Bài giảng Quy hoạch và quản lý đô thị: Chương 2

ChChươương IIng II
Mô hình phát triển Mô hình phát triển đđô thị ô thị
I. Lịch sử phát triển không I. Lịch sử phát triển không
gian gian đđô thịô thị
Nền vNền văăn minh Ai Cập n minh Ai Cập –– 2000 2000 –– 3000 3000 BCBC

Cuộc sống ngCuộc sống ngưười dân trog thời kỳ này chủ yếu ời dân trog thời kỳ này chủ yếu đđể phục vụ ể phục vụ
cho các vì vua. cho các vì vua.

NgNgưười dân (nô lệ và các thợ thủ công …) phải xây dựng ời dân (nô lệ và các thợ thủ công …) phải xây dựng
những kim tự tháp vĩ những kim tự tháp vĩ đđại, những doanh trại khổng lồ, ại, những doanh trại khổng lồ, đđại lộ ại lộ
hoành tráng, những quảng trhoành tráng, những quảng trưường ờng đđền ền đđài to lớn, các ài to lớn, các đưđường ờng
phố phố đưđược lát ợc lát đđá … khu vực hoàng gia với những sân trống á … khu vực hoàng gia với những sân trống
rộng rộng đưđược lát gạch sáng bóng, những bức tợc lát gạch sáng bóng, những bức tưường bao che ờng bao che
đưđược dựng lên quanh các thị trấn. ợc dựng lên quanh các thị trấn.

Các con Các con đưđường nhỏ thoát nờng nhỏ thoát nưước, tớc, tưường thành còn ờng thành còn đđể chống lũ ể chống lũ
lụt lụt

Không còn dấu tích của khu vực dân cKhông còn dấu tích của khu vực dân cưư, thời gian , thời gian đđã cuốn ã cuốn
trôi trôi đđi những ngôi làng lợp lá của ngi những ngôi làng lợp lá của ngưười dân. ời dân.
Đô thị Hy lạp (Đô thị Hy lạp (55 8 8 BC)BC)

Thành phố nhThành phố nhưư một mê một mê
cung gồm những con cung gồm những con đưđường ờng
ngoằn ngoèo không ngoằn ngoèo không đưđược lát ợc lát
đđá, á,

NNưước sinh hoạt ớc sinh hoạt đưđược lấy từ ợc lấy từ
giếng ngiếng nưước ớc đđịa phịa phươương, ng,


NNưước thải ớc thải đưđược ợc đđổ trực tiếp ổ trực tiếp
ra ra đưđường. ờng.

Có rất ít các công trình công Có rất ít các công trình công
cộng. cộng.

Giữa thế kỷ Giữa thế kỷ 88BC, BC,
Hippodamus xây dựng lại Hippodamus xây dựng lại
đđô thị theo những hình chữ ô thị theo những hình chữ
nhật nhật đđều ều đđặn.ặn.

Mạng ô cờ tạo những con Mạng ô cờ tạo những con đưđường quá dốc cho xe cộ ờng quá dốc cho xe cộ đđi i
lại lại

Hệ thống nHệ thống nưước thải ớc thải đưđược cải thiện bằng các hố xí ợc cải thiện bằng các hố xí
công cộng và tcông cộng và tưư nhân. nhân.

Có sự lựa chọn hCó sự lựa chọn hưướng nhà với cách bố trí cho lớng nhà với cách bố trí cho lưượng ợng
ánh nắng tốt ánh nắng tốt đđa rọi vào trong những tháng mùa a rọi vào trong những tháng mùa đđông. ông.

Những cNhững căăn phòng quan trọng n phòng quan trọng đưđược bố trí quay về ợc bố trí quay về
hhưướng nam với một sân trong riêng biệt và các cột ớng nam với một sân trong riêng biệt và các cột đđủ ủ
cao cao đđể các tia nắng có thể vào trong mùa ể các tia nắng có thể vào trong mùa đđông và che ông và che
những tia nắng gắt vào mùa hè. những tia nắng gắt vào mùa hè.
Bắc kinh (Beijing Bắc kinh (Beijing 88BC)BC)

Gồm cấm thành, hoàng Gồm cấm thành, hoàng
thành, thành nội và thành thành, thành nội và thành
ngoại. ngoại.


