Báo Cáo - Kỹ Thuật An Toàn Điện - Đề Tài - Ảnh Hưởng Của Tĩnh Điện Lên Công Nghiệp Dệt

ẢNH HƯỞNG CỦA TĨNH ĐIỆN LÊN
CÔNG NGHIỆP DỆT

07/20/2023

1


Nội dung
Khái niệm về tĩnh điện
Giới thiệu về ngành dệt
Nguyên nhân gây tĩnh điện
trong ngành dệt
Dấu hiệu nhận biết tĩnh điện
Ảnh hưởng của tĩnh điện
Biện pháp phòng chống rủi ro
07/20/2023

2


TĨNH ĐIỆN LÀ GÌ?
- Cọ xát
- Nhiệt độ thay
đổi nhanh
- Phá vỡ cấu trúc
- Phát tia phóng xạ
- Thay đổi hóa hóa học

Tĩnh điện được tạo ra

07/20/2023

3


Lượng tĩnh điện phát ra phụ thuộc
vào 3 yếu tố:

Vật chất bị ma sát
Mức độ ma sát
Độ ẩm của môi trường
07/20/2023

4


Giới thiệu về ngành dệt
• Ngành này gồm: Sản xuất sợi, dệt vải, hoàn thiện sản phẩm
dệt, sản xuất các sản phẩm từ vải dệt, trừ quần áo (ví dụ đồ
bằng vải dùng trong gia đình, khăn trải, thảm trải sàn, dây
thừng...).
• Dệt là ngành “tiên phong” trong chiến lược xuất khẩu hàng
hóa Việt Nam ra thị trường thế giới
• Giai đoạn 2013 đến 2015: tốc độ tăng trưởng về giá trị sản
xuất công nghiệp ngành dệt tăng 11% đến 12%/năm.