CHỦ đề I SAI SỐ TRONG THÍ NGHIỆM THỰC HÀNH VẬT LÍ

CHỦ ĐỀ I. THỰC HÀNH TÍNH SAI SỐ TRONG PHÉP ĐO
TRẮC NGHIỆM LÝ THUYẾT
Câu 1. Loại sai số do chính đặc điểm và dụng cụ gây ra gọi là
A. sai số hệ thống.
B. sai số ngẫu nhiên.
C. sai số tỉ đối.
D.sai số tuyệt đối.
Câu 2. Loại sai số khơng có nguyên nhân rõ ràng gọi là
A.sai số gián tiếp.
B. sai số ngẫu nhiên.
C. sai số dụng cụ.
D. sai số tỉ đối.
Câu 3. Chọn phát biểu không đúng về sai số tỉ đối ?
A. Sai số tỉ đối là tỉ số giữa sai số tuyệt đối và giá trị trung bình.
∆A
δA =
.100%
A
B. Công thức của sai số tỉ đối:
.
C. Sai số tỉ đối càng nhỏ thì phép đo càng chính xác.
D. Sai số tỉ đối càng lớn thì phép đo càng chính xác.
Câu 4. Đo chiều dài của một cuốn sách, được kết quả 2,3 cm; 2,4 cm; 2,5 cm; 2,4 cm. Giá trị trung bình
chiều dày cuốn sách này là
A.2,4 cm.
B. 2,5 cm.
C. 2,3 cm.
D. 2,2 cm.
A
∆A
∆A′

∆A
Câu 5. Gọi
là giá trị trung bình,
là sai số dụng cụ,
là sai số ngẫu nhiên,
là sai số tuyệt
đối. Sai số tỉ đối của phép đo là
∆A
A
∆A′
∆A
δA =
.100%
δA =
.100%
δA =
.100%
δA =
.100%
A
A
A
∆A
A.
.
B.
.
C.
.
D.

.
Câu 6. Một học sinh sử dụng Vôn kế để đo hiệu điện thế, tuy nhiên chưa hiệu chỉnh kim
của Vôn kế về vạch số 0 dẫn đến phép đo gặp sai số. Loại sai số này gọi là
A. Sai số tuyệt đối B. Sai số hệ thống.
C. Sai số tương đối D. Sai số ngẫu nhiên.
Câu 7. Sai số do dụng cụ đo thông thường được lấy bằng
A. một phần tư hoặc một nửa độ chia nhỏ nhất trên dụng cụ.
B. một hoặc hai lần độ chia nhỏ nhất trên dụng cụ.
C. một phần tư hoặc một phần tám độ chia nhỏ nhất trên dụng cụ.
D. một nửa độ chia nhỏ nhất trên dụng cụ.
Câu 8. Giá trị trung bình khi đo n lần cùng một đại lượng A được tính theo cơng thức nào dưới đây ?
A + A 2 + ...A n
A + A 2 + ...A n
A .A ....A n
A= 1
A= 1
A= 1 2
A = A1 + A 2 + ...A n
n
2
n
A.
.
B.
. C.
. D.
.
Câu 9. Chọn phát biểu chính xác nhất ? Có thể hạn chế sai số bằng cách
A. thao tác đúng cách, lựa chọn thiết bị phù hợp, tiến hành đo nhiều lần.
B. thao tác đúng cách, lựa chọn thiết bị phù hợp.

C. lựa chọn thiết bị phù hợp, tiến hành đo nhiều lần.
D. lựa chọn thiết bị phù hợp.
Câu 10.
Một phép đo đại lượng vật lí A thu được giá trị trung bình là
Cách ghi đúng kết quả đo A là
A−
A
A
A. A =
∆A.
B. A =
+ ∆A.
C. A =
± ∆A.
Câu 11. Sai số tỉ đối của đại lượng A được tính bởi cơng thức
A.

A = A ± ∆A

δA =

C.

.

∆A
.100%
A

.

Câu 12. Chọn phát biểu đúng ?

B.

D.

A

, sai số của phép đo là ∆A.
D. A= A ± ∆A.

A = A ± ∆A

.
∆A1 + ∆A 2 + ∆A 3 .... + ∆A n
∆A =
n

.


