Tải bản đầy đủ (.pdf) (24 trang)

Tiểu luận thiết kế một số trò chơi văn học giúp học sinh tiểu học cảm thụ văn học qua phân môn tập đọc

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (319.79 KB, 24 trang )

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC QUY NHƠN


TIỂU LUẬN
THIẾT KẾ MỘT SỐ TRÒ CHƠI VĂN HỌC GIÚP HỌC SINH
TIỂU HỌC CẢM THỤ VĂN HỌC QUA PHÂN MÔN TẬP ĐỌC

Giảng viên hướng dẫn

: TS. Phạm Thị Ngọc Hoa

Học viên thực hiện

: Hồ Thị Tuyết Mai

Mã số học viên

: 8251111008

Lớp

: Lý luận và phương pháp dạy học
Giáo dục Tiểu học K25A

Quy Nhơn, tháng 05/2023


MỤC LỤC
MỞ ĐẦU..............................................................................................................1
1. Lí do chọn đề tài............................................................................................1


2. Mục đích nghiên cứu.....................................................................................2
3. Phạm vi nghiên cứu.......................................................................................2
4. Các định nghĩa trong đề tài............................................................................2
NỘI DUNG...........................................................................................................4
Chương 1. Cơ sở lý thuyết..................................................................................4
1.1. Tầm quan trọng của việc cảm thụ văn học qua phân môn tập đọc.............4
1.1.1. Tầm quan trọng của văn học trong quá trình học tập........................4
1.1.2. Lợi ích của cảm thụ văn học đối với học sinh tiểu học qua phân
môn tập đọc...........................................................................................................5
1.2. Các bước thiết kế một số trò chơi văn học giúp học sinh Tiểu học cảm thụ
văn học qua phân môn Tập đọc.........................................................................7
1.2.1. Xác định mục tiêu:............................................................................7
1.2.2. Chọn tác phẩm văn học:....................................................................7
1.2.3. Thiết kế hoạt động chơi:...................................................................7
1.2.4. Tạo tài liệu hỗ trợ:.............................................................................7
1.2.5. Thực hiện trò chơi văn học:..............................................................7
1.2.6. Đánh giá và phản hồi:.......................................................................7
1.3. Các nguyên tắc lựa chọn và tổ chức trò chơi dạy học Học vần.................8
1.3.1. Các nguyên tắc lựa chọn trò chơi......................................................8
1.3.2. Các nguyên tắc tổ chức trò chơi........................................................8
Chương 2. Thiết kế các trò chơi văn học giúp cảm thụ văn học qua phân
mơn tập đọc..........................................................................................................9
2.1. Trị chơi 1: "Phiên điều tra thám tử văn học".............................................9
2.1.1. Mô tả trị chơi....................................................................................9
2.1.2. Mục tiêu và lợi ích............................................................................9
2.1.3. Cách thức triển khai........................................................................10


2.2. Trị chơi 2: "Vở kịch nhỏ"........................................................................11
2.2.1. Mơ tả trị chơi..................................................................................11

2.2.2. Mục tiêu và lợi ích..........................................................................11
2.2.3. Cách thức triển khai........................................................................11
2.3. Trị chơi 3: " Tìm kho báu từ vựng...........................................................12
2.3.1. Mơ tả trị chơi..................................................................................12
2.3.2. Mục tiêu và lợi ích..........................................................................13
2.3.3. Cách thức triển khai........................................................................13
2.4. Trị chơi: Nghe đọc đoạn đốn tên bài.....................................................14
2.4.1. Mơ tả trị chơi..................................................................................14
2.4.2. Mục tiêu và lợi ích..........................................................................14
2.4.3. Cách thức triển khai........................................................................15
2.5. Trò chơi : Ghép các dòng thơ thành bài...................................................16
2.5.1. Mơ tả trị chơi:.................................................................................16
2.5.2. Mục đích và lợi ích:........................................................................16
2.5.3. Cách thức tiến hành.........................................................................17
KẾT LUẬN........................................................................................................19
TÀI LIỆU THAM KHẢO................................................................................21


MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài
Trong ngữ cảnh giáo dục hiện đại, việc khuyến khích học sinh tiểu học
yêu thích và cảm thụ văn học đã trở thành một mục tiêu quan trọng. Văn học
không chỉ là một phần của chương trình giảng dạy, mà cịn mang trong mình
những giá trị văn hóa sâu sắc, khuyến khích tư duy sáng tạo và phát triển kỹ
năng ngôn ngữ cho học sinh. Tuy nhiên, việc giảng dạy văn học trong phân môn
tập đọc thường gặp một số thách thức, đặc biệt là trong việc tạo sự kết nối giữa
học sinh và các tác phẩm văn học.
Để giải quyết thách thức này, một phương pháp tiếp cận mới và hấp dẫn
là sử dụng trị chơi văn học trong q trình học tập. Trị chơi văn học khơng chỉ
mang tính giải trí, mà cịn tạo ra một mơi trường tương tác và thú vị, giúp học

sinh tiếp cận với văn học một cách sinh động và sáng tạo. Điều này giúp họ phát
triển khả năng cảm thụ, hiểu sâu và tạo mối quan hệ tình cảm với các tác phẩm
văn học.
Trong khóa luận này, chúng tôi tập trung vào việc thiết kế một số trò chơi
văn học nhằm giúp học sinh tiểu học cảm thụ văn học qua phân môn tập đọc.
Mục tiêu của khóa luận là nghiên cứu và phát triển các trò chơi văn học phù hợp
với đặc điểm tuổi và mức độ phát triển của học sinh tiểu học, từ đó tạo ra một
mơi trường học tập sáng tạo, kích thích và thú vị. Đồng thời, các trị chơi văn
học giúp học sinh phát triển các kỹ năng xã hội, như kỹ năng giao tiếp, hợp tác
và tư duy logic. Nhiều trị chơi cũng có tính cạnh tranh, giúp học sinh rèn luyện
kỹ năng cạnh tranh một cách lành mạnh và đồng thời giúp học sinh thưởng thức
niềm vui khi tham gia vào trò chơi.Cuối cùng, các trò chơi văn học cung cấp cho
học sinh cơ hội để khám phá và tìm hiểu các tác phẩm văn học khác nhau, từ đó
khơi dậy sự tị mị và ham muốn học tập. Hơn nữa, thiết kế các trò chơi văn học
cũng giúp giáo viên tiết kiệm thời gian và tăng tính hiệu quả trong việc áp dụng
phương pháp dạy học sáng tạo, hấp dẫn.
1


