đoàn tncs hồ chí minh huyện vị xuyên- tỉnh hà giang với công tác giáo dục đạo đức, lối sống hóa cho thanh niên

LỜI CẢM ƠN
Trong quá trình học tập, hoạt động và rèn luyện tại Học viện Thanh
Thiếu niên Việt Nam luôn nhận được sự quan tâm, tin yêu dạy bảo và giúp đỡ
tận tình của các thầy cô giáo, các khoa, phòng quản lý đào tạo – tổ chức đã
truyền đạt cho em những kiến thức về lý luận cơ bản khoa học cơ sở, phương
pháp luận công tác thanh niên đã cho bản thân em trưởng thành hơn trong
cuộc sống trau dồi kiến thức sâu rộng và phong phú hơn. Những kiến thức ấy
đã giúp em rất nhiều trong quá trình vận dụng vào thực tiễn để viết chuyên đề
tốt nghiệp của mình.
Với sự nỗ lực tâm huyết của mình đối với việc giáo dục đạo đức lối
sống văn hóa cho thanh niên em đã chọn chuyên đề: “Đoàn TNCS Hồ Chí
Minh Huyện Vị Xuyên – Tỉnh Hà Giang với công tác giáo dục đạo đức, lối
sống văn hóa cho thanh niên” để nghiên cứu tìm hiểu công tác giáo dục đạo
đức lối sống văn hóa cho thanh niên huyện Vị Xuyên – tỉnh Hà Giang.
Trong thời Gian học tập nghiên cứu tai địa phương em đã nhận được sự
giúp đỡ của các cấp ủy Đảng, đặc biệt là sự giúp đỡ của BCH, BTV huyện
Đoàn đã cung cấp tài liệu và tạo mọi điều kiện cho em thực hiện chuyên đề.
Em xin chân thành cảm ơn Ban giám đốc Học viện Thanh thiếu niên
Việt Nam, phòng quản lý đào tạo và các thầy cô giáo. Đặc biệt em xin cảm ơn
sâu sắc đến thầy giáo Hoàng Vân đã tận tình giúp đỡ, hướng dẫn em trong
suất thời gian học tập viết chuyên đề.
Chuyên đề được hoàn thành nhưng chắc không thể tránh khỏi những
thiếu sót do chưa có thực tiễn công tác, thời gian thực hiện quá ngắn, năng lực
và kinh nghiệm vẫn còn hạn chế.
Vì vậy rất mong sự đóng góp ý kiến để chuyên đề thực hiện hoàn thiện
phục vụ thiết yếu cho công tác Đoàn và phong trào Thanh thiếu nhi hiện nay.
1
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
TNCS : Thanh niên cộng sản
TTN : Thanh thiếu niên
TN : Thanh niên

ĐVTN : Đoàn viên thanh niên
CNH, HĐH : Công nghiệp hóa, Hiện đại hóa
HĐND – UBND : Hội đồng nhân dân - Ủy ban nhân dân
TDTT : Thể dục thể thao
BCH : Ban chấp hành
CSVN : Cộng sản Việt Nam
CNXH : Chủ nghĩa xã hội
2
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU
1.LÝ DO CHỌN CHUYÊN ĐỀ
1.1 Một dân tộc muốn tồn tại và phát triển được, ngoài những điều kiện về
kinh tế, chính trị,dân tộc đó phải có một nền văn hóa văn minh, nền văn hóa
văn minh đó chủ yếu phụ thuộc vào ý thức của mỗi người đặc biệt là thế hệ
thanh niên.
3
Đại Hội Đảng toàn quốc lần thứ VI(1986) thành công đất nước ta tiến
hành công cuộc đổi mới toàn diện nhằm mục tiêu dân giàu nước mạnh xã hội
công bằng dân chủ văn minh. Nghị quyết TW2 khóa VIII nhấn mạnh muốn
tiến hành CNH- HĐH thắng lợi phải phát triển mạnh giáo dục –đào tạo phát
huy nguồn lực con người yếu tố cơ bản của sự phát triển nhanh và bền vững.
Bởi vậy giáo dục – đào tạo là quốc sách hàng đầu nhà nước và xã hội phát
triển giáo dục nhằm nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực bồi dưỡng nhân tài
(điều 35 hiến pháp nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam).
Mục tiêu giáo dục là đào tạo con người Việt Nam phát triển toàn diện có
đạo đức tri thức, sức khỏe thẩm mỹ nghề nghiệp trung thành với lý tưởng độc
lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, hình thành và bồi dưỡng nhân cách phầm
chất và năng lực công dân, đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ tổ quốc.
Bác Hồ vị lãnh tụ lạc lỗi rất coi trọng việc bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho
đời sau Bác khẳng định đây là công việc trọng đại của đất nước của dân tộc

Bác đã dạy “người có đức mà không có tài làm việc gì cũng khó, người có tài
mà không có đức thì vô dụng ’’.Giáo dục là phải bồi dưỡng được cái đức cái
vốn quý của một con người, đồng thời phải phát huy được khả năng sáng tạo
vận dụng tri thức tiếp thu được vận dụng vào cuộc sống. Tuy nhiên không
phải ai cũng đảm nhận được tư tưởng đó .
Thanh niên là lực lượng xã hội đặc biệt có vai trò rất quan trọng trong
lịch sử, trong các giai đoạn cách mạng cũng như trong hiện tại và tương lai.
Sinh thời, chủ tịch Hồ Chí Minh luôn giành sự quan tâm đặc biệt đối với
thanh niên. Khi đánh giá về thanh niên Hồ Chí Minh khẳng định thanh niên là
người chủ tương lai của nước nhà, nước nhà thịnh hay suy, yếu hay mạnh một
phần lớn là do các thanh niên nhận thức đúng vị trí vai trò của thanh niên
Đảng ta khẳng định.
Sự nghiệp của nước ta thành công hay không, đất nước ta bước vào thế
kỷ XXI có vị trí xứng đáng trong cộng đồng thế giới hay không chủ yếu là do
lực lượng thanh niên ngày nay quyết định .Tương lai của Việt Nam sự phát
triển của đất nước tùy thuộc vào việc bồi dưỡng và rèn luyện giáo dục thế hệ
thanh niên.
Trong những năm qua đất nước ta chuyển mình trong công cuộc đổi
mới sâu sắc và toàn diện, từ một nền kinh tế tập trung quan liêu bao cấp nền
kinh tế nhiều thành phần vận hành theo cơ chế thị trường có sự quản lý của
nhà nước. với công cuộc đổi mới chúng ta có nhiều thành tựu rất đáng tự hào
về kinh tế xã hội văn hóa giáo dục.tuy nhiên mặt trái của cơ chế mới cũng ảnh
4
hưởng tiêu cực đến sự nghiệp giáo dục trong đó sự suy thoái về đạo đức và
giá trị nhân văn tác động đến đại đa số thanh niên và học sinh như: có lối sống
thực dụng, thiếu ước mơ hoài bão, lập thân lập nghiệp tiêu cực trong thi cử
bằng cấp, chạy theo thành tích ,theo vào đó sự du nhập văn hóa phẩm đồi trụy
thông qua các phương tiện như phim ảnh, games,Internet làm ảnh hưởng đến
những quan điểm về tình bạn tình yêu trong lứa tuổi thanh thiếu niên và học
sinh nhất là các em chưa được trang bị kiến thức về vấn đề này.