Khu dân cKhu dân cưư gồm các gồm các
đưđường phố chính ờng phố chính đđan chéo an chéo
nhau. nhau.

Chung quanh khu dân cChung quanh khu dân cưư
là vùng nông nghiệp với là vùng nông nghiệp với
những nông trại rộng lớn những nông trại rộng lớn
và những nhà máy nhỏ. và những nhà máy nhỏ.
Đô thị La mã (Đô thị La mã (4 4 BC)BC)

Nhấn mạnh việc cai trị lên hàng Nhấn mạnh việc cai trị lên hàng đđầu ầu

NgNgưười La mã có ời La mã có đđầu óc tổ chức kinh tế, có nầu óc tổ chức kinh tế, có năăng khiếu kỹ ng khiếu kỹ
thuật. thuật.

Với lVới lưượng dân cợng dân cưư tập trung tập trung đđông trong ông trong đđô thị, ngô thị, ngưười ời
Lamã Lamã đđã giải quyết ã giải quyết đưđược các vấn ợc các vấn đđề kỹ thuật trong cung ề kỹ thuật trong cung
cấp và phân phối ncấp và phân phối nưước, và mạng lớc, và mạng lưưới thoát nới thoát nưước. ớc.

Những Những đưđường ống nờng ống nưước vĩ ớc vĩ đđại dẫn nại dẫn nưước ớc đđi với khoảng i với khoảng
cách rất xa và hệ thống cống ngầm. cách rất xa và hệ thống cống ngầm.

Những xa lộ rộng lớn Những xa lộ rộng lớn đưđược lát ợc lát đđá tiêu biểu cho những nỗ á tiêu biểu cho những nỗ
lực không mệt mỏi của các nhà xây dựng. lực không mệt mỏi của các nhà xây dựng.

Các Các đđế vế vươương thay nhau lên ngôi và xây dựng cho mình ng thay nhau lên ngôi và xây dựng cho mình
những dinh thự khổng lồ hnhững dinh thự khổng lồ hơơn các triều n các triều đđại trại trưước.ớc.

Đất Đất đđai ai đưđược ợc đđầu cầu cơơ và xây dựng những dinh thự khổng và xây dựng những dinh thự khổng
lồ cho riêng mình. lồ cho riêng mình.


Đất Đất đđai thành phố trở nên hạn hẹp dần. ai thành phố trở nên hạn hẹp dần.

Thành phố xuất hiện nhiều khu nhà ổ chuột với những Thành phố xuất hiện nhiều khu nhà ổ chuột với những
vật liệu dễ cháy, chiều cao của các công trình vật liệu dễ cháy, chiều cao của các công trình đđạt ạt đđến ến 66
8 8 tầng. tầng.

Đô thị Lamã rĐô thị Lamã rơơi vào sự suy tàn. i vào sự suy tàn.
Sau thời Sau thời đđại Lamã (thế kỷ ại Lamã (thế kỷ 55))

Tôn giáo phát triển, nổi bật là CTôn giáo phát triển, nổi bật là Cơơ Đốc giáo Đốc giáo

Quyền lực của nhà thờ trong giai Quyền lực của nhà thờ trong giai đđoạn này chiếm oạn này chiếm ưưu thế. u thế.

Thoát khỏi những giới hạn của hình thức cổ, những bức Thoát khỏi những giới hạn của hình thức cổ, những bức
ttưường nặng nề của các vòm cuốn kiểu La Mã ờng nặng nề của các vòm cuốn kiểu La Mã  các các
hình khối hình khối đưđược biến thể thành những cửa vòm có chóp ợc biến thể thành những cửa vòm có chóp
nhọn nhọn đđâm thẳng lên trời. âm thẳng lên trời.

Trong không gian mở, các hình khối Trong không gian mở, các hình khối đđồ sộ của nhà thờ ồ sộ của nhà thờ
áp áp đđảo cả ảo cả đđô thị, phản ánh một dân tộc muốn vô thị, phản ánh một dân tộc muốn vươươn lên n lên
đđể thoát khỏi thời kỳ tể thoát khỏi thời kỳ tăăm tối. m tối.

