SKKN Một số biện pháp giúp trẻ 4 - 5 tuổi nâng cao kỹ năng kể chuyện sáng tạo - Trường Mầm non Tuổi Hoa

UBND QUẬN LONG BIÊN
TRƯỜNG MẦM NON TUỔI HOA

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP TRẺ 4-5 TUỔI
NÂNG CAO KỸ NĂNG KỂ CHUYỆN SÁNG TẠO

Lĩnh vực
Cấp học
Họ và tên tác giả
Chức vụ
ĐT
Đơn vị công tác

: Giáo dục mẫu giáo
: Mầm non
: Nguyễn Thị Loan
: Giáo viên
: 0373617033
: Trường mầm non Tuổi Hoa
Quận Long Biên - Hà Nội

Long Biên


MỤC LỤC
I. ĐẶT VẤN ĐỀ...................................................................................................1
II. GIẢI QUYẾT VẪN ĐỀ................................................................................1
1. Những nội dung lý luận có liên quan trực tiếp đến vấn đề nghiên cứu.............1
2. Thực trạng vấn đề..............................................................................................2
3. Các biện pháp đã tiến hành.................................................................................3

3.1. Biện pháp 1: Xây dựng môi trường phát triển ngôn ngữ ..............................3
3.2. Biện pháp 2: Lựa chọn truyện, sáng tác truyện và xây dựng kế hoạch giáo
dục.........................................................................................................................4
3.3. Biện pháp 3: Hướng dẫn trẻ sử dụng ngôn ngữ diễn đạt phù hợp với lời kể
sáng tạo, tính cách nhân vật...................................................................................5
3.4. Biện pháp 4: Lồng ghép các môn học khác khi dạy trẻ kể chuyện sáng tạo. 8
3.5. Biện pháp 5: Phối kết hợp với Phụ huynh .....................................................8
4. Hiệu quả sáng kiến kinh nghiệm......................................................................9
III. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ..........................................................................10
1. Bài học kinh nghiệm........................................................................................10
2. Kiến nghị.........................................................................................................10


I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Sự nghiệp giáo dục mầm non ở Việt Nam trong xu thế tồn cầu hóa, quốc
tế hóa hiện nay đóng vai trị vơ cùng quan trọng “ Trẻ em hôm nay, thế giới
ngày mai”. Nằm trong hệ thống giáo dục quốc dân, giáo dục mầm non được coi
là mắt xích đầu tiên, có nhiệm vụ chuẩn bị tiền đề, cơ sở ban đầu rất cần thiết
cho trẻ bước vào các cấp học khác. Nếu coi giáo dục là “ngơi nhà” thì giáo dục
mầm non là “nền móng”, “nền móng” có chắc thì “ngơi nhà” mới vững.
Hướng dẫn trẻ làm quen với tác phẩm văn học nói chung và kể chuyện
sáng tạo nói riêng ở lứa tuổi mầm non có ý nghĩa rất quan trọng - là cơ sở sớm
hình thành ở trẻ khả năng tìm tịi, ham hiểu biết, óc quan sát, sáng tạo, phát triển
tư duy, phát triển ngôn ngữ. Thông qua ngôn ngữ trẻ em bày tỏ được ý nghĩ,
nguyện vọng của mình khi giao tiếp với người xung quanh. Qua đó, góp phần
phát triển tư duy của trẻ và cũng là điều kiện quan trọng để trẻ tham gia vào mọi
hoạt động và trong hoạt động hình thành nhân cách trẻ em. Phát triển ngôn ngữ,
đặc biệt là ngôn ngữ nghệ thuật học ở một tầm cao mới trong đó phải kể đến
hình thức “Kể chuyện sáng tạo” giúp trẻ phát triển ngôn ngữ một cách tích cực
về mọi mặt, rèn đức tính kiên trì ở trẻ, lồng ghép giáo dục đạo đức cho trẻ một

