quản lý nhà nước về nông thôn

QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ
NÔNG THÔN

I- Một số khái niệm cơ bản
@- Nông thôn: là vùng sinh sống của tập hợp dân cư,
trong đó có nhiều nông dân. Tập hợp này tham gia vào
các hoạt động kinh tế, văn hóa, xã hội và môi trường
trong một thể chế chính trị nhất định và chịu ảnh hưởng
của các tổ chức khác; phân biệt với đô thị.
@- Phát triển nông thôn: là một quá trình tất yếu cải
thiện một cách bền vững về kinh tế, văn hóa, xã hội và
môi trường, nhằm nâng cao chất lượng sống của dân cư
nông thôn. Quá trình này, trước hết chính là do người
dân nông thôn với sự hỗ trợ của nhà nước và các tổ
chức khác ( tiếp)

Khái niệm trên chỉ ra
+ Đối tượng phát triển là cư dân nông thôn
(cá nhân, gia đình/dòng họ, cộng đồng, trong đó
nông dân là chủ yếu)
+ Yếu tố/ lĩnh vực phát triển là kinh tế ( nông
nghiệp, công nghiệp, dịch vụ…), văn hóa xã hội
và môi trường.
+ Vai trò của các bên tham gia đối với sự phát
triển( chủ thể cư dân nông thôn là chính, nhà
nước và các tổ chức khác đóng vai trò tích cực)

@- Quy hoạch xây dựng điểm dân cư nông
thôn là việc tổ chức không gian, hệ thống công
trình hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội của điểm

dân cư nông thôn.
@- Điểm dân cư nông thôn là nơi cư trú tập
trung của nhiều hộ gia đình gắn kết với nhau
trong sản xuất, sinh hoạt và các hoạt động xã
hội khác trong phạm vi một khu vực nhất định
bao gồm trung tâm xã, thôn, làng, ấp, bản,buôn
… ( gọi chung là thôn) được hình thành do điều
kiện tự nhiên, điều kiện kinh tế - xã hội,văn hóa,
phong tục, tập quán và các yếu tố khác.

•
@- Công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông thôn
là quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông
thôn theo hướng tăng nhanh tỉ trọng giá trị sản
phẩm và lao động các ngành công nghiệp và
dịch vụ; giảm dần tỉ trọng sản phẩm và lao động
nông nghiệp ; xây dưng kế cấu hạ tầng kinh tế -
xã hội,Quy luật phát triển nông thôn, bảo vệ môi
trường sinh thái; tổ chức lại sản xuất và xây
dựng quan hệ sản xuất phù hợp, xây dựng nông
thôn dân chủ, công bằng, văn minh, không
ngừng nâng cao đời sống vật chất và tinh thần
của nhân dân

II- Vai trò phát triển của nông thôn đối với phát
triển đất nước
Nông thôn có vị trí vô cùng quan trọng đối với sự
phát triển đất nước- xuất phát từ đặc điểm của
nước ta là nước sản xuất nông nghiệp là chủ
yếu , 70% dân số sống bằng nghề nông

1/ Là địa bàn sản xuất nông sản, thực phẩm
cho người tiêu dùng của toàn xã hội
. Vì vậy, phát triển bền vững nông thôn sẽ đáp ứng
nhu cầu lương thực và thực phẩm cho toàn xã
hội

2/ Với 70% dân số sống bằng nghề nông là địa
bàn cung cấp lao động cho đô thị.
3/ Là thị trường rộng lớn tiêu thụ sản phẩm
của đô thị hiện đại, phát triển nông thôn sẽ góp
phần phát triển, công nghiệp, dịch vụ trên phạm
vi toàn xã hội
4/ Nông thôn có rất nhiều dân tộc khác nhau
chung sống. Nên mỗi sự biến động dù tích cực
hay tiêu cực đều ảnh hưởng mạnh mẽ đến
chính trị, kinh tế, ANQP của cả nước.
5/ Phát triển bền vững nông thôn có ảnh
hưởng to lớn đến môi trường sinh thái.