A. Sai số tỉ đối càng lớn thì phép đo càng chính xác.
B. Sai số tỉ đối của phép đo là tích số giữa sai số tuyệt đối với giá trị trung bình của đại lượng cần đo.
C. Sai số tỉ đối của một tích hay thương, thì bằng tổng các sai số tỉ đối của các thừa số.
D. Sai số tuyệt đối của một tổng hay hiệu, thì bằng tổng hay hiệu các sai số tuyệt đối của các số hạng.
Câu 13. Giá trị của đại lượng cần đo được đọc trực tiếp trên dụng cụ đo gọi là
A.phép đo gián tiếp.
B.phép đo trực tiếp.
C.dự đoán kết quả đo.
D. sai số ngẫu nhiên.

l = 118 ± 2
Câu 14.
Khi đo chiều dài của chiếc bàn học, một học sinh viết được kết quả:
(cm). Sai
số tỉ đối của phép đo đó bằng
A. 2%.
B. 1,7%.
C. 5,9%.
D. 1,2%.
R = 10, 0 ± 0,5 ( cm )
Câu 15. Một bánh xe có bán kính là
. Sai số tương đối của chu vi bánh xe
A.0,05 %.
B.5%.
C.10%.
D. 25%.
m
ρ=
ρ
V
Câu 16. Một vật có khối lượng m và thể tích V, có khối lượng riêng được xác định bằng công thức
ρ
. Biết sai số tỉ đối của m và V lần lượt là 12% và 5%. Sai số tỉ đối của bằng
A.13%.
B.17%.
C.8,5%.
D.2,4%.
Câu 17. Số đo chiều dài của cây bút chì ở hình bên dưới là

A.

6, 0 ± 0,3 ( cm )

.

B.

6 ± 0,3 ( cm )

.

C.

6, 0 ± 0,5 ( cm )

.

D.

6 ± 0,5 ( cm )

.

Câu 18. Số đo chiều dài của cây bút chì ở hình bên dưới là

6, 2 ± 0, 05 ( cm )
6,10 ± 0, 05 ( cm )
6, 2 ± 0,1( cm )
.
B.

.
C.
.
D.
.
Câu 19. Để xác định tốc độ của một vật chuyển động đều, một người đã đo được quãng đường đi được bằng
A.

6, 20 ± 0, 05 ( cm )

16, 0 ± 0, 4 ( m )

4, 0 ± 0, 2 ( s )
trong khoảng thời gian
. Tốc độ của vật là
( 4 , 0 ± 0 ,3)
( 4, 0 ± 0 ,6 )
( 4 ,0 ± 0 ,2 )
A.
m/s.
B.
m/s.
C.
m/s.
Câu 20. Trong các phép đo dưới đây, đâu là phép đo trực tiếp ?
(1)Dùng thước đo chiều cao.
(2)Dùng cân đo cân nặng.
(3)Dùng cân và ca đong đo khối lượng riêng của nước.
(4)Dùng đồng hồ và cột cây số đo tốc độ của người lái xe.
A.(1), (2).

B.(1), (2), (4).
C.(2),(3), (4).

D.

( 4,0 ± 0,1)

D.(2),(4).

m/s.


Câu 21. Hình bên dưới thể hiện nhiệt kế đo nhiệt độ t1(0C) và t2(0C) của một dung dịch trước và sau khi đun.

Kết quả độ tăng nhiệt độ t của dung dịch này bằng

A.

t = 24, 0 ± 0,5 ( 0 C )

t = 68, 0 ± 0,5 ( 0 C )

t = 44, 0 ± 0,5 ( 0 C )

t = 44, 0 ± 1, 0 ( 0 C )

. B.
.
C.
. D.

.
Câu 22. Khi thực hành xác định tốc độ trung bình của vật bằng thực nghiệm. Kết quả thực hành của một
v = 6,87 ± 0, 24
nhóm học sinh được viết dưới dạng
(m/s). Giá trị thực của tốc độ trung bình được xác định
là
A. từ 6,63 hoặc 7,11 m/s.
B. 0,24 m/s đến 6,87 m/s.
2
C. từ 6,63 m/s đến 7,11 m/s.
D. 6,63 m/s và 7,11 m/s.
Câu 23. Một học sinh tiến hành đo tốc độ của vật chuyển động tại phịng thí nghiệm. Phép đo tốc độ do học
sinh này cho giá trị trung bình sau nhiều lần đo là
∆v = 0, 00229 m/s

v = 0, 64267 m/s

với sai số tuyệt đối tương ứng là

. Kết quả của phép đo được biễu diễn bằng
v = 0, 6427 + 0, 0023 ( m/s )
v = 0,643 ± 0,0023 ( m/s )
A.
.
B.
.
v = 0, 643 + 0, 002 ( m/s )
v = 0, 643 ± 0, 002 ( m/s )
C.
.

