SKKN Sinh học THPT - Giáo dục sức khỏe sinh sản tuổi vị thành niên cho nữ sinh THPT

Lời mở đầu
Trong những năm gần đây, thế giới và cả Việt Nam đã có những thay đổi đáng
kể. Những thay đổi này ảnh hưởng rất lớn đến thanh thiếu niên. Lớp trẻ ngày
nay phải được chuẩn bị cho một tương lai với những thách thức lớn hơn. Nhận
thức về tình bạn, tình yêu, hôn nhân và sinh sản đang dần thay đổi. Điều này
đòi hỏi lớp trẻ phải có hiểu biết và được chuẩn bị kỹ càng trước khi đưa ra
những quyết định có ảnh hưạởng đến tương lai của mình.
Học sinh độ tuổi từ 15 – 18, đây là lứa tuổi mà trong cơ thể các em diễn ra sự
dậy thì rất mạnh mẽ cả ở nam lẫn nữ, là giai đoạn chuyển tiếp từ trẻ con thành
người lớn- người ta gọi là tuổi vị thành niên. Rất nhiều sự đổi khác về thể chất
lẫn tinh thần, tình cảm và khả năng hòa nhập cộng đồng của các em. Các em
cảm thấy rất bỡ ngỡ trước những thay đổi kỳ lạ của cơ thể mình, thậm chí có em
còn hoang mang lo sợ không biết phải đối mặt như thế nào, nên các em cần
được chia sẻ thổ lộ với người lớn, nhất là thầy cô giáo và cha mẹ mình.
Hơn thế nữa, ở tuổi này các em thường hay tò mò, thích thử những cảm giác lạ,
nếu không được giáo dục đúng cách về giới tính thì những hậu quả khôn lường
sẽ xảy đến với các em nhơ yêu sớm, quan hệ tình dục sớm, mang thai sớm hoặc
mắc các bệnh lây qua đường tình dục v.v
Giáo dục giới tính không nên chỉ tập trung vào truyền đạt kiến thức mà còn
phải gây được ảnh hưởng tới hành vi hiện tại cũng như sau này của lớp trẻ.
Loại hình giáo dục này cần chú trọng vào việc phát triển kỹ năng sống cho các
em như kỹ năng xác định điều đúng sai, kỹ năng ra quyết định v.v Khi những
kỹ năng này được phát triển thì sự tự tin và tự trọng của các em cũng sẽ tăng
lên, đây là những yếu tố quan trọng quyết định hành vi của các em.
Với những suy nghĩ đó và bản thân là một giáo viên giảng dạy môn sinh học nên
tôi đã quyết đinh lựa chọn đề tài “Giáo dục sức khỏe sinh sản tuổi vị thành
niên cho nữ sinh THPT”.
Rất mong nhận được sự góp ý chân thành để bài viết hoàn thiện hơn!
1
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
“GIÁO DỤC SỨC KHỎE SINH SẢN TUỔI VỊ THÀNH NIÊN CHO NỮ

SINH THPT”
PHẦN I: MỞ ĐẦU
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
1. Khách quan:
Ở lứa tuổi này, cơ quan sinh sản của các em đã phát triển, bản năng sinh dục
xuất hiện một cách vô ý thức, song song đó thì bộ não của các em cũng đã phát
triển khá hoàn thiện, các em sẽ thích tìm tòi , học hỏi những gì liên quan tới sự
thay đổi của cơ thể mình. Nhưng kiến thức thì vô hạn, thông tin thì đa dạng,
hàng ngày các em phải tiếp xúc với nhiều môi trường, làm nhiều công việc khác
nhau, trong đó sẽ có cả điều tốt xen lẫn với điều xấu, điều cần có ở các em là
những kiến thức và sự nhận thức đúng đắn để các em bước vào đời vững vàng,
không đi vào con đường lạc lối để ảnh hưởng tới tương lai, vì thế tôi thấy rằng
việc giáo dục giới tính cho học sinh, đặc biệt cho học sinh nữ THPT là rất cần
thiết đối với các em.
2. Chủ quan:
Lí do tôi chọn đề tài này là tôi đã và thật sự rất đau lòng xen kẽ với sự tiếc nuối
khi tôi chứng kiến cảnh một em học sinh do tôi giảng dạy đã phải đi lấy chồng
khi chưa đến tuổi vị thành niên. Qua sự việc trên đã làm cho tôi luôn tự vấn cho
mình nhiều- rất nhiều điều về hai chữ “ Giá như ”. Thú thật rằng điều xảy ra trên
đã làm cho tôi rất bẽ bàng vì tôi thật sự quá ngỡ ngàng khi tôi quá tin tưởng vào
em, bản thân em là một học sinh có lực học khá. Khi tôi và cả gia đình biết rằng
em có một người bạn khác giới rất thân, tôi cứ nghỉ rằng có bạn khác giới là
chuyện bình thường do tâm sinh lí của các em, nếu có bạn mà các em vẫn ý thức
được việc học của mình để học tốt thì cũng kệ các em, Nhưng khi chuyện đã lỡ
rồi thì tôi thật sự rất hối hận, có lẽ việc tôi cần làm là sao không tư vấn vấn đề
giáo dục giới tính cho em sớm hơn? Vì thế, theo tôi việc giáo dục giới tính cho
các em học sinh, đặc biệt cho học sinh nữ THPT là vấn đề rất cần thiết và mong
rằng các ban ngành giáo dục sẽ sớm triển khai để đưa nội dung vấn đề giáo dục
2
giới tính vào chương trình học định kỳ, thường xuyên của các em, giúp các em

nhận thức đúng hơn và chọn phương hướng tốt hơn cho cuộc sống chính mình.

II. ĐẶT VẤN ĐỀ
Hiện nay, trong chương trình đào tạo của Việt Nam, vấn đề giáo dục giới
tính cho học sinh chưa được quan tâm đúng mức. Chưa hề có môn giáo dục giới
tính được đưa vào nội dung giảng dạy. Vấn đề này được lồng ghép vào một số
nội dung trong môn sinh học hay một số bài trong môn Giáo dục công dân, địa
lí. Tuy nhiên, những nội dung đó vẫn còn chung chung, chưa đáp ứng được nhu
cầu hiểu biết và sự cần thiết phải nắm vững các kiến thức về giới tính của các
em học sinh.
Thái độ của các em khi nói đến những vấn đề liên quan đến giới tính còn khá
dè dặt, các em chưa mạnh dạn trong quá trình tìm hiểu hay tiếp thu những kiến
thức đó. Trong khi có khoảng 96% các em học sinh khi được hỏi đều cho rằng
cần được trang bị đầy đủ các kiến thức về tâm-sinh lí và giao tiếp ứng xử ngay
trong trường THPT. Bên cạnh đó, đội ngũ giáo viên chuyên trách về những vấn
đề này hầu như chưa trường nào có. Các hoạt động giáo dục của nhà trường chỉ
dừng lại ở một số buổi nói chuyện với các chuyên gia về một số vấn đề sức khỏe
giới tính, phòng chống HIV/AIDS… Các giáo viên giảng dạy các bộ môn khi đề
cập đến việc dạy các kiến thức về giới tính cho các em, một số người còn nói
rằng:Giáo viên nói ra những vấn đề đó còn cảm thấy ngượng nữa là các em học
sinh.
Hậu quả của sự thiếu hiểu biết về giới tính không phải ai khác mà chính các
em phải chịu, đặc biệt là học sinh nữ. Theo các bệnh viện và nhiều trung tâm
khám sức khỏe sinh sản thì số sản phụ chưa đến tuổi 18 đến khám và phá thai
ngày càng tăng trong những năm gần đây. Trung bình mỗi tháng tại một trung
tâm khám sản có hơn 20 ca ở độ tuổi vị thành niên phá thai (tin thăm dò). Đây
cũng chỉ là số nổi, thực tế còn nhiều hơn vì các em không khai đúng tuổi và
trong một thành phố có biết bao nhiêu trung tâm khám sản như thế? Hậu quả của
3
sự thiếu hiểu biết về kiến thức giới tính làm các em dễ mang thai ngoài ý muốn,

