Tải bản đầy đủ (.doc) (17 trang)

Bài thu hoạch môn, qlkt hoàn thiện và thực hiện tốt các chức năng quản lý nhà nước về kinh tế trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (134.72 KB, 17 trang )

MỤC LỤC
MỞ ĐẦU.....................................................................................................1
NỘI DUNG..................................................................................................4
I. MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN...................................................................4
1. Khái niệm Quản lý Nhà nước về kinh tế.................................................4
2. Khái niệm Kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa....................4
II. VAI TRÒ CỦA NHÀ NƯỚC TRONG QUẢN LÝ NỀN KINH TẾ THỊ
TRƯỜNG ĐỊNH HƯỚNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA Ở VIỆT NAM...........5
III. NHỮNG CHỨC NĂNG CỦA QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ KINH TẾ
TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG ĐỊNH HƯỚNG XÃ HỘI CHỦ
NGHĨA Ở VIỆT NAM................................................................................6
1. Tạo lập môi trường và điều kiện thuận lợi cho nền kinh tế hoạt động:...7
2. Định hướng, hướng dẫn sự vận động, phát triển của toàn bộ nền kinh tế:....7
3. Tổ chức thực hiện, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế và bảo hộ
cho các chủ thể kinh doanh đúng pháp luật:................................................7
4. Điều tiết hoạt động của toàn bộ nền kinh tế:...........................................8
5. Kiểm tra, kiểm soát và xử lý các vi phạm của các chủ thể tham gia thị trường
.....................................................................................................................8
IV. KHÁI QUÁT NHỮNG THÀNH CÔNG VÀ HẠN CHẾ CỦA QUẢN
LÝ NHÀ NƯỚC VỀ KINH TẾ Ở VIỆT NAM..........................................9
1. Những thành công....................................................................................9
2. Những hạn chế, yếu kém.........................................................................9
V. GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN VÀ THỰC HIỆN TỐT CÁC CHỨC
NĂNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ KINH TẾ TRONG NỀN KINH TẾ
THỊ TRƯỜNG ĐỊNH HƯỚNG XHCN....................................................10
1. Nhận thức lại các chức năng quản lý nhà nước về kinh tế, thực hiện tốt
việc phân công, phân cấp thực hiện các chức năng:..................................10
2. Xử lý tốt mối quan hệ giữa sự lãnh đạo của Đảng với quản lý nhà nước về
kinh tế, giữa quản lý của Nhà nước với quản lý kinh doanh của doanh nghiệp:
...................................................................................................................10
3. Thực hiện tốt nguyên tắc tập trung dân chủ trong quản lý nhà nước về


kinh tế:.......................................................................................................11
4. Tập trung mọi nguồn lực thực hiện tốt ba khâu đột phá chiến lược; xây
dựng hệ thống kết cấu hạ tầng; hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định
hướng XHCN và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực:............................11
5. Tiếp tục đẩy mạnh quá trình sắp xếp, cổ phần hóa và đổi mới doanh
nghiệp nhà nước, trọng tâm là các tập đồn, tổng cơng ty nhà nước:.......12

1


6. Hoàn thiện bộ máy quản lý nhà nước về kinh tế, xây dựng đội ngũ cán
bộ, công chức quản lý nhà nước về kinh tế, kiên quyết đấu tranh chống
quan liêu, tham nhũng:..............................................................................12
KẾT LUẬN...............................................................................................15

2


MỞ ĐẦU
Bước vào giai đoạn mới, thực hiện kinh tế thị trường định hướng xã
hội chủ nghĩa, mở cửa, chủ động và tích cực hội nhập kinh tế quốc tế, sau
khi tham gia Tổ chức thương mại thế giới (WTO), chúng ta đã khơi dậy
mạnh mẽ những tiềm năng to lớn của đất nước, huy động mọi nguồn lực,
sức sáng tạo trong nhân dân để phát triển kinh tế - xã hội, tranh thủ được
nguồn vốn, khoa học, công nghệ cao, trình độ quản lý tiên tiến của các nhà
đầu tư nước ngồi, góp phần đẩy mạnh sự nghiệp cơng nghiệp hóa, hiện
đại hóa đất nước. Bên cạnh những cơ hội thuận lợi đó, chúng ta cũng phải
đối mặt với những thách thức khắc nghiệt, đó là sự phân hóa giàu-nghèo,
thất nghiệp tăng lên, phân phối lợi ích khơng đồng đều giữa các vùng,
miền, các ngành; có những bộ phận dân cư ít được hưởng lợi, vấn đề bảo

