mối quan hệ giữa vấn đề dân tộc và vấn đề giai cấp

Website: Email : Tel : 0918.775.368
LỜI MỞ ĐẦU
Quá trình hình thành tư tưởng về vấn đề giai cấp và vấn đề dân tộc của Hồ Chí
Minh đã gắn liền với cuộc đời hoạt động cách mạng của Người ngay từ những năm cuối
thế kỉ XIX, đầu thế kỷ XX. Như mọi người đều thấy rõ, trước khi học thuyết Mac-LeNin
du nhập vào Việt Nam thì các phong trào yêu nước của người Việt Nam chống thực dân
Pháp liên tục nổ ra nhưng đều thất bại chính là do bế tắc về đường lối, mặc dù các bậc lãnh
tụ của phong trào yêu nước ấy đã dành nhiều tâm huyết cho sự nghiệp của mình, nhưng do
họ không nhận thức được xu thế của thời đại, nên không thấy giai cấp trung tâm lúc bấy
giờ là gia cấp công nhân- giai cấp đại biểu cho một phương thức sản xuất mới, một lực
lượng tiến bộ xã hội. Do đó, mục tiêu đi tới phong trào ấy không phản ánh đúng xu thế vận
động của lịch sử và của thời đại, nên không thể đem lại kết quả và triển vọng tốt đẹp cho
sự phát triển của xã hội Việt Nam. Chỉ đến khi người thanh niên Nguyễn Tất Thành quyết
định ra đi tìm đường cứu nước, giải phóng dân tộc thì sự nghiệp giải phóng dân tộc của
chúng ta mới thực sự đi đến thành công. Trong quá trình đó Người đã được học tập và
nghiên cứu ở nước ngoài, và đã tìm ra hướng đi đúng đắn cho dân tộc mình và đã dẫn dắt
cách mạng Việt Nam đi đến hết thắng lợi này đến thắng lợi khác.
“Mối quan hệ giữa vấn đề dân tộc và vấn đề giai cấp” là một vấn đề được Người
hết sức quan tâm, nó là một trong những sáng tạo lớn của Hồ Chí Minh trong việc vận
dụng và phát triển chủ nghĩa Mac-Lenin. Nó có tác dụng lớn lao đối với việc tập hợp lực
lượng vào sự nghiệp giải phóng dân tộc ở Việt Nam cũng như ở các nước thuộc địa nói
chung. Chính vì tầm quan trọng của mối quan hệ này nên chúng ta cần tìm hiểu rõ vấn đề để
có thể vận dụng tốt vào việc xây dựng đất nước ta.

1
Website: Email : Tel : 0918.775.368
A-MỐI QUAN HỆ GIỮA VẤN ĐỀ DÂN TỘC VÀ VẤN ĐỀ GIAI CẤP
Vấn đề dân tộc và vấn đề giai cấp có quan hệ rất chặt chẽ với nhau.
Trong một cộng đồng dân tộc bao giờ cũng có nhiều giai cấp và các tầng lớp xã hội
khác nhau cùng chung sống. Lợi ích dân tộc là lợi ích chung của tất cả các giai cấp, các lực
lượng xã hội sống trong cộng đồng ấy. Mỗi một giai đoạn phát triển cụ thể của lịch sử, giai