Chính vì vậy, chúng ta cần thiết kế một số trò chơi văn học phù hợp cho
học sinh Tiểu học, nhằm giúp học sinh tiếp cận và hiểu sâu hơn về các tác phẩm
văn học, đồng thời trau dồi kỹ năng đọc hiểu và phân tích văn học. Bằng cách
ứng dụng trị chơi văn học vào giảng dạy nên tơi chọn đề tài “Thiết kế một số
trò chơi văn học giúp học sinh Tiểu học Cảm thụ văn học trong phân mơn
Tập đọc”
2. Mục đích nghiên cứu
Mục tiêu của khóa luận là tạo ra các trò chơi văn học hấp dẫn và phù hợp
với học sinh tiểu học, tạo cơ hội cho họ cảm thụ văn học và phát triển kỹ năng
ngơn ngữ thơng qua q trình chơi. Chúng tơi hy vọng rằng khóa luận này sẽ
đóng góp vào việc nâng cao chất lượng giảng dạy văn học cho học sinh tiểu học

và khuyến khích sự yêu thích văn học từ giai đoạn đầu của họ.
3. Phạm vi nghiên cứu
Nghiên cứu sẽ tập trung vào phân môn Tập đọc trong chương trình giáo
dục Tiểu học, tập trung vào các học sinh đang học lớp 1 đến lớp 5.
Các trò chơi văn học sẽ được thiết kế để phù hợp với độ tuổi và động lực
học tập của học sinh tiểu học, có tính tương tác, độc đáo, truyền đạt văn học một
cách thú vị và ngắn gọn để học sinh có thể dễ dàng tiếp cận. Nghiên cứu sẽ
khơng tập trung vào các phương pháp giảng dạy của giáo viên hoặc ảnh hưởng
của môi trường học tập đến khả năng cảm nhận và thấu hiểu văn học của học
sinh.
4. Các định nghĩa trong đề tài
Trong đề tài "Thiết kế một số trò chơi văn học giúp học sinh Tiểu học Cảm
thụ văn học trong phân mơn Tập đọc", có một số định nghĩa cần được làm rõ:
Trò chơi văn học: là các hoạt động chơi và học có tính tương tác, giúp học
sinh tiểu học tiếp cận với văn học một cách thú vị và phát triển khả năng hiểu và
tác động đến các tác phẩm văn học.

2


Cảm thụ văn học: là quá trình học tập và trải nghiệm các tác phẩm văn
học để hiểu rõ và ngưỡng mộ giá trị nghệ thuật và triết lý được thể hiện qua các
tác phẩm đó.
Phân mơn Tập đọc: là một phân mơn của chương trình giáo dục Tiểu học,
có nhiệm vụ giúp các em tiếp cận với các tác phẩm văn học, rèn kỹ năng đọc
hiểu và khả năng suy nghĩ, phân tích văn học.
Khả năng cảm nhận và thấu hiểu văn học: là khả năng hiểu rõ, đánh giá và
đưa ra nhận xét, suy ngẫm về các yếu tố nghệ thuật và triết lý trong các tác phẩm văn
học từ các thông tin trong truyện, thơ, ca dao, tục ngữ và các tài liệu văn bản khác.
Tiểu học: cấp học đầu tiên trong hệ thống giáo dục phổ thông, dành cho

học sinh từ 6 đến 11 tuổi, bao gồm lớp 1 đến lớp 5.
Các định nghĩa trên sẽ giúp định hình rõ ràng hơn về các khái niệm quan
trọng trong đề tài và giúp hiểu rõ hơn về mục đích và phạm vi của nghiên cứu.

3


NỘI DUNG
Chương 1. Cơ sở lý thuyết
1.1. Tầm quan trọng của việc cảm thụ văn học qua phân môn tập đọc
1.1.1. Tầm quan trọng của văn học trong quá trình học tập
Trong q trình học tập của phân mơn tập đọc, văn học đóng vai trị vơ
cùng quan trọng trong việc phát triển kỹ năng đọc và tạo ra sự cảm thụ văn học
cho học sinh tiểu học. Văn học không chỉ là những câu chuyện, tác phẩm nghệ
thuật mà còn là cánh cửa đưa chúng ta vào một thế giới tưởng tượng và tri thức
phong phú.
Khi học sinh tiếp xúc với văn học, họ không chỉ đọc được những dòng
chữ trên trang sách, mà còn được trải nghiệm và cảm nhận một cách sâu sắc về
cuộc sống, nhân vật, và giá trị con người. Nhờ văn học, học sinh được khám phá
những câu chuyện hấp dẫn, những tình huống đầy thách thức và những giá trị
văn hóa đa dạng. Qua việc đọc và thảo luận về các tác phẩm văn học, học sinh
phát triển khả năng suy ngẫm, phân tích và đánh giá một cách sáng tạo.
Văn học cũng đóng vai trị quan trọng trong việc mở rộng kiến thức văn
chương của học sinh. Họ được tiếp cận với các tác phẩm của các tác giả nổi
tiếng và được khám phá các thể loại văn học đa dạng như truyện ngắn, thơ, tiểu
thuyết và văn bản phi hư cấu. Qua việc đọc và nghiên cứu văn học, học sinh tiếp
thu được những kiến thức văn hóa, lịch sử và xã hội, đồng thời phát triển khả
năng tư duy sáng tạo và sự nhạy bén với ngơn ngữ.
Ngồi ra, văn học cịn góp phần tạo ra niềm đam mê và tình u đối với
ngơn ngữ và văn chương ở học sinh tiểu học. Khi học sinh được trải nghiệm

