Tiet 11

Tiết 11: Đọc văn :
Vịnh khoa thi
hương.
–Trần Tế Xương –


I/ TèM HIU CHUNG
1.HON CNH SNG TC:

-

Hoàn cảnh chung: Cuối thế kỉ XIX đầu
thế kỉ XX, thực dân Pháp chính thức đặt
ách thống trị trên toàn cõi Đông Dương.
Tình hình văn hóa giáo dục ở Việt Nam có
sự biến đổi sâu sắc: Nho học mạt vận
- Hoàn cảnh riêng: 1897, khoa thi Đinh
Dậu, là khoa thi cuối cùng tuyển chọn quan
lại bằng chữ Hán, đồng thời cũng đánh
dấu sự thay đổi của thời cuộc.
2. TH LOI:Viết bằng chữ Nôm, thất ngôn bát cú Đư
ờng luật.
3.CH :Tác giả biểu lộ thái độ mỉa mai, phẫn
uất trước thực trạng giáo dục nước nhà đương
thời bị thực dân làm lũng đoạn, tha hóa.
05/01/23

2


II/ C - HIU.

1/ c:
- 6 câu đầu: Đọc giọng mỉa mai, giễu cợt.
- 2 câu cuối: Thể hiện được cảm xúc phẫn
uất của nhà thơ.
2/ Tỡm hiu ni dung và nghệ thuật bài thơ.

05/01/23

3


a/ Hai câu đề: Giới thiệu về kì thi.
Nhà nước ba năm mở một khoa.
Trường Nam thi lẫn với trường Hà.

• Nhà nước:
Mỉa mai , “ Thối
vị” của triều
đình phong kiến
trong tổ chức
thi cử.
• Lẫn:
Khơng cịn quy
cũ.
05/01/23

4

b/ Cảnh trường thi:

Lôi thôi sĩ tử vai đeo lọ.
Ậm ọe quan trường miệng thét loa.

Lọng cắm rợp trời quan sứ đến.
Váy lê quét đất mụ đầm ra.
05/01/23

5


Lôi thôi sĩ tử vai đeo lọ.
Ậm ọe quan trường miệng thét loa.
- Lôi thôi sĩ tử: nhếch
nhác, bệ rạc.
Phản ánh sự sa sút về
“ Nho phong sĩ khí “
nước Nam.
- Ậm ọe quan trường:
Nhốn nháo ồn ào.
Khơng cịn tơn nghiêm.
Trường thi khơng cịn
tơn nghiêm: Thầy trị,
quan qn cũng như
nhau - đều láo nháo.
05/01/23

6

Lọng cắm rợp trời
quan sứ đến.
Váy lê quét đất mụ
đầm ra.

- Lọng cắm…quan sứ đến
Phơ trương về hình thức.
- Váy lê… mụ đầm ra:
Lố bịch, nhố nhăng.
 Nghệ thuật đối, đảo
ngữ tạo nên sức mạnh
đả kích, dữ dội và quyết
liệt.

Qua hai câu thực và luận tác giả đã tái hiện lại cảnh
trường thi huyên náo, lộn xộn đã là lời cáo chung cho
một lối khoa cử lỗi thời, giữa lúc xã hội ngày càng nhố
nhăng.
05/01/23

7


Hai câu kết: Tâm tư tác giả
Nhân tài đất Bắc nào ai đó
Nghoảnh cổ mà trơng cảnh nước nhà.
Những sĩ tử trong khoa thi - nơi hội tụ
của tài trí đất Bắc.
• Nhân tài đất Bắc:Câu hỏi phiếm chỉ

Tất cả những ai tự cho mình là “ nhân tài”.
Cảnh thi cử ơ hợp, hun náo.
• Cảnh nước nhà
Thực trạng mất nước.
Qua hai câu kết tác giả muốn lay gọi lương tri và
thức tỉnh tinh thần dân tộc của nhân sĩ Bắc hà,
đồng thời gợi lên được nỗi đau mất nước của nhà
thơ.
05/01/23

8


Tổng kết:
• Bài thơ cho thấy tấm lịng u nước
của Tú Xương trước tình cảnh đất
nước , đồng thời cịn có sức mạnh
châm biếm và đả kích rất dữ dội.

05/01/23

9