cấp nào có lợi ích gắn liền với phương thức sản xuất thống trị sẽ trở thành lực lượng tiêu
biểu và lãnh đạo dân tộc.
Tuy nhiên, trong xã hội và những phương thức sản xuất tồn tại dựa trên chế độ
chiếm hữu tư nhân về tư liệu sản suất, lợi ích của giai cấp thống trị và lợi ích của dân tộc
không phải khi nào cũng thống nhất, thậm chí nhiều lúc trái ngược và đối lập với lợi ích
dân tộc. Trong xã hội xã hội chủ nghĩa, phương thức sản xuất dựa trên chế độ công hữu về
tư liệu sản xuất, lực lượng sản xuất thuộc về quyền sở hữu chung của cả xã hội, khi ấy lợi
ích giai cấp cơ bản phù hợp với lợi ích của cả cộng đồng dân tộc. Đương nhiên, sự phù hợp
thể hiện trong quá trình giải quyết đúng đắn các mâu thuẫn. Ngày nay, khi trong xã hội còn
giai cấp đối kháng và đấu tranh giai cấp thì vấn đề quan hệ giai cấp và dân tộc được giải
quyết trên lập trường giai cấp nhất định.
Hồ Chí Minh rất coi trọng vấn đề dân tộc, đề cao sức mạnh của chủ nghĩa yêu
nước, nhưng Người luôn đứng trên quan điểm giai cấp để nhận thức và giải quyết vấn đề
dân tộc. Sự kết hợp nhuần nhuyễn vấn đề giai cấp và vấn đề dân tộc của Hồ Chí Minh thể
hiện: khẳng định vai trò lịch sử của giai cấp công nhân và quyền lãnh đạo duy nhất của
Đảng cộng sản trong quá trình cách mạng Việt Nam, chủ trương đại đoang kết dân tộc
rộng rãi trên nền tảng liên minh công nhân, nông dân và tầng lớp trí thức, dưới sự lãnh đạo
của Đảng, sử dụng bạo lực cách mạng của quần chúng để chống lại bạo lực phản cách
mạng của kẻ thù, thiết lập chính quyền nhà nước của nhân dân, do dân và vì dân, gắn kết
mục tiêu dộc lập dân tộc với chủ nghĩa xã hội.
B-VẤN ĐỀ DÂN TỘC VÀ THUỘC ĐIA THEO CÁC QUẢN ĐIỂM KHÁC
I- MAC ANGHEN
Vai trò giai cấp đối với dân tộc:
Quan hệ giai cấp xét cho cùng quy định sự hình thành dân tộc, xu hướng, bản chất xã hội,
tính chất quan hệ giữa các dân tộc. Áp bức giai cấp là cơ sở, nguyên nhân của áp bức dân
tộc.Nhân tố giai cấp là nhân tố cơ bản trong phong trào giải phóng dân tộc.
Vai trò dân tộc đối với giai cấp
Vấn đề dân tộc là vấn đề hàng đầu của cách mạng vô sản. Áp bức dân tộc tác động mạnh
mẽ tới áp bức giai cấp, nuôi dưỡng áp bức giai cấp, làm sâu sắc thêm áp bức giai cấp.Đấu
tranh dân tộc tác động mạnh mẽ tới đấu tranh giai cấp. Dân tộc là cơ sở của giai cấp, nuôi

dưỡng đấu tranh giai cấp, tạo cơ sở sức mạnh giai cấp

2
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Trong Tuyên ngôn của Đảng cộng sản, Mac –Engels đề cập đến vấn đề dân tộc và
vấn đề giai cấp như sau:
Cuộc đấu tranh của giai cấp vô sản ở giai đoạn đầu mang tính chất dân tộc, vì
phong trào vô sản là phong trào độc lập của khối đại đa số, mưu lợi ích cho khối đại đa số.
Vì vậy, cuộc đấu tranh của giai cấp vô sản chống lại giai cấp tư sản, không phải là cuộc
đấu tranh dân tộc, nhưng lúc đầu mang hình thức dân tộc. Như vậy, Mac-Engels đã thấy
được mối quan hệ gắn bó giữa vấn đề dân tộc và vấn đề giai cấp. Hai ông không xem nhẹ
vấn đề dân tộc. Tuy nhiên, hai ông không đi sâu giải quyết vấn đề dân tộc vì:
- Tại các nước này, mâu thuẫn cơ bản của xã hội là mâu thuẫn giữa hai giai cấp đối kháng:
tư sản và vô sản.
- Về cơ bản, ở châu Âu, vấn đề dân tộc đã được giải quyết trong cách mạng tư sản.
- Vào thời của Mac, hệ thống thuộc địa đã có, nhưng các cuộc đấu tranh giành độc lập
chưa phát triển mạnh.
Do vậy, trong sự nghiệp giải phóng hai ông nhấn mạnh đến giải phóng giai cấp công
nhân. Mac-Engels viết: "Hãy xóa bỏ tình trạng người bóc lột người thì tình trạng dân tộc
này bóc lột dân tộc khác sẽ được xóa bỏ" và: "Khi mà sự đối kháng giữa các giai cấp trong
nội bộ dân tộc không còn nữa thì sự thù địch giữa các dân tộc cũng đồng thời mất theo".
Như vậy theo Mac-Engels, để giải quyết sự đối kháng dân tộc, trước hết phải giải quyết sự
đối kháng giai cấp, giải phóng giai cấp là nhiệm vụ trung tâm, là điều kiện
để giải phóng dân tộc. Lenin từng nhận xét, đối với Marx so với vấn đề giai cấp vô sản thì
vấn đề dân tộc chỉ là vấn đề thứ yếu thôi.
II- LÊNIN
Đến thời Lenin, khi chủ nghĩa đế quốc trở thành hệ thống thế giới, cách mạng giải
phóng dân tộc trở thành một bộ phận của cách mạng vô sản, Lenin mới có cơ sở thực tiễn
để phát triển vấn đề dân tộc thuộc địa thành một hệ thống lý luận. Lenin cho rằng cuộc đấu
tranh của giai cấp vô sản chính quốc sẽ không giành được thắng lợi, nếu nó không liên

