Bài giảng vết thương bụng

VẾT THƯƠNG BỤNG

07/11/23

1


VẾT THƯƠNG THẤU BỤNG
Thủng lá phúc mạc (hoặc TT tạng trong bụng)
 Vết thương thành bụng trước
 Vết thương ngực: thủng cơ hồnh
 Vết thương vùng hơng hay lưng
 Vết thương vùng mông và tầng sinh môn

07/11/23

2




Thương tổn tạng
Ruột non (29%)
Gan (28%)
Ruột già (23%)
Dạ dày (13%)

07/11/23

3

NGUN NHÂN





Do hỏa khí
 Tổn thương có năng lượng truyền dẫn cao
 Khó tiên đốn được mức độ tổn thương các
tạng trong khoang bụng
Do các vật sắc nhọn
Do tai nạn: sinh hoạt, lao động…

07/11/23

4


LÂM SÀNG


Triệu chứng toàn thân
 Sốc mất máu
 Da xanh, niêm nhợt
 Mạch nhanh, nhỏ, khó bắt
 Huyết áp tụt
 Rối loạn hô hấp thở nhanh nông
 Rối loạn tri giác
 Nhiễm trùng

07/11/23

5




Triệu chứng
 Tác nhân gây tổn thương (hình dáng kích
thước), hướng tác động, lực tác động
 Đánh giá vết thương
 VT thành bụng hay xuyên thấu bụng
 VT vùng lưng, hông lưng
 VT ngực bụng
 VT tầng sinh môn, hậu môn trực tràng

07/11/23

6




Nhìn phát hiện
Vị trí vết thương: lỗ vào của đạn đạo hoặc dao…,
có lịi tạng (ruột non, mạc nối…)
Sờ nắn: -Đau bụng khi ấn xa vết thương
-Phản ứng thành bụng






Thăm trực tràng – âm đạo
Ra máu hậu môn
 Túi cùng Douglas phồng, căng, đau




Chảy máu qua ống thông mũi dạ dày, sone tiểu

07/11/23

7


07/11/23

8


CẬN LÂM SÀNG
XN sinh hóa
XQ bụng đứng khơng chuẩn bị
 Liềm hơi dưới hoành
 Dị vật trong khoang bụng cản quang: đầu đạn, mảnh

bom…

Siêu âm
 Hơi tự do trong khoang bụng
 Dịch tự do trong khoang bụng

07/11/23

9




CT-Scan bụng được chỉ định khi BN có huyết
động ổn định: (với thuốc cản quang trong lòng
ruột và qua đường tĩnh mạch)
Dấu hiệu trực tiếp

Dấu hiệu gián tiếp

Tổn
thương
ruột non

-Thành ruột gián đoạn
-Thuốc cản quang thoát
khỏi ruột non

-Hơi/dịch trong xoang phúc mạc.
-Thành ruột giảm đậm độ khu trú

(phù nề khu trú) và tăng quang
(thiếu máu, ứ thuốc cản quang)

Tổn
thương
mạc treo
ruột

-Thuốc cản quang thoát
mạch

-Thành ruột giảm đậm độ lan tỏa
-Tụ máu mạc treo ruột non

07/11/23

10


07/11/23

11




Xử trí
 Mở bụng
 Viêm phúc mạc
 Sốc mất máu

 Lịi tạng
 Có dịch bụng

07/11/23

12




Xử trí
 Thám sát vết thương: khám bụng khơng nghi ngờ
thấu bụng, khơng có dịch bụng (SA, CT-Scan)
 gây tê tại chỗ, mở rộng vết thương, thám sát từng
lớp thành bụng
Mở bụng – thủng phúc mạc
Xử lí tại chỗ - không thủng PM

07/11/23

13




Xử trí
 Nội soi ổ bụng : huyết động ổn định & khơng có thương tổn
phức tạp
 Thám sát và điều trị vết thương bụng
 Xác định tính chất thấu bụng

 Xác định tốt tổn thương gan, lách, cơ hoành
 kém đặc hiệu tạng rỗng
 Xử trí tổn thương tạng
 Tránh các mở bụng
“khơng có ích”và rút ngắn
TG nằm viện

07/11/23

14




Phẫu thuật
Thám sát dạ dày – trực tràng, kẹp các mạch máu
đang chảy
 Thám sát các tạng khác


07/11/23

15


Khâu ruột non: nếu vết thương <50% chu vi
 Cắt đoạn ruột non nối tận-tận khi


 Vết thương >50% chu vi

 Thủng nhiều chỗ gần nhau
 Vết thương dập nát, vỡ rộng phức tạp
 Ruột

non bị thiếu máu do tổn thương mạch máu
mạc treo ruột



07/11/23

Vết thương mạc treo, đoạn ruột non tương ứng
hồng tốt: tìm và buộc các mạch máu ở hai mép vết
thương, khâu đóng vết thương mạc treo để tránh
thoát vị nội

16


VẾT THƯƠNG ĐẠI TRÀNG




Bẩn
VTĐT sau phúc mạc khó tìm
Thương tổn thường kết hợp

07/11/23

17


VẾT THƯƠNG ĐẠI TRÀNG
Phương pháp phẫu thuật
 Hai thì (khuyến cáo cho tuyến cơ sở)
Khâu VT & HMNT
 Cắt nối & HMNT trên dịng
Đóng HMNT sau 1tháng




Một thì – vết sạch, đơn giản
Khâu vết thương
 Cắt đoạn ĐT & nối ngay


07/11/23

18


VẾT THƯƠNG TRỰC TRÀNG
Có nhiều biến chứng nặng: nhiễm trùng
 VT TT trong PM: xử trí như VTĐT
 VT TT ngồi phúc mạc
Khâu VT hay khơng khâu (nếu khó khâu)
 HMNT trên dòng
 Dẫn lưu trước xương cùng



07/11/23

19


BIẾN CHỨNG
Các biến chứng có thể xảy ra sau mổ
 Chảy máu tiếp tục
 Rối loạn đông máu
 Viêm PM
 Rị tiêu hóa
 Nhiễm trùng (áp-xe tồn lưu trong khoang bụng,
nhiễm trùng vết mổ…)

07/11/23

20