III/ Đặc điểm của nông nghiệp, nông thôn, nông dân và
những vấn đề đặt ra đối với sự QLNN
1/ Đặc điểm của nông nghiệp
- Đối tượng sản xuất NN là sinh vật
- Sản xuất nông nghiệp có tính chất thời vụ cao trong sử
dụng lao động, vốn và các nguồn lực khác
-
Năng suất lao động NN phụ thuộc vào năng suất sinh
vật
-
Trong NN đất đai là tư liệu SX chủ yếu và đặc biệt

-
Sản xuất NN đươc tiến hành chủ yếu trên địa bàn nông
thôn
-
Sản xuất NN diễn ra trong không gian rộng lớn và thời
gian dài. Chủ thể chính sản xuất NN là nông dân.

@- Đặc điểm của nông nghiệp Việt Nam:
-
NN Việt Nam sản xất lương thực chủ yếu là cây lúa
nước
-
NN Việt Nam đang chuyển từ nền sản xuất nhỏ, lac hậu,
phân tán sang nền sản xuất lớn tập trung trong điều kiện
hội nhập kinh tế quốc tế
-
Bình quân đất nông nghiệp theo đầu người thấp trong
lúc đa số dân cư và lao động xã hội sống bằng nghề
nông
-
Việt Nam ở khu vực nhiệt đới gió mùa, có quần thể động
thực vật phong phú, có tiềm năng lớn phát triển nền
nông nghiệp nhiệt đới, có khả năng tăng vụ, quay vòng
đất nhanh, có điều kiện bố trí sử dụng lao động đem lại
hiệu quả cao.

2/ Đặc điểm của nông thôn
- Nơi định cư của những người sống chủ yếu bằng nghề
bằng nghề nông, một số ít phi nông nghiệp, trình độ phát
triển cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội thấp,dân trí thấp hơn

đô thị.
- Cộng đồng làng bản nhỏ, văn minh nông nghiệp.
- Tương phản độ dân số thấp, tính nông thôn tương phản
với mật độ dân số.
- Di động xã hội theo lãnh thổ, theo ngành nghề không lớn
- Cộng đồng thuần nhất hơn về các đạc điểm chủng tộc
tâm lý.
- Tác động xã hội đến từng cá nhân thaapshown quan hệ
xã hội sơ sấp, láng giềng, huyết thống
- Môi trường tự nhiên ưu trội, quan hệ trực tiếp với tự
nhiên.


@- một số đặc điểm của nông thôn Việt Nam
- Ở vùng nông thôn, các cư dân chủ yếu là
nông dân, lao động và GDP nông nghiệp
chiếm tỷ cao trong kinh tế nông thôn
- Đa dạng về điều kiện tự nhiên, môi trường
sinh thái bao gồm các tài nguyên đất, nước,
khí hậu, rừng,sông suối, ao hồ, khoáng sản,
hệ động thực vật.
- Dân cư nông thôn có mối quan hệ họ tộc và
gia đình khá chặt chẽ với những quy định cụ
thể của từng họ tộc và gia đình. Những
người ngoài họ tộc cùng chung sống luôn có
tinh thần đòan kết giúp đỡ nhau tạo nên tình
làng, nghĩa xóm lâu bền.

- Nông thôn lưu giữ và bảo tồn nhiều di sản
văn hóa quốc gia như phong tục tập quán

cổ truyền về đời sống,lễ hội, sản xuất
nông nghiệp và ngành nghề truyền thống,
các di tích lịch sử, văn hóa, các danh lam
thắng cảnh…Đây chính là nơi chứa đựng
kho tàng văn hóa dân tộc, đồng thời là
khu vực giải trí và du lịch sinh thái phong
phú và hấp dẫn đối với mọi người.

3/ Đặc điểm của nông dân
- Tinh thần yêu quê hương, làng bản cao.
- Truyền thống đoàn kết gắn bó cộng đồng
- Thích tự do, tùy tiện, tác phong và lối sống nông
nghiệp
- Số đông có trình độ văn hóa thấp, có tính
ngưỡng vọng cao
- Thích nhiều con và thích có con trai
- Tính tư hữu cao về tài sản
- E ngại, ít tự tin.