minh với cuộc đấu tranh của các dân tộc bị áp bức. Từ đó Người cùng với Quốc tế cộng
sản bổ sung khẩu hiệu nêu trong Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản: "Vô sản tất cả các nước
và các dân tộc bị áp bức đoàn kết lại."
Sau khi Lenin mất, Ban lãnh đạo Quốc tế cộng sản một thời gian dài đã nhấn mạnh
vấn đề giai cấp, coi nhẹ vấn đề dân tộc, vì vậy không mấy quan tâm đến chủ nghĩa yêu
nước, tinh thần dân tộc của các nước thuộc địa, thậm chí còn coi đó là biểu hiện của chủ
nghĩa quốc gia hẹp hòi, trái với chủ nghĩa quốc tế vô sản.
Tóm lại, Mac - Engels, Lenin đã nêu ra những quan điểm cơ bản về mối quan hệ giữa
vấn đề dân tộc và vấn đề giai cấp. Tuy nhiên, xuất phát từ yêu cầu, mục tiêu của cách mạng
vô sản châu Âu, các ông vẫn tập trung nhiều hơn vào vấn đề giai cấp, vẫn "đặt lên hàng
đầu và bảo vệ những lợi ích không phụ thuộc vào dân tộc và chung cho toàn thể giai cấp
vô sản".

3
Website: Email : Tel : 0918.775.368
C- THEO QUAN ĐIỂM CỦA HỒ CHÍ MINH
I-KHÁI QUÁT CHUNG
Tiếp thu chủ nghĩa Marx-Lênin trên nền tảng truyền thống yêu nước và nhân ái của
dân tộc Việt Nam, Hồ Chí Minh có quan điểm riêng, độc đáo về vấn đề giai cấp và vấn đề
dân tộc. Người cho rằng: Phải kết hợp và giải quyết hài hòa vấn đề dân tộc và vấn đề giai
cấp, song phải đặt lợi ích dân tộc lên trên hết và trước hết.
Luận điểm này của Người xuất phát từ cơ sở thực tiễn của phương Đông và Việt
Nam:
Năm 1924, trong Báo cáo về Bắc kỳ, Trung kỳ và Nam kỳ Người cho rằng: "Marx đã
xây dựng học thuyết của mình trên một triết lý nhất định của lịch sử, nhưng lịch sử nào?
Lịch sử châu Âu. Mà châu Âu là gì? Đó chưa phải là toàn thể nhân loại. Dù sao thì cũng
không thể cấm bổ sung "cơ sở lịch sử"
của chủ nghĩa Mac bằng cách đưa thêm vào đó những tư liệu mà Marx ở thời mình không
thể có được". Và người đề nghị: "Xem xét lại chủ nghĩa Mac về cơ sở lịch sử của nó,
củng cố nó bằng dân tộc học phương Đông". Ở phương Đông, "Cuộc đấu tranh giai cấp

