Tin học đại cương_ thông tin và biểu diễn thông tin

TRƢỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA HÀ NỘI
VIỆN CÔNG NGHỆ THÔNG TIN VÀ TRUYỀN THÔNG
TIN HỌC ĐẠI CƢƠNG
Bài 1: Thông tin và biểu diễn thông tin
Nội dung
1.1. Các khái niệm cơ bản về thông tin và
tin học
1.2. Máy tính điện tử và phân loại
1.3. Tin học và các ngành liên quan.
Copyright by SOICT
Nội dung
1.1. Các khái niệm cơ bản về thông tin và
tin học
1.2. Máy tính điện tử và phân loại
1.3. Tin học và các ngành liên quan.
Copyright by SOICT
1.1 Các khái niệm cơ bản
• Thông tin
• Dữ liệu
• Tri thức
• Hệ thống thông tin
• Xử lý thông tin
Copyright by SOICT
Thông tin
• Thông tin (information) là gì ?
• Là khái niệm trừu tƣợng mô tả tất cả
những gì đem lại cho con ngƣời sự hiểu
biết, nhận thức tốt hơn về những đối tƣợng
trong đời sống xã hội, trong thiên nhiên,...
• Giúp cho con ngƣời thực hiện hợp lý công
việc cần làm để đạt tới mục đích một cách

tốt nhất.
• Là ngữ cảnh trong đó dữ liệu đƣợc xem
xét
Copyright by SOICT
Dữ liệu
• Dữ liệu (data) là gì ?
o Là biểu diễn của thông tin đƣợc thể hiện
bằng các tín hiệu vật lý.
• Thông tin chứa đựng ý nghĩa còn dữ liệu
chỉ là các sự kiện không có cấu trúc và
không có ý nghĩa nếu không đƣợc tổ chức
và xử lý.
• Là vật mang tin, dữ liệu sau khi đƣợc tập
hợp và xử lý sẽ cho ta thông tin.
Copyright by SOICT
Dữ liệu
 Dữ liệu trong thực tế có thể là:
• Các số liệu thƣờng đƣợc mô tả bằng số nhƣ
trong các bảng biểu.
• Các ký hiệu qui ƣớc, ví dụ chữ viết…
• Các tín hiệu vật lý ví dụ nhƣ ánh sáng, âm
thanh, nhiệt độ, áp suất,…
Copyright by SOICT
Tri thức
 Tri thức (Knowledge) là gì?
• Tri thức theo nghĩa thƣờng là thông tin ở mức
trừu tƣợng hơn
 Tri thức khá đa dạng:
• Có thể là sự kiện, là thông tin
• Là cách mà một ngƣời thu thập đƣợc qua

kinh nghiệm hoặc qua đào tạo.
• Có thể là sự hiểu biết chung hay về một lĩnh
vực cụ thể nào đó.
Copyright by SOICT
Hệ thống thông tin
• Hệ thống thông tin (information system) là
một hệ thống ghi nhận dữ liệu, xử lý
chúng để tạo nên thông tin có ý nghĩa
hoặc dữ liệu mới.
Copyright by SOICT
Xử lý thông tin
 Mọi quá trình xử lý thông tin bằng máy tính hay
bởi con ngƣời đều đƣợc thực hiện theo một qui
trình sau:
NHẬP DỮ LIỆU
(INPUT)
XỬ LÝ
(PROCESSING)
XUẤT DỮ LIỆU
(OUTPUT)
LƯU TRỮ (STORAGE)
Copyright by SOICT
Xử lý thông tin
 Xử lý thông tin bằng máy tính điện tử
Lợi ích:
• Tiết kiệm rất nhiều thời gian, công sức
• Tăng độ chính xác cao trong việc tự động
hóa một phần hay toàn phần của quá trình
xử lý dữ liệu hay thông tin.
Copyright by SOICT

Nội dung
1.1. Các khái niệm cơ bản về thông tin và
tin học
1.2. Máy tính điện tử và phân loại
1.3. Tin học và các ngành liên quan.
Copyright by SOICT
Máy tính điện tử và phân loại
 Khái niệm và định nghĩa máy tính
 Lịch sử hình thành và phát triển
 Phân loại máy tính
• Phân loại truyền thống
• Phân loại hiện đại
Copyright by SOICT
Máy tính là gì?
 Máy tính (computer) là thiết bị điện tử thực
hiện các công việc sau:
• Nhận thông tin vào
• Xử lý thông tin theo chƣơng trình đƣợc nhớ
sẵn bên trong
• Đƣa thông tin ra
 Chƣơng trình (program) là một dãy các
lệnh nằm trong bộ nhớ để yêu cầu máy
tính thực hiện công việc cụ thể.
 Máy tính hoạt động theo chƣơng trình.
Copyright by SOICT
Lịch sử phát triển máy tính
• Máy tính điện tử thực sự bắt đầu hình
thành từ thập niên 1950.
• 5 thế hệ:
– Thế hệ 1 (1950 - 1958): Von Neumann

Machine
• Sử dụng các bóng đèn điện tử chân không
• Mạch riêng rẽ, vào số liệu bằng phiếu đục lỗ
• Điều khiển bằng tay, kích thƣớc rất lớn
• Tiêu thụ năng lƣợng nhiều, tốc độ tính chậm
khoảng 300 - 3.000 phép tính/s.
15
Copyright by SOICT
Bóng đèn chân không
Máy tính đầu tiên:
ENIAC (Electronic
Numerical
Integrator And
Computer)
16
Copyright by SOICT
Von Neumann với máy tính Institute
đầu tiên năm 1952
17
Copyright by SOICT
IBM 701
(1953 )
18
Copyright by SOICT
EDVAC (Mỹ)
19
Copyright by SOICT
UNIVAC I
20
Copyright by SOICT

UNIVAC
II
21
Copyright by SOICT
Lịch sử phát triển (tiếp)
• Thế hệ 2 (1958 - 1964): Transistors
– Sử dụng bộ xử lý bằng đèn bán dẫn, mạch in
– Đã có chƣơng trình dịch nhƣ Cobol, Fortran và hệ
điều hành đơn giản.
– Kích thƣớc máy còn lớn
– Tốc độ tính khoảng 10.000 - 100.000 phép tính/s
– Điển hình:
• IBM 7000 series (Mỹ)
• MINSK (Liên Xô cũ)
Copyright by SOICT
IBM 7030
(1961)
Copyright by SOICT
MINSK
(Liên Xô cũ)
Copyright by SOICT
Lịch sử phát triển (tiếp)
• Thế hệ 3 (1965 - 1974): Integrated Circuits
– Các bộ vi xử lý đƣợc gắn vi mạch điện tử cỡ nhỏ
– Tốc độ tính khoảng 100.000 - 1 triệu phép tính/s.
– Có các hệ điều hành đa chƣơng trình, nhiều
ngƣời đồng thời hoặc theo kiểu phân chia thời
gian.
– Kết quả từ máy tính có thể in trực tiếp từ máy in.
– Điển hình:

• IBM-360 (Mỹ)
• DEC PDP-8
25
Copyright by SOICT