vệ mơi trường, tác động tiêu cực của lối sống ngoại lai…từ đó có thể dẫn
đến bất ổn định xã hội, ảnh hưởng đến an ninh chính trị, trật tự an tồn xã
hội và sự phát triển bền vững của đất nước. Đặc biệt là những hạn chế,
khuyết điểm của công tác quản lý nhà nước về kinh tế thời gian qua...đặt
ra yêu cầu phải tiếp tục nâng cao năng lực hiệu quả quản lý nhà nước về
kinh tế. Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ đi lên Chủ
nghĩa xã hội trình bày tại Đại hội IX của Đảng nhấn mạnh “Nhà nước tạo
môi trường pháp lý thuận lợi, bình đẳng cho các doanh nghiệp cạnh tranh
và hợp tác để phát triển, bằng chiến lược, kế hoạch và chính sách kết hợp
với sử dụng lực lượng vật chất của Nhà nước để định hướng phát triển
kinh tế - xã hội; khai thác hợp lý nguồn lực của đất nước; bảo đảm cân đối
vĩ mô nền kinh tế, điều tiết thu nhập, kiểm tra, kiểm soát mọi hoạt động
kinh doanh theo quy định của pháp luật”.
Như vậy, có thể nhận thấy chức năng quản lý Nhà nước về kinh tế
là một trong những nội dung quan trọng của việc xây dựng và hoàn thiện
3


nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa mà Đảng ta đã lựa
chọn để đưa Việt Nam ngày càng phát triển và khẳng định vị thế của mình
hơn nữa trong quá trình hội nhập kinh tế đang diễn ra trên thế giới. Vì vậy
em chọn đề tài “Hoàn thiện và thực hiện tốt các chức năng quản lý nhà
nước về kinh tế trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ
nghĩa” làm đề tài tiểu luận hết học phần môn Quản lý kinh tế.

4


NỘI DUNG
I. MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN

1. Khái niệm Quản lý Nhà nước về kinh tế
Quản lý nhà nước về kinh tế là sự tác động có tổ chức, bằng pháp
luật và thơng qua hệ thống các chính sách với các công cụ quản lý kinh tế
lên nền kinh tế nhằm đạt được mục tiêu phát triển kinh tế đất nước, trên cơ
sở sử dụng có hiệu quả các nguồn lực trong và ngoài nước trong điều kiện
mở cửa và hội nhập kinh tế quốc tế.
Quản lý nhà nước về kinh tế là quản lý ở tầm vĩ mô, giải quyết
những quan hệ vĩ mơ có liên quan đến tồn bộ nền kinh tế quốc dân, trong
đó kinh tế nhà nước đóng vai trị chủ đạo. Nhà nước khơng can thiệp,
không giải quyết những vấn đề quản lý sản xuất kinh doanh của các chủ
thể kinh tế hoạt động trong nền kinh tế thị trường (cá nhân, doanh nghiệp,
các tập đoàn kinh tế...).
Trong quản lý nhà nước về kinh tế, Nhà nước sử dụng hệ thống các
công cụ cần thiết để thực hiện chức năng quản lý của mình như công cụ
định hướng (kế hoạch, quy hoạch, chiến lược phát triển kinh tế ...), cơng
cụ kinh tế, tài chính tiền tệ (chính sách đầu tư, thuế, chi tiêu ngân sách, hệ
thống ngân hàng, lãi suất, tín dụng...), cơng cụ pháp lý (pháp luật, các văn
bản pháp quy...), các công cụ tổ chức và giáo dục...
2. Khái niệm Kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa
Đại hội XII của Đảng xác định phát triển nền kinh tế thị trường định
hướng xã hội chủ nghĩa là mơ hình kinh tế tổng quát của nước ta trong
thời kỳ quá độ đi lên chủ nghĩa xã hội, đồng thời tiếp tục làm rõ hơn
những vấn đề cốt lõi về bản chất nền kinh tế thị trường định hướng xã hội
chủ nghĩa ở nước ta, trong đó khẳng định: “Nền kinh tế thị trường định
hướng xã hội chủ nghĩa Việt Nam là nền kinh tế vận hành đầy đủ, đồng bộ
5


theo các quy luật của kinh tế thị trường, đồng thời bảo đảm định hướng xã
hội chủ nghĩa phù hợp với từng giai đoạn phát triển của đất nước”. Điều