cách nhẹ nhàng phù hợp.
Kể chuyện sáng tạo đối với trẻ 4-5 tuổi quan trọng như vậy mà qua phân
tích thực trạng tiếp thu kiến thức của các cháu mẫu giáo 4 - 5 tuổi ở năm học
trước cho thấy việc lĩnh hội kiến thức làm quen văn học còn chưa cao, nhất là
thể loại kể chuyện sáng tạo. Việc lên lớp của cô trong tổ chức giờ kể chuyện
sáng tạo cho trẻ còn nhiều hạn chế, chưa thu hút được trẻ tập trung vào học môn
học này.
Xuất phát từ lý do trên, với tâm huyết nghề tôi thấy việc bồi dưỡng kiến
thức tồn diện cho trẻ, trong đó nhất là cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học
mà tập trung chính là dạy trẻ kể chuyện sáng tạo là một nhiệm vụ tơi thấy rất cần
thiết, vì vậy tôi đã dành nhiều thời gian suy ngẫm, trăn trở nhằm tìm ra “Một số
biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi nâng cao kỹ năng kể chuyện sáng tạo”
II. GIẢI QUYẾT VẪN ĐỀ
Những nội dung lý luận có liên quan trực tiếp đến vấn đề nghiên cứu.
Dạy trẻ làm quen văn học, trong đó dạy trẻ kể chuyện sáng tạo nhằm cung
cấp một số kỹ năng cho trẻ: đó là khả năng giao tiếp, khả năng nói rõ ràng, mạch
lạc, biểu cảm, nói đúng câu có ý nghĩa, phát triển ngôn ngữ ở trẻ. Qua những
câu chuyện, những nhân vật trong truyện mà trẻ được kể, được nghe cô kể còn
giáo dục đạo đức cho trẻ một cách nhẹ nhàng, thoải mái. Kể chuyện sáng tạo
còn là phương tiện giáo dục tri thức cho trẻ phát huy tính tích cực ở trẻ, rèn nếp
tư duy sáng tạo cho trẻ ngay từ tuổi ấu thơ.
1/10


Đặc điểm tư duy của trẻ 4-5 tuổi chủ yếu là trực quan hình tượng tức là chỉ
dựa vào những hình ảnh, những biểu tượng được quan sát trực tiếp, những kinh
nghiệm đã trải qua để liên hệ và suy ra cái mới. Chính vì vậy mà kể chuyện sáng
tạo xuất phát từ đặc điểm này. Ngoài tư duy trực quan hình tượng là chủ yếu thì
trẻ 4-5 tuổi đã xuất hiện tư duy mới đó là tư duy sơ đồ, ở giai đoạn này tình cảm
và trí tưởng tượng của trẻ rất phong phú, ngôn ngữ của trẻ rất phát triển. Trẻ có

khả năng khái quát sự vật hiện tượng khơng chỉ ở thuộc tính bên ngồi mà cịn
cả thuộc tính bên trong, nhưng mức độ khả năng khái quát của trẻ không giống
nhau nên tùy thuộc vào sự phát triển của từng trẻ để có phương pháp phù hợp
phát triển tính tích cực cá nhân và hướng đến sự phát triển ngôn ngữ hiệu quả
nhất cho trẻ.
2. Thực trạng vấn đề
- Trang thiết bị dạy học hiện đại như: máy tính, máy chiếu, thiết bị ghi
âm... đầy đủ, tuy vậy đồ dùng tự tạo của giáo viên còn hạn chế... nên làm hiệu
quả giảng dạy, truyền thụ của cô hạn chế và không hấp dẫn, thu hút trẻ ham học
hỏi, tìm tịi, ít hấp dẫn và khơng gây hứng thú nhiều cho trẻ.
- Đội ngũ giáo viên đều được đào tạo, bồi dưỡng đúng nghề nhưng chưa
thực sự chuyên tâm đầu tư thời gian đi sâu nghiên cứu, tìm hiểu, thuần thục đặc
biệt giọng kể của giáo viên cịn thiếu diễn cảm, hệ thống câu hỏi cơ giáo chuẩn bị
và đưa ra trong quá trình giảng dạy chưa phong phú, chưa có nhiều kinh nghiệm
trong việc tạo hứng thú cho trẻ tích cực tham gia kể chuyện sáng tạo, chưa đáp
ứng được các đối tượng trẻ trong lớp.
- Trong số phụ huynh, trình độ văn hóa khơng đồng đều, trong đó rất
nhiều phụ huynh chưa thấy được vị trí tầm quan trọng của việc bồi dưỡng ngơn
ngữ cho trẻ, nên thiếu quan tâm đến việc rèn luyện trẻ kể chuyện sáng tạo giúp
cho trẻ phát triển ngôn ngữ.
- Khả năng tiếp nhận, lĩnh hội khác nhau, ngôn ngữ trẻ kể chuyện sáng tạo
phát triển không đồng đều, do vậy đã ảnh hưởng khơng nhỏ tới q trình tiếp thu
cách kể chuyện sang tạo. Bảng phân loại đánh giá trẻ đầu năm học về lĩnh vực
kể chuyện sáng tạo phát triển ngôn ngữ trẻ đạt được cho thấy như sau:
Tổng số: 35 cháu
Thường xun Thỉnh thoảng
Khơng có
STT
Đánh giá
Số

Tỉ lệ
Số
Tỉ lệ Số Tỉ lệ
trẻ
%
trẻ
%
trẻ
%
1 Hứng thú với KCST
6
17%
19
54% 13
37%
2 Tập trung chú ý
2
5%
31
88%
5
14%
3 Trả lời câu hỏi
2
5%
28
8%
8
22%
2/10

