Su bien thien cac dai luong vat ly cua cac nguyen to hoa hoc

THIẾT KẾ BÀI GIẢNG : THẦY
BÙI TÂM


NỘI DUNG BÀI HỌC
I)

Bán kính nguyên
tử .
II) Năng lượng ion
hóa .
III) Độ âm điện .
THIẾT KẾ BÀI GIẢNG : THẦY
BÙI TAÂM


Li

Be

0,123 nm

Li

B

Điện tích
hạt nhân
0,089 nm
0,080nm
tăng dần

, số lớp e
không
Be
B
đổi dẫn
đến đều
gì ?
Bán kính
của
nguyên

C

Bán Okính F
nguyên
tử thay
0,070nm
đổi0,066nm
như 0,064nm
thế
nàoO ?
N
F
Tại sao ?
Có mang
tính chất
tuần
hoàn
không ?
N

0,077nm

C

THIẾT KẾ BÀI GIẢNG : THẦY
BÙI TÂM


BÁN KÍNH NGUYÊN TỬ

THIẾT KẾ BÀI GIẢNG : THẦY
BÙI TÂM


I) Bán kính
nguyên tử :

Bán kính ngun tử - Đồ thị số 1

0.25

0.203

Bán kính ( nm )

0.2

0.216

0.157
0.15

0.123

0.123
0.089

0.1

0.08 0.077

0.07 0.066 0.064

0.05
0

Li

Be

B

C

N

O

F

Li

Nguyên tử các ngun tố chu kì 2,3
THIẾT KẾ BÀI GIẢNG : THẦY
BÙI TÂM

Na

K

Rb


I) Bán kính
Bán kính ngun tử - Đồ thị số 1
nguyên tử :
0.25

0.203

Bán kính ( nm )

0.2
0.15

0.157

0.123

0.1

0.216

0.123
0.089

0.08

0.077 0.07

0.066 0.064

0.05
0

Li

Be

B

C

N

O

F

Li

Ngun tử các ngun tố chu kì 2,3
THIẾT KẾ BÀI GIẢNG : THẦY
BÙI TÂM

Na

K

Rb


Vậy ta có kết luận :
Bán kính nguyên tử
của các nguyên tố
nhóm A biến thiên
tuần hoàn theo chiều
tăng dần của điện
tích hạt nhân

THIẾT KẾ BÀI GIẢNG : THẦY
BÙI TÂM


Phiếu học tập số 2 ( Năng lượng ion







hóa)

Em hãy cho biết :
Vậy ta có kết luận :
1) Để tách e ra khỏi nguyên tử ở trạng thái cơ bản thì
Cung
cần
cung cấp
năngkết
lượngvới
cho nguyên tử
haycấp
lấynăng
giảm
Electron
liên
lượng
bớt năng lượng của nguyên tử ? :………………………….
hạt nhân càng yếu
2)Năng lượng I1 của nguyên tử H là 1312kj/mol có nghóa
NT
Al
Si
P
thì
là
gì ?dễ tách ra khỏi

578 786 101
nguyên tử , năng I1
2
3) Các nguyên tử sau có năng lượng I1 :

lượng
ion hóa
càng
Vậy
nguyên
tử của
nguyên tố nào đễ bị
tách
e , .khó bị tách e nhất ? Vì sao và em có
thấp
thể cho biết thêm kim loại hay phi kim đẽ bị
Năng
Ilượng
Altách
dễ
tách
do
năng
thấp
e raelượng
khỏi
nguyên
tửhơn
? , P khó tách e do năng
1 có

lượng cao .

ýnghóa quan trọng
Kim
loại dễ
tách sự
e hơn
phi kim
4) Biểu
diễn
tách
e của các nguyên tử sau
với
họcsơ. đồ tổng quát của quá trình
từ
đóhóa
cho biết
tách
e ra khỏi
tử ?
Li + + 1enguyên
I1
Li
Li +
Li

