Kinh nghiệm của trung quốc trong điều chỉnh chính sách ngoại thương sau khi trở thành thành viên của WTO

DANH
CHO
NHA
NGHIEN CUV
TRE
KINH NGHIEM CUA TRUNG QUOC
•
TRONG DIEU
CHJNH
CHINH
SACH NGOAI THUONG
•
SAU KHI TRd THANH THANH VIEN CUA WTO
TH.S.
NGUYEN THI THANH XUAN
V'^V^gay
10/11/2001, Hpi nghi
I
/Ma
^^'^ ^^^ '^ ^^P ^^ trUdng
cae
\W ^_^nUde
thanh vien td chdc
ThUdng mai the gidi (WTO) hpp tai Doha,
tbii
do Cata, da nhat tri thong qua quyet
dinh ket nap Trung Quoe vao To cbiic
thUdng mai the gidi sau 15 nam dam
phan. Gia nhap WTO, Trung Quo'c hy
vpng, day se la ed hpi va dong
liic

thiic day
manh me qua trinh eai
each
md ciia, hien
dai hda da't nUdc. Gid day, khi da trd
thanh nUde thanh vien eua WTO, Trung
Quo'c da va dang ddng
trUde
nhiing cd hpi
bet
siic
to
Idn
va thach thde khdng nhd.
Theo cae chuyen gia, sau khi gia nhap
WTO,
eong viee quan trpng nha't dd'i vdi
Trung Quo'c la nhanh chong diiu ehinh he
tho'ng phap ehe, bd mot so' luat
cQ,
soan
thao mot so' luat mdi phu hdp vdi eac quy
dinh va dieu
1
e c iia WTO, nhanh eh ong
tbich nghi vdi
siic
ep tii nhieu phia. Ddng
thdi,
giai quyet tot cae va'n de ve cong an

viec lam va
giii
gin trat
tii
tri an xa hpi;
duy tri hoat dong eua nhiing xi nghiep
quoe hiiu chu ehdt; khae phuc nhiing tac
dong xa'u ddi vdi mot so' nganh nghe chu
liie
eua Trung Quo'c De phii hdp vdi xu
the toan eau boa va hpi nhap kinh te qudc
te,
trong tien trinh cai each md eiia, Trung
Qud'e da nhiiu lan dieu ehinh va cai each
chinh sach, he
tbd'ng
luat phap, nha't la td
sau khi trd thanh thanh vien ehinh thde cua
Td chiic ThUdng mai
The
gidi (WTO). Nhiing
no
liic
va ed' ging neu tren da dUa nen kinh
te Trung Quo'c khong ngiing phat trien
Idn
manh, vUdt
1
en t ren e a N hat B an v a t rd
thanh quoe gia ddng

thii
hai the gidi, sau
My. Gidi kinh te' cho rang, trong tien trinh
toan eiu hda va hpi nhap kinh te hien nay,
vdi
nhCing
the manh eua minh, eac
nUde
phat trien thu dUde ldi ich nhieu hdn cae
nUde dang phat trien. Tuy vay, Trung Qud'e
la quo'c gia dang phat trien, song lai thu
dUde
nhieu ldi icb hdn ca.
Q Trung Qud'e, ngoai thUdng
dUdc
xem
la mot nganh kinh te' miii nhon,
giii
vi tri
NGHIEN
CIJU
TRUNG QUOC
sd
1
(113)
-
2011
65
NGUYEN THI THANH XUAN
then chot trong nen kinh te da't nUde. Thiic

hien cai
each
va diiu ehinh ehinh sach
ngoai thUdng la yeu eau bit buoc va ddi
hoi khach quan eua WTO, eiing nhU eua
nen kinh te Trung Quo'c va ban than
nganh ngoai thUdng, khi
nUde
nay gia
nhap WTO, Dieu chinh chinh sach ngoai
thUdng la va'n de dUde Nha nUde Trung
Quo'c bet sde quan tam, coi day la yeu to'
cd ban dau tien thiie hien nhiing cam ket
vdi WTO, md dUdng cho nen kinh
te
Trung
Quo'c hpi nhap ngay cang sau vao kinh te
the gidi, Trong khi tbiic hien ehUdng trinh
dieu chinh chinh sach ngoai thUdng,
Trung Quo'c da tap trung vao nhiing noi
dung chu yeu nhU; Tien hanh diiu ehinh
cd ca'u quan ly hanh ehinh dd'i vdi nganh
ngoai thUdng;
Tdeb
chdc nang ehinh quyin
va doanh nghiep, nham phat huy tinh
nang dong, sang tao trong san xua't kinh
doanh ngoai
thUdng,
khae phuc tinh trang

chinh quyen can thiep vao hoat dong cua
nganh ngoa i thUdng, tao diiu kien thue
day
boat dong ngoai thUdng phat trien;
Tbiic hien cai each the che ke boanh trong
ngoai
thUdng,
khae ph ue tinh trang tap
trung qua
Idn
va quan ly chat ehe, lam
theo menh lenh hanh ehinh, xem nhe vai
tro eua thi trUdng ; Tien hanh eai each
the che ve quan ly ngoai bo'i va thud, ddng
thdi thiic hien viee ndi long va md rong
quyen kinh doanh ngoai thUdng trong tieu
thu va xua't khau hang hda bing nhieu
kenh
khae
nhau; Ket hdp eong nghiep ky
thuat vdi mau dich, xoa bd
sii
tach rdi giiia
san xua't va tieu thu hang boa; Coi trpng
viec tiep nhan va ap dung thanh qua eua
kbda hpc ky thuat va cong nghe tien tien
vao san xua't, kinh doanh ngoai thUdng,
ndng cao eha't
lUdng
san pham; Trien khai

ehe dp dai ly xua't, nhap khau; Tbiic hien
che dp trach nhiem va khoan trong boat
dong ngoai thUdng.
Nhiing eai each va dieu ehinh chinh
sach ngoai thUdng cua Trung Qud'e trong
thdi gian qua, nha't la sau khi trd thanh
thanh vien ehinh thiic cua WTO, chang
nhiing da nang cao eha't
lUdng,
hieu qua
boat dong eua nganh ngoai thUdng, ma edn
gdp phin thue diy nin kinh te Trung
Qud'e phat trien manh me, dat nhiing
thanh
tilu
to
Idn,
ngoan mue, dUde ea the
gidi cong nhan va ngUdng mp. Qua trinh
do.
Cling chi ra nhiiu bai hpc kinh nghiem
bo ich eho Trung Quo'c va nhiiu quo'c gia
khae.
Chung ta ed the nghien
cutu
van
dung cae kinh nghiem ciia Trung Qud'e vao
hoan canh cu the eua Viet Nam.
1.
Nang cao nhan thurc va hieu biet

chung
ciia
xa hoi ve WTO va
sir
can
thiet khach quan cua viec dieu
chinh
chinh sach ngoai thuong sau khi giai
nhap WTO.
Cung nhu nhieu qudc gia tren the
gidi,Trung Qud'e gia nhap WTO trong hoan
canh khi moi ngUdi dan, ke ca eac thanh
vien ehinh phu, cae cd quan nha nUdc va td
chdc xa hpi, den eac doanh nghiep, ddn vi
kinh te d Trung Q uo'e hiu n
hu
e
hua
e d
nhiing kien thiie va hieu biet day du vi Td
chiic ThUdng mai
the
gidi (WTO), Dae biet,
ngay ca trong eac cd quan cua Chinh phu
Trung Quo'c, nhan thiic cung ra't khae
nhau, so' dong ddng tinh ung ho ebu
trUdng gia nhap WTO, nhung eiing cd
nhiiu
ngUdi
khong ddng tinh, tham chi ed

nhiing y kien phan
iing
kha gay git va eho
66
NGHIEN
CUU
TRUNG QUOC
so
1 (113)
-
2011
Kinh nghiem cua Trung Qudc
ring gia nhap WTO nhU "rude soi vao
nha".
Day
thiic te la mot kho khan, trd
ngai khong nhd eua Trung Qud'e trong qua
trinh van dong de gia nhap WTO,
Nhan thde
sau
sic nhiing kho khan,
thuan ldi va thach thde trong khi gia nhap
WTO,
Trung Quo'c
da
dae biet chu trpng
cong tuyen truyen, giao due ndng cao nhan
thde trong nhan
dan va
eac ting