4
5

Đặt tên mới cho chuyện
Tạo nhân vật để KCST

2
5

5%
14%

19
25

54%
71%

17
8

48%
22%

6

KCST diễn cảm

3

8%

21

6%

14

35%

3. Các biện pháp đã tiến hành
3.1. Biện pháp 1: Xây dựng môi trường phát triển ngôn ngữ
Môi trường lớp học rất cần thiết cho việc kích thích sự tị mò, khơi gợi sự
hứng thú của trẻ đối với các hoạt động. Nếu giáo viên xây dựng được môi
trường phát triển ngôn ngữ để trẻ thoải mái, tự nhiên tham gia các hoạt động thì
đó sẽ là bước thành cơng đầu tiên của giáo viên trong việc giúp trẻ tiếp cận với
các biện pháp phát triển ngôn ngữ qua hoạt động kể chuyện sáng tạo.
Ngay từ đầu năm học, tôi đã vận dụng những kiến thức đã được lĩnh hội qua
đợt tập huấn bồi dường chuyên môn về "Tiếp cận học qua chơi và đổi mới hình
thức tổ chức hoạt động giáo dục lĩnh vực phát triển ngôn ngữ” để xây dựng môi
trường theo hướng phát triển ngôn ngữ cho trẻ.
Tôi đã làm bằng cách tận dụng không gian, vị trí hợp lý để tạo ra mơi trường
ngơn ngữ cho trẻ. Đưa hình ảnh nhân vật gần gũi, thân quen gần gũi trong cuộc
sống mà trẻ yêu thích, cũng như các nhân vật trong câu chuyện vào góc văn học
và một số góc trong và ngồi lớp học thể hiện trên các bảng chơi, mảng tường.
Vận động phụ huynh đóng góp truyện tranh đưa vào góc văn học cho trẻ hoạt
động thường ngày. Từ đó trẻ biết vận dụng những kiến thức đó vào kể chuyện
sáng tạo một cách dễ dàng.

Ngoài việc tạo những bức tranh trên mảng tường, những tập truyện tranh tự
tạo, giáo viên còn đi sâu làm một số đồ dùng trực quan cho trẻ hoạt động như:
các loại rối khác nhau một số con rối dẹt, rối ngón tay, rối dây, rối que, rối nam
châm... hay quyển sách kể chuyện sáng tạo, sa bàn hộp, có thể thay đổi nhân vật,
thay đổi hình nền, gắn dính được các chi tiết phụ sao cho phù hợp với nhiều nội
dung chuyện. Giúp trẻ thích thú khi tham gia các hoạt động kể chuyện sáng tạo
theo ý tưởng của mình.
Tạo mơi trường cho trẻ kể chuyện sáng tạo là một việc làm vơ cùng
quan trọng bởi nó là chỗ dựa, là cơ sở vững chắc cho trẻ kể chuyện sáng tạo. Địi
hỏi cơ giáo phải biết tạo cảm xúc cho trẻ bằng các con vật ngộ nghĩnh, đáng yêu,
đồng thời cũng phải biết hướng lái, gợi mở cho trẻ có cảm xúc tích cực khi tham
gia hoạt động kể chuyện sáng tạo. Qua nội dung các bức tranh, các nhân vật, các
con rối trẻ được xem và nói lên nhận xét của mình về các đồ dung đó. Như vậy
ngôn ngữ cuả trẻ được phát triển một cách phong phú và đa dạng.

3/10


3.2. Biện pháp 2: Lựa chọn truyện, sáng tác truyện và xây dựng kế hoạch giáo dục.

a. Lựa chọn truyện và sáng tác truyện:
Đối với trẻ 4-5 tuổi, lứa tuổi rất ham hiểu biết và rất nhạy cảm, ngôn ngữ
trẻ ngây thơ, trong sáng hồn nhiên giàu hình ảnh và ngữ điệu,... nếu nội dung
truyện không hay, không gần gũi với trẻ sẽ không hấp dẫn và không gây được
hứng thú, làm trẻ chán không muốn tham gia vào giờ học. Do vậy câu chuyện cơ
kể cũng phải có nội dung hay, hấp dẫn, phù hợp với trẻ, chính vì vậy mà tơi ln
phải tìm chọn những câu chuyện hay theo chủ điểm để kể mẫu cho trẻ nghe.
Được nghe câu chuyện hay trẻ rất thích và có ý tưởng kể chuyện sáng tạo cho
mình.
Ví dụ:

