Tiet 63 dat nuoc

Tiết 63 – Gỉang văn

Đ ất nước
( Nguyễn Khoa
Điềm )



I/ Tìm hiểu
chung :
 1/ Tác giả : Nguyễn Khoa Điềm
( 1943 ).
 - Là thế hệ nhà thơ trưởng thành
trong kháng chiến chống Mỹ .
 - Nguyễn Khoa Điềm có một phong
cách thơ mới lạ, độc đáo, luôn
có sự hòa quyện giữa cảm xúc
và trí tuệ.


2/ Trường ca “Mặt đường khát vọng”:
- Sáng tác 1971.
- Kết cấu : gồm chín chương.
- Nội dung : nói về những vấn đề
lớn của dân tộc, của nhân dân –
đất nước.
3/ Đọan trích “Đất nước”:
- Trích ở phần đầu – chương V của
trường ca “Mặt đường khát vọng”.
- Hình thức của đọan trích : như một
bài thơ trọn vẹn.

-Cảm xúc chủ đạo :
 Cảm nhận về đất nước của nhà thơ
: Đất nước của nhân dân – của ca
dao thần thoại.


II/ Phân tích
1/ Cảm nhận về đất nước :
 a. Đất nước qua truyền thống văn hóa và
cuộc sống sinh họat đời thường của nhân
dân :
 * Đất nước qua truyền thống văn hóa của
dân tộc:
-4 câu thơ đầu :
 + Cách dùng điệp ngữ “ Đất nước”( được viết
hoa  tình cảm yêu thương, tự hào về đất
nước)
 + Hình ảnh thơ giàu liên tưởng …
=>Đất nước có từ lâu đời – gắn liền với
những tập tục ban sơ, với truyền thống văn
hóa của dân tộc.



*Đất nước qua cuộc sống sinh họat
đời thường của nhân dân :
- Hình ảnh thơ gợi
+ Cái kèo, cái cột…
tả cuộc sống lao
+ Hạt gạo…một nắng…

động cần cù,

vất vả của
+ Đất …nơi em đến trường
-Cách
tách
nhân
dân
. hai

Nước …nơi em tắm.
từ “đất-nước”
Đất nước… nơi hò hẹn. rồi lại hợp lại 
hình ảnh đất
…nơi em đánh rơi chiếc khăn..
vừa cụ
=>Cách cảm nhận về nước
Đất nước
mới lạ,
thể,
gũi lại
độc đáo : Đ ất nước là
cái gần
nôi nuôi
vừa khái
quát,
dưỡng cuộc sống tinh thần,
tình cảm
của
thiêng

. đến
con người Việt Nam từ lúc
ấu liêng
thơ cho
khi trưởng thành. Đất nước luôn gắn
liền với những kỷ niệm tình yêu giản dịtrong saùng.




b.Cảm nhận đất nước qua các
phương diện địa lý- lịch sử ( qua
thời gian – không gian
). thuật liệt
- Nghệ
- Ở phương diện địa
kêlý
 đất
nước
:
+…không gian mênh mông.
là chim muông,
cá bạc luôn gắn
+ …chim Phượng Hòang…
bó với
cuộc
+…cá Ngư ông móng nước
..
sống
của con

-Ở phương diện lịch -sử
Câu
định
: khẳng
người.
Đất nước là
+ Thời gian đằng đẵng,
chiều dài của lịch
+ Lạc Long Quân- u cơ..
sử, bề dày của
…ai đã khuất…ai bây thời
giờ. gian, cội
…nhớ ngày giỗ tổ… nguồn của dân
 => niềm tự hào và
tộc
… yêu đất
tình
nước thiết tha của nhà thơ.



2/ Nhận thức về đất nước :Tư
tưởng cơ bản “Đất nước của
nhân dân- đất nước của ca dao
thần thoại”.
- Cách nhìn –cách nghó về những
thắng cảnh địa lý (ruộng đồng,
gò bãi, núi Vọng phu, hòn Trống
mái…)
 Cách suy gẫm về đất nước

sâu sắc và mới mẻ : ĐẤT NƯỚC
luôn gắn liền với đời sống tâm
hồn của dân tộc và được cảm
nhận qua tâm hồn dân tộc.




- Đất nước là những người vô
danh bình dị được tiếp nối từ thế
hệ này sang thế hệ khác về giá
trị văn hóa, văn minh –tinh thần
của dân tộc.
- Đất nước còn là sự thể hiện vẻ
đẹp của con người Việt Nam trong :

+ Tình yêu đôi lứa trong sáng
và thiết tha.

+ Trọng tình, nặng nghóa.

+ Truyền thống anh hùng – bất
khuất chống giặc ngoại xâm.
=> Ý thơ sâu sắc, giàu chất chính
luận.


3/ Trách nhiệm với đất nước:
 - Gắn hạnh phúc cá nhân với hạnh
phúc lớn của dân tộc.

 - Gắn bó- san sẻ – hy sinh vì đất
nước.
--> Xây dựng và bảo vệ đất nước
mãi mãi trường tồn.
* Hình ảnh thơ giàu sức gợi cảm, ý
thơ giàu chất triết lý, âm điệugiọng điệu thiết tha, chứa chan cảm
xúc…
 => lời thơ như vừa dặn mình lại vừa
dặn tất cả mọi người về trách
nhiệm với đất nước.