D.
.
Câu 24. Khi nói về sai số của phép đo các đại lượng vật lí, phát biểu nào sau đây là sai?
A. Giá trị trung bình của các lần đo là giá trị gần đúng nhất với giá trị thực của đại lượng cần đo.
∆A
δA =
.100%
A
B. Sai số tỉ đối được xác định bởi công thức
.
C. Sai số tỉ đối càng lớn thì phép đo càng chính xác.
D. Để hạn chế sai số ngẫu nhiên người ta thường lặp lại phép đo nhiều lần.
Câu 25. Bạn Bảo Trâm dùng một thước thẳng có độ chia đến milimet để đo chiều dài của cuốn sách vật lí
10 và thu được kết quả là 240 mm. Lấy sai số dụng cụ là một độ chia nhỏ nhất của dụng cụ đo. Trong các
cách viết kết quả đo sau đây, cách viết khơng chính xác là
l = 0, 24 ± 0, 01( m )
l = 2, 4 ± 0, 01( dm )
l = 24, 0 ± 0,1( cm )
l = 240 ± 1( mm )
A.
. B.
. C.
. D.
.
Câu 26. (CĐ 2014). Dùng một thước có chia độ đến milimét đo 5 lần khoảng cách d giữa hai điểm A và B
đều cho cùng một giá trị là 1,345 m. Lấy sai số dụng cụ là một độ chia nhỏ nhất. Kết quả đo được viết là
(1345 ± 2)
(1,345 ± 0, 001)
(1345 ± 3)
(1,345 ± 0, 0005)

A. d =
(mm).B. d =
(m).C. d =
(mm).D. d =
(m).
Câu 27. Dùng một thước chia độ đến milimét để đo khoảng cách l giữa hai điểm A, B và có kết quả đo là
600 mm. Lấy sai số dụng cụ là một độ chia nhỏ nhất. Cách ghi nào sau đây khơng đúng với số chữ số có
nghĩa của phép đo?
A. ℓ = (6,00 ± 0,01) dm. B. ℓ = (0,6 ± 0,001) m.C. ℓ = (60,0 ± 0,1) cm.
D. ℓ = (600 ± 1) mm.
Câu 28. Dùng thước thẳng có giới hạn đo là 20 cm và độ chia nhỏ nhất là 0,5 cm để đo chiều dài chiếc bút
máy. Lấy sai số dụng cụng cụ bằng một độ chia nhỏ nhất. Nếu chiếc bút có độ dài cỡ 15 cm thì phép đo
này có sai số tuyệt đối và sai số tỷ đối là
∆l
∆l
= 1,67%
= 3,33%
l
l
A. ∆l = 0,25cm;
.
B. ∆l = 0,5cm;
.


∆l
l

∆l

= 1,25%

l

= 2,5%

C. ∆l = 0,25cm;
.D. ∆l = 0,5cm;
.
Câu 29. Đường kính của một sợi dây đo được bởi thước panme trong lần đo bằng 2,620 cm; 2,625cm;
2,630 cm; 2,628 cm và 2,626 cm. Bỏ qua sai số dụng cụ. Sai số tỉ đối bằng
A.0,1%.
B. 0,2%.
C.0,3%.
D. 0,4%.
Câu 30. Kết quả sai số tuyệt đối của một phép đo là 1,02. Số chữ số có nghĩa là
A. 3.
B. 2.
C. 4.
D. 1.
Câu 31. (CĐ 2014). Theo quy ước, số 12,10 có bao nhiêu chữ số có nghĩa ?
A. 3.
B. 1.
C. 2.
D. 4
Câu 32.
A. 3.

Theo quy ước, số 0,0012 có bao nhiêu chữ số có nghĩa?
B. 1.

C. 2.

D. 4.

Câu 33. Chữ số 123,45 có bao nhiêu chữ số có nghĩa (CSCN) ?

A.4.

