1
KHO
KHO
Á
Á
H
H
Ọ
Ọ
C:
C:
“
“
QU
QU
Ả
Ả
N TR
N TR
Ị
Ị
R
R
Ủ
Ủ
I RO
I RO
TRONG KINH DOANH
TRONG KINH DOANH
”
”
Con người–Tầm
nhìn
mới
H
H
À
À
N
N
Ộ
Ộ
I, 20
I, 20
-
-
24/07/2009
24/07/2009
Dành
cho
cán
bộ
các
đơnvị
thuộcTập
đoàn
Bưu
chính
Viễn
thông
ViệtNam ‐
VNPT
Con người–Tầm nhìn mới
Khóa học: “Quảntrị rủi ro trong kinh doanh”
Slide 2
2
M
M
Ụ
Ụ
C TIÊU C
C TIÊU C
Ủ
Ủ
A KH
A KH
Ó
Ó
A H
A H
Ọ
Ọ
C
C
Sau
khi
kết
thúc
khóa
học, họcviênsẽ
có
thể:
Hiểu
đượckháiniệm
chính
về
quảnlýrủirovàkhủng
hoảng;
Biết
đượcý nghĩa, vai
trò
và
tầmquantrọng
củaquảntrị
rủiro
trong
kinh
doanh;
Nhậndạng
các
loạirủirovĩ
mô, rủirovi mô
đốivớihoạt
động
của
doanh
nghiệp;
Hiểu
đượccơ
chế
tác
động
củacácrủirovi mô
đốivới
doanh
nghiệp
Hiểurõcácloạirủirovi mô
(tài
chính, chiếnlược,
nhân
sự, luật
pháp
và
liên
hệ
thựctếởViệtNam.
Nắm
đượccácphương
pháp
kiểmsoátvàgiảm
thiểurủi
ro
trong
kinh
doanh
Con người–Tầm nhìn mới
Khóa học: “Quảntrị rủi ro trong kinh doanh”
Slide 3
3
“
“
TI
TI
Ế
Ế
P
P
…
…
M
M
Ụ
Ụ
C TIÊU C
C TIÊU C
Ủ
Ủ
A KH
A KH
Ó
Ó
A H
A H
Ọ
Ọ
C
C
”
”
Sau
khi
kết
thúc
khóa
học, họcviênsẽ
có
thể:
Xây
dựng
các
biện
pháp
phòng
ngừarủirotronghoạt
động
kinh
doanh
của
doanh
nghiệp;
Sử
dụng
các
công
cụ
thích
hợp
để
xác
định, phân
tích
rủirovà
hoạch
định
kế
hoạch
đốimặtvớirủirovàkhủng
hoảng
Nhậndiệncácloạirủi
ro
trong
kinh
doanh
của
các
doanh
nghiệp
Viễnthôngở
ViệtNam.
Hiểu
đượccáchquảnlývàkiểmsoátnhững
rủirotronghoạt
động
của
doanh
nghiệp
củacáctổ
chứctíndụng, tài
chính
Con người–Tầm nhìn mới
Khóa học: “Quảntrị rủi ro trong kinh doanh”
Slide 4
4
N
N
Ộ
Ộ
I DUNG CH
I DUNG CH
Í
Í
NH C
NH C
Ủ
Ủ
A KH
A KH
Ó
Ó
A H
A H
Ọ
Ọ
C
C
PHẦN 1: GIỚI THIỆU TỔNG QUAN
Tổng
quan
khoá
học.
Các
vấn
đề
cơ
bảnvề
rủirovàgiớithiệulýthuyếtkinhtế
họcvề
rủiro(tổng
quan).
Giớithiệu(đề
cập) mô
hình
PEST (cấpvĩ
mô) và
SWOT (cấp
vi mô).