- Chủ đề “Trường mầm non” tôi đã chọn truyện” Mai Mai đến trường” trẻ
rất thích vì có nội dung gần gũi với trẻ giống như cuộc sống hiện tại của trẻ. Tuy
nhiên, khi kể tôi không giới thiệu tên truyện để trẻ tự đặt tên cho câu chuyện cô
kể, trẻ đã đặt tên cho câu chuyện là “ Bé Mai Mai đến trường”, “ Cô giáo của
bạn Mai Mai”,... Trẻ đã sáng tạo kể các câu chuyện như “ Bé Bi đi học”, “ Cơ
giáo em”,...
Ngồi việc lựa chọn truyện hay phù hợp tơi cịn có thể nghĩ và sáng tác
truyện để phù hợp với mục đích yêu cầu chủ điểm như chủ đểm thế giới thực vật
tôi đã sáng tác truyện về quả. Khi được nghe truyện các con lớp tơi cịn reo lên “
hay quá” và đặt tên cho câu chuyện là “ Chôm Chôm dũng cảm”, “ Bạn Cam
biết lỗi” “ Tên Chuột gây sự”,... Kết quả 100% trẻ thích truyện.
Chủ đề thế giới động vật tôi đã sáng tác một câu chuyện nhỏ có chó sói và
3 anh em dê đó là truyện “BA CHÚ DÊ VÀ NGỰA VẰN ”.
Với nội dung chuyện có ba anh em dê đi ăn cỏ, em dê út gặp ngựa vằn dọa
thì sợ bỏ chạy, anh dê hai gặp ngựa vằn đã đánh lại nhưng sừng cịn bé chưa
nhọn nên khơng húc được ngựa vằn. Còn dê cả sừng nhọn đã đánh được ngựa
vằn, dê cả còn giúp ngựa vằn nhận ra lỗi của mình. Ngựa vằn đã rất hối hận, biết
xin lỗi ba anh em dê và chúng kết bạn với nhau, trở thành những người bạn tốt
của nhau. Câu chuyện có các tình huống nguy hiểm, có nhiều giọng nhân vật,
ngơn ngữ gần gũi với trẻ, có anh em biết giúp đỡ nhau, dạy trẻ biết học tập dê cả
tha thứ, giúp đỡ cho người khác. Khi mắc lỗi( ngựa vằn) phải biết nhận lỗi, xin
lỗi, biết sửa sai sẽ được tha thứ và yêu thương. Kết thúc truyện có hậu, hướng
trẻ đến những điều tốt đẹp tích cực, trẻ rất thích. Kết quả 100% trẻ thích truyện.
b. Xây dựng kế hoạch giáo dục:
Chương trình giáo dục mầm non mới hiện nay, các hoạt động của trẻ tiến
hành theo chủ đề. Kể chuyện sáng tạo cũng mang nội dung theo từng chủ điểm.
4/10


Đồng thời, phải tập trung dành thời gian nghiên cứu, tìm hiểu kỹ tồn bộ chương

trình làm quen văn học để có kế hoạch phân loại cụ thể, nắm chắc mục đích yêu
cầu, nội dung của từng bài, từng loại tiết, nắm chắc lượng kiến thức cần đạt đối
với trẻ 4-5 tuổi để phân loại và áp dụng cho phù hợp.
Kể chuyện sáng tạo khác với các tiết kể chuyện khác là cơ có thể kể một
câu chuyện mẫu theo chủ đề, đàm thoại với trẻ, dựa vào đó trẻ có thể
kể một câu chuyện khác, có thể kể theo tranh, theo đồ vật đồ
chơi,… mang nội dung chủ điểm bằng chính ngơn ngữ của trẻ
nhằm mở rộng sự hiểu biết phát huy tính tích cực của trẻ, tạo
cho trẻ tính chủ động về khả năng diễn đạt, phát triển ngơn
ngữ.
STT
Chủ đề
Nội dung
Ghi chú
1
Trường
Mục đích u cầu: trẻ hiểu nội dung chuyện cô
mầm non kể, đặt tên cho câu chuyện, trẻ kể chuyện sáng
tạo phát triển ngôn ngữ trẻ mang nội dung chủ
đề “Trường mầm non” với quan hệ giữa cô giáo
- các con , quan hệ bạn bè trong trường lớp, các
hoạt động ở trường, các cô bác trong trường, đồ
dùng đồ chơi,…
2
Gia đình Mục đích u cầu: trẻ hiểu nội dung chuyện cô
kể, đặt tên cho câu chuyện, trẻ kể chuyện sáng
tạo phát triển ngôn ngữ trẻ mang nội dung chủ
điểm “Gia đình” với quan hệ trong gia đình như
ơng, bà, bố, mẹ, anh em, đồ dùng gia đình,…
3