Idp
trong
xa hpi, trUde bet la trong dpi ngii
can
bp,
cong ehiic
eac
ed quan ehinh phii, doan the
nhan dan,
cae
doanh nghiep, ddn vi kinh
te,
giiip mpi ngUdi hieu ro
sii
ein thiet
phai gia nhap WTO. Ddng thdi phai lam gi
va lam nhU the nao de phat huy ndi
liie,
khai
thac
ed hieu qua nh iing thuan ldi,
tranh thu thdi ed, ban ehe thach thde,
trong thiie
hidn
cae cam ket va quy dinh
cua WTO. Nha nude Trung Quo'c da dUa ra
cae
ehUdng trinh, ke hoach va bien
phap
thich hdp

tieh ciic
diiu chinh chinh, he
tho'ng luat phap noi chung, chinh sach
ngoai thUdng phii hdp yeu eiu eua hoan
canh mdi trong hpi nhap vdi nin kinh te
the gidi. Viec diiu chinh ehinh sach ngoai
thUdng phai
viia
tuan thii diy
dii eac
nguyen tic
ciia
WTO, viia phii hdp vdi ldi
ich kinh te cua Trung Quoe.
Day
la yeu
ciu dupe
cae
cap lanh dao chinh quyin tii
Trung Udng den dia phUdng
va
cd sd,
doanh nghiep
va cae
nha san xua't kinh
doanh, ciing nbU mpi ngUdi
dan
Trung
Qud'e quan triet va quyet tam thiie hien.
Ldi ich kinh te

ciia
dat nUde
dUde
dat len
hang dau trong qua trinh diiu chinh ehinh
sach noi chung, chinh
sach
ngoai thUdng
noi rieng,
Trong 9 nam qua,
tii
khi trd thanh
thanh vien ciia WTO, Chinh phu Trung
Qud'e da lien tue diiu chi nh chinh sach
ngoai thUdng, theo hUdng din din bat
nhip dUde nhiing quy dinh cua WTO va
nhiing cam ket eua Chinh phu Trung Qudc
vdi WTO phu hdp vdi trinh dp phat trien
eua nin kinh te dat nUde trong tiing giai
doan cu the.
Sii chi
dao sat sao, phan cdng
eu the,
sii
diiu hanh quye't liet ciia eac ca'p
lanh dao va dieu hanh Chinh phu Trung
Qudc, Cling vdi
sii
ddng thuan eua
nhan

dan va xa hpi la nhiing yeu to' cd y nghia
quyet dinh
sii
thanh cong trong viec diiu
ehinh ehinh sach va thiie hien
cae
cam ket
gia nhap WTO, dUa Trung Qudc ngay cang
ed vai trd va vi the tren trUdng quoe te.
Nhiing noi dung chu yeu dUde Trung Quoc
quan
triet trong khi gia nhap va thiic hien
cae
cam ket ciia WTO. Do la:
Tha
nhdt
Id,
tho'ng nha't nhan thiie va
quan diem vi gia nhap WTO. Theo nhan
thiic chung cua Trung Qudc, gia nhap
WTO la phii hdp vdi xu the tat yeu eua
tien trinh
toan
ciu
boa va
hpi nhap. Ddng
thdi,
eung la
qua
trinh tiep tue dUdng ldi

cai
each
md eda. Gidi kinh te eho rang,
viee gia nhap WTO eua Trung Qud'e la mot
cuoc "cai
each
md eda lin thd hai" va
khang dinh, gia nbap WTO da mang lai
cho nUde nay nhiing ldi icb to
Idn,
giiip
Trung Qud'e ngay cang hpi nhap sau rong
vao nin kinh te the gidi, tao ed hpi
nang
cao vai trd va uy tin eua Trung Qud'e tren
trUdng quo'c te, dae biet trong viee tao lap
eac
quyet dinh eiing nhU dinh ra cae luat
le ve thUdng mai quo'c te; tao
moi
trUdng
kinh te va chinh tri thuan ldi hdn cho
Trung Quo'c, nha't la trong thu
hiit
diu tU
va vien trd ODA; giiip Trung Qudc md
rong thi phin tren thi trUdng quoe te.
NGHllN CUU TRUNG
QUOC so
1(113)

-
2011
67
NGUYEN THI THANH XUAN
Nhiing kit qua dd la yeu td ed ban day
nbanh
qua
trinh eai each d trong nUde.
Tuy nhien, Trung Quo'c eiing tha'y ring,
gia nhap WTO khdng pbii la "mdn qua
ThUdng de" ban tang, ma la
siie
ep noi tai
eua nin kinh te va dat nUde Trung Qudc,
ddi hoi phai ddi mdi va cai edch de phat
trien phii hdp xu the
toan
eiu hda va hpi
nhap kinh te quo'c te. Gia nhap WTO de
Trung Qud'e eo them ed hpi va diiu kien de
diy nhanh
sii
phat trien di len eua da't
nude. Gia nhap WTO la cd hpi, khong phai
la muc dich
tii than
va ldi icb
tii
den. Viec
tan dung dupe cd hpi la diiu kien de phat

trien, neu khdng ket qua se
ngUde
lai.
Thii hai
Id,
tbd'ng nha't mue tieu trong
gia nhap WTO. Mue dich tdi thUdng cua
viee gia nhap WTO,
la
tan dung cd hpi de
md rong thi trUdng
hang boa va
dich vu,
thu hut vdn diu tU, cong
ngh§,
ky nang
quan ly, nhim phat trien kinh te,
nang
cao ddi song nhan dan, nang cao vi the cua
da't nUde. Gia nhap WTO
ehi
la
phUdng
tien va dieu kien de thiic hien nhiing muc
tieu noi tren. Tan dung tot cd hpi cua viee
gia nhap, se nhanh chong dat dUde muc
tieu dat ra noi tren. Gia nhap WTO
hoan
toan phu hdp vdi muc tieu va dUdng 16'i
cdeh mang eua nhan

dan
va da't nUde
Trung Qudc -
xay dii
ng CNXH d Tru ng
Quo'c, Qng Long
Vinh
Dd, nguyen TrUdng
doan dam phdn gia nhap WTO eiia Trung
Qudc, Tdng ThU ky Dien
dan
kinh te chau
A - Bic Ngao va dng Co'e Nguyen Dudng,
Giao
sU
Vien Khoa hpc xa hpi Trung Qu6'c,
Vien trUdng Vien Nghien ciiu A - Phi
thuoc Trung tam Nghien
ciiu
phat trien
Qud'e vu vien Trung Quo'c da noi ring:
Trung Qudc gia nhap WTO khong phai la
68
mue dieb cuoi ciing, ma
ehi
la cong cu de
thue day cai each kinh te trong nUdc, eiing
nhu diy nhanh ed phin hda cdc doanh
nghiep nha nUdc yeu kem. Sau khi gia
nhap WTO, moi trUdng xua't khiu eiia

