luyện từ và câu 5 - tuần 32 - ôn tập về dấu câu - dấu hai chấm

Lớp 5 - Tuần 32 - Tiết 64

Luyện từ và câu

Kiểm tra bài cũ
Nêu tác dụng của dấu phẩy.
1
23

Tác dụng của dấu phẩy

Ngăn cách trạng từ với chủ ngữ và vị ngữ

Ngăn cách các vế câu trong câu ghép

Ngăn cách các bộ phân cùng giữ chức vụ trong câu.
Luyn t v cõu:
(Du hai chm)
Trong mỗi tr ờng hợp d ới đây dấu hai chấm đ ợc dùng
làm gì?
Bi 1:
a. Một chú công an vỗ vai em:
- Cháu quả là chàng gác rừng dũng cảm!
Nguyễn Thị Cẩm Châu
b.Cảnh vật xung quanh tôi đang có sự thay đổi lớn :
hôm nay tôi đi học.
Thanh Tịnh

Ghi nhớ

Dấu hai chấm báo hiệu bộ phận câu đứng sau nó là lời
nói của một nhân vật hoặc là lời giải thích cho bộ
phận đứng tr ớc.

Khi báo hiệu lời nói của nhân vật, dấu hai chấm đ ợc
dùng phối hợp với dấu ngoặc kép hay dấu gạch đầu
dòng.



Luyn t v cõu:
(Du hai chm)
Trong mỗi tr ờng hợp d ới đây dấu hai chấm đ ợc dùng
làm gì?
Bi 1:
a. Một chú công an vỗ vai em:
- Cháu quả là chàng gác rừng dũng cảm!
Nguyễn Thị Cẩm Châu
b.Cảnh vật xung quanh tôi đang có sự thay đổi lớn : hôm nay
tôi đi học.
Thanh Tịnh
Tho lun nhúm 2 Thi gian 5 phỳt

Tác dụng của dấu hai chấm
- Đặt ở cuối câu để dẫn
lời nói trực tiếp của nhân
vật.
- Báo hiệu bộ phận câu
đứng sau nó là lời giải
thích cho bộ phận đứng tr

ớc.
Bi 1:Trong mỗi tr ờng hợp d ới đây dấu hai
chấm đ ợc dùng làm gì?
a. Một chú công an vỗ vai em:
- Cháu quả là chàng gác
rừng dũng cảm!
b.Cảnh vật xung quanh tôi
đang có sự thay đổi lớn :
hôm nay tôi đi học.



Luyn t v cõu:
(Du hai chm)
Có thể đặt dấu hai chấm vào chỗ nào trong
các khổ thơ, các câu văn d ới đây?
Bi 2:

a)
Thằng giặc cuống cả chân
Nhăn nhó kêu rối rít
-
Đồng ý là tao chết
Nh ng đây tổ kiến vàng!
Định Hải
Trận đánh bắt đầu
Quân ta ào lên tr ớc
Một tên giặc ngã nhào
Chết rồi không dậy đ ợc.
Chết là không nhúc nhích

Sao nó cứ lồm cồm?
Tính ăn gian chẳng thích
Chơi thật thà vui hơn.

b) Tôi đã ngửa cổ suốt một thời mới lớn để chờ đợi
một nàng tiên áo xanh bay xuống từ trời và bao giờ
cũng hi vọng khi tha thiết cầu xin Bay đi, diều ơi !
Bay đi !
Theo Tạ Duy Anh

c)Từ đèo ngang nhìn về h ớng nam, ta bắt gặp một
phong cảnh thiên nhiên kì vĩ phía tây là dãy Tr ờng
Sơn trùng điệp, phía đông là biển bao la, ở giữa là một
vùng đồng bằng biếc xanh màu lục diệp.
Theo Văn Nhĩ

Luyn t v cõu:
(Du hai chm)
Có thể đặt dấu hai chấm vào chỗ nào trong
các khổ thơ, các câu văn d ới đây?
Bi 2:

a)
Thằng giặc cuống cả chân
Nhăn nhó kêu rối rít :
-
Đồng ý là tao chết
Nh ng đây tổ kiến vàng!
Định Hải
Trận đánh bắt đầu

Quân ta ào lên tr ớc
Một tên giặc ngã nhào
Chết rồi không dậy đ ợc.
Chết là không nhúc nhích
Sao nó cứ lồm cồm?
Tính ăn gian chẳng thích
Chơi thật thà vui hơn.