Sáu
giai
đoạn
trong
quá
trình
quảntrị
rủiro
Giớithiệu
chung
về
rủirovĩ
mô, phân
chia
và
phương
pháp
Thảoluậnvề
10 rủirocơ
bảncấp
độ
toàn
cầucủanăm2008
và
những
khuynh
hướng
(theo
báo
cáo
củaE&Y)
Thảoluận
ứng
dụng
vớingànhviễnthôngVN
Con người–Tầm nhìn mới
Khóa học: “Quảntrị rủi ro trong kinh doanh”
Slide 5
5
PHẦN 2: CÁC NHÂN TỐ VI MÔ
Quảntrị
rủi
ro
tài
chính
Quảntrị
rủirotrongđiều
hành
(operational)
Rủirochiếnlược
Rủi
ro
nhân
sự
Rủirohệ
thống
xử
lý
Rủirokhác
Quảntrị
rủirocôngnghệ
“
“
TI
TI
Ế
Ế
P
P
…
…
N
N
Ộ
Ộ
I DUNG CH
I DUNG CH
Í
Í
NH C
NH C
Ủ
Ủ
A KH
A KH
Ó
Ó
A H
A H
Ọ
Ọ
C
C
”
”
Con người–Tầm nhìn mới
Khóa học: “Quảntrị rủi ro trong kinh doanh”
Slide 6
6
PHẦN 3: CÁC NHÂN TỐ VĨ
MÔ
Rủiromôitrường
kinh
tế
vĩ
mô
Các
biếnvĩ
mô
cơ
bản, vì
sao
quan
trọng
với
doanh
nghiệp
(GDP, G, C, I, X, M, lãi
suất, tỷ
giá)
Các
chính
sách
vĩ
mô
cơ
bản, ảnh
hưởng
củanótớirủiro
kinh
doanh
(CS tiềntệ, tài
khoá, thương
mại, phát
triển).
Cách
đọccácbiểuvĩ
mô
cơ
bản(vídụ: Tài
khoảnquốcgia,
cán
cân
thanh
toán, v.v….)
Rủi
ro
chính
trị
Rủiroxãhội
Rủirocôngnghệ/thị
trường
Rủiromôitrường
Rủiroluật
pháp
‐ứng
dụng
ở
ViệtNam
“
“
TI
TI
Ế
Ế
P
P
…
…
N
N
Ộ
Ộ
I DUNG CH
I DUNG CH
Í
Í
NH C
NH C
Ủ
Ủ
A KH
A KH
Ó
Ó
A H
A H
Ọ
Ọ
C
C
”
”
Con người–Tầm nhìn mới
Khóa học: “Quảntrị rủi ro trong kinh doanh”
Slide 7
7
TS
TS
.
.
Nguy
Nguy
ễ
ễ
n
n
Đ
Đ
ứ
ứ
c
c
Th
Th
à
à
nh
nh
(Course leader)
(Course leader)
Gi
Gi
á
á
m
m
đ
đ
ố
ố
c
c
Trung
Trung
tâm
tâm
Nghiên
Nghiên
c
c
ứ
ứ
u
u
Kinh
Kinh
t
t
ế
ế
v
v
à
à
Ch
Ch
í
í
nh
nh
s
s
á
á
ch
ch
(CEPR),
(CEPR),
Trư
Trư
ờ
ờ
ng
ng
Đ
Đ
ạ
ạ
i
i
h
h
ọ
ọ
c
c
Kinh
Kinh
t
t
ế
ế
,
,
ĐHQG
ĐHQG
H
H
à
à
N
N
ộ
ộ
i
i
.
.
TS.
TS.
Tr
Tr
ầ
ầ
n
n
Văn
Văn
Ph
Ph
ù
ù
ng
ng
Tr
Tr
ư
ư
ở
ở
ng
ng
k
k
hoa Qu
hoa Qu
ả
ả
n tr
n tr
ị
ị
K
K
inh doanh, H
inh doanh, H
ọ
ọ
c vi
c vi
ệ
ệ
n T
n T
à
à
i ch
i ch
í
í
nh
nh
PGS. TS.