1.2 Ngày nay công cuộc đổi mới do đảng ta khởi sướng và lãnh đạo đang đem
lại những kết quả to lớn trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội. Những
thành tựụ phát triển kinh tế, xã hội đã và đang tạo điều kiện cơ hội cho thanh
niên được rèn luyện phấn đấu và khẳng định mình. Song bên cạnh những
chuyển biến tích cực đó, sự chuyển biến từ mặt trái của cơ chế thị trường
cũng là mảnh đất màu mỡ làm nảy sinh lối sống ích kỷ vụ lợi những thói hư
tật xấu, làm rạn nứt những khuôn mẫu những giá trị đạo đức hủy hoại nét đẹp
văn hóa truyền thống. Ảnh hưởng từ mặt trái của cơ chế thị trường đã tạo ra
trong xã hội một lớp người không nhỏ trong đó có thanh niên chạy theo lối
sống thực dụng, buông thả phai nhạt lý tưởng bất chấp những quy phạm đạo
đức truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc hàng loạt vấn đề đặt ra đối với
thanh niên là làm thế nào để thanh niên trong tương lai đủ sức đáp ứng yêu
cầu của đất nước đặt ra? Làm thế nào để họ có thể tự định hướng đúng hình
thành và rèn luyện phẩm chất đạo đức trong đời sống kinh tế thị trường hiện
nay? Làm thế nào để những ảnh hưởng tiêu cực không làm suy giảm những
nguồn lực trẻ ?Do vậy việc giáo dục đạo đức ,lối sống văn hóa cho thanh
niên là một vấn đề quan trọng trong chiến lược phát triển con người của Đảng
được toàn xã hội quan tâm. Yêu cầu của sự nghiệp đổi mới , từng bước thực
hiện mục tiêu dân giàu nước mạnh xã hội công bằng dân chủ văn minh , đã
khách quan hóa tầm quan trọng và tính cấp thiết của việc giáo dục đạo đức
lối sống văn hóa cho thanh niên.
Trong sự nghiệp đổi mới của đất nước sự chuyển biến mạnh mẽ của những
điều kiện kinh tế -xã hội đã và đang ảnh hưởng trực tiếp đến thanh niên lớp
người trẻ tuổi nói chung và thanh niên Huyện Vị Xuyên – Tỉnh Hà Giang nói
riêng, một mặt nền kinh tế thị trường xu thế toàn cầu hóa nền kinh tế tri thức ,
việc mở rộng giao lưu hội nhập với thế giới đang tạo nhiều cơ hội điều kiện
cho thanh niên ở Huyện Vị - Tỉnh Hà Giang phát huy tính năng động chủ
động sáng tạo vươn lên khẳng định mình. Mặt khác trong thanh niên đã nảy
sinh nhiều hiện tượng suy thoái đạo đức lối sống chỉ coi trọng đồng tiền bất
5

chấp đạo lý, chỉ đề cao giá trị vật chất mà xem thường giá trị tinh thần dẫn
đến thanh niên rơi vào tội lỗi và các tệ nạn xã hội. Đó là nguyên nhân vừa là
biểu hiện làm suy giảm nguồn lực trẻ của tỉnh là nỗi nhức nhối của từng gia
đình địa phương và xã hội .
1.3 việc giáo dục đạo đức lối sống văn hóa cho thanh niên là một vấn đề của
cả dân tộc nhưng với thanh niên nó mang một ý nghĩa rất quan trọng, xuất
phát từ thực tiễn đòi hỏi phải được quan tâm nghiên cứu một cách có hệ thống
vì vậy mà tôi chọn đề tài này với mong muốn là góp một phần nhỏ bé của
mình cùng với các cấp bộ Đoàn, các ban nghành đoàn thể, quần chúng trong
Huyện Vị Xuyên – Tỉnh Hà Giang đưa ra những giải pháp khả thi nhằm nâng
cao nhận thức, tư tưởng hành động của Đoàn viên thanh niên trong việc giáo
dục đạo đức lối sống văn hóa cho thanh niên.
Vấn đề tôi nghiên cứu ở đây không phải là mới mẻ mà nó đã được các cá
nhân tổ chức đưa ra trong các buổi hội nghị khoa học. Tuy nhiên đề tài đó
chưa đi sâu vào phân tích thực trạng liên quan đến vấn đề Huyện Vị Xuyên –
Tỉnh Hà Giang, và việc giáo dục đạo đức, lối sống văn hóa cho thanh niên gắn
với những nét đặc thù của địa phương. Do vậy tôi chọn đề tài văn“Đoàn
TNCS Hồ Chí Minh Huyện Vị Xuyên- Tỉnh Hà Giang với công tác giáo
dục đạo đức, lối sống hóa cho thanh niên’’ làm chuyên đề tốt nghiệp cho
khóa đào tạo chung.
2.MỤC ĐÍCH CỦA CHUYÊN ĐỀ
Đề xuất các giải pháp kiến nghị nhằm giúp Đoàn TNCS Hồ Chí Minh
Huyện Vị Xuyên- Tỉnh Hà Giang với việc giáo dục đạo đức, lối sống văn hóa
cho thanh niên.
3.NHIỆM VỤ CỦA CHYÊN ĐỀ
Nghiên cứu lý luận về Đoàn TNCS Hồ Chí Minh với việc giáo dục đạo
đức, lối sống văn hóa cho thanh niên.
Nghiên cứu thực trạng giáo dục đạo đức, lối sống văn hóa cho thanh
niên tại Huyện Vị Xuyên – Tỉnh Hà Giang.
Đề xuất các giải pháp khuyến nghị nhằm giúp Đoàn TNCS Hồ CHí

Minh Huyện Vị Xuyên – Tỉnh Hà Giang tăng cường hiệu quả giáo dục đạo
đức, lối sống văn hóa cho thanh niên.
4. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
Các giải pháp nhằm giúp Đoàn TNCS Hồ Chí Minh Huyện Vị Xuyên –
Tỉnh Hà Giang trong việc giáo dục đạo đức, lối sống văn hóa cho thanh niên.
5. KHÁCH THỂ NGHIÊN CỨU
6
Các điều kiện: kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội của địa phương
6. PHẠM VI NGHIÊN CỨU
Địa bàn: Huyện Vị Xuyên – Tỉnh Hà Giang
Thời gian: Từ năm 2008 trở lại đây
7.PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
- Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận: Nghiên cứu tài liệu sách, báo cáo
nghị quyết, phương pháp chuyên gia.
- Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn: Điều tra phỏng vấn, tọa đàm
thâm nhập thực tiễn.
- Phương pháp toán học : xử lý các số liệu thu được .
8.DỰ KIẾN CẤU TRÚC CỦA CHUYỂN ĐỀ.
Tiểu luận ngoài phần mở đầu và kết luận phần nội dung được cấu trúc
thành ba chương như sau:
CHƯƠNG1: LÝ LUẬN VỀ ĐOÀN TNCS HỒ CHÍ MINH VỚI CÔNG TÁC GIÁO
DỤC ĐẠO ĐỨC, LỐI SỐNG VĂN HÓA CHO THANH NIÊN
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC LỐI SỐNG VĂN
HÓA CHO THANH NIÊN TẠI HUYỆN VỊ XUYÊN TỈNH HÀ GIANG
CHƯƠNG 3: CÁC GIẢI PHÁP KHIẾN NGHỊ NHẰM GIÚP ĐOÀN TNCS
HỒ CHÍ MINH HUYỆN VỊ XUYÊN – TỈNH HÀ GIANG TĂNG CƯỜNG HIỆU
QUẢ CÔNG TÁC GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC, LỐI SỐNG VĂN HÓA CHO THANH
NIÊN
NỘI DUNG
CHƯƠNG 1

LÝ LUẬN VỀ ĐOÀN TNCS HỒ CHÍ MINH VỚI CÔNG
TÁC GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC, LỐI SỐNG VĂN HÓA CHO
THANH NIÊN
1.1.KHÁI NIỆM VỀ THANH NIÊN, ĐOÀN TNCS HỒ CHÍ MINH.
Thanh niên là lớp người trẻ tuổi, có sức khỏe vả trí tuệ, có những đóng
góp trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Thanh niên rất
7
nhạy bén với những các mới, tiến bộ khoa học mới nhưng cũng rất dễ mắc
phải những sai lầm trong nhận thức của mình. Trong sự phát triển của đất
nước hiện nay thanh niên đóng một vai trò rất quan trọng với vị trí là người
chủ tương lai của đất nước.vì vậy khẩu hiệu “ Đâu cần thanh niên có, việc gì
khó có thanh niên’’ luôn luôn là khẩu hiệu của thanh niên Việt Nam trong
mọi hoàn cảnh lịch sử của đất nước.
Đoàn TNCS Hồ Chí Minh là tổ chức chính trị xã hội của thanh niên
Việt Nam do Đảng CSVN và Chủ Tịch Hồ Chí Minh sáng lập, lãnh đạo và
rèn luyện. Đoàn bao gồm những thanh niên tiên tiến tự nguyện phấn đấu vì
mục tiêu, lý tưởng của Đảng là độc lập dân tộc gắn liền với CNXH, dân giàu
nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh.
Đoàn TNCS Hồ Chí Minh có vai trò rất to lớn trong công cuộc xây
dựng và bảo vệ tổ quốc. Đoàn luôn luôn là lực lượng xung kích đi đầu trong
mọi lĩnh vực với khẩu hiệu “ Đâu cần thanh niên có, đâu khó có thanh niên’’.
Đoàn TNCS Hồ CHí Minh là đội dự bị tin cậy của Đảng CSVN.Đoàn
là tổ chức do Đảng sáng lập, lãnh đạo và rèn luyện. Đoàn bao gồm những
thanh niên tiên tiến tự nguyên phấn đấu vì mục tiêu lý tưởng của Đảng. Đoàn
thường xuyên chăm lo, giáo dục về lý luận, chính trị tư tưởng phẩm chất cách
mạng cho đoàn viên thanh niên, nhằm hình thành lớp thanh niên sống có lý
tưởng. Đoàn tích cực tham gia xây dựng Đảng; giáo dục tuyên truyền về
Đảng cho thanh niên, giới thiệu đoàn viên ưu tú cho Đảng , đóng góp ý kiến
phê bình Đảng viên làm cho Đảng trong sạch vững mạnh. Đoàn là đội xung
kích cách mạng của Đảng đi đầu trên tất cả mọi lĩnh vực: Kinh tế, chính trị,