đó có nghĩa là nền kinh tế của chúng ta khơng khác biệt mà mang đầy đủ
các đặc trưng phổ biến của kinh tế thị trường, như: tự do kinh doanh và
cạnh tranh; mở cửa và hướng tới tự do hóa; đa dạng hóa các hình thức sở
hữu; lấy quy luật giá trị và quan hệ cung cầu để xác định giá cả; coi cạnh
tranh là động lực phát triển...
II. VAI TRÒ CỦA NHÀ NƯỚC TRONG QUẢN LÝ NỀN
KINH TẾ THỊ TRƯỜNG ĐỊNH HƯỚNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA Ở
VIỆT NAM
Vai trò của Nhà nước trong quản lý nền kinh tế thị trường định
hướng xã hội chủ nghĩa (XHCN) ở nước ta trước hết cũng giống như các
nước khác, thể hiện ở việc thực hiện các mục tiêu quản lý kinh tế vĩ mô,
mà cơ bản và khái quát nhất là bảo đảm sự phát triển ổn định; thực hiện
công bằng; tăng trưởng nhanh và bền vững của toàn bộ nền kinh tế.
Do tính chất đặc thù của nước ta, Nhà nước còn thể hiện vai trò
quan trọng trên các nội dung sau:
Một là, Nhà nước quyết định sự thành công hay không thành công
của sự nghiệp đổi mới, chuyển từ nền kinh tế kế hoạch, chỉ huy tập trung
sang phát triển nền kinh tế thị trường định hướng XHCN. Hai là, Nhà
nước quyết định tốc độ nhanh hay chậm của quá trình đổi mới. Phát triển
nền kinh tế thị trường định hướng XHCN là nội dung cơ bản của công
cuộc đổi mới ở nước ta, đồng thời cũng là một quá trình khó khăn, phức
tạp vì phải đổi mới cả cơ cấu kinh tế, cơ chế quản lý, tổ chức bộ máy quản
lý và con người, đổi mới tư duy, phong cách và lối sống cũ đã ăn sâu vào
từng con người, trong q trình đó Nhà nước có vai trị quyết định. Ba là,
Nhà nước quyết định sự định hướng XHCN của nền kinh tế thị trường.
6


Nền kinh tế thị trường định hướng XHCN không phát triển một cách tự
pháp, mà phát triển trong quá trình nhận thức, phấn đấu cao của toàn xã

hội dưới sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước, đó là q trình
chuyển đổi chưa từng có trong lịch sử từ nền kinh tế kế hoạch chỉ huy tập
trung sang nền kinh tế thị trường, mặt khác là quá trình phát triển theo xu
hướng XHCN. Hơn nữa, sự chuyển đổi lại đặt trong bối cảnh của tồn cầu
hóa kinh tế và thế giới đang bước sang giai đoạn phát triển nền kinh tế tri
thức. Do vậy, đòi hỏi sự nỗ lực rất cao của Nhà nước. Nhà nước phải nắm
những lĩnh vực, những khâu, thực hiện những công việc quan trọng nhất
mà thị trường và nhân dân không làm được, biết sử dụng cơ chế thị trường
một cách khôn khéo, hiệu quả để phục vụ cho mục tiêu quản lý của mình,
biết phát huy những mặt tích cực của cơ chế thị trường và hạn chế mặt tiêu
cực của cơ chế đó.
Nhà nước có vai trị trong quản lý nền kinh tế thị trường định hướng
XHCN trên hai phương diện, hai tư cách sau: Một là, với tư cách là bộ
máy hành chính Nhà nước phải quản lý tồn diện tất cả các mặt của đời
sống kinh tế và xã hội như: văn hóa, giáo dục, y tế, quân sự, chính trị…
trong đó quản lý kinh tế là trọng tâm. Nhà nước sử dụng pháp luật, chính
sách, cơng cụ quan trọng khác để quản lý nền kinh tế. Hai là, Nhà nước
đại diện cho sở hữu toàn dân, thực hiện quyền sở hữu đối với tài sản công
như: tài nguyên, đất đai, vùng trời, vùng b iển, các tập đoàn, tổng cơng ty
Nhà nước…Lúc này, Nhà nước đóng vai trị như chủ sở hữu, chủ đầu tư
tham gia hoạt động trong nền kinh tế thị trường như một chủ thể kinh tế
lớn.
III. NHỮNG CHỨC NĂNG CỦA QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ
KINH TẾ TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG ĐỊNH HƯỚNG
XÃ HỘI CHỦ NGHĨA Ở VIỆT NAM
7