Trung Qud'e dUdc eai thien manh me, xa
hpi
CO
nhiiu thay ddi, tien trinh eai
each,
md
cda trong nUde
dUde
thue diy nhanh,
TrUdc
khi gia nhap WTO, eac nha diu tU nUdc
ngoai thudng phan nan vi tinh minh bach,
nhUng sau khi gia nhap WTO, tinh minh
bach vi ehinh sach thUdng mai, diu tU dUde
cai thien ro ret, he th6'ng phap luat va hanh
chinh dUde van hanh
va
td ehdc phii hdp vdi
nhiing quy dinh eua WTO. Sau khi gia nhap
WTO,
ddng thdi vdi viee hudng nhiing quyen
ldi eiia the ehe mau dich da bien,
eac
doanh
nghiep edn phai do'i mat vdi
sii
eanh tranh
tnic tiep eua thi trUdng qud'e te.
Thd ba
Id,

nhin nhan vi ldi ich va riii
ro,
cd hpi
va
thach thde eua viee gia nhap
WTO,
Trung Qu6'c ebo rang, viec gia nhap
WTO se mang lai ldi ich tdng the va dai
ban, dUa nin kinh te
eiia
Trung Quo'c phat
trien vdi chuan
miie
chung eua the gidi.
Song, de dat dUde ldi icb dd, doi boi
sii
no
liie
tiep tue ddi mdi cua Dang
va
Cbinb
phu Trung Quo'c.
Day
la mot
qua
trinh lau
dai
va
lien tuc. Do dd, cin tan dung thdi
cd, khic phuc tam ly ndng voi, tU tudng

cue bp. Cd hpi
va
thach thiic cua viee gia
nhap WTO dan xen lin nhau. Tuyet ddi
boa ldi ich, trdng dpi va hy vpng qua mde
vao cd hpi, eoi thUdng thach thiic trong
viee gia nhap se din den tdm ly chii quan,
ehd dpi, NgUdc lai,
qua
lo ling vdi rui ro, se
din den tam ly bi quan, thu ddng, ma't
tinh
tao
de ebu dong do'i pho va vUdt qua
thach thiic.
NGHllN
Cijnj
TRUNG
QUOC
so
1(113)
- 201
1
Kinh nghiem cua Trung Qudc
Thii tii
Id,
nhan thiic ve trach nhiem va
vai trd cua eac
liic lUdng xa
hpi trong viec

tan dung cd hpi va do'i phd vdi
thdeh
thiie.
NgUdi Trung Qud'e eho rang, trUde bet
phai xdc dinh ebu the gia nhap WTO la
Chinh phu. Chinh phu la ngUdi dUa ra
cam ket va thiie hien cam ket, do dd,
Chinh phu phai
la
ngUdi di trUde, la ngUdi
phai thay dd i trUdc. Tuyen bo' gia nhap
WTO,
Cling ed nghia la Chinh
pbii
da cam
ket
trUdc
toan dan tdc, day manh cai each,
tao diing mdi trUdng kinh doanh binh
ding, minh bach, tao dieu kien eho boat
dong ciia doanh nghiep hieu qua hdn, eac
nhom xa hpi thu dUde nhiiu ldi icb hdn.
Kien quyet xd ly eac va'n di nay sinh de
phat trien kinh te, bao dam dn dinh chinh
tri,
xa hpi. Doanh nghiep viia la
liic lUdng
triic tiep tham gia hpi nhap
vufa la
chu the

tham gia vao canh tranh tren thi trUdng
trong n Ude v a qu 6'e te . Moi tr Udng k inh
doanh tot, the che va ehinh sach phii hdp
se
CO
nhiing doanh nghiep manh. Phdi hdp
hanh dong, phat huy vai trd
va siic
manh
tdng hdp
eiia
dan toe va
toan
xa hpi, tan
dung ed hpi, dd'i phd hieu qua vdi
thdeh
tbiic,
phai la phUdng
eham
trong gia nhap
WTO ciia Trung Qudc.
Tha
nd m
Id,
nha n thiie ve viee p
hat
huy noi
liie va
ngoai
liic.

Trung Quoc eho
ring, gia nbap WTO la
sii
tiep tuc
qua
trinh cai
each.
Cd hpi eua viee gia nhap
WTO la ra't to
Idn.
Tuy nhien, de tan dung
dupe ed hpi, yeu to' quyet dinh diu tien la
phat huy siic manh noi
liie
ciia toan dan
toe,
coi viec gia nhap WTO la mot cd hpi de
phat huy cao nhat y chi, tinh thin va
siic
manh vat chat ciia
dan
tpc. Ddng thdi,
tranh thu va khai thac c6 hieu qua cae yeu
td ngoai
liic,
gop phin thiie day phat huy
noi
liie,
tao siie manh de phat trien ben
viing.

Nhiing quan diem
chi
dao nhan thiic
neu tren cua Trung Qud'e, sau khi gia
nhap WTO
la
nhiing noi dung va phUdng
eham rit dang dUde quan tam, trong qua
trinh tham gia hpi nhap
eiia
Viet Nam,
nhit la tii sau khi gia nhap WTO.
2.
Nam chae
cae
quy tic va dieu
luat
cua WTO, tan dung
cae
dieu khoan
ngoai le, thirc hien co
trpng
diem viec
bao ho ddi vdi
cae
nganh trong nudc
Kinh nghiem thiie tien cho tha'y khong
the tbiic hien t6't va ed hieu qua viee diiu
chinh ehinh sach ngoai thUdng, neu nhU
khong nim chic

cae
diiu luat va quy dinh
ciia
WTO, tan dung
dUde
cdc diiu khoan
ngoai le, tien hanh bao bp ed trpng diem
do'i vdi
cae nganh
kinh te trong nUdc.
Day
la mot kinh nghiem tbiic tien quan
trpng, trong qua trinh tien hanh dieu
ehinh chinh
sdeh
ngoai thUdng eua Trung
Qud'e, sau khi
nUde
nay gia nhap WTO.
Tii
kinh nghiem
nay,
chiing ta thay eo ba van
di phai quan tam va thiic hien triet de:
Trade
het, tren cd sd nim chic cae diiu
luat va quy dinh ciia WTO, Trung Qud'e
van
dung eac diiu khoan ngoai le vi bao
bp cae nganh cong nghiep non tre eua