Thế giới Mục đích u cầu: trẻ hiểu nội dung chuyện cô
động vật kể, đặt tên cho câu chuyện, trẻ kể chuyện sáng
tạo phát triển ngôn ngữ trẻ mang nội dung chủ
điểm “Thế giới động vật” với quan hệ giữa các
con vật gần gũi trẻ quan sát được hoặc hiểu biết
của trẻ về những con vật đó. Chủ điểm này có
thể chia ra một số tiết kể chuyện sáng tạo nhỏ:
- Kể chuyện về các con vật sống trong rừng.
- Kể chuyện về các con vật sống trong gia đình.
- Kể chuyện về động vật sống ở khắp nơi…
Tóm lại: Để cho trẻ kể chuyện sáng tạo tốt trước hết cần phải xác định rõ
trong mỗi tiết học ở mỗi chủ đề cần đạt được mục đích u cầu gì, từ đó có
những biện pháp tiếp theo.
5/10


3.3. Biện pháp 3: Hướng dẫn trẻ sử dụng ngôn ngữ diễn đạt phù hợp với lời
kể sáng tạo, tính cách nhân vật.
Để đảm bảo trẻ có thể tiếp thu kiến thức và hình thành kĩ năng một cách
tốt nhất. Giáo viên cần hiểu nhu cầu, sở thích, trình độ và khả năng của trẻ để
tạo nhiều cơ hội cho trẻ được học tự nhiên, tích cực, tự tin và thoải mái khi tham
gia vào các hoạt động kể chuyện sáng tạo. Bên cạnh mọt môi trường hoạt động
với đầy đủ các loại đồ dùng trực quan đa dạng và phong phú thì chúng ta cịn
phải hướng dẫn trẻ cách sử dụng ngơn ngữ phù hợp với tính cách nhân vật và lời
kể sáng tạo. Để tạo mọi cơ hội cho trẻ phát triển ngôn ngữ thông qua hoạt động
kể chuyện sáng tạo, theo tôi chúng ta cần thực hiện những điều sau:
- Xác định mục đích, yêu cầu
- Dựa vào kết quả mong đợi của chương trình và khả năng của trẻ để xác định
về kiến thức, kĩ năng và thái độ cần đạt của trẻ trong hoạt động phát triển ngơn
ngữ phù hợp với độ tuổi.

- Hình thức tổ chức: Đối với độ tuổi mẫu giáo nhỡ, việc phát triển ngôn ngữ cho
trẻ qua hoạt động kể chuyện sáng tạo không cần thiết phải tổ chức trong hoạt
động học.
Ví dụ: Gà cón xinh đẹp đáng u, sói già gian ác, bà tiên ơng bụt thì tốt bụng
cịn phù thuỷ thì độc ác.
Bên cạnh đó cơ giáo cịn định hướng cho trẻ quan sát các tranh chuyện ,
sử dụng công nghệ thông tin cho trẻ làm quen với các câu chuyện. Đồng thời
kết hợp tri giác với đàm thoại giữa cô và trẻ, giúp trẻ nhận xét đánh giá nội dung
truyện một cách chính xác và nói lên ý tưởng của mình qua sự nhận thức.
Giáo viên dạy trẻ kể chuyện theo từng nhóm, trẻ sẽ được cùng nhau xây
dụng ý tưởng cho câu chuyện, phân công nghiệm vụ để cùng chia sẻ câu chuyện
của nhóm mình cho các nhóm khác, các bạn trong lớp cùng lắng nghe câu
chuyện của nhóm mình. Củng cố và khắc sâu kiến thức, mở rộng vốn hiểu biết
về thế giới xung quanh, sự tự tin của trẻ.
* Trẻ sử dụng đồ dùng trực quan vào hoạt động kể chuyện sáng tạo như sau
- Sử dụng rối tay: dạy trẻ sử dụng từng con một, kết hợp với lời nói, ngơn ngữ
biểu cảm cùng với cách diễn rối qua cử động các con rối đi lại.
- Ghép tranh kể chuyện: chọn những tranh mà trẻ thích ghép thành một dải câu
chuyện sau đó kể từng tranh kết hợp với lời nói chỉ dẫn thơng qua các nhân vật
trong tranh.
- Ghép các nhân vật kể chuyện: chọn những nhân vật mà trẻ thích, sau đó ghép
các nhân vật với nhau tạo thành một câu chuyện theo ý tưởng của trẻ.

