GIÁO DỤC SỨC KHỎE QUA
TRUYỀN THÔNG ĐẠI CHÚNG
BS, ThS Trương Trọng Hồng
Bộ mơn Khoa học hành vi-Giáo dục sức khỏe
Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch
Mục tiêu học tập
Kết thúc bài học, sinh viên có thể:
Trình bày được các hình thức truyền thơng
đại chúng
Phân tích được ưu, khuyết điểm của các hình
thức truyền thông đại chúng
Ứng dụng để chọn lựa và tham gia thực hiện
các phương pháp GDSK qua TTĐC trong điều
kiện thực tế sau này.
2018
GDSK Y5 NK2018-2019
2
Em đã từng xem bao nhiêu phim bom tấn?
A.
B.
C.
D.
Chưa xem phim nào
1-3 phim
4-9 phim
Từ 10 phim trở lên
73%
3%
A.
2018
GDSK Y5 NK2018-2019
10%
B.
13%
C.
D.
3
Truyền thơng đại chúng là gì?
Theo
tác giả Pearce, K.J. (2009) TTĐC là “q
trình mà một người, nhóm người hoặc tổ chức
lớn tạo ra thơng điệp và truyền nó thơng qua
một số loại phương tiện cho đối tượng số
lượng lớn, vô danh, không đồng nhất.”
(Mass communication is “the process by which a
person, group of people, or large organization
creates a message and transmits it through some
type of medium to a large, anonymous,
heterogenous audience.”)
2018
GDSK Y5 NK2018-2019
4
Truyền thơng đại chúng là gì?
Có
thể nói TTĐC là hoạt động truyền đạt
thông tin đến rất nhiều người và khơng giới
hạn trong một số nhóm người nào.
2018
GDSK Y5 NK2018-2019
5
Các hình thức truyền thơng đại chúng
Có
các hình thức:
Báo viết và các ấn phẩm khác (Print media):
báo, tạp chí, tờ rơi, sách nhỏ, bích chương …
Phát thanh (PT): loa phát thanh (nghe trực tiếp),
đài phát thanh (đòi hỏi máy thu thanh (radio)),
các băng đĩa âm thanh phát hành rộng rãi…
Truyền hình (TH): truyền hình qua sóng hoặc
cáp, các băng đĩa hình phát hành rộng rãi…
Phương tiện PT&TH có thể được xếp chung
(Broadcast media).
2018
GDSK Y5 NK2018-2019
6
Các hình thức truyền thơng đại chúng
Thơng tin cổ động (Outdoor media): panô, quảng
cáo trên tường, kiốt, xe buýt….
Kênh truyền thơng số (Digital media):
Internet
có kiểm sốt: các website của các tổ
chức có uy tín, các báo mạng…
Internet khơng kiểm sốt: các website cá nhân,
blog, diễn đàn… Đây là hình thức ngày càng cho
thấy có tác dụng rất lớn.
Hiện nay đã kể thêm phương pháp dùng tin nhắn
điện thoại, là một phương pháp cũng đang bắt
đầu được áp dụng tại Việt Nam.
2018
GDSK Y5 NK2018-2019
7
Câu hỏi thảo luận
Phân tích ưu, khuyết điểm của từng hình
thức TTĐC
•
•
•
•
2018
Nhóm 1: Báo chí (Tổ 1, 5, 9, 13)
Nhóm 2: Phát thanh (Tổ 2, 6, 10, 14)
Nhóm 3: Truyền hình (Tổ 3, 7, 11, 15)
Nhóm 4: Internet. (Tổ 4, 8, 12, 16)
GDSK Y5 NK2018-2019
15
Ưu, khuyết điểm
của các hình thức TTĐC
Báo chí và các ấn phẩm
Ưu
điểm
Tiếp cận được nhiều đối tượng khác nhau, có
thể chuyền tay nhiều người
Tạo được sự quan tâm
Có thể đọc lướt, đọc đi đọc lại nhiều lần
Lưu giữ thông tin dễ dàng.
2018
GDSK Y5 NK2018-2019
17
Báo chí và các ấn phẩm
Khuyết
điểm
Người nhận phải biết đọc
Ít thu hút
Khó sửa lỗi.
2018
GDSK Y5 NK2018-2019
18
Phát thanh
Ưu
điểm
Sóng truyền thanh đi xa, đến được những nơi
hẻo lánh
Đáp ứng nhanh
Có thể nhắc lại nhiều lần với chi phí thấp
Người khơng biết đọc cũng tiếp nhận được
Máy thu thanh rẻ tiền
Máy thu thanh dùng pin có thể dùng được ở
nơi khơng có điện.
2018
GDSK Y5 NK2018-2019
19
Phát thanh
Khuyết
điểm
Thơng tin một chiều có thể gây hiểu lầm
Vì chỉ có âm thanh nên khó diễn tả, mơ tả
những điều cần hình ảnh hoặc hướng dẫn
hành vi.
2018
GDSK Y5 NK2018-2019
20
Truyền hình
Ưu
điểm
Kết hợp hình ảnh và âm thanh sống động
Giới thiệu được những kỹ năng
Có khả năng truyền đạt các nội dung gây ấn
tượng, có tính thuyết phục cao.
Khuyết
điểm
Chi phí thực hiện chương trình cao
Sóng truyền hình cịn hạn chế ở một số vùng
Thơng tin một chiều.
2018
GDSK Y5 NK2018-2019
21
Internet có kiểm sốt
Ưu
điểm
Kết hợp nhiều dạng thơng điệp từ chữ, hình,
âm thanh, phim…
Nội dung có cơ quan biên tập, chịu trách
nhiệm, độ tin cậy cao
Khả năng tìm kiếm, lưu trữ thơng tin dễ dàng
Có thể thu được phản hồi nhanh
Đưa thông tin nhanh.
2018
GDSK Y5 NK2018-2019
22
Internet có kiểm sốt
Khuyết
điểm
Địi hỏi phải nắm được kỹ thuật sử dụng không
đơn giản
Nội dung nằm trong khuôn khổ kiểm soát của
cơ quan chức năng.
2018
GDSK Y5 NK2018-2019
23
Internet khơng kiểm sốt
Ưu
điểm
Tương tự kênh Internet có kiểm soát
Các nội dung đa dạng, kể cả những đề tài
mang tính cá nhân
Phản hồi rất nhanh.
2018
GDSK Y5 NK2018-2019
24
Internet khơng kiểm sốt
Khuyết
điểm
Cũng địi hỏi phải nắm được kỹ thuật sử dụng
không đơn giản
Nội dung không chắc đúng và độ tin cậy thấp.
2018
GDSK Y5 NK2018-2019
25
3 nguyên tắc sử dụng thông điệp trên TTĐC
1.
2.
3.
2018
Mỗi kênh TTĐC đều có điểm yếu và điểm
mạnh riêng, khi được kết hợp tốt sẽ phát huy
được thế mạnh và hạn chế được điểm yếu
của từng loại.
Thông điệp phát cần được nhắc lại đủ dày &
chiến dịch TTĐC cần được lặp đi lặp lại để
mọi người có thể chú ý và tiếp nhận thơng tin
Khuyến khích người dân chú ý, suy nghĩ và
nói về các thơng điệp đó với người khác.
GDSK Y5 NK2018-2019
26
Tài liệu tham khảo
2018
Trần Hữu Quang. Xã hội học về truyền
thơng đại chúng. Đại học Mở Thành phố Hồ
Chí Minh (không ghi năm xuất bản).
Wikipedia. Mass media. Tải về ngày
19/4/2017 từ
/>
GDSK Y5 NK2018-2019
27