minh; eo' gang dUa nhiing nganh nghi mdi,
thieu
siic
canh tranh quo'c te, khdng the
trd thdnh nganh nghi din diu nin kinh
te,
vao dang eong ng hiep non tr e, Ddng
thdi,
vdi viee giii
miie
thue tUdng do'i cao,
duy tri thii tuc hanh chinh mot each hdp
ly, kh6n
kh6o,
linh boat nhU, gia'y phep,
han ngach, ap dung eac bien phap trong
NGHllN
edu TRUNG QUOC so 1(113)
-
2011-
69
NGUYEN THI THANH XUAN
thdi ky bao ho nhim nhanh ebdng gia tang
sde
eanh tranh, Hai la, tan dung to't viec
WTO eho phep cae nUde dang phdt trien
trong qua trinh giam nhUdng thue,
ap
dung ehe dp thue linh boat eho nganh cdng
nghiep

dan
tpc truyin tho'ng. Ddng thdi,
khuyen khich eac nganh trong nUde nhanh
chdng phat trien, nang cao siie eanh tranh
quo'c te. Ba
Id,
van dung diiu khoan bao
dam va diiu khoan ngoai le vi
can
bang
thu ehi ngoai bd'i cua WTO, Trung Quoc
tien hanh bao bp khan cap do'i vdi ni n
kinh te quo'c ddn phat trien khong
can
bang. Neu nhu gia nhap WTO lam cho
nhap khau tang manh din tdi tinh trang
nhap sieu ngoai thUdng va mat can bang
thu chi, hoac khi mot nganh nghi nao do,
do nhap khau tang cao ma xuat
hi§n
tinh
trang doanh nghiep pha san va cong nhan
ma't viec lam, thi cd the lin
ludt
ap dung
diiu udc va dieu khoan bao bp ngoai le can
bang thu chi ngoai bd'i, tien hanh ban che
dd'i vdi nhap khiu.
Viec nim chic
cae

diiu luat eua WTO,
tan dung
cae
diiu khoan ngoai le, tien hanh
bao bp trpng diem do'i vdi cdc nganh trong
nude, viia dam bao khdng vi pham cae dieu
luat va quy dinh eiia WTO, viia tao diiu
kien eho
cae
nganh kinh te
va
boat dong
ngoai thUdng Trung Quo'c phat trien.
3.
Dieu
chinh
chinh sach ngoai
thuong mot
each
lien tuc va triet de,
theo
16
trinh hop ly, gin vdi khai thac loi
the
canh tranh va tdi da hoa loi ich
thuong mai
Nghien
ciiu
thiie tiin
qua

trinh diiu
chinh chinh sdeh ngoai thUdng eua Trung
Quoe, chung ta tha'y, tieh
ciic
md eda thdng
qua
tii
do boa thUdng mai, thiie hien diy
dii
va
sang
tao
eac
cam ket vdi WTO, tuan thii
theo mot 16 trinh hdp ly la mot trong cdc bai
hpc kinh nghiem dd'i vdi eac nUdc.
Thiic tiin eho tha'y, cdc quoc gia thiie
hien md cda kinh te thUdng da cd nin kinh
te phat trien nhanh bdn nhiiu, so vdi eac
quo'c gia cd nin kinh te ddng
eiia.
Ciing nbU
vay,
cae
nUdc thiic hign
tii
do boa thUdng
mai theo cam ket vdi WTO mot cdeh triet de
va sau
rong, thUdng thu dUde nhiiu ldi icb

hdn,
cae nUde
thiie hien
nvta
vdi, eham chap.
Nhiiu nUde sau khi
tii
do boa thUdng mai,
mdi gia nhap WTO, van tiip tue cai each
thUdng mai triet de
va sau
rong. Cae nU6c
do,
thUdng dat dUde mde tang trUdng kinh te
cao hdn, chang ban nhU Han Qud'e va viing
lanh thd Dai Loan.
Thiie hien cae cam ket WTO phai tuan
thu mot 16 trinh hdp ly. TrUdc bdt la, thiic
hien cat giam thue quan, phi thue quan
d§
tan dung ldi icb
ngan
ban
tii
viee gia nbap.
Tiep den la, thiie hie n eai each the che
kinh te theo hudng minh bach, di
dii doan
de tao diing mdi trUdng kinh doanh thuan
ldi eho doanh nghiep,

nang
cao
siic
canh
tranh. Md ciia thi trUdng hang hda trUdc,
roi den diu tU, dieb vu
va
sd hiiu tri tue.
Sau khi gia nhap WTO, mdi trUdng xua't
khau cua Trung Quo'c dUdc eai thien manh
me,
xa hpi cd nhiiu thay ddi, tien trinh cai
each,
md ciia trong nUde dUde thiic diy
nhanh. TrUde khi gia nhap WTO,
eac
nha
diu tu nude ngoai thUdng phan
nan
vi
tinh minh bach, nbUng sau khi gia nhap
WTO,
ti nh minh bach vi chinh sach
thUdng mai, diu tU dUde eai thien ro ret,
he th6'ng
phap
luat va hanh ehinh dUdc
van hanh va td ebiie phu hdp vdi nhiing
70
NGHllN

ClJfU
TRUNG QUdC so
1(113)
-
2011
Kinh nghiem cua Trung Qudc
quy dinh eua WTO. Sau khi gia nhap
WTO,
ddng thdi vdi viec hUdng nhiing
quyin ldi cua the ehe
mau
dich da bien,
cae
doanh nghiep edn phai do'i mat vdi
sii
canh tranh
triie
tiep eua thi trUdng quo'c
te.
Nhiing cai
each
the ehe ngoai thUdng
da giiip cho Trung Quo'c tan dung dUdc cd
hpi de
nang
cao sde eanh tranh eiia
hang
boa, md rong thi trUdng. ThUdng mai hang
boa
phat trien ra't nhanh

va
dat tdi quy
mo hieu qua doi vdi nin kinh td. Tren ed sd
thiic hien cae cam ket vdi WTO, Trung
Quo'c md rong
linh viic
ngoai thUdng, la'y
md rong nganh dich vu
lam
trpng diem.
Trung Quo'c chii trUdng md rong eiia do'i
ngoai cho linh
viic
tai ehinh, md rong ti le
cd ca'u diu tu tai ehinh bang
each
gop co
phin, cai thien tinh trang md cda cua
nganh ngan
hang. Diy manh md cda
cae
nganh bUu cbinb
vi§n
thong, dUdng sat,
bin cang, van tii thUdng mai,
sii
nghiep
cong cong. Thiic day
cae nganh nay
cai

each
the ehe va ehuyen ddi cd ehe kinh
doanh, tiep thu nhiing hinh
thde va
kinh
nghiem quan ly mdi,
nang
cao hieu sua't va
trinh dp phuc vu.
Cai
each
the ehe ngoai thUdng da
larii
thay doi moi trUdng kinh doanh eua doanh
nghiep, giam bao bp, giam trd ca'p, da
khuyen kbieb doanh nghiep diu tU ndng
cao sde eanh tranh. Sau 9 nam gia nhap
WTO,
cae
doanh nghiep ciia Trung Quo'c
da vUdn len eanh tranh kha hieu qua vdi
cae do anh ng hiep n Ude
ngoai,
xua't hi en
nhiiu doanh nghiep c6 siic canh tranh
quo'c te cao.
Day la
thanh qua cua cong
cuoc doi mdi sau khi gia nhap WTO, mang
lai ldi ich dai ban va ldi the canh tranh