văn hóa xã hội.
Đoàn TNCS Hồ Chí Minh là môi trương giáo dục, rèn luyện định hướng
giá trị cho thanh niên theo lý tưởng của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã lựa
chọn.
Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đại diện, chăm lo, bảo vệ lợi ích chính đáng
của tuổi trẻ. Đoàn tạo mọi điều kiện tối thiểu, từng bước đáp ứng nhu cầu
chính đáng về đời sống vật chất và đời sống tinh thần cho đoàn viên, giúp
đoàn viên thực hiện tốt quyền lợi và nghĩa vụ, đảm bảo cho đoàn viên sự công
8
bằng trong học tập, lao động công tác trước pháp luật và công luận. Đoàn có
nhiệm vụ khuyến khích, bảo vệ và phát huy những mặt tốt của đoàn viên
thanh niên giúp họ trưởng thành về mọi mặt, đồng thời chống những biểu
hiện tiêu cực,TNXH, bảo vệ nhân cách và sự phát triển về thể chất và tinh
thần cho đoàn viên thanh niên.
Với chức năng như vậy nên Đoàn TNCS Hồ Chí Minh mang nhiệm vụ
rất năng nề nhưng vô cùng vinh quang đó là:
Thứ nhất: Tập hợp, đoàn kết thanh thiếu niên để làm gì?
Hai là: Giáo dục lý tưởng XHCN cho thanh niên thông qua tổ chức và
bằng tổ chức để giáo dục đoàn viên thanh niên với nhiều nội dung, hình thức
biện pháp khác nhau. Đoàn tham gia giáo dục cho thanh niên trên mọi lĩnh
vực; giáo dục về chính trị, tư tưởng; giáo dục truyền thống ; giáo dục pháp
luật; giáo dục tâm lý lối sống; giáo dục quốc phòng ; giáo dục về giới và dân
số.
Thứ ba: Đưa thanh niên vào hành động cách mạng, tham gia phát triển
kinh tế, xã hội, lập thân lập nghiệp bảo vệ tổ quốc.
Thứ tư: Đoàn tham gia xây dựng Đảng. Đoàn luôn tuyên truyền, giáo
dục về Đảng cho mọi đoàn viên thanh niên hiểu sâu sắc về Đảng CSVN; tham
gia đóng góp ý kiến phê bình cán bộ Đảng viên; lựa chọn những Đoàn viên
ưu tú để giới thiệu cho Đảng kết nạp; tham mưu, đề xuất các cấp ủy Đảng để
có những chương trình nghị quyết về công tác thanh niên.

Thứ năm: Đoàn phụ trách thiếu niên nhi đồng. Đảng và nhà nước trực
tiếp giao cho Đoàn thanh niên nhiệm vụ giáo dục, chăm sóc bảo vệ thiếu niên
nhi đồng. Tổ chức Đoàn mạnh phải bắt đầu từ xây dựng tổ chức Đội mạnh;
hướng dẫn tạo mọi điều kiện cho Đội hoạt động, cử cán bộ có phẩm chất năng
lực sang phụ trách thiếu niên nhi đồng.
1.2 KHÁI NIỆM ĐẠO ĐỨC LỐI SỐNG - ĐẠO ĐỨC LỐI SỐNG VĂN HÓA.
1.2.1. khái niện đạo đức, lối sống.
* khái niện đạo đức
Qúa trình hình thành và phát triển của con người là quát trình tác động
qua lại giữa xã hội và cá nhân để chuyển hóa những nguyên tắc, yêu cầu
9
chuẩn mực giá trị đạo đức xã hội thành những phẩm chất đạo đức cá nhân làm
cho cá nhân đó trưởng thành về mặt đạo đức đáo ứng yêu cầu của xã hội. có
thể hiểu quá trình giáo dục đạo đức là một hoạt động có thể tổ chức có mục
đích, có kế hoạch nhằm biến những nhu cầu chuẩn mực giá trị đạo đức của cá
nhân nhằm góp phần phát triển nhân cách của mỗi cá nhân và thúc đẩy sự
tiến bộ của xã hội.
Quá trình giáo dục đạo đức lối sống văn hóa phải làm cho thanh niên
thấm nhuần sâu sắc thế giới quan Mác Lê nin, tư tưởng đạo đức cách mạng
của Hồ Chí Minh, tính chân lý khách quan của các giá trị đạo đức nhân văn
nhân bản của các tư tưởng đó, coi đó là kim chỉ nam cho mọi hành động của
mình thông qua cuộc tiếp cận với cuộc đấu tranh cách mạng của dân tộc và
hoạt động của cá nhân để củng cố niềm tin và lẽ sống lý tưởng sống, lối sống
theo con đường CNXH, thanh niên phải thấm nhuần tư tưởng chính sách của
Đảng biết sống và làm việc theo pháp luật có kỷ cương nền nếp có văn hóa
trong các mối quan hệ giữa con người với tự nhiên với xã hội và giữa con
người với nhau, nhận thức ngày càng sâu sắc nguyên tắc yêu cầu chuẩn mực
và các giá trị đạo đức XHCN, biến các giá trị đó thành ý thức tính chất hành
vi thói quen và cách ứng xử trong đời sống hàng ngày để thực hiện được
những yêu cầu đó quá trình giáo dục đạo đức có nhiệm vụ phát triển nhu cầu

đạo đức cá nhân theo những định hướng giá trị mang tính đặc thù dân tộc và
thời đại.
* Khái niện lối sống.
Lối sống là một phạm trù xã hội khái quát tòan bộ hoạt động sống của
các dân tộc, các giai cấp các nhóm xã hội, các cá nhân trong những điều kiện
của một hình thức kinh tế – xã hội nhất định và biểu hiện trên các lĩnh vực
của đời sống trong lao động và hưởng thụ trong quan hệ giữa người với người
, trong sinh hoạt tinh thần và văn hóa tư tưởng lối sống đạo đức chuẩn mực
giá trị xã hội và phong tục tập quán với phát triển văn hóa xây dựng con
người.
1.2.2. Đạo đức lối sống văn hóa.
10
Đạo đức lối sống văn hóa là một phạm trù mang những giá trị nhân văn
có mức sống chất lượng sống, phong cách sống và nếp sống, những hành vi
ứng xử hàng ngày là thước đo chất lượng sống của các cá nhân và nhóm trong
đó có những đặc điểm hệ thống chính trị và kinh tế xã hội.
1.3 Những nội dung cơ bản của giáo dục đạo đức lối sống văn hóa cho
thanh niên.
* Giáo dục lòng yêu nước, tiếp nối truyền thống cách mạng.
Trong giai đoạn hiện nay, khi nền kinh tế thi trường đang chi phối trên
nhiều lĩnh vực, nó đang len lỏi vào các ngõ nghách cuộc sống. Sự cám dỗ của
vật chất đang chi phối ngày càng không nhỏ đến nhận thức hành vi của con
người vì vậy việc giáo dục lòng yêu nước, tiếp nối truyền thống cách mạng,
biết hy sinh biết trân trọng tri ân với lịch sử thông qua từng bài học là vô cùng
cần thiết. có như vậy mới từng bước nâng cao lòng tự hào dân tộc sẵn sàng
vượt qua mọi khó khăn, quyết tâm xây dựng một nước Việt Nam giàu mạnh,
văn minh tiến bộ, xây dựng một thế hệ người Việt Nam ngày càng yêu tổ
quốc yêu đồng bà, yêu quê hương đất nước mà cha ông đã đổi nhiều xương
máu để có được cuộc sống hôm nay.
* Đoàn kết tình nghĩa tương thân tương ái.