PGS. TS.
Ph
Ph
ạ
ạ
m
m
Duy
Duy
Ngh
Ngh
ĩ
ĩ
a
a
Trư
Trư
ở
ở
ng
ng
B
B
ộ
ộ
môn
môn
Lu
Lu
ậ
ậ
t
t
Kinh
Kinh
t
t
ế
ế
,
,
Khoa
Khoa
Lu
Lu
ậ
ậ
t
t
,
,
ĐHQG
ĐHQG
H
H
à
à
N
N
ộ
ộ
i
i
TS.
TS.
Nguy
Nguy
ễ
ễ
n
n
Quang
Quang
A
A
Vi
Vi
ệ
ệ
n
n
trư
trư
ở
ở
ng
ng
,
,
Vi
Vi
ệ
ệ
n
n
Nghiên
Nghiên
c
c
ứ
ứ
u
u
Ph
Ph
á
á
t
t
tri
tri
ể
ể
n
n
IDS
IDS
Ông
Ông
Ph
Ph
ạ
ạ
m
m
Ti
Ti
ế
ế
n
n
Th
Th
à
à
nh
nh
Gi
Gi
á
á
m
m
đ
đ
ố
ố
c
c
Trung
Trung
tâm
tâm
Qu
Qu
ả
ả
n
n
lý
lý
r
r
ủ
ủ
i
i
ro
ro
,
,
Ngân
Ngân
h
h
à
à
ng
ng
VietinBank
VietinBank
NH
NH
Ó
Ó
M
M
GI
GI
Ả
Ả
NG
NG
VIÊN
VIÊN
Con người–Tầm nhìn mới
Khóa học: “Quảntrị rủi ro trong kinh doanh”
Slide 8
8
PH
PH
Ầ
Ầ
N 1:
N 1:
T
T
Ổ
Ổ
NG QUAN V
NG QUAN V
Ề
Ề
QU
QU
Ả
Ả
N TR
N TR
Ị
Ị
R
R
Ủ
Ủ
I RO
I RO
TRONG KINH DOANH
TRONG KINH DOANH
Con người–Tầm nhìn mới
Khóa học: “Quảntrị rủi ro trong kinh doanh”
Slide 9
9
Đ
Đ
Ị
Ị
NH NGH
NH NGH
Ĩ
Ĩ
A
A
Merna
& F. Al‐Thani
(2005): Quảntrị
rủirolàmộtquytrình
cho
phép
xác
định, đánh
giá, hoạch
định
và
quảnlýcácloại
rủiro.
Do đó, quảntrị
rủirohướng
tớibamụctiêu: Phảixácđịnh
đượcrủiro, thựchiệnphântíchkháchquanvề
các
loạirủiro
đặcthùđốivớitổ
chức, và
ứng
phó
vớinhững
rủirođótheo
mộtphương
cách
hữuhiệuvàphùhợp.
Chapman (2006): ERM có
thểđược
định
nghĩalà“mộtkhuôn
khổ
tích
hợpvàtoànvẹnnhằmquảntrị
rủi
ro
trong
toàn
doanh
nghiệpnhằmtối
đahoágiátrị
của
doanh
nghiệp”.
Con người–Tầm nhìn mới
Khóa học: “Quảntrị rủi ro trong kinh doanh”
Slide 10
10
R
R
Ủ
Ủ
I RO & B
I RO & B
Ấ
Ấ
T TR
T TR
Ắ
Ắ
C
C
Rủiro(risk): là
những
khả
năng
khác
nhau
có
thể
xảy
ra,
nhưng
có
thểướclượng
đượcxácsuấtcủanhững
khả
năng
đó.
Bấttrắc
hay bất
định
(uncertain) là
những
khả
năng
khác
nhau
có
thể
xảyramàkhôngbiết
đượcxácsuấtcủanhững
khả
năng
đó.