những câu chuyện hấp dẫn, những nhân vật đáng yêu và những tình huống thú
vị qua văn học, họ sẽ dần phát hiện ra rằng ngơn ngữ có sức mạnh kỳ diệu để
biểu đạt cảm xúc, tưởng tượng và ý nghĩa. Họ sẽ tìm thấy niềm vui và sự hứng
khởi trong việc đọc và khám phá những tác phẩm văn học mới, và điều này sẽ
khơi dậy niềm đam mê và ham muốn khám phá thêm về văn chương.
4


Qua văn học, học sinh cũng có cơ hội trau dồi kỹ năng ngôn ngữ và văn
phạm. Việc đọc những tác phẩm văn học giúp học sinh làm quen với các từ
vựng, ngữ pháp và cấu trúc câu phong phú. Họ học cách sử dụng ngôn từ một
cách đa dạng và sáng tạo, từ đó nâng cao khả năng viết và diễn đạt của mình.
Văn học khơng chỉ là một công cụ hỗ trợ trong việc học tập văn phạm, mà còn là
nguồn cảm hứng để học sinh trau dồi và phát triển khả năng sáng tạo trong việc
sử dụng ngơn ngữ.
Ngồi ra, văn học cịn mang đến cho học sinh tiểu học những giá trị tinh
thần và đạo đức. Qua những câu chuyện văn học, họ được tiếp xúc với các giá
trị nhân văn, như lòng tử tế, lòng dũng cảm, tình u thương và sự cơng bằng.
Những giá trị này khơng chỉ giúp học sinh hình thành nhân cách và đạo đức, mà
còn trở thành nguồn cảm hứng để họ sống và hành động đúng theo những
nguyên tắc cao quý trong cuộc sống hàng ngày.
Tóm lại, văn học đóng vai trị khơng thể thiếu trong q trình học tập của
phân môn tập đọc ở học sinh tiểu học.
1.1.2. Lợi ích của cảm thụ văn học đối với học sinh tiểu học qua phân
môn tập đọc
Cảm thụ văn học qua phân môn tập đọc không chỉ đơn thuần là việc đọc
và hiểu nội dung của các tác phẩm văn học mà cịn mang lại lợi ích vượt ra
ngồi khả năng đọc và viết. Cảm thụ văn học giúp học sinh tiểu học phát triển
nhiều khía cạnh trong cuộc sống, từ tư duy, sự tưởng tượng, đến khả năng giao
tiếp và tư duy sáng tạo.

Một trong những lợi ích của cảm thụ văn học là khả năng phát triển tư
duy của học sinh. Khi đọc các tác phẩm văn học, họ phải suy ngẫm, tư duy và
hiểu sâu về những tình huống, nhân vật và ý nghĩa trong câu chuyện. Điều này
khuyến khích sự suy luận, phân tích và đánh giá của học sinh, giúp họ trở thành
những người suy nghĩ sâu sắc và phân biệt được cái đúng và cái sai.
Cảm thụ văn học cũng giúp học sinh tiểu học phát triển sự tưởng tượng và
sáng tạo của mình. Những câu chuyện tưởng tượng và những tác phẩm nghệ
5


thuật đa dạng trong văn học khơi dậy sự tưởng tượng và khám phá của học sinh.
Họ được mở cánh cửa vào thế giới tưởng tượng, nơi mà không giới hạn và mọi
điều đều có thể xảy ra. Điều này khuyến khích sự sáng tạo và khả năng tạo ra
những ý tưởng mới và khơng giới hạn.
Lợi ích tiếp theo của cảm thụ văn học là khả năng giao tiếp và tư duy
logic của học sinh được cải thiện. Khi đọc và thảo luận về văn học, học sinh
phải biểu đạt ý kiến, tranh luận và chia sẻ suy nghĩ của mình. Họ học cách sắp
xếp ý tưởng, lựa chọn từ ngữ phù hợp và trình bày ý kiến một cách rõ ràng và
logic. Qua đó, kỹ năng giao tiếp của học sinh được cải thiện, giúp họ trở thành
người nói, người viết tự tin và hiệu quả.
Cảm thụ văn học còn giúp học sinh tiểu học phát triển khả năng đồng cảm
và hiểu biết về người khác. Khi đọc văn học, họ được đưa vào thế giới của
những nhân vật và cuộc sống khác nhau. Qua việc đồng cảm và hiểu biết với các
nhân vật, học sinh học được cách thấu hiểu và chia sẻ cảm xúc của người khác.
Điều này giúp họ trở nên nhạy cảm, thông cảm và có khả năng xây dựng mối
quan hệ tốt đẹp với mọi người xung quanh.
Một lợi ích quan trọng khác của cảm thụ văn học là khả năng phân tích và
đánh giá tinh thần của học sinh được phát triển. Khi đọc các tác phẩm văn học,
họ được tiếp xúc với nhiều giá trị, ý nghĩa và thông điệp sâu sắc. Học sinh được
khuyến khích suy nghĩ về ý nghĩa của những giá trị đó và đưa ra nhận định cá

nhân. Điều này giúp họ phát triển khả năng đánh giá, phân biệt được giữa cái
đúng và cái sai, giữa cái tốt và cái xấu.
Tóm lại, cảm thụ văn học qua phân mơn tập đọc đem lại lợi ích vơ cùng
quan trọng cho học sinh tiểu học. Nó giúp phát triển tư duy, tưởng tượng, khả
năng giao tiếp, đồng cảm và khả năng phân tích. Hơn nữa, cảm thụ văn học mở
ra cánh cửa cho sự khám phá và trải nghiệm thế giới, giúp học sinh trở thành
những cá nhân toàn diện và sáng tạo.