6/10


- Kể chuyện bằng sa bàn: chọn những nhân vật mà trẻ thích kết hợp di chuyển
các nhân vật đó trên sa bàn. Nói đến đâu đưa nhân vật ra đến đó, lời kể đi theo
nhân vật sử dụng.
- Kể chuyện theo đồ chơi: Trò chuyện, đàm thoại với trẻ để trẻ nhận biết được

mối quan hệ giữa các món đồ chơi đó. Gợi mở để trẻ xây dựng nội dung câu
chuyện theo ý tưởng của trẻ.
VD: Đồ chơi góc lắp ghép, trẻ lắp được 2 ngôi nhà khác nhau. Một ngơi nhà có
hồ bơi, một ngơi nhà vườn cây trên sân thượng.
Câu chuyện: Nhà của An có hồ bơi rất rộng, nhà của Hiếu có một vườn hoa trên
sân thượng. Mùa hè đến, An thường rủ Hiếu sang nhà An bơi lội trong hồ mát
lắm nhé. Hiếu thì hay rủ An lên sân thượng nhà mình chăm sóc câyvui lắm nhé.
Hai bạn sẽ luôn là bạn tốt của nhau.
- Kể chuyện theo sơ đồ: Trẻ cắt xé dán hoặc vẽ nội dung câu chuyện mình sẽ
kể theo sơ đồ. Giúp phát triển tư duy logic của trẻ, định hướng diên biến của câu
chuyện.
* Tổ chức hoạt động giáo dục “kể chuyện sáng tạo”
Tùy vào từng thời điểm đánh giá khả năng của trẻ, ta sẽ xây dựng kế
hoạch giáo dục cho trẻ tiếp cận với các phương pháp kể chuyện sáng tạo khác
nhau sao cho phù hợp.
VD: Tổ chức cho trẻ kể chuyện sáng tạo theo hình thức: “Kể nối tiếp cho câu
chuyện”
- Hoạt động 1: Giới thiệu đoạn đầu của câu chuyện
+ Kể lần 1: Kể diễn cảm, nhấn mạnh vào ngữ điệu của từng nhân vật.
Trong câu chuyện có những nhân vật nào?
+ Kể lần 2: Kết hợp sử dụng đồ dùng trực quan
Mở đầu câu chuyện có chuyện gì? Tính cách của các nhân vật như thế nào?
- Hoạt động 2: Chia nhóm để thảo luận và cùng nhau sáng tạo ra nội dung tiếp
theo cho câu chuyệnCho các nhóm sử dụng dụng cụ trực quan như sa bàn, rối,
sách kê chuyện sáng tạo,... để thảo luận.
- Hoạt động 3: Chia sẻ câu chuyện của nhóm mình với các nhóm khác.
Sau khi trẻ hoạt động nhóm, thảo luận và thống nhất được nội dung câu chuyện
của nhóm mình. Các bạn sẽ phân cơng nhiệm vụ: ai kể chuyện, ai diễn rối, ai sẽ
đóng nhân vật nào,..để hợp tác, chia sẻ câu chuyện c ủa nhóm mình.
- Hoạt động 4: Nhận xét và đặt câu chuyện cho câu chuyện của nhóm bạn.

Sau khi nghe câu chuyện của nhóm bạn, các nhóm khác muốn hiểu rõ câu
chuyện có thể đặt câu hỏi để thành trong nhóm bạn trả lời. Cũng có thể nêu ý

7/10


tưởng góp ý cho nhóm bạn. Phát triển ngơn ngữ nghe hiểu cũng như diễn đạt, tư
duy sáng tạo của trẻ rất nhiều.
3.4. Biện pháp 4: Lồng ghép các môn học khác khi dạy trẻ kể chuyện sáng
tạo.
Để phát triển ngôn ngữ cho trẻ thông qua hoạt động kể chuyện sáng tạo có
thể áp dụng, lồng ghép cho trẻ ở rất nhiều các hoạt động khác nhau. Tạo điều
kiện thay đổi khơng khí, trạng thái khi kể chuyện. Làm cho trẻ thấy hứng thú, có
nhiều cơ hội trải nghiệm, giúp cho trẻ phát triển ngôn ngữ một cách tự tin và
toàn diện nhất.
Bằng những lời ca, lời đối thoại,những câu đố, những bài đồng dao, ca
dao hay một số trò chơi xen lẫn.
Ví dụ: Bài thơ “Thỏ bơng bị ốm” “Ong và bướm”, “Cá vàng bơi”….hoặc cho trẻ
đọc thuộc các câu đố về con chó, mèo, lợn, cá, gà…hay một số bài đồng dao, ca
dao “Vè chim”, “Đi cầu đi quán”….
Âm nhạc là môn bổ trợ cho rẻ làm quen với tác phẩm văn học, dễ gây ấn
tượng cho người xem, vì thế tơi cho trẻ hát thuộc các bài hát: “ Thương con
mèo”, “Một con vịt”, “đố biết con gì”, “Trời nắng trời mưa”…giúp trẻ khi kể
chuyện về con vật nào trẻ có thể hát về các con vật đó phù hợp với nội dung câu
chuyện.
Việc tích hợp các mơn học khác, các trị chơi vào cho trẻ kể chuyện sáng
tạo là việc cung cấp thêm một số kiến thức bổ trợ cho câu chuyện sinh động
hơn. Ở lứa tuổi này tâm lý của trẻ thường mau nhớ chóng qn. Vì vậy vào giờ
đón trả trẻ tơi đưa trẻ vào góc văn học để hướng dẫn trẻ kiến thức mới và củng
cố kiến thức cũ.

