TR NG CHÍNH TR T NH THANH HOÁƯỜ Ị Ỉ
L P B I D NG KI N TH C QU N LÝ NHÀ N CỚ Ồ ƯỠ Ế Ứ Ả ƯỚ
CH NG TRÌNH CHUYÊN VIÊN KHOÁ 26ƯƠ
TI U LU NỂ Ậ
TÌNH HU NG: "TRANH CH P TÀI S N TH A K "Ố Ấ Ả Ử Ế
Ng i th c hi n: Bùi Minh Ng cườ ự ệ ọ
Đ n v : UBND huy n Th Xuânơ ị ệ ọ
Năm 2009
2
L I NÓI Đ UỜ Ầ
Th a u quy n c a y ban nhân dân t nh Thanh Hoá, S N i v t nhừ ỷ ề ủ Ủ ỉ ở ộ ụ ỉ
Thanh Hoá đã ph i h p v i H c vi n Hành chính qu c gia t ch c l p ố ợ ớ ọ ệ ố ổ ứ ớ "b iồ
d ng ki n th c qu n lý nhà n c ch ng trình chuyên viên"ưỡ ế ứ ả ướ ươ cho cán bộ
công ch c t i Tr ng Chính tr t nh Thanh Hoá (th i gian h c t 22/9 đ nứ ạ ườ ị ỉ ờ ọ ừ ế
22/12/2009) v b i d ng cho đ i ngũ cán b , công ch c làm công tácề ồ ưỡ ộ ộ ứ
qu n lý hành chính nhà n c.ả ướ
Qua th i gian ba tháng h c t p, đ c b i d ng ki n th c qu n lýờ ọ ậ ượ ồ ưỡ ế ứ ả
nhà n c ch ng trình chuyên viên, đ c Quý Th y, Cô c a Tr ng Chínhướ ươ ượ ầ ủ ườ
tr T nh Thanh Hoá truy n đ t nh ng ki n th c và k năng v qu n lý hànhị ỉ ề ạ ữ ế ứ ỹ ề ả
chính nhà n c g m nh ng n i dung:ướ ồ ữ ộ
-Nhà n c và pháp lu t;ướ ậ
-Hành chính nhà n c và công ngh hành chính;ướ ệ
-Qu n lý nhà n c đ i v i ngành, lĩnh v c.ả ướ ố ớ ự
Đây là nh ng n i dung h t s c b ích và c n thi t cho ng i cán b ,ữ ộ ế ứ ổ ầ ế ườ ộ
công ch c trong vi c th c thi nhi m v t i đ n v đang công tác. Qua g nứ ệ ự ệ ụ ạ ơ ị ầ
26 chuyên đ đã giúp cho h c viên nh n th c đ c nhi u v n đ v lýề ọ ậ ứ ượ ề ấ ề ề
lu n và th c ti n m i trong công tác qu n lý nhà n c. Đ ng th i cũngậ ự ễ ớ ả ướ ồ ờ
nh n th c đ c r ng mu n đ t đ c hi u qu cao trong công tác qu n lý,ậ ứ ượ ằ ố ạ ượ ệ ả ả
c n ph i nh y bén, n m ch c đ c các văn b n quy ph m pháp lu t và cácầ ả ạ ắ ắ ượ ả ạ ậ
văn b n d i Lu t, v n d ng sáng t o, k t h p linh ho t v i th c ti nả ướ ậ ậ ụ ạ ế ợ ạ ớ ự ễ
cu c s ng đ gi i quy t các v n đ liên quan đ n nhi m v đ c giao.ộ ố ể ả ế ấ ề ế ệ ụ ượ
V n d ng nh ng ki n th c đã ti p thu t Quý Th y Cô, h c viênậ ụ ữ ế ứ ế ừ ầ ọ
m nh d n nghiên c u ch n đ tài: “ạ ạ ứ ọ ề Tranh ch p b t đ ng s n th a kấ ấ ộ ả ừ ế "
đ th c hi n ti u lu n cho ch ng trình “B i d ng ki n th c qu n lý nhàể ự ệ ể ậ ươ ồ ưỡ ế ứ ả
n c ch ng trình chuyên viên ”.ướ ươ
QUAN NI M V TÌNH HU NG TRONG QU N LÝ HÀNH CHÍNH NHÀ N CỆ Ề Ố Ả ƯỚ
Th c ti n cho th y trong ho t đ ng qu n lý hành chính nhà n c,ự ễ ấ ạ ộ ả ướ
vi c gi i quy t tranh ch p, khi u ki n, khi u n i, t cáo c a công dânệ ả ế ấ ế ệ ế ạ ố ủ
3
đúng c p, đúng th m quy n và k p th i không nh ng đ m b o đ c l i íchấ ẩ ề ị ờ ữ ả ả ượ ợ
c a nhà n c, l i ích chính đáng c a công dân mà còn góp ph n n đ nh anủ ướ ợ ủ ầ ổ ị
ninh - tr t t xã h i. Qua đó, góp ph n vào vi c ngăn ch n và bài tr t n nậ ự ộ ầ ệ ặ ừ ệ ạ
tham nhũng, lãng phí c a công và các t n n xã h i khác, xây d ng đ củ ệ ạ ộ ự ượ
kh i đ i đoàn k t trong nhân dân, t o đ c ni n tin c a nhân dân đ i v iố ạ ế ạ ượ ề ủ ố ớ
h th ng b máy hành chính nhà n c. M t khác, thông qua vi c gi iệ ố ộ ướ ặ ệ ả
quy t khi u n i, t cáo k p th i s gi m thi u tình tr ng khi u n i, khi uế ế ạ ố ị ờ ẽ ả ể ạ ế ạ ế
ki n v t c p. Đ ng th i, nhi u c p, nhi u ngành k p th i ch n ch nh, u nệ ượ ấ ồ ờ ề ấ ề ị ờ ấ ỉ ố
n n nh ng sai sót, l ch l c, nh ng y u kém trong công tác qu n lý hànhắ ữ ệ ạ ữ ế ả
chính, ki n ngh v i c p có th m quy n b sung, s a đ i ch đ chínhế ị ớ ấ ẩ ề ổ ử ổ ế ộ
sách, pháp lu t sát v i th c ti n cu c s ng, x lý nghiêm minh nh ngậ ớ ự ễ ộ ố ử ữ
ng i sai ph m ho c tránh né trách nhi m.ườ ạ ặ ệ
Ti u lu n tình hu ng qu n lý Nhà n c là bài ki m tra cu i khoáể ậ ố ả ướ ể ố
nh m đánh giá kh năng v n d ng ki n th c lý lu n vào đi u ki n th cằ ả ậ ụ ế ứ ậ ề ệ ự
ti n c a ho t đ ng qu n lý Nhà n c hi n hành. Thông qua đó, các h cễ ủ ạ ộ ả ướ ệ ọ
viên có vai trò nh là ng i cán b , công ch c có ch c năng, th m quy nư ườ ộ ứ ứ ẩ ề
đ a ra ph ng h ng x lý th c s phù h p v i đi u ki n th ch ; phongư ươ ướ ử ự ự ợ ớ ề ệ ể ế
t c t p quán Vi t Nam, phong t c t ng vùng, mi n. Song, nh ng yêu c uụ ậ ệ ụ ừ ề ữ ầ
c a ti u lu n tình hu ng qu n lý Nhà n c không đ n gi n ch là vi c gi iủ ể ậ ố ả ướ ơ ả ỉ ệ ả
quy t đ n thu n mà trong đó ph i hàm ch a đ y đ kh năng phân tích cế ơ ầ ả ứ ầ ủ ả ơ
s lý lu n, các quy đ nh; đánh giá u, khuy t đi m c a t ng v n đ … làmở ậ ị ư ế ể ủ ừ ấ ề
c s cho vi c đ xu t nh ng ki n ngh theo t ng n i dung. Do đó, m c dùơ ở ệ ề ấ ữ ế ị ừ ộ ặ
đã c g ng r t nhi u, nh ng do th i gian ng n, kinh nghi m b n thân cóố ắ ấ ề ư ờ ắ ệ ả
h n, nên bài vi t này ch c ch n còn nh ng h n ch nh t đ nh, r t mongạ ế ắ ắ ữ ạ ế ấ ị ấ
đ c s đóng góp ý ki n c a Quý Th y Cô và các b n đ bài vi t đ cượ ự ế ủ ầ ạ ể ế ượ
hoàn ch nh h n.ỉ ơ
PH N IẦ
GI I THI U TÌNH HU NGỚ Ệ Ố
4
Ông Quách Văn Tr ng, ngh nghi p làm ru ng, th ng trú t i thônườ ề ệ ộ ườ ạ
6, xã Qu ng Phú, huy n Th Xuân, t nh Thanh Hoá và bà Tr nh Th Vân đãả ệ ọ ỉ ị ị
l y nhau h n 4 năm nh ng không sinh con. Vào năm 1980, gia đình ôngấ ơ ư
Tr ng đ n Trung tâm b o tr tr em Thanh Hoá xin con nuôi và đã đ cườ ế ả ợ ẻ ượ
c quan Nhà n c có th m quy n gi i quy t đ y đ th t c pháp lý vơ ướ ẩ ề ả ế ầ ủ ủ ụ ề
