(Luận văn) quản lý xây dựng văn hóa nhà trường ở trường cao đẳng cơ điện xây dựng và nông lâm trung bộ

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC QUY NHƠN

NGUYỄN XN TRÍ

lu
an
va
n

QUẢN LÝ XÂY DỰNG VĂN HĨA NHÀ TRƯỜNG

to
gh

tn

Ở TRƯỜNG CAO ĐẲNG CƠ ĐIỆN - XÂY DỰNG

p

ie

VÀ NÔNG LÂM TRUNG BỘ

d

oa

nl

w

do
Chuyên ngành : QUẢN LÝ GIÁO DỤC
Mã số
: 8.14.01.14

nf
va

an

lu

z
at
nh
oi

lm
ul
Người hướng dẫn: PGS.TS. TRẦN QUỐC TUẤN

z
m

co

l.
ai

gm

@
an
Lu
n

va
ac
th
si


LỜI CAM ĐOAN
Tơi xin cam đoan cơng trình này là kết quả nghiên cứu của
riêng tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực và
chưa được cơng bố trong bất cứ một cơng trình nghiên cứu nào.
Tác giả luận văn

lu
an
n

va
p

ie

gh

tn

to

Học viên NGUYỄN XUÂN TRÍ

d

oa

nl

w

do
nf
va

an

lu
z
at
nh
oi

lm
ul
z

m

co

l.
ai

gm

@
an
Lu
n

va
ac
th
si


LỜI CẢM ƠN
Với tình cảm chân thành, tơi xin bày tỏ lịng biết ơn tới các thầy/cơ
Khoa Khoa học Xã hội và Nhân văn, Phòng Đào tạo Sau Đại học Trường Đại
học Quy Nhơn đã quan tâm và tạo điều kiện cho tôi trong thời gian học tập và
nghiên cứu.
Tôi xin được bày tỏ lời tri ân sâu sắc dành cho người hướng dẫn:
PGS.TS. Trần Quốc Tuấn, người đã luôn tận tình chỉ dẫn, giúp đỡ, động

lu

viên và chia sẻ với tơi những kinh nghiệm q báu trong q trình thực hiện

an

Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn chân thành tới lãnh đạo và giảng viên

n

va

đề tài luận văn.

tn

to
gh

Trường Cao đẳng Cơ điện - Xây dựng và Nông Lâm Trung bộ, các thầy cơ đã

p

ie

nhiệt tình hợp tác và đóng góp những ý kiến q báu cho bản thân tơi trong

w

do

quá trình thực hiện nghiên cứu thực trạng tại trường.

oa

nl

Cuối cùng tơi xin gửi lời cảm ơn tới gia đình, người thân, bạn bè và

d

đồng nghiệp đã tạo mọi điều kiện thuận lợi, giúp đỡ, động viên tơi trong q

lu

an

trình học tập và hoàn thành luận văn này.

nf
va

Mặc dù bản thân đã có nhiều cố gắng, tuy nhiên luận văn khơng thể

lm
ul

tránh khỏi sự thiếu sót. Kính mong nhận được những góp ý q báu của q

z
at
nh

oi

Thầy Cơ giáo và bạn bè, đồng nghiệp.

Tác giả luận văn

z
gm

@
m

co

l.
ai

Học viên NGUYỄN XUÂN TRÍ

an
Lu
n

va
ac
th
si


MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN
LỜI CẢM ƠN
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC CÁC BẢNG
DANH MỤC CÁC HÌNH
MỞ ĐẦU ....................................................................................................... 1

lu

1. Lý do chọn đề tài .................................................................................. 1

an

2. Mục đích nghiên cứu ............................................................................ 3

va
n

3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu ...................................................... 3
5. Phạm vi nghiên cứu .............................................................................. 3

ie

gh

tn

to

4. Giả thuyết khoa học .............................................................................. 3

p

6. Nhiệm vụ nghiên cứu ........................................................................... 4

do

w

7. Phương pháp nghiên cứu ...................................................................... 4

oa

nl

8. Bố cục của luận văn.............................................................................. 5

d

Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ XÂY DỰNG VĂN HÓA

lu

nf
va

an

NHÀ TRƯỜNG Ở TRƯỜNG CAO ĐẲNG ................................................... 6
1.1. Tổng quan lịch sử vấn đề nghiên cứu ...................................................... 6

lm
ul

1.1.1. Các nghiên cứu nước ngoài............................................................. 6

z
at
nh
oi

1.1.2. Các nghiên cứu trong nước ............................................................. 9
1.2. Các khái niệm cơ bản của đề tài ............................................................ 10
1.2.1. Khái niệm quản lý…………………………………………….…...10

z

1.2.2. Quản lý giáo dục ....................................................................... …12

@

gm

1.2.3. Quản lý nhà trường……………………………………………......14

co

l.
ai

1.2.4. Quản lý xây dựng văn hóa nhà trường………………………...….15

m

1.3. Xây dựng văn hóa nhà trường cao đẳng ................................................. 16

an
Lu

1.3.1. Văn hóa, văn hóa nhà trường, cấu trúc văn hóa nhà trường và xây

n

va
ac
th
si


dựng văn hóa nhà trường………………………………………………...16
1.3.2. Trường cao đẳng trong hệ thống giáo dục quốc dân ...................... 20
1.3.3. Tầm quan trọng của xây dựng văn hóa nhà trường cao đẳng......... 22
1.3.4. Biểu hiện của văn hóa nhà trường cao đẳng .................................. 23
1.4. Quản lý xây dựng văn hóa nhà trường cao đẳng...................................24
1.4.1. Vai trò của các cấp quản lý ở trường cao đẳng trong xây dựng
văn hóa nhà trường ................................................................................. 24
1.4.2. Nội dung quản lý xây dựng văn hóa nhà trường cao đẳng ............. 26
1.4.3. Các chức năng của Hiệu trưởng trong quản lý xây dựng văn hóa nhà

lu

trường cao đẳng.......................................................................................27

an
n

va

1.5. Các yếu tố ảnh hưởng tới công tác quản lý xây dựng văn hóa nhà
1.5.1. Các yếu tố chủ quan...................................................................... 29

gh

tn

to

trường cao đẳng............................................................................................ 29

p

ie

1.5.2. Các yếu tố khách quan .................................................................. 31

do

TIỂU KẾT CHƯƠNG 1 ............................................................................... 33

nl

w

Chương 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ XÂY DỰNG VĂN HÓA NHÀ