1. Tạo lập môi trường và điều kiện thuận lợi cho nền kinh tế
hoạt động:

Các doanh nghiệp và toàn bộ nền kinh tế chỉ có thể hoạt động tốt
khi có môi trường thuận lợi. Bằng quyền lực và sức mạnh kinh tế của
mình, Nhà nước có trách nhiệm chính trong việc xây dựng và bảo đảm
mơi trường thuận lợi, bình đẳng cho mọi hoạt động sản xuất, kinh doanh,
đồng thời cịn bảo đảm mơi trường phù hợp cho chính cơ chế mới đang
hình thành, phát triển và phát huy tác dụng. Nhà nước bảo đảm các điều
kiện tự do, bình đẳng trong kinh doanh với chức năng tạo ra các dịch vụ
cơng về mơi trường chính trị, pháp lý, an ninh, thủ tục quản lý, điều kiện
kinh doanh, thông tin, an toàn xã hội.
2. Định hướng, hướng dẫn sự vận động, phát triển của toàn bộ nền
kinh tế:
Nhà nước phải định hướng nền kinh tế phát triển theo quỹ đạo và
mục tiêu kinh tế-xã hội đã được Đảng và Nhà nước định ra cho mỗi giai
đoạn; hướng dẫn các nhà kinh doanh, các tổ chức kinh tế hoạt động hướng
đích theo các mục tiêu chung của đất nước, thông qua các cơng cụ như
chiến lược, quy hoạch, chính sách, kế hoạch, thông tin và các nguồn lực
của Nhà nước. Nhà nước sử dụng phương thức và cách thức tác động gián
tiếp, theo các nguyên tắc của thị trường nhằm đảm bảo tính tự chủ của các
chủ thể kinh tế và thực hiện mục tiêu chung.
3. Tổ chức thực hiện, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế
và bảo hộ cho các chủ thể kinh doanh đúng pháp luật:
Nhà nước phải sắp xếp, tổ chức lại các ngành, các lĩnh vực, các
vùng kinh tế quan trọng, trong đó có sắp xếp, củng cố lại các tập đoàn, các
doanh nghiệp nhà nước, tổ chức các khu công nghiệp, khu chế xuất nhằm
tạo cơ cấu kinh tế hợp lý. Nhà nước phải bảo đảm các cân đối lớn như:
8


cân đối tổng cung-tổng cầu, thu- chi ngân sách, xuất khẩu- nhập khẩu, bảo
đảm ổn định kinh tế vĩ mô của nền kinh tế thị trường. Phải bảo hộ và bảo