dễ mắc một số bệnh như: Lậu, Giang mai, sùi mào gà, AIDS.
Xã hội hiện nay có nhiều quan điểm khác nhau về vấn đề nên hay không nên
đưa chương trình giáo dục sức khỏe giới tính vào chương trình giáo dục PTTH.
Có ý kiến cho rằng “không nên vẽ đường cho hươu chạy”, ý khác lại cho rằng:
thà vẽ đường cho hươu chạy còn hơn để con em chúng ta lao xuống vực. Vấn đề
lớn được đặt ra ở đây là làm thể nào để lấp lỗ hổng trong công tác giáo dục giới
tính cho các em đang ở giai đoạn vị thành niên.
Theo ý kiến cá nhân tôi, việc cần thiết phải trang bị cho các em kiến thức về
giới tính là không cần phải bàn cãi. Với vai trò là một giáo viên dạy môn sinh
học THPT, tôi thấy có một số nội dung trong chương trình SGK có đề cập đến
khía cạnh kiến thức giáo dục giới tính. Nếu giáo viên biết cách triển khai tốt,
khai thác bổ sung thêm một số vấn đề thì sẽ trở thành một bài dạy về giáo dục
giới tính rất tốt cho các em.
Trước đây, chúng ta áp dụng phương pháp dạy học vấn đề, trong đó lấy giáo
viên là trung tâm truyền đạt lại kiến thức cho học sinh, do đó học sinh học tập
một cách thụ động, thiếu sáng tạo dẫn đến hiệu quả giảng dạy không cao. Hiện
nay, công tác đổi mới phương pháp dạy học đang vận dụng phương pháp dạy
học khám phá, lấy học sinh làm trung tâm, giáo viên giữ vai trò tổ chức, giám
sát, định hướng các hoạt động của học sinh nhằm giúp các em tìm hiểu và lĩnh
hội các kiến thức mới.
Qua thực tế giảng dạy môn sinh học lớp 11 tại trường THPT XXX, tôi xin
đưa ra một kinh nghiệm nhỏ trong vấn đề: “Giáo dục sức khỏe sinh sản tuổi vị
thành niên cho nữ sinh THPT” ở buổi dạy ngoại khóa.
III. KẾT QUẢ CẦN ĐẠT ĐƯỢC
- Giúp nữ sinh THPT giải đáp những thắc mắc liên quan đến tâm sinh lí tuổi dậy
thì.
- Giáo viên đánh giá được sự nhận thức, mức độ quan tâm, hiểu biết của học
sinh về vấn đề giáo dục giới tính.
4
- Phần nào hạn chế được những hậu quả đáng tiếc xảy ra do thiếu hiểu biết kiến

thức sức khỏe sinh sản tuổi vị thành niên.
IV. ĐỐI TƯỢNG –KHÁCH THỂ NGHIÊN CỨU
1.Đối tượng nghiên cứu:
- Các tư liệu, kiến thức về sức khỏe sinh sản tuổi vị thành niên và các biện pháp
dạy học nhằm nâng cao khả năng tiếp nhận kiến thức.
2. Khách thể nghiên cứu:
- Học sinh nữ khối lớp 11, 12 trong toàn trường THPT XXX
PHẦN II: NỘI DUNG ĐỀ TÀI
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN
Trong những năm gần đây, tình trạng học sinh, sinh viên nạo phá thai hay vì
tình yêu mà làm những việc không tốt ảnh hưởng tới việc học và tương lai của
mình xảy ra rất là nhiều. Những dấu hiệu đầu tiên của giai đoạn dậy thì thường
xảy ra ở những năm đầu của bậc trung học. Đó là khoảng thời gian tốt nhất để
giáo dục các em về sự phát triển giới tính. Nói chuyện với các em một cách cởi
mở về những thay đổi tâm sinh lý có thể xảy ra trong suốt thời kỳ quan trọng
này.
Nhưng hiện nay không ít phụ huynh do bận kiếm sống, ít có thời gian gần gũi
các em, để các em tự tò mò về tình yêu, tình bạn và quá thơ ngây trước mối quan
hệ khác giới. Để rồi những "dại dột" của lứa tuổi này phần nhiều là những hậu
quả đáng buồn hoặc do bố mẹ không quan tâm hoặc ngại trao đổi, nên khiến con
cái mất "khả năng đề kháng". Khi rơi vào những hoàn cảnh khó nói, trẻ chỉ biết
làm theo bản năng. Cũng chính vì lý do này mà không may có thai, hay lỡ quan
hệ với bạn trai, các cô gái cũng không dám hé răng nói với cha mẹ mà tự tìm
cách "giải quyết". Theo tôi, các em có rất nhiều thắc mắc và không phải chuyện
gì cũng có thể tâm sự với cha mẹ.
Quan hệ lỏng lẻo giữa cha mẹ và con cái đôi khi đưa các em vào mối quan hệ
yêu đương sớm. Trong khi nhiều bậc cha mẹ vẫn tồn tại những suy nghĩ, phong
5
kiến như trao đổi, cung cấp cho trẻ những kiến thức về giới tính là "vẽ đường
cho hươu chạy". Vì thế họ ít khi trao đổi với các em về những vấn đề này.