6


1.2. Các bước thiết kế một số trò chơi văn học giúp học sinh Tiểu học
cảm thụ văn học qua phân môn Tập đọc
1.2.1. Xác định mục tiêu:
Đầu tiên, xác định mục tiêu của trò chơi văn học. Mục tiêu có thể là
khuyến khích học sinh đọc và hiểu tác phẩm văn học, phân tích nhân vật và tình
huống, hay khám phá ý nghĩa và thông điệp của câu chuyện.
1.2.2. Chọn tác phẩm văn học:
Lựa chọn các tác phẩm văn học phù hợp với độ tuổi và khả năng đọc của
học sinh. Có thể chọn từ các truyện ngắn, đoạn trích trong tiểu thuyết, hoặc thậm
chí các bài thơ ngắn để tạo sự đa dạng và thú vị cho trò chơi.
1.2.3. Thiết kế hoạt động chơi:
Dựa trên mục tiêu và tác phẩm văn học đã chọn, thiết kế các hoạt động
chơi phù hợp. Có thể sử dụng câu đố, trị chơi từ vựng, hoặc các hoạt động
nhóm để khám phá nội dung và ý nghĩa của tác phẩm.
1.2.4. Tạo tài liệu hỗ trợ:
Chuẩn bị tài liệu hỗ trợ cho trò chơi như bảng điểm, hướng dẫn cho học
sinh, tóm tắt tác phẩm văn học, hay các hình vẽ và minh họa liên quan. Tài liệu
này sẽ giúp học sinh tham gia trò chơi một cách dễ dàng và hiệu quả.
1.2.5. Thực hiện trò chơi văn học:

Triển khai trò chơi trong lớp học. Hướng dẫn học sinh về cách tham gia,
giải đáp các câu hỏi và thực hiện các hoạt động chơi. Đảm bảo tạo ra môi trường
thoải mái, động lực và tạo niềm vui cho học sinh trong quá trình tham gia trị
chơi.
1.2.6. Đánh giá và phản hồi:
Sau khi hồn thành trò chơi, tiến hành đánh giá kết quả và cung cấp phản
hồi cho học sinh. Nhận xét về sự tiến bộ, những khía cạnh mà học sinh đã nắm
vững và những khía cạnh cần cải thiện.

7


1.3. Các nguyên tắc lựa chọn và tổ chức trò chơi dạy học Học vần
1.3.1. Các nguyên tắc lựa chọn trò chơi
Khi lựa chọn trò chơi, GV cần chú ý tuân thủ các nguyên tắc sau đây:
Nguyên tắc 1: Trò chơi đảm bảo tính giáo dục.
Nguyên tắc 2: Nguyên tắc đảm bảo tính mục tiêu.
Ngun tắc 3: Trị chơi đảm bảo tính vừa sức.
Ngun tắc 4: Trị chơi đảm bảo tính khả thi.
Nguyên tắc 5: Đảm bảo tính hiệu quả.
Nguyên tắc 6: Đảm bảo tính khoa học và sư phạm.
1.3.2. Các nguyên tắc tổ chức trò chơi
- Nguyên tắc thứ nhất: Đảm bảo cho HS hiểu rõ yêu cầu, nội dung và
cách thức tổ chức trò chơi.
- Nguyên tắc thứ hai: Đảm bảo phát huy được tính tích cực, độc lập, sáng
tạo của HS trong q trình tổ chức trị chơi.
- Nguyên tắc thứ ba: Đảm bảo tổ chức trò chơi một cách tự nhiên khơng
gị ép. HS phải tự nguyện tham gia chơi và chơi một cách thoải mái.
- Nguyên tắc thứ tư: Đảm bảo luân phiên, thay đổi các trò chơi một cách
hợp lý.

- Nguyên tắc thứ năm: Đảm bảo tổ chức trò chơi với tinh thần “thi đua”
đồng đội.
Những nguyên tắc trên đây có liên quan mật thiết với nhau, có tác dụng
chỉ đạo việc lự chọn và thực hiện những trò chơi trong dạy Học vần theo một
quy trình nhất định.

8


Chương 2. Thiết kế các trò chơi văn học giúp cảm thụ văn học qua phân
mơn tập đọc
2.1. Trị chơi 1: "Phiên điều tra thám tử văn học"
2.1.1. Mô tả trò chơi
Trò chơi "Phiên điều tra thám tử văn học" là một hoạt động giáo dục
tương tác trong đó học sinh sẽ đóng vai những nhà thám tử văn học và tham gia
vào cuộc phiêu lưu giải quyết vụ án trong các đoạn văn. Trị chơi này nhằm mục
đích giúp học sinh rèn kỹ năng đọc hiểu, tư duy logic và khám phá văn hóa
thơng qua việc tìm hiểu và giải quyết các câu đố, tìm kiếm manh mối và giải mã
các tình tiết trong câu chuyện.
2.1.2. Mục tiêu và lợi ích
a) Mục tiêu của trị chơi là:
Phát triển kỹ năng đọc hiểu: Học sinh sẽ phải đọc và hiểu các đoạn văn,
thơng tin về nhân vật và các tình tiết trong câu chuyện để tìm ra các gợn sóng
phù hợp và giải quyết các câu đó.
Khám phá văn học: Trị chơi giúp học sinh tìm hiểu về các tác phẩm văn
học nổi tiếng và những tình tiết thú vị trong đó. Điều này khuyến khích sự quan
tâm và sự tiếp thu văn chương ở học sinh từ độ tuổi tiểu học.
Rèn luyện tư duy logic: Học sinh sẽ phải suy luận và áp dụng kiến thức để
giải quyết các câu đố và vụ án, đóng vai trị của một thám tử thơng minh.
b) Lợi ích của trị chơi bao gồm:

Tăng cường khả năng đọc hiểu: Trò chơi giúp học sinh phát triển kỹ năng
phân tích văn bản, tìm hiểu ý nghĩa từng đoạn văn và nhận biết chi tiết quan
trọng.
Mở rộng vốn từ vựng: Học sinh sẽ gặp phải các từ ngữ mới và được
khuyến khích tìm hiểu ý nghĩa của chúng, từ đó mở rộng vốn từ và sự thông
thạo trong ngôn ngữ.

