Tiểu luận cao học môn triết xây dựng văn hoá xe buýt hà nội khả năng và hiện thực

MỤC LỤC
Lời mở đầu........................................................................................................... 2
Nội dung...............................................................................................................3
I. Hiên trạng của vấn đề văn hoá xe buýt ở Hà Nội hiện nay và một số
nguyên nhân........................................................................................................3
1. Về phía nhà xe............................................................................................ 3
2. Về phía hành khách.....................................................................................5
II. Một số điều kiện thúc đẩy việc xây dựng thành cơng văn hố xe bt
Hà Nội..................................................................................................................6
1. Về phía Tổng cơng ty Vận tải Hà Nội........................................................6
2. Về phía hành khách.....................................................................................6
Kết luận............................................................................................................... 8
Tài liệu tham khảo................................................................................................9

1


LỜI MỞ ĐẦU
Xã hội ngày càng phát triển, nhu cầu đi lại của người dân ngày càng
tăng nhất là những nơi tập trung đông dân cư như tai địa bàn Hà Nội. Và
giao thông đô thị đã trở thành một chủ đề nóng bỏng của cả nước nói
chung và Hà Nội nói riêng. Việc cơng ty vận tải Hà Nội đưa các tuyến xe
buýt vào hoạt động đã trở thành một tất yếu khách quan, đáp ứng được nhu
cầu của đơng đảo người dân, góp phần cải thiện ách tắc và tai nạn giao
thông.
Với kiến thức triết học nhỏ bé của mình, em mạnh dạn chọn đề tài:
“Xây dựng văn hoá xe buýt Hà Nội - Khả năng và hiện thực”. Vì thời gian
và tầm hiểu biết cịn hạn hẹp, chắc chắn bài viết cịn nhiều thiếu sót. Em
rất mong được sự góp ý của các thầy cơ giáo.
Em xin chân thành cảm ơn!

2


PHẦN NỘI DUNG
I- Hiện trạng của vấn đề văn hoá xe buýt ở Hà Nội hiện nay và một số
nguyên nhân.
1. Về phía nhà xe
Dù ở bất cứ nơi đâu chúng ta cũng cần phải cư xử có văn hố, nhất là
trên xe buýt nơi tập trung nhiều tầng lớp và độ tuổi khác nhau. Điều này
đòi hỏi mỗi chúng ta cả hành khách lẫn về phía nhà xe cần phải nỗ lực hơn
nữa để xây dựng một nền văn hoá xe buýt ngày càng tiên tiến và lành
mạnh.
Trước hết về phía nhà xe,Tổng cơng ty xe bt Hà Nội với đội ngũ
nhân viên hơn 3000 người: nhân viên lái xe, nhân viên bán vé… đang từng
ngày, từng giờ phục vụ hành khách tận tình và chu đáo. Phần lớn các lái xe
đều tuân thủ đúng luật lệ giao thông, đón và trả khách đúng bến, đúng lịch
trình quy định, lái xe điềm đạm bình tĩnh tạo tâm lý an tâm cho hành khách.
Nhân viên bán vé hoàn thành tốt trách nhiệm của mình là bán vé và kiểm
sốt vé. Khơng chỉ có vậy, họ cịn nhiệt tình với khách đi xe, như phục vụ
tận tình niềm nở, giúp đỡ người già và phụ nữ có thai. Trước khi xuống bến
họ thường nhắc trước địa danh điểm đến, ai vi pham nội quy họ cũng nhăc
nhở một cách lịch sự và điềm đạm, thậm chí đơi khi họ cịn xách hộ đồ lên
và xuống xe cho khách. Ngoài ra với hệ thống máy lạnh trên xe tạo cho
hành khách cảm giác mát mẻ trong những ngày hè nóng bức và hệ thống
đài phát thanh mang lại cho hành khách nhiều thơng tin bổ ích và tâm lí
thoải mái khi đi xe.