vi c xin nh n con nuôi có tên là Quách Văn Vũ (lúc đó Vũ đ c 01 tu i).ệ ậ ượ ổ
T khi có anh Vũ, 03 năm sau v ch ng ông sinh thêm đ c 02 ng i conừ ợ ồ ượ ườ
gái n a l n l t có tên là M và M n.ữ ầ ượ ơ ậ
Đ u năm 1993, h gia đình ông Tr ng đ c c quan nhà n c cóầ ộ ườ ượ ơ ướ
th m quy n giao cho 5 hécta đ t nông nghi p đ tr ng cao su và cây l yẩ ề ấ ệ ể ồ ấ
g . Ông Tr ng đã tr ng cao su và cây l y g trên h t di n tích đ t nóiỗ ườ ồ ấ ỗ ế ệ ấ
trên. Hi n t i đ t ch a có gi y ch ng nh n quy n s d ng đ t.ệ ạ ấ ư ấ ứ ậ ề ử ụ ấ
Vào năm 2004, anh Vũ l p gia đình và xin ra riêng, t i xã Xuânậ ở ạ
Châu, huy n Th Xuân, t nh Thanh Hoá. Gia đình anh Vũ sinh s ng b ngệ ọ ỉ ố ằ
ngh làm ru ng và đã t mua đ c 01 hécta đ t đ tr ng cây cao su vàề ộ ự ượ ấ ể ồ
cây l y g .ẫ ỗ
Năm 2008, Ông Tr ng b b nh hi m nghèo và qua đ i. Trong lúcườ ị ệ ể ờ
tang gia, m i ng i xúm nhau d n d p nhà c a thì phát hi n di chúc c aọ ườ ọ ẹ ử ệ ủ
Ông Tr ng (có công ch ng c a c quan nhà n c). Ông Tr ng l p diườ ứ ủ ơ ướ ườ ậ
chúc vào năm 2007 và đ th a k l i cho anh Vũ 01 hécta đ t trong t ng sể ừ ế ạ ấ ổ ố
05 hécta đ t nông nghi p tr ng cây cao su và cây l y g ; 01 xe g n máy doấ ệ ồ ẫ ỗ ắ
ông Tr ng đ ng tên. Sau khi m th a k , anh Vũ đã nh n 01 hécta đ t,ườ ứ ở ừ ế ậ ấ
01 xe g n máy và Anh Vũ đ u t h th ng ng t i tiêu đ chăm sóc choắ ầ ư ệ ố ố ướ ể
cây cao su và cây l y g . Anh Vũ đ c h ng th a k và làm th t c đăngấ ỗ ượ ưở ừ ế ủ ụ
ký chuy n quy n s d ng thì các em gái không đ ng ý.ể ề ử ụ ồ
Th là Bà Vân và các con đ ng ký đ n g i đ n y ban nhân dân xãế ồ ơ ử ế Ủ
Qu ng Phú kh i ki n đòi l i 01 hécta đ t mà Anh Vũ đ c h ng th a kả ở ệ ạ ấ ượ ưở ừ ế
và 01 xe g n máy v i lý do nh sau:ắ ớ ư
5
- Đ t ch a có gi y ch ng nh n quy n s d ng đ t cho nên khôngấ ư ấ ứ ậ ề ử ụ ấ
đ c phân chia tài s n.ượ ả
- Đ t nông nghi p thu c thành viên c a h gia đình nên không đ cấ ệ ộ ủ ộ ượ
đ th a k cho con nuôi.ể ừ ế
- Gia đình duy nh t có 01 xe g n máy làm ph ng ti n (Ông Tr ngấ ắ ươ ệ ườ
v n còn đ ng tên) nên không th giao cho Anh Đáp.ẫ ứ ể
- Anh Vũ không t n tình chăm sóc trong th i gian ông Tr ng b b nhậ ờ ườ ị ệ
nên không đ c h ng th a k c a ông Tr ng.ượ ưở ừ ế ủ ườ
Sau khi nh n đ n c a bà Vân, y ban nhân dân xã Qu ng Phú đãậ ơ ủ Ủ ả
chuy n h s lên Văn phòng H i đ ng nhân dân và y ban nhân dân huy nể ồ ơ ộ ồ Ủ ệ
Th Xuân. Sau khi xem xét toàn b h s , Văn phòng H i đ ng nhân dânọ ộ ồ ơ ộ ồ
y ban nhân dân huy n Th Xuân đã tham m u cho Ch t ch y ban nhânỦ ệ ọ ư ủ ị Ủ
dân huy n ký quy t đ nh hành chính ch p thu n n i dung kh i ki n c a bàệ ế ị ấ ậ ộ ở ệ ủ
Vân, bu c Anh Vũ ph i giao l i 01 hécta đ t tr ng cây cà phê và cây ăn tráiộ ả ạ ấ ồ
cho bà Vân. Anh Vũ v n đ c s d ng xe g n máy do ông Tr ng cho,ẫ ượ ử ụ ắ ườ
t ng (vì giá tr xe g n máy không đáng k ). M t khác, bà Vân ph i tr l iặ ị ắ ể ặ ả ả ạ
cho Anh Vũ 15 tri u đ ng, s ti n mà Anh Vũ đã b ra đ đ u t h th ngệ ồ ố ề ỏ ể ầ ư ệ ố
ng ng m t i tiêu ph c v cho vi c tr ng tr t và công chăm sóc cây c i.ố ầ ướ ụ ụ ệ ồ ọ ố
B t ng tr c quy t đ nh c a Ch t ch y ban nhân dân thành huy nấ ờ ướ ế ị ủ ủ ị Ủ ệ
Th Xuân, Anh Vũ đã làm đ n khi u n i g i đ n phòng ti p dân c a yọ ơ ế ạ ử ế ế ủ Ủ
ban nhân dân t nh Thanh Hoáỉ
Nh m làm rõ h n v n đ , chúng ta đánh giá, phân tích nguyên nhânằ ơ ấ ề
và h u qu đ có đ c đ nh h ng chung trong vi c đ a ra gi i pháp x lýậ ả ể ượ ị ướ ệ ư ả ử
cho thích h p.ợ
PH N IIẦ
PHÂN TÍCH NGUYÊN NHÂN VÀ H U QUẬ Ả
1. NGUYÊN NHÂN:
1.1 . V khách quan:ề
6
Do quá trình đô th hóa, phát tri n các Trung tâm th ng m i, khuị ể ươ ạ
công nghi p, nhà cao t ng… đòi h i ph i s d ng nhi u lo i qu đ t. Theoệ ầ ỏ ả ử ụ ề ạ ỹ ấ
đó, giá tr đ t nông nghi p cũng ngày m t tăng lên, d n đ n phát sinh khi uị ấ ệ ộ ẫ ế ế
n i đòi l i đ t, tranh ch p ngày m t gia tăng.ạ ạ ấ ấ ộ
Th t c hành chính r m rà, khó hi u. Vi c tuyên truy n pháp lu t ủ ụ ườ ể ệ ề ậ ở
c s ch a t t d n đ n ng i dân ch a hi u h t trách nhi m - nghĩa v vàơ ở ư ố ẫ ế ườ ư ể ế ệ ụ
quy n l i c a mình.ề ợ ủ
B máy chính quy n c p ph ng, xã b y lâu nay ch a đ c quanộ ề ấ ườ ấ ư ượ
tâm đúng m c, th m chí có th nói là b xem th ng. Khi tuy n d ng cánứ ậ ể ị ườ ể ụ
b , viên ch c c p xã không chú tr ng vi c đ ra chu n m c trình đ vănộ ứ ấ ọ ệ ề ẩ ự ộ
hóa, trình đ chuyên môn nh t đ nh (ch y u tuy n d ng b ng “lòng nhi tộ ấ ị ủ ế ể ụ ằ ệ
huy t”). Vì th , đ i ngũ cán b , viên ch c c p xã v a thi u, v a y u.ế ế ộ ộ ứ ấ ừ ế ừ ế
1.2 . V ch quan:ề ủ
Cán b , công ch c là ng i th c thi ch tr ng, chính sách c aộ ứ ườ ự ủ ươ ủ
Đ ng, Nhà n c. Tuy nhiên, trong th c t công tác không ph i t t c cánả ướ ự ế ả ấ ả
b , công ch c đ u hi u và v n d ng đ ng l i, chính sách c a Đ ng, phápộ ứ ề ể ậ ụ ườ ố ủ ả
lu t Nhà n c, m t cách đúng đ n, phù h p v i ch c trách nhi m v đ cậ ướ ộ ắ ợ ớ ứ ệ ụ ượ
giao. Trong tình hu ng này ho c do đ a đ y, tránh né trách nhi m ho c doố ặ ư ẩ ệ ặ
thi u hi u bi t v pháp lu t (nh công ch c xây d ng - đ a chính xã Quangế ể ế ề ậ ư ứ ự ị
Phú) đã làm cho v vi c thêm ph c t p. Đó là m t trong nh ng nguyênụ ệ ứ ạ ộ ữ
nhân c a tình tr ng khi u n i, khi u ki n kéo dài gây khó khăn không đángủ ạ ế ạ ế ệ
có.