d

oa

TRƯỜNG Ở TRƯỜNG CAO ĐẲNG CƠ ĐIỆN - XÂY DỰNG VÀ NÔNG

an

lu

LÂM TRUNG BỘ.………………………………………………………......35

nf
va

2.1. Khảo sát thực trạng văn hóa nhà trường và thực trạng quản lý xây
dựng văn hóa nhà trường ở Trường Cao đẳng Cơ điện - Xây dựng và

lm
ul

Nông Lâm Trung Bộ ..................................................................................... 35

z
at

nh
oi

2.1.1. Mục đích khảo sát ......................................................................... 35
2.1.2. Địa bàn và đối tượng khảo sát ....................................................... 35

z

2.1.3. Nội dung khảo sát ......................................................................... 36

gm

@

2.1.4. Phương pháp khảo sát ................................................................... 36

l.
ai

2.2. Khái quát về Trường Cao đẳng Cơ điện - Xây dựng và Nông Lâm

co

Trung bộ ....................................................................................................... 37

m

2.3. Kết quả khảo sát thực trạng văn hóa nhà trường ở Trường Cao đẳng

an

Lu

Cơ điện - Xây dựng và Nông Lâm Trung Bộ .................................................. 39

n

va
ac
th
si


2.3.1. Nhận thức của cán bộ quản lí, giảng viên và học sinh sinh viên
về khái niệm văn hóa nhà trường ............................................................ 39
2.3.2. Nhận thức của cán bộ quản lí, giảng viên và học sinh sinh viên
về sự cần thiết và mức độ thực hiện văn hóa nhà trường ........................ 40
2.3.3. Đánh giá của cán bộ quản lí, giảng viên và học sinh sinh viên
về ảnh hưởng của văn hóa nhà trường .................................................... 42
2.4. Thực trạng quản lý xây dựng văn hóa nhà trường ở Trường Cao
đẳng Cơ điện - Xây dựng và Nông Lâm Trung bộ ........................................ 47
2.4.1. Nhận thức của cán bộ quản lí và giảng viên về nội dung xây

lu

dựng văn hóa nhà trường ........................................................................ 47

an
va

2.4.2. Nhận thức của cán bộ quản lí, giảng viên và học sinh sinh viên

n

về nội dung giáo dục văn hóa nhà trường ............................................... 48

gh

tn

to

2.4.3. Nhận thức của cán bộ quản lí, giảng viên và học sinh sinh viên

p

ie

về các con đường giáo dục văn hóa nhà trường ...................................... 50

do

2.4.4. Đánh giá của giảng viên về quan hệ giữa các thành viên nhà

nl

w

trường trong xây dựng văn hóa nhà trường ............................................. 51

d

oa

2.4.5. Đánh giá của giảng viên về biểu hiện của quan hệ giữa các

an

lu

thành viên trong xây dựng văn hóa nhà trường ....................................... 53

nf
va

2.4.6. Mức độ biểu hiện của giảng viên về các hành vi vi phạm chuẩn
mực và nội quy nhà trường ..................................................................... 54

lm
ul

2.4.7. Mức độ biểu hiện của học sinh sinh viên về các hành vi vi

z
at
nh
oi

phạm chuẩn mực và nội quy nhà trường ................................................. 56
2.4.8. Đánh giá hoạt động của Hiệu trưởng trong quản lí xây dựng

z

văn hóa nhà trường ................................................................................. 59

gm

@

2.5. Đánh giá chung về thực trạng quản lý xây dựng văn hóa nhà trường

l.
ai

ở Trường Cao đẳng Cơ điện - Xây dựng và Nông Lâm Trung bộ ................. 61

co

2.5.1. Ưu điểm........................................................................................ 61

m

2.5.2. Hạn chế ........................................................................................ 62

an
Lu

2.5.3. Nguyên nhân của những hạn chế .................................................. 62

n

va
ac
th
si


TIỂU KẾT CHƯƠNG 2 ............................................................................... 64
Chương 3. BIỆN PHÁP QUẢN LÝ XÂY DỰNG VĂN HÓA NHÀ
TRƯỜNG Ở TRƯỜNG CAO ĐẲNG CƠ ĐIỆN – XÂY DỰNG VÀ
NÔNG LÂM TRUNG BỘ ........................................................................... 65
3.1. Định hướng và nguyên tắc đề xuất các biện pháp quản lí xây dựng
văn hóa nhà trường ở Trường Cao đẳng Cơ điện - Xây dựng và Nông
Lâm Trung bộ .............................................................................................. 65
3.1.1. Định hướng đề xuất các biện pháp quản lí xây dựng văn hóa nhà
trường ở Trường Cao đẳng Cơ điện - Xây dựng và Nông Lâm Trung

lu

bộ ........................................................................................................... 65

an
va

3.1.2. Các nguyên tắc đề xuất biện pháp quản lí xây dựng văn hóa

n

nhà trường ở Trường Cao đẳng Cơ điện-Xây dựng và Nông Lâm

gh

tn

to

Trung bộ ................................................................................................. 66

p

ie

3.2. Các biện pháp quản lý xây dựng văn hóa nhà trường ở Trường Cao

do

đẳng Cơ điện - Xây dựng và Nông Lâm Trung bộ ........................................ 69

nl

w

3.2.1. Nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lí, giảng viên và học sinh

d

oa

sinh viên về tầm quan trọng của công tác xây dựng văn hóa nhà

an

lu

trường..................................................................................................... 69

nf
va

3.2.2. Thiết kế nội dung xây dựng VHNT phù hợp với chiến lược
phát triển nhà trường trong giai đoạn mới ............................................... 71

lm
ul

3.2.3. Lập kế hoạch xây dựng văn hóa nhà trường đáp ứng mục tiêu

z
at
nh
oi

phát triển nhà trường trước mắt và lâu dài .............................................. 73
3.2.4. Phát huy vai trị tích cực của các thành viên trong xây dựng

z

văn hóa nhà trường ................................................................................ 75

gm

@

3.2.5. Thiết lập quy trình kiểm tra và đánh giá phù hợp đối với các

l.
ai

hoạt động xây dựng văn hóa nhà trường ................................................. 77

co

3.2.6. Xây dựng mơi trường thuận lợi cho hoạt động xây dựng văn

m

hóa nhà trường đạt kết quả tối ưu ........................................................... 79