diễn ra không giống như ở phương Tây, bởi vì xã hội Đông Dương, Ấn Độ hay Trung
Quốc, xét về mặt cấu trúc kinh tế không giống như xã hội phương Tây thời trung cổ, cũng
như thời cận đại, và đấu tranh giai cấp ở đó không quyết liệt như ở đây…".
Đối với Việt Nam, Hồ Chí Minh cho rằng Việt Nam là một nước thuộc địa nửa
phong kiến, mâu thuẫn giữa dân tộc Việt Nam với chủ nghĩa đế quốc và tay sai nổi trội hơn
mâu thuẫn giữa giai cấp nông dân với địa chủ phong kiến, giữa tư sản với vô sản. Do đó,
không phải giải quyết vấn đề giai cấp rồi mới giải quyết vấn đề dân tộc như ở phương Tây.
Ngược lại chỉ có thể giải quyết vấn đề dân tộc mới giải phóng được giai cấp. Quyền lợi dân
tộc và giai cấp là thống nhất, quyền lợi dân tộc không còn, thì quyền lợi mỗi giai cấp, mỗi
bộ phận trong dân tộc cũng không thể thực hiện được. Quan điểm này sau này thể hiện rõ ở
Nghị quyết Hội nghị Trung ương VIII, năm 1941 do Người chủ trì: "Trong lúc này quyền
lợi của bộ phận giai cấp phải đặt dưới sự tồn vong sinh tử của quốc gia dân tộc. Trong lúc
này nếu không giải quyết được vấn đề dân tộc giải phóng, không đòi được tự do độc lập
cho toàn dân tộc, thì chẳng những toàn thể quốc gia dân tộc chịu mãi kiếp ngựa trâu mà
quyền lợi của bộ phận giai cấp đến vạn năm cũng không đòi lại được."
II- TƯ TƯỞNG BIỆN CHỨNG CỦA HỒ CHÍ MINH VỀ MỐI QUAN HỆ GIỮA
VẤN ĐỀ DÂN TỘC VÀ VẤN ĐỀ GIAI CẤP LÀ MỘT TRONG NHỮNG NHÂN TỐ
ĐẢM BẢO THÀNH CÔNG CHO CÁCH MẠNG VIỆT NAM, MỘT TRONG
NHỮNG ĐÓNG GÓP XUẤT SẮC CỦA NGƯỜI VÀO KHO TÀNG LÝ LUẬN
CÁCH MẠNG CỦA CHỦ NGHĨA MAC-LENIN
Hồ Chí Minh đi tìm đường cứu nước, đến với chủ nghĩa Mác Lenin, xác định con
đường giải phóng dân tộc mình theo cách mạng vô sản tức là Người đã tiếp thu lý luận về
giai cấp và đấu tranh giai cấp của chủ nghĩa Mác Lenin, thấy rõ mối quan hệ giữa dân tộc
và giai cấp, giữa cách mạng giải phóng dân tộc và cách mạng vô sản. Nhưng xuất phát từ

4
Website: Email : Tel : 0918.775.368
thực tiễn dân tộc thuộc địa, Hồ Chí Minh đã vận dụng sáng tạo và phát triển những quan
điểm của chủ nghĩa Mác Lenin về vấn đề dân tộc.
Hồ Chí Minh giải quyết vấn đề dân tộc theo quan điểm giai cấp, nhưng đồng thời

đặt vấn đề giai cấp trong vấn đề dân tộc. Giải phóng vấn đề
dân tộc khỏi ách thống trị của chủ nghĩa thực dân là điều kiện để giải phóng giai
cấp. Vì thế, lợi ích của giai cấp phải phục tùng lợi ích của dân tộc.
Tháng 5-1941, Người cùng với trung ương Đảng khẳng định: “ trong lúc này
quyền lợi cuẩ bộ phận,của giai cấp cũng phải đặt dưới sự sinh tử, tồn vong của quốc gia,
của dân tộc. Trong lúc này nếu không giải quyết được vấn đề dân tộc giải phóng, không
đoic được độc lập, tự do cho toàn thể dân tộc, thì chẳng những toàn thể quốc gia daant ộc
còn chịu mãi kiếp ngựa trâu mà quyền lợi của bộ phận giai cấp cũng đến vạn năm cũng
không đòi được”.
Người còn khẳng định: ''Chỉ có chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa cộng sản mới giải phóng
được các dân tộc bị áp bức và những người lao động trên thế giới khỏi ách nô lệ''; rằng:
''Muốn cứu nước và giải phóng dân tộc không có con đường nào khác con đường cách
mạng vô sản''. Kết luận trên đây của Nguyễn Ái Quốc là sự khẳng định một hướng đi mới,
nguyên tắc chiến lược mới, mục tiêu và giải pháp hoàn toàn mới, khác về căn bản so với
các lãnh tụ của các phong trào yêu nước trước đó ở Việt Nam; đưa cách mạng giải phóng
dân tộc vào quỹ đạo của cách mạng vô sản, tức là sự nghiệp cách mạng ấy phải do Đảng
của giai cấp công nhân lãnh đạo, lấy hệ tư tưởng của chủ nghĩa Mác - Lênin làm nền tảng.
Vì vậy, con đường phát triển tất yếu của cách mạng giải phóng dân tộc phải phát triển
thành cách mạng XHCN. Người chỉ rõ: ''Cách mạng giải phóng dân tộc phải phát triển
thành cách mạng xã hội chủ nghĩa thì mới giành được thắng lợi hoàn toàn''.
Trong quá trình hoạt động thực tiễn cách mạng, Nguyễn Ái Quốc đã đấu tranh và
chỉ đạo giải quyết mối quan hệ giữa giải phóng dân tộc và giải phóng giai cấp, bền bỉ
chống các quan điểm không đúng về vấn đề dân tộc và thuộc địa, đã phát triển lý luận về
cách mạng giải phóng dân tộc. Ngay từ khi hoạt động trong phong trào công nhân ở Pháp,
Người đã nhận thấy một hố sâu ngăn cách giữa giai cấp công nhân và nhân dân lao động
''chính quốc'' với giai cấp công nhân và nhân dân lao động thuộc địa. Đó là chủ nghĩa sô-
vanh nước lớn của các dân tộc đi thống trị và chủ nghĩa dân tộc hẹp hòi đối với các dân tộc
bị thống trị.
Trong Đại hội Tua, thành lập Đảng Cộng sản Pháp (1920), Nguyễn Ái Quốc đã kêu
gọi những người xã hội ủng hộ phong trào giải phóng ở các thuộc địa và lên án phái nghị