•
DÊu hai chÊm dÉn lêi nãi trùc tiÕp
cña nh©n vËt.

b) Tôi đã ngửa cổ suốt một thời mới lớn để chờ đợi
một nàng tiên áo xanh bay xuống từ trời và bao giờ
cũng hi vọng khi tha thiết cầu xin: Bay đi, diều ơi!
Bay đi!
Theo Tạ Duy Anh

•
DÊu hai chÊm dÉn lêi nãi trùc tiÕp
cña nh©n vËt.

c)Từ đèo ngang nhìn về h ớng nam, ta bắt gặp một
phong cảnh thiên nhiên kì vĩ : phía tây là dãy Tr ờng
Sơn trùng điệp, phía đông là biển bao la, ở giữa là một
vùng đồng bằng biếc xanh màu lục diệp.
Theo Văn Nhĩ


Dấu hai chấm báo hiệu bộ phận

câu đứng sau nó là lời giải thích
cho bộ phận đứng tr ớc.

Bµi 3: Trong mÈu chuyÖn vui d íi ®©y ng êi b¸n
hµng hiÓu lÇm ý cña kh¸ch nh thÕ nµo? §Ó ng êi
b¸n hµng khái hiÓu lÇm, «ng kh¸ch cÇn thªm dÊu
g× vµo tin nh¾n cña m×nh,dÊu ®ã ®Æt sau ch÷ nµo?

§äc mÈu chuyÖn vui:
ChØ v× quªn mét dÊu
c©u ( SGK trang 144)
Thùc hiÖn c¸c yªu cÇu d
íi ®©y:

Chỉ vì quên một dấu câu

Có ông khách nọ đến cửa hàng đặt vòng hoa viếng
bạn. Ông dăn ng ời bán hàng ghi trên băng tang: Kính
viếng bác X. Nh ng về đến nhà, nghĩ lại thấy lời phúng
còn đơn giản quá, ông bèn sai con chuyển cho ng ời
bán hàng một tin nhắn, lời lẽ nh sau: Xin ông làm ơn
ghi thêm nếu còn chỗ linh hồn bác sẽ đ ợc lên thiên
đàng.
Lúc vòng hoa đ ợc đem đến đám tang, ông khách
mới giật mình. Trên vòng hoa cài một giải băng đen với
dòng chữ thật là nắn nót: Kính viếng bác X. Nếu còn
chỗ, linh hồn bác sẽ đ ợc lên thiên đàng.

a.Ông khách viết tin nhắn nh thế nào?
b.Ng ời bán hàng hiểu lầm ý khách nên ghi gì trên băng
tang?
c.Để ng ời bán hàng khỏi hiểu lầm ông khách cần thêm dấu
gì vào tin nhắn của mình, dấu đó đặt sau chữ nào?
Lm vic cỏ nhõn ( 7 phút)

Tin nhắn của ông khách:
Xin ông làm ơn
ghi thêm nếu còn chỗ
linh hồn bác sẽ đ ợc
lên thiên đàng.

Ng ời bán hàng hiểu lầm ý của khách nên ghi trên
giải băng tang:
Kính viếng bác X.
Nếu còn chỗ, linh
hồn bác sẽ đ ợc lên
thiên đàng.

§Ó ng êi b¸n hµng khái hiÓu
lÇm, «ng kh¸ch cÇn thªm dÊu
g× vµo tin nh¾n, dÊu ®ã ®Æt sau
ch÷ nµo?