Sự khác biệt giữa Sự khác biệt giữa đđô thị và nông thôn thật rõ nét, ô thị và nông thôn thật rõ nét,

Những con Những con đưđường dài trống trải ờng dài trống trải đưđược mở ra ợc mở ra đđể nối liền vùng ngoại ô. ể nối liền vùng ngoại ô.

Để phòng vệ, các Để phòng vệ, các đđô thị thô thị thưường ờng đưđược ợc đđặc trên những ặc trên những đđịa hình nhấp nhô, ịa hình nhấp nhô,
chiếm lĩnh các chiếm lĩnh các đđỉnh ỉnh đđồi hoặc các quần ồi hoặc các quần đđảo. ảo.


Những con Những con đưđường ờng đưđược tỏa ra từ quảng trợc tỏa ra từ quảng trưường nhà thờ với các cổng ờng nhà thờ với các cổng
thành và có các con thành và có các con đưđường nhánh rẽ phụ trợ (hình 27). ờng nhánh rẽ phụ trợ (hình 27).

Nhà ở Nhà ở đưđược xây dựng thành từng dãy liền nhau dọc theo những ợc xây dựng thành từng dãy liền nhau dọc theo những đưđường ờng
phố hẹp do diện tích phố hẹp do diện tích đđô thị hạn hẹp và một phần ô thị hạn hẹp và một phần đđể giữ nhiệt vào mùa ể giữ nhiệt vào mùa
lạnh. lạnh.
Vào thế kỷ Vào thế kỷ 1414::

Xuất hiện du lịch và giao thXuất hiện du lịch và giao thươương trên thế giới ng trên thế giới  tập trung tập trung đđông dân công dân cưư
ở các khu trung tâm và trên các ngã giao lở các khu trung tâm và trên các ngã giao lưưu chính. u chính.

Những ngôi nhà Những ngôi nhà đđã ã đưđược tợc tăăng lên ng lên 33 4 4 tầng, tầng trên nhô ra khỏi tầng tầng, tầng trên nhô ra khỏi tầng
trệt và mái thtrệt và mái thưường ờng đưđược nhô ra ngoài lề ợc nhô ra ngoài lề đưđường. ờng.

Các không gian mở Các không gian mở đưđược bố trí bên trong khối nhà. ợc bố trí bên trong khối nhà.

Dân số tDân số tăăng nhng nhưưng hệ thống cấp thoát nng hệ thống cấp thoát nưước không hề ớc không hề đưđược cải thiện. ợc cải thiện.

PhPhươương tiện giao thông bánh xe tng tiện giao thông bánh xe tăăng lên, ng lên, đưđường phố trở nên nhỏ hẹp. ờng phố trở nên nhỏ hẹp.
 Rác rRác rưưởi ởi đưđược ném qua cửa sổ các ngôi nhà. ợc ném qua cửa sổ các ngôi nhà.

NgNgưười ta bắt ời ta bắt đđầu làm quen với các hố ga chứa chất thải ầu làm quen với các hố ga chứa chất thải đưđược ợc đđặt dặt dưưới ới
sàn nhà.sàn nhà.

Mùi hôi thối từ rác rMùi hôi thối từ rác rưưởi trên ởi trên đưđường phố ờng phố đưđược ngợc ngăăn không vào nhà qua n không vào nhà qua
các cửa sổ và cửa chớp. các cửa sổ và cửa chớp.

Ống khói sẽ giúp cho sự thông thoáng trong nhà. Ống khói sẽ giúp cho sự thông thoáng trong nhà.
Cuối thế kỷ Cuối thế kỷ 1414, xuất hiện các loại bệnh dịch lan nhanh chóng (thần chết , xuất hiện các loại bệnh dịch lan nhanh chóng (thần chết
Đen, Đen, dịch hạch) dịch hạch) đđã cã cưướp ớp đđi gần nửa số dân i gần nửa số dân đđô thị. ô thị.

