Tiet 15 (6)

Ngy soản: 07/10/2005

TIÃÚT

15

CA CẠC VÁÛT

Bi:

SỈÛ RÅI TỈÛ DO

I. MỦC TIÃU:
1. Kiãún thỉïc: Hiãøu âỉåüc bn cháút ca sỉû råi tỉû do ca cạc váût v
ngun nhán ca sỉû råi nhanh cháûm ca cạc váût trong tỉû nhiãn. Nàõm
âỉåüc cạc cäng thỉïc ca chuøn âäüng råi tỉû do.
2. K nàng: Biãút sỉí dủng thnh thảo cạc cäng thỉïc ca sỉû råi tỉû do
âãø gii bi táûp.
3. Thại âäü: Hc sinh têch cỉûc ch âäüng, nghiãm tục, chênh xạc trong
nghiãn cỉïu khoa hc.
II. PHỈÅNG PHẠP GING DẢY: Nãu váún âãư, hc sinh phạt hiãûn hiãûn
tỉåüng v gii thêch.
III. CHØN BË GIẠO CỦ:
1. Giạo viãn: Thê nghiãûm vãư sỉû råi tỉû do, cạc mnh giáúy giäúng nhau
cọ cng khäúi lỉåüng.
2. Hc sinh:
Sạch giạo khoa v viãn bi ve, bi thẹp cọ kêch thỉåïc
giäúng nhau.
IV. TIÃÚN TRÇNH BI DẢY:

1. ÄØN ÂËNH LÅÏP - KIÃØM TRA SÉ SÄÚ:

Låïp
Vàõng (PK)
2. KIÃØM TRA BI C: Nãu cäng thỉïc liãn hãû váûn täúc, gia täúcv
âỉåìng âi ca chuøn âäüng thàóng biãún âäøi âãưu? Nãu ngun tàõc âo gia
täúc ca chuøn âäüng nhanh dáưn âãưu?
3. NÄÜI DUNG BI MÅÏI:
3.1. Âàût váún âãư: Sỉû råi ca cạc váût l mäüt hiãûn tỉåüng phäø biãún
trong tỉû nhiãn quanh ta v cọ nhiãưu ỉïng dủng trong ké thût. Tỉì 4 thãú
kè trỉåïc Cäng ngun nh bạc hc Arixtät cho ràịng váût nàûng råi nhanh
hån váût nhẻ. Bi hc häm nay giụp cạc em hiãøu thãm hiãûn tỉåüng váût
l ny.
3.2. Triãøn khai bi:


HOẢT ÂÄÜNG THÁƯY &
TR
 Giạo viãn hỉåïng dáùn hc
sinh lm cạc thê nghiãûm âãø
loải b dáưn cạc suy nghé sai
láưm ca hc sinh vãư sỉû råi
nhanh cháûm khạc nhau ca
cạc váût.
+ Khi hai váût cọ khäúi lỉåüng
khạc nhau, kêch thỉåïc giọỳng
nhau rồi cuỡng õọỹ cao thỗ sổỷ
rồi nhổ thóỳ naỡo?
+ Khi hai váût cọ khäúi lỉåüng
giäúng nhau, kêch thỉåïc khạc
nhau rồi cuỡng õọỹ cao thỗ sổỷ

rồi nhổ thóỳ naỡo?
+ Sổỷ råi ca cạc váût trong
khäng khê phủ thüc úu täú
no? Taỷi sao?
+ Loaỷi boớ khọng khờ thỗ sổỷ
rồi cuớa caùc váût nhỉ thãú no?
 Tỉì cạc thê nghiãûm trãn cạc
em haợy nhỏỷn xeùt sổỷ rồi
nhanh chỏỷm cuớa caùc vỏỷt laỡ
vỗ nhổợng lờ do gỗ?
HOAT ĩNG THệY &
TROè
Tai sao caùc váût råi âỉåüc?
Sỉû råi ca cạc váût do lỉûc
no tạc dủng?
 Thãú no l sỉû råi tỉû do?
 Nãúu sỉû råi ca cạc váût
trong khäng khê m sỉïc cn
khäng âạng kóứ so vồùi troỹng
lổỷc taùc duỷng lón vỏỷt thỗ coù
thóứ coi sỉû råi ca váût gáưn
âụng l sỉû råi tỉû do âỉåüc
khäng? Tải sao?
 Nháûn xẹt phỉång ca sỉû råi
tỉû do?
 Hy nãu cạch 2 ca phỉång
phạp âo gia täúc ca váût
chuøn âäüng nhanh dáưn âãưu
nhỉ thãú no?
 CM váût chuøn âäüng nhanh

dáưn âãưu nhỉ thãú no?
 Âàûc âiãøm ca chuøn âäüng
nhanh dáưn âãưu nhỉ thãú no?
 Vectå gia täúc råi tỉû do nhỉ
thãú no?
+ Gäúc âàût tải trng tám G