vệ cho các chủ thể kinh doanh đúng pháp luật, can thiệp vào nền kinh tế
khi có những biến động lớn như khủng hoảng, suy thối kinh tế. Có trách
nhiệm tổ chức, sắp xếp lại các cơ quan quản lý của nhà nước về kinh tế từ
Trung ương đến cơ sở, đổi mới thể chế và thủ tục hành chính; đào tạo và
đào tạo lại, sắp xếp đội ngũ cán bộ quản lý nhà nước và quản lý doanh
nghiệp nhà nước, thiết lập mối quan hệ kinh tế với các nước và các tổ
chức quốc tế.
4. Điều tiết hoạt động của toàn bộ nền kinh tế:
Trong khi điều hành nền kinh tế thị trường định hướng XHCN, Nhà
nước vừa phải tuân thủ và vận dụng các quy luật khách quan của thị
trường, phát huy mặt tích cực, hạn chế những tiêu cực của thị trường, vừa
điều tiết sự hoạt động của thị trường theo định hướng của Nhà nước, bảo
đảm cho kinh tế phát triển ổn định, công bằng và hiệu quả. Thơng qua
việc sử dụng các cơng cụ, chính sách như: tài chính, tiền tệ, thuế, lãi suất, tín
dụng, các nguồn lực mạnh để điều tiết nền kinh tế thị trường.
5. Kiểm tra, kiểm soát và xử lý các vi phạm của các chủ thể tham gia
thị trường
Nhà nước thực hiện chức năng này nhằm thiết lập trật tự, kỷ cương
trong hoạt động kinh tế, phát hiện và ngăn ngừa các hiện tượng vi phạm pháp
luạt, sai phạm chính sách, bảo vệ tài sản quốc gia và lợi ích của nhân dân,
góp phần tăng trưởng kinh tế và từng bước thực hiện cơng bằng xã hội. Kiểm
tra, kiểm sốt, xử lý vi phạm đối với các chủ thể kinh tế tham gia thị trường
và của chính các cơ quan và cán bộ, công chức quản lý kinh tế của Nhà
nước.
9


IV. KHÁI QUÁT NHỮNG THÀNH CÔNG VÀ HẠN CHẾ
CỦA QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ KINH TẾ Ở VIỆT NAM
1. Những thành cơng

Xây dựng hệ thống pháp luật, chính sách phù hợp, tạo điều kiện,
môi trường thuận lợi cho nền kinh tế thị trường phát triển. Hàng loạt các
văn bản pháp luật được ban hành và kịp thời bổ sung, điều chỉnh phù hợp
với luật pháp quốc tế đã tạo ra môi trường kinh doanh mới, phù hợp. Đã
phát huy vai trị tích cực của các chủ thể kinh tế. Nhà nước khơng can
thiệp bằng hành chính vào hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, từng
bước xóa bỏ chế độ cơ quan chủ quản, đẩy mạnh cổ phần hóa va đa dạng
hóa sở hữu các doanh nghiệp nhà nước. Bộ máy quản lý được điều chỉnh.
Cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước, định hướng XHCN đã hình
thành, phát huy tác dụng. Cơ chế thị trường định hướng XHCN đang từng
bước đáp ứng yêu cầu phát triển ngày càng cao của nền kinh tế. Việt Nam
là một trong số các quốc gia có tốc độ tăng trưởng kinh tế nhanh và liên
tục nhiều năm, đạt 5,2% trong thời kỳ khủng hoảng kinh tế thế giới nặng
nề năm 2009. Hệ thống thị trường ngày càng phát triển, hội nhập quốc tế
ngày càng sâu rộng…
2. Những hạn chế, yếu kém
Quản lý nhà nước chưa ngang tầm với đòi hỏi của thời kỳ mới, chưa
phát huy đầy đủ những mặt tích cực và hạn chế tính tự phát, tiêu cực của
kinh tế thị trường. Hệ thống pháp luật, cơ chế chính sách chưa đồng bộ và
thiếu nhất quán, thực hiện chưa nghiêm. Cơ chế thị trường có sự quản lý
của Nhà nước định hướng XHCN đã hình thành nhưng chưa đồng bộ,
quản lý các lĩnh vực tài chính, ngân hàng, giá cả…chưa tốt và chậm đổi
mới, tiêu cực, tham nhũng, lãng phí cịn lớn và ngày càng phức tạp. Tổ
10


chức bộ máy quản lý nhà nước về kinh tế cịn nặng nề và cịn nhiều vướng
mắc; tình trạng quan liêu, phân tán cục bộ, vơ cảm với dân cịn nghiêm
trọng; đội ngũ cán bộ, công chức quản lý về kinh tế đông nhưng không
mạnh. Quản lý tài sản công nói chung, quản lý các tập đồn, tổng cơng ty