Trong lịch sử dân tộc Việt Nam nhà nước Văn Lang – Âu Lạc được
hình thành trên cơ sở có sự gắn kết cộng đồng chống thiên tai từ xa xưa,
người Việt cổ đã biết dựa vào nhau mà sống tạo nên sức mạnh để tồn tại và
phát triển.
Trải qua hàng ngàn năm tinh thần đoàn kết tương thân tương ái đã trở
thành truyền thống tốt đẹp ẩn chứa giá trị nhân văn và tiềm năng to lớn để
dành thắng lợi trước kẻ thù xâm lược, xây dựng và giữ gìn quê hương. Thực
tế đã được lịch sử chứng minh nhất là qua cuộc chiến tranh chống thực dân
pháp và đế quốc Mỹ. Vì vậy tổ chức Đoàn và nhà nước ta luôn quan tâm đến
thế hệ trẻ.
Ngày nay truyền thống ấy cần được kế thừa phát huy mạnh mẽ hơn
nữa mỗi chúng ta phải có ý thức đoàn kết tương thân tương ái, tương trợ nhau
trong sinh hoạt học tập và tích cực sẵn sàng tham gia các công tác trợ giúp xã
11
hội. Hơn ai hết thanh niên chúng ta chống tư tưởng ỷ lại, đề cao tinh thần tự
lực cánh sinh.
* không ngừng học tập nâng cao nhận thức chính trị ;
và chuyên môn nghiệp vụ.
Đảng ta luôn đặt thanh niên ở vị trí trung tâm trong chiến lược bồi
dưỡng, phát huy nhân tố và nguồn lực con người, coi việc chăm lo phát triển
thanh niên vừa là mục tiêu, vừa là động lực đảm bảo cho sự ổn định và phát
triển bền vững đất nước vì vậy mỗi thanh niên cần phấn đấu không ngừng để
học tập rèn luyện nâng cao nhận thức chính trị chuyên môn nghiệp vụ để
không phụ lòng mong mỏi của Đảng và nhà nước.
Hàng năm các cấp bộ Đoàn cần phát động và tổ chức ngày hội đăng ký
sáng kiến cải tiến quy trình chuyên môn nghiệp vụ, tham gia đề xuất các giải
pháp nâng cao hiệu quả trong hoạt động phong trào tại cơ quan đơn vị và
trong các trườg học.Tổ chức các hội thi chuyên môn nghiệp vụ theo từng loại
nghành nghề nhằm trao đổi nâng cao nhận thức chính trị phẩm chất đạo đức
kỹ năng xã hội cho ĐVTN.

Tạo sự đoàn kết gắn bó trong nội bộ với tinh thần tương thân, tương trợ giúp
nhau cùng tiến bộ.
* ý chí phấn đấu đưa bản thân và đất nước thoát khỏi nghèo nàn lạc hậu.
Thế hệ thanh niên ngày nay đã kế tục xứng đáng truyền thống hào hùng
cùa Đảng, của dân tộc của các thế hệ thanh niên đi trước, thực sự là thế hệ
thanh niên thời kỳ mới có đạo đức nhân cách tri thức, sức khỏe duy trì năng
động và sang tạo, nêu cao lòng yêu nước, ý thức xây dựng và bảo vệ tổ quốc
xã hội chủ nghĩa; không ngại khó khăn, gian khổ, tình nguyện vì cộng đồng
có trách nhiệm với gia đình, xã hội, có ý chí vươn lên lập thân lập nghiệp, làm
giàu chính đáng quyết tâm đưa đất nước thoát khỏi nghèo nàn lạc hậu.
* Nếp sống văn minh giản dị tiết kiệm, rèn luyên thể chất để sẵn sàng
hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.
Bác Hồ kính yêu của chúng ta – một tấm gương sáng ngời cho tuổi trẻ
Việt Nam phấn đấu noi theo bởi tính chân thực về nhân cách sống, về đạo
đức, lý tưởng và phong cách làm việc của người. Nếp sống văn minh tiết kiệm
12
từ xa xưa đã trở thành một một nếp sống quý báu của dân tộc, giản dị tiết
kiệm chính là cái gốc rễ của “chính”,cái gốc rễ ấy biểu hiện sinh động phẩm
chất “trung với nước hiếu với dân” mỗi thế hệ thanh niên chúng ta phải biết
trân trọng những gì mình có không nên lãng phí, xa xỉ, không chỉ thực hiện
nếp sống văn minh, giản dị tiết kiệm mà càn phải luôn luôn quan tâm đến sức
khỏe thể chất của mình đẻ sẵn sàng hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.
1.4 ĐOÀN TNCS HỒ CHÍ MINH TRONG CÔNG TÁC GIÁO DUC
ĐẠO ĐỨC LỐI SỐNG VĂN HÓA CHO THANH NIÊN TẠI HUYỆN
VỊ XUYÊN – TỈNH HÀ GIANG.
Đoàn TNCS Hồ Chí Minh là tổ chức chính trị xã hội của thanh niên
Việt Nam do Đảng Cộng sản Việt Nam và chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập
lãnh đạo và rèn luyện. Thanh niên là những người ôm nhiều hoài bão, ước ơ
nhiều khát vọng.
Họ chính là những chủ nhân tương lai của đất nước họ có trọng trách

gánh vác sự nghiệp này. Chính vì vậy các cấp bộ Đoàn Huyện Vị xuyên đã có
nhiều hình thức phương thức triển khai tuyên truyền vận động Đoàn viên
thanh niên tham gia vào các phong trào hoạt động. Từ từ tăng dần các cơ sở
Đoàn vững mạnh giảm dần các cơ sở đoàn yếu. Huyện Vị Xuyên hiện nay có
23 cơ sở và Đoàn trực thuộc là toàn huyện có 4235 ĐVTN trong đó có 2543
đoàn viên ở nông thôn. Do địa hình đồi núi phức tạp nhất là mùa mưa lũ giao
thông thường bị ách tắc người dân đi lại khó khăn nên hoạt động đoàn vào
mùa thu hoạch và mùa nưa lũ rất khó khăn, những năm gần đây được sự quan
tâm của tỉnh Đoàn, huyện ủy, Hội Đồng Nhân Dân, UBND sự phối hợp giữa
các ban nghành đoàn thể từ huyện đến cơ sở, sự hưởng ứng nhiệt tình của cán
bộ ĐVTN trong những năm qua. Huyện Đoàn Vị Xuyên đã được tỉnh Đoàn
trao nhiều bằng khen, đây là niềm động viên cổ vũ khích lệ đội ngũ cán bộ
đoàn cơ cở làm tốt công tác Đoàn và phong trào TTN hơn nữa.
Thực hiện tốt nghị quyết của Đại hội Đoàn cùng với sự quan tâm giúp
đỡ lãnh đạo của tỉnh Đoàn, huyện ủy, Hội Đồng Nhân Dân, UBND, tuổi trẻ
huyện Vị Xuyên đã xây dựng chương trình hành động tổ chức thực hiện Nghị
quyết Đại hội Đảng, Đoàn các cấp. Quá trình tổ chức đã có nhiều cơ sở Đoàn
13
và ĐVTN trưởng thành tham gia hưởng ứng nhiệt tình, đã làm tăng lên uy tín
của tổ chức Đoàn góp phần vào sự phát triển kinh tế - văn hóa – xã hội – an
ninh quốc phòng của địa phương.
Với vai trò là lực lượng dự bị của Đảng, Đoàn đã tích cực tham gia xây
dựng Đảng thông qua việc tuyên truyền chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ
Chí Minh, tuyên truyền về đường lối của Đảng chính sách pháp luật của nhà
nước cho ĐVTN, thiếu nhi thường xuyên triển khai và thực hiện hiệu quả
cuộc vận động “Đoàn viên học tập và phấn đấu trở thành Đảng Viên Đảng
cộng sản Việt Nam”.
Trong những năm qua tổ chức Đoàn đã giới thiệu 985 đoàn viên ưu tú
học lớp cảm tình Đảng giới thiệu 778 đoàn viên ưu tú cho Đảng và kết nạp
được 657 đoàn viên ưu tú vào Đảng cộng sản Việt Nam. Đoàn các cấp từ