an
Lu

3.3. Quan hệ giữa các biện pháp quản lí xây dựng văn hóa nhà trường ở

n

va
ac
th
si

Trường Cao đẳng Cơ điện - Xây dựng và Nông Lâm Trung bộ .................... 82
3.4. Khảo nghiệm tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp quản lí
xây dựng văn hóa nhà trường ở Trường Cao đẳng Cơ điện - Xây dựng và
Nông Lâm Trung bộ ..................................................................................... 83
3.4.1. Mục đích khảo nghiệm ................................................................. 83
3.4.2. Nội dung khảo nghiệm.................................................................. 83
3.4.3. Phương pháp khảo nghiệm ........................................................... 83
3.4.4. Kết quả khảo nghiệm .................................................................... 83
TIỂU KẾT CHƯƠNG 3 ............................................................................... 88

lu

KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ............................................................... 89

an

1.1. Về mặt lý luận ................................................................................. 89

n

va

1. Kết luận .................................................................................................... 89

gh

tn

to

1.2. Về mặt thực tiễn .............................................................................. 89

p

ie

2. Khuyến nghị ............................................................................................. 90

do

2.1. Đối với Bộ Giáo dục và Đào tạo ...................................................... 90

nl

w

2.2. Đối với Bộ Nông nghiệp & Phát triển Nông thôn và Bộ Lao

d

oa

động, Thương binh và Xã hội ................................................................. 90

an

lu

2.3. Đối với Lãnh đạo, cán bộ quản lý Trường Cao đẳng Cơ điện -

nf
va

Xây dựng và Nông Lâm Trung bộ .......................................................... 91
2.4. Đối với tổ chức cơng đồn, đồn thanh niên, hội sinh viên và các

lm
ul

tổ chức khác trong nhà trường ................................................................ 91

z
at
nh
oi

2.5. Đối với giảng viên, nhân viên Trường Cao đẳng Cơ điện - Xây
dựng và Nông Lâm Trung bộ ................................................................. 92

z

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................ 1

gm

@

PHỤ LỤC ...................................................................................................... 9

m

co

l.
ai

QUYẾT ĐỊNH GIAO ĐỀ TÀI LUẬN VĂN THẠC SĨ (bản sao)

an
Lu
n

va
ac
th
si


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

lu
an
n

va

Chữ viết tắt

Chữ viết đầy đủ

CBQL

Cán bộ quản lí

GV

Giảng viên

GD&ĐT

Giáo dục và Đào tạo

HSSV

Học sinh, sinh viên

HT

Hiệu trưởng

QLGD

Quản lý giáo dục

QLNT

Quản lý nhà trường

VHNT

Văn hóa nhà trường

p

ie

gh

tn

to
d

oa

nl

w

do
nf
va

an

lu
z
at
nh
oi

lm
ul
z
m

co

l.
ai

gm

@
an
Lu
n

va
ac
th
si


DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1: Số lượng cán bộ, giảng viên và nhân viên Trường Cao đẳng
Cơ điện - Xây dựng và Nông Lâm Trung bộ................................... 39
Bảng 2.2: Số lượng học sinh sinh viên chính quy hệ Trung cấp và Cao
đẳng của Trường Cao đẳng Cơ điện - Xây dựng và Nông Lâm
Trung bộ ......................................................................................... 39

Bảng 2.3: Nhận thức của cán bộ quản lý, giảng viên và học sinh sinh

lu

viên về khái niệm văn hóa nhà trường ............................................ 40

an
va

Bảng 2.4: Nhận thức của cán bộ quản lý, giảng viên và học sinh, sinh viên

n

về sự cần thiết và mức độ thực hiện văn hóa nhà trường ................... 41

gh

tn

to

Bảng 2.5: Đánh giá của cán bộ quản lí về ảnh hưởng của văn hóa nhà

p

ie

trường ............................................................................................. 44

do

Bảng 2.6: Đánh giá của giảng viên về ảnh hưởng của văn hóa nhà trường ... 45

oa

nl

w

Bảng 2.7: Đánh giá của học sinh, sinh viên về ảnh hưởng của văn hóa

d

nhà trường ...................................................................................... 46

an

lu

Bảng 2.8: Nhận thức của cán bộ quản lý và giảng viên về nội dung xây

nf
va

dựng văn hóa nhà trường ................................................................ 47

lm
ul

Bảng 2.9: Nhận thức của cán bộ quản lý, giảng viên và học sinh, sinh viên

z
at
nh
oi

về các nội dung giáo dục văn hóa nhà trường.................................... 49
Bảng 2.10: Nhận thức của cán bộ quản lý, giảng viên và học sinh, sinh viên
về con đường giáo dục văn hóa nhà trường ...................................... 50

z

gm

@

Bảng 2.11: Đánh giá của giảng viên về quan hệ giữa các thành viên nhà
trường trong xây dựng văn hóa nhà trường ..................................... 52

l.
ai

co

Bảng 2.12: Đánh giá của giảng viên về biểu hiện của quan hệ giữa các

m

thành viên trong xây dựng văn hóa nhà trường ............................... 53

an
Lu

Bảng 2.13: Mức độ biểu hiện của giảng viên về các hành vi vi phạm

n

va
ac
th
si


chuẩn mực và nội quy nhà trường ................................................... 55
Bảng 2.14: Mức độ biểu hiện của học sinh sinh viên về các hành vi vi phạm
chuẩn mực và nội quy nhà trường ...................................................... 57
Bảng 2.15: Đánh giá mức độ đạt được của Hiệu trưởng trong quản lí xây
dựng văn hóa nhà trường ................................................................ 59
Bảng 3.1: Kết quả đánh giá về tính cấp thiết của các biện pháp quản lý
xây dựng văn hóa nhà trường ......................................................... 84
Bảng 3.2: Kết quả khảo sát về tính khả thi của các biện pháp quản lý xây

lu

dựng văn hóa nhà trường ................................................................ 86

an
n

va

p

ie

gh

tn

to
d

oa

nl

w

do
nf
va

an

lu
z
at
nh
oi

lm

ul
z
m

co

l.
ai

gm

@
an
Lu
n

va
ac
th
si


DANH MỤC CÁC HÌNH
Hình 3.1: Biểu đồ tương quan giữa tính cấp thiết và tính khả thi của các
biện pháp theo dữ liệu phân tích ..................................................... 87

lu
an
n

va
p

ie

gh

tn

to
d

oa

nl

w

do
nf
va

an

lu
z
at
nh
oi

lm
ul
z
m

co

l.
ai

gm

@
an
Lu
n

va
ac
th
si


1

MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
1.1. Văn hóa là sức mạnh nội sinh hun đúc nên phẩm chất, cốt cách cho
mỗi người. Văn hóa là nền tảng cho dân tộc Việt Nam vượt qua bao khó khăn,
thử thách, đánh thắng mọi kẻ thù xâm lược, giữ vững bản sắc văn hóa dân tộc

và nền độc lập, chủ quyền, tồn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc. Trong bối cảnh
hiện nay, văn hóa là nền tảng để đất nước phát triển hiệu quả và bền vững.