Ng i dân do thi u hi u bi t v pháp lu t đã ki n sai nh ng khôngườ ế ể ế ề ậ ệ ư
đ c gi i thích ngay t c s ; cán b qu n lý hành chính nhà n c khôngượ ả ừ ơ ở ộ ả ướ
n m ch c các quy đ nh c a pháp lu t nên đã t ti n gi i quy t v vi cắ ắ ị ủ ậ ự ệ ả ế ụ ệ
không thu c th m quy n c a mình. Do đó d n đ n vi c ra quy t đ nh hànhộ ẩ ề ủ ẫ ế ệ ế ị
chính sai.
2. H U QU :Ậ Ả
2.1. T i y ban nhân dân xã Qu ng Phú:ạ Ủ ả
7
Tr c tiên ph i xác đ nh n i dung c a v ki n gi a bà Vân, các conướ ả ị ộ ủ ụ ệ ữ
và Anh Vũ là tranh ch p tài s n th a k theo di chúc c a Ông Tr ng.ấ ả ừ ế ủ ườ
Th c t là ki n đòi l i quy n s d ng đ t nông nghi p, tài s n trên đ tự ế ệ ạ ề ử ụ ấ ệ ả ấ
cũng nh tài s n là xe g n máy.ư ả ắ
Trong ch ng VI, t i m c 2, đi u 135 Lu t đ t đai năm 2003 (cóươ ạ ụ ề ậ ấ
hi u l c thi hành t ngày 01 tháng 7 năm 2004) qui đ nh:ệ ự ừ ị
- “Nhà n c khuy n khích các bên tranh ch p đ t đai t hoà gi iướ ế ấ ấ ự ả
ho c gi i quy t tranh ch p đ t đai thông qua hoà gi i c s .ặ ả ế ấ ấ ả ở ơ ở
- Tranh ch p đ t đai mà các bên tranh ch p không hoà gi i đ c thìấ ấ ấ ả ượ
g i đ n đ n U ban nhân dân xã, ph ng, th tr n n i có đ t tranh ch p.ử ơ ế ỷ ườ ị ấ ơ ấ ấ
U ban nhân dân xã, ph ng, th tr n có trách nhi m ph i h p v iỷ ườ ị ấ ệ ố ợ ớ
M t tr n T qu c Vi t Nam và các t ch c thành viên c a M t tr n, các tặ ậ ổ ố ệ ổ ứ ủ ặ ậ ổ
ch c xã h i khác đ hoà gi i tranh ch p đ t đai”.ứ ộ ể ả ấ ấ
Nh v y y ban nhân dân xã Qu ng Phú sau khi nh n đ n c a bàư ậ Ủ ả ậ ơ ủ
Vân đã không ti n hành t ch c hòa gi i gi a bà Vân và Anh Vũ màế ổ ứ ả ữ
chuy n ngay đ n đ n y ban nhân dân huy n Th Xuân là trái v i qui đ nhể ơ ế Ủ ệ ọ ớ ị
c a pháp lu t.ủ ậ
Cũng trong ch ng VI, t i m c 2, đi u 136, kho n 1- Lu t đ t đaiươ ạ ụ ề ả ậ ấ
năm 2003 qui đ nh th m quy n gi i quy t tranh ch p đ t đai:ị ẩ ề ả ế ấ ấ
“Tranh ch p đ t đai đã đ c hoà gi i t i U ban nhân dân xã,ấ ấ ượ ả ạ ỷ
ph ng, th tr n mà m t bên ho c các bên đ ng s không nh t trí thìườ ị ấ ộ ặ ươ ự ấ
đ c gi i quy t nh sau:ượ ả ế ư
Tranh ch p v quy n s d ng đ t mà đ ng s có gi y ch ng nh nấ ề ề ử ụ ấ ươ ự ấ ứ ậ
quy n s d ng đ t ho c có m t trong các lo i gi y t quy đ nh t i cácề ử ụ ấ ặ ộ ạ ấ ờ ị ạ
kho n 1, 2 và 5 Đi u 50 c a Lu t này và tranh ch p v tài s n g n li n v iả ề ủ ậ ấ ề ả ắ ề ớ
đ t thì do Toà án nhân dân gi i quy t”.ấ ả ế
Do h Ông Tr ng đã đ c c quan nhà n c có th m quy n giaoộ ườ ượ ơ ướ ẩ ề
cho 5 hécta đ t nông nghi p đ tr ng cà phê và cây ăn trái b ng quy t đ nhấ ệ ể ồ ằ ế ị
hành chính, nên theo qui đ nh, khi đã ti n hành hoà gi i mà không thành thìị ế ả
8
y ban nhân dân xã Qu ng Phú ph i h ng d n cho các bên tranh ch p n pỦ ả ả ướ ẫ ấ ộ
đ n kh i ki n đ n Toà án nhân dân ch không ph i t ý chuy n h s quaơ ở ệ ế ứ ả ự ể ồ ơ
y ban nhân dân huy n Th Xuân.Ủ ệ ọ
2.2. T i y ban nhân dân huy n Th Xuân:ạ Ủ ệ ọ
Theo qui đ nh, sau khi nh n đ c đ n ki n c a bà Vân, do y banị ậ ượ ơ ệ ủ Ủ
nhân dân xã Qu ng Phú chuy n đ n, y ban nhân dân huy n Th Xuânả ể ế Ủ ệ ọ
ph i gi i quy t nh sau:ả ả ế ư
- Xem xét h s : n u y ban nhân dân xã Qu ng Phú ch a ti n hànhồ ơ ế Ủ ả ư ế
hòa gi i thì tr h s l i và yêu c u y ban nhân dân xã Qu ng Phú tả ả ồ ơ ạ ầ Ủ ả ổ
ch c hòa gi i gi a bà Vân và Anh Vũ theo lu t đ nh.ứ ả ữ ậ ị
- N u đã hòa gi i r i mà không thành thì ch đ o và chuy n h v yế ả ồ ỉ ạ ể ồ ề Ủ
ban nhân dân xã Qu ng Phú đ h ng d n các đ ng s n p đ n kh iả ể ướ ẫ ươ ự ộ ơ ở
ki n đ n Tòa án nhân dân đ gi i quy t v kh i ki n tranh ch p. Vì nhệ ế ể ả ế ụ ở ệ ấ ư
đã nêu trên, th m quy n gi i quy t v tranh ch p quy n s d ng đ t và tàiẩ ề ả ế ụ ấ ề ử ụ ấ
s n g n li n v i đ t là cây cà phê và cây ăn trái gi a bà Vân và Anh Vũ làả ắ ề ớ ấ ữ
thu c th m quy n gi i quy t c a Toà án nhân dân.ộ ẩ ề ả ế ủ
Nh tình hu ng đã đ a ra, y ban nhân dân huy n Th Xuân ch pư ố ư Ủ ệ ọ ấ
thu n theo n i dung đ n ki n c a bà Vân là không đúng v i qui đ nh:ậ ộ ơ ệ ủ ớ ị
Nh v y vi c U ban nhân dân huy n Th Xuân ra quy t đ nh gi iư ậ ệ ỷ ệ ọ ế ị ả
quy t tranh ch p đ t đai có g n v i tài s n trên đ t (cây cao su và cây l yế ấ ấ ắ ớ ả ấ ấ
g ) là sai v i th m quy n.ỗ ớ ẩ ề
N i dung x lý đ n kh i ki n sai v i qui đ nh c a Pháp lu t. C thộ ử ơ ở ệ ớ ị ủ ậ ụ ể
là:
1. Đ t ch a có gi y ch ng nh n quy n s d ng đ t cho nên khôngấ ư ấ ứ ậ ề ử ụ ấ
đ c phân chia tài s n. N i dung ki n này sai. Vì đ t c a h gia đình ôngượ ả ộ ệ ấ ủ ộ
Tr ng đã đ c c quan nhà n c có th m quy n giao đ t (đ u năm 1993ườ ượ ơ ướ ẩ ề ấ ầ
có quy t đ nh giao đ t c a c quan nhà n c) và đã s d ng n đ nh, lâuế ị ấ ủ ơ ướ ử ụ ổ ị
dài đ n nay. M c dù hi n t i h gia đình ông Tr ng ch a làm th t c đế ặ ệ ạ ộ ườ ư ủ ụ ể
9
xin gi y ch ng nh n quy n s d ng đ t nh ng v n là đ t đ c giao h pấ ứ ậ ề ử ụ ấ ư ẫ ấ ượ ợ
pháp.