huyên đến cơ sở đã tổ chức cho ĐVTN tham gia góp ý kiến vào các dự thảo
văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI . Dự thảo báo cáo Đảng bộ Tỉnh,
huyện và báo cáo chính trị của tổ chức cơ sở Đảng, đóng góp ý kiến cho cán
bộ Đảng viên theo tinh thần nghị quyết TƯ VI lần 2 ( khóa VIII ) nhằm góp
phần xây dựng Đảng ngày càng trong sạch vững mạnh.
Ban thường vụ huyện Đoàn đã tham mưu cho huyện ủy nội dung tổng
kết 10 năm thục hiện Nghị Quyết IV ( khóa VII ) của ban bí thư TW Đảng về
công tác thanh niên trong thời kỳ đổi mới và chỉ thị 36CT/TU của ban thường
vụ tỉnh Ủy về sự lãnh đạo của cáp ủy Đảng định hướng cho Đoàn thanh niên
hoạt động, đồng thời tổ chức Đoàn tích cực giới thiệu cán bộ Đoàn tham gia
vào cấp Ủy. Để có được kết quả trên là do làm tốt công tác đoàn và phong
trào thanh thiếu nhi, cuối năm 2008 Huyện Đoàn đã được tỉnh Đoàn trao tặng
đơn vị công tác vững mạnh về công tác Đoàn – Hội – Đội. Đây chính là động
lực cao quý đối với tổ chức Đoàn của Huyện.
Công tác đoàn kết tập hợp thanh niên, xây dựng hội LHTN do Đoàn
làm nồng cốt đã có nhiều chuyển biến về cả số lượng và chất lượng, thông
qua chương trình hoạt động của các cuộc vận động của Hội, để hệ thống tổ
chức của Hội được củng cố kiện toàn. Các tổ chức Hội kịp thời học tập nghị
quyết Đại Hội Hội LHTN Việt Nam các cấp. các ủy ban Hội cũng đã thành
14
lập được 07 CLB, đội nhóm hoạt động theo nghề nghiệp, sở thích và hoạt
động có hiệu quả.
Công tác bồi dưỡng và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ Hội được
chú trọng, đã cử 34 đồng chí cán bộ chủ chốt của Hội tham gia hội trại tập
huấn tại Tỉnh, Hội LHTN huyện phối hợp vối trung tâm bồi dưỡng chính trị
huyện mở lớp triển khai Nghị Quyết, điều lệ Hội LHTN Việt Nam lần thứ V
và bồi dưỡng kỹ năng nghiệp vụ công tác Hội cho 80 đồng chí cán bộ Hội chủ
chốt cơ sở.
Điều tra xã hội học về nhận thức của thanh niên về đạo đức, lối sống
văn hóa cũng như về các vấn đề xã hội.

Huyện Vị Xuyên – Tỉnh Hà Giang là một huyện miền núi nằm ở phía
tây của tỉnh. Trong địa bàn huyện có 14 dân tộc anh em cùng sinh sống. Do
vậy cũng tồn tại các nếp sống, phong tục tập quán khác nhau, địa hình nơi đây
chủ yếu là đồi núi phù hợp với nếp sống của các dân tộc thiểu số như:
H’Mông, Dao, Tày, Nùng, Pu Péo…Qua thăm dò và trưng cầu ý kiến của một
số ĐVTN trong địa bàn huyện Vị Xuyên – Tỉnh Hà Giang thông qua điều tra
xã hội học bằng các hiếu hỏi đã đạt được kết quả sau:
Qua số liệu trên cho chúng ta thấy được phần lớn chưa nắm rõ về đạo
đức văn hóa, lối sống chiếm 38,6%. Do tác động của cơ chế thị trường và
nhiều gia đình cũng đã bung ra để làm giàu, nhưng họ lại mait kiếm tiền
Nội dung Số phiếu
phát ra
Hiểu biết
( tham gia )
Chưa rõ (không tham
gia)
Không
ý kiến
Ý thức tham gia
học tập, lối sống
150 52 58 40
100% 34,6% 38,6% 26,8%
TN hiểu biết
pháp luật, chap
185 120 50 15
100% 64,8% 27% 8,2%
TN học tập và
làm theo tấm
95 55 20 20
100% 58% 21% 21%

15
không quan tâm đến con cái. Như vậy cần phải quan tâm đến con trẻ để có
một lối sống văn hóa sao cho phù hợp với nếp sống văn minh hiện đại.
Thanh niên hiểu biết về pháp luật chiếm khoảng 64,8% ( trong tổng số
là 120/185 người ). Thanh niên học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ
Chí Minh chiếm khoảng 58% ( trên tổng số 55/95 người) bên cạnh đó một số
không quan tâm lắm đến những giá trị những tấm gương đạo đức chiếm
21%
Thanh niên trên địa bàn Huyện Vị Xuyên có một số thanh niên không
mấy quan tâm đến ngững giá trị, phẩm chất đạo đức cách đối nhân xử thế của
mình cũng như giới trẻ hiện nay.
CHƯƠNG 2
THỰC TRẠNG CÔNG TÁC GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC LỐI SỐNG
VĂN HÓA CHO THANH NIÊN TẠI HUYỆN VỊ XUYÊN
– TỈNH HÀ GIANG.
2.1 ĐIỀU KIỆN ĐIA LÝ, KINH TẾ, CHÍNH TRỊ XÃ HỘI CỦA HÀ
GIANG NÓI CHUNG VÀ VỊ XUYÊN NÓI RIÊNG.
Vùng đất Hà Giang hùng vĩ tươi đẹp, từ thời vua Hùng đến các thời Lý,
thời Trần đã trải qua những tên gọi khác nhau. Mãi đến năm 1883 tỉnh Hà
Giang mới chính thức được thành lập trên cơ sở hai hạt là Hà Giang và Bắc
Quang của tỉnh Tuyên Quang cũ. Năm 1991 tỉnh Hà Giang lại tách ra khỏi
Hà Tuyên với 10 huyện và một thị xã như hiện nay.
Là một tỉnh biên giới cực Bắc của nước Việt Nam với diện tích
4813km2. Phía Bắc giáp với Trung Quốc, phía Năm giáp với tỉnh Tuyên
Quang, phía Đông giáp với tỉnh Cao bằng và phía Tây giáp với tỉnh Yên Bái,
Lào Cai với các điểm giới hạn.
Cực Bắc có vĩ độ 23
o
30’ ( Lúng cú )
Cực Nam có vĩ độ 22

o
10’ ( Vĩnh Tuy )
Cực Tây có vĩ độ 105
o
34’ ( Mèo vạc )
Thị xã Hà Giang cách thủ đô Hà Nội khoảng 335km.
16
Địa bàn Hà Giang chủ yếu là đồi núi, với độ cao trung bình: 800-
1200m so với mực nước biển, chỗ thấp nhất là những thung lũng song với các
sông lớn chảy qua là Sông Lô nguồn từ Thanh Thủy Thị xã – Bắc Quang –
Vĩnh Tuy – Tuyên Quang. Sông Gâm ở Bắc Mê, sông Nho Quế ở Đồng Văn,
sông Chảy ở Hoàng Su Phì. Diện tích không lớn lắm nhưng mật độ tập trung
các ngọn núi khá dày, khoảng 40 ngọn núi cao từ 100 – 250m. Đặc biệt có
đỉnh Tây Côn Lĩnh cao 2.48m được mệnh danh là các “nóc nhà” thứ 2 của
Việt Nam. Núi non hiểm trở, vách đứng lởm chởm của địa hình đá vôi được
phân bố ở phía Bắc kéo dài đến Vị Xuyên, còn khu vực phía Tây và khu vục
phía Bắc Quang, Vĩnh Tuy thì phổ biến là núi và đồi đất.
Tổng dân số Hà Giang tính đến năm 1997 là 584.214, mật độ dân số là
68 người / km2, với 22 dân tộc anh em sinh sống bên nhau: Mông, Dao, Tày,
Nùng, Giấy, Pu Y, Pu Péo. Cờ Lao, Phù Lá, Pà Thẻn, Kinh, La Chí, Tái, Hoa.
Mường, Khơ Me. Ê Đê. Cao Lan, Suồng. Sán Chỉ, Hán. Các đơn vị hành
chính của Hà Giang đuơcj chia thành 10 huyện và một thị xã là: Đồng Văn,
Mèo Vạc, Quản Bạ, Yên Minh, Vị Xuyên, Bắc Quang, Bắc Mê, Quang Bình,
Hoàng Su Phì, Xín Mần và thị xã Hà Giang.
Vị Xuyên là một huyện phía Tây của tỉnh Hà Giang cách trung tâm thị
xã 20 km. Với diện tích 649,9km Phía Bắc giáp thị xã Hà Giang, phía Nam
giáp vơi Bắc Quang, phía Đông giáp với Hoàng Su Phì, phía Tây giáp Quang
Bình.
Vị Xuyên có tất cả 23 xã gồm: Trung Thành, Bạch Ngọc, Ngọc Minh,
Linh Hồ, Việt Lâm, Đạo Đức, Quảng Ngần, Thượng Sơn, Cao Bồ, Phương