Có nhiều bà mẹ rất lấy làm ngạc nhiên vì con mình yêu sớm. Bà bảo, thật
không ngờ mới 16 tuổi đầu, yêu đương chúng cũng đau khổ, nhớ nhung, hò hẹn
như người lớn, khiến tôi bàng hoàng hết cả người. Rồi từ chỗ đó, không ít người
đã "giáo dục" con bằng cách nhốt lại hay đòn roi. Có ông bố nổi giận, quát mắng
khi biết con yêu sớm rồi đánh con nát cả cái roi. Có bà mẹ ép buộc con gái phải
dẫn mình đến nhà người yêu để "chửi cho cả nhà thằng đó một trận" Nhưng
rồi hậu quả để lại chỉ là con cái họ khủng hoảng hơn mà thôi.
Có muôn vàn lý do để những đứa trẻ mới lớn đưa ra để "biện minh" cho những
việc làm đã lỡ của mình. Một điều đáng nói là, với trẻ em bây giờ, dậy thì
thường xảy ra sớm, rồi bắt nguồn từ sự tò mò trẻ con, từ thôi thúc của bản năng
khi có tác động ngoại cảnh, phim ảnh và biểu hiện thì muôn hình vạn trạng. Rồi
bị ép chứ không đồng ý, cả hai đều yêu nhau không kiềm chế được, bạn van xin
phải chứng minh tình yêu, gặp chuyện buồn trong gia đình không vượt qua
được Chuyện gán ghép nhau rồi trở thành chuyện yêu như thật trong các em
tuổi 16-17 ở trường phổ thông là chuyện "thường ngày ở huyện", trong đó
không loại trừ các em đang ngộ nhận tình bạn khác với tình yêu.
"Trẻ con bây giờ khác với bố mẹ ngày xưa, vì thế khi nói chuyện với con em,
thầy cô, cha mẹ không nên đem chuyện ngày xưa ra để so sánh. Vì với bọn trẻ
bây giờ ăn không sợ thiếu mà sợ béo, mặc không chỉ ấm mà phải đẹp, tuổi dậy
thì đến sớm hơn, nên nhu cầu tìm hiểu về giới tính là rất lớn", thông tin bên
ngoài thì nhiều mà suy nghĩ của các em thì còn chưa chín chắn vì thế các bậc
cha mẹ, các bậc thầy cô giáo cần phải làm gì để giúp các em có những hiểu biết
và suy nghỉ chín chắn hơn, giúp các em tránh xa các sai lầm, nhất là các vấn đề
liên quan tới giới tính, để các em trưởng thành một cách toàn diện và tương lai
tốt đẹp hơn đến với các em.
Theo tôi, cha mẹ- thầy cô cần đối xử khác với các em, quan tâm đến các em
nhiều hơn đặc biệt là đời sống tình cảm. Cha mẹ - thầy cô nên tìm hiểu tâm lý
của các em, không nên lảng tránh khi các em động đến vấn đề giới tính, mà cần
6
có cách giải thích đúng đắn để cho các em hiểu. Thời gian các em đến trường

không nhiều như thời gian ở nhà, nên các bậc phụ huynh học sinh cần quan tâm,
dạy cho các em những gì nên và không nên làm. Nhưng không phải ông bố, bà
mẹ nào cũng hiểu và làm được đều này nên điều trước mắt bây giờ tôi mong
rằng các thầy cô giáo, nhất là giáo viên chủ nhiệm phối hợp với giáo viên bộ
môn sinh học cần phải tìm hiểu thêm về vấn đề giáo dục giới tính để giáo dục và
tư vấn cho các em kịp thời, tránh những điều đáng tiếc xảy ra cho các em.
- Trong thời đại phát triển như hiện nay, việc đưa nội dung giáo dục giới tính
vào giảng dạy cho học sinh là vấn đề rất cần thiết, nhất là nữ sinh THPT.
- Không nhất thiết phải đưa “ giáo dục giới tính” thành một môn học chính
khóa mà nên lồng ghép nhiều hơn nữa kiến thức giới tính vào một số môn như
Giáo dục công dân hay sinh học… hoặc là nội dung, chủ đề chính của nhiều
hoạt động giáo dục như: hoạt động ngoài giờ, hoạt động ngoại khóa, câu lạc
bộ tư vấn sức khỏe sinh sản tuổi vị thành niên,…
- Việc giảng dạy về nội dung giáo dục giới tính đòi hỏi người giảng dạy phải
nắm rõ thực tiễn và các kiến thức giới tính chính xác, hình ảnh hay ví dụ minh
họa rõ ràng gần gũi với đối tượng cần giảng dạy vì thế việc tổ chức một tiết dạy
đòi hỏi người dạy phải sự chuẩn bị trước. Giáo viên có thể truyền đạt kiến thức,
thông tin về giới tính rồi sau đó cho các em trả câu hỏi test và tìm hiểu một số
tình huống trong đời sống. Cho các nhóm khác đặt các câu hỏi tình huống để
nhóm trình diễn trả lời, kết thúc các tiết mục thì giáo viên sẽ nhận xét và tư vấn
những thiếu sót cho các em rút kinh nghiệm.
II. THỰC TRẠNG KHI THỰC HIỆN ĐỀ TÀI
1. Thuận lợi :
- Sự phát triển mạnh mẽ của khoa học kỹ thuật và đặc biệt là CNTT.
- Kho tư liệu phục vụ cho việc viết và báo cáo đề tài đa dạng.
- Cơ sở vật chất của trường đã trang bị tương đối đầy đủ có thư viện khang
trang, máy vi tính đã kết nối internet…
- Các em học sinh sắp sữa và đang ở độ tuổi trưởng thành (từ 16 đến 19 tuổi)
nên nhận thức và giáo dục về vấn đề giới tính khá dễ dàng hơn.
7

- Đa số các em có điều kiện tiếp xúc, tìm hiểu những kiến thức về giới tính dễ
dàng từ nhiều nguồn khác nhau.
2. Khó khăn :
- Học sinh còn khá e dè, xấu hổ khi đề cập đến nội dung giới tính.
- Chương trình giáo dục giới tính chưa được thực hiện phổ biến ở trường học
nhất là bậc học THPT.
-Chương trình học thì càng ngày càng nặng về kiến thức nên đòi hỏi cả giáo viên
và học sinh luôn phải tập trung mà không có nhiều thời gian dành cho việc tìm
hiểu kiến thức về giới tính.
- Hiện nay không ít phụ huynh do bận kiếm sống, ít có thời gian gần gũi và quan
tâm đến con em mình.
- Nhiều bậc cha mẹ vẫn còn cho rằng “ Đó là chuyện tế nhị mà”, ngày xưa bố
mẹ có nói về chuyện đó đâu, mà có ai nhắc đến thì cũng đỏ ửng mặt lên xấu hổ
rồi, đâu sẽ có đó, đến tuổi thì chúng tự biết hết ấy mà".
III. NỘI DUNG, BIỆN PHÁP THỰC HIỆN
1. Chuẩn bị :
- Hình ảnh tĩnh, hình ảnh động, tư liệu liên quan phục vụ bài dạy.
- Dự kiến các tình huống có thể xảy ra.
- Một số câu hỏi trắc nghiệm và câu hỏi tình huống.
2. Nội dung bài giảng- biện pháp thực hiện:
A – KIẾN THỨC VỀ SINH SẢN TUỔI VỊ THÀNH NIÊN
Giáo viên giới thiệu kiến thức
I. TUỔI VỊ THÀNH NIÊN
Tuổi thanh thiếu niên
Khái niệm tuổi thanh thiếu niên được hiểu khác nhau tùy theo truyền thống
của từng xã hội, song theo quan niệm quốc tế hiện nay thì đó là quãng đời nằm
trong khoảng từ 10 tuổi cho đến 21 tuổi, tức là những năm tháng nằm ở giữa
tuổi nhi đồng và tuổi trưởng thành.
8
Sự phát triển từ một em bé thành một người lớn là một quá trình trưởng