lu

Với tư cách là một tổ chức, văn hóa nhà trường (VHNT) là sự tổng hịa toàn

an
va

bộ sự phát triển của nhà trường từ hoạt động đào tạo, giáo dục, quản lý nhân

n

lực, người học, cơ sở vật chất, giao tiếp và ứng xử trong nhà trường,… Xây

gh

tn

to

dựng VHNT là xây dựng hoạt động giảng dạy, giáo dục nhân cách người học

p

ie

phù hợp, hiệu quả; xây dựng cách thức ứng xử văn minh, lịch sự, thân thiện

do

trong nhà trường; xây dựng cơ sở vật chất của nhà trường hiện đại, tiện dụng,

oa

nl

w

đảm bảo môi trường không bị ô nhiễm, không gian và cảnh quan sạch đẹp.

d

Một nhà trường có mơi trường văn hóa tốt là nhà trường đào tạo có chất

an

lu

lượng cao, có sự phát triển bền vững, có uy tín trong cộng đồng và xã hội.

nf
va

1.2. Quá trình phát triển đất nước với nền kinh tế thị trường và hội nhập

lm
ul

quốc tế tác động lớn đến xã hội nói chung, giáo dục nói riêng. Văn hóa cũng

z
at
nh
oi

chịu tác động tiêu cực với những biểu hiện xuống cấp, tha hóa. Một bộ phận
thanh thiếu niên sa vào các tệ nạn xã hội, thực trạng bạo lực học đường đến
mức báo động, đạo đức nhà giáo xuống cấp nghiêm trọng, tình trạng thiếu

z

gm

@

cơng bằng, gian lận trong thi cử... Tất cả điều đó gây ra những hệ lụy đáng
tiếc cho xã hội và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng giáo dục. Nghị

l.
ai

co

quyết số 29-NQ/TW về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo

m

(GD&ĐT) chỉ ra một số hạn chế của giáo dục: “Quản lý giáo dục và đào tạo

an
Lu

còn nhiều yếu kém. Đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục bất cập về

n

va
ac
th
si


2

chất lượng, số lượng và cơ cấu; một bộ phận chưa theo kịp yêu cầu đổi mới
và phát triển giáo dục, thiếu tâm huyết, thậm chí vi phạm đạo đức nghề
nghiệp. Đầu tư cho giáo dục và đào tạo chưa hiệu quả. Chính sách, cơ chế tài
chính cho giáo dục và đào tạo chưa phù hợp. Cơ sở vật chất kỹ thuật còn
thiếu và lạc hậu, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn” [2].
VHNT đứng trước bối cảnh có nhiều thách thức, cơ sở vật chất lạc hậu,
xuống cấp của các trường học trên cả nước, đặc biệt là ở vùng sâu, vùng xa.
Văn hóa ứng xử trong nhà trường xuất hiện nhiều hiện tượng đáng báo động,

lu

hành vi bạo lực học đường diễn biến phức tạp, tình trạng thầy đánh trị, trị

an

đánh thầy xảy ra, khiến dư luận và xã hội lo ngại… Hơn bao giờ hết, việc xây

va
n

dựng VHNT trở thành nhiệm vụ cấp bách trong giai đoạn hiện nay.

to
gh

tn

1.3. Trường Cao đẳng Cơ điện - Xây dựng và Nông Lâm Trung bộ với

ie

lịch sử 45 năm hình thành, phát triển, có sứ mệnh đào tạo và cung cấp nguồn

p

lực lao động kỹ thuật phục vụ sự nghiệp cơng nghiệp hóa Nơng Lâm nghiệp,

do

nl

w

Thủy lợi tại khu vực Nam Trung Bộ và Tây Nguyên. Nhà trường xây dựng

d

oa

Chiến lược phát triển giai đoạn 2009 - 2015 và tầm nhìn đến năm 2020, nhằm

an

lu

đưa Trường thành trung tâm đào tạo nghề chất lượng cao, đủ sức hội nhập

nf
va

khu vực và quốc tế, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội khu vực Nam

lm
ul

Trung Bộ và Tây nguyên. Thực hiện mục tiêu trên, vấn đề xây dựng VHNT

z
at
nh
oi

và tìm kiếm các biện pháp quản lý VHNT được đặt ra cấp thiết. Giải quyết
được vấn đề đó góp phần vào việc xây dựng mơi trường văn hóa lành mạnh,

tích cực, nâng cao uy tín, thương hiệu, tạo động lực cho sự phát triển toàn

z
@

diện, bền vững của nhà trường.

l.
ai

gm

1.4. Bản thân là viên chức, đã và đang trực tiếp làm công tác tại Trường

co

Cao đẳng Cơ điện - Xây dựng và Nông Lâm Trung bộ, việc nghiên cứu hoạt

m

động quản lý xây dựng VHNT ở đây là cần thiết, có ý nghĩa quan trọng đối

an
Lu

với cá nhân và sự phát triển của nhà trường.

n

va

ac
th
si


3

Xuất phát từ những lý do chủ yếu nêu trên, tôi quyết định chọn đề tài
“Quản lý xây dựng văn hóa nhà trường ở trường Cao đẳng Cơ điện - Xây
dựng và Nông Lâm Trung bộ” làm luận văn thạc sĩ chun ngành Quản lý
giáo dục của mình.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và khảo sát, phân tích, đánh giá thực trạng
quản lý xây dựng VHNT ở Trường Cao đẳng Cơ điện - Xây dựng và Nông
Lâm Trung bộ, luận văn đề xuất các biện pháp quản lý xây dựng VHNT có

lu

tính khả thi, phù hợp với thực tế, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo, phát

an

triển nhà trường toàn diện, vững mạnh.

va
n

3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu

to

Quá trình xây dựng VHNT ở trường Cao đẳng Cơ điện - Xây dựng và

ie

gh

tn

3.1. Khách thể nghiên cứu

p

Nông Lâm Trung bộ.

do

nl

w

3.2. Đối tượng nghiên cứu

d

oa

Quản lý xây dựng VHNT ở trường Cao đẳng Cơ điện - Xây dựng và

an

lu

Nông Lâm Trung bộ.