IV- QUAN ĐiỂM VÀ MỤC TIÊU PHÁT TRIỂN
NÔNG THÔN
1/ Quan điểm phát triển nông nghiêp, nông
thôn
@- Coi trọng công nghiệp hóa, hiện đại hóa
( CNH – HĐH ) nông nhiệp và kinh tề nông
thôn,đưa nông nghiệp, kinh tế nông thôn lên
sản xuất hàng hóa lớn. Đây là nhiệm vụ rất
quan trọng của cả nước về trước mắt và lâu
dài, là cơ sở để ổn định tình hình kinh tế,
chính trị, xã hội, củng cố liên mimh công -

nông - trí thức theo định hướng XHCN.

@- Đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế, gắn phát
triển nông nghiệp với công nghiệp chế biến,ngành
nghề, gắn sản xuất với thị trường để hình thành sự
liên kết công nông nghiệp – dịch vụ và thị trường
trên địa bàn nông thôn và trên phạm vi cả nước, gắn
phát triển nông nghiệp với xây dựng nông thôn mới,
gắn công nghiệp hóa với dân chủ hóa và nâng cao
dân trí, tạo ra sự phân công lao động mới, giải quyết
việc làm, nâng cao đời sống, xóa đói giảm nghèo,
thu hẹp dần khoản cách về đời sống giữa thành thị
và nông thôn, thực hiện có kết quả mục tiêu dân số
và kế hoạch hóa gia đình

@- Phát huy lợi thế của từng vùng và cả
nước,áp dụng nhanh tiến bộ khoa học
công nghệ để phát triển nông nghiệp
hàng hóa đa dạng, đáp ứng ngày càng
cao nhu cầu nông sản thực phẩm và
nguyên liệu công nghiệp, hướng mạnh
ra xuất khẩu.

@ - Phát triển nông nghiệp với nhiều thành
phần kinh tế, trong đó kinh tế nhà nước
giữ vai trò chủ đạo, cùng với kinh tế tập
thể, HTX dần dần trở thành nền tảng, hợp
tác và hướng dẫn kinh tế tư nhân phát
triển theo đúng pháp luật .

@- Củng cố và đổi mới hoạt động của kinh tế nhà
nước. Tiếp tục phát triển nhiều hình thức kinh tế
hợp tác, các loại hình HTX dịch vụ cho kinh tế
hộ gia đình, từng bước chuyển đổi và xây dựng
HTX nông nghiệp kiểu mới theo luật HTX, chú
trọng liên kết kinh tế nhà nước với các thành
phần kinh tế khác, tạo điều kiện và khuyến khích
mạnh mẽ hộ nông dân và những người có khả
năng đầu tư phát triển sản xuất kinh doanh nông
nghiệp,công nghiệp,dịch vụ ở nông thôn.

Quan điểm trong Nghị quyết số 26-NQ/TW
Hội nghị lần thứ bảy BCHTW khóa X về
nông nghiệp, nông dân,nông thôn
1/ Nông nghiệp, nông dân, nông thôn có
vị trí chiến lược quan trọng sự nghiệp
CNH,HĐH, xây dựng và bảo vệ Tổ
quốc, là cơ sở và lực lượng quan trọng
để phát triển KT-XH bền vững,giữ vững
ổn định chính trị, bảo đảm an ninh
quốc phòng; giữ gìn, phát huy bản sắc
văn hóa dân tộc bảo vệ môi trường
sinh thái của đất nước.

2/ Các vấn đề nông nghiệp, nông dân, nông thôn phải
được giải quyết đồng bộ, gắn với quá trình CNH,
HĐH. Công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp,
nông thôn là một nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của
quá trình CNH,HĐH đất nước.
Trong mối quan hệ mật thiết giữa nông nghiệp, nông

dân, nông thôn, nông dân là chủ thể của quá trình
phát triển, xây dựng nông thôn mới gắn với quá
trình xây dựng các cơ sở công nghiệp,dịch vụ và
phát triển đô thị theo quy hoạch là căn bản; phát
triển toàn diện, hiện đại hóa nông nghiệp là then
chốt.