Doanh
nghiệp
đốidiệnvớimôitrường
rủiro, vì
đó
đồng
thờicũng
là
môi
trường
đem
lạicơ
hội. Mức
độ
rủi
ro
cao,
lợinhuận
cao
hơn(high risk, high return).
Con người–Tầm nhìn mới
Khóa học: “Quảntrị rủi ro trong kinh doanh”
Slide 11
11
Lưuý quan
trọng:
Không
có
quá
trình
quảntrị
rủironàocóthể
tạoramộtmôitrường
hoàn
toàn
không
còn
rủiro. Điềuquan
trọng
là
quảntrị
rủirogiúpquátrìnhđiềuhànhquảnlýhiệuquả
hơn
trong
môi
trường
rủiro.
Quảntrị
rủirogiúptăng
khả
năng:
•
Đặtmụctiêumức
độ
chịurủirovàchiếnlược
kinh
doanh;
•
Tốithiểuhoánhững
bấtngờ
trong
hoạt
động
và
do đólàthualỗ;
•
Tăng
cường
các
quyết
định
phản
ứng
vớirủiro;
•
Quảnlýnguồnlực
cho
phòng
chống
rủiro;
•
Xác
định
và
quảnlýnhững
rủi
ro
bao
trùm
toàn
công
ty;
•
Liên
kếtmứctăng
trưởng, rủirovàlợinhuận;
•
Xác
định
mứcvốncầnhuyđộng;
•
Nắmbắtthờicơ.
Do đó, lợiíchlà: tăng
hiệuquả
kinh
doanh, hiệulựctổ
chức, và
báo
cáo
về
rủirotốthơn.
L
L
Ợ
Ợ
I
I
Í
Í
CH C
CH C
Ủ
Ủ
A QU
A QU
Ả
Ả
N TR
N TR
Ị
Ị
R
R
Ủ
Ủ
I RO
I RO
TRONG KINH DOANH
TRONG KINH DOANH
Con người–Tầm nhìn mới
Khóa học: “Quảntrị rủi ro trong kinh doanh”
Slide 12
12
MA TR
MA TR
Ậ
Ậ
N V
N V
Ề
Ề
C
C
Á
Á
C LO
C LO
Ạ
Ạ
I R
I R
Ủ
Ủ
I RO
I RO
Chó
cún
Gây
thiệthại
nhưng
có
thể
đào
tạo
để
bảo
đảmítgâyhậu
quả
Hổ
Nguy
hiểmvà
cần
đượcgiải
quyếtcàng
sớmcàngtốt
Mèo
con
Không
cần
để
ý
lắm
Cá
sấu
Nguy
hiểm
nhưng
có
thể
tránh
nhờ
cẩn
trọng
Xác
suất
xảyra
Mức
độ
tác
động
Con người–Tầm nhìn mới
Khóa học: “Quảntrị rủi ro trong kinh doanh”
Slide 13
13
S
S
Á
Á
U GIAI ĐO
U GIAI ĐO
Ạ
Ạ
N TRONG QU
N TRONG QU
Ả
Ả
N TR
N TR
Ị
Ị
R
R
Ủ
Ủ
I RO
I RO
1. Phân
tích
2. Xác
định
(nhậndiện) rủiro(risk identification)
3. Đánh
giá
rủiro(risk assessment)
4. Lượng
hoá
rủiro(risk evaluation)
5. Kế
hoạch
hoá
rủiro(risk planning)
6. Quảnlýrủiro(risk management)
Con người–Tầm nhìn mới
Khóa học: “Quảntrị rủi ro trong kinh doanh”
Slide 14
14
NGU
NGU
Ồ
Ồ
N R
N R
Ủ
Ủ
I RO: V
I RO: V
Ĩ
Ĩ
MÔ V
MÔ V
À
À
VI MÔ
VI MÔ
Nguồnrủirovi mô
là
những
nguồn
đếntừ
nộitạicủa
doanh
nghiệpmàban quan
lý
có
thể
tác
động
để
thay
đổi.