2. Đ t nông nghi p thu c thành viên c a h gia đình nên không đ cấ ệ ộ ủ ộ ượ
th a k cho con nuôi. Vì đ t nông nghi p đây là đ t tr ng cây lâu nămừ ế ấ ệ ở ấ ồ
(cây cao su, cây l y g ). Theo ch ng IV, m c 3, đi u 113, kho n 5 - Lu tấ ỗ ươ ụ ề ả ậ
đ t đai qui đ nh:ấ ị
“Cá nhân có quy n đ th a k quy n s d ng đ t c a mình theo diề ể ừ ế ề ử ụ ấ ủ
chúc ho c theo pháp lu t.ặ ậ
H gia đình đ c Nhà n c giao đ t, n u trong h có thành viênộ ượ ướ ấ ế ộ
ch t thì quy n s d ng đ t c a thành viên đó đ c đ th a k theo di chúcế ề ử ụ ấ ủ ượ ể ừ ế
ho c theo pháp lu t.”ặ ậ
Nh v y, ông Tr ng có quy n đ l i th a k cho Anh Vũ trongư ậ ườ ề ể ạ ừ ế
ph n di n tích đ t c a ông trong thành viên h gia đình (05 hécta chia 05ầ ệ ấ ủ ộ
ng i, g m Ông Tr ng, Bà Vân, Ch M , Ch M n và Anh Vũ: m i ng iườ ồ ườ ị ơ ị ậ ỗ ườ
là 01 hécta).
3. Gia đình duy nh t có 01 xe g n máy làm ph ng ti n (Ông Tr ngấ ắ ươ ệ ườ
v n còn đ ng tên) nên không th giao cho Anh Vũ. Trong th i gian ôngẫ ứ ể ờ
Tr ng b b nh, Anh Vũ không t n tình săn sóc ông Tr ng nên khôngườ ị ệ ậ ườ
đ c h ng th a k c a ông S n.ượ ưở ừ ế ủ ơ
N i dung ki n nh trên là sai. Vì theo quy đ nh t i ph n th t ,ộ ệ ư ị ạ ầ ứ ư
ch ng XXII, đi u 631-B Lu t dân s “Cá nhân có quy n l p di chúc đươ ề ộ ậ ự ề ậ ể
đ nh đo t tài s n c a mình; đ l i tài s n c a mình cho ng i th a k theoị ạ ả ủ ể ạ ả ủ ườ ừ ế
pháp lu t; h ng di s n theo di chúc ho c theo pháp lu t”. Theo đi u 648ậ ưở ả ặ ậ ề
c a ch ng XXIII thì Anh Vũ hoàn toàn có đ đi u ki n đ h ng th a kủ ươ ủ ề ệ ể ưở ừ ế
c a ông Tr ng (th a k theo di chúc).ủ ườ ừ ế
Do đó, y ban nhân dân thành ph Biên Hòa đã gi i quy t v kh iỦ ố ả ế ụ ở
ki n nói trên không đúng quy đ nh c a pháp lu t.ệ ị ủ ậ
Qua phân tích trên ta th y r ng: v ki n gi a bà Vân và Anh Vũ cóở ấ ằ ụ ệ ữ
th gi i quy t đ c ngay t i y ban nhân dân xã Hóa An, thông qua b cể ả ế ượ ạ Ủ ướ
10
hòa gi i t i y ban nhân dân xã. Có nh v y s h n ch tình tr ng ki nả ạ Ủ ư ậ ẽ ạ ế ạ ệ
t ng, khi u n i đ n nhi u c p, nhi u n i, gây ph c t p mà v n không gi iụ ế ạ ế ề ấ ề ơ ứ ạ ẫ ả
quy t đ n n i, đ n ch n, đúng pháp lu t.ế ế ơ ế ố ậ
PH N IIIẦ
XÁC Đ NH YÊU C U M C TIÊU KHI X LÝ TÌNH HU NGỊ Ầ Ụ Ử Ố
* M c tiêu chung:ụ
-Đ m b o k c ng pháp lu t, phù h p v i nguyên t c c b n màả ả ỷ ươ ậ ợ ớ ắ ơ ả
Hi n pháp đã nêu: đ t đai thu c s h u c a toàn dân.ế ấ ộ ở ữ ủ
-Gi m t i đa các m c thi t h i kinh t (n u có), b o v l i ích c aả ố ứ ệ ạ ế ế ả ệ ợ ủ
nhà n c, l i ích chính đáng c a công dân.ướ ợ ủ
-Gi i quy t hài hòa gi a các l i ích tr c m t và lâu dài, các l i íchả ế ữ ợ ướ ắ ợ
kinh t - xã h i và tính pháp lý.ế ộ
-Tăng c ng pháp ch xã h i ch nghĩa.ườ ế ộ ủ
* M c tiêu c a vi c x lý tình hu ng đ c đ a ra là v ki n vụ ủ ệ ử ố ượ ư ụ ệ ề
tranh ch p tài s n th a k theo di chúc gi a h gia đình bà Vân và anh Vũ.ấ ả ừ ế ữ ộ
V y ta ph i xác đ nh rõ:ậ ả ị
+ Đ i t ng c n gi i quy t?ố ượ ầ ả ế
+ C p nào, c quan nào có th m quy n gi i quy t v kh i ki n trênấ ơ ẩ ề ả ế ụ ở ệ
đúng theo quy đ nh c a pháp lu t?ị ủ ậ
+ Quy n và nghĩa v c a các ch th tham gia v ki n đ c xácề ụ ủ ủ ể ụ ệ ượ
đ nh nh th nào?ị ư ế
+ Đ m b o quy n, l i ích h p pháp c a các bên tham gia tranh ch p.ả ả ề ợ ợ ủ ấ
+ Làm th nào đ gi i quy t nhanh, có hi u qu cao đ i v i các v vi cế ể ả ế ệ ả ố ớ ụ ệ
hành chính trong b máy qu n lý hành chính Nhà n c, mang l i s hàiộ ả ướ ạ ự
lòng cho ng i dân.ườ
Th nh ng do cách gi i quy t c a các c p chính quy n huy n Thế ư ả ế ủ ấ ề ở ệ ọ
Xuân (t xã đ n huy n) không đúng theo quy đ nh c a pháp lu t nên đã d nừ ế ệ ị ủ ậ ẫ
đ n h u qu là:ế ậ ả
11
+ T v ki n tranh ch p quy n th a k tr thành v khi u n i đ iừ ụ ệ ấ ề ừ ế ở ụ ế ạ ố
v i quy t đ nh hành chính c a c quan qu n lý hành chính nhà n c.ớ ế ị ủ ơ ả ướ
+ Đã làm ph c t p thêm tình hình, t kh i ki n r i đ n khi u n i kéo dài,ứ ạ ừ ở ệ ồ ế ế ạ
qua nhi u c p, nhi u n i gi i quy t nh ng v n ch a gi i quy t đ c mâuề ấ ề ơ ả ế ư ẫ ư ả ế ượ
thu n trong tranh ch p.ẫ ấ
Đ đ t đ c các m c tiêu trên, c n ph i căn c vào c s pháp lu t.ể ạ ượ ụ ầ ả ứ ơ ở ậ
Phân tích đ c nguyên nhân và h u qu c a v vi c. T đó tìm ra gi iượ ậ ả ủ ụ ệ ừ ả
pháp đúng đ n đ gi i quy t v n đ . Đ ng th i cũng qua đó đúc k t đ cắ ể ả ế ấ ề ồ ờ ế ượ
kinh nghi m quý báu trong vi c gi i quy t v vi c hành chính đ i v i cệ ệ ả ế ụ ệ ố ớ ơ
quan qu n lý hành chính Nhà n c sao cho h p tình, h p lý.ả ướ ợ ợ
PH N IVẦ
XÂY D NG, PHÂN TÍCH VÀ L A CH N PH NG ÁN Ự Ự Ọ ƯƠ
GI I QUY T TÌNH HU NGẢ Ế Ố
Nh đã phân tích trên, ph ng án gi i quy t tình hu ng đã đ t ra như ở ươ ả ế ố ặ ư