viện đi theo đường lối cơ hội của Đệ nhị quốc tế, theo đuổi bọn thực dân phản động, từ
chối yêu cầu giải phóng của các dân tộc thuộc địa. Trong nhiều tham luận tại các Đại hội
quốc tế và các bài viết, Nguyễn Ái Quốc đã bảo vệ chủ nghĩa Mác - Lênin, phê bình một
cách kiên quyết và chân thành những sai lầm, khuyết điểm của các Đảng Cộng sản chính
quốc. Các Đảng Cộng sản này, tuy thừa nhận 21 điều kiện của Quốc tế cộng sản, trong đó
Điều 8 quy định các Đảng Cộng sản ở chính quốc phải ủng hộ và hoạt động một cách thiết

5
Website: Email : Tel : 0918.775.368
thực giúp đỡ phong trào giải phóng dân tộc, nhưng trên thực tế hoạt động rất ít, do không
nhận thức đúng tầm quan trọng của vấn đề thuộc địa.
Đối với Đảng Cộng sản Việt Nam, ngay từ khi mới thành lập, trong ''Chính cương
vắn tắt'' do Nguyên Ái Quốc khởi thảo đã khẳng định: ''Chủ trương làm tư sản dân quyền
cách mạng và thổ địa cách mạng để đi tới xã hội cộng sản''. Như vậy là, lần đầu tiên trong
lịch sử cách mạng Việt Nam, với Hồ Chí Minh, sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc gắn
liền với cách mạng XHCN. Cuộc cách mạng này kết hợp trong bản thân nó tiến trình của
hai sự nghiệp giải phóng: giải phóng dân tộc khỏi ách nô lệ thực dân và giải phóng giai cấp
khỏi ách áp bức bóc lột. Vấn đề dân tộc được giải quyết trên lập trường của giai cấp công
nhân - điều đó phù hợp với xu thế thời đại và lợi ích của các giai cấp và lực lượng tiến bộ
trong dân tộc. Sức mạnh đi tới thắng lợi của cách mạng Việt Nam không phải là cái gì khác
mà là mục tiêu dân tộc luôn thống nhất với mục tiêu dân chủ trên cơ sở định hướng
XHCN. Đặc điểm nổi bật của cách mạng Việt Nam là cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân
triệt để, tạo tiền đề cho bước chuyển sang thời kỳ quá độ lên CNXH; tức là, cách mạng
XHCN là bước kế tiếp ngay khi cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân thắng lợi và giữa hai
cuộc cách mạng này không có một bức tường nào ngăn cách. Đây là quan điểm hết sức căn
bản của tư tưởng Hồ Chí Minh: chỉ có hoàn thành cách mạng giải phóng dân tộc mới có
điều kiện để tiến lên CNXH và chỉ có cách mạng XHCN mới giữ vững được thành quả
cách mạng giải phóng dân tộc, mới mang lại cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc cho mọi
tầng lớp nhân dân, mới có độc lập dân tộc thực sự.
Như chúng ta đều biết, Hồ Chí Minh đã đi từ chủ nghĩa yêu nước đến với chủ nghĩa Mác -