Vào thế kỷ Vào thế kỷ 1515::

Các vị vua, lãnh chúa, thCác vị vua, lãnh chúa, thươương gia (Pháp) ng gia (Pháp) đđạt ạt đưđược ợc
quyền thống trịquyền thống trị

Sự tập trung quyền bính thể hiện qua các trục Sự tập trung quyền bính thể hiện qua các trục đđối ối
xứng của công trìnhxứng của công trình

Không gian cũng có trục Không gian cũng có trục đđối xứng. ối xứng.

Các cỗ pháo tầm xa Các cỗ pháo tầm xa đđã loại bỏ những bức tã loại bỏ những bức tưường thành ờng thành
cổ, cổ, đđô thị ô thị đưđược mở rộng ra. ợc mở rộng ra.

Vị trí của các tVị trí của các tưường thành là những con ờng thành là những con đưđường ờng đđi bộ. i bộ.
Vào thế kỷ Vào thế kỷ 1818::

Xuất phát từ nền dân chủ tự do thời Hylạp, chủ nghĩa hình Xuất phát từ nền dân chủ tự do thời Hylạp, chủ nghĩa hình
thức ra thức ra đđời ời

Xuất hiện các nhà Xuất hiện các nhà đđầu cầu cơơ (nhà quy hoạch) phân lô xây nhà (nhà quy hoạch) phân lô xây nhà
cho giới thcho giới thưượng lợng lưưu. u.
 Các quảng trCác quảng trưường không còn là kiểu kiến trúc trung tâm.ờng không còn là kiểu kiến trúc trung tâm.

Số phận của dân nghèo với những phSố phận của dân nghèo với những phươương tiện kém cỏi vẫn ng tiện kém cỏi vẫn
không thay không thay đđổi ổi đđáng kể. áng kể.

Đằng sau những công trình Đằng sau những công trình đđẹp ẹp đđẽ là những khu ở chật chội ẽ là những khu ở chật chội
thiếu những thiếu những đđiều kiện vệ sinh, cống rãnh, hệ thống cấp thoát iều kiện vệ sinh, cống rãnh, hệ thống cấp thoát
nnưước. ớc.


Các dịch bệnh và dịch hạch tiếp tục phổ biến tràn lan…Các dịch bệnh và dịch hạch tiếp tục phổ biến tràn lan…
Sự xuất hiện của châu Mỹ vào thế kỷ Sự xuất hiện của châu Mỹ vào thế kỷ 1818::

Chủ nghĩa tự do xuất hiệnChủ nghĩa tự do xuất hiện
 Sự phân biệt giai cấp tuy có nhSự phân biệt giai cấp tuy có nhưưng không ng không đưđược rõ nét ở ợc rõ nét ở đđây. ây.

Các Các đđô thị ô thị đưđược xây dựng với những trục chính và các ợc xây dựng với những trục chính và các đđại lộ ại lộ
chính nối liền các khu trung tâm là tòa thị chính.chính nối liền các khu trung tâm là tòa thị chính.

Những thảm xanh Những thảm xanh đưđược phân bố ở trung tâm và các công viên ợc phân bố ở trung tâm và các công viên
dọc theo các dọc theo các đđại lộ. ại lộ.

Thành phố Thành phố đưđược phân nhỏ thành các lô với mạng lợc phân nhỏ thành các lô với mạng lưưới ới đưđường ô ờng ô
cờ. cờ.

Kiến trúc của Kiến trúc của đđô thị chủ yếu dành cho những ngô thị chủ yếu dành cho những ngưười dân sinh ời dân sinh
sống hsống hơơn là cho những nhà cầm quyền n là cho những nhà cầm quyền đđang cai trị. ang cai trị.

Sau mô hình Sau mô hình đđô thị dạng ô cờ, châu Mỹ xuất hiện dạng ô thị dạng ô cờ, châu Mỹ xuất hiện dạng đưđường ờng
chéo và dạng tròn trong mạng lchéo và dạng tròn trong mạng lưưới ới đưđường.ờng.