sau:
A. Ph ng án 1: gi thuy t.ươ ả ế
N u m i công dân đ u đ c tuyên truy n, ph bi n giáo d c phápế ọ ề ượ ề ổ ế ụ
lu t đ n n i đ n ch n thì s không có khi u ki n, khi u n i x y ra.ậ ế ơ ế ố ẽ ế ệ ế ạ ả
T t c cán b , công ch c t ph ng, xã đ n thành ph đ u làm vi cấ ả ộ ứ ừ ườ ế ố ề ệ
t p trung, có trách nhi m cao; n m v ng lu t pháp, quy trình… thì không cóậ ệ ắ ữ ậ
khi u ki n, khi u n i x y ra.ế ệ ế ạ ả
B. Ph ng án 2: Thuy t ph c, giáo d c.ươ ế ụ ụ
Ph ng án này áp d ng đ i v i các tr ng h p đ n gi n, tính ch tươ ụ ố ớ ườ ợ ơ ả ấ
m c đ s vi c không nghiêm tr ng. Ch đ o t dân ph và các t ch cứ ộ ự ệ ọ ỉ ạ ổ ố ổ ứ
đoàn th đ thuy t ph c, gi i quy t.ể ể ế ụ ả ế
- u đi m: Ư ể đ n gi n, không t n kém, gi đ c m i quan h tìnhơ ả ố ữ ượ ố ệ
c m, láng gi ng, cùng nhau xây d ng cu c s ng m i t i c ng đ ng khu dânả ề ự ộ ố ớ ạ ộ ồ
c , văn minh, l ch s .ư ị ự
12
- Nh c đi m:ượ ể Ph i xây d ng đ c các t ch c đoàn th đ m nh,ả ự ượ ổ ứ ể ủ ạ
uy tín, có ki n th c, có hi u bi t v pháp lu t thì m i gi i quy t có tình cóế ứ ể ế ề ậ ớ ả ế
lý, hài hòa gi a hai bên. Ng c l i, k c ng, phép n c d b xem nh .ữ ượ ạ ỷ ươ ướ ễ ị ẹ
C. Ph ng án 3: Các c quan chuyên môn cùng c p s giúp yươ ơ ấ ẽ Ủ
ban nhân dân c p mình đ ra bi n pháp h p lý, đúng pháp lu t.ấ ề ệ ợ ậ
- u đi m:Ư ể
Th c hi n đúng k c ng, phép n c. Th hi n đ c tính nghiêmự ệ ỷ ươ ướ ể ệ ượ
minh c a Pháp lu t và quy n l c c a nhà n c.ủ ậ ề ự ủ ướ
- Khuy t đi m:ế ể
N u x lý không khéo thì đây là c h i phát sinh cho tiêu c c, nhũngế ử ơ ộ ự
nhi u.ễ
C th :ụ ể
1. Đ i v i y ban nhân dân t nh Thanh Hoá:ố ớ Ủ ỉ
Đ n c a Anh Vũ là khi u n i đ i v i quy t đ nh hành chính đ u tiên.ơ ủ ế ạ ố ớ ế ị ầ
Do đó, ph i chuy n đ n v y ban nhân dân huy n Th Xuân đ gi iả ể ơ ề ủ ệ ọ ể ả
quy t khi u n i (theo đi u 2 và đi u 3 Lu t Khi u n i, t cáo).ế ế ạ ề ề ậ ế ạ ố
Phát hi n đ c y ban nhân dân huy n Th Xuân ra quy t đ nh hànhệ ượ Ủ ệ ọ ế ị
chính không đúng th m quy n, b qua trình t hòa gi i t c s . Do đó, yẩ ề ỏ ự ả ừ ơ ở Ủ
ban nhân dân t nh Thanh Hoá ch đ o y ban nhân dân huy n Th Xuân raỉ ỉ ạ Ủ ệ ọ
quy t đ nh t m đình ch vi c thi hành Quy t đ nh hành chính c a mình.ế ị ạ ỉ ệ ế ị ủ
Đ ng th i yêu c u y ban nhân dân huy n ch đ o y ban nhân dân xãồ ờ ầ Ủ ệ ỉ ạ Ủ
Qu ng Phú gi i quy t v ki n theo quy đ nh c a pháp lu t.ả ả ế ụ ệ ị ủ ậ
2. Đ i v i y ban nhân dân huy n Th Xuân:ố ớ Ủ ệ ọ
Sau khi nh n đ c đ n khi u n i c a Anh Vũ do y ban nhân dânậ ượ ơ ế ạ ủ Ủ
t nh Thanh Hoá chuy n đ n, cùng ý ki n ch đ o thì y ban nhân dân huy nỉ ể ế ế ỉ ạ Ủ ệ
Th Xuân c n ti n hành:ọ ầ ế
- Nhanh chóng ra quy t đ nh t m đình ch thi hành quy t đ nh hànhế ị ạ ỉ ế ị
chính c a mình ủ (theo đi u 35 - Lu t khi u n i t cáo).ề ậ ế ạ ố
13
Chuy n đ n c a h gia đình bà Vân cùng h s đ n y ban nhân dânể ơ ủ ộ ồ ơ ế Ủ
xã Qu ng Phú. Ch đ o y ban nhân dân xã Qu ng Phú ti n hành hòa gi iả ỉ ạ Ủ ả ế ả
tranh ch p quy n th a k tài s n theo quy đ nh c a Pháp lu t.ấ ề ừ ế ả ị ủ ậ
3. Đ i v i y ban nhân dân xã Qu ng Phú:ố ớ Ủ ả
Sau khi nh n l i đ n c a h bà Vân do y ban nhân dân huy nậ ạ ơ ủ ộ Ủ ệ
chuy n đ n, ti n hành m i đ ng s và các bên liên quan ti n hành hòaể ế ế ờ ươ ự ế
gi i theo quy đ nh c a Pháp lu t v quy n th a k tài s n. ả ị ủ ậ ề ề ừ ế ả
+ N u hòa gi i thành thì l p biên b n hòa gi i thành và k t thúc vế ả ậ ả ả ế ụ
vi c.ệ
+ N u hòa gi i không thành thì l p biên b n hòa gi i không thànhế ả ậ ả ả
và h ng d n các bên tranh ch p n p đ n kh i ki n đ n Tòa án nhânướ ẫ ấ ộ ơ ở ệ ế
dân đ gi i quy t.ể ả ế
D. Ph ng án 4: chuy n h s qua Tòa án nhân dân gi i quy t.ươ ể ồ ơ ả ế
u đi m:Ư ể
- Đ m b o nguyên t c pháp ch xã h i ch nghĩa.ả ả ắ ế ộ ủ
Khuy t đi m:ế ể
- Có th m t đi tình làng nghĩa xóm.ể ấ
- K c ng pháp lu t d b xem nh n u x lý không h p lý.ỷ ươ ậ ễ ị ẹ ế ử ợ
Sau khi nh n đ c đ n và các h s pháp lý liên quan c a ng iậ ượ ơ ồ ơ ủ ườ
kh i ki n, căn c vào các quy đ nh c a Pháp lu t Toà án nhân dân xem xét:ở ệ ứ ị ủ ậ
- Năng l c hành vi c a các ch th .ự ủ ủ ể
- Lo i đ t đ c h ng th a k .ạ ấ ượ ưở ừ ế
- Tính h p pháp c a di chúc đ th a k .ợ ủ ể ừ ế
- Di n tích đ t đ th a k theo di chúc so v i ph n di n tích c a m iệ ấ ể ừ ế ớ ầ ệ ủ ỗ
thành viên h gia đình ông Tr ng.ộ ườ
- T ng di n tích đ t sau khi đ c h ng th a k c a h gia đìnhổ ệ ấ ượ ưở ừ ế ủ ộ
Anh Vũ so v i h n m c quy đ nh c a Pháp lu t.ớ ạ ứ ị ủ ậ
- Tính h p pháp v quy n s d ng đ t đã đ th a k .ợ ề ề ử ụ ấ ể ừ ế
14
- Đ i t ng s d ng đ t sau khi đ c h ng th a k , có thu c đ iố ượ ử ụ ấ ượ ưở ừ ế ộ ố
t ng s d ng đ t hay không.ượ ử ụ ấ
