Hiện tượng không dính ướt - mao dẫn

Hiện tượng dính ướt
- không dính ướt
Hiện tượng mao dẫn
a) Quan sát
Nhỏ một giọt nước lên một tấm thủy tinh,
hiện tượng xảy ra như thế nào ?
Nhỏ một giọt thủy ngân lên một tấm thủy
tinh, hiện tượng xảy ra như thế nào ?
H i ệ n t ư ợ n g d í n h ư ớ t v à k h ô n g d í n h ư ớ t
Giọt nước chảy lan ra
Giọt thủy ngân thu về
dạng hình cầu (hơi dẹt)
KL : Nước dính ướt thủy tinh
Thủy ngân không dính ướt thủy tinh
b) Giải thích
Khi lực hút giữa các phân tử chất rắn với các phân tử chất lỏng mạnh hơn giữa các phân tử chất lỏng với nhau
Hiện tượng dính ướt
Hiện tượng dính ướt
Khi lực hút giữa các phân tử chất rắn với các phân tử chất lỏng yếu hơn giữa các phân tử chất lỏng với nhau
H i ệ n t ư ợ n g d í n h ư ớ t v à k h ô n g d í n h ư ớ t
c) ứng dụng của sự dính ướt
Nước pha dầu
Bẩn quặng
Sơn chống thấm nước
Loại bỏ bẩn quặng
H i ệ n t ư ợ n g d í n h ư ớ t v à k h ô n g d í n h ư ớ t
d) Dạng mặt chất lỏng ở chỗ tiếp giáp với thành bình
Hiện tượng chất lỏng dính ướt chất rắn : khi lực hút giữa các phân tử chất
lỏng và chất rắn mạnh hơn lực liên kết giữa các phân tử chất lỏng.
Hiện tượng không dính ướt : khi lực hút giữa các phân tử chất lỏng và chất rắn
yếu hơn lực liên kết giữa các phân tử chất lỏng.

Hiện tượng chất lỏng dính ướt chất rắn :
⇒ Mặt chất lỏng ở sát thành bình có dạng mặt khum lõm.
Hiện tượng không dính ướt :
⇒ Mặt chất lỏng ở sát thành bình có dạng mặt khum lồi.
H i ệ n t ư ợ n g d í n h ư ớ t v à k h ô n g d í n h ư ớ t
d) Dạng mặt chất lỏng ở chỗ tiếp giáp với thành bình
Nước dâng lên trong khe hẹp thủy tinh
H i ệ n t ư ợ n g d í n h ư ớ t v à k h ô n g d í n h ư ớ t
Hiện tượng mao dẫn
a) Quan sát
Thí nghiệm 1: lấy 2 ống thủy tinh hở 2 đầu, có đường kính trong rất nhỏ khác nhau, nhúng thằng đứng vào chậu
nước
Nước
Hiện tượn g m a o d ẫ n
a) Quan sát
Thí nghiệm 2: lấy 2 ống thủy tinh hở 2 đầu, có đường kính trong rất nhỏ khác nhau, nhúng thằng đứng vào chậu
thủy ngân
Thủy ngân
Hiện tượn g m a o d ẫ n
a) Quan sát
Thí nghiệm 3: lấy 2 ống thủy tinh đặt song song hay tạo thành một khe hẹp rất nhỏ nhúng vào chậu nước
Nước
Hiện tượn g m a o d ẫ n
b) Hiện tượng mao dẫn
Hiện tượng dâng lên hay hạ xuống của mực chất lỏng ở bên trong các ống có bán kính trong nhỏ, trong
các vách hẹp, khe hẹp, các vật xốp,… so với mực chất lỏng ở ngoài
4
h
gd
σ

ρ
=
Trong đó : h : độ dâng lên hay hạ xuống của mực chất lỏng.
σ : hệ số căng bề mặt của chất lỏng.
ρ : khối lượng riêng của chất lỏng.
g : gia tốc trọng trường.
d : đường kính trong của ống.
c) Công thức tính độ chênh lệch mực chất lỏng do mao dẫn
Hiện tượn g m a o d ẫ n
c) Ý nghĩa của hiện tượng mao dẫn
Giấy thấm hút mực
Mực ngấm theo
rãnh ngòi bút
Bấc đèn hút dầu
Rễ cây hút nước