9


Kích thích tư duy logic: Trị chơi u cầu học sinh suy luận logic, phân
tích thơng tin và tìm ra các mối liên hệ giữa các chi tiết, từ đó rèn luyện khả
năng tư duy logic của họ.
2.1.3. Cách thức triển khai
Thiết kế trò chơi "Phiên điều tra thám tử văn học" cho bài tập đọc "Một
vụ đắm tàu" lớp 5:
Đọc đoạn văn "Một bụ đắm tàu" ( TV5, tr 108, tập 2) cho học sinh.
Học sinh sẽ được phân công vào vai những nhà thám tử văn học và nhận
nhiệm vụ giải quyết vụ án trong đoạn văn.
Học sinh cần đọc hiểu đoạn văn và tìm hiểu thơng tin để trả lời các câu
hỏi và giải quyết vụ án. Các câu hỏi có thể liên quan đến tình tiết, nhân vật, mục
đích của câu chuyện và các yếu tố văn hóa.
Ví dụ câu hỏi:
Ai là nhân vật chính trong câu chuyện "Một vụ đắm tàu"?
Tại sao Giu-li-ét ta và Ma –ri-ơ lại ở trên con tàu đó?
Tại sao con tàu lại chìm?
Điều gì khiến Ma-ri-ơ quyết định cứ Giu-li-ét ta
Sau khi học sinh trả lời câu hỏi, giáo viên có thể tiến hành thảo luận và
giải thích các khái niệm văn học, yếu tố văn hóa và các tình tiết trong câu
chuyện.

Giáo viên có thể tạo ra một bảng điểm cho học sinh dựa trên hiệu suất của
họ trong việc giải quyết vụ án và trả lời câu hỏi.
Để làm cho trị chơi thú vị hơn, giáo viên có thể sử dụng các hình ảnh,
hình minh họa hoặc trị chơi trực tuyến để học sinh tương tác và tìm hiểu vụ án
một cách thú vị và sinh động hơn.
Trong trò chơi "Phiên điều tra thám tử văn học", học sinh sẽ được kích
thích khả năng đọc hiểu, tư duy logic và khám phá văn hóa thơng qua việc tham
gia vào các cuộc phiêu lưu giải quyết vụ án. Qua trị chơi này, học sinh có cơ hội
10


rèn luyện kỹ năng văn học và phát triển khả năng suy luận, tư duy logic và sáng
tạo.
2.2. Trò chơi 2: "Vở kịch nhỏ"
2.2.1. Mơ tả trị chơi
Học sinh sẽ tham gia vào việc tạo ra và trình diễn một vở kịch nhỏ dựa
trên bài tập đọc từ sách giáo khoa.
Vở kịch nhỏ sẽ tái hiện lại câu chuyện hoặc đoạn văn trong bài tập đọc.
Ví dụ bài “ Phân xử tài tình” ( TV 5, tr 46, tập 2 )
2.2.2. Mục tiêu và lợi ích
- Giúp học sinh phát triển kỹ năng đọc hiểu và hiểu sâu về câu chuyện
hoặc đoạn văn.
- Tăng cường khả năng diễn xuất, sáng tạo và tư duy logic của học sinh.
- Tạo cơ hội cho học sinh thể hiện tài năng và sự tự tin trên sân khấu.
- Phát triển khả năng hợp tác và làm việc nhóm.
2.2.3. Cách thức triển khai
Lựa chọn bài tập đọc: Chọn một bài tập đọc từ sách giáo khoa, chẳng hạn
như một câu chuyện ngắn hoặc đoạn văn có tình huống thú vị.Ví dụ bài “ Phân
xử tài tình”
Đọc và hiểu: Học sinh đọc và hiểu nội dung của bài tập đọc, xác định các

nhân vật, tình huống và cấu trúc câu chuyện.
Nội dung: Ca ngợi trí thônh minh, tài xử kiện của vị quan án.
Nhân vật: Quan, hai người đàn bà, lính, người nhà sư
Chia nhóm và lên kịch bản: Học sinh được chia thành các nhóm nhỏ. Mỗi
nhóm sẽ làm việc với nhau để viết kịch bản cho vở kịch dựa trên bài tập đọc. Họ
cần xác định các nhân vật, diễn biến câu chuyện và lời thoại tương ứng.
Tạo trạng trí và trang phục: Học sinh sử dụng tài liệu, đồ dùng và trang
phục phù hợp để tạo không gian và trang phục cho vở kịch. Họ có thể tạo mini
decor, sử dụng vật liệu đơn giản như giấy, bìa carton, hay vẽ tranh để tạo khơng
gian thích hợp cho câu chuyện.
11