3

Nhưng bên cạnh những mặt tích cực đó cịn nhiều phần tử là “con sâu
làm rầu nồi canh” trong khi khẩu hiệu “Hãy cùng chúng tôi tạo nên một nét
văn hoá trên xe buýt” dán ngay cửa xuống. Trước tiên ta nói tới lái xe, hiện
nay xảy ra rất nhiều hiện tượng xe buýt chạy ẩu trên đường phố gây ra
khơng ít nỗi “kinh hồng”cho người đi đường. Họ lái xe rất liều lĩnh nhiều
khi chèn ép xe máy, xe đạp cùng chiều, lấn đường, lấn làn, bất thình lình
tấp vào lề đường. Khơng chỉ có vậy, trên xe khi khách chưa lên hoặc xuống
hết họ đã đóng cửa làm khách có thể bị ngã, kẹp tay. Trên một số tuyến -xe,
có hiện tượng lái xe khi điều khiển xe cịn mở băng đĩa nhạc khơng lành
mạnh với âm lượng lớn, nội dungcác bài hát thì xuyên tạc một cách thơ tục
dù trên xe có nhiều sinh viên và người già. Cụ thể là“Tuyến xe số 29, Biển
kiểm soát 29T- 3160” (1). Đây là một hành vi thiếu văn hoá nơi công cộng,
thiếu tôn trọng hành khách, truyền bá văn hố phẩm có nội dung độc hại
khơng phù hợp thuần phong mĩ tục Việt Nam. Lái xe đã làm cho hành
khách đi xe “sợ hãi” đến vậy thì các nhân viên bán vé còn làm cho “dân đi
xe buýt” nhà ta “kinh hồng” hơn. Một số nhân viên có thái độ ngông
nghênh, cục cằn, vô lễ thiếu tôn trọng hành khách, phát ngơn một cách bừa
bãi và thơ tục. Ví như tuyến xe số 19, biển kiểm soát 29T – 4722 đã có
hành vi chửi khách và khi khách chưa kịp vào chỗ ngồi thì nhân viên bán
vé đã đẩy khách khiến họ rất bất bình. Khơng những thế, họ cịn có kiểu đối
xử rất buồn cười: phân biệt dân ngoại tỉnh, phải chăng những người dân đó
chậm xuất trình vé hay đưa tiền, cũng có thể họ đứng trên xe chưa gọn
gàng, đành là thế nhưng là người làm công ăn lương của nhà nước (hay của
nhân dân hoặc cụ thể hơn là của những người bỏ tiền ra để đi xe buýt) họ

4


khơng thể cư xử một cách thiếu văn hố như vậy được, đạo đức lương tâm
họ để đâu? Như vậy đã thật q quắt, nhưng hành hung khách thì khơng thể

chấp nhận được. “ Ngày 16/10/2004, hai nhân viên xe buýt mặc sắc phục,
Biển kiểm soát 29T – 3383 (tuyến 26) của xí nghiệp xe bt Thăng Long
(thuộc tổng cơng ty vận tải Hà Nội) trong đó có một người cầm ống tuýp
nước hung hăng đuổi đánh hai hành khách nằm vật ra lịng đường khơng
thể đứng lên được. Hai hành khách đen đủi ấy đã bị chấn thương nặng”(2).
Cách đó khơng lâu, “ngày 25/10/2004 để thốt nút tắc ở Ngã tư sở, một xe
máy len lên phía trước tạt qua đầu xe buýt. Lập tức lái xe vác một thanh
tuýp dài hùng hổ nhảy xuống và phang vào lưng người đi xe máy”(3). Các
vụ việc này đã được lên tiếng và phản ánh rất nhiều, mặc dù bên phía Tổng
công ty vận tải Hà Nội đã xử phạt với những nhân viên này nhưng việc đó
có lẽ khơng đủ mạnh để lấy lại niềm tin của hành khách. Thiết nghĩ cần
phải có nhiều biện pháp cụ thể hơn nữa để giải quyết triệt để vấn đề này, để
xe buýt trở thành một nét văn minh thực sự của thủ đô Hà Nội như các
khẩu hiệu đã từng giương cao.
2. Về phía hành khách
Phần lớn hành khách đi xe buýt là học sinh, sinh viên và một số cán
bộ công nhân viên chức, đều là những người có tri thức và được giáo dục tử
tế. Họ đi xe buýt bởi giá cả phải chăng, lại giảm được nguy cơ tai nạn và
ách tắc giao thông. Nhiều hành khách chấp hành rất nghiêm túc các nội quy
trên xe như không ăn và vứt kẹo cao su bừa bãi, không hút thuốc trên xe,

5


khơng chỉ có vậy họ cịn nhắc nhở những người đi cùng xe với mình. Họ
cũng thường nhường ghế cho người già và phụ nữ mang thai.
Tuy nhiên, vẫn còn có nhiều điều cần bàn tới ở đây. Những hành
khách đi xe đa số là sinh viên nhưng một số lại có những biểu hiện rất vơ
văn hố như ung dung gác chân lên ghế, ngồi lên thành ghế, ăn kẹo cao su
mặc khơng biết xung quanh mình có những ai. Khi xe đang bật điều hồ họ