Giai Giai đđoạn này, oạn này, 3030% % đđất ất đđai ai đđô thị ô thị đưđược giành cho mạng lợc giành cho mạng lưưới giao ới giao
thông và cây xanh thông và cây xanh đđô thị. ô thị.
 Mặt tiền các ngôi nhà Mặt tiền các ngôi nhà đưđược tiếp cận nhiều hợc tiếp cận nhiều hơơn. n.

Các ngôi nhà nằm trọn trong mạng lCác ngôi nhà nằm trọn trong mạng lưưới ới đưđường, bên trong ngôi nhà ờng, bên trong ngôi nhà
là những con là những con đưđường nhỏ bờng nhỏ băăng xuyên qua. ng xuyên qua.
Tóm lạiTóm lại
1. Các hình thức thể hiện quyền lực của chính quyền
đương thời qua các thời kỳ như thế nào?

2. Sự khác biệt giữa khu vực cầm quyền và khu vực dân
cư?
Hình thức thể hiện quyền bính, sức Hình thức thể hiện quyền bính, sức
mạnh:mạnh:
 Các bức tCác bức tưường thành kiên cố ờng thành kiên cố

Các Các đưđường chính dẫn ờng chính dẫn đđến các dinh thự, quảng trến các dinh thự, quảng trưường, ờng,
đđền ền đđài ài

Các công trình lớn với các trục cố Các công trình lớn với các trục cố đđịnh, ịnh, đđối xứng ối xứng

Mạng lMạng lưưới ô cờ ới ô cờ đưđược hệ thống ợc hệ thống đưđường lớn ờng lớn đđan chéo an chéo
nhau hnhau hưướng về khu trung tâm.ớng về khu trung tâm.
 Khu vực quyền bính:Khu vực quyền bính:
Kim tự thápKim tự tháp
Doanh trại khổng lồ Doanh trại khổng lồ
Đền tài to lớnĐền tài to lớn
Kiến trúc mái vòm cong thời Kiến trúc mái vòm cong thời
LamãLamã
Kiến trúc mái vòm có chóp Kiến trúc mái vòm có chóp
nhọn nhọn đđâm thẳng lên trời âm thẳng lên trời
ĐĐưường lớn trải dài ờng lớn trải dài đưđược lát ợc lát
đđá á
Hệ thống thoát nHệ thống thoát nưước nổi và ớc nổi và
ngầm dngầm dưưới lòng ới lòng đđất ất

Khu vực dân cKhu vực dân cưư::

Ngôi nhà lợp lá xNgôi nhà lợp lá xơơ xàixài

Thiếu hệ thống cấp, thoát Thiếu hệ thống cấp, thoát
nnưướcớc

Dân cDân cưư đđông ông đđúc trong úc trong
những chung cnhững chung cưư cao tầngcao tầng

Những khu nhà lụp xụpNhững khu nhà lụp xụp

Rác rRác rưưởi, dịch bệnh lan tràn ởi, dịch bệnh lan tràn
……
Tóm lại (tt)Tóm lại (tt)

Quy hoạch Quy hoạch đđô thị cũng xuất hiện lâu ô thị cũng xuất hiện lâu đđời nhời nhưư quá trình quá trình đđịnh cịnh cưư của của đđô thị. ô thị.

Các thành phố và thị trấn trong qúa trình phát triển luôn Các thành phố và thị trấn trong qúa trình phát triển luôn đưđược quy hoạch ợc quy hoạch
theo htheo hưướng mở rộng và không tự nó trớng mở rộng và không tự nó trưưởng thành.ởng thành.

Các Các đđô thị vùng Aánô thị vùng Aán Aâu và Trung Quốc luôn Aâu và Trung Quốc luôn đưđược quy hoạch theo trục ợc quy hoạch theo trục
cố cố đđịnh chạy dọc theo các hịnh chạy dọc theo các hưướng chính. Các biểu tớng chính. Các biểu tưượng và quyền lực ợng và quyền lực
thống trị hình dạng của thống trị hình dạng của đđô thị.ô thị.