Lênin. Từ đó, Người đã phát huy cao độ chủ nghĩa yêu nước truyền thống Việt Nam, trong
sự thống nhất với chủ nghĩa quốc tế vô sản. Bởi vậy, trong tư tưởng Hồ Chí Minh, đúng
như Ph. Ăng-Ghen đã nói: Những tư tưởng dân tộc chân chính đồng thời cũng là những
tư tưởng quốc tế chân chính. Sự phát triển tự tưởng Hồ Chí Minh đã chỉ đạo sự phát triển
của thực tiễn cách mạng Việt Nam, trong sự thúc đẩy lẫn nhau giữa dân tộc và giai cấp, ý
thức giác ngộ về cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc là tiền đề quyết định nhất, cũng là động
lực chủ yếu để Nguyễn Ái Quốc đến với chủ nghĩa Mác - Lênin và tiếp thu quan điểm
mác-xít về giai cấp. Đó chính là nhân tố đảm bảo tính khoa học và cách mạng cho sự phát
triển tinh thần dân tộc đúng đắn ở người chiến sĩ cộng sản Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí
Minh.
Tư tưởng Hồ Chí Minh về sự kết hợp, gắn bó hữu cơ giữa hai quá trình đấu tranh cách
mạng: giải phóng dân tộc và cách mạng vô sản không phải chỉ là chứng minh cho sự đúng
đắn của chủ nghĩa Mác - Lênin, mà còn là sự phát triển sáng tạo và có giá trị định hướng
rất cơ bản. Qua thực tiễn đấu tranh và lãnh đạo cách mạng Việt Nam, luôn bám sát đặc
điểm thực tiễn Việt Nam và tham khảo kinh nghiệm các nước khác, Hồ Chí Minh đã có
những giải pháp đúng đắn, sáng tạo, đáp ứng đòi hỏi của lịch sử, góp phần làm phong phú
thêm kho tàng lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin; đó cũng chính là nguồn gốc sức mạnh
của cách mạng nước ta trong suốt bảy thập kỷ qua. Bởi lẽ:

6
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Một là, cách mạng giải phóng dân tộc trong thời đại ngày nay muốn thành công
triệt để nhất định phải đi theo quỹ đạo và là một bộ phận khăng khít của cách mạng vô sản.
Cuộc cách mạng đó phải đưa vào lực lượng của nhân dân, nòng cốt là liên minh công
nông, do chính Đảng của giai cấp công nhân lãnh đạo. Hồ Chí Minh nhận thức rất rõ, nếu
chỉ đưa vào lực lượng của riêng giai cấp công nhân, thậm chí cả giai cấp nông dân là hoàn
toàn không đủ, mà theo Người, chỉ có phát động cả dân tộc tham gia mới biến sức mạnh
dân tộc thành lực lượng vô địch.
Hai là, cuộc đấu tranh giải quyết mâu thuẫn giai cấp trong nội bộ dân tộc (mâu
thuẫn địa chủ - nông dân, mâu thuẫn tư sản - vô sản) không tách rời cuộc đấu tranh giải