Tập diễn: Học sinh tập diễn trong nhóm, luyện tập diễn xuất, di chuyển
trên sân khấu và thực hiện lời thoại của mình. Họ cần tạo ra sự phối hợp và đồng
nhất giữa các nhân vật và tình huống
Trình diễn vở kịch: Học sinh trình diễn vở kịch trước lớp hoặc trước cả
trường. Họ có thể sử dụng sân khấu, bục diễn hoặc khơng gian trống để trình
diễn vở kịch của mình. Học sinh cần lưu ý diễn xuất, giọng điệu, cử chỉ và biểu
cảm để truyền đạt câu chuyện một cách sinh động và gây ấn tượng.
Phản hồi và thảo luận: Sau mỗi buổi trình diễn, học sinh và giáo viên
cùng nhau đánh giá và phản hồi về vở kịch. Có thể thảo luận về những khía cạnh
thành cơng và những cải thiện có thể áp dụng. Học sinh có thể chia sẻ cảm xúc
và kinh nghiệm của mình trong q trình tham gia trị chơi.
Tổ chức triển lãm hoặc buổi biểu diễn: Có thể tổ chức một buổi triển lãm
hoặc biểu diễn để học sinh trình diễn vở kịch của mình trước các lớp khác, phụ
huynh và cộng đồng. Điều này giúp học sinh cảm nhận được sự đánh giá và sự
khích lệ từ người khác, và cũng tạo cơ hội cho họ thể hiện và chia sẻ thành quả
của mình.
Trị chơi "Vở kịch nhỏ" này giúp học sinh trải nghiệm sự sống động và

thực tế của văn học thơng qua việc sáng tạo và trình diễn. Nó khuyến khích sự
tư duy sáng tạo, khả năng diễn xuất và làm việc nhóm, đồng thời củng cố hiểu
biết và hiểu sâu về nội dung của bài tập đọc.
2.3. Trò chơi 3: " Tìm kho báu từ vựng
2.3.1. Mơ tả trò chơi
Trò chơi này được thiết kế để giúp học sinh tiếp cận và cảm thụ văn học
thông qua việc khám phá và tìm hiểu từ vựng trong sách giáo khoa Tập đọc.
Trị chơi có thể được triển khai dưới dạng một hoạt động tìm kiếm kho
báu, trong đó học sinh sẽ hoạt động nhóm hoặc cá nhân để tìm các từ vựng ẩn
trong câu chuyện.

12


2.3.2. Mục tiêu và lợi ích
a) Mục tiêu của trị chơi: Trò chơi nhằm giúp học sinh:
Nắm vững từ vựng trong sách giáo khoa Tập đọc và hiểu ý nghĩa của chúng
trong ngữ cảnh câu chuyện.
Phát triển khả năng đọc hiểu và tư duy logic trong việc tìm kiếm và xác định
từ vựng.
Khuyến khích sự sáng tạo và tư duy phản biện của học sinh.
b) Lợi ích của trị chơi:
Tăng cường sự quan tâm và hứng thú của học sinh với văn học qua hoạt
động tương tác và thú vị.
Mở rộng vốn từ vựng và khả năng sử dụng ngôn ngữ của học sinh thông
qua việc khám phá và áp dụng từ vựng trong ngữ cảnh thực tế.
Phát triển kỹ năng đọc hiểu, khả năng suy luận và khả năng làm việc
nhóm của học sinh.
2.3.3. Cách thức triển khai
Bước 1: Chọn một câu chuyện trong phân môn Tập đọc và xác định từ

vựng quan trọng trong đó.
Ví dụ chọn câu chuyện “ Phần thưởng” ( TV2, tr 33, sách cánh diều)
Bước 2: Chuẩn bị các tấm bìa hoặc giấy ghi từng từ vựng ẩn trong câu
chuyện. Đặt chúng vào các vị trí khác nhau trong khơng gian chơi.
Ví dụ: Giáo viên lấy các tấm bìa và ghi các từ vựng của bài “ Phần
thưởng” như : Tốt bụng, phần thưởng, bí mật, sáng kiến, …
Bước 3: Học sinh hoạt động nhóm hoặc cá nhân sẽ tìm và thu thập các từ
vựng ẩn bằng cách di chuyển và quan sát trong khơng gian chơi. Họ phải nhớ từ
vựng và giải thích ý nghĩa của từ đó.
Bước 4: Sau khi tìm kiếm xong, học sinh sẽ trình bày ý nghĩa của từ vựng
mà họ đã thu thập được.
Ví dụ như: “ Bí mật” là giữ kín, khơng cho người khác biết
“ sáng kiến” là ý kiến mới và hay

13


“ Phần thưởng” là món quà trao tặng cho người có thành tích
tốt
Bước 5: Tiếp theo, học sinh sẽ sử dụng từ vựng đã tìm kiếm để tạo ra câu
hoặc đoạn văn ngắn liên quan đến chủ đề của câu chuyện.
Ví dụ: Từ từ vựng “ bí mật” trong bài tập đọc “ Phần thưởng” học sinh sẽ
viết để tạo ra câu: Để tạo bất ngờ dành cho Na, các bạn trong lớp bí mật họp bàn
bạn món q tặng bạn.
Bước 6: Cuối cùng, học sinh sẽ chia sẻ kết quả của mình với cả lớp và
thảo luận về từ vựng và ý nghĩa của chúng trong ngữ cảnh câu chuyện.
Trị chơi "Tìm kho báu từ vựng" giúp học sinh Tiểu học cảm thụ văn học
qua môn Tập đọc bằng cách tạo ra môi trường tương tác và thú vị. Nó khuyến
khích học sinh tìm hiểu và sử dụng từ vựng trong ngữ cảnh thực tế, đồng thời
phát triển kỹ năng đọc hiểu, tư duy logic và làm việc nhóm của học sinh.

