da vùng vú co kéo, trũng, da cam
• Đầu vú kéo vào, ezema
• Sờ thấy u vú 1 hay 2 bên
• Chảy dịch, máu đầu vú

• Hạch nách (+), hạch thượng đòn(+)






Yếu tố di truyền: mẹ hay chị em, gia
đình có người bị K vú
Theo dõi định kỳ xơ nang tuyến vú,
tiết dịch vú…




Kỹ thuật chụp




Thường chụp vào tuần lễ thứ 3
Mỗi vú chụp ít nhất 2 chiều thế nhằm
xác định tổn thương
Sau đó được chỉ định chụp các chiều
thế khác tùy BS chuyên khoa


Tư thế thẳng (Cranio-Caudal:CC)






BN hướng mặt vào bàn chụp

Chỉnh độ cao để bàn chụp ngang tầm
vú cần chụp
Đẩy nhẹ BN hướng ra trước, trải dài
vú trên bàn chụp vuốt thẳng nếu có
nếp da bị gấp
Đạp bàn ép để cố định vú





R CC
Ngoài -9h

Trong
3h

LCC
Ngoài –
3h

Trong
9h


Tư thế chếch
(MLO: Medio Lateral Oblique)






KTV đứng sau BN, chỉnh bờ trên bàn
chụp ngang hố nách sau
Nghiên BN 45⁰, nâng tay BN để trên
gờ bàn chụp
Nắm toàn bộ vú trong lòng bàn tay
và trải dài trên bàn chụp
Vừa ép vừa rút tay và vuốt thẳng da
bị gấp