Toà án nhân dân xem xét và th lý v án, đ ng th i thông báo choụ ụ ồ ờ
ng i kh i ki n đ n làm th t c n p t m ng án phí.ườ ở ệ ế ủ ụ ộ ạ ứ
PH N VẦ
T CH C TH C HI N PH NG ÁNỔ Ứ Ự Ệ ƯƠ
Phân tích các ph ng án gi i quy t tình hu ng nêu trên:ươ ả ế ố
-Ph ng án 1ươ : Gi thuy t, không ch n.ả ế ọ
-Ph ng án 2:ươ Vì đã có quy t đ nh hành chính sai nên áp d ngế ị ụ
ph ng án này không kh thi.ươ ả
V y ta ch n ậ ọ ph ng án 3ươ k t h p v i ế ợ ớ ph ng án 4ươ : các c quanơ
chuyên môn cùng c p s giúp y ban nhân dân c p mình th c hi n ph ngấ ẽ Ủ ấ ự ệ ươ
án. C th là c quan đ a chính các c p t t nh đ n xã s tham m u cho yụ ể ơ ị ấ ừ ỉ ế ẽ ư Ủ
ban nhân dân cùng c p gi i quy t theo ph ng án 3. N u gi i quy t khôngấ ả ế ươ ế ả ế
thành thì chuy n sang ph ng án 4. C th nh sau:ể ươ ụ ể ư
1.Các c p y ban nhân dân t nh Thanh Hoá và Huy n Th Xuân:ấ Ủ ỉ ệ ọ
S ti n hành gi i quy t nh đã trình bày ph n ph ng án 3.ẽ ế ả ế ư ở ầ ươ
2.Đ i v i y ban nhân dân xã Qu ng Phú:ố ớ Ủ ả
Trong quá trình hòa gi i ph i luôn luôn tôn tr ng ý chí c a m i bênả ả ọ ủ ỗ
đ ng s tham gia khi u ki n. N u nh các bên đ ng s kh i ki n (h bàươ ự ế ệ ế ư ươ ự ở ệ ộ
Vân và anh Vũ) cùng th ng nh t ý chí (và k t qu gi i quy t khác so v i banố ấ ế ả ả ế ớ
đ u thì cũng ph i ghi biên b n hòa gi i thành theo ý chí mà h đã cùng th ngầ ả ả ả ọ ố
nh t).ấ
Tr ng h p hòa gi i không thành thì ph i tuân th theo quy đ nh c aườ ợ ả ả ủ ị ủ
pháp lu t đ đáp ng ý chí c a m i bên và nh t thi t ph i đ a ra Tòa ánậ ể ứ ủ ỗ ấ ế ả ư
nhân dân đ gi i quy t.ể ả ế
3.Đ i v i Tòa án nhân dân:ố ớ
N u hòa gi i không thành y ban nhân xã thì Tòa án nhân dân ti nế ả ở Ủ ế
hành gi i quy t nh sau:ả ế ư
15
- T ch c hoà gi i gi a h bà Vân và anh Vũ Tr ng h p hòa gi iổ ứ ả ữ ộ ườ ợ ả
không thành thì ph i tuân th theo quy đ nh c a pháp lu t đ đáp ng ý chíả ủ ị ủ ậ ể ứ
c a m i bên đ gi i quy t theo quy đ nh c a pháp lu t.ủ ỗ ể ả ế ị ủ ậ
- V ch th tham gia v ki n: t t c các thành viên (bà Vân, chề ủ ể ụ ệ ấ ả ị
M , ch M n và anh Vũ) đ u đ năng l c hành vi đ tham gia xét x tr cơ ị ậ ề ủ ự ể ử ướ
Tòa. Ch M và Ch M n là giáo viên ti u h c, v n ch a l p gia đình, phị ơ ị ậ ể ọ ẫ ư ậ ụ
giúp công vi c cùng bà Vân.ệ
- Lo i đ t đ th a k là đ t nông nghi p tr ng cây lâu năm (cao suạ ấ ể ừ ế ấ ệ ồ
và cây l y g ) c a h gia đình đã có quy t đ nh giao đ t c a c quan nhàấ ỗ ủ ộ ế ị ấ ủ ơ
n c có th m quy n, s d ng n đ nh t năm 1993 đ n nay. Do đó, đ tướ ẩ ề ử ụ ổ ị ừ ế ấ
đ c s d ng h p pháp, đ c quy n đ th a k .ượ ử ụ ợ ượ ề ể ừ ế
Do v y, các thành viên trong gia đình đ u là đ ng s h u di n tíchậ ề ồ ở ữ ệ
đ t t ng ng và đ c nh n th a k , đ l i th a k cho ng i khác sauấ ươ ứ ượ ậ ừ ế ể ạ ừ ế ườ
khi ch t. Theo ch ng IV, m c 3, đi u 113, kho n 5 - Lu t đ t đai quiế ươ ụ ề ả ậ ấ
đ nh:ị
“Cá nhân có quy n đ th a k quy n s d ng đ t c a mình theo diề ể ừ ế ề ử ụ ấ ủ
chúc ho c theo pháp lu t.ặ ậ
H gia đình đ c Nhà n c giao đ t, n u trong h có thành viênộ ượ ướ ấ ế ộ
ch t thì quy n s d ng đ t c a thành viên đó đ c đ th a k theo di chúcế ề ử ụ ấ ủ ượ ể ừ ế
ho c theo pháp lu t.”ặ ậ
- H gia đình anh Vũ là h gia đình s n xu t nông nghi p nên thu cộ ộ ả ấ ệ ộ
đ i t ng đ c s d ng đ t nông nghi p tr ng cây lâu năm.ố ượ ượ ử ụ ấ ệ ồ
- Di chúc c a ông Tr ng đ c l p tr c khi ông qua đ i có côngủ ườ ượ ậ ướ ờ
ch ng c a nhà n c: là di chúc h p pháp.ứ ủ ướ ợ
- Anh Vũ không ph i con ru t c a v ch ng ông Tr ng nh ng đãả ộ ủ ợ ồ ườ ư
đ c c quan Nhà n c có th m quy n gi i quy t đ y đ th t c pháp lýượ ơ ướ ẩ ề ả ế ầ ủ ủ ụ
v vi c xin nh n con nuôi. Trong quá trình chung s ng, Anh Vũ đã t ngề ệ ậ ố ừ
tham gia canh tác, tr ng tr t, chăm sóc; do đó, Anh Vũ v n có quy n đ cồ ọ ẫ ề ượ
h ng 01 hécta đ t trong 05 hécta mà đ c nhà n c giao cho h ôngưở ấ ượ ướ ộ
16
Tr ng vào năm 1993 (đ ng s h u). H n n a, Tòa xem xét quy t đ nhườ ồ ở ữ ơ ữ ế ị
giao đ t c a c quan nhà n c có th m quy n t i th i đi m đó là giao đ tấ ủ ơ ướ ẩ ề ạ ờ ể ấ
canh tác cho s nhân kh u trong m t h gia đình.ố ẩ ộ ộ
- Anh Vũ có quy n h ng th a k theo di chúc c a ông Tr ng (theoề ưở ừ ế ủ ườ
đi u 648 - ch ng XXIII - B lu t dân s ). Di n tích đ t 01 hécta đ l iề ươ ộ ậ ự ệ ấ ể ạ
cho Anh Vũ theo di chúc là ph n đ t c a ông Tr ng trong kh i tài s nầ ấ ủ ườ ố ả
chung c a h gia đình (05 hécta chia đ u cho năm ng i, m i ng i là 01ủ ộ ề ườ ỗ ườ
hécta). Tuy nhiên, trong b n di chúc c a ông Tr ng không đ c s th ngả ủ ườ ượ ự ố
nh t c a gia đình bà Vân và các con gái. Ông không nh c đ n v và các conấ ủ ắ ế ợ