2.4. Trị chơi: Nghe đọc đoạn đốn tên bài
2.4.1. Mơ tả trị chơi
Trị chơi u cầu học sinh nghe một đoạn bài trong phân môn Tập đọc và
cố gắng đốn tên của bài đọc đó.
Đoạn đọc được chọn nên có nội dung đơn giản và dễ hiểu cho học sinh
Tiểu học, phù hợp với độ tuổi và khả năng của họ.
Có thể chọn các đoạn đọc từ các câu chuyện, bài học hay đoạn văn ngắn
để trò chơi trở nên thú vị và giáo dục.
2.4.2. Mục tiêu và lợi ích
a) Mục đích:
Rèn kĩ năng đọc đúng, rõ ràng một đoạn văn trong bài đã học (tập đọc lớp
4) tập 1;
Luyện kĩ năng nghe hiểu và nhớ tên các bài tập đọc đã học.
b. Lợi ích
Trị chơi sẽ giúp học sinh rèn luyện khả năng tập trung, mở rộng vốn từ
vựng, cải thiện kỹ năng phản xạ và tăng cường khả năng ghi nhớ thông qua việc
kết hợp âm thanh và nghĩa của từng đoạn đọc.
14


Học sinh có thể tăng cường khả năng phân tích và suy luận thơng qua việc
đốn tên của đoạn đọc dựa trên nội dung và gợi ý.
2.4.3. Cách thức triển khai
+ Yêu cầu học sinh ôn lại các bài tập đọc đã học ở Tiếng Việt lớp 4 tập
1nhằm phục vụ
cho các tiết ơn tập ở giữa học kì I, cuối học kì I, giữa học kì II, cuối học kì
II.
+ Ơn tập giữa học kì I: Dế Mèn bênh vợ kẻ yếu, Thư thăm bạn, Người ăn
xin, Một người chính trực, Một nhà thơ chân chính, Những hạt thóc giống, Nỗi
rằn vặt của Anđrây-ca, Chị em tôi, Trung thu độc lập, Ở vương quốc tương lai,

Đôi giày ba ta màu xanh, Thưa chuyện với mẹ, Điều ước của vua Mi-đát.
Cách tiến hành:
+ Giáo viên nêu yêu cầu chơi:
- 2 nhóm tham gia chơi, ngồi đối diện nhau, cử nhóm trưởng điều hành
chung cả
nhóm, bốc thăm để chọn nhóm đọc trước.
- Nhóm bốc được chọn đọc trước được mở sách giáo khoa để chọn đoạn
đọc (trong
một số bài tập đọc đã nêu ra), nhóm cịn lại nghe để đốn tên bài tập đọc
đã học. sau khi đã đốn xong thì nhóm 2 lại thực hiện đọc đoạn văn đã chọn và
nhóm 1 lại đốn tên bài tập đọc đã học, mỗi nhóm được thực hiện 3 lần đốn tên
bài và đọc.
- 2 nhóm tham gia chơi đều được tính điểm để so sánh khi trò chơi kết
thúc, giáo
viên sẽ chọn nhóm nào được nhiều điểm hơn nhóm đó sẽ thắng cuộc
* Lưu ý khi đốn tên bài cả hai nhóm đều khơng được mở SGK, nhóm 2
có thể lấy
nội dung của bài tập đọc mà nhóm 1đọc nhưng cần chọn đoạn văn khác
trong bài,
15


đoạn văn nên ngắn gọn khơng q dài.
Ví dụ:
Nhóm 2 sẽ đọc đoạn văn
Nhóm 1 đốn tên bài
- Nhóm 2:
Chị nhà Trò đã bé nhỏ lại gầy yếu quá, người bự những Dế Mèn bênh vực
kẻ
phấn như mới lột. Chị mặc áo thân dài, đôi chỗ chấm điểm yếu vàng, hai

cánh mỏng như cánh bướm non, lại ngắn chùn chùn.
- Nhóm 1: Bài “Dế mèn bênh vực kẻ yếu”
- Nhóm 2:
Tơi lục tìm hết túi nọ túi kia, khơng có tiền, khơng có đồng
Người ăn xin
hồ khơng có cả một chiếc khăn tay. Trên người tơi chẳng có
tài sản gì.
Người ăn xin vẫn đợi tơi. Tay vẫn chìa ra, run lẩy bẩy.
- Nhóm 1: Bài “ Người ăn xin”
2.5. Trị chơi : Ghép các dịng thơ thành bài
2.5.1. Mơ tả trò chơi:
Trò chơi "Ghép các dòng thơ thành bài thơ" là một trị chơi giải đố sáng
tạo, trong đó người chơi được cung cấp các dòng thơ đã bị phân tách và nhiệm
vụ của người còn lại là ghép chúng lại thành một bài thơ hồn chỉnh.
2.5.2. Mục đích và lợi ích:
a) Mục đích
Rèn kĩ năng đọc nhanh và thuộc các bài thơ đã học trong các bài Tập đọc
Luyện tác phong nhanh nhẹn, khéo léo trong việc ghép các băng giấy ghi
các câu thơ sao cho đúng các bài thơ đã học.

16


b) Lợi ích
Trị chơi giúp rèn luyện khả năng tư duy logic, phân tích và sáng tạo trong
việc sắp xếp và ghép các phần thành một tác phẩm hoàn chỉnh.
Người chơi cũng có cơ hội tìm hiểu về cấu trúc và hình thức của một bài
thơ, từ đó nâng cao kiến thức văn hóa và nghệ thuật của mình.
2.5.3. Cách thức tiến hành
a) Chuẩn bị:

- Làm các bộ băng giấy (hoặc bìa cứng) ghi đầu bài và từng dịng thơ
trong bài thơ
học thuộc lòng theo TV lớp 4.
- Chia lớp thành 2,3 nhóm tuỳ theo số lượng học sinh trong lớp để học
sinh tham gia cuộc thi có một bộ băng giấy ghi sẵc các dòng thơ của bài thơ "Mẹ
ốm" mỗi dòng thơ là một băng giấy nhỏ.
Mọi khi mẹ thích vui chơi
Hơm nay mẹ chẳng nói cười được đâu
Lá trầu khô giữa cơi trầu
Truyện Kiều khép lại trên đầu bấy nay.
- Giáo viên làm trọng tài.
b) Cách tiến hành:
- Giáo viên đặt trước mỗi nhóm tham gia thi một bộ băng giấy đã chuẩn bị
và xáo
trộn thứ tự các băng giấy và úp phần có chữ xuống mặt bàn.
- Giáo viên nêu luật chơi
+ Không lật băng giấy trước khi có lệnh; khơng nhìn bài của bạn cùng
chơi;
+Nghe lệnh bắt đầu tất cả cùng lật băng giấy đọc và xếp đúng thứ tự các
câu thơ trong bài, cần đặt các băng giấy ngay ngắn và trình bày đúng theo thể
thơ như trong SGK.
17


+Giáo viên hô bắt đầu tất cả cùng thực hiện yêu cầu nhóm nào xếp đúng,
đủ, đẹp, nhanh nhất sẽ là nhóm thắng cuộc.
* Lưu ý:
Nếu có nhiều nhóm học sinh cùng xếp xong cùng nhau giáo viên cần xem
xét về cách trình bày, thực hiện luật chơi...