3/ Phát triển nông nghiệp, nông thôn và nâng cao đời
sống vật chất, tinh thần của nông dân phải dựa trên
cơ chế thị trường định hướng XHCN, phù hợp với
từng vùng, từng lĩnh vực để giải phóng và sử dụng
có hiệu quả các nguồn lực xã hội, trước hết là lao
động, đất đai, rừng và biển; khai thác tốt các điều
kiện thuận lợi trong hội nhập kinh tế quốc tế cho
phát triển lực lượng sản xuất trong nông nghiệp,
nông thôn;
Phát huy cao nội lực; đồng thời tăng mạnh đầu tư
của Nhà nước và xã hội, ứng dụng nhanh các thành
tựu khoa học, công nghệ tiên tiến cho nông nghiệp,
nông thôn, phát triển nguồn nhân lực, nâng cao dân
trí nông dân.

4/ Giải quyết vấn đề nông nghiệp, nông dân,
nông thôn là nhiệm vụ của cả hệ thống chính
trị và toàn xã hội; trước hết phải khơi dậy
tinh thần yêu nước, tự chủ, tự lực vươn lên
của nông dân.Xây dựng xã hội nông thôn ổn
định, hòa thuận, dân chủ, có đời sống văn
hóa phong phú, đậm đà bản sắc văn hóa dân
tộc,tạo động lự cho phát triển nông nghiệp

và xây dựng nông thôn mới, nâng cao đời
sống nhân dân.

2/ Mục tiêu phát triển nông thôn
@- Mục tiêu chung: Không ngừng nâng cao chất lượng
cuộc sống vật chất và tinh thần của dân cư nông thôn,
thu hẹp khoảng cách về mức sống giữa nông thôn và
thành thị, trên cơ sở phát triển nông nghiệp, công
nghiệp, dịch vụ nông thôn và phát triển hạ tầng nông
thôn; nông dân được đào tạo có trình độ sản xuất ngang
bằng với các nước tiên tiến trong khu vực và đủ bản lĩnh
chính trị, đóng vai trò làm chủ nông thôn mới. Xây dựng
nền nông nghiệp phát triển toàn diện theo hướng hiện
đại, bền vững, sản xuất hàng hóa lớn, có năng suất cao,
hiệu quả và khả năng cạnh tranh cao, đảm bảo vững
chắc an ninh lương thực quốc gia trong mọi tình huống,
môi trường sinh thái được bảo vệ,dân trí được nâng
cao.

@- Mục tiêu đến năm 2020
-
Tốc độ tăng trưởng đạt 3,5 – 4% năm; sử dụng
đất nông nghiệp tiết kiệm và hiệu quả; duy trì
diện tích sản xuất lúa đảm bảo an ninh lương
thực. Phát triển nông nghiệp kết hợp phát triển
công nghiệp, dịch vụ ở nông thôn,giải quyết việc
làm, nâng cao thu nhập của dân cư nông thôn
gấp 2,5 lần hiện nay.
-
Lao động nông nghiệp còn khoản 30% lao động

xã hội, tỷ lệ lao động nông thôn qua đào tạo đạt
50%; số xã nông thôn mới khoảng 50%

@- Phát triển đồng bộ kết cấu hạ tầng kinh tế - xã
hội nông thôn, trước hết là hệ thống thủy lợi
đảm bảo tưới tiêu chủ động cho toàn bộ diện
tích lúa hai vụ, đảm bảo giao thông thông suốt
bốn mùa đến hầu hết các xã và cơ bản có
đường ô tô tới các thôn, bản; cấp điện sinh hoạt
cho hầu hết dân cư; bảo đảm cơ bản điều kiện
học tập, chữa bệnh, sinh hoạt văn hóa, thể dục,
thể thao ở hầu hết các vùng nông thôn tiến gần
đến mức đô thị loại trung bình.