Còn
gọilànguồnrủirotừ
bên
trong.
Nguồnrủirovĩ
mô
là
những
nguồn
đếntừ
môi
trường
kinh
doanh
mà
doanh
nghiệpkhôngcókhả
năng
tác
động
tới. Còn
gọilànguồnrủirotừ
bên
ngoài.
Các
phương
pháp
phân
tích
khác
nhau
cho
các
nguồn
khác
nhau: PEST
cho
vĩ
mô
và
SWOT
cho
vi mô.
Con người–Tầm nhìn mới
Khóa học: “Quảntrị rủi ro trong kinh doanh”
Slide 15
15
P
E
S
T
Political (Chính
trị)
Economic (Kinh
tế)
Social
(Xã
hội)
Technology (Công
nghệ)
Mở
rộng:
SLEPT: thêm
Legal (Luật
pháp)
SLEEPT: thêm
Environmental (Môi
trường)
PHÂN T
PHÂN T
Í
Í
CH PEST
CH PEST
Con người–Tầm nhìn mới
Khóa học: “Quảntrị rủi ro trong kinh doanh”
Slide 16
16
SWOT
STRENGTHS
(ĐIỂM MẠNH)
WEAKNESS
(ĐIỂM YẾU)
OPPORTUNITIES
(CƠ HỘI)
THREATS
(NGUY CƠ)
YẾU TỐ
TỰ
TẠI
YẾU TỐ
BÊN NGOÀI
PHÂN T
PHÂN T
Í
Í
CH SWOT
CH SWOT
Con người–Tầm nhìn mới
Khóa học: “Quảntrị rủi ro trong kinh doanh”
Slide 17
17
“
“
RADA R
RADA R
Ủ
Ủ
I RO KINH DOANH
I RO KINH DOANH
”
”
C
C
Ủ
Ủ
A
A
ERNST & YOUNG V
ERNST & YOUNG V
À
À
OXFORD ANALYTICA
OXFORD ANALYTICA
Nguy
cơ
vĩ
mô
Nguy
cơ
trong
điều
hành
Nguy
cơ
trong
lĩnh
vực
Con người–Tầm nhìn mới
Khóa học: “Quảntrị rủi ro trong kinh doanh”
Slide 18
18
“
“
RADA R
RADA R
Ủ
Ủ
I RO KINH DOANH
I RO KINH DOANH
”
”
CHO NG
CHO NG
À
À
NH VI
NH VI
Ễ
Ễ
N THÔNG
N THÔNG
Con người–Tầm nhìn mới
Khóa học: “Quảntrị rủi ro trong kinh doanh”
Slide 19
19
B
B
À
À
I T
I T
Ậ
Ậ
P THEO NH
P THEO NH
Ó
Ó
M
M
Chia
thành
các
nhóm
để
thảoluậnvề
những
nhóm
rủiro
mà
VNPT phải
đốimặt.
Hướng
dẫn:
Tuỳ
theo
mỗiphương
pháp, chia
thành
các
nhóm
tương
ứng
vớimỗinhómrủiro:
SWOT (4 nhóm)
PEST (4‐6 nhóm)
Radar (3 nhóm)
Con người–Tầm nhìn mới
Khóa học: “Quảntrị rủi ro trong kinh doanh”
Slide 20
20
PH
PH
Ầ
Ầ
N 2:
N 2:
NH
NH
Ữ
Ữ
N
N
G KH
G KH
Í
Í
A
A
C
C
Ạ
Ạ
NH
NH
VI M
VI M
Ô
Ô
C
C
Ủ
Ủ
A
A
QU
QU
Ả
Ả
N
N
TR
TR
Ị
Ị
R
R
Ủ
Ủ
I
I
RO TRONG KINH DOANH
RO TRONG KINH DOANH
Con người–Tầm nhìn mới
Khóa học: “Quảntrị rủi ro trong kinh doanh”
Slide 21
21
RỦI RO TÀI
CHÍNH
RỦI RO
CÔNG
NGHỆ
RỦI RO
TRONG
ĐIỀU HÀNH
3 RỦI RO TỪ CÁC YẾU TỐ VI MÔ
Con người–Tầm nhìn mới
Khóa học: “Quảntrị rủi ro trong kinh doanh”
Slide 22
22
1.