thành cả về mặt thể chất cũng như về mặt tâm tư, tình cảm. Cùng với quá trình
phát triển này, vị trí xã hội của các bé gái và bé trai không ngừng thay đổi; cách
thức mọi người đối xử với các em cũng phải thay đổi, các em ứng xử với mọi
người cũng thay đổi.
Tuổi thanh thiếu niên là giai đoạn rất quan trọng trong cuộc đời mỗi người,
bởi vì đây là những năm tháng quyết định đến chiều hướng thay đổi của một em
bé: Em bé đó sẽ trở thành “loại” người nào?
Tuổi dậy thì
- Là giai đoạn chuyển từ trẻ con thành người lớn về cả thể chất, tinh thần, khả
năng hòa nhập xã hội.
- Là giai đoạn từ 10-19 tuổi.
- Được đánh dấu bằng hiện tượng dậy thì.
So với tuổi thanh thiếu niên thì tuổi dậy thì là một thời kỳ ngắn hơn. Nói đúng
ra thì tuổi dậy thì là một giai đoạn của tuổi thanh thiếu niên. Thời kỳ này kéo dài
khoảng 5 năm, kể từ lúc một em bé bước vào tuổi thanh thiếu niên. Sở dĩ thời kỳ
này có tên gọi riêng là vì đây là những năm tháng các bé trai và bé gái trưởng
thành về mặt sinh học. Các em sinh trưởng nhanh chóng về các tỷ lệ của cơ thể.
Đó là những thay đổi bên ngoài có thể nhìn thấy được bằng mắt. Ngoài ra, còn
có những thay đổi bên trong mà chúng ta không nhìn thấy được. Nói một cách
ngắn gọn, đây là thời kì: tất cả các cơ quan bên trong, cơ quan sinh sản cũng như
ý thức của bộ não đang phát triển và tiến tới giai đoạn trưởng thành.
Vào cuối tuổi dậy thì, các em thanh thiếu niên sẽ phát hiện ra bản năng sinh
dục của mình và một cách vô ý thức, cơ thể các em sẽ phát triển khả năng sinh
sản để trở thành những ông bố hay bà mẹ.
Ở lứa tuổi THPT các em cần biết rằng: Phải mấy năm sau nữa cơ thể và các cơ
quan bên trong của các em mới đạt được kích thước và diện mạo thực sự của ng-
ười lớn. Đối với các em gái là khoảng 18 tuổi, còn với các em trai là khoảng 20
tuổi. Bộ não sẽ phát triển đầy đủ vào cuối tuổi dậy thì, nhưng các năng lực trí
9
tuệ thì còn tiếp tục phát triển qua suốt tuổi trưởng thành và sau đó nữa, với điều

kiện:“ Các em phải sử dụng và rèn luyện bộ não thường xuyên”. Nếu những em
nào biết và ý thức được điều này thì các em sẽ nhanh chống vượt qua những thử
thách ở tuổi dậy thì để tiếp tục chăm chút cho sức khoẻ và cuộc sống tương lai
mình tốt đẹp hơn. Nhưng thực tế thì không phải ai cũng dễ dàng vượt qua được
giai đoạn này.
II. HIỆN TƯỢNG DẬY THÌ
- Thay đổi về tâm lí: Dễ cáu gắt, giận dỗi, mơ mộng, cãi lại cha mẹ, rung động
trước người bạn khác giới…tự khẳng định mình. Đây là lứa tuổi tò mò, ương
bướng, suy nghĩ non nớt, hành động bồng bột.
- Thay đổi về sinh lí:
+ Phát triển cơ quan sinh dục phụ ở nam, nữ
+ xuất tinh lần đầu (mộng tinh) ở nam, hành kinh lần đầu (ở nữ).
+ Cơ thể sẵn sàng cho hoạt động sinh sản (có con)
Ở lứa tuổi này hiện tượng kinh nguyệt, mộng tinh, ngực, cơ quan sinh dục phát
triển, lông nách, lông mu xuất hiện, tất cả làm các em bối rối. Cùng với những
"biến đổi" của cơ thể, nhiều mối quan hệ xã hội khác cũng đến với các em. Các
em bắt đầu biết đến tình yêu, tình dục.
Ở tuổi này, nếu những câu hỏi của các em không được giải đáp cụ thể, rõ ràng,
các em sẽ lén lút tự tìm hiểu qua nhiều nguồn khác nhau, trong những nguồn đó
(nhất là phương tiện công nghệ thông tin, băng, đĩa)…sẽ có văn hóa phẩm đồi
trụy. Bởi thế cha mẹ, thầy- cô cần hết sức khéo léo khi xử lí tình huống.
Nên thẳng thắn, cởi mở khi trao đổi với các em những kiến thức xung quanh
vấn đề giới tính như hiện tượng mộng tinh, thủ dâm, giao hợp và mang thai,
tránh thai, đồng tính luyến ái, bệnh lây truyền qua đường tình dục
Để giảm thiểu hiện tượng nạo phá thai tuổi vị thành niên và xây dựng một
lớp trẻ có nhân cách, lối sống lành mạnh, giáo dục giới tính là một phần
không thể thiếu. Những bài học có được từ kinh nghiệm cuộc sống sẽ giúp
các em hiểu rõ bản thân mình, tự tin, vững vàng bước vào cuộc sống.
10
III. CẤU TẠO – HOẠT ĐỘNG SINH LÝ CƠ QUAN SINH DỤC

* GV giới thiệu hình ảnh cấu tạo, cơ quan sinh dục nữ :
Cơ quan sinh dục sẽ phát triển hoàn thiện khi ở tuổi trưởng thành
* Thế nào là chu kì kinh nguyệt? Rụng trứng và kinh nguyệt?
11
12
=> Kinh nguyệt là kết quả của việc tế bào trứng (rụng vào khoảng 14-15 ngày
của chu kì rụng trứng trước) không được thụ tinh, thể vàng thoái hóa, nồng độ
sstrogen và progestêrôn giảm → niêm mạc tử cung mỏng, mạch máu chèn và co
thắt, máu huyết không thông → niêm mạc bị thiếu máu, hoại tử và rụng gây
chảy máu âm đạo (khoảng 3-5 ngày cuối vòng kinh hàng tháng)
* Trong thời kì kinh nguyệt cơ thể phụ nữ có những thay đổi gì? Phải chú ý
điều gì?
- Trong thời gian hành kinh: khoang tử cung bị tổn thương lớn, lỗ tử cung mở
rộng, âm đạo có máu, môi trường axit bình thường bị thay đổi → có lợi cho các
vi sinh vật đến, gây nhiễm trùng.
Chú ý: -Tuyệt đối không quan hệ tình dục, tắm bồn, bơi, lội nước và thụt rửa âm
đạo.
- Băng vệ sinh được khử trùng và thay băng thường xuyên.
- Thường xuyên rửa cơ quan sinh dục ngoài, đảm bảo vệ sinh.
- Sức đề kháng bị giảm → tránh vận động mạnh, lao động nặng, sắp xếp thời
gian hợp lí để nghỉ ngơi, giữ tâm trạng vui vẻ.
- Cố gắng giữ ấm nửa dưới cơ thể, ăn ít đồ sống, đồ lạnh, đồ có tính kích thích,
ăn đủ dinh dưỡng để bổ sung cho cơ thể.
* Tại sao trước 1 ngày và trong ngày đầu có kinh thường bị đau bụng,
mỏi cơ, chuột rút,…?
Nhiều người lúc mới hành kinh thường bị những co rút cơ ở vùng bụng dưới gây
đau bụng, mỏi lưng, choáng váng, biếng ăn,… làm ảnh hưởng đến sinh hoạt.
-Nguyên nhân: prostaglandine cao, cổ tử cung mở ít và tình trạng cung cấp máu
cho các cơ tử cung hơi bị thiếu gây nên.
Chữa: có thể sử dụng aspirin hay ibuprofen làm giảm đau. Hoặc bổ sung Ca,