nhà nước, các doanh nghiệp nhà nước nói riêng cịn q nhiều bất cập,
thậm chí yếu kém, gây lãng phí thất thoát rất lớn, để lại hậu quả nặng nề
về kinh tế và xã hội…Nguyên nhân là do tư duy phát triển kinh tế-xã hội
và phương thức lãnh đạo của Đảng chậm đổi mới; hệ thống pháp luật còn
nhiều bất cập và thực thi chưa nghiêm; tổ chức thực hiện kém hiệu quả; tổ
chức bộ máy cồng kềnh, một bộ phận cán bộ, công chức yếu cả về năng
lực và phẩm chất; quyền làm chủ của nhân dân chưa được phát huy đầy
đủ; kỷ luật, kỷ cương chưa nghiêm; bệnh thành tích cịn nặng.
V. GIẢI PHÁP HỒN THIỆN VÀ THỰC HIỆN TỐT CÁC
CHỨC NĂNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ KINH TẾ TRONG NỀN
KINH TẾ THỊ TRƯỜNG ĐỊNH HƯỚNG XHCN
1. Nhận thức lại các chức năng quản lý nhà nước về kinh tế,
thực hiện tốt việc phân công, phân cấp thực hiện các chức năng:
Phân biệt rõ và đặt trong mối quan hệ với các chức năng của thị
trường, doanh nghiệp. Thực hiện tốt các chức năng đã xác định, bảo đảm
các điều kiện cho toàn bộ nền kinh tế thị trường hoạt động thuận lợi. Nhà
nước không can thiệp bằng mệnh lệnh hành chính vào hoạt động của thị
trường và các doanh nghiệp. Phân công, phân cấp và phối hợp tốt việc
thực hiện chức năng của các cơ quan quản lý nhà nước từ trung ương đến
cơ sở; gắn quyền hạn với trách nhiệm, hạn chế sự chồng trong hoạt động.
2. Xử lý tốt mối quan hệ giữa sự lãnh đạo của Đảng với quản lý nhà
nước về kinh tế, giữa quản lý của Nhà nước với quản lý kinh doanh của
doanh nghiệp:
11


Đảng lãnh đạo kinh tế bằng đường lối, chính sách, bằng phương
pháp giáo dục, thuyết phục, nêu gương còn Nhà nước thể chế hóa đường
lối, chính sách của Đảng thành pháp luật, bảo đảm quyền làm chủ của
nhân dân, xây dựng và thực hiện thể chế mới về kinh tế, tiến hành quản

lý, điều hành nền kinh tế bằng tổng hợp các phương pháp quản lý, trong
đó có cả biện pháp gián tiếp, khuyến khích sự tự nguyện, tự giác kết
hợp với biện pháp bắt buộc, cưỡng chế. Thông qua Nhà nước, Đảng đưa
đường lối, chính sách của Đảng vào cuộc sống. Đảng phải tăng cường
lãnh đạo Nhà nước nhưng không làm thay Nhà nước mà tạo điều kiện
để phát huy tính chủ động và nâng cao hiệu quả, quản lý điều hành của
Nhà nước; quản lý nhưng không can thiệp trực tiếp vào hoạt động kinh
doanh của các doanh nghiệp; những vấn đề liên quan đến sở hữu, quyền
tự do kinh doanh, liên quan đến cạnh tranh doanh nghiệp cần được thể
hiện rõ trong luật…
3. Thực hiện tốt nguyên tắc tập trung dân chủ trong quản lý
nhà nước về kinh tế:
Nâng cao hiệu lực quản lý thống nhất của Nhà nước trung ương đi
đôi với phân cấp quản lý cho địa phương. Nhà nước quản lý ở tầm chiến
lược, tầm vĩ mơ bao gồm việc hoạch định chính sách quốc gia, chương
trình, các chính sách kinh tế lớn có tác dụng chung cho tồn bộ nền kinh
tế…Chính quyền địa phương có trách nhiệm và thẩm quyền quyết định
những vấn đề của địa phương như: kế hoạch đầu tư cho khu vực công,
thu-chi ngân sách…Tăng cường phối hợp quản lý theo ngành và theo lãnh
thổ.
4. Tập trung mọi nguồn lực thực hiện tốt ba khâu đột phá chiến
lược; xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng; hoàn thiện thể chế kinh tế

