Thành phố Hồ Chí Minh có thể trở thành một trung tâm thúc đẩy công nghiệp nuôi chim yến ở Việt Nam

THÀNH PHỐ HỔ CHÍ MINH CĨ THỂ TRỞ THÀNH
MỘT TRUNG TÂM THÚC ĐẨY CÔNG NGHIỆP NUÔI
CHIM YẾN Ở VIỆT NAM

TS Lê Võ Định Tường
Viện Cơng nghệ Hóa học
DĐ: 0989 882 475
E-MAIL:


THÀNH PHỐ HỔ CHÍ MINH CĨ THỂ TRỞ THÀNH MỘT TRUNG TÂM
THÚC ĐẨY CÔNG NGHIỆP NUÔI CHIM YẾN Ở VIỆT NAM

TS Lê Võ Định Tường
Viện Cơng nghệ Hóa học
DĐ: 0989 882 475
E-MAIL:


TĨM TẮT
- Chim yến là lồi chim đặc hữu của ASEAN.Với công nghệ nuôi
-

chim yến trong nhà, ngành công nghiệp nuôi chim yến (hay
nông nghiệp kỹ thuật cao) đang phát triển mạnh mẽ ở
ASEAN.
Lợi ích kinh tế của ngành cơng nghiệp mới này lên tới hàng
tỷ USD, sánh vai được với các ngành nông nghiệp xuất khẩu
quan trong như lúa gạo, cao su…
Cơng nghiệp ni chim yến cịn góp phần quan trọng khống
chế chân khớp gấy hại, giảm thiểu hóa chất pesticide độc

hại, góp phần bảo vệ mơi trường và sức khỏe và bảo đảm an
ninh lương thực
Có thể kết hợp xây dựng nhà nuôi chim yến thành các pháo
đài khẳng định chủ quyền và bảo vệ bờ biển, hải đảo
.Do đó cần coi phát triển cơng nghiệp ni chim yến là một
trong các giải pháp quan trọng góp phần phát triển kinh tế
xã hội và quốc phòng của nước ta
THÀNH PHỐ HỔ CHÍ MINH CĨ THỂ TRỞ THÀNH MỘT TRUNG
TÂM THÚC ĐẨY CÔNG NGHIỆP NUÔI CHIM YẾN Ở VIỆT NAM


1. Cơng nghiệp ni chim yến
có khả năng tạo thêm một
mặt hàng xuất khẩu chủ lực
mới cho Việt Nam


• Chúng ta có thể coi ni chim yến là một ngành nơng nghiệp đơ thị vì có thể ni

•
•
•

chim yến ở ngay các căn nhà hay tận dụng sân thượng… để nuôi chim yến trong các
đô thị và cho thu nhập cao. Với việc ứng dụng một số thành tựu về điện tử, máy
móc,âm sinh học…sản xuất tổ yến có giá trị cao cho mỗi mét vng diện tích nên
ni chim yến cịn có thể coi là một ngành nông nghiệp kỹ thuật cao
Nhưng nuôi chim yến không chỉ là ngành nông nghiệp mà đã được coi là một
ngành công nghiệp mới nổi ở Đông Nam Á
Theo thống kê chưa đầy đủ doanh thu bán lẻ tổ yến trên thế giới năm 2006 khoảng

3,8 tỷ USD. Năm 2009 đã vượt quá 4,15 tỷ USD với mức tăng trung bình mỗi
năm là 15%.
Công nghệ, kỹ thuật nuôi chim yến mới du nhập vào Việt Nam khoảng 5-6 năm nay
(chậm hơn Malaysia khoảng 15 năm) nhưng do gặp điều kiện thuận lợi nó đã phát
triển rất nhanh. Hiện nay theo thống kê chưa đầy đủ tồn quốc đã có khoảng 5.000
nhà nuôi chim yến ở trên 30 tỉnh thành từ Hải Phòng tới mũi Cà Mau, từ ven biển lên
cao nguyên Đắc Lắc, Bảo Lộc.TP Hồ Chí Minh khơng phải là ngoại lệ, đã có hàng
trăm nhà, phịng ni yến từ Cần Giờ tới Củ Chi và khắp các quận nội thành