Hình dáng Hình dáng đđô thị của ngô thị của ngưười Hy lạp rất phong phú và sáng tạo gồm các ời Hy lạp rất phong phú và sáng tạo gồm các
đđền thờ, cung ền thờ, cung đđiện và những con iện và những con đưđường ờng đưđược lát ợc lát đđá.á.

NgNgưười Roma ời Roma đđã thừa kế lại thiết kế ã thừa kế lại thiết kế đđô thị của ngô thị của ngưười Hy lạp. Họ giữ lại ời Hy lạp. Họ giữ lại
vóc dáng của vóc dáng của đđô thị.ô thị.

Các thành phố thời Trung cổ nổi lên nhCác thành phố thời Trung cổ nổi lên nhưư những trung tâm quyền lực của những trung tâm quyền lực của
chính trị (với các lâu chính trị (với các lâu đđài hay dinh thự ở khu trung tâm), của sự thịnh ài hay dinh thự ở khu trung tâm), của sự thịnh
vvưượng (với các khu thợng (với các khu thươương mại, dịch vụ trong khu trung tâm), và của tôn ng mại, dịch vụ trong khu trung tâm), và của tôn

giáo (với các nhà thờ ở trung tâm).giáo (với các nhà thờ ở trung tâm).

Các thành phố thuộc Các thành phố thuộc đđịa Mỹ ịa Mỹ đưđược hình thành với những dạng ợc hình thành với những dạng đđô thị mới ô thị mới
theo hình mạng ltheo hình mạng lưưới và hình lục giác. ới và hình lục giác.
III. Đô thị thế kỷ III. Đô thị thế kỷ 1919

Cuộc cách mạng công nghiệpCuộc cách mạng công nghiệp

Thời Thời đđại máy móc với những phát minh quan trọng ại máy móc với những phát minh quan trọng

Những máy móc Những máy móc đưđược vận hành thay thế cho sản xuất thủ công. ợc vận hành thay thế cho sản xuất thủ công.

Các Các đđộng cộng cơơ máy móc máy móc đưđược chạy bằng nguồn nợc chạy bằng nguồn năăng lng lưượng ợng đđộc ộc
lập. lập.

Tốc Tốc đđộ sản xuất gia tộ sản xuất gia tăăng thu hút nguồn công nhân làm việc tại ng thu hút nguồn công nhân làm việc tại
các nhà máy. các nhà máy.

Nhà máy = thỏi nam châm tập hợp chung quanh mình những Nhà máy = thỏi nam châm tập hợp chung quanh mình những
một vành một vành đđai gồm các khu nhà ở công nhân, trai gồm các khu nhà ở công nhân, trưường học, cửa ờng học, cửa
hiệu … hiệu …
Đô thị biến Đô thị biến đđổi ổi
Điện nĐiện năăng phát triểnng phát triển  Hệ thống Hệ thống đưđường chiếu sáng …ờng chiếu sáng …
Động cĐộng cơơ hhơơi ni nưước ớc

Tàu thủy, xà lan …Tàu thủy, xà lan …

Tàu hỏa hTàu hỏa hơơi ni nưước thay thế xe ngựa …ớc thay thế xe ngựa …
Công nghiệp khai Công nghiệp khai
thác, máy móc, thác, máy móc,

thiết bị phát triển thiết bị phát triển
 Mạng lMạng lưưới giao thông mở rộng ới giao thông mở rộng  vận vận
chuyển hàng hóachuyển hàng hóa
 ĐĐưường bộ chật hẹp ờng bộ chật hẹp  ĐĐưường sắt phát triển ờng sắt phát triển
(rút ngắn khoảng cách (rút ngắn khoảng cách đđô thị ô thị –– nông thôn)nông thôn)
 Hệ thống cáp treo Hệ thống cáp treo

Máy bay Máy bay
Ngành in ấn ra Ngành in ấn ra đđời ời

Ngành báo chí, bNgành báo chí, bưưu chính xuất hiện u chính xuất hiện 
thông tin liên lạc phát triểnthông tin liên lạc phát triển
Những phát minh Những phát minh
ra ra đđời ời

Nhu cầu sức khỏe Nhu cầu sức khỏe đưđược quan tâmợc quan tâm

Máy bMáy bơơm nm nưướcớc
 Hệ thống xử lý nHệ thống xử lý nưước thải, khí thải…ớc thải, khí thải…
Hệ quả của Hệ quả của đđô thị thế kỷ 19ô thị thế kỷ 19

Dân cDân cưư tập trung ngày càng nhiều trong khu vực tập trung ngày càng nhiều trong khu vực đđô thị. ô thị.