12


thị trường định hướng XHCN và nâng cao chất lượng nguồn nhân
lực:
Đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm đã được Đại hội XI
của Đảng xác định, nhằm trực tiếp giải quyết ba điểm nghẽn, cản trở sự

phát triển kinh tế của đất nước. Sắp xếp và chấn chỉnh tổ chức bộ máy
quản lý nhà nước về kinh tế đảm bảo tinh gọn, đủ khả năng quản lý và
xử lý tốt các vấn đề nảy sinh trong nền kinh tế thị trường, tập trung vào
quản lý kinh tế vĩ mơ; cải cách thủ tục hành chính cả về quy chế và tổ
chức thực hiện, giảm đến mức tối đa các thủ tục hành chính và tình
trạng quan liêu, phiền hà đối với nhân dân và doanh nghiệp; Nâng cao
chất lượng đào tạo nguồn nhân lực, tiến tới cải cách toàn diện, triệt để
hệ thống giáo dục đáp ứng yêu cầu trong quá trình hội nhập quốc tế…
5. Tiếp tục đẩy mạnh q trình sắp xếp, cổ phần hóa và đổi mới
doanh nghiệp nhà nước, trọng tâm là các tập đồn, tổng cơng ty nhà
nước:
Nhà nước đảm bảo mơi trường cạnh tranh lành mạnh và tạo mọi
điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp tiếp cận, sử dụng các nguồn lực
trong kinh doanh có hiệu quả và tập trung cao độ, quyết liệt cho việc sắp
xếp, cổ phần hóa, nâng cao hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp nhà
nước. Thay đổi nhận thức, quan niệm về doanh nghiệp tư nhân và giới
doanh nhân, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần
kinh tế được tiếp cận các nguồn lực để phát triển kinh doanh, không phân
biệt đối xử với các thành phần kinh tế, xóa bỏ hình thức cơ quan chủ quản.
6. Hoàn thiện bộ máy quản lý nhà nước về kinh tế, xây dựng đội
ngũ cán bộ, công chức quản lý nhà nước về kinh tế, kiên quyết đấu
tranh chống quan liêu, tham nhũng:

13


Đấu tranh xóa bỏ quan liêu, tham nhũng phải gắn liền với hoàn
thiện bộ máy quản lý nhà nước và xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức
quản lý nhà nước về kinh tế. Phát huy quyền làm chủ thực sự của nhân
dân trong hoạt động kinh tế và tham gia quản lý kinh tế, trong việc phát

hiện, tố cáo, đấu tranh chống quan liêu, tham nhũng.
Là một thành phố trực thuộc Trung ương, trong 20 năm qua tăng
trưởng kinh tế đạt mức bình qn 9,5%/năm. Quy mơ nền kinh tế từ chỗ
chỉ chiếm 8,2% cả nước nay đã tăng lên 13,6%, đóng góp hơn 16,5% ngân
sách cả nước, đóng góp 0,91 điểm phần trăm vào tốc độ tăng trưởng GDP
của cả nước. Thành phố cũng đang phát huy hiệu quả sức mạnh liên kết
với các tỉnh, thành phố lân cận trong cả nước. Hạ tầng giao thơng có nhiều
tiến bộ vượt bậc. Các dịch vụ trực tiếp liên quan tới doanh nghiệp đều có
thể thực hiện 100% trên mơi trường mạng. Nhiều doanh nghiệp đánh giá
mức độ hỗ trợ doanh nghiệp, đào tạo lao động thuộc nhóm tốt nhất cả
nước…Đạt được những kết quả trong quản lý kinh tế, giúp nền kinh tế
thành phố phát triển như vậy là do: việc đổi mới mơ hình tăng trưởng kinh
tế đảm bảo đúng theo chỉ đạo của Đảng và Nhà nước; quyết liệt đổi mới
bộ máy hành chính, cải thiện mơi trường đầu tư kinh doanh, tiếp tục nâng
cao các chỉ số thuận lợi hỗ trợ nhà đầu tư. Cùng với đó, phát triển đồng
bộ, xoá bỏ manh mún và dàn trải, tăng cường chuỗi giá trị. Cùng với đó,
quyết liệt cải cách quản trị các cấp hành chính, xây dựng một bộ máy
trách nhiệm, tin cậy và hiệu quả, thông qua việc phát triển và phát huy
năng lực của đội ngũ cán bộ, cơng chức, tăng cường trách nhiệm giải
trình. Tăng cường hợp tác, liên kết mạnh mẽ và chặt chẽ với các địa
phương nhằm xóa bỏ sự manh mún và dàn trải trong chính sách phát triển,
tối ưu hóa chi phí sử dụng hạ tầng, đẩy mạnh phân công sản xuất, xây
dựng giá trị liên vùng, liên kết với các chuỗi giá trị quốc gia và quốc tế.
14