Mg trước vài ngày có kinh, nằm nghỉ, tập thư giãn, tắm hoặc trườm nước nóng,
uống một hớp rượu mạnh, uống trà thảo mộc,…
* Kinh nguyệt bình thường & bất thường:
- Kì kinh nguyệt bình thường được tính trung bình 24-32 ngày,từ ngày thứ nhất
của kì kinh nguyệt trước đến ngày thứ nhất của kì kinh nguyệt sau; máu ra kéo
13
dài 3-7 ngày, lượng máu và mô mất đi khoảng 1-4 muỗng canh. Phụ nữ có thể:
đoán trước được vài ngày có kinh; không trễ quá 7 ngày; máu không mất quá 4
muỗng canh.
- Bất kì sự chảy máu nào của âm đạo không nằm trong kì kinh nguyệt bình
thường đều cần được điều trị. Nếu nhẹ do mất cân bằng nội tiết có thể sử dụng
Prôgestêrôn mỗi tháng để cải thiện chu kì kinh nguyệt.
* Điều cần biết về âm đạo và vệ sinh như thế nào là đúng cách?
- Âm đạo là cơ quan tự làm sạch tự nhiên, luôn có hệ vi khuẩn sống hoại sinh
(lactobacilli, ) giúp cân bằng sinh lí âm đạo (pH = 3,8-4,6) và ngăn cản sự có
mặt của vi khuẩn gây bệnh.
→ Vì lí do nào đó làm pH âm đạo thay đổi (sử dụng dung dịch vệ sinh
không hợp lý, dùng kháng sinh mạnh,…) sẽ tạo điều kiện cho các tác nhân gây
bệnh phát triển, tăng nguy cơ mắc bệnh viêm nhiễm cơ quan sinh dục, thai ngoài
tử cung, vô sinh,
* Cách chăm sóc “vùng kín” :
- Cần rửa mỗi ngày bằng sản phẩm vệ sinh chuyên dụng.
- Vệ sinh sạch sẽ trong những ngày có kinh, hậu sản, thai nghén, có nhiều huyết
trắng.
- Giữ vùng kín khô ráo, tránh mặc quần áo, đồ lót quá bó chật hay ẩm ướt, thay
đồ lót thường xuyên.
- Vệ sinh sạch sẽ cả hai trước khi quan hệ tỡnh dục.
- Không : Tự ý thụt rửa âm đạo, dùng xà bông hay chất tẩy rửa để vệ sinh, dùng
nước bẩn có nhiều VSV để rửa,…
- Khi đã có bệnh cần đi khám sản khoa ngay để tìm ra nguyên nhân và điều trị

kịp thời.
Chú ý: Dung dịch vệ sinh phụ nữ chỉ có tác dụng diệt khuẩn và khử mùi chứ
không có tác dụng chữa bệnh.
* Hội chứng tiền kinh nguyệt:
- Thường gặp ở phụ nữ 30-40 tuổi, đó là các triệu chứng phát sinh trong một vài
ngày trước và sau khi có kinh như : Chân bị phù, vú phồng, xương chậu đau,
14
nhức đầu, cáu gắt,… -Nguyên nhân: có thể do nồng độ Ơstrôgen trong máu cao.
- Chữa: bổ sung thêm prôgestêrôn, ăn nhiều hoa quả tươi có Kali (chuối, cam,
quýt, ), uống nhiều nước, uống trà lợi tiểu, nghỉ ngơi thư giãn, tránh dùng rượu
và cà phê.
IV. ĐIỀU MÀ CHÚNG MÌNH ĐANG BĂN KHOĂN
* Có nên yêu ở tuổi này không?
- Rung động ở tuổi vị thành niên là quy luật bình thường của đời sống tình cảm.
- Tình yêu thường là sự tôn trọng và thường dẫn đến hôn nhân.
- Tình yêu thường đi kèm với sự “dâng hiến” thể xác lẫn tâm hồnà quan hệ tình
dục
- Quan hệ tình dục à có thai.
* Xem phim về việc quan hệ tình dục sớm dẫn đến hậu quả.
* Hậu quả của việc quan hệ tỡnh dục (QHTD) sớm khi cơ quan sinh dục
chưa phát triển đầy đủ, hoàn thiện và hậu quả của việc quan hệ tình dục
bừa bãi ???
- QHTD sớm làm cơ quan sinh dục bị tổn thương, nhiễm trùng, vô sinh.
- QHTD bừa bãi có nguy cơ mắc các bệnh lây truyền như nấm Chlamydia, lậu,
giang mai, HIV/AIDS,… → viêm nhiễm âm đạo, tử cung, ống dẫn trứng → vô
sinh, thai ngoài tử cung, ung thư tử cung, ung thư cổ tử cung, trứng rơi vào ổ
bụng…
* Hậu quả của việc mang thai sớm khi cơ quan sinh dục chưa phát triển
đầy đủ, hoàn thiện và hậu quả của việc nạo phá thai ???
- Mang thai sớm, cơ quan sinh dục chưa hoàn thiện, ảnh hưởng lớn đến thai nhi

(thể trọng, sức đề kháng, trí tuệ), tăng tỉ lệ đẻ non, cơ thể mẹ ngừng sinh trưởng,
gầy yếu (do các chất dinh dưỡng dồn để nuôi thai)
- Nạo hút thai làm các cơ thành tử cung bị tổn thương nặng, hai vách tử cung có
thể dính lại → đau bụng khi có kinh hoặc khi quan hệ, nạo hút nhiều có thể dẫn
đến vô sinh, ung thư tử cung, ung thư cổ tử cung,…
15
V. CÁCH PHÁT HIỆN CÓ THAI SỚM
- Chậm kinh
- Dùng que thử thai sớm (kiểm tra HCG)
- Biểu hiện bất thường về sức khỏe( nôn ói, biếng ăn, sợ các mùi lạ )
VI. Các biện pháp phòng tránh thai
1. Tránh không quan hệ tình dục.
2. Tính vòng kinh.
3. Sử dụng bao cao su.
4. Sử dụng thuốc tránh thai.
5. Sử dụng thuốc diệt tinh trùng.
6. Xuất tinh ngoài âm đạo.
7. Biện pháp tránh thai khẩn cấp.
8. Biện pháp tránh thai truyền thống và kiểu mới.
1. Không quan hệ tình dục trước hôn nhân.
- Biện pháp an toàn hiệu quả 100% để tránh mang thai ngoài ý muốn và tránh
các bệnh nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục.
- Hành trang cho một hạnh phúc trọn vẹn của gia đình tương lai !
2. Biện pháp tính vòng kinh.
- Tính vòng kinh là theo dõi chu kì kinh nguyệt của người phụ nữ, tính ra thời
kì mà nếu giao hợp thì có khả năng thụ thai cao (thời kì không an toàn) để kiêng
giao hợp hoặc dùng một biện pháp hỗ trợ (như bao cao su) trong thời kì đó.
3. Biện pháp sử dụng bao cao su (BCS)
- BCS ngăn không cho tiếp xúc trực tiếp của hai cơ quan sinh dục, tinh trùng
không vào được đường sinh dục nữ nên không thể thụ tinh được. - Khi sử