1.
R
R
Ủ
Ủ
I RO T
I RO T
À
À
I CH
I CH
Í
Í
NH
NH
Khái
niệm:
Rủi
ro
tài
chính
là
sự
xuất
hiện
các
tình
huống
dẫn đến việc suy giảm khả năng sinh lời của doanh nghiệp
và
trong tình huống đặc biệt
có
thể
làm
doanh
nghiệp
phá
sản.
Đặc trưng cơ bản:
“Giảm khả năng sinh lời”
nghĩa là
tác động
trực tiếp đến kết quả
cuối cùng
Con người–Tầm nhìn mới
Khóa học: “Quảntrị rủi ro trong kinh doanh”
Slide 23
23
PH
PH
Ạ
Ạ
M VI C
M VI C
Ủ
Ủ
A R
A R
Ủ
Ủ
I RO T
I RO T
À
À
I CH
I CH
Í
Í
NH
NH
Rủi
ro
thanh
khoản:
không
có
khả
năng
thực
hiện
các
nghĩa vụ
tài chính ngắn hạn
Rủi
ro
tín
dụng:
liên
quan đến
các
khoản
nợ
của
khách
hàng mua hàng theo hình thức thanh toán chậm
Rủi ro lãi suất:
tác động tới thu nhập khả
dụng của khách
hàng
Lạm phát
Rủi ro tỷ
giá: liên quan đến các khoản tiền thu và
chi bằng
ngoại tệ
Rủi
ro
vay
nợ:
không
có
khả
năng
thanh
toán
các
khoản
vay dài hạn
Con người–Tầm nhìn mới
Khóa học: “Quảntrị rủi ro trong kinh doanh”
Slide 24
24
PH
PH
Ạ
Ạ
M VI C
M VI C
Ủ
Ủ
A R
A R
Ủ
Ủ
I RO T
I RO T
À
À
I CH
I CH
Í
Í
NH
NH
Rủi
ro đầu
tư
nước
ngoài:
liên
quan đến
những
thay đổi
chính
sách
của
nước
sở
tại
như hạn
chế
chuyển
lợi
nhuận
về nước, tăng
thuế
suất đối với chuyển tiền, đóng băng tài
khoản, tịch biên tài sản.
Rủi ro phái sinh:
Rủi ro hệ
thống
Rủi ro liên quan đến các đối tác
Con người–Tầm nhìn mới
Khóa học: “Quảntrị rủi ro trong kinh doanh”
Slide 25
25
NH
NH
Ữ
Ữ
NG L
NG L
Ợ
Ợ
I
I
Í
Í
CH C
CH C
Ủ
Ủ
A
A
QU
QU
Ả
Ả
N TR
N TR
Ị
Ị
R
R
Ủ
Ủ
I RO T
I RO T
À
À
I CH
I CH
Í
Í
NH
NH
Giúp
cải
thiện
công
tác
kế
hoạch
hóa
và
quản
trị
tài
chính –nền tảng của quản trị
doanh nghiệp
Hỗ
trợ
việc đưa ra các quyết định đầu tư hợp lý
Cung cấp thông tin cho các quyết định “rào chắn”
Giúp đưa ra các quyết định quản lý phù
hợp với những
biến động thị trường
Duy trì
mối quan hệ thường xuyên với các đối tác