B. 5.
C.2.
Câu 34. Chữ số 1,990 có bao nhiêu chữ số có nghĩa (CSCN) ?
A.4.
B.3.
C.2.
Câu 35. Chữ số 127,6800 có bao nhiêu chữ số có nghĩa (CSCN) ?
A.7.
B.6.
C.5.
-9
Câu 36. Chữ số 3,110.10 có bao nhiêu chữ số có nghĩa (CSCN) ?
A.4.
B.5.
C.6.

D.5.
D.1.
D.4.
D.9.

b = 49 ± 1
cm và
cm.
Trong các đại lượng được tính theo các cách sau đây, đại lượng nào có sai số tỉ đối lớn nhất ?
a
b
×
A.a +b.
B. a –b.
C.a b.
D. .
B
A= 2
C
Câu 38. Phép đo đại lượng Vật lí A với đại lượng B và C thông qua công thức liên hệ
. Theo đó sai
số của phép đo gián tiếp của đại lượng A được tính theo cơng thức nào ?
δA = δB + δC
δA = δB + 2δC
δA = δB − 2δC
δA = δB − 2δC
A.
.
B.
.
C.
.
D.
.
2

A=B C
Câu 39. Phép đo đại lượng Vật lí A với đại lượng B và C thơng qua cơng thức liên hệ
. Theo đó sai
số của phép đo gián tiếp của đại lượng A được tính theo cơng thức nào ?
δA = 2δB + δC
δA = δB + 2δC
δA = δB − 2δC
δA = δB − 2δC
A.
.
B.
.
C.
.
D.
.
BC
A=
D
Câu 40. Phép đo đại lượng Vật lí A với đại lượng B và C và D thông qua cơng thức liên hệ
. Theo
đó sai số của phép đo gián tiếp của đại lượng A được tính theo cơng thức nào ?
∆A ∆B ∆C ∆D
∆A ∆B ∆C ∆D
∆A ∆B ∆C ∆D
∆A ∆B ∆C ∆D
=
+
+
=

+
−
=
−
−
=
−
+
A
B
C
D
A
B
C
D
A
B
C
D
A
B
C
D
A.
. B.
.C.
.
D
.II . BÀI TẬP TỰ LUẬN

BÀI 1. Dùng một thước có ĐCNN là 1 mm và một đồng hồ đo thời gian có ĐCNN 0,01s để đo 5 lần thời
gian chuyển động của chiếc xe đồ chơi chạy bằng pin từ điểm A (v A= 0) đến điểm B. Kết quả được ghi vào
bảng bên dưới.
n
s(m)
t(s)
∆s ( m )
∆t ( s )
Câu 37. Giả sử chiều dài của hai đoạn thẳng có giá trị đo được lần lượt là

a = 51 ± 1


1
2
3
4
5
Trung bình

0,649
0,651
0,654
0,653
0,650
s = ...

∆s = ...

3,49

3,51
3,54
3,53
3,50
t = ...

∆t = ...

Hãy trả lời các câu hỏi sau:
a.Tính sai số tuyệt đối của phép đo s, t và điền vào bảng.
b.Ghi kết quả đo: s = ……….; t = ………………
∆t
∆s
δt = .100% = ...; δs = .100% = ...
δv = ...; ∆v = ...
t
s
c.Tính sai số tỉ đối:
( 21,3 ± 0, 2 )
( 9,8 ± 0,1)
BÀI 2. Một tấm bìa hình chữ nhật có chiều dài
cm và chiều rộng
cm. Tính diện tích
S của tấm bìa
BÀI 3. Một học sinh đo cường độ dòng điện đi qua các đèn Đ 1 và Đ2 như hình vẽ
được các giá trị lần lượt là
I1 = ( 2, 0 ± 0,1) A
I1 = ( 1,5 ± 0, 2 ) A
và
I = I1 + I 2

Cường độ dịng điện I trong mạch chính được cho bởi
. Tính giá trị và
viết kết quả của I.
( 10, 0 ± 0,3)
BÀI 4. Một nhóm học sinh đo được hiệu điện thế giữa hai đầu một điện trở lại
V và cường độ
dòng điện qua điện trở là

( 1,3 ± 0, 2 )

A. Viết kết quả tính giá trị của điện trở.

BÀI 5. Trong một thí nghiệm, nhiệt độ của một lượng chất lỏng thay đổi từ (20,0
0,5)0C. Tìm giá trị và viết kết quả độ thay đổi nhiệt độ chất lỏng.

±

0,2)0C đến (21,5

±