dong cho cae doanh nghiep Trung Quo'c.
Viet
Nam ciing tien hanh nhiing cai
each
sau rong
nhU
Trung Quo'c va da gat
hai dupe nhiing kit qua nha't dinh. Tang
trUdng xua't khau cao, diu tU triic tiep
nUde ngoai tang nhanh, thi trUdng trong
nUde phat trien manh, cae the che thi
trUdng
dUdc
md rong va ngay cang phat
trien
nhU
chdng khoan, ba't dong sin,
phan phoi. Tuy nhien, nhiing eai each
ehUa that
sii
triet de. Chung ta mdi tan
diing dupe ldi the eanh tranh
tinh,
chii
chUa khai thac dUdc ldi the eanh tranh
dong, do viee thiie bien
cae
cam ket WTO
mang lai, Chang ban, trong linh
viic

xua't
khau, ed ca'u
hang
xua't khau eham chuyen
dieb theo
hudng
nang ty trpng bang che
tao
CO
gia tri gia tang cao. Trong 10 nam
trd lai
day,
ty trpng xuat khau hang eong
nghe cao hiu nhu khdng thay doi, dao
ddng trong khoang 6-8%, trong khi dd,
Trung Qu6'e, sau 9 nam gia nhap WTO, ty
trpng kim ngaeh xua't khiu
cae
mat
bang
nay
tang td 20%
nam
2001 len 35%
nam
2009,
nam 2010 tong kim ngach xuat khau
ciia Trung Qu6'e dat
mde
cao chU tiing cd,

vUdt ngudng 2.900 ty USD, ddnh da'u mot
budc phuc bdi manh me sau cdn suy thoai
nam
2009 - thdi diem ma ngoai thUdng
Trung Q uo'e gia m 14% so vd i
nam
2008
xuo'ng edn 2.210 ty USD.
4.
Nim viimg va ap dung dieu khoan
bao ho phi thue quan thdng dung qudc
te trong qua
trinh
dieu chinh chinh sach
ngoai thuong
Xet vi lieh trinh phat trien mau dich
quo'c te, bien phdp nhap khau ban ehe phi
thue quan so vdi bien phdp nhap khiu
ban che thue quan eo tinh linh boat va
NGHllN
Cljni
TRUNG
QUOC so 1(113)
-
2011
71
NGUY§N
THI THANH XUAN
tranh
dUde nhiiu dieu xau hdn. Trung

Quo'c gia nhap WTO phai ra sde hpc tap
kinh nghiem
va
bien pbap eua
eac
nUde
khae,
tang eUdng nghien
ciiu,
van dung
cdc bien
phap
phi thue quan nhU eac tieu
cbuin ky thuat, thiet
lap
he thdng kiem
nghiem tieu chuan
va
cbd dp tham tra ky
thuat tUdng dng, khong eho phep nbflng
sin phim khdng dat tieu cbuin
vao
trong
nUde. Vi du, vi ngdnh hang xe 6 t6, Trung
Quo'c da tao rat nhiiu bUde dem vi tbui
eho xe
va
phu tiing 6 t6 nhap khiu. Th6ng
qua viee
nang

thue d
eac
bUde dem
nay,
Trung Quo'c tang gia thanh xe nhap khau
ma khong vi pham cae diiu khoan WTO.
d Trung Quo'c, cae cong ty nUde ngoai
khong dupe phep buon ban xe nhap khau,
trvl
trUdng hdp
cae
c6ng ty
nay
lien doanh
vdi vdi mot cong ty eiia Trung Quo'c. Cdc
loai xe sang trpng cua Ddc nhU Mercedes,
BMW, Audi eiing phai trai qua 50.000 km
chay thd, phai kiem tra tieu cbuin khdi
thai "Euro 1", mac dii tat ca
cae
xe san
xuat d chau Au diu da phai thda man tieu
cbuin khdi thai cao bdn nhiiu la "Euro
4".
The nhUng, phin
Idn
loai xe sang
trpng cua
Diic
diu khong vUdt qua dUde

cuoc sat bach nay, ddn gian la do nhan
vien kiem tra (ed' y) diiu khien
may
do
khdng chinh xae. Chuyen ra't
thudng
xay
ra d Trung Quo'c la cdc xe nhap khiu diu
bi hai quan giii lai de kiim tra cae thiing
gd ddng gdi xe cd eon trung hay kh6ng.
Ta't ea
ca
e phien t
oai
nay diu phuc vu
mot mue dich duy nha't:
Ipi
nhuan
tii
xe
nhap khau giam, mde dp nhap khau
giam, eac nha san xua't phai mang edng
nghe san xua't xe
vao
Trung Quo'c de sin
xua't tai ehd.
5.
Chu trong
cae linh
vuc nhay cam, than

trong khi md cua thi trucmg dich vu, nha't la
thi trudng tai chinh
Day
la bai hoc kinh nghiem c6 y nghia
dae biet quan trpng, khong
chi
do'i vdi va'n
de diiu chinh ebinb
sach
ngoai thUdng,
ma
edn ea do'i vdi toan bp nin kinh te da't
nude. Nhu tren da phan tich, qua trinh
md eda nen kinh te d Trung Qud'e dUdc
can
nhac kha ky
lUdng
cae linh
viic
cd anh
hudng den dn dinh kinh te xa hpi, nhiing
nganh
sik
dung nhiiu lao dong, ehiem vi
tri th en e h6't t rong nin k inh t e, nbflng
nganh ma sii
thay d6i anh hudng den on
dinh kinh te
vi
mo nhu ngan hang, phan

ph6'i. Trung Qu6'e la nUde dang trong qua
trinh ehuyen ddi, kinh te thi trUdng
chUa
hoan thien, vi vay, Trung Quo'c rat than
trpng trong viee md ciia ddi vdi mot so' linh
viie
dich vu nhay cam nhU ngan bang, bao
hiem, thi trUdng chdng khoan, van boa,
giao due Ndu
ngan bang
nUde ngoai
dUdc
kinh doanh tiin te thi kbi bp
nang
lai
sutft
len
ngUdi
dan se rut tiin tai
cae
ngan hang
trong nUde de gvii vao nbflng ngan hang
nUde ngoai vdi lai suit cao hdn va se tao ra
khd khan ebo
ngan
hang trong nUde. Ngan
hang, tiin te la nbflng cdng cu diiu tiet vi
m6,
neu do vd se
dUa

den nbflng hau qua
khon ludng. Trong
linh viic
chflng khoan
cung tUdng
tii
nhU
vay
bdi nUde ngoai da
CO
nhieu kinh nghiem, trong khi boat dong
chiing khoan do'i vdi Trung Quo'c con mdi
me,
ehUa
eo kinh ngh iem. Do dd, trong
Hnb vTic ngan
hang, cae ngan hang
nUde
ngoai khong di dang tham nhap thi
trUdng Trung Qudc, mac dii Trung Qudc
da thoa man nbflng diiu khoan gia nhap
72
NGHllN
CUfU
TRUNG QUdC so
1(113)
-
2011
Kinh nghiem cua Trung Qudc
WTO.