dụng đúng cách: + BCS có tác dụng ngừa thai tới 97%. + là công cụ đắc lực
ngăn các bệnh lây qua đường tình dục, kể cả HIV/AIDS, viêm gan vi rút B. +
Cho phép nam giới chia sẻ trách nhiệm tránh thai.
4. Sử dụng thuốc tránh thai
16
a. Thuốc tránh thai hàng ngày: chứa hai thứ hoocmon sinh dục nữ Ơstrogen
và progestêrôn→ duy trì lượng hoocmon trong cơ thể làm trứng không rụng,
làm mỏng niêm mạc tử cung để trứng thụ tinh cũng không làm tổ, làm đặc chất
dịch nút cổ tử cung để chống tinh trùng đi qua và làm giảm sự di chuyển của
tinh trùng trong ống dẫn trứng.
- Nếu sử dụng đúng cách theo chỉ dẫn hiệu quả tránh thai khoảng 99%, không có
tác dụng phòng tránh các bệnh lây truyền qua đường tình dục, cả HIV/AIDS.
- Trên thị trường có nhãn hiệu: Giải pháp hoa hồng xanh, Choice, Rigevidon,
Marvelon, Microgynon… Được đóng thành vỉ 21 hoặc 28 viên.
b. Thuốc tránh thai chỉ có một hoocmôn: chỉ chứa hoocmon Progesteron, cơ
chế tác dụng như thuốc tránh thai thông thường, hiệu quả khoảng 88% ,đặc biệt
rất phù hợp cho người mẹ đang cho con bú .
- Trên thị trường mang nhãn hiệu Exlutol
5. Sử dụng thuốc diệt tinh trùng
- Là một hóa chất có tác dụng diệt tinh trùng, có nhiều dạng như bọt, kem, viên
đặt.
- Tại thị trường thuốc mang nhãn hiệu là Pharmatex.
- Cách sử dụng: Khoảng 15 phút trước khi giao hợp, người nữ đưa thuốc vào
trong âm đạo, đưa sâu đến tận cổ tử cung để thuốc lan ra khắp vùng cổ tử cung
- Hiệu quả khoảng < 94%.
6. Xuất tinh ngoài âm đạo.
- Đó là khi đang giao hợp, sắp đến lúc xuất tinh, người nam rút dương vật ra
khỏi âm đạo và xuất tinh ra ngoài.
- Phương pháp này hiệu quả thấp, chỉ khoảng 60-70%, vì ngay trong dịch tiết ra
từ dương vật do hưng phấn tình dục (trước khi xuất tinh) cũng có thể có tinh

trùng.
7. Biện pháp tránh thai khẩn cấp.
- Dùng trong vòng 72 tiếng sau khi quan hệ tình dục
- Chú ý uống thuốc càng sớm càng tốt và không được dùng quá 2lần/tháng vì nó
rất nguy hiểm cho khả năng sinh sản sau này của bạn.
17
- Thuốc bán trên thị trường : levonelle-2, norievo, plan B, postinor-2 , Thuốc
microlut, norgeston, microval , ovrrette , Neogynon, noral, nordiol, ovidon,
ovral , Nordette, regevidon (gọi viên choice), ovral L

VII. BỆNH LÂY TRUYỀN QUA ĐƯỜNG TÌNH DỤC
* Thế nào là bệnh lây truyền qua đường tỡnh dục? Biểu hiện và hậu quả
của người bị bệnh ?
Đa số các biện pháp tránh thai không tránh lây truyền các bệnh truyền nhiễm
qua đường tình dục !!!
Bệnh lây truyền qua đường tình dục:
- Là tập hợp một số bệnh truyền nhiễm do vi khuẩn hay siêu vi trùng lây sang
người khác bằng đường tình dục.
- Hai loại chính: bệnh do virus và bệnh do vi khuẩn gây ra .
1. Bệnh do vi khuẩn ( là một loài ký sinh trùng)
- Nguyên nhân phát sinh là do sự giữ vệ sinh không cẩn thận , chủ yếu do truyền
qua những lần quan hệ tình dục không an toàn.
- Những loại bệnh do vi khuẩn hầu hết có nguồn gốc tự nhiên, độ kháng thuốc
kém, khả năng biến đổi thấp → nếu phát hiện sớm rất dễ điều trị.
- Một số loại bệnh điển hình như : giang mai, lậu mủ, hạ cam, hột xoài, u hạt
bẹn, viêm âm đạo do vi khuẩn.
- Vi khuẩn: song cầu khuẩn lậu, Chlamydia Trachomatic, xoắn khuẩn giang mai,
trực khuẩn Ducrey.
2. Bệnh do vi rút (siêu VK hay siêu vi trùng), chúng có tính sống ký sinh nội
bào bắt buộc, có khả năng tự tái tạo và kháng thuốc khá cao.

- Nguyên nhân phát sinh bệnh: chủ yếu là do dùng thuốc sai, hay điều trị lệch
lạc từ các phương pháp của Tây Âu.
- Virus: virus Herpes nhóm 1,2, virus viêm gan B, proxovirut (virus u mềm lây),
virus zoster (zoma), virus HIV…
- Một số loại bệnh phổ biến như: HIV/AIDS, Bệnh herpes sinh dục, Viêm gan
B, Sùi mào gà sinh dục, U mềm lây, Candida âm đạo.
18
3.Các tác nhân gây bệnh khác
- Nấm: Candida albicans.
- Ký sinh trùng: trùng roi.
- Động vật chân đốt: ghẻ, rận mu.
=> Nên theo dõi tiểu sử bị bệnh và điều trị dứt khoát chúng !
*Những biểu hiện thường gặp của bệnh lây qua đường tình dục:
- Khí hư âm đạo.
- Đau bụng dưới.
- Ngứa cơ quan sinh dục.
- Loét cơ quan sinh dục.
- Đau cơ quan sinh dục.
- U cục và sưng cơ quan sinh dục.
- Các triệu chứng ở da, khớp, dạ dầy ruột, hô hấp và các cơ quan khác.
Các biểu hiện lâm sàng nhiều khi thoáng qua, kín đáo làm cho người bệnh
không để ý tới, không biết là mình mắc bệnh ở giai đoạn đầu của bệnh.
* Các nguy cơ của bệnh lây qua đường tình dục :
a. Về sức khoẻ
- Chít niệu đạo gây khó đái, bí đái.
- Vô sinh do viêm tắc vòi trứng (nữ), ống dẫn tinh, viêm tinh hoàn, mào tinh
hoàn (nam)
- Viêm hố chậu, chửa ngoài dạ con, thai chết lưu.
- Suy giảm miễn dịch mắc phải không hồi phục (HIV/AIDS).
- Trẻ sơ sinh: Nhiễm khuẩn ở mắt (lậu mắt), nhiễm khuẩn toàn thể (giang mai