Thiện, Phương Tiến, Phong Quang, Phương Độ, Lao Chải, Xín Chải, Thanh
Đức, Thanh Thủy, Minh Tân, Thuận Hòa, Tùng Bá, Ngọc Linh, Thị trấn Việt
Lâm, thị trấn Vi Xuyên.
Địa hình Vị Xuyên chủ yếu là núi đá và núi đất, cao trung bình so với
mực nước biển là 850m. Noi thấp nhất là các thung lũng dọc theo con sông
Lô chảy từ Thanh Thủy qua thị xã Hà Giang đến Vị Xuyên. Vị Xuyên là một
huyện cao, ở đây khí hâu nhiệt đới núi cao với lượng mưa 800 – 1000mm,
nhiệt độ trung bình 23 – 25
o
c. Khí hậu nhiệt đới núi cao với đất phong hóa từ
đá vôi là điều kiện thuận lợi để phát triển nông lâm nghiệp.
17
*Tình hình chính trị.
Đặc điểm về vị trí địa lý như vậy đã tạo địa hình huyện Vị Xuyên có
nhiều khác biệt so với những nơi khác.Cho nên hệ thống chính trị và đời sống
tinh thần cho nhan dân không ngừng được củng cố. Với truyền thống yêu nước
và cách mạng của nhân dân huyện Vị Xuyên đang được giữ gìn và phát huy.nhất
là phong trào “Đại đoàn kết nhân dân” không phân biệt chủng tộc, sống làm
việc như anh em một nhà, xây dựng và giữ gìn an ninh quốc phong, góp phần
tham gia vào sự nghiệp cách mạng trong tình hình mới, bảo vệ quê hương và tổ
quốc xã hội chủ nghĩa vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng dân
chủ văn minh.
Người dân luôn đặt niềm tin vào Đảng Cộng sản Việt Nam và Bác Hồ
kính yêu, trung thành đi theo đường lối của Đảng và Bác Hồ đã lựa chọn. Nét nổi
bật là người dân theo đạo rất ít và đặc biệt là dân tộc trong huyện không theo bất
cứ đạo nào, thực hiên và chấp hành tốt các chủ trương, chính sách, chỉ thị, Nghị
quyết của Đảng và pháp luật nhà nước. Bộ máy quản lý nhà nước, các nghành
các cấp đều hoàn thành có kết cấu từ cấp huyện đến cấp xã, thị trấn và các thôn,
cụm dân cư không ngừng được tăng cường. Tinh thần đoàn kết vun đắp thế trận
quốc phòng toàn dân và thế trận an ninh nhân dân được giữ vững những yếu tố

trên là động lực thúc đẩy và thực hiện nhiệm vụ chính trị địa phương, đồng thời
là tiền đề cho văn hóa phát triển.
*Tình hình kinh tế.
Vị Xuyên là một huyện có tiềm năng và lợi thế để phát triển kinh tế. Từ
khi có sự chỉ đạo và quan tâm của Đảng và nhà nước, có chính sách đổi mới,
chiến lược phát triển kinh tế đa dạng, phong phú nhiều thành phần nền kinh tế
thị trường nhất là các chính sách dự án: Chương trình 135, xóa đói giảm
nghèo cho vay vốn phát triển về chăn nuôi, dự án 661 trồng rừng ( Thông.
Chàm, bạch đàn, keo…) đạt hiệu quả kinh tế cao nhất là cây cao su, đời sống
nhân dân được nâng cao, cơ sở vật chất được cải thiện. Mỗi hộ gia đình thu
nhập cao có khi hàng trăm triệu đồng/ năm. Việc xây dựng cơ sở hạ tầng như:
Giao thông thủy lợi, trường học, y tế, các công trình phúc lợi xã hội này càng
được triển khai rộng rãi: “dồn điền đổi thửa” gắn với chuyển đổi cơ cấu cây
trồng vật nuôi, xuất khẩu lao động.
18
Điều kiện tự nhiên đã mang lại cho huyện Vị Xuyên lợi thế về nông
nghiệp, giao lưu buôn bán, trong rừng có nhiều gỗ quý: Lim, Nghiến, Sến,
Lát, Đinh…và động vật quý hiếm như: Lợn rừng, Nại, Hươu, Nhím…
Trong lòng đất huyện có nhiều khoáng sản có giá trị như: Man Gan,
Vàng… nhưng chủ yếu vẫn là nghành nông nghiệp với kỹ thuật còn lạc hậu
(con trâu đi trước cái cày theo sau, do làm ruộng bậc thang và thửa ruộng nhỏ
không bằng phẳng không áp dụng được máy móc vào trong sản xuất). Bên
cạnh đó một số hộ gia đình chăn nuôi gia súc theo thống kê khoảng 1300 con
dê, 5867 con bò, 754 con ngựa, 43.567 con lợn…
Đặc biệt huyện Vị Xuyên có nhiều tiềm năng về du lịch như suối khoáng
Thanh Hà, Hang Đá Cúm, Hồ Noong… và nhiều di tích lịch sử.
* Về văn hóa.
Song song với quá trình phát triển kinh tế, lĩnh vực văn hóa xã hội thu
được những kết quả quan trọng.
Công tác giáo dục đào tạo: trong những năm gần đây công tác giáo dục

và học ở nhà trường luôn được duy trì tốt trật tự, kỷ cương đội ngũ giáo viên,
cán bộ quản lý các ngày học đủ về số lượng cả chất lượng. Giáo dục được
nâng cao. Đến nay có 18/18 xã, thị trấn hoàn thành về phổ cập THCS đồng
thời đang tiếp tục phổ cập THPT.
Về hướng nghiệp và dạy nghề: Đã mở các lớp Mộc, nghề thủ công…
từng lớp đáp ứng nhu cầu cho nhân dân, góp phần nâng cao chất lượng và giải
quyết việc làm.
Công tác Y tế - Dân số - Gia đình và trẻ em: Công tác phòng dịch khám
chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe cho nhân dân được duy trì thường xuyên, các
chương trình mục tiêu quốc gia về phòng chống các dịch bệnh được triển khai
thực hiện tốt. Khám và chữa bệnh cho người nghèo và đồng bào dân tộc thiểu
số mà đặc biệt là trẻ em. Hiện nay 100% trạm Y tế đều có bác sỹ. Công tác
dân số, kế hoạch hóa gia đình đều luôn được chú trọng, công tác tuyên truyền,
vận động nhân dân thực hiện tốt kế họach hóa gia đình, đến nay tỷ lệ dân số
tự nhiên từ 13,5% xuống 11,5%. Tỷ lệ đói nghèo giảm xuống 10,85% số hộ
dùng nước sạch 99%.
19
Hiện nay tất cả các xã, thị trấn đều bưu điện văn hóa, phương tiện phục
vụ người dân như: Sách, báo, đài…đã đến người dân nhất là dân tộc ít người.
Đến nay số hộ dùng thông tin đại chúng 98%.
Công tác chính sách xã hội được Đảng và nhà nước quan tâm, giải quyết
triệt để.
Tình hình văn hóa phong tục tập quán.
Qua thực tiễn đấu tranh sinh tồn và phát triển, người dân huyện Vị
Xuyên đã xây dựng cho mình một nền văn hóa truyền thống cách mạng đậm
đà bản sắc dân tộc như: nhà sàn của dân tộc Tày, Nùng, nhà đất có hàng rào
xếp băng đá của người H’Mông…hay các điệu hát của người dân tộc như: hát
Lượm, hát Then, hát Cọi, Nàng ới…
Phong tục tập quán ở nới đây có những nét riêng biệt so với các nơi khác
như phong tục ma chay, cưới xin dưới chế độ phong kiến, những nghi lễ được