Bdi vi, khi mot ngan hang nU6c
ngoai mu6'n md chi nhanh d Trung Quo'c,
tbi phai dat tiin the chap hang trieu dola,
Neu
ngan
hang nao muon kinh doanh bing
Nhan dan
te, thi doi hdi the cha'p nay se
tang len ga'p rit nhiiu lin. Do dd, it ngan
hang nUdc ngoai cd du kha nang de md ehi
nhanh doc lap
lam an
tai Trung Quo'c.
Mue tieu eua Trung Qu6'e trong linh
viic
tai chinh
la
ra't r5
rang
va kh6n kheo:
Cae
ngan
hang nUde ngoai tao sflc ep vdi
cae ngan
hang trong
nUde,
nhUng cae ngdn
hang
nUdc ngoai khdng dUde ehiem thi
phin qua

Idn
trong
linh viic
nay.
De dat
muc tieu do, Trung Qu6'e eho
eac
ngan
hang nude ngoai diu tU
vao cae ngan
hang
trong nUde vdi tU each
la
mot cd ddng nho,
vo'n diu tu nUdc ngoai khdng
dUdc
qua
25%,
trong dd mot nha diu tU khong dUdc
phep
qua
20%.
Chii^n lUde nay
nhim vao
ba muc dich: tbd nhit, vdi tU each
la
ed
dong nho,
eac ngan hang
nUde ngoai khdng

ed du
so'phieu
de tham gia quyet dinh; tbd
hai,
muo'n eho diu tu eua minh ed hieu
qua,
thi
cae ngan hang nUdc ngoai phai
cung cap kien
thflc,
cong nghe trong
linh
viic
tai ehinh eho
cae
ngan hang Tr ung
Qud'e; thfl ba, eo
sii
diu tU
ciia
eac
ngan
hang danh tieng tren the gidi, gia tri eua
cae ngan hang Trung Qud'e tang len
dang
ke,
va
qua dd,
cae
nha diu

tU
khae ciing
chu y den.
TUdng tii
nhu trong nganh
ngan
hang,
nganh phan phoi, cung
dUdc can
nhac ky khi
md eda thi trUdng. Vdi 15 trinh md eda hdp
ly, nganh phan pho'i eua Trung Quo'c khong
bi
ap liic
canh tranh thau tom
tfl phia eac
hang
phan
phoi
Idn
cua nUdc ngoai, trai
lai.
dUde
md rong va vUdn len nim gifl vi tri
tho'ng linh d cae thanh ph6'ldn.
6. Nhanh chong xay dung
cae
bien
phap ling pho vdi nhurng dieu khoan
"bat loi" cua WTO

Khi Trung Qud'e cam
ki^t
5 nam sau md
cda quyin bdn buon diu md nhap khau, cd
nhiiu ngUdi lo ngai
nganh
ban buon, ban
le diu md bi x6 day manh khdng chiu noi.
NhUng cdc nha lanh dao Trung Qud'e
khang dinh ring,
vinh
vien kh6ng, hoac it
ra eung khong the md eiia quyin ehuyen
doanh nhap khiu diu md. 5 nam sau viee
nhap khiu diu md vin do 3 tdng cong ty
cua Trung Quo'c la: Tdng eong ty
hoa
dau,
Tdng eong ty boa chat Trung Quo'c, Tong
cong ty diu md khi dot, doc quyin nhap
khiu.
cae
doanh nghiep nUdc ngoai muon
ban
buon phai den mua diu d md Dai
Khanh, hoac d Tong cong ty boa dau
Trung Qud'e de ban buon, chi
dUde lam
ngUdi ban
hang ca'p 2.

Nhu
vay,
thiic hien chinh
sach
nay da
lam giam bdt di nhieu y nghia eua viee
cam ket 5
nam
sau md eiia thi trUdng ban
budn diu md nhap khiu khi cam ket vdi
WTO.
Vi the, ding sau nbflng ldi cam kit
can phai cd nbflng ed che v a b ien p hap
tUdng
flng de kiim ehe, do
la
diiu quan
trpng. Mot vi du nfla, Trung Quo'c cam kit
sau 2 nam, 12 thanh ph6' se dUde md eda
"eho phep"
eac
e6ng ty bao hiem eua nUde
ngoai vao lam an. Nhiiu ngUdi eho rang
budc di nhu
vay
la qua
Idn.
NhUng theo
each
cua Trung Qud'e, thi viec "eho phep"

khong nha't thiet va kh6ng ddng nghia
mud'n
la dUde, ma cdn phai cd
sii
phe
chuan. Hai cdi do ra't khae xa nhau. Trung
NGHllN
CUU TRUNG QU6C so
1(113) -
2011
73
NGUYEN
THI THANH XUAN
Quo'c eung
ap
dung thiie td tii My. NgUdi
My tfl trUde den nay khdng ndi la "khdng
cho phep", nhUng ra't nhiiu viee khi thiic
te lam bp lai thiic hien "kh6ng cho phep".
My tfl trUdc tdi nay ehUa hi ndi eac dia
phUdng
ciia
nUde My khdng eho phep md
eiia vdi nUde ngoai, nbflng eac ngan hang
c6ng th Udng,
ngan
hang nUd e ngo ai e
lia
Trung Quo'c di nghi dat ebi nhanh tai My
da hdn 10

nam
vin ehUa dUde phe chuan,
Nhu vay, eho phep kh6ng eo nghia la nha't
dinh phai phe chuan. Vi the, vdi each "eho
phep"
eua Trung Qud'e nhU vay, sau 2 nam
cae cong ty bao hiem
nUde
ngoai mudn
vao
kinh doanh tai 12 thanh ph6' ciia Trung
Qud'e "cin phai phe chuan
tflng
cong ty
mot"; ed dUdc cap gia'y phep hay kh6ng edn
phai xem xet nha nUde ed ein hay kh6ng,
diiu kien eo phu hdp hay kh6ng.
Tbiic h ien c ac bien
phap
fl ng p hd vdi
nbflng diiu khoan
'TDa't
ldi" khi cam kit vdi
WTO neu tren, tbiic
sil la
Trung Quo'c da
khong thiic hien nghiem tue
cae
cam ket,
nhUng lai khong bi quy la vi pham diiu

luat. Diiu do tao thuan ldi eho
sii
phat
trien va trdi day eua cdc doanh nghiep
Trung Quo'c.
TUdng
tii
nbu Trung Qudc, cang hpi
nhap kinh te qu6'e te
sau
rong hdn tbi kha
nang bi khdi kien lien quan de'n thUdng
mai cang cao. Tfl 1994-2009, Viet Nam
chiu tdng eong 42 vu kien chdng pha gia,
cho'ng trd ca'p va
tii
ve
thUdng
mai. Rieng
tfl nam 2007 den nay, eo 13 vu khdi kien
lien quan den Viet Nam. Trong thdi gian
tdi,
nhiiu hang hda ciia Viet Nam se phai
do'i mat vdi cdc vu kien thUdng mai, dae
biet la
cae
vu kien lien quan din cho'ng trd
ca'p trong nude do ehinh phii sii dung
nhiiu bien phap
khae

nhau trong giai
doan suy giam kinh
ti.
Do la nen kinh te
phi thi
trUdng
trong WTO nen kha nang
thing kien cua Viet Nam khdng cao. Day
la
tac
dong tieu
ciic
ciia cam kit WTO ddi
vdi nin kinh ti. Tuy nhien, cung cin nhan
thflc ring, chiing ta
chUa
eo nbflng bien
phap hflu hieu de giam bdt nbflng thiet
hai tfl cdc vu kien tranh cha'p thUdng mai,
ke ea tfl phia nha nUde va doanh nghiep.
The ehe' kinh te nUd c ta cin p hai hoan
thien hdn nfla theo hUdng thi trUdng, eac
doanh ng hiep phai tua n thii n hflng qu y
dinh trong thUdng mai quo'c td.
7.
Dieu
chinh
chinh sach ngoai
thuong dong thoi vdi viec dieu chinh
dong bo eac the che kinh te