3.5. Biện pháp 5: Phối kết hợp với Phụ huynh
Như chúng ta đã thấy môi trường tiếp xúc của trẻ chủ yếu là gia đình và
nhà trường. Chính vì vậy việc kết hợp giữa gia đình và nhà trường là một biện
pháp khơng thể thiếu. Phụ huynh chính là nhân tố quết định trong việc tạo nguồn
nhiên liệu của góc văn học và rèn luyện khả năng nghe, phân tích tình huống, tư
duy logic cũng như ngôn ngữ diễn để phát triển ngôn ngữ cho trẻ một cách toàn
diện nhất. Trong cuộc họp phụ huynh đầu năm giáo viên nêu tầm quan trọng của
lĩnh vực phát triển ngôn ngữ cho trẻ, đặc biệt là thông qua hoạt động kể chuyện
sáng tạo
Hàng tháng tuyên truyền với phụ huynh qua các biểu bảng nêu lên nội
dung về chủ điểm, về các câu chuyện sáng tạo của cô và trẻ. Qua đó phụ huynh
thấy được ngơn ngữ của trẻ phát triển như thế nào và có biện pháp kích thích sự
phát triển ngơn ngữ cho trẻ tại gia đình.
8/10


Ví dụ: Cơ trao đổi với phụ huynh về những câu chuyện sáng tạo trẻ đã kể, yêu
cầu phụ huynh về nhà cho trẻ kể lại câu chuyện đó hoặc kích thích trẻ kể các câu
chuyện khác. Như vậy ngơn ngữ của trẻ được phát triển một cách phong phú và
đa dạng.
Có thể nói cơng tác tun truyền với phụ huynh là một việc làm rất quan
trọng trong việc dạy trẻ kể chuyện sáng tạo để phát triển ngôn ngữ cho trẻ. Phụ
huynh đã cởi mở hơn trong việc nhiệt tình phối hợp cùng giáo viên để giáo dục,
giúp con trẻ được tăng cường khả năng giao tiếp diễn đạt thông qua hoạt động
kể chuyện sáng tạo.Và một điều quan trọng và cũng là động lực với người giáo
viên chúng tơi, đó là phụ huynh có thể cảm nhận rõ sự vất vả nhưng vẫn tận tâm
với nghề. Từ đó, phụ huynh có cái nhìn đúng và tồn diện về công việc cũng
như chia sẻ những kinh nghiệm giúp giáo dục con em chúng ta tốt hơn.
4. Hiệu quả sáng kiến kinh nghiệm
4.1. Về giáo viên: Nắm chắc mục đích u cầu, nội dung, phương pháp,

có hình thức tổ chức phù hợp hấp dẫn, phát huy được các hoạt động chủ đạo của
trẻ “ chơi mà học, học bằng chơi”, biết làm đồ dùng đồ chơi, ứng dụng CNTT
vào khi dạy trẻ kể chuyện sáng tạo.
4.2. Về phía phụ huynh: Trẻ khơng những kể chuyện ở lớp mà cịn kể ở
nhà, các cháu kể rất diễn cảm và sáng tạo cho ơng bà, bố mẹ nghe. Gia đình rất
ngạc nhiên, phấn khởi và tin tưởng ở các cơ giáo vì vậy cho con đi học đều.
4.3. Về đồ dùng: Trước kia chỉ có bộ tranh truyện chung, nay ở lớp có
thêm nhiều bộ đồ dùng đồ chơi do các cơ giáo và học sinh tự làm như rối dẹt, rối
tay, rối di chuyển trên tranh, rối đớp lời,... để cho trẻ sử dụng. Trong đó rối đớp
lời, rối tay và rối dẹt di chuyển trên tranh đạt hiệu quả rất cao trong việc kể
chuyện sáng tạo, trẻ rất thích.
4.4. Vế phía trẻ: 100% các cháu tập trung chú ý cao, thực sự hứng thú và
có kỹ năng khi tham gia vào kể chuyện sáng tạo tích cực, giúp ngơn ngữ trẻ phát
triển.
- Sau khi thực hiện các biện pháp trên kết quả khảo sát học kỳ I năm học
2022 - 2023 đạt được trên trẻ như sau:
Tổng số: 35 cháu
Thường xun Thỉnh thoảng
Khơng có
STT
Đánh giá
Số
Tỉ lệ
Số
Tỉ lệ Số Tỉ lệ
trẻ
%
trẻ
%
trẻ