2+

Li2++
1e 3+

Li + 1e

I2

I3

M

I1<< I2< I3

THIẾT KẾ BÀI GIẢNG : THẦY
BÙI TÂM

Mn+ +ne

I n


Sự biến đổi năng lượng ion hóa trong chu kì , nhóm A
2500

2372
2081

2000

1681
1500

1521

1402
1314

1312

1251

1086

1012
1000

899

1000

801
520

500

0

H He

Li Be B

786

738
497

C

N

O

F

590

578

Ne Na Mg Al

THIẾT KẾ BÀI GIẢNG : THẦY
BÙI TÂM

419

Si

P

S

Cl Ar

K

Ca


II)

Năng lượng ion hóa .
NĂNG LƯỢNG ION HĨA THỨ NHẤT
2500

2372
2081

2000

KJ/MOL

1681
1500

1521

1402
1314

1312
1000

1012

1086

899

738

801
500

1251

520

497

786

1000
590

578

419

0
H He

Li Be B

C

N

O

F

Ne Na Mg Al

Si

P

CÁC NGUYÊN TỐ NHÓM A CHU KÌ 1,2,3,4
THIẾT KẾ BÀI GIẢNG : THẦY
BÙI TÂM

S

Cl

Ar

K

Ca


Phiếu học tập số 3




Em hãy cho biết :khi điện tích hạt nhân tăng :Với các nguyên
tố nhóm A :
Trong một chu kì ;1 Khi bán kính giảm thì khả năng mất e của
các nguyên tử các nguyên tố như thế nào ?

Khi bán kính nguyên tử giảm , lực hút của các e
ngoài cùng và hạt nhân tăng lên nguyên tử
 2) Trong
càng
khó
mất
một
chu kìe: I1 biến thiên như thế nào ? vì sao ?






I1 tăng do liên kết của e ngoàicùngvới
:…………………………………………………………………..
hạt nhân tăng

2) Sự biến thiên có gì đặc biết em hãy nêu điều đặc biệt
đoiá ở chu kì 2 và chu kì 3 ( Nêu nhóm các nguyên tố có sự
biến thiên bất thừong và nếu nhận xét của em về điều
I1 ?tăng nhưng không đơn điệu có sự bất thường

này

xảy ra ở các cặp nguyên tố sau :B, Al , O , S do
cấu trúc e ở lớp ngoài cùng
I1 Rút
giảm
do khi
điện
hạt
nhân
tăng
bán
3)
ra quy
luật
biếntích
thiên
I1 của
các
nguyên
tử kính
nguyên
tố
nhóm A
:………………………………………………………..
nguyên
tử
tăng do đó lực hút của hạt nhân ở
lớp ngoài cùng giảm dần .
……………………………………………………………………

THIẾT KẾ BÀI GIẢNG : THẦY
BÙI TÂM


II) Năng lượng ion
hóa .
 Vậy

năng lượng Ion hoá thứ nhất
của các nguyên tố nhóm A :
 Tăng trong chu kì khi điện tích hạt
nhân tăng
 Giảm trong nhóm A khi điện tích hạt
nhân tăng .
 I của các nguyên tố biến thiên
1
tuần hoàn khi điện tích hạt nhân
tăng
THIẾT KẾ BÀI GIẢNG : THẦY
BÙI TÂM


III) Độ âm
điện .

Linus Pauling
Người đưa ra thang độ âm điện
mang tên Ông Năm 1932

THIẾT KẾ BÀI GIẢNG : THẦY

BÙI TÂM

Bảng TH


Sự biến thiên độ âm điện của các
nguyên tố nhóm A

4.5

3.98

4
3.5

3.44
3.16

3.04

3

2.58

2.55

2.5

2.16

2

2.19

2.04

1.9
1.61

1.57

1.5

1.31

0.98

1

0.93

0.82

1

0.5
0
H

Li

Be

B

C

N

O

F

Na

Mg

Al

THIẾT KẾ BÀI GIẢNG : THẦY
BÙI TÂM

Si

P

S

Cl

K

Ca


Kết luận :
Độ âm điện của các nguyên tố nhóm A biến thiên
tuần hoàn theo điện tích hạt nhân .
Trong chu kì : Điện tích hạt nhân tăng , độ âm điện tăng.
Trong phân nhóm A : Điện tích hạt nhân tăng độ âm
điện giảm
Độ âm điện đặc trưng cho tính phi kim .

THIẾT KẾ BÀI GIẢNG : THẦY
BÙI TÂM