Nhu tren da phan tieh, eai
each
kinh te
theo hudng hpi nbap phai tuan
tbii
nguyen
tic cai each ddng bp
cae
the ehe kinh te thi
trUdng nhu the ehe sd hflu, the ehe quan ly
nganh, the ehe 6n dinh
vl
md, the ehd
quan ly rui ro va bao hiem xa hpi. Dieu
nay la bet sflc ein thiet de duy tri
sii
phat
trien bin vflng. Trung Quo'c cung dat ra
muc tieu nay nhflng ehUa thflc hien mot
each triet de. Sau khi gia nhap, Trung
Quo'c
qua
ebu trpng den phat trien kinh te,
nin kinh te phat triin nong, chfla diing
nhiiu nguy ed mat can do'i va thieu bin
vflng.
Do do, dieu eh inh chinh sach thUdng
mai phai phuc vu duy tri
dUdc td'e
dp phat

trien kinh te thieb hdp. PhUdng thflc tang
trudng phai
hUdng
theo ca chiiu rong
va
chieu
sau,
neu
ehi
chu trpng tang trudng
dat toe dp cao, se xua't hien viee tang cao
74
NGHllN
Ciiu
TRUNG QU6C
so 1(113)
- 201
Kinh nghiem cua Trung Qudc
diu tu, lam phat tang, vat gia tang, anh
hudng den dn dinh kinh te, din theo
sii
bat 6n vi van boa, ehinh tri, xa hpi. Ben
canh dd, eung khong the duy tri tang
trfldng thip, vi nhfl vay se dan den tinh
trang thit nghiep, eac doanh nghiep se bi
thua 16, anh bfldng manh den nin kinh te.
Khi gia nhap WTO, se khien
lUdng
hang
boa nhap khau va xuat khau tang

manh do thue quan giam hay hi
xoa
bd.
Nhfl vay, hang
hoa
se tran
ngap
thi trfldng
trong khi
sii
can thiep va
sii
kiem soat cua
nha nUde
vao
thi trUdng se giam so vdi
trUde day, do d6 viee diiu ehinh the ehe
thUdng mai phai tinh den ldi ich cua ngUdi
dan,
nbflng ngfldi tieu dung cudi eung.
Khi thUdng mai phat triin manh, viee
diiu
ehinh
the ehi din den tang trfldng
kinh te nhanh, eung la qua trinh phan hda
giau ngheo, thfldng c6
sii
chenh lech qua
Idn
gifla thanh tbi

va
ndng thon, vi du
nhfl, chenh lech vi thu nhap, phan phoi
khong cdng bing. Cin phai dung cdc ehinh
sach de thu hep khoang each chenh lech,
CO
the trieh mot phin
ngan
sach trong viec
xoa
doi giam ngheo. Diiu nay ed
tac dung
trong viec gifl gin 6n dinh xa hpi.
De dam bao cho
sii
phat trien eua da't
nude, Trung Quo'c da tieh
eiic
tbiic hien
nhflng bien phap nham giam bdt nbflng
mau
thuan gay gat gifla tang trUdng kinh
te vdi cdng bing
xa
hpi, thiie hien viee kit
hdp tang trudng kinh te vdi e6ng bang xa
hpi.
Chinh phu luon dfla ra cae bien
phap
giai quyet eac va'n di xa hpi nhU, khic

phuc tinh trang ngheo ddi,
sii
tut hau ve y
te,
giao due, nan tha't nghiep.
Ngan sach
nha
nUde
tang eho
eac
dich vu cong cdng,
cho he tho'ng an sinh xa hpi. Chinh sach
Uu tien phat trien n6ng nghiep, nong thon
dUde trien khai rong khip. Gan
sii
tang
trudng kinh te vdi cdng bing xa hpi, chinh
la bfldng den
sii
phat trien kinh te bin
vflng d Trung Quo'c.
Ngoai ra, chinh
sach
phat trien qua
nhanh va manh, khong quan tam dung
mfle da
dan
den nan 6 nhiem m6i trUdng
nghiem trpng. Hdn 60%
Ifldng

nUde
eiia
Trung Quo'c bi 6 nhiem, doc hai, bdi
cae
boa cha't
va
chat thai eong nghiep. Theo
Ngan
hang the gidi (WB), trong so' 20
thanh pho' bi 6 nhiem nang nha't the gidi,
CO
tdi 17 thanh
pho'la
ciia Trung Qud'e.
Sii
tang trfldng nhanh chdng eua nin kinh te'
van
phai dfla vao buon
ban
nUde ngoai va
phai tra gid bing bao phi nang
lUdng
cao,
6 nh iem cao De gia i quyet ti nh tra ng
mdi sinb, gia tang n6
liie
bao ve moi
trfldng, bao ve ngudn tai nguyen, cae nha
lanh dao Trung Qud'e da dfla ra ke hoach
phat trie n m di, trong dd da c bi et eh u y

phat trien nen kinh te tri thflc, tao ra ham
lUdng
cha't xam cao. Viec theo dudi mot
nin kinh te tri thflc
la
con dfldng duy nhat
giup Trung Qud'e diiu boa
va
gin va'n di
bao ve moi trUdng vdi sfl tang
trudng
kinh
te toe dp cao, phdt trien ben vflng.
Ngay sau khi
dflde
la thanh vien cua
WTO,
Trung Quo'c da nhanh chong dieu
ehinh, thflc hien mot loat cae bien phap,
ehinh sach
va ap
dung
sau
rong tfl Trung
Udng xuo'ng eac dia phUdng. Dd la cae bien
phap:
thflc diy manh me nen kinh te phat
trien theo
budng
thi trUdng, xay diing he

NGHllN
CUU
TRUNG
QUOC
so
1(113)
-
2011-
75
NGUYEN
THI THANH XUAN
tbdng quan ly theo cae nguyen tie eua
WTO;
Diiu ehinh quy boach nganh, dae
biet la
nganh
ndng nghiep, theo
hUdng
Uu
tien nganh ed ldi the' va eho xua't khau;
Thu hut vd'n va e6ng nghe tfl ben ngoai,
chu trpng cong nghe cao, chuan hda
ehi
tieu, thong so' ky thuat;
ap
dung ban
ngaeh thud quan do'i vdi mot so'
nganh
di
bi tdn thUdng, hoac di cd tdc dong xa'u den

ddi sdng eua ngUdi nong dan; Tao diiu
kien eho cdc doanh nghiep vfla
va
nho
phat trien thong qua quy phat trien
(khuyen khich
eac
doanh nghiep
Idn
diu
tu ra nude ngoai, tao diiu kien giai quye't
van di lien quan tdi cae vu kien cho'ng
ban
pha gia, khuyen kbieb giao dich dien tfl,
ho trd dang ky thfldng hieu, phat trien ket
ca'u ha ting ); H6 trd cho cae doanh
nghiep diu tau, tao diiu kien thue day
lien ket, hdp
tac
kinh doanh; Dao tao
ngudn nhan
liie
th6ng qua
cae
khoa hpc
bdi dfldng, cong
tac
truyin thdng; Ph6'i hpp
dao tao gifla vien, trfldng, trung tam,
va

bp
nganh; Bao ve moi trfldng sinh thai thdng
qua viee
xay
diing eac khu sinh thai nong
thon, khu phat trien bin vflng ndng thon,
khu nong nghiep sach, khu n6ng sin sach,
khu nong san hflu ed.
Chang ban, Trung Qu6'e da
ap
dung mot
so diiu ehinh va bien phap, ehinh sach d
tinh Quang Tay, khi Trung Quoc da la
thanh vien eua WTO nhfl
sau*^^:
- To ehfle eac doan di khao
sdt
d nfldc
ngoai de nghien eflu kinh nghiem eua cdc
nfldc khi gia nhap WTO.
- Xua't ban
sach
tuyen truyin kien thflc
vi eac nguyen tac cua WTO, cae hiep dinh
trong WTO, trong dd eo hiep dinh vi ndng
nghiep; tuyen truyin ve cd hpi
va
thach
thflc ciia Quang Tay khi Trung Qudc la
thanh vien cua WTO.