nf
va

4. Giả thuyết khoa học

lm
ul

Các biện pháp quản lý xây dựng VHNT được đề xuất phù hợp với cơ sở

z
at
nh
oi

lý luận và điều kiện thực tế ở Trường Cao đẳng Cơ điện - Xây dựng và Nơng
Lâm Trung bộ có tính cấp thiết và khả thi có thể góp phần tạo nên một mơi
trường giáo dục tích cực cho cán bộ quản lí (CBQL), giảng viên (GV) và học

z

sinh sinh viên (HSSV), góp phần thực hiện tốt mục tiêu giáo dục của nhà

m

Phạm vi nghiên cứu của đề tài được giới hạn:

co

5. Phạm vi nghiên cứu

l.
ai

gm

@

trường này trong bối cảnh hiện nay.

an
Lu

- Nội dung đề tài tập trung nghiên cứu, khảo sát thực trạng và đề xuất

n

va
ac
th
si


4

các biện pháp liên quan đến quản lý xây dựng VHNT.
- Thời gian nghiên cứu diễn ra từ năm 2019 đến nay.
- Không gian nghiên cứu giới hạn ở 3 cơ sở đào tạo chính của Trường Cao
đẳng Cơ điện - Xây dựng và Nơng Lâm Trung bộ. Đó là Cơ sở 1 (trụ sở chính)
tại Khu vực 8, Phường Bùi Thị Xuân, thành phố Quy Nhơn; Cơ sở 2 tại xã Cát
Tân, huyện Phù Cát; và Cơ sở 3 tại xã Cát Hanh, huyện Phù Cát, tỉnh Bình Định.
- Đối tượng nghiên cứu là một số cán bộ quản lý (CBQL), giảng viên
(GV), nhân viên và học sinh, sinh viên (HSSV) của Trường Cao đẳng Cơ điện

lu

- Xây dựng và Nông Lâm Trung bộ.

an

6. Nhiệm vụ nghiên cứu

va
n

- Nghiên cứu, hệ thống những cơ sở lý luận liên quan đến vấn đề quản

ie

gh

tn

to

lý xây dựng VHNT của loại hình giáo dục cao đẳng, đại học.
- Khảo sát, phân tích, đánh giá thực trạng quản lý xây dựng VHNT hiện

p

nay ở Trường Cao đẳng Cơ điện - Xây dựng và Nông Lâm Trung bộ.

do

nl

w

- Đề xuất các biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý

d

oa

VHNT ở Trường Cao đẳng Cơ điện - Xây dựng và Nông Lâm Trung bộ.

an

lu

7. Phương pháp nghiên cứu

nf
va

7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận

lm
ul

Phân tích, tổng hợp, hệ thống hóa, khái quát hóa các nguồn tài liệu lý
luận cho đề tài.

z
at
nh
oi

luận liên quan đến công tác quản lý xây dựng VHNT nhằm xây dựng cơ sở lý
7.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn

z

Sử dụng các phương pháp điều tra, phương pháp quan sát, phương pháp

@

l.
ai

gm

trò chuyện, phỏng vấn, phương pháp tổng kết kinh nghiệm trong quản lý xây

co

dựng VHNT nhằm khảo sát, đánh giá thực trạng công tác quản lý xây dựng

m

VHNT ở Trường Cao đẳng Cơ điện - Xây dựng và Nông Lâm Trung bộ để

an
Lu

làm rõ cơ sở thực tiễn cho việc đề xuất các biện pháp.

n

va
ac
th
si


5

7.3. Nhóm phương pháp hỗ trợ
Dùng phương pháp thống kê toán học, ứng dụng tin học để xử lý kết
quả nghiên cứu về định lượng và định tính.
8. Bố cục của luận văn
Ngoài Mở đầu, Kết luận, Tài liệu tham khảo và Phụ lục; Nội dung luận
văn được kết cấu gồm 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý xây dựng văn hóa nhà trường ở
trường cao đẳng.

lu

Chương 2: Thực trạng quản lý xây dựng văn hóa nhà trường ở Trường

an

Cao đẳng Cơ điện - Xây dựng và Nông Lâm Trung bộ.

va
n

Chương 3: Biện pháp quản lý xây dựng văn hóa nhà trường ở Trường

p

ie

gh

tn

to

Cao đẳng Cơ điện - Xây dựng và Nông Lâm Trung bộ.

d

oa

nl

w

do
nf
va

an

lu
z
at
nh
oi

lm
ul
z
m

co

l.
ai

gm

@
an

Lu
n

va
ac
th
si


6

Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ XÂY DỰNG
VĂN HÓA NHÀ TRƯỜNG Ở TRƯỜNG CAO ĐẲNG
1.1. Tổng quan lịch sử vấn đề nghiên cứu
1.1.1. Các nghiên cứu nước ngoài
Trong nghiên cứu quản lý xây dựng VHNT, các nhà khoa học cũng có

lu

sự tiếp cận trên nhiều phương diện khác nhau, tựu trung lại gồm có:

an

- Nghiên cứu về vai trò của chủ thể quản lý tới xây dựng VHNT. B.

va
n

Witziers, R. Bosker and M. Kruger nghiên cứu sự tác động của chủ thể quản

tn

to

lý tới VHNT. Chủ thể quản lý là người quyết định VHNT. Do vậy, nếu người

ie

gh

lãnh đạo biết xây dựng và sử dụng VHNT để định hướng cho hoạt động học

p

tập của học sinh thì các em sẽ có kết quả học tập tốt hơn.

do

nl

w

Kytle và Bogotch nghiên cứu hiệu quả cải cách của nhà trường thơng

d

oa

qua mơ hình về văn hóa. Các tác giả cho rằng, trong việc xây dựng VHNT,

an

lu

hiệu trưởng (HT) có vai trò quan trọng. HT là người dẫn dắt tất cả các thành

nf
va

viên của nhà trường, đề ra mục đích phấn đấu của nhà trường, phải có phong

lm
ul

cách lãnh đạo phù hợp thu hút được mọi người tham gia,… Xây dựng VHNT
là xây dựng hệ giá trị, xây dựng các chuẩn mực và nguyên tắc hoạt động của

z
at
nh
oi

nhà trường, là xây dựng phong cách ứng xử văn minh giữa các bộ phận và cá
nhân trong nhà trường [67].

z

- Nghiên cứu về các yếu tố cấu thành nên VHNT. Một số nhà nghiên

@

gm

cứu tiếp cận VHNT từ góc độ các hoạt động của nhà trường. Theo đó, hoạt

co

l.
ai

động học tập của người học phụ thuộc vào 3 yếu tố: Bầu khơng khí tâm lý -

m

xã hội của nhà trường; Hoạt động quản lý hành chính của nhà trường; Phong

an
Lu

cách dạy và học được thực hiện trong nhà trường. Các yếu tố này chính là các

n

va
ac
th
si

7

yếu tố cơ bản cấu thành nên VHNT. Muốn xây dựng VHNT thì chủ thể quản
lý cần tìm ra các giải pháp quản lý phù hợp để tác động tới 3 yếu tố này.
H. Schein cho rằng, VHNT bao gồm: quá trình và cấu trúc hữu hình; hệ
thống giá trị được tuyên bố; những quan niệm chung. Những yếu tố đó có mối
quan hệ hữu cơ, tạo nên VHNT như một tổng thể. VHNT theo đó gồm hai
thành tố cơ bản: vật chất và tinh thần [72]. Purkey và Smith xác định VHNT
như một kết cấu, một quá trình và một khơng gian của các giá trị và chuẩn
mực có khả năng dẫn các thành viên theo hướng dạy và học chất lượng. Tác

lu

giả nhấn mạnh đến yếu tố giá trị và chuẩn mực trong VHNT. Nói cách khác

an

các giá trị và chuẩn mực của nhà trường và của xã hội định hướng và điều

va
n

chỉnh hành vi của các thành viên trong tổ chức nhà trường [69].

to
gh

tn

Barbara Fralinger dựa trên bộ cơng cụ đánh giá văn hóa tổ chức để tìm

ie

hiểu văn hóa tổ chức của trường đại học (OCAI), tìm hiểu ba yếu tố quan

p

trọng của văn hóa tổ chức là những vật được tạo tác; các giá trị được tán

do

nl

w

thành và những giả định ngầm ẩn. Phương pháp nghiên cứu sử dụng cơng cụ

d

oa

đánh giá văn hóa tổ chức (OCAI) là một phương pháp được sử dụng khá phổ

an

lu

biến trong nghiên cứu VHNT. Cơng cụ này có thể được dùng như một cách

lm

ul

trường đại học [64].

nf
va

để chẩn đoán và đề xướng những thay đổi bước đầu trong văn hóa tổ chức của

z
at
nh
oi

- Nghiên cứu về các yếu tố ảnh hưởng tới xây dựng VHNT. M. Fairman
and L. McLean, nhấn mạnh tới việc xây dựng một môi trường văn hoá vật
chất tốt trong các trường học sẽ là yếu tố chi phối mạnh mẽ tới hiệu quả học

z

tập cũng như thành tích học tập của học sinh trong nhà trường. Các tác giả

@

l.
ai

gm

chú trọng nhiều hơn tới điều kiện cơ sở vật chất của nhà trường, môi trường,

co

cảnh quan, đồ dùng dạy học, lớp học, khu vui chơi giải trí, cây xanh tại

m

trường,… là những yếu tố cấu thành nên VHNT chứ khơng phải chỉ có các

an
Lu

yếu tố thuộc về chủ thể quản lý… Đồng thời, các tác giả cũng phân tích quy

n

va
ac
th
si


8

mô của môi trường học đường ảnh hưởng đến thành tích học sinh trong các
trường học.
S.G. Trost, N. Owen, A.E. Bauman, J.F. Sallis & W. Brown, quan tâm
đến tác động của yếu tố thể chất, hoạt động thể dục, thể thao trong nhà trường
tới VHNT. Hoạt động thể dục, thể thao trong nhà trường như là một trong
những nội dung cấu thành nên VHNT. Nhà trường tổ chức tốt các hoạt động

thể dục, thể thao, thu hút được nhiều học sinh và GV tham gia. Chính trong
hoạt động tập thể cùng nhau này sẽ tạo ra các nhóm học sinh tích cực, tạo ra

lu

sự thân thiện và đồng thuận trong môi trường học đường, giảm thiểu các hoạt

an

động tiêu cực của học sinh … [74].

va
n

- Nghiên cứu về giải pháp phát triển VHNT. S. Sarason (1996) cho

gh

tn

to

rằng, các giải pháp phát triển VHNT đóng vai trị quan trọng trong đổi mới và

ie

phát triển nhà trường. Chủ thể quản lý nhà trường cần có những giải pháp cụ

p

thể để phát triển văn hố trường mình theo đúng mục tiêu đã xác định [70].

do

nl

w

Các tác giả R. Keup Jennifer; S. Helen; Lindholm; Jennifer; A. Julie

d

oa

Heifetz & Richard Hagberg nghiên cứu về chiến lược phát triển VHNT cho

an

lu

rằng, người lãnh đạo cần tìm hiểu môi trường và các yếu tố ảnh hưởng tới

nf
va

chiến lược phát triển của nhà trường trong hiện tại và tương lai. Người lãnh

lm
ul

đạo cần xác định đâu là giá trị cốt lõi làm cơ sở cho thành công và sự phát

z
at
nh
oi

triển của nhà trường. Xây dựng tầm nhìn của nhà trường là một định hướng
cơ bản để xây dựng VHNT [66]. P. Schlechty thì quan niệm, cần có sự kết
hợp giữa nhà trường và các bậc cha mẹ học sinh trong xây dựng VHNT. Phải

z

làm cho cha mẹ học sinh hiểu được sự cần thiết của xây dựng VHNT, hiểu

@

l.
ai

gm

được trách nhiệm của mình trong xây dựng VHNT. Nếu sự kết hợp này tốt thì

co

sẽ có hiệu quả cao trong việc phát triển VHNT và ngược lại [71].

m

Nhìn chung, VHNT nhận được sự quan tâm lớn của các học giả nước

an
Lu

ngoài. Xuất hiện nhiều tác phẩm đề cập đến cả về lý luận và thực tiễn. Đây là

n

va
ac
th
si


9

cơ sở để chúng tôi kế thừa, vận dụng trong thực hiện đề tài luận văn.
1.1.2. Các nghiên cứu trong nước
VHNT cũng thu hút sự quan tâm nghiên cứu của nhiều nhà nghiên cứu
ở Việt Nam, có thể dẫn chứng:
- Theo Phạm Quang Huân, nhà trường là một tổ chức; từ đó tác giả
quan niệm, VHNT là văn hóa của một tổ chức hành chính - sư phạm. Văn hóa
tổ chức của một nhà trường là hệ thống niềm tin, giá trị, chuẩn mực, thói quen
và truyền thống hình thành trong quá trình phát triển của nhà trường được các

lu

thành viên nhà trường thừa nhận, làm theo và thể hiện trong các hình thái vật

an

chất và tinh thần, tạo nên bản sắc riêng cho mỗi tổ chức sư phạm [25].

va
n

- Vũ Dũng cho rằng, văn hóa học đường là hành vi ứng xử của các chủ

gh

tn

to

thể tham gia hoạt động đào tạo trong nhà trường, là lối sống văn minh trong

ie

trường học. Văn hóa học đường thể hiện ở một số khía cạnh như ứng xử của

p

người thầy với người học; ứng xử của người học đối với người thầy; ứng xử

do

nl

w

giữa lãnh đạo nhà trường và giáo viên; ứng xử giữa các đồng nghiệp [9].

d

oa

- Phạm Minh Hạc đề cập đến các khái niệm học đường, văn hóa học

an

lu

đường,... phân tích các yếu tố cần tiến hành trong việc xây dựng văn hóa học

nf
va

đường ở Việt Nam hiện nay; chú ý đến điều kiện học tập, cơ sở vật chất của

lm
ul

nhà trường. Để xây dựng văn hóa học đường cần chú ý đến xây dựng cơ sở

z
at
nh
oi

vật chất của nhà trường; xây dựng môi trường giáo dục trong nhà trường. Tác
giả còn chỉ ra một số giá trị trong xây dựng văn hóa học đường, đó là chuẩn
mực, thước đo sự phấn đấu của người thầy, người học trong nhà trường [17].

z

- Phạm Thị Minh Hạnh phân tích bản chất của văn hóa học đường là

@

l.
ai

gm

hình thành một mơi trường giáo dục mà mỗi thành viên có điều kiện phát triển

co

tốt nhất. Các yếu tố cấu thành VHNT gồm kế hoạch, chiến lược phát triển của

m

nhà trường; hoạt động quản lý nhà trường, ảnh hưởng của các cấp lãnh đạo

an
Lu

đến các thành viên; các chính sách khuyến khích hoạt động của nhà trường;

n

va
ac
th
si


10

bầu khơng khí tâm lý, cách thức ứng xử trong nhà trường; khung cảnh của
nhà trường; xây dựng thương hiệu của nhà trường,… [18].
Bên cạnh đó, cịn có một số luận án tiến sĩ QLGD nghiên cứu liên quan
như: Xây dựng môi trường giáo dục ở trường trung học phổ thơng Chun
theo tiếp cận văn hố tổ chức, của Lê Thị Oanh [39]; Quản lý nhà trường tiểu
học Việt Nam theo tiếp cận văn hóa tổ chức, của Lê Thị Ngọc Thúy [56]…
Nhìn chung, các nghiên cứu trong nước đề cập đến các nội dung như
xác định nội hàm khái niệm VHNT và các thành tố cấu thành VHNT; biểu

lu

hiện tiêu cực trong VHNT ở nước ta hiện nay; biện pháp và định hướng xây

an

dựng và quản lý xây dựng VHNT ở nước ta trong bối cảnh cơng nghiệp hóa,

va
n

hiện đại hóa và hội nhập quốc tế.

to
gh

tn

Như vậy, có nhiều cơng trình nghiên cứu đề cập đến nhiều phương diện

ie

khác nhau của VHNT. Tuy nhiên, ở khía cạnh đưa ra những biện pháp cụ thể

p

cho quá trình xây dựng VHNT tại Trường Cao đẳng Cơ điện - Xây dựng và

do

nl

w

Nông Lâm Trung Bộ thì chưa có cơng trình nào đề cập tới. Trên cơ sở kế thừa

d

oa

và phát triển những kết quả nghiên cứu đã trình bày, đề tài luận văn tập trung

an

lu

nghiên cứu vấn đề quản lý xây dựng VHNT tại một trường cao đẳng cụ thể -

nf
va

đó là Trường Cao đẳng Cơ điện - Xây dựng và Nông Lâm Trung Bộ, trọng

lm
ul

tâm là đề ra các biện pháp quản lý xây dựng VHNT của CBQL nhà trường có

z
at
nh
oi

tính khả thi, nhằm tiến tới xây dựng môi trường VHNT tích cực cho CBQL,
GV, nhân viên và HSSV trong nhà trường.

1.2. Các khái niệm cơ bản của đề tài

z
@

1.2.1. Khái niệm quản lý

l.
ai

gm

Quản lý xuất hiện và tồn tại cùng với sự phát triển của xã hội loài người.

co

Trên cơ sở đó, lý luận về quản lý xuất hiện muộn hơn. Thời cổ đại, Platon đã

m

đưa ra học thuyết về nhà nước và các phương thức quản lý trong các tác phẩm

an
Lu

“Luật pháp” và “Nhà nước”. Arixtốt trong tác phẩm “chính trị” cũng trình

n

va
ac
th
si

11

bày lý luận quản lý nhà nước. Các nhà triết học Ấn Độ cổ đại cũng trình bày
tư tưởng quản lý nhà nước trong tác phẩm “Arthasastra hay khoa học chính
trị”. Trong triết học Trung Quốc cổ đại, những vấn đề lý luận về quản lý xuất
hiện trong các tác phẩm của Khổng Tử, Tuân Tử và Mạnh Tử. Khi chủ nghĩa
tư bản được xác lập trên phạm vi thế giới, cùng với sự phát triển của khoa học
và kỹ thuật, quản lý cũng dần trở thành một khoa học độc lập.
Thuật ngữ “quản lý” được hiểu dưới nhiều góc độ khác nhau. Có ý kiến
cho rằng, quản lý là cai trị; hay quan niệm quản lý là điều hành, điều khiển,

lu

chỉ huy. Quản lý nói chung được hiểu là quá trình thực hiện các tác động của

an

chủ thể quản lý lên các đối tượng quản lý để phối hợp hoạt động của các cá

va
n

nhân và tập thể nhằm đạt được các mục tiêu đề ra của tổ chức.

to
gh

tn

Quan niệm phổ biến và được nhiều người tán đồng nhất về quản lý là

ie

sự tác động định hướng bất kỳ lên một hệ thống nào đó nhằm trật tự hóa và

p

hướng nó phát triển phù hợp với những quy luật nhất định [51]. Bởi vì, quan

do

nl

w

niệm này có thể áp dụng được đối với một tập thể người, một tổ chức hay một

d

oa

cơ quan nhà nước.

an

lu

Theo góc độ hành động, quản lý là điều khiển, được phân thành 3 loại hình:

nf

va

Thứ nhất, con người điều khiển các vật hữu sinh không phải con người,

lm
ul

để bắt chúng phải thực hiện ý đồ của người điều khiển. Loại hình này được

z
at
nh
oi

gọi là quản lý sinh học, quản lý thiên nhiên, quản lý môi trường... Ví như, con
người quản lý vật ni, cây trồng...

Thứ hai, con người điều khiển các vật vô tri vô giác để bắt chúng thực

z

hiện ý đồ của người điều khiển. Loại hình này được gọi là quản lý kỹ thuật.

@

l.
ai

gm

Ví như, con người điều khiển các loại máy móc...

co

Thứ ba, con người điều khiển con người. Loại hình này được gọi là

m

quản lý xã hội (hay quản lý con người). Quản lý xã hội được C. Mác coi là

an
Lu

chức năng quản lý đặc biệt được sinh ra từ tính chất xã hội hóa lao động.

n

va
ac
th
si


12

Các loại hình này giống nhau ở chỗ là đều do con người điều khiển
nhưng khác nhau về đối tượng quản lý.
Khái niệm quản lý ở loại hình thứ ba, tức là quản lý xã hội được định
nghĩa như sau: “Quản lý là sự tác động chỉ huy, điều khiển các quá trình xã
hội và hành vi hoạt động của con người để chúng phát triển phù hợp với quy

luật, đạt tới mục đích đã đề ra và đúng ý chí của người quản lý” [52]. Quản lý
xã hội là một yếu tố hết sức quan trọng không thể thiếu trong đời sống xã hội.
Xã hội phát triển càng cao thì vai trị của bộ máy quản lý càng quan trọng, nội

lu

dung quản lý cũng phức tạp. Trong quản lý xã hội có nhiều yếu tố tác động,

an

quan trọng nhất là 5 yếu tố: xã hội (hoặc con người); chính trị; tổ chức; quyền

va
n

uy; thông tin. Trong 5 yếu tố này thì 2 yếu tố xã hội, chính trị là yếu tố xuất

gh

tn

to

phát, là mục đích chính trị của quản lý; cịn tổ chức, quyền uy, thơng tin là 3
Từ nhận thức trên, có thể hiểu một cách tổng quát: Quản lý là một hoạt

p

ie

yếu tố kỹ thuật và nghệ thuật quản lý.

do

nl

w

động đa diện phức tạp, là quá trình tác động gây ảnh hưởng có tổ chức, có

d

oa

hướng đích, hợp quy luật của chủ thể quản lý đến khách thể quản lý nhằm đạt

an

lu

được mục tiêu quản lý đề ra.

nf
va

1.2.2. Quản lý giáo dục

lm
ul

QLGD là một bộ phận của quản lý nói chung, nhưng nó là một khoa học

z
at
nh
oi

độc lập vì tính chất đặc thù của nền giáo dục quốc dân. Theo các nhà nghiên
cứu nước ngồi thì: QLGD là tập hợp những biện pháp tổ chức, cán bộ, kế
hoạch hóa, tài chính,... nhằm đảm bảo vận hành bình thường của các cơ quan

z

trong hệ thống giáo dục, để tiếp tục phát triển và mở rộng hệ thống cả về số

@

l.
ai

gm

lượng lẫn chất lượng. Nhà nước quản lý mọi mặt hoạt động, trong đó có hoạt

co

động giáo dục. Quản lý nhà nước về giáo dục là tập hợp những tác động hợp

m

quy luật được thể chế hóa bằng pháp luật của chủ thể quản lý nhằm tác động

an
Lu

đến các phân hệ quản lý để thực hiện mục tiêu giáo dục mà kết quả cuối cùng

n

va
ac
th
si


13

là chất lượng, hiệu quả đào tạo. Theo M.I. Kônđacốp: “QLGD là tác động có
hệ thống, có kế hoạch, có ý thức và hướng đích của chủ thể quản lý ở các cấp
khác nhau đến tất cả các mắt xích của hệ thống (từ Bộ đến Trường) nhằm
mục đích đảm bảo việc hình thành nhân cách cho thế hệ trẻ trên cơ sở nhận
thức và vận dụng những quy luật của quá trình giáo dục, của sự phát triển thể
lực và tâm lý của trẻ em” [30].
Ở Việt Nam, nhiều nhà nghiên cứu cũng đề cập đến thuật ngữ QLGD
trong các cơng trình nghiên cứu. Trong cuốn Những khái niệm cơ bản về quản

lu

lý giáo dục, Nguyễn Ngọc Quang định nghĩa: “QLGD là hệ thống những tác

an

động có mục đích, có kế hoạch, hợp quy luật của chủ thể quản lý nhằm làm

va
n

cho hệ vận hành theo đường lối, nguyên lý của Đảng, thực hiện được các tính

gh

tn

to

chất của nhà trường xã hội chủ nghĩa Việt Nam mà tiêu điểm hội tụ là quá

ie

trình dạy học, giáo dục thế hệ trẻ, đưa hệ thống giáo dục đến mục tiêu dự

p

kiến tiến lên trạng thái về chất” [41].

do

nl

w

Phạm Minh Hạc thì cho rằng: “Quản lý nhà trường, QLGD nói chung

d

oa

là thực hiện đường lối giáo dục của Đảng trong phạm vi trách nhiệm của

an

lu

mình, tức là đưa nhà trường vận hành theo nguyên lý giáo dục để tiến tới mục

nf
va

tiêu giáo dục, mục tiêu đào tạo đối với ngành giáo dục và thế hệ trẻ và đối với

lm
ul

từng học sinh” [15]. Còn Nguyễn Gia Quý quan niệm: “QLGD là sự tác động

z
at
nh
oi

có ý thức của chủ thể quản lý đến khách thể quản lý nhằm đưa hoạt động giáo
dục tới mục tiêu đã định, trên cơ sở nhận thức và vận dụng đúng những quy
luật khách quan của hệ thống giáo dục quốc dân” [43].

z

Cho đến nay có nhiều định nghĩa khác nhau về khái niệm QLGD,

@

l.
ai

gm

nhưng cơ bản đều thống nhất với nhau ở nội dung và bản chất của nó. QLGD

co

bao gồm chủ thể quản lý, khách thể quản lý và quan hệ quản lý. Nội dung

m

QLGD bao gồm các vấn đề cơ bản như xây dựng và chỉ đạo thực hiện chiến

an
Lu

lược, quy hoạch, kế hoạch, chính sách phát triển giáo dục; ban hành, tổ chức

n

va
ac
th
si