3,2 tỷ USD (10 tỷ RM) là dự báo giá trị
sản lượng tổ yến của Malaysia 2020


Công nghiệp nuôi chim yến tạo ra nhiều công ăn việc làm và
tăng thu nhập kinh tế trong các lĩnh vực chính:
1.1 Ni chim yến:Hàng trăm nghìn nhà ni chim yến cho đến các khu công nghiệp nuôi chim yến,
sản xuất ra một khối lượng lớn tổ yến
1.2 Các xí nghiệp chế tác tổ yến: nhặt lông, làm sạch, phân loại, đóng gói tổ yến
1.3Các nhà chuyển giao cơng nghệ, xây dựng kiến trúc, sản xuất lắp đặt trang thiết bị cho nuôi yến
1.4Các nhà máy sản xuất thực phẩm chức năng từ tổ yến
1.5Các nhà buôn bán, xuất nhập khẩu tổ yến
1.6Các cửa hàng bán buôn, bán lẻ tổ yến, các chế phẩm từ tổ yến, hệ thống cửa hàng ăn uống món
ăn từ tổ yến
1.7Các cơng ty, tập đồn đầu tư địa ốc ni chim yến
• Cơng nghiệp này giúp ngành du lịch có thêm cơ hội kinh doanh các sản phẩm du lịch gắn với
mua bán tổ yến, du lịch sinh thái gắn với các hang đảo và công viên sinh thái nuôi yến, các tua
tham quan học hỏi ni yến…
• Cơng nghiệp ni chim yến cho tổ yến và chế phẩm thực phẩm chức năng giúp tăng cường sức
khỏe, trẻ, đẹp cho cộng đồng.

• Cơng nghiệp ni chim yến cịn là một giải pháp phịng chống cơn trùng gây hại, góp phần bảo
đảm an ninh lương thực, tăng sản lượng hoa màu, góp phần cho an tồn thực phẩm, giảm ơ
nhiễm do hóa chất độc hại, bảo vệ sức khỏe vật nuôi và con người


H.2: Bản đồ các địa phương có nhà ni yến
và đề tài nghiên cứu khoa học nuôi yến


MỘT SỐ NHÀ NI YẾN Ở THANH HĨA


Nhà yến ở Bạc Liêu,Cà Mau, Kiên Giang,Phú
Yên, Đồng Nai, Lâm Đồng


• Việt Nam có diện tích lớn hơn Malaysia, lại tiếp giáp với lục địa Đông Nam Á

và Nam Trung Quốc có nhiều cơn trùng làm thức ăn cho chim yến.Khí hậu
nhiều nơi ở Việt Nam cũng khá phù hợp cho nuôi chim yến.Chất lượng tổ yến
ở Việt Nam được thị trường đánh giá là cao nhất Đông Nam Á, giá bán cao
hơn tổ yến có xuất sứ từ các nước khác.Do đó chúng ta có thể dự báo sản
lượng tổ yến xuất khẩu của chúng ta có thể vượt Malaysia, nghĩa là có thể
vượt 3 tỷ USD và yến sào sẽ trở thành một trong những mặt hàng nông sản
xuất khẩu chủ lực của Việt Nam trong tương lai khơng xa.
• Như vậy có hai vấn đề có thể khẳng định:
1) nuôi chim yến không phải chỉ là thú vui của nhà giàu, không phải chỉ là kinh
tế ngách mà là một ngành cơng nghiệp có tiềm năng rất lớn đáng được quan
tâm phát triển
2)Công nghệ nuôi chim yến đã được khẳng định có hiệu quả, khiến ni chim

yến khơng cịn là trị may rủi, hên sui, tất nhiên điều cần thiết là phải quan
tâm đúng mức đến khoa học, công nghệ.


2. Các hình thức, quy mơ và
đặc điểm của cơng nghiệp
nuôi chim yến


Đặc tính kinh tế nổi bật của cơng
nghiệp ni chim yến
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.

Không phải khai hoang, phá rừng. Giúp khôi phục rừng trong
tương lai. Có thể phát triển rộng khắp từ thành thị đến nông
thôn, từ Bắc vào Nam ( trừ một số vùng nhất định)
Công nghệ, trang thiết bị kỹ thuật cao nhưng có thể tự sản xuất
trong nước
Đầu tư vốn có thể từ nhỏ đến lớn, có thể lơi cuốn nhiều thành
phần kinh tế tham gia
Thị trường đang mở rộng nhanh cùng với sự phát triển của Trung
Quốc, Đông Á. Cung khơng đủ cầu
Cho thu hoạch và hồn vốn nhanh: 3-5 năm

Chi phí sản xuất thấp: ít lao động, ít điện nước, hiện chưa phải
chi phí thức ăn, thuốc, hóa chất chống dịch bệnh
Quản lý đơn giản
Tốc độ phát triển nhanh:> 20%