Những khu nhà lụp xụp của công nhân Những khu nhà lụp xụp của công nhân đđã bắt ã bắt đđầu xuất ầu xuất
hiện. hiện.

Các nhà nhiều tầng (Các nhà nhiều tầng (22 5 5 tầng) bắt tầng) bắt đđầu xuất hiện thành ầu xuất hiện thành
từng dãy dài với những sân sau nhỏ hẹp. từng dãy dài với những sân sau nhỏ hẹp.

Bầu không khí Bầu không khí đđô thị bắt ô thị bắt đđầu bị ô nhiễm, khói và bụi ầu bị ô nhiễm, khói và bụi

đưđược phun ra từ các ống khói nhà máy. ợc phun ra từ các ống khói nhà máy.

Các chất thải Các chất thải đưđược ợc đđổ thẳng ra sông, suối và chạy dọc ra ổ thẳng ra sông, suối và chạy dọc ra
biển. biển.
Đơ thị của sự tĐơ thị của sự t
ươươ
ng phảnng phản
Đô thò thời cổ điển Đô thò hiện đại
Các quốc vương, lãnh chúa thể hiện quyền
lực của mình qua hình thức và quy mô
của các đền đài, dinh thự …
Sức mạnh của chính quyền hiện đại có thể
nhìn thấy qua các trung tâm hành chính,
…
Đô thò với dân cư thưa thớt, ít ỏi
D
ân cư đông đúc sống và làm việc tại
đô thò
Lâu đài, đền đài, dinh thự, chùa chiền … Tòa nhà cao tầng đa chức năng, các khối
nhà cao tầng, …
Vườn tược, khuôn viên săn bắn riêng Công viên, không gian mở, khu vui chơi giải
trí …
Các quảng trường nơi tụ họp cho các hoạt
động cộng đồng
Các khu thương mại, dòch vụ… với nhiều
chức năng khác nhau (trung tâm giao
dòch, trung tâm thương mại …)
Không gian mở được bố trí ngay sau những
khu ở riêng biệt
Vỉa hè, sân vườn, công viên,

Đô thò tónh lặng với những dinh thự của
giới thượng lưu
Đô thò với những hoạt động sản xuất,
thương mại
Các vua chúa, lãnh chúa quản lý phần đất
riêng của mình
Một thiết chế chung được đặt ra cho mọi
người dân đô thò phải tuân
theo.

K
hu nhà ở với hệ thống thoát nước thô
sơ (đổ thải trên đường phố), các hầm
phân trong nhà, …
K
hu dân cư với hệ thống cấp, thoát nước,
nhà vệ sinh …
Những vấn Những vấn đđề cần ề cần đđặt ra ặt ra
11. Đô thị thời hiện . Đô thị thời hiện đđại có còn phù hợp với thiết kế thời cổ ại có còn phù hợp với thiết kế thời cổ đđiển?iển?
22. Mặt bằng . Mặt bằng đđô thị nhỏ còn phù hợp / có ô thị nhỏ còn phù hợp / có đđủ sức chứa một khối lủ sức chứa một khối lưượng ợng
lớn dân clớn dân cưư??
33. Mạng l. Mạng lưưới giao thông chật hẹp có ới giao thông chật hẹp có đđủ ủ đđể chuyên chở hành khách ể chuyên chở hành khách
đđông ông đđúc, vật liệu sản xuất và khối lúc, vật liệu sản xuất và khối lưượng sản phẩm ợng sản phẩm đưđược sản xuất ợc sản xuất
hàng loạt?hàng loạt?
44. Khói, mồ hóng và bụi bẩn của các nhà máy công nghiệp có . Khói, mồ hóng và bụi bẩn của các nhà máy công nghiệp có đưđược ợc
làm sạch trong một khuôn viên làm sạch trong một khuôn viên đđô thị chen chút nhà cửa mà không ô thị chen chút nhà cửa mà không
có cây xanh và không gian mở?có cây xanh và không gian mở?
55. Cấu trúc . Cấu trúc đơđơn n đđiệu, gò bó thời cổ iệu, gò bó thời cổ đđiển có tạo cuộc sống thoải mái iển có tạo cuộc sống thoải mái
cho dân ccho dân cưư hiện hiện đđại?ại?
Những vấn Những vấn đđề cần ề cần đđặt ra (tt)ặt ra (tt)