quyết mâu thuẫn giữa toàn thể dân tộc với các thế lực đế quốc xâm lược. Ở giai đoạn đầu
của cách mạng, cần đặt vấn đề dân tộc, độc lập dân tộc lên trên hết. ''Nếu không giải quyết
được vấn đề dân tộc, không đòi được độc lập tự do cho toàn thể dân tộc, thì chẳng những
toàn thể dân tộc còn chịu mãi kiếp ngựa trâu mà quyền lợi của bộ phận giai cấp đến vạn
năm cũng không đòi lại được''. ''Chính lập trường và lợi ích giai cấp công nhân đòi hỏi
trước hết phải giải phóng dân tộc''. Ở đây rõ ràng cái giai cấp được biểu hiện ở cái dân tộc,
cái dân tộc được giải quyết theo lập trường giai cấp công nhân, chứ đâu phải là “hy sinh
cái nọ cho cái kia” như có người từng cố chứng minh.
Ba là, cách mạng giải phóng dân tộc và cách mạng vô sản ở chính quốc như ''hai
cánh của một con chim'', phải thực hiện sự liên minh giữa vô sản ở chính quốc với vô sản
và nhân dân các nước thuộc địa thì cách mạng mới thắng lợi. Cách mạng giải phóng dân
tộc ở các nước thuộc địa không phụ thuộc một chiều vào cách mạng vô sản ở chính quốc,
mà có thể và phải chủ động tiến lên giành thắng lợi, thậm chí có thể giành thắng lợi trước,
từ đó góp phần tích cực hỗ trợ cho cách mạng ở các nước tư bản. Đó là nhận định hết sức
đúng đắn, táo bạo và sáng tạo của Hồ Chí Minh. Đáng tiếc là có lúc quan điểm này của Hồ
Chí Minh không được một số người, trong đó có một vài người của Quốc tế cộng sản cũng
không thừa nhận.
Bốn là, sau khi giải phóng dân tộc khỏi ách thống trị ngoại bang, khỏi chế độ thuộc
địa, dân tộc vừa được giải phóng phải quá độ lên CNXH và trong bước quá độ ấy phải tự
mình tìm tòi con đường, phương thức riêng phù hợp với tình hình và đặc điểm đất nước,
tránh giáo điều, dập khuôn những hình thức, bước đi, biện pháp của nước khác.
Trong thực tiễn công cuộc xây dựng CNXH và bảo vệ Tổ quốc XHCN hiện nay,
việc vận dụng và phát triển sáng tạo tư tưởng Hố Chí Minh về mối quan hệ biện chứng
giữa vấn đề dân tộc và vấn đề giai cấp càng có ý nghĩa cực kỳ quan trọng hết sức cấp thiết.
Bởi vì, thực tế cho ta bài học là, có thời kỳ, khi triển khai các nhiệm vụ xây dựng CNXH,
đã có lúc Đảng ta phạm sai lầm nóng vội, chủ quan, duy ý chí, quá nhấn mạnh vấn đề giai
cấp nên đã xem nhẹ vấn đề dân tộc trong việc hoạch định và thực hiện chiến lược phát
triển kinh tế xã hội, dẫn đến lợi ích các giai cấp, tầng lớp không được tính đến đầy đủ và
kết hợp hài hoà, sức mạnh dân tộc không được phát huy như một trong những động lực


7
Website: Email : Tel : 0918.775.368
chủ yếu nhất. Nhưng ngay sau đó, Đảng ta đã kịp thời khắc phục có hiệu quả cả về phương
điện nhận thức lý luận cũng như trong hoạt động thực tiễn về vấn đề này.
Tuy thế, trong những năm gần đây, ở nước ta đã nảy sinh ý kiến cho rằng: mối
quan hệ giữa vấn đề dân tộc với vấn đề giai cấp luận chứng trong chủ nghĩa Mác - Lê nin,
tư tưởng Hồ Chí Minh chỉ đúng với một số nước khác nào đó, còn ở Việt Nam vốn là nước
thuộc địa, nửa phong kiến, vấn đề dân tộc bao giờ cũng chi phối, khi nào Đảng nhấn mạnh
vấn đề giai cấp thì đều dẫn đến sai lầm. Từ đó, họ đề xuất ý kiến theo hướng nhấn mạnh
một chiều vấn đề dân tộc, tách vấn đề dân tộc khỏi vấn đề giai cấp, hạ thấp ý nghĩa quan
trọng, bức thiết của vấn đề giai cấp, không lấy quan điểm giai cấp làm quan điểm cơ sở lập
trường để xem xét, giải quyết vấn đề dân tộc. Theo họ, nước ta hiện nay chỉ nên đề ra và
giải quyết những vấn đề dân tộc, còn vấn đề giai cấp không nên đặt ra. Mục tiêu ''dân giàu,
nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh'' được họ đồng tình, thưng giải thích theo
hướng phi giai cấp, nghĩa là không nhất thiết phải theo định hướng XHCN. Thực chất là họ
bác bỏ đường lối giải quyết vấn đề dân tộc theo lập trường của giai cấp công nhân. Quan
điểm nêu trên đi ngược với con đường mà Hồ Chí Minh, Đảng ta và nhân dân ta đã lựa
chọn, và rõ ràng là không phù hợp với thực tiễn của lịch sử cách mạng Việt Nam. Thực
tiễn đó đã chỉ ra rằng, trong bất cứ giai đoạn nào, sự nghiệp cách mạng của nhân dân ta đều
phải kết hợp nhuần nhuyễn lợi ích giai cấp với lợi ích dân tộc; trong chủ nghĩa yêu nước
Việt Nam luôn luốn gắn bó hữu cơ với lý tưởng của giai cấp công nhân Việt Nam. Nền độc
lập thật sự của dân tộc; tự do, sự giàu mạnh, văn minh và hạnh phúc của nhân dân chỉ có
thể đạt được một cách bền vững trong sự nghiệp cách mạng theo mục tiêu, lý tưởng của
giai cấp công nhân. Bởi vậy, ngay từ khi khởi xướng và lãnh đạo công cuộc đổi mới, Đảng
ta đã xác định rõ: đổi mới không phải là thay đổi mục tiêu XHCN mà là quan niệm đúng
đắn hơn về CNXH và thực hiện mục tiêu ấy bằng những hình thức; bước đi và biện pháp
phù hợp. Nói cách khác, giữ vững định hướng XHCN là nguyên tắc cơ bản của quá trình
đổi mới.
Thực tiễn cách mạng Việt Nam từ Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI đến nay,
Đảng ta đã ngày càng cụ thể hoá và hoàn thiện đường lối đổi mới toàn diện, mà thực chất

là nhận thức đúng đắn và sâu sắc hơn về chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh,
kết hợp đúng đắn vấn đề dân tộc với vấn đề giai cấp trong công cuộc xây đựng CNXH ở
nước ta.
Văn kiện của Đảng ta tại Đại hội lần thứ IX đã xác định rõ: “mối quan hệ giữa các
giai cấp, các tầng lớp xã hội là quan hệ hợp tác và đấu tranh trong nội bộ nhân dân, đoàn
kết và hợp tác lâu dài trong sự nghiệp xây đựng và bảo vệ Tổ quốc được sự lãnh đạo của
Đảng. Lợi ích giai cấp công nhân thống nhất với lợi ích toàn dân tộc trong mục tiêu chung
là: độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội”.
Nhìn lại lịch sử dân tộc ta trong thế kỷ XX, một thế kỷ vận động và phát triển mau lẹ và
phức tạp của tình hình quốc tế, chúng ta càng thấy sự đúng đắn, sáng tạo của tư tưởng Hồ
Chí Minh về vấn đề dân tộc và giai cấp.

8
Website: Email : Tel : 0918.775.368
KẾT LUẬN
Vấn đề dân tộc và giai cấp là một vấn đề quan trọng. Nhìn lại lịch sử dân tộc ta trong
thế kỷ XX, một thế kỷ vận động và phát triển mau lẹ và phức tạp của tình hình quốc tế,
chúng ta càng thấy sự đúng đắn, sáng tạo của tư tưởng Hồ Chí Minh về vấn đề dân tộc và
giai cấp.
Vấn đề đó đã được kiểm nghiệm bằng thực tế, cả trong chiến tranh ác liệt lẫn trong
những khó khăn của hoà bình xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Ngày nay, tư tưởng Hồ Chí
Minh đang thể hiện giá trị trường tồn nhất là trong bối cảnh các dân tộc đang đứng trước
những thách thức cực kì nguy hiểm khi các thế lực hiếu chiến dựa vào tiềm lực quân sự
hiện đại tiến hành chiến tranh xâm lược những nước có chủ quyền, bất chấp luật pháp.
Điều đó càng cho thấy sự cần thiết phải tiếp tục nghiên cứu, học tập, quán triệt tư
tưởng Hồ Chí Minh về vấn đề dân tộc và giai cấp trong tình hình mới, làm cơ sở vững chắc
cho việc vận dụng, hoạch định, tổ chức và thực hiện đường lối, chính sách của Đảng và
Nhà nước, để đưa dân tộc ta vượt qua mọi thử thách, vững bước trong quá trình xây dựng
một đất nước vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh


9
Website: Email : Tel : 0918.775.368
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Giáo trình tư tưởng Hồ Chí Minh (Nhà xuất bản chính trị quốc gia)
Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác Lênin
Hồ Chí Minh toàn tập.t6, t7
Tạp chí Đảng cộng sản
C.Mác và Ph.Anghen: toàn tập Nxb chính trị quốc gia Hà Nội 2002
VI.Lê nin : toàn tập.Nxb tiến bộ matxcova
Giáo trình đường lối cách mạng của Đảng Cộng Sản
Dân trí.com

10

Website: Email : Tel : 0918.775.368
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TIỂU LUẬN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
ĐỀ TÀI: BIỆN CHỨNG VỀ VẤN ĐỀ DÂN TỘC VÀ GIAI CẤP
TRONG TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH




 !"
#$%&'()


Hà Nội, ngày 29 tháng 10 năm 2010



11
Website: Email : Tel : 0918.775.368
MỤC LỤC

Trang

12