• nuôi chim yến không phải mua con giống, không phải cho ăn, bí

quyết nằm ở chỗ làm nhà thích hợp cho chim ở và các cách dụ chim
đến ở.
Có hai quy mơ chính là quy mơ kinh tế hộ gia đình và quy mơ cơng
•
nghiệp tập trung mà ở Malaysia thường gọi là Công viên Sinh thái Nuôi Chim
yến
Giai đoạn đầu ở các nước, nuôi chim yến là tự phát, thường có quy mơ
•
hộ gia đình, nhỏ lẻ; tận dụng các phòng, nhà bỏ hoang, hoặc xây nhà
chuyên dụng ni chim yến.Lúc đầu chỉ có một vài nhà, sau đó hàng xóm
thấy có kết quả, những người ở nơi khác tụ đến, đua nhau xây nhà yến, hình
thành các khu nuôi chim yến lẫn lộn với các khu dân cư hiện hữu, tạo nên
các làng, các thị xã, thành phố ni chim yến khá tập trung.(tình trạng này
hiện đang bắt đầu xảy ra ở Việt Nam)
• Đến nay ni chim yến ở một số nước phát triển có tính chất công nghiệp và
quy mô ngày càng lớn.Ở Malaysia, nhiều “đại gia” như một số ngân hàng,
công ty địa ốc lớn, các công ty xây dựng đã nhận thức được lợi ích kinh tế
của cơng nghiệp ni chim yến liên kết xây dựng hàng chục Công viên Sinh
thái Nuôi Chim Yến

•

MỘT SỐ “PHÁO ĐÀI” NUÔI CHIM YẾN Ở ASEAN

Nhà yến 5 tầng ở Inđônêxia

Nhà yến cao nhất ở Malaysia
(20 tầng)

Nhà yến 6 tầng ở Thái Lan



MỘT SỐ KHU CÔNG NGHIỆP NUÔI CHIM YẾN
MALAYSIA


3. Vài nét đặc trưng của chim
yến (Aerodramus ssp)


-

-

-

Dài 10 – 16 cm
Nặng 12,4 –
18,0 g
Tổ bằng nước

bọt, năng 8-18g
Lưng nâu phớt
đen, bụng xám
hoặc nâu, hông
xám. Đuôi chẻ
đôi khơng sâu
Âm thanh ríu rít
và cao. Âm dị
đường 2-8 kHz
định hướng
trong đêm tối
Tuổi thọ 12 năm



PHÂN LOẠI HỌC
Một số tác giả cho rằng yến nuôi ở Malaysia,Indonesia
thuộc loài A.fucifagus, yến đảo Việt Nam thuộc loài
A.germani ( tổ yến có giá cao gấp đơi tổ yến loài trên).
Nhưng kết luận cần được nghiên cứu sâu hơn


PHÂN BỐ CỦA CHIM YẾN


4. Tổ yến và các giá trị của nó



1.YẾN SÀO- SẢN PHẨM XUẤT KHẨU

CĨ GIÁ TRỊ CAO
• Tổ yến đã trở thành một mặt hàng bổ dưỡng đắt nhất, 3.000-6.000
•

•
•

USD/kg yến đảo, 1.400-1.800 USD/kg yến nhà. Yến huyết có khi tới
10.000 USD/kg
Indonesia đã trở thành nước sản xuất tổ yến nhiều nhất thế giới
(khoảng 120 tấn); Thái Lan đứng thứ 2 (40 tấn); Malaysia đứng thứ
3 (20 tấn)(số liệu 5/2005). Việt Nam dựa vào các hang động tự
nhiên, tập trung ở 3 tỉnh Khánh Hòa, Quảng Nam và Bình Định, với
tổng sản lượng khoảng 3-5 tấn/năm. Năm 2009, riêng Malaysia đã
đạt giá trị sản lượng tổ yến 233 triệu EURO (90% xuất khẩu), dự
báo đến 2020 thu nhập từ tổ yến lên tới 10 tỷ MYR ( hơn 63.000 tỷ
VND – hơn 3,2 tỷ USD) (So sánh số liệu 2010 VN dự báo xuất
khẩu gạo đạt 2,6 tỷ, cao su 2 tỷ USD)
Nếu được chế biến thành các sản phẩm sức khỏe và tặng phẩm, giá
trị tăng lên nhiều lần.
Tiềm năng phát triển còn rất lớn