gái c a ông (có l s c h và đ u óc phong ki n v n đè n ng v i ôngủ ẽ ự ổ ủ ầ ế ẫ ặ ớ
trong vi c tr ng nam h n). Vì v y đ đ m b o quy n l i c a các thànhệ ọ ơ ậ ể ả ả ề ợ ủ
viên trong gia đình; đ c bi t là th hi n đ c nguy n v ng c a Anh Vũ làặ ệ ể ệ ượ ệ ọ ủ
luôn gi m i quan h tình c m t t đ p là truy n th ng và đ o lý c a ng iữ ố ệ ả ố ẹ ề ố ạ ủ ườ
Vi t Nam.ệ
Vì th , Tòa căn c vào đi u 669 - B lu t dân s năm 2005: là ng iế ứ ề ộ ậ ự ườ
th a k không ph thu c vào n i dung c a di chúc đ quy t đ nh vi c phânừ ế ụ ộ ộ ủ ể ế ị ệ
chia 01 hécta đ t và 01 xe g n máy do Ông Tr ng đ l i trong di chúc:ấ ắ ườ ể ạ
“Nh ng ng i sau đây v n đ c h ng ph n di s n b ng hai ph n ba su tữ ườ ẫ ượ ưở ầ ả ằ ầ ấ
c a m t ng i th a k theo pháp lu t, n u di s n đ c chia theo pháp lu t,ủ ộ ườ ừ ế ậ ế ả ượ ậ
trong tr ng h p h không đ c ng i l p di chúc cho h ng di s n ho cườ ợ ọ ượ ườ ậ ưở ả ặ
ch cho h ng ph n di s n ít h n hai ph n ba su t đó, tr khi h là nh ngỉ ưở ầ ả ơ ầ ấ ừ ọ ữ
ng i t ch i nh n di s n theo quy đ nh t i Đi u 642 ho c h là nh ngườ ừ ố ậ ả ị ạ ề ặ ọ ữ
ng i không có quy n h ng di s n theo quy đ nh t i kho n 1 Đi u 643ườ ề ưở ả ị ạ ả ề
c a B lu t này”.ủ ộ ậ
Theo đó, Bà Vân là ng i đ c h ng ph n di s n b ng hai ph n ba su tườ ượ ưở ầ ả ằ ầ ấ
c a m t ng i th a k theo pháp lu t. ủ ộ ườ ừ ế ậ
C th nh sau:ụ ể ư
Theo Đi u 674, th a k theo pháp lu t là th a k theo hàng th a k ,ề ừ ế ậ ừ ế ừ ế
đi u ki n và trình t th a k do pháp lu t quy đ nh và Đi u 676, nh ngề ệ ự ừ ế ậ ị ề ữ
17
ngư i th a k theo pháp lu t đờ ừ ế ậ ư c quy đ nh theo th t hàng th a k thợ ị ứ ự ừ ế ứ
nh t g m: v , ch ng, cha đ , m đ , cha nuôi, m nuôi, con đ , con nuôiấ ồ ợ ồ ẻ ẹ ẻ ẹ ẻ
c a ngủ i ch t. Nh v y, Bà Vân là v , Ch M , Ch M n con ru t và Anhườ ế ư ậ ợ ị ơ ị ậ ộ
Vũ là con nuôi. N u chia th a k theo pháp lu t thì 01 hécta đ t nôngế ừ ế ậ ấ
nghi p c a ông Tr ng đ l i đ c chia ra làm 4 ph n: g m Bà Vân 0,25ệ ủ ườ ể ạ ượ ầ ồ
ha, Ch M 0,25 ha, Ch M n 0,25 ha và Anh Vũ 0,25 ha, nh ng Ôngị ơ ị ậ ư
Tr ng đã l p di chúc đ l i toàn b 1 hécta cho Anh Vũ. ườ ậ ể ạ ộ
Do đó, theo quy đ nh trên Bà Vân đu c h ng 2/3 c a su t th a kị ợ ưở ủ ấ ừ ế
theo pháp lu t t ng đ ng v i 0,167 ha và Anh Vũ đ c h ng 0,883 haậ ươ ươ ớ ượ ưở
(Ch M và Ch M n không đ c h ng ph n di s n do đã thành niên vàị ơ ị ậ ượ ưở ầ ả
hi n c hai ch đang là giáo viên c a tr ng ti u h c xã Qu ng Phú.ệ ả ị ủ ườ ể ọ ả
- T ng t đ i v i chi c xe g n máy (01 chi c) tuy là do ôngươ ự ố ớ ế ắ ế
Tr ng đ ng tên nh ng tòa đã xác đ nh đây là t i s n chung sau hôn nhân.ườ ứ ư ị ả ả
Do đó, sau khi tính giá tr (10 tri u đ ng) thì Ông Tr ng và Bà Vân đ cị ệ ồ ườ ượ
chia đôi: m i ng i đ c h ng 5 tri u đ ng. N u Anh Vũ toàn quy n sỗ ườ ượ ưở ệ ồ ế ề ở
h u xe g n máy thì ph i tr m t s ti n t ng đ ng v i 2/3 c a su tữ ắ ả ả ộ ố ề ươ ươ ớ ủ ấ
th a k theo pháp lu t đ i v i chi c xe cho Bà Vân là 8.333.333 đ ng (Chừ ế ậ ố ớ ế ồ ị
M và Ch M n không đ c h ng ph n di s n do đã thành niên và hi nơ ị ậ ượ ưở ầ ả ệ
c hai ch đang là giáo viên c a tr ng ti u h c xã Qu ng Phú.ả ị ủ ườ ể ọ ả
Căn c vào các quy đ nh trên c a pháp lu t, Tòa án s x lý vứ ị ủ ậ ẽ ử ụ
ki n nh sau:ệ ư
+ B o v quy n đ c h ng 01 hécta đ ng s h u và h ng th aả ệ ề ượ ưở ồ ở ữ ưở ừ
k 0,833 hécta đ t tr ng cây cà phê và cây ăn trái c a do ông Tr ng đ l iế ấ ồ ủ ườ ể ạ
theo di chúc cho anh Vũ: t ng c ng 1,833 hécta.ổ ộ
+ Anh Vũ đ c quy n s h u xe g n máy do Ông Tr ng đ l iượ ề ở ữ ắ ườ ể ạ
theo di chúc v i đi u ki n ph i tr m t s ti n cho Bà Vân là 8.333.333ớ ề ệ ả ả ộ ố ề
đ ng.ồ
PH N VIẦ
K T LU N : Đ XU T VÀ KI N NGH .Ế Ậ Ề Ấ Ế Ị
18
T t c các v kh i ki n v tranh ch p quy n s d ng đ t có thấ ả ụ ở ệ ề ấ ề ử ụ ấ ể
gi i quy t thành c p c s (c p xã) khi cán b qu n lý hành chính nhàả ế ở ấ ơ ở ấ ộ ả
n c c p xã thông hi u pháp lu t, có ki n th c chuyên môn và có tinh th nướ ấ ể ậ ế ứ ầ
trách nhi m cao. Ng c l i, thì làm cho s vi c hành chính tr nên r c r i;ệ ượ ạ ự ệ ở ắ ố
phát sinh khi u n i t c s , gây ra s m t đoàn k t và xáo tr n trong n iế ạ ừ ơ ở ự ấ ế ộ ộ
b nhân dân, gây m t ni m tin trong nhân dân.ộ ấ ề
Do đó, trong ho t đ ng qu n lý hành chính nhà n c yêu c u v tiêuạ ộ ả ướ ầ ề
chu n hóa các ch c danh cán b , công ch c và đ y m nh s nghi p đàoẩ ứ ộ ứ ẩ ạ ự ệ
t o và b i d ng công ch c nhà n c thành đ i ngũ cán b , công ch c cóạ ồ ưỡ ứ ướ ộ ộ ứ
ph m ch t đ o đ c t t, có trình đ chuyên môn cao, hi u bi t pháp lu t, cóẩ ấ ạ ứ ố ộ ể ế ậ
năng l c và t n t y ph c v nhân dân là h t s c c n thi t và b c bách hi nự ậ ụ ụ ụ ế ứ ầ ế ứ ệ
nay.