tổ chức đầy đủ theo quy định cổ truyền là một chuỗi nghi thức kéo dài hàng
tuần lễ. Ngày nay, những phong tục đó vẫn được tồn tại trong một số dân tộc
thiểu số, được hợp thức hóa đơn giản hơn trước ở một số gia đình và dòng họ.
Tục cưới xin của người Tày Vị Xuyên có nhiều thủ tục và được tiến
hành theo nhiều giai đoạn trước ngày lễ thành hôn. Các thủ tục tiến hành tuần
tự theo các bước:
Đi thăm dò ướm hỏi gia đình nhà trai người làm mối thay mặt gia đình
sang đặt vấn đề với gia đình nhà gái ( người làm mối có quan hệ với 2 gia
đình hoặc người làm mối có uy tín ). Sau khi đặt vấn đề được vài ngày nếu
nhà gái đồng ý, thì người làm mối sẽ báo tin về nhà trai để chuẩn bị đồ ăn hỏi
cho ngày lành tháng tốt do hai bên nhà trai và nhà gái thống nhất. Khi thống
nhất ngày ăn hỏi thì nhà trai chuẩn bị cho một trong ba loại: một là mọi thứ
đều là 5 như: 5kg gạo nếp, 5kg gạo tẻ, 50 bánh ăn hỏi, 5 con gà, 5 con vịt…,
Hai là mọi thứ đều là 10 cũng tương tự, Ba là mọi thứ đều là 15 và cũng
tương tự và được phân chia rõ rệt cho người nghèo thì mọi thứ là 5, nhà trung
bình thì mọi thứ là 10 còn người khá giả là 15. Trong ngày ăn hỏi 2 bên thống
nhất ngày để nhà trai đón dâu mọi chi phí nhà trai lo, nhà cửa vài chục người
có đủ mặt nội ngoại để đi đưa dâu. Tùy theo điều kiện gia đình, cô dâu về nhà
20
chồng mang theo chăn gối và một số đồ đạc khác ( phần để biếu cha mẹ
chồng, anh em họ hàng, còn lại là mình dùng ).
Bên cạnh việc bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa tinh thần của
dân tộc, quê hương mình. Theo đó trình độ dân trí ngày càng phát triển, hệ
thống trường mần non đã có đến từng thôn bản. Vị Xuyên hôm nay đã dần đổi
thay, kinh tế ngày càng phát triển, chính trị văn hóa tương đối ổn định…và
dần thoát khỏi đói nghèo, sánh vai với sự phát triển của các huyện bạn và sự
đổi mới của đất nước.
2.2 THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG CỦA ĐOÀN THANH NIÊN HUYỆN
VỊ XUYÊN – TỈNH HÀ GIANG TRONG CÔNG TÁC GIÁO DỤC ĐẠO
ĐỨC LỐI SỐNG VĂN HÓA CHO THANH NIÊN.

Trong những năm qua, với sự nỗ lực của các cấp bộ Đoàn công tác giáo
dục của ĐTNCS Hồ Chí Minh huyện Vị Xuyên –tỉnh Hà Giang có những
chuyển biến tích cức theo xu hướng đa dạng hóa hình thức, từng bước phù
hợp với tâm lý nguyện vong thanh niên. Đồng thời các hoạt động giáo dục
của Đoàn đã nhạy bén theo sát các sự kiện chính trị xã hội của đất nước, luôn
gắn hoạt động của thanh niên với giáo dục truyền thống, giáo dục lý tưởng,
đạo đức cách mạng, lối sống đẹp và ý thức công dân trẻ.
Công tác giáo dục lý tưởng đạo đức cách mạng của ĐTNCS Hồ Chí
Minh của huyện Vị Xuyên – tỉnh Hà Giang trong thời gian qua góp phần nhen
lên ngọn lửa lý tưởng cách mạng, ý chí và lòng yêu nước của thanh niên, tiêu
biểu là đợt sinh hoạt chính trị “ tiếp lửa truyền thống – mãi mãi tuổi 20”,
diễn đàn “tuổi trẻ sống đẹp sống có ích”…
Đợt sinh hoạt chính trị đã có sức lan tỏa mạnh mẽ và cho nhiều kinh
nghiệm hay về sự nhạy bén và nắm bắt cơ hội trong giáo dục thế hệ trẻ. Việc
tuyên truyền triển khai cuộc vận động “tuôit trẻ Việt Nam học tập và làm
theo lời Bác” tạo sự chuyển biến sâu sắc về công tác giáo dục của Đoàn. Học
tập đi liền với “làm theo lời Bác” đã trỏ thành phương châm hành động của
mỗi cơ sở Đoàn, mỗi ĐVTN để được vinh danh “thanh niên tiên tiến làm
theo lời Bác”.
Đồng thời công tác giáo dục đạo đức lối sống văn hóa cho thanh niên
còn được các cấp bộ Đoàn triển khai thông qua phong trào hành động cách
21
mạng: các mùa hè thanh niên, học sinh thanh niên tình nguyện, các hoạt động
“đền ơn đáp nghĩa” các cuộc hành trình “về nguồn” với các địa chỉ địa danh
cách mạng đã góp phần nâng cáo chất lượng giáo dục trong các hoạt động của
Đoàn huyện Vị Xuyên – tỉnh hag Giang. Tạo môi trường lành mạnh nhiệt
huyết cách mạng bồi đắp lòng yêu nước cho thế hệ trẻ.
Vấn đề bồi dưỡng, giáo dục thế hệ trẻ là một nhiện vụ lớn lao, có
ý nghĩa không chỉ hiện tại mà còn chi phối tương lai của đất nước. Để thực
hiện tốt nhiệm vụ này trong giai đoạn hiện nay huyện Vị Xuyên – tỉnh Hà

Giang cần có sự đồng thuận, quan tâm lãnh đạo của Đảng và sự chung tay của
toàn xã hội trong đó có trách nhiệm lớn lao của tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí
Minh.
Trong bối cảnh tình hình mới của đất nước việc giáo dục thế hệ trẻ cần
được quan tâm ở nhiều khía cạnh. Cần được xây dựng môi trường xã hội lành
mạnh để thanh niên được rèn luyện, cống hiến và trưởng thành. Đồng thời tạo
cho thanh niên cơ hội để tham gia các hoạt động vui chơi giải trí lành mạnh,
hưởng thụ văn hóa lối sống đẹp, sống lành mạnh để nâng cao sức khỏe tinh
thần. Đảng và nhà nước cần tập trung giả quyết các vấn đề bức xúc của xã hội
tạo sự chuyển biến trong phòng và chống tham nhũng tiêu cực tội phạm và tệ
nạn xã hội nhất là ma túy mại dâm, giải quyết các vấn đề về an toàn giao
thông môi trường sống tạo nhiều công trình, tác phẩm văn học nghệ thuật có
giá trị tư tưởng có tính định hướng thảm mỹ cao góp phần xây dựng môi
trường văn hóa lành mạnh hình thành lối sống văn hóa và ý thức công dân
trong thanh niên các cấp ủy Đảng chính quyền, các cấp bộ Đoàn cần quan tâm
khích lệ, cổ vũ tinh thần yêu nước, long tự hào dân tộc cho thanh niên. Trong
công cuộc giáo dục thế hệ trẻ huyện Vị Xuyên – tỉnh Hà Giang cần chú trọng
các hoạt động gắn trách nhiệm của thanh niên với bảo vệ lợi ích dân tộc, lợi
ích quốc gia, coi việc tôn vinh nêu gương cổ vũ thanh niên sống đẹp sống có
ích, làm rạng danh tổ quốc, cũng chính là cách để giáo dục lý tưởng giáo dục
đạo đức cách mạng cho thanh niên.
Phát huy khả năng sang tạo, nhu cầu vươn tới sụ hoàn thiện và mong
muốn thể hiện sự bản lĩnh của thanh niên biến quá trình giáo dục thành “tự
giáo dục” đối với mỗi thanh niên. Bên cạnh đó điều quan trọng trong công tác
22
giáo dục thanh niên chính là sự lụa chọn đúng những vấn đề thanh niên đang
quan tâm, khát khao vươn tới. thanh niên phải được đặt ở vị trí trung tâm, là
người vừa thiết kế ý tưởng vừa tổ chức thực hiện vừa trực tiếp tham gia vào
các hoạt động nhiều hoạt động của thanh niên huyện Vị Xuyên – tỉnh Hà
Giang.