- To ehfle
Idp
hpc gidi thieu cae nguyen
tac cua WTO; noi dung cae hiep dinh trong
WTO;
pho b ien n hflng nghien cflu p han
tieh
thdeh
thflc, ed hpi eua viec thflc hien
cae
cam ket WTO do'i vdi Trung Qud'e noi
ebung, eflng nhU d6'i vdi
tinh
Quang Tay
ndi rieng. Cae hoc vien
la can
bp, nha
nghien cflu vi ndng nghiep, triic tiep tham
gia phan tich thach thflc va ldi the canh
tranh cua nong nghiep Quang Tay, sau do
thao luan, dfla ra kien nghi cu the dieu
chinh quy hoach
va
ehinh
sach,
bien phap
kha thi phat trien do'i vdi nong nghiep.
- O tinh ngfldi ta thanh lap quy phat
trien tao diiu kien cho
cae

doanh nghiep
vfla va nhd phdt trien. Quy phat trien giup
cae doanh nghiep diu tau nhim ldi
kdo cae
hdp
tac
xa (hdp
tac xa
chuyen nganh, hdp
tac
xa cung tieu, hiep hpi chuyen nganh
va
nganh nghi ndng nghiep) eung phat trien;
giup
eac
doanh nghiep trong nUde xfl ly eac
vu kien vi
ban
pha
gia;
tao diiu kien de
eac doanh nghiep giao dieb thdng qua
thfldng mai dien td; thanh lap trung tam
giao dich thUdng mai ho trd cho cae doanh
nghiep xuat khau; ho trd
cae
doanh nghiep
dang ky thfldng hieu (nhim sfl dung qui
che toi hue qud'e); ho trd phat trien cd sd
ha tang (thuy ldi, dUdng xa ),

-
xay
diing tieu chuin cha't
lUdng,
ky
thuat san xua't, ehe' bien cha't
lupng
cao
cho thi trfldng trong nUdc va xua't khau.
Khuyen khich
eac
doanh nghiep xin ca'p
76
NGHllN CUfU TRUNG QUdC
so 1(113)-2011
Kinh nghiem eua Trung Qudc
chflng chi quo'c td ISO 9001, ISO 14000 vi
moi trUdng.
- Bao ve mdi trfldng sinh thai d
tinh
bang each xay diing cae khu sinh thai
nong thdn, khu ndng thdn phdt trien bin
vflng, khu rflng bao bp
va
khuyen khich
nong dan sii dung hep ga sinh hpc, ddng
thdi ket hdp giai quyet nang Ifldng eho
nong dan. Den thang 12 nam 2005 da xay
diing xong 11 khu bao tdn thien nhien ca'p
qud'e gia; ed 2,7 trieu bep ga sinh hpc dflde

dfla vao sfl dung,
chie^m
34,2% bp cd bep
ga; 50 khu thi diem rau sach; 182 khu
nong san sach; 26 khu n6ng san "hflu cd".
Tai Que' Lam, vdi phfldng eham lam eho
cdc bp gia dinh sdng sach se, nang cao
hieu qua eua boat dong ndng nghiep, da
xdy diing dUde cae md hinh dien hinh d
nong thdn nhfl "chan nu6i - bep ga - trdng
cdy"
(phan chuong ed dflde tfl chan nuoi
dung lam nguyen lieu eho bdp ga sinh hoc,
chat thai sau khi dot dflde dung bdn eho
cay trdng) va "ruong lua - ca - den" (ea ed
the
an
cae eon
sau
bp vay xung quanh den
do thip sang, phdn ca dUde dung de bdn
eho ruong lua).
CHU THICH:
(1) Theo Vien Nghien cflu quan ly T,W
TAI LIEU THAM KHAO
1,
PGS, TS, Nguyin
Kim
Bao (2006), Gia
nhap WTO, Trung Quo'c lam gi vd

diic/c
gi?,
Nxb The
gidi.
2,
Cdc Nguyen
DUdng
(2006), Trung
Quoc 10 ndm ddu the ky XXI: phdt trien vd
hap
tdc.
Tap chi Nghien cflu Trung Quo'c sd
1/2006,
3.
Nguyin Thanh Ha (2006), Kinh
nghiem ciia Trung Qudc tren con
diidng
gia
nhap WTO, Nha xua't ban
Tu
phap.
4.
PGS, TS. Vo Dai LUdc (Chu bien)
(2004),
Trung Qudc gia nhap td
chae
thiidng
mgi the gidi: Thdi cd vd thach thac, Nha xua't
ban Khoa hpc xa
hpi.

Ha Noi.
5.
PGS, TS. Vo Dai LUdc (2008), Thdm
Quyen phdt trien thdn ky, hien dgi hod, quoc
tehod.
Nha xua't ban The gidi.
6. PGS, TS. Do Tien Sam (2005), Trung
Quo'c
gia nhap WTO - Kinh nghiem vdi Viet
Nam,
Nha xua't ban Khoa hpc xa hpi, Ha noi.
7.
PGS, TS. D6
Tien
Sam (2008), Vdn
de tam nong d Trung Qudc: thitc trgng vd
gidi phdp, Nha xuat ban Tfl dien Bach khoa,
8.
GS, TS, Vo Thanh Thu - GS, TS,
Doan Thi Hong Van - GS, TS, Nguyin Dong
Phong (2009): Cam nang phong
ngaa
vd ddi
pho vdi cdc vu kien chong bdn phd gid doi vdi
hdng xudt khdu Viet Nam, Nha xuat ban
Lao dong - Xa hpi.
9. He Fancass (19-05-2009), http://
www.eaber.org/intranet/documents
lO.Vo
Tri Thanh & Nguyen Anh Duong

(2009),
Vietnam after Two Years of WTO
Accession: What Lessons Can Be Learnt?,
ASEAN Economic Bulletin Vol, 26, No,l,
pp,115-1135
11,
PhUdng Thao, Ngogi
thitang
Trung
Quoc lap ky luc trong ndm 2010,
http://tamnhin,net,
12,
Viet PhUdng, Ngogi thitang Trung
Quo'c
ndm 2010, ,
13,
Trien vpng cua ngoai
thUdng
Trung
Quo'c trong nam 2011
http://ttnn,com,vrL/country/52/news/28720,
NGHIEN
CIJU
TRUNG QUOC
so
1(113)
-
2011-
77