66. Những . Những đđền ền đđài, cung ài, cung đđiện còn phù hợp với vị trí trung tâm iện còn phù hợp với vị trí trung tâm đđô ô
thị? Thay vì các khu vực hành chính, tòa thị chính, công trình thị? Thay vì các khu vực hành chính, tòa thị chính, công trình
công cộng …?công cộng …?
77. Các tòa nhà to lớn có tạo môi tr. Các tòa nhà to lớn có tạo môi trưường thân thiện, gần gũi với ờng thân thiện, gần gũi với
dân cdân cưư đđô thị?ô thị?
88. Có dễ dàng thay . Có dễ dàng thay đđổi bộ mặt ổi bộ mặt đđô thị cho phù hợp trên nền cấu ô thị cho phù hợp trên nền cấu
trúc cổ trúc cổ đđiển?iển?
99. Có dễ dàng thay . Có dễ dàng thay đđổi quy hoạch cho phù hợp với lối sống hiện ổi quy hoạch cho phù hợp với lối sống hiện
đđại (với nguồn kinh phí giới hạn và ại (với nguồn kinh phí giới hạn và đđất ất đđai ai đđắt ắt đđỏ?) ỏ?)
1010. Có dễ dàng xây dựng mới c. Có dễ dàng xây dựng mới cơơ sở hạ tầng hiện sở hạ tầng hiện đđại trên nền ại trên nền đđô ô
thị cổ?thị cổ?
1111. Có nên gìn giữ bảo tồn tất cả các kiến trúc cổ trong mặt bằng . Có nên gìn giữ bảo tồn tất cả các kiến trúc cổ trong mặt bằng
đđô thị nhỏ bé? ô thị nhỏ bé?
Ví dụ về sự tVí dụ về sự tươương phản: Washington DCng phản: Washington DC

Thành phố thThành phố thươương nghiệp và cổ ng nghiệp và cổ đđiển hoàn toàn iển hoàn toàn đđối lập nhau. Tuy ối lập nhau. Tuy
nhiên chính quyền liên bang nhiên chính quyền liên bang đđã cố gắng duy trì mặt bằng nguyên ã cố gắng duy trì mặt bằng nguyên
thủy (L’Enfant). thủy (L’Enfant).

Khu nhà ở vẫn còn giữ lại mặt tiền cổ Khu nhà ở vẫn còn giữ lại mặt tiền cổ đđiển, phía sau iển, phía sau đưđược xây ợc xây
dựng lên khu vực hiện dựng lên khu vực hiện đđại nhại nhưư các các đđô thị hiện ô thị hiện đđại khác. ại khác.

Các khu vực cổ Các khu vực cổ đđiển iển đưđược cô lập khỏi các khu khác, và chiều cao ợc cô lập khỏi các khu khác, và chiều cao
hiện hiện đđại phải ại phải đưđược hài hòa với khu vực cổ ợc hài hòa với khu vực cổ đđiển. iển.

Những sân trong cổ Những sân trong cổ đđiển iển đưđược lát ợc lát đđá nhỏ hoặc trồng cây nay trở á nhỏ hoặc trồng cây nay trở
thành những bãi thành những bãi đđậu xe ậu xe

Các công trình cổ Các công trình cổ đđiển hoành tráng iển hoành tráng đưđược bảo tồn trống rỗng, ợc bảo tồn trống rỗng,
ggưượng ép trong một ợng ép trong một đđô thị thô thị thươương nghiệp. ng nghiệp.