%
1 Hứng thú với KCST
25
71%
10
28%
0
0%
2 Tập trung chú ý
17
48%
17
48%
1
2,8%
3 Trả lời câu hỏi
15
43%
16
45%
4
11%
9/10


4
5

Đặt tên mới cho chuyện
Tạo nhân vật để KCST

13
8

37%
22%

17
25

48%
66%

5
2

14%
5,7%

6

KCST diễn cảm

8

22%

21

60%

5

17%

III. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
1. Bài học kinh nghiệm
Trải qua quá trình thực hiện một số biện pháp để nâng cao chất lượng dạy
trẻ 4 - 5 tuổi kể chuyện sáng tạo, bản thân tôi rút ra một số kinh nghiệm sau:
- Trước hết cô giáo phải xác định được tầm quan trọng của môn văn học
đặc biệt là kể chuyện sáng tạo đối với học sinh 4- 5tuổi. Cô u thích say mê và
từ đó cơ có kế hoạch cụ thể để tìm truyện hay hoặc sáng tác truyện phù hợp từng
chủ điểm.
- Thực hiện các tiết dạy với sự sáng tạo khơng ngừng, mỗi tiết dạy có nét
riêng, có sự hấp dẫn và thu hút riêng đối với trẻ, cô khai thác triệt để để trẻ phát
huy sáng tạo của trẻ một cách tốt nhất.
- Làm nhiều đồ dùng đồ chơi sáng tạo, đẹp, dễ sử dụng.
- Cô giáo cần tuyên truyền tốt với phụ huynh bằng cách giao tiếp, từng
chủ đề cô giáo viết thông báo lên góc tun truyền để phụ huynh nắm bắt được
và tích cực tham gia ủng hộ nguyên vật liệu làm nhiều đồ dùng đồ chơi. Cơ giáo
cịn sưu tầm các ngun vật liệu khác nhau để cô và trẻ làm ra nhiều đồ dùng đồ
chơi ngộ nghĩnh trẻ thích mà góp phần tiết kiệm kinh phí mua đồ dùng đồ chơi
cho Nhà trường.
- Cô giáo phối hợp chặt chẽ với phụ huynh trong việc rèn phát triển ngôn
ngữ cho trẻ.
2. Kiến nghị
- Đề nghị các cấp có thẩm quyền tạo điều kiện về kinh phí, tổ chức các lớp
tập huấn, tham quan, dự giờ về các hoạt động “Kể chuyện sáng tạo cho trẻ
mầm non” cho cán bộ, giáo viên trong các nhà trường.
Trên đây là một số kinh nghiệm của tơi trong q trình thực hiện đề tài:

“Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi nâng cao kỹ năng kể chuyện sáng tạo”.
Đối với tôi đây cũng là một đề tài khơng dễ, nên trong q trình thực hiện khó
tránh khỏi thiếu sót. Tơi rất mong được sự góp ý của các cấp lãnh đạo chuyên
môn và các bạn đồng nghiệp để tơi có kinh nghiệm tốt hơn nữa.
Tơi xin chân thành cảm ơn!

10/10


PHỤ LỤC

Hình ảnh: Góc thư viện của bé

Hình ảnh : Đồ dùng trực quan


Hình ảnh : Bộ rối tay truyện: Cáo, thỏ và gà trống - Tích Chu.


IV. TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Chương trình giáo dục mầm non, NXBGD Việt Nam - Bộ giáo dục và đào
tạo (2011),
2. Hướng dẫn tổ chức thực hiện chương trình giáo dục mầm non, NXBGD
Việt Nam - TS. Trần Thị Ngọc Trâm, TS. Lê Thu Hương, PGS.TS. Lê Thị
Ánh Tuyết ( 2012)
3. Hướng dẫn tổ chức thực hiện các hoạt động giáo dục trong trường mầm non
theo chủ đề (Theo chương trình giáo dục mầm non mới).Trẻ 4 -5
Tuổi.NXBGD Việt Nam - TS Lê Thu Hương,TS Phạm Mai Chi, ThS, Bùi Thị
Kim tuyến .
4. Hướng dẫn tổ chức thực hiện chương trình giáo dục mầm non mẫu giáo nhỡ

(4-5 Tuổi).NXBGD Việt Nam - TS Trần Thị Ngọc Trâm.TS.Lê Thu Hương,
PGS. TS Lê Thị Ánh Tuyết.

1/10