cịn mở cửa kính, khi thấy các cụ già, em nhỏ và phụ nữ mang thai họ còn
“giả vở ngủ” để khỏi phải nhường ghế. Tiếp đó là nạn trốn vé, lậu vé và vé
giả. Họ có thể làm tem giả, vé giả thậm chí ảnh giả mà hầu như khơng để
lại dấu vết. Việc này nhiều khi nằm ngồi tầm kiểm sốt của các nhân viên
soát vé bởi lượng hành khách quá đông nhất là vào giờ cao điểm. Nếu phát
hiện được, nhân viên sốt vé cũng khơng thể làm gì khác được ngồi việc
đuổi khách xuống xe. Thiết nghĩ cần có một chế tài xử lý những thành phần
sử dụng vé giả, đó là mong muốn của nhiều nhân viên và lái xe buýt.
II. Một số điều kiện thúc đẩy việc xây dựng thành cơng văn hố xe
bt ở Hà Nội.
1. Về phía Tổng cơng ty vận tải Hà Nội (Transerco)
Tổng công ty vận tải Hà Nội vừa phát động chương trình thi đua
chung sức đồng lịng xây dựng văn hố xe buýt. Đây là một chiến dịch rất
có ý nghĩa và hiệu quả để nâng cao chất lượng phục vụ, chất lượng đoàn
phương tiện. Nâng cao ý thức chấp hành luật giao thơng, ý thức giữ gìn
phương tiện trong đội ngũ lái xe và nhân viên bán vé cũng như phong cách
giao tiếp, thái độ phục vụ văn minh đối với hành khách. Không những thế,
qua đây Tổng công ty còn tập trung kiểm tra giám sát các hoạt động trên

6


các tuyến xe và chỉ đạo công tác chống thất thoát doanh thu và các trường
hợp gian lận trong sử dụng vé tháng. Đây cũng là lần đầu tiên đội ngũ nhân
viên hỗ trợ Marketing điều hành - kiểm tra, giám sát tuyến đường, điều
hành tuyến và lực lượng kiểm tra của các xí nghiệp, khơng chỉ đơn thuần
đóng vai trò kiểm tra giám sát mà cũng sẽ tham gia thi đua để tìm ra các cá
nhân ưu tú.
Hiện nay Tổng công ty đang nghiên cứu phương án thành lập tổ kiểm
tra giám sát những lái xe vi phạm, đề xuất hình thức xử lý, kỷ luật xứng

đáng. Ngồi ra, công ty cũng chú trọng tuyển chọn kỹ, loại bỏ những lái xe
và nhân viên bán vé hành xử côn đồ và thiếu văn hố.
Đó là về phía Tổng cơng ty, tuy nhiên đội ngũ nhân viên cũng cần
phải tuân thủ đúng nội quy đưa ra, đồng thời phải thực sự đổi mới tác
phong phục vụ khách hàng, thực sự coi khách hàng là thượng đế.
2. Về phía hành khách
Các khách hàng nên hưởng ứng tham gia phong trào “Xây dựng văn
hoá xe buýt” bằng cách tham gia viết bài cho cuộc thi do Tổng công ty phát
động, đồng thời bằng những hành động thiết thực như chấp hành tốt nội
quy, quy định của nhà xe. Khi lên, xuống xe phải đúng cửa, phải mua vé và
phải xuất trình vé tháng nếu có, trên xe phải giữ trật tự, nhường ghế cho
người già, trẻ em và phụ nữ mang thai, không hút thuốc lá, ăn kẹo cao su…
Nếu tham gia mua vé tháng thì nên mua đều đặn hàng tháng không
trốn vé, sử dụng vé giả. Bằng những hiểu biết của mình, tuyên truyền cho

7


mọi người để văn hoá xe buýt ngày một tiên tiến và lành mạnh. Vì một thủ
đơ văn minh và hiện đại.

8


KẾT LUẬN
Xe buýt mới được đưa vào hoạt động trong một vài năm gần đây.
Tuy nhiên nó đã thể hiện được ưu thế của mình trong việc giảm ách tắc và
tai nạn giao thông, tạo sự thuận lợi cho khách hàng và đã trở thành một
phương tiện khá phổ biến với người dân trên địa bàn thành phố. Bên cạnh
những ưu điểm trên cũng còn khá nhiều bất cập, nổi bật trong đó là văn hố

trên xe bt, trên xe cịn có nhiều biểu hiện khơng lịch sự làm mất đi thuần
phong mỹ tục của con người Việt Nam.
Muốn phát triển hệ thống xe buýt trong thủ đô ngày một tốt hơn,
chúng ta phải quan tâm tới nhiều vấn đề. Đặc biệt quan tâm tới “ Văn hoá
trên xe buýt”, đây chính là một trong những điều kiện cần thiết và quan
trọng để cho mọi người sử dụng xe buýt nhiều hơn nữa. Từ những mặt tích
cực và tiêu cực trên, chúng ta phải tiếp tục phát huy và rút kinh nghiệm để
đem lại cho hành khách đi xe buýt có được cảm giác thoải mái va dễ chịu
trên những chuyến đi .

9


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Báo nhân dân ra ngày 27/01/2005
2. Trang web www.home.vnn.vn truy cập ngày 18/11/2004
3. Trang web www.home.vnn.vn truy cập ngày 18/11/2004

10