bẩm sinh), nhiễm HIV, đẻ non, thiếu cân
b. Về kinh tế xã hội
- Chi phí lớn cho ngân sách: Phương tiện chẩn đoán, thuốc men điều trị, giải
quyết hậu quả các biến chứng và di chứng ở bệnh nhân và các thế hệ tiếp theo
của họ, kinh phí phòng chống…
19
- Một số nước đang phát triển, bệnh lây qua đường tình dục (không kể AIDS)
đã làm mất khoảng 5% tổng số năm sống khoẻ mạnh (vùng sa mạc Sahara, châu
Phi).
*Một số hội chứng phổ biến nhất:
- Hội chứng tiết dịch nội đạo của nam giới.
- Hội chứng tiết dịch âm đạo ở nữ giới.
- Hội chứng loét vùng sinh dục tiết niệu cả nam và nữ.
VIII. BỆNH NGUY HIỂM ĐẾN CƠ QUAN SINH DỤC NỮ
*Có những loại bệnh nguy hiểm nào liên quan đến cơ quan sinh dục nữ ?
1. Ung thư buồng trứng (UTBT)
- xảy ra ở một hoặc cả hai bên buồng trứng
-Các yếu tố có liên quan UTBT gồm: Tuổi,
tính chất gia đình, nội tiết .
- Các triệu chứng như: Đau tức vùng bụng,
bụng to lên nhanh, có thể do u to lên hoặc có
dịch trong ổ bụng, đau âm ỉ khung chậu, đau
bụng cấp, có thể do khối u di động trong ổ
bụng.
Đôi khi biểu hiện: Rối loạn kinh nguyệt, đau
ngực, quan hệ tình dục đau, rối loạn tiêu hóa
(tiêu chảy hoặc táo bón, nôn, chán ăn, cảm
giác nặng bụng), rối loạn tiểu tiện (đái rắt, đái
són khi ho rặn )
2. Ung thư vú

VIỆC LÀM ĐỂ SỚM PHÁT HIỆN UNG THƯ VÚ :
Tự khám vú bắt đầu ở tuổi 20. Mỗi tháng, ngay sau khi hết chu kỳ kinh nguyệt,
tất cả phụ nữ nên tự khám vú của mình
20
* Mỗi tháng một lần : -Dùng chỗ mềm của đầu các ngón tay trỏ, giữa và áp út
để xoa nắn vú. Nên cho ba ngón tay này "bước theo nhau" trên mô vú theo từng
hàng thẳng từ trên xuống dưới. Cố gắng khám tất cả các phần của vú, đừng sót
phần nào. - Nhớ khám dưới nách.
* Xem xét và tìm những bất thường như:
- Lồi lõm, cục u
- Da dầy cộm hay có vẩy, nhất là đầu và núm vú.
- Nước hay máu chảy ra từ đầu vú
-Những thay đổi khác thường khác.
3. U ng thư cổ tử cung
- Các tế bào không bình thường xuất hiện sớm trong cổ tử cung và nó được gọi
là các tế bào biểu mô thuộc cổ tử cung (CIN). Một số bác sỹ có thể coi những
hiện tượng đó là những triệu chứng tiền ung thư. Điều đó có nghĩa các tế bào đó
có thể phát triển thành ung thư nếu không được điều trị (ở một số ít người).
- CIN thường là kết quả các hiện tượng viêm nhiễm Virút u nhú ở người (HPV).
HPV là một dạng virút rất phổ biến có thể ảnh hưởng đến các tế bào ở cổ tử
cung. Nó chủ yếu lan truyền qua sinh hoạt tình dục.
IX. NHỮNG ĐIỀU NÊN BIẾT TRONG QUAN HỆ TÌNH CẢM
-Giữ đúng khoảng cách tình cảm với người bạn khác giới
-Không đi chơi ở chỗ vắng mà chỉ có 2 người
-Biết từ chối và dừng đúng lúc
21
-Hãy cảnh giác với sự xâm hại tình dục
* Xem phim “Nạo phá thai”
B – KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ VÀ TƯ VẤN
I. XỬ LÝ TÌNH HUỐNG TRONG TÌNH YÊU

Tình huống 1: Chị An những ngày này vẫn không hết ân hận vì đã không gần
gũi con hơn, để bây giờ bé Hạnh trở nên nông nỗi này. Chị kể, cách đây không
lâu, cứ thấy cháu đi sớm về muộn và không muốn cha mẹ đưa đón. Chị mới sinh
nghi và tìm hiểu mới vỡ lẽ ra là cháu đã có người yêu, mà lại là một người lớn
tuổi quen qua mạng. Nhưng mọi chuyện nào có vậy, cô bé mới 16 tuổi ấy đã ăn
nằm với người đàn ông mà mình yêu ấy không ít lần. Chị An sốc, cấm tiệt con ở
trong nhà, Hạnh không lấy thế làm ân hận, lại còn cho là mẹ quá đáng.
Em có nhận xét gì về tình huống trên, nếu em là cô gái thì em sẽ làm gì khi mẹ
mình đưa ra cách giải quyết trên?
Tình huống 2: Một bà mẹ có cô con gái mới 16 tuổi yêu một người đàn ông gấp
đôi tuổi, đã có vợ - con, nhưng cô bé cứ một mực tin rằng đó là người đàn ông
tốt nhất trên đời, chẳng qua vì hoàn cảnh lấy phải người vợ không ra gì nên bất
hạnh và anh ta không nỡ bỏ vợ con cũng chỉ vì "quá nhân đạo". Cô hồn nhiên
nói với mẹ mình, "anh ấy bảo, đợi đến khi con cái lớn lên một chút, anh ta sẽ ly
hôn để lấy con".
Em có nhận xét gì về tình huống trên, nếu là bà mẹ của cô gái thì em phải làm
gì?
(Giáo viên cho các em nhận xét, chất vấn nhau sau đó nhận xét và cùng học
sinh giải quyết tình huống, cho lời khuyên)
Đó chỉ là một trong số ít các trường hợp "yêu sớm" của trẻ bây giờ. Nhưng câu
chuyện ấy buồn nhiều hơn là vui và người bị sốc luôn là những ông bố, bà mẹ và
cả các thầy cô giáo.
(Giáo viên cho các em nhận xét, chất vấn nhau sau đó nhận xét và cùng học
sinh giải quyết tình huống, cho lời khuyên)
22
*Gần mực thì đen: Trước bệnh dịch văn hoá phẩm độc hại đang lan truyền vào
học đường như hiện nay, tất yếu sẽ mang lại ảnh hưởng "đen" cho các em. Tiếp
xúc với những luồng văn hoá phẩm độc hại dễ mang lại lí do cấu thành tội phạm
trong học sinh. Gần đây không ít tờ báo đưa tin về những vụ hiếp dâm mà thủ
phạm là sinh viên học sinh sau khi bị kích động dục tính vì xem phim sex mà cả

