tìm hiểu về bệnh viêm vú ở gia súc

B nh viêm vú g p ph bi n bò s a và đôi khi ệ ặ ổ ế ở ữ ở
l n. B nh đã gây nhi u thi t h i cho ngành chăn ợ ệ ề ệ ạ
nuôi bò nh t là bò s a. Bò b viêm vú có s n l ng ấ ữ ị ả ượ
s a th ng gi m t 20-30%. Tuy n s a b t n ữ ườ ả ừ ế ữ ị ổ
th ng, ch t l ng s a không đ m b o, nhi u khi ươ ấ ượ ữ ả ả ề
ph i lo i không s d ng đ c. Bê con bú s a bò m ả ạ ử ụ ượ ữ ẹ
b b nh s m c tiêu ch y do nhi m đ c, còi c c, ị ệ ẽ ắ ả ễ ộ ọ
ch m l n và t l ch t s tăng cao. Bò b b nh viêm ậ ớ ỷ ệ ế ẽ ị ệ
vú, s a không s d ng cho ng i đ c vì gây đ c ữ ử ụ ườ ượ ộ
cho c th .ơ ể
Một số hình ảnh: Bầu sữa bị viêm sưng, biến dạng
Nguyên nhân
Do môi
trường
nuôi
Các y u t ế ố
gây b nh ệ
khác
Do nhiễm
trùng
Do b n ả
thân bò
Các yếu tố gây bệnh
khác
Các yếu tố gây bệnh
khác
Các yếu tố gây bệnh
khác
Do b n thân bòả
•

Bò khai thác lâu năm, đẻ nhiều
cũng là nguyên nhân gây
bệnh. Bầu vú quá to dễ xây xát
và dẫn tới viêm.
•
Giai đoạn đầu kỳ cho sữa và cạn
sữa nếu chăm sóc không tốt bò dễ
bị viêm vú.
Do môi
trường nuôi
.
*
•
Đi u ki n chu ng tr i kém ề ệ ồ ạ
v sinh, thi u ánh sáng, ệ ế
không thông thoáng
•
Chăm sóc qu n lý, khai ả
thác s a không đúng k ữ ỹ
thu tậ
•
Vắt sữa không cạn hết,
không vệ sinh kỹ trước và sau
khi vắt sữa.
- Nguyên nhân chủ yếu gây bệnh viêm
vú bò sữa là do Streptococus
agalactiae (liên cầu), Staphylococus
aureus (tụ cầu) và trực khuẩn gây mủ
Bacilus pyogenes, E.coli
Do nhiễm trùng

- Trong nhiều trường hợp,
viêm tuyến sữa còn do
nguyên nhân nấm
Candida albicans.
- Do kế phát các bệnh
viêm âm đạo, tử cung
trước và sau khi đẻ.
Do các y u t khácế ố

Gi ng: Bò lai máu ngo i càng cao, s n l ng s a nhi u, s c ố ạ ả ượ ữ ề ứ
Gi ng: Bò lai máu ngo i càng cao, s n l ng s a nhi u, s c ố ạ ả ượ ữ ề ứ
đ kháng th ng y u cũng d b viêm vú.ề ườ ế ễ ị
đ kháng th ng y u cũng d b viêm vú.ề ườ ế ễ ị

Mùa v : mùa m a, đ m cao, vi khu n phát tri n nhi u và ụ ư ộ ẩ ẩ ể ề
Mùa v : mùa m a, đ m cao, vi khu n phát tri n nhi u và ụ ư ộ ẩ ẩ ể ề
t l viêm vú cũng tăng cao.ỷ ệ
t l viêm vú cũng tăng cao.ỷ ệ

Ngoài ra còn nhi u nguyên nhân khác nh môi tr ng v t ề ư ườ ắ
Ngoài ra còn nhi u nguyên nhân khác nh môi tr ng v t ề ư ườ ắ
s a không yên tĩnh, thú b stress, ho ng s …ữ ị ả ợ
s a không yên tĩnh, thú b stress, ho ng s …ữ ị ả ợ

B nh viêm vú th ng đ c th hi n d i nhi u hình th c, ệ ườ ượ ể ệ ướ ề ứ
B nh viêm vú th ng đ c th hi n d i nhi u hình th c, ệ ườ ượ ể ệ ướ ề ứ
nhi u tr ng thái b nh lí khác nhau:ề ạ ệ
nhi u tr ng thái b nh lí khác nhau:ề ạ ệ

Đ c chia làm 2 th ch y u:ượ ể ủ ế

Đ c chia làm 2 th ch y u:ượ ể ủ ế

Viêm vú lâm sàn: Bò th hi n rõ các tri u ch ng: s ng, đau, ể ệ ệ ứ ư
Viêm vú lâm sàn: Bò th hi n rõ các tri u ch ng: s ng, đau, ể ệ ệ ứ ư
teo vú
teo vú

Viêm vú c n lâm sàn: Bò không th hi n rõ tri u tr ng rõ ậ ể ệ ệ ứ
Viêm vú c n lâm sàn: Bò không th hi n rõ tri u tr ng rõ ậ ể ệ ệ ứ
rang ch th y l ng s a gi mỉ ấ ượ ữ ả
rang ch th y l ng s a gi mỉ ấ ượ ữ ả
.
.
*
*
Tri u ệ
ch ngứ
Triệu chứng
thường gặp
- Vú bị sưng ở một
thùy hay toàn bộ do vi
khuẩn phát triển thành
các ổ viêm.
- Con vật có phản
ứng đau khi ấn tay
vào bầu vú.
- Lượng sữa giảm rõ
rệt ở thùy vú bị
sưng.
- Con vật sốt cao

39,5-40
o
C.
- Mệt mỏi, ăn ít, ít hoạt
động.