H i ngh l n th VIII Ban Ch p hành Trung ng khóa VII đã đ ra Nghộ ị ầ ứ ấ ươ ề ị
quy t v vi c ế ề ệ “ti p t c xây d ng và hoàn thi n nhà n c c ng hòa xã h iế ụ ự ệ ư ớ ộ ộ
ch nghĩa Vi t Nam, c i cách m t b c n n hành chính nhà n c”ủ ệ ả ộ ướ ề ướ . Trong
đó ghi rõ: “Ti n hành s a đ i b sung th ch và đ cao trách nhi m c aế ử ổ ổ ể ế ề ệ ủ
các c quan hành chính trong vi c gi i quy t các khi u n i c a công dânơ ệ ả ế ế ạ ủ
không c n đ a x Tòa án”ầ ư ử ở . Vì v y, vi c nâng cao trình đ c a cán b ,ậ ệ ộ ủ ộ
công ch c c p xã, ph ng, th tr n là vi c làm h t s c c n thi t. C n ph iứ ấ ườ ị ấ ệ ế ứ ầ ế ầ ả
chú tr ng t i đa đ i ngũ cán b , công ch c làm vi c c s . Có ch đ đãiọ ố ộ ộ ứ ệ ở ơ ở ế ộ
ng và ch đ thu hút x ng đáng đ h an tâm làm vi c h t mình, nâng caoộ ế ộ ứ ể ọ ệ ế
hi u su t công tác ph c v nhân dân.ệ ấ ụ ụ
Phát huy vai trò làm ch c a nhân dân và tăng c ng s lãnh đ o c aủ ủ ườ ự ạ ủ
Đ ng đ i v i nhà n c b ng ch tr ng, đ ng l i c a Đ ng. Đ ng ph iả ố ớ ướ ằ ủ ươ ườ ố ủ ả ả ả
th ng xuyên t ch c ki m tra, ki m soát vi c th c hi n ch tr ng,ườ ổ ứ ể ể ệ ự ệ ủ ươ
đ ng l i c a mình.ườ ố ủ
Qu c h i thành l p y ban chuyên trách nghiên c u làm lu t. Ph iố ộ ậ Ủ ứ ậ ố
k t h p v i các t ch c trong và ngoài n c cùng tham gia xây d ng lu t.ế ợ ớ ổ ứ ướ ự ậ
Nên thành l p “Công ty Ý t ng” đ buôn bán, trao đ i, hi n k … nh mậ ưở ể ổ ế ế ằ
19
làm giàu kho ch t xám ph c v cho các đ án, công trình nghiên c u l nấ ụ ụ ề ứ ớ
c p qu c gia hay xây d ng, b sung cho các b Lu t.ấ ố ự ổ ộ ậ
Qu n lý nhà n c đ c th c hi n theo pháp lu t là c s ch y uả ướ ượ ự ệ ậ ơ ở ủ ế
đ đi u ch nh các quan h xã h i. Vì v y, m i v n đ thu c v qu n lýể ề ỉ ệ ộ ậ ọ ấ ề ộ ề ả
ph i tuân th đúng theo quy đ nh c a pháp lu t, ngăn ch n k p th i nh ngả ủ ị ủ ậ ặ ị ờ ữ
hành vi vi ph m.ạ
C n tăng c ng t ch c vi c giáo d c pháp lu t đ n t n c s ; làmầ ườ ổ ứ ệ ụ ậ ế ậ ơ ở
cho m i ng i thông hi u pháp lu t. Th c hi n “S ng và làm vi c theoọ ườ ể ậ ự ệ ố ệ
hi n pháp và pháp lu t”. Giáo d c pháp lu t cho công dân ph i đ c th cế ậ ụ ậ ả ượ ự
hi n m i lúc, m i n i, m i l a tu i. Các b lu t c b n c a n c taệ ở ọ ọ ơ ọ ứ ổ ộ ậ ơ ả ủ ướ
ph i đ c đ a vào thành môn h c ngo i khóa cho h c sinh ph thông và tả ượ ư ọ ạ ọ ổ ổ
ch c sinh ho t theo tình hu ng tháng ho c tu n/l n; s m vai ho c phiên tòaứ ạ ố ặ ầ ầ ắ ặ
gi đ nh sao cho th t s thu hút, vui, d nh . Đ sau này các em có m t sả ị ậ ự ễ ớ ể ộ ố
ki n th c c b n, không ch góp ph n nào cho s hi u bi t v pháp lu tế ứ ơ ả ỉ ầ ự ể ế ề ậ
c a b n thân mà còn tham gia thuy t ph c cho ng i thân trong gia đìnhủ ả ế ụ ườ
cũng nh ngoài xã h i.ư ộ
Ph i th c hi n c i cách hành chính trong vi c gi i quy t các v n đả ự ệ ả ệ ả ế ấ ề
liên quan đ n đ t đai nhà , tránh gây phi n hà, h ch sách nhũng nhi uế ấ ở ề ạ ễ
nhân dân. C n l u ý nh t là khâu c p gi y ch ng nh n quy n s d ng đ tầ ư ấ ấ ấ ứ ậ ề ử ụ ấ
, nhà sao cho nhanh chóng, d dàng. Trên th c t , r t ít n i th c hi nở ở ễ ự ế ấ ơ ự ệ
đúng cam k t này. Cũng nh r t ít ng i dân làm đ c th t c này màế ư ấ ườ ượ ủ ụ
không qua đ i t ng “trung gian”, ng i ta th ng g i là “cò”.ố ượ ườ ườ ọ
Và đi u sau cùng là th ng xuyên t o đi u ki n nâng cao trình đ về ườ ạ ề ệ ộ ề
m i m t nh t là ki n th c qu n lý nhà n c cho cán b t c s đ n thànhọ ặ ấ ế ứ ả ướ ộ ừ ơ ở ế
ph , t nh… nh ng ng i th ng xuyên tr c ti p làm vi c v i ng i dân./.ố ỉ ữ ườ ườ ự ế ệ ớ ườ
TÀI LI U THAM KH OỆ Ả
1.Giáo trình qu n lý hành chính nhà n c c a H c vi n hành qu c gia.ả ướ ủ ọ ệ ố
2.Lu t đ t đai năm 2003 và các văn b n h ng d n thi hànhậ ấ ả ướ ẫ
20
3.Lu t khi u n i, t cáo và các Ngh đ nh h ng d n thi hành năm 2004.ậ ế ạ ố ị ị ướ ẫ
4.B lu t dân s năm 2005.ộ ậ ự
5.M t s tài li u khác.ộ ố ệ
21