nạn nhân và kẻ phạm tội đều là sinh viên học sinh. Theo thống kê, mỗi năm cả
nước có khoảng 70 ngàn trường hợp phá thai ở lứa tuổi vị thành niên. Hậu quả
(về nhiều mặt: tâm lý, sức khoẻ, việc học, tương lai ) của việc quan hệ tình dục
sớm, phá thai là không nhỏ.
Tránh xa hậu quả xấu do băng đĩa độc hại một cách hiệu quả nhất chính là tự
bảo vệ bản thân mình. Nhà trường và gia đình phối hợp giáo dục con em tránh
xa sự cám dỗ của loại băng đĩa có nội dung đồi trụy cũng là vi phạm pháp luật.
Nhưng quan trọng hơn cả là các bạn trẻ phải trang bị kiến thức, tập cho mình
thói quen miễn nhiễm trước luồng văn hoá độc hại, đặc biệt là đối với những bạn
sinh viên học sinh đang còn ngồi trên ghế nhà trường.
GV giới thiệu một số tình huống dễ đẩy tuổi teen vào
'chuyện ấy'
Chàng trai và cô gái tuổi teen đang yêu nhau. Và chuyện quan hệ tình dục sẽ có
cơ hội xảy ra nếu đôi lứa lâm vào một số tình huống "éo le", chẳng hạn như ở
nhà một mình, chàng sắp đi xa
Tình huống 3: Ở nhà một mình
Hai bạn hò hẹn. Sau một hồi đi lăng quăng mà chẳng có nơi nào thú vị, bỗng
chàng nảy ra sáng kiến: “Về nhà mình chơi đi. Giờ này ba mẹ mình đi vắng cả.
Mà đằng ấy cũng phải biết dần nhà mình đi là vừa chứ nhỉ?”. “Ừ, nghĩ cũng
(Hình minh hoạ)
23
phải. Đến cho biết nhà biết cửa”. Thế là khung trời này chỉ có mình anh và em.
Hoàn cảnh "xô đẩy", hai người không kiềm chế được, và “chuyện ấy” xảy ra!
=> Lời khuyên: Đừng bao giờ tạo cơ hội cho “chàng” và bạn ở bên nhau một
mình. Dù ban đầu, chàng có cố “giữ gìn” cho bạn thế nào thì sau đó cũng khó
thắng nổi bản năng.
Tình huống 4: “Ngày mai anh đi ”
Rất nhiều cô gái trong suốt thời gian yêu cố giữ cho mình sự trong trắng.
Nhưng bỗng dưng, một sự kiện bất ngờ xảy ra khiến họ yếu lòng: Một trong hai
người sẽ lên đường đi du học, hoặc là buổi chia tay cuối cấp. Với tâm lý ngày

mai xa nhau rồi, biết đến khi nào gặp lại, hay anh đi rồi, biết ở nhà, em có còn
chung thuỷ với anh (lý lẽ của các chàng). Thế là dâng hiến để chứng minh rằng
“em chỉ có mình anh”.
Trên thực tế, rất ít mối tình “yêu xa” còn vẹn nguyên như thuở ban đầu. Hoặc
là chàng trai ở phương xa sẽ thay lòng đổi dạ (vì quá cô đơn trống trải ở xứ
người), hoặc là cô gái ở lại có người mới.
=> Lời khuyên: Quan trọng là giữ được tình cảm trong trắng cho tới khi chàng
trở về, đừng vì một chút mủi lòng mà đánh mất bản thân.
Tình huống 5: Ghen
Bỗng một ngày chàng nổi máu “tam bành” vì nghi ngờ bạn đang có tình ý với
một tên con trai khác, trong khi bản thân bạn thì rất vô tư. Giải thích mãi mà
chàng vẫn một mực kết tội bạn. Rồi chàng doạ chia tay, mối tình nằm bên bờ
vực thẳm. Còn bạn, bạn vẫn yêu chàng, biết làm gì để chàng tin?
“Nếu em thực sự yêu anh thì thứ quý giá nhất em cũng giành cho anh chứ? Chỉ
có điều đó mới khiến anh tin em thực sự thuộc về anh và yêu anh thôi” - chàng
ngập ngừng. Bạn nghĩ, mình yêu thật lòng, sau này cũng là vợ chồng, chỉ là
“chuyện đó” xảy ra sớm hay muộn mà thôi. Thế là bạn gật đầu.
=> Lời khuyên: Tình yêu đích thực không có nghĩa là phải chứng minh bằng
tình dục. Nếu thực sự yêu bạn, chàng sẽ không ghen tuông vô lối, càng không
bắt bạn phải chứng minh bằng cách ấy.
Tình huống 6: Hôm nay là ngày đặc biệt!
24
Hôm nay là Noel, mùng 8 tháng 3, Valentine, sinh nhật anh, sinh nhật em Hai
bạn có một cuộc hẹn hò; bạn thực sự ngạc nhiên và xúc động trước sự ga-lăng,
lãng mạn cũng như tình yêu cuồng nhiệt chàng dành cho mình. Bỗng dưng bạn
thấy chàng thiệt thòi quá, yêu nhau lâu rồi mà cũng mới chỉ được cầm tay, hôn
má, vài lần hôn lướt môi. Thôi thì, ngày đặc biệt, chiều chàng một tí, cho chàng
“tiến xa” hơn một tí.
=> Lời khuyên: Bạn nên tỉnh táo trong những ngày này. Cảm động nhưng
không có nghĩa là mê muội, hãy biết làm chủ bản thân. Hãy đi chơi có giờ giấc

và địa điểm cụ thể.
*Lời kết :Trong thực tế còn rất nhiều và rất nhiều tình huống khác nhau để dẫn
các em đi đến những sai phạm nên sau chuyên đề này cô mong rằng các em, đặc
biệt là các em học sinh đang còn ngồi trên ghế nhà trường phải thật sáng suốt
trong mọi tình huống để bảo vệ sức khoẻ mình, hãy vì tương lai và những người
thân của mình mà cố gắng bảo vệ mình, cố gắng học tập tốt và trang bị cho
mình những kỉ năng, kiến thức cần thiết để vững bước vào tương lai.
II. CÂU HỎI THẢO LUẬN
• Đặc điểm của tình bạn là gì?
• Đặc điểm của tình yêu?
• Trong lứa tuổi THPT có tồn tại tình bạn khác giới không?
• Có nên yêu sớm hay không? Hậu quả gì?
Sau khi cho HS tranh luận thì GV góp ý và bổ sung 1 số kiến thức sau:
Đặc điểm tình bạn :
-Chân thành và tin cậy
-Bình đẳng và tôn trọng nhau.
-Hiểu và có sự đồng cảm với nhau.
-Hỗ trợ và nâng đỡ nhau, sữa lỗi cho nhau.
-Cùng chia sẻ những niềm vui, nỗi buồn, hay những băn khoăn, lo lắng và khó
khăn.
Đặc điểm tình yêu:
- Cuốn hút nhau
25