- Giai đo n đ u c a viêm, s bi n ạ ầ ủ ự ế
đ i c a s a ch a th hi n nh ng v sau quan sát ổ ủ ữ ư ể ệ ư ề
b ng m t th ng s th y s a loãng, có nh ng h t l n ằ ắ ườ ẽ ấ ữ ữ ạ ổ
nh n hay s a có nh ng c c vón, có khi th y c n s a ổ ữ ữ ụ ấ ặ ữ
do niêm m c ng d n s a b viêm tróc ra.ạ ố ẫ ữ ị
-L ng s a gi m ho c ng ng h n, s a lúc đ u loãng ượ ữ ả ặ ừ ẳ ữ ầ
có màu h ng do sung huy t và xu t huy t tuy n s a, ồ ế ấ ế ế ữ
sau đó trong s a có l n các c c s a vón và d ch m ữ ẫ ụ ữ ị ủ
màu vàng hay vàng nh t.ạ
*
Chu n đoán :ẩ :
-Trờng hợp viêm nặng có thể chuẩn đoán bằng
mắt và sờ nắm bầu vú:
•
Trạng thái sữa: Vón cục, chua, mầu hơi vàng
có mủ lẫn máu đều là dấu hiệu của viêm vú.
•
Phân lập vi khuẩn từ sữa.
•
Chuẩn đoán bằng phương pháp CMT.
Điều trị
+ Chúng ta biết nguyên nhân chính là do vi khuẩn gây nên, do vậy biện pháp tốt nhất là
dùng kháng sinh. Sử dụng một trong số các loại

sau đây:
- Cloxacillin 200 + Ampicillin 75mg bơm vào vú viêm mỗi ngày một lần, lien tục trong
3 ngày. Streptomycin 1g + Penicilin 100.000 đơn vị bơm vào vú 24 giờ một lần, trong 3
ngày.
- Trường hợp viêm nặng dùng Corticosteroids phối hợp với kháng sinh.
Với bò cạn sữa điều trị như sau:
+ Procain penicillin: 100.000 đơn vị + Furaltadone 500mg bơm vào vú hàng ngày, dùng
trong 3 ngày.
+ Penicillin: 1000.000 đơn vị + Kanamycin 1g bơm vào vú mỗi ngày 1 lần, trong 3
ngày.
+ Thuốc bổ trợ luôn được dùng kèm với kháng sinh để tăng sức đề kháng chống bệnh.
•
Vitamin B1 2,5%: tiêm liều 10ml/con/ngày
•
Vitamin C 5%: tiêm liều 10ml/con/ngày.
Phòng bệnh
** Vi c s d ng thu c kháng sinh li u cao tràn lan đ đi u tr b nh ệ ử ụ ố ề ể ề ị ệ
viêm vú trong th c t đã làm cho nhi u vi khu n gây b nh l n thu c. ự ế ề ẩ ệ ờ ố
V l i có nhi u ch ng vi khu n khác nhau gây b nh viêm vú nên kh ả ạ ề ủ ẩ ệ ả
năng đi u tr ngày càng gi m. Ngoài ra, trong quá trình đi u tr và th i ề ị ả ề ị ờ
gian ch sau khi k t thúc đi u tr không đ c bán s a do d l ng ờ ế ề ị ượ ữ ư ượ
kháng sinh, vì v y công tác phòng b nh r t quan tr ng. Đ phòng ậ ệ ấ ọ ể
b nh c n tuân theo các nguyên t c sauệ ầ ắ
- Chọn bò có bầu vú cân đối không xệ; Đảm bảo chế độ dinh dưỡng hợp
lý tránh hiện tượng bò bị tiêu chảy và phân dính vào bầu vú; Nếu trong
đàn bò có con bị bệnh thì vắt sữa sau cùng.
- Tuân thủ nghiêm ngặt vệ sinh vắt sữa: Lau
rửa sạch bầu vú trước và sau khi vắt sữa, tay
người vắt sữa và dụng cụ vắt sữa phải được
vệ sinh cẩn thận.

-******

Tuân thủ nghiêm ngặt quy trình vắt sữa: Vắt
sữa 2-3 lần/ngày, vắt sữa nhẹ nhàng, làm kiệt bầu vú nhưng
không được vắt với áp lực mạnh gây đứt mạch máu núm vú.
-****Ngay sau khi vắt sữa phải dùng thuốc để sát trùng núm vú và
sau đó nên cho bò ăn để tránh tình trạng bò nằm ngay sau khi
vắt sữa vì khi đó cơ vòng núm vú chưa đóng nên trạng thái
nằm sẽ làm núm vú tiếp xúc với nền chuồng từ đó dễ làm cho
vi khuẩn xâm nhập vào vú.

Do l n đ u thuy t trình em v n còn b ng có gì ầ ầ ế ẫ ỡ ỡ
Do l n đ u thuy t trình em v n còn b ng có gì ầ ầ ế ẫ ỡ ỡ
sai sót mong th y cô và các b n góp y thêm cho em ầ ạ
sai sót mong th y cô và các b n góp y thêm cho em ầ ạ
đ t đó em có th rút ra cho mình đ c nh ng ể ừ ể ượ ữ
đ t đó em có th rút ra cho mình đ c nh ng ể ừ ể ượ ữ
kinh nghi m đ em có th hoàn thành t t nh ng bài ệ ể ể ố ư
kinh nghi m đ em có th hoàn thành t t nh ng bài ệ ể ể ố ư
thuy t trình l n sau.Em xin trân thành c m n.ế ầ ả ơ
thuy t trình l n sau.Em xin trân thành c m n.ế ầ ả ơ