Lý thuyết Ký sinh trùng

Phân môn Ký sinh
ĐHYD TP.HCM

Lý thuyết Ký sinh trùng
Năm 2015

1



− Đơn bào là những động vật mà cơ thể chỉ có một

tế bào, nhưng tế bào này là một đơn vị hoàn
chỉnh thực hiện mọi chức năng phức tạp của đời
sống sinh vật ( dinh dưỡng, sinh sản, bài tiết,…).
− Có hàng ngàn loại đơn bào khác nhau, đa số sống

tự do trên mặt đất hay dưới nước, chỉ có một số ít
sống ký sinh.


PHÂN LOẠI
Tùy theo cấu tạo của cơ quan vận động và phương thức vận
động, người ta chia đơn bào làm 4 lớp:

• Lớp trùng chân giả (Rhizopoda) di chuyển nhờ chân giả:
Entamoeba histolytica
• Lớp trùng lơng (Ciliata) di chuyển nhờ lơng tơ quanh cơ
thể : Balantidium coli
• Lớp trùng roi (Mastigophora) di chuyển nhờ roi:
• Giardia lamblia – Trichomonas vaginalis

• Lớp trùng bào tử (Sporozoa) ít di chuyển, nhưng có khả
năng tạo bào tử:
Ký sinh trùng sốt rét Plasmodium spp.


Thể phân liệt Ký sinh trùng sốt rét

Sinh sản bằng cách chia cắt nhỏ


6


TRÙNG BÀO TỬ ( SPOROZOA )
– Trùng bào tử là những đơn bào luôn luôn sống ký sinh

trong tế bào hoặc trong mơ của ký chủ
– Có CT phát triển vơ tính và CT phát triển hữu tính
– TBT phát tán dưới dạng bào tử , bên trong có thoa trùng
– TBT khơng có cơ quan chuyển động, chúng có bộ phận

đặc biệt ở đầu (apicomplex) giúp xâm nhập vào trong tế
bào của ký chủ nên còn được gọi là nhóm Apicomplexa
(apex là đỉnh, complex là tổ hợp)
7


Sinh sản
Đơn bào có hai kiểu sinh sản: vơ tính và hữu tính:
Sinh sản vơ tính bằng cách

Chia cắt nhỏ: thể phân liệt của ký sinh trùng sốt rét.
Sinh sản hữu tính
Được thực hiện bởi những giao tử đực và cái, sự phối
hợp của 2 tế bào này cho ra trứng
( Plasmodium sp.).


Thể phân liệt Ký sinh trùng sốt rét

Sinh sản bằng cách chia cắt nhỏ


Phân loại ký sinh trùng
Theo phân loại sinh học thì cần phân theo thứ bậc như sau:
Giới, ngành, lớp, họ, bộ, giống và lồi.
Nhóm Apicomplexa gồm có 3 lớp:
Lớp Coccidea
̵ Cryptosporidium parvum
̵ Cyclospora cayetanensis
̵ Isospora belli
̵ Sarcocystis hominis
̵ Toxoplasma gondii
Lớp Haemosporidea
Giống Plasmodium
Lớp Piroplasmidea
10


Nhóm Microsporidia
khơng có apicomplexa

Thuộc ngành Microspora, lớp Microsporea,
bộ Microsporida, gồm 15 họ, 40 giống & 800 loài.
Ở người, hiện biết được 4 giống:
̵ Nosema
̵ Pleistophora
̵ Encephalitozoon,
̵ Enterocytozoon

11