Tuy nhiên, việc đưa ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất nơng nghiệp
cịn hạn chế, vẫn cịn một bộ phận cán bộ chưa đáp ứng yêu cầu công việc;
cơ chế tạo điều kiện cho mọi thành phần người dân tham gia phát triển
kinh tế tại địa phương vẫn còn bất cập.


15


KẾT LUẬN
Hiện nay, nươc ta vẫn đang trong quá trình đổi mới mơ hình tăng
trưởng kinh tế từ chiều rộng sang kết hợp hợp lý giữa tăng trưởng theo
chiều rộng và chiều sâu. Địi hỏi trong q trình thực hiện phải quán triệt
và thực hiện quan điểm tăng trưởng kinh tế theo hướng bền vững, nghĩa là
phải có sự kết hợp chặt chẽ nhiều yếu tố như cơ cấu kinh tế hợp lý gắn với
công tác bảo vệ môi trường và đặc biệt là phải quan tâm đến thực hiện
công bằng xã hội, cải thiện các vấn đề xã hội và đời sống cho người dân.
Muốn vậy Nhà nước phải thực hiện tốt vai trò và các chức năng quản lý
đối với nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam
theo các giải pháp đã nêu ở phần nội dung. Chú trọng giữ gìn được không
gian sinh tồn của con người, cung cấp được tài nguyên, chứa đựng, xử lý
được các phế thải. Mở rộng cơ hội lựa chọn, nâng cao năng lực lựa
chọn, mọi người cùng được tham gia và hưởng lợi từ quá trình phát triển.
Sự quyết tâm cao và thực hiện đồng bộ, có hiệu quả các nội dung đổi mới
mơ hình tăng trưởng kinh tế mà Đảng và Nhà nước ta đã đề ra. Đặc biệt
chú trọng việc phát huy các nguồn nhân lực một cách hiệu quả và hợp lý
trong từng giai đoạn, đào tạo, xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao;
tạo điều kiện cho doanh nghiệp khu vực ngoài nhà nước phát triển; thực
hiện nghiêm túc cơ chế Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý đối với nền kinh
tế...
Có như vậy, nền kinh tế Việt Nam mới có thể ngày càng tăng
trưởng ổn định theo hướng bền vững góp phần thực hiện thắng lợi công
cuộc đổi mới và sự nghiệp xây dựng Chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam; đưa
nước ta hòa nhập vào nền kinh tế thế giới; khẳng định và nâng cao vị thế
của nước ta trên trường thế giới trong xu thế tồn cầu hóa hiện nay.


16


DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Giáo trình Chính trị học hệ cao cấp LLCT, Nhà xuất bản Lý luận chính
trị, Hà Nội, 2018.
2. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ
XII.
3. Đảng Cộng sản Việt Nam, Báo cáo tổng kết một số vấn đề lý luận và
thực tiễn qua 30 năm đổi mới (1986 – 2016). H. NXB Chính trị quốc
gia, 2015.
4. Nguyễn Phú Trọng (Chủ biên), Về các mối quan hệ lớn cần được giải
quyết tốt trong quá trình đổi mới đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta. H.
NXB Chính trị quốc gia, 2011.
5. Một số bài viết của các tác giả trên các báo, tạp chí, ...

17



×