NÄÜI DUNG KIÃÚN THỈÏC
1. Sỉû råi trong khäng khê:
1.1. Thê nghiãûm: Âäúi våïi cạc váût åí
gáưn màût âáút
 Lëch sỉí nghiãn cỉïu sỉû råi ca cạc váût
trong khäng khê nhanh cháûm do khäúi
lỉåüng cạc váût khạc nhau.
 Hai váût cọ khäúi lỉåüng khạc nhau, kêch
thỉåïc giäúng nhau råi cng âäü cao.
 Hai váût cọ khäúi lỉåüng giäúng nhau,
kêch thỉåïc khạc nhau råi cng âäü cao.
 Thê nghiãûm ca Isàõc Niu tồn:
+ Khi ọỳng coỡn õỏửy khọng khờ: vión chỗ rồi
nhanh hồn lọng chim.
+ Khi ọỳng laỡ chỏn khọng: vión chỗ v läng
chim råi nhanh nhỉ nhau.
1.2. Kãút lûn:
+ Cạc váût rồi nhanh hay chỏỷm khọng phaới
vỗ nỷng nheỷ khaùc nhau.
+ Sỉïc cn ca khäng khê l ngun nhán
lm cho cạc váût råi nhanh cháûm khạc
nhau.

NÄÜI DUNG KIÃÚN THỈÏC
2. Sỉû råi tỉû do:
2.1. Khại niãûm: Sỉû råi ca cạc váût
trong chán khäng, chè dỉåïi tạc dủng ca
trng lỉûc gi l sỉû råi tỉû do.
 Chụ : trong khäng khê, nãúu sỉïc cn
khäng âạng kãø so våïi trng lỉûc tạc
dủng lãn váût thỗ coù thóứ coi sổỷ rồi cuớa
vỏỷt gỏửn õuùng laỡ sỉû råi tỉû do.
2.2. Phỉång ca sỉû råi tỉû do:
 Thê nghiãûm: th qu ri råi, nọ råi âụng
theo phỉång ca dáy ri.
 Váût råi tỉû do chuøn âäüng theo
phỉång thàóng âỉïng
2.3. Tênh cháút ca sỉû råi:
 Phỉång phạp nghiãn cỉïu sỉû råi tỉû do:
phỉång phạp chủp nh hoảt nghiãûm ghi
âỉåüc vë trê ca váût sau nhỉỵng khong
thåìi gian bàịng nhau liãn tiãúp.
 Càn cỉï vo nh chủp âo qung âỉåìng
trong nhỉỵng khong thåìi gian bàịng nhau
liãn tiãúp T v chỉïng t s=const.
 Tênh cháút ca chuøn âäüng råi tỉû do
l mäüt chuøn âäüng nhanh dáưn âãưu.
2.4. Gia täúc ca sỉû råi tỉû do:
 Tỉì thê nghiãûm cạc váût råi tỉû do
khàóng âënh: åí cng mäüt nåi trãn Trại
Âáút cạc váût råi tỉû do våïi cng mäüt gia
täúc.

ca váût
+ Phỉång: theo phỉång thàóng
âỉïng
+ Chiãưu: tỉì trãn xúng
+
Âäü
låïn:
khäng
âäøi
2
g9,8(m/s )
 Giạ trë ca gia täúc råi tỉû do
g thay âäøi theo vé âäü trãn
màût âáút nhỉ thãú no?

 Kê hiãûu gia täúc råi tỉû do: g9,8(m/s2)
 Giạ trë ca gia täúc råi tæû do g thay âäøi
theo vé âäü trãn màût âáút (gim theo vé
âäü 90 âãún xêch âảo)
 Chụ : khi khäng cáưn chênh xạc cao cọ
thãø láúy g=9,8(m/s2) hồûc g=10(m/s2)
2.5. Cäng thỉïc ca sỉû råi tỉû do:
 Choün hãû quy chiãúu:
+ Gäúc toaû âäü taûi vë trê váût råi tỉû
do
+ Trủc toả âäü Ox theo phỉång thàóng
 Choün hãû quy chiãúu váût råi âæïng
tæû do nhæ thãú no?
+ Chiãưu dỉång tỉì trãn xúng

+ Gäúc toả âäü tải vë trê no?
+ Mäúc thåìi gian l lục váût råi.
+ Trủc toả âäü theo phỉång  Váûn täúc: vt=g.t
thàóng no?
 Qung âỉåìng váût råi tỉû do hay âäü cao
+ Chiãưu dỉång nhỉ thãú no? váût råi tỉû do:
+ Mäúc thåìi gian åí thåìi âiãøm
no?
 Cäng thỉïc chuøn âäüng  Cäng thỉïc liãn hãû: vt2=2gh
nhanh dáưn âãưu khi a=g; s=h;
v0=0 nhỉ thãú no?
4. CNG CÄÚ: Nhàõc lải cạc kiãún thỉïc cå bn ca bi hc vãư cạc âàûc
trỉng ca sỉû råi tỉû do.
5. DÀÛN D: Vãư nh lm bi táûp 4,5, 6 sạch giạo khoa v bi táûp trong
sạch bi táûp.