18


KẾT LUẬN
Trong nghiên cứu này, tôi đã tập trung vào việc thiết kế một số trò chơi
văn học nhằm giúp học sinh Tiểu học cảm thụ văn học thông qua phân mơn tập
đọc. Qua việc áp dụng các trị chơi này, chúng tôi hy vọng tạo ra một môi
trường học tập sáng tạo, thú vị và đa dạng cho học sinh, khơi dậy niềm đam mê
và khả năng khám phá văn học từ những nền tảng đầu tiên của họ.
Trong q trình nghiên cứu, chúng tơi đã xác định các mục tiêu cụ thể cho
việc thiết kế trò chơi văn học. Mục tiêu chính là rèn kỹ năng đọc, khả năng hiểu
và phân tích văn bản, mở rộng vốn từ vựng và kiến thức văn hóa cho học sinh
Tiểu học. Đồng thời, chúng tơi cũng hướng đến việc khuyến khích sự sáng tạo,
tư duy logic và khả năng làm việc nhóm thơng qua trị chơi văn học.
Các trị chơi văn học được thiết kế dựa trên các nguyên tắc giáo dục hiệu
quả. Chúng tôi sử dụng phương pháp kết hợp giữa giải đố, trò chơi từ vựng,
ghép từ và xếp từ để kích thích trí tưởng tượng và tư duy sáng tạo của học sinh.
Các trò chơi cũng được thiết kế sao cho phù hợp với độ tuổi và khả năng của
học sinh Tiểu học, đồng thời tạo ra sự tương tác và thú vị trong quá trình học
tập.
Kết quả nghiên cứu cho thấy rằng việc sử dụng các trò chơi văn học trong
phân môn tập đọc đã mang lại những lợi ích đáng kể cho học sinh Tiểu học. Học
sinh đã thể hiện khả năng tư duy linh hoạt, trí nhớ tốt hơn, và khả năng phân tích
và hiểu văn bản cải thiện. Hơn nữa, qua việc tham gia vào các trò chơi văn học,
học sinh đã trở nên đam mê và tự tin hơn trong việc tiếp cận với văn học. Sự
tương tác và cạnh tranh trong trò chơi đã thúc đẩy sự hứng thú và tinh thần cạnh
tranh lành mạnh trong lớp học. Hơn nữa, việc làm việc nhóm trong các trị chơi
đã tạo cơ hội cho học sinh trao đổi ý kiến, chia sẻ thông tin và hỗ trợ lẫn nhau,
từ đó xây dựng kỹ năng làm việc nhóm và tăng cường tinh thần đồng đội.
Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả tối đa từ việc sử dụng trị chơi văn học,

cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng và hướng dẫn từ giáo viên. Giáo viên cần chọn lựa
cẩn thận các trò chơi phù hợp với nội dung và độ khó của bài học, đồng thời tạo
19


điều kiện cho học sinh tham gia một cách tích cực và có ý nghĩa. Đồng thời, việc
đánh giá và phản hồi đúng cách cũng rất quan trọng để định hình tiến bộ của học
sinh và khuyến khích họ tiếp tục khám phá và phát triển khả năng văn học của
mình.
Tổng kết lại, việc thiết kế một số trị chơi văn học cho học sinh Tiểu học
trong phân môn tập đọc mang lại những lợi ích vượt trội. Trị chơi văn học
không chỉ giúp học sinh cảm thụ văn học một cách sâu sắc, mà cịn rèn luyện kỹ
năng ngơn ngữ, sáng tạo, tư duy logic và làm việc nhóm. Đây là một phương
pháp giáo dục mới mẻ và hấp dẫn, mang lại khơng chỉ kiến thức mà cịn niềm
vui và đam mê cho học sinh trong quá trình học tập văn học.

20


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Dương Thị Minh Trang (2018). "Áp dụng trò chơi giáo dục trong việc
nâng cao kỹ năng đọc hiểu cho học sinh Tiểu học". Luận văn Thạc sĩ. Đại học
Sư phạm Kỹ thuật Tp. Hồ Chí Minh.
2. Nguyễn Thị Hồi Thu (2014). "Áp dụng trị chơi văn học vào việc rèn
kỹ năng đọc cho học sinh Tiểu học". Luận văn Thạc sĩ. Trường Đại học Sư
phạm Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh.
3. Nguyễn Thị Thanh Huyền (2017). "Áp dụng trò chơi vào việc rèn kỹ
năng đọc hiểu tiếng Việt cho học sinh lớp 4". Luận văn Thạc sĩ. Trường Đại học
Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội.
4. Nguyễn Thị Phương Anh (2015). "Áp dụng trò chơi văn học vào việc

rèn kỹ năng đọc cho học sinh lớp 3". Luận văn Thạc sĩ. Trường Đại học Khoa
học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội.
5. Trương Thị Mai Hương (2016). "Áp dụng trò chơi vào việc rèn kỹ năng
đọc hiểu cho học sinh Tiểu học". Luận văn Thạc sĩ. Trường Đại học Sư phạm
Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh.

21



×