2.3 THỰC TRẠNG VIỆC THAM GIA GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC LỐI
SỐNG VĂN HÓA CỦA ĐTNCS HỒ CHÍ MINH HUYỆN VỊ XUYÊN –
TỈNH HÀ GIANG.
Trong những năm qua huyện vị xuyên – tỉnh Hà Giang đã có nhiều
hoạt động nhiều hình thức tham gia giáo dục đạo đức lối sống văn hóa cho
thanh niên cụ thể như:
* công tác tuyên truyền giáo dục:
Công tác giáo dục chính trị tư tưởng huyện Đoàn đã triển khai các chỉ
thị Nghị Quyết của Đảng, của Đoàn các cấp, tuyên truênf tổ chức các hoạt
động chào mừng Đại Hội Đảng các cấp như: Tổ chức tuyên truyền Nghị
Quyết trung ương ương VII khóa X về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đơi
với công tác thanh thiếu niên trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa hiện
đại hóa đất nước, Nghị quyết Hội nghị trung ương Đoàn VI kháo I của BCH
trung ương Đoàn về đổi mới phương thức giáo dục của Đoàn trong tình hình
mới, Nghị Quyết Hội nghị lần thứ VII BCH trung ương Đoàn khóa I về tăng
cường tổ chức các hoạt động vui chơi giải trí cho thiếu niên nhi đồng trong
toàn huyện. Tổ chức cho thanh niên học tập luật thanh niên, 6 bài học lý luận
chính trị triển khai cuộc vận động “tuổi trẻ Việt Nam học tập và làm theo lời
Bác”; tổ chức các hoạt động “Mừng Đảng mừng xuân” kỷ niện 80 năm ngày
thành lập Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, tổ chức các hoạt động giao lưu văn
nghệ, TDTT, các lễ hội, các trò chơi dân gian, tổ chức tết trồng cây…góp
phần giáo dục chính trị tư tưởng, đạo đức lối sống cho ĐVTN. Kết quả phối
hợp với các ban nghành chuyên môn của huyện tổ chức tuyên truyền các Nghị
Quyết của Đảng, nghị quyết chuyên đề của Đoàn thanh niên được 42 đợt thu
hút hơn 5000 lượt ĐVTN và tổ chức tuyên truyền luật thanh niên, luật phòng
23
chống ma túy, luật an toàn giao thông …được 42 buổi thu hút trên 5.500 lượt
đoàn viên =98% và trên 10.000 lượt thanh niên tham gia.
* công tác tuyên truyền giáo dục pháp luật:
Tổ chức tuyên truyền cho ĐVTN chấp hành tốt pháp luật của nhà nước,

đặc biệt là tuyên truyền cho ĐVTN chấp hành đội mũ bảo hiểm khi tham gia
mô tô trên các tuyến đường.
Kết quả: Tổ chức thành lập được 8 đội thanh niên xung kích tự quản
được một tuyến phố giao thông như: Thị Trấn Việt Lâm, thị trấn Vị Xuyên,
Đạo Đức, Minh Tân, Thanh Thủy, THPT Vị Xuyên, THPT Việt Lâm, Linh
Hồ với 115 đội viên và thành lập được 5 đội TNTN tham gia bảo vệ đường
biên giới mốc tại 5 xã biên giới với 65 đội viên đạt 100% kế hoạch trong năm.
Các đội viên đã phối hợp với lực lượng công an tổ chưc tham gia tuyên truyền
luật ATGT, tham gia giữ gìn trật tự ATXH tiêu biểu là đội thanh niên tự quản
TT Việt Lâm, TT Vị Xuyên, Đạo Đức…
Phối hợp với trung tâm giáo dục – lao động xã hội tỉnh Hà Giang (Linh
Hồ, Vị Xuyên) tổ chức giao lưu văn nghệ, thể thao và tuyên truyền phòng
chống các tệ nạn xã hội tại trung tâm giáo dục – lao động xã hội thu hút hơn
300 ĐVTN và học viên trung tâm tham gia; tổ chức thành lập câu lạc bộ sức
khỏe sinh sản vị thành niên tại trường PTDT nội trú với 30 hội viên là các em
học sinh trong nhà trường.
Phối hợp với với trung tâm phòng chống AIDS tỉnh và các nghành có
liên quan tổ chức các buổi hội thảo chuyên đề, các lớp tập huấn kỹ năng tuyên
truyền phòng chống HIV/AIDS, kỹ năng công tác điều hành sinh hoạt nhóm,
tập huấn nâng cao năng lực cho các đồng chí lãnh đạo các ban nghành đoàn
thể huyện, bí thư, phó bí thư, CLB nhóm thuộc các xã, thị trấn trong toàn
huyện.
Công tác xây dựng củng cố tổ chức đoàn cơ sở thường xuyên quan tâm
chỉ đạo triển khai, ngay từ đầu năm cơ quan phân công cán bộ đoàn xuống cơ
sở cùng với cán bộ đoàn xã ( thị trấn ) tạp chung vào việc củng cố các chi
đoàn yếu kém chú trọng xây dụng phát triển tổ chức cơ sở đoàn, tăng cường
bồi dưỡng kỹ năng tổ chức hoạt động cho đội ngũ cán bộ cơ sở đoàn, các hoạt
động được gắn với yêu cầu nhiệm vụ chính trị của từng điạ phương, đơn vị
thành lập đoàn kiểm tra đánh kết quả hoạt động công tác đoàn và phong trào
24

TTN năm 2010 với 47/49 cơ sở xã, thị trấn đoàn chi đoàn trực thuộc đạt kết
quả năm ( 02 chi đoàn mới thành lập không kiểm tra ). Qua kiểm tra các cơ sở
đoàn đã triển khai đúng Điều Lệ Đoàn quy định ;việc quản lý sử dụng tài sản ,
tài chính các cơ quan Đoàn đã thực hiện đúng điều lệ Đoàn quy định, đảm bảo
tốt cho mọi hoạt động chung của tổ chức đoàn trong toàn huyện.
Chỉ đạo kiện toàn BCH, BTV, bí thư, phó bí thư Đoàn xã sau Đại hội
Đảng bộ các xã, thị trấn gồm: Xã Kim Thạch, Trung Thành, Phong Quang,
Minh Tân, Phương Tiến…đảm bảo đúng nguyên tắc điều lệ Đoàn – Hội. Tổ
chức khảo sát và thành lập mới chi đoàn trung tâm dịch vụ cấp thoát nước, chi
hội điều dưỡng phục hồi chức năng huyện.
Tổ chức mở được 29 lớp bồi dưỡng cảm tình Đoàn cho 998 thanh niên
ưu tú tại các xã, thị trấn đoàn trường học trong huyện và kết nạp đoàn viên
mới được 712/700 đồng chí đạt = 102% so với kế hoạch 2010 giới thiệu được
325/312 đoàn viên ưu tú cho Đảng đạt 103,2% so với kế hoạc năm và có 236
đồng chí được tham gia lớp bồi dưỡng kết nạp Đảng. Thực hiện Điều lệ Đoàn:
Huyện Đoàn Vị Xuyên xây dựng kế hoạch và thành lập đoàn kiểm tra đánh
giá kết quả hoạt động công tác đoàn và phong trào TTN năm 2010 đối với các
Đoàn cơ sở và chi đoàn trực thuộc kết quả phân xếp laoij như sau:
Tổng số Đoàn cơ sở, chi Đoàn trực thuộc: 49 trong đó vững mạnh là
19/49 =38,8%; Khá 17/49 =34,7%; Trung bình 13/49% =26,5%.
Tổng số đoàn viên trong toàn huyện: 4.448 đv =39,3%; đoàn viên trung
bình: 552 đv =12,3%; đoàn viên yếu: 138 đv= 3,1%.
Phối hợp với trung tâm bồi dưỡng chính trị huyện tổ chức mở 3 lớp tập
huấn nghiệp vụ công tác Đoàn – Hội cho các đồng chí ủy viên BCH, bí thư,
phó bí thư chi đoàn trực thuộc đoàn các xã, ngoài ra huyện Đoàn phối hợp với
Đảng ủy các xã , thị trấn tuyển chọn được 12 đoàn ;viên tham gia học lớp
trung cấp lý luận chính trị hành chính và nghiệp vụ đoàn tại tỉnh và 03 thanh
niên đi học tại Học viện thanh thiếu niên Việt Nam.
Đoàn thanh niên khối công chức thường xuyên học tập nâng cao trình
độ lý luận và chuyên môn nghiệp vụ để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của

xã hội.
25