1 định hướng chẩn đoán trong đông

ĐỊNH HƯỚNG CHẨN
ĐỐN TRONG ĐƠNG Y
Ths.BS. LÊ THỊ TƯỜNG VÂN


MỤC TIÊU
1. Nêu được các bước chẩn đoán trong YHCT
2. Trình bày được các phương pháp chẩn đốn
Chẩn đốn tổng trạng
Chẩn đoán kinh mạch
Chẩn đoán chức năng
Chẩn đoán nguyên nhân
3. Trình bày được định hướng điều trị theo YHCT


Cây Đông Y


Các bước chẩn đốn
Gốc rễ

Thân
cành

Ngu
n khí

Cơ
quanKinh
mạch

Lá cây

Chức
năng
phổ
biến

Ngu
n nhân

Ngu
n nhân


Chẩn đốn ngun khí
Phát nhiệt ↓
Phát động↓

Tàng trữ ↓

Ngun dương

Tiết xuất ↓

Hấp thu ↓

Nguyên âm


Chẩn đốn ngun khí

Phát nhiệt
Phát động↓

Tàng trữ ↓

Ngun dương

Tiết xuất ↓

Hấp thu ↓

Nguyên âm↓


Chẩn đốn ngun khí
Thường cả hai ngun dương ngun âm đều suy dù biểu
hiện là nguyên dương hay nguyên âm suy

Bồi dưỡng nguyên
âm nguyên dương
là cần thiết


Chẩn đoán hệ cơ quan kinh mạch
Chẩn đoán 6 hệ thống cơ quan
Hệ hơ hấp
Phế- Đại trường
Hệ tiêu hóa
Hệ tiết niệu sinh dục

Tỳ- Vị
Thận- Bàng quang


Chẩn đoán hệ cơ quan kinh mạch
Chẩn đoán 6 hệ thống cơ quan
• Hệ vận động
Can - Đởm
• Hệ Thần kinh TW và tuần hồn
• Hệ Thần kinh tự động

Tâm- Tiểu trường

Tâm bào- Tam tiêu


Chẩn đoán Hệ cơ quan- Kinh mạch
Chẩn đoán 12 kinh bằng Du- Mộ huyệt
Dùng các ngón tay ấn vào các Du-Mộ huyệt

Bất
thường(đau
nhói)

Có bệnh


Chẩn đoán Hệ cơ quan- Kinh mạch

Phải khám đủ tất cả 12 đường

kinh


HUYỆT CHẨN ĐỐN
KINH
PHẾ

MỘ HUYỆT
Trung phủ

DU HUYỆT
Phế du, Phách

CÁC HUYỆT
KHÁC
Khí hải du

hộ
TÂM
TÂM BÀO

Cự khuyết

Tâm du, Thần

Cực tuyền

đường
Đản trung

ĐẠI
Thiên xu
TRƯỜNG

Quyết âm du,

Thiên trì

Cao hoang
Đại trường du

Kiên ngung, Cự
cốt, Thiên đột


HUYỆT CHẨN ĐOÁN
KINH

MỘ HUYỆT

DU HUYỆT

TIỂU
TRƯỜNG

Quan nguyên

TAM TIÊU

Âm giao,

Tam tiêu du,

Thạch môn

Dục môn

VỊ

Trung quản

Vị du, Vị thương

TỲ

Chương môn

Tỳ du, Y xá

Tiểu trường du

CÁC HUYỆT
KHÁC
Thiên tông, Bỉnh
phong
Thiên dũ


HUYỆT CHẨN ĐỐN
KINH

MỘ HUYỆT

DU HUYỆT

CAN

Kỳ mơn

Can du, Hồn mơn

BÀNG QUANG

Trung cực

Bàng quang du

CÁC HUYỆT
KHÁC

Tốn trúc, Thiên
trụ

THẬN

Kinh mơn

Thận du, Chí thất

ĐỞM

Trấp cân

Đởm du, Dương

Phong trì, hồn

cương

khiêu


Chẩn đốn chức năng
Các chức năng phổ biến:
• Phát nhiệt
• Phát động
• Tàng trữ
• Hấp thu
• Tiết xuất


Chẩn đoán chức năng
Phát nhiệt

Phát động

Tàng trữ

Tiết xuất

Hấp thu


Chẩn đoán chức năng
Hỏa

Mộc

Thủy

Thổ

Kim


Chẩn đoán chức năng
Chẩn đoán âm dương của chức năng nguyên nhân:
• Nếu âm hay dương suy là bệnh hư
• Nếu âm hay dương vượng là bệnh thực


Mơ hình nhiệt bệnh
Hỏa ↑

Mộc ↑

Thủy ↓

Thổ ↑

Kim ↓


Mơ hình nhiệt bệnh
Ngun nhân: chức năng phát nhiệt (Hỏa ↑)
Dương hỏa ↑

Thực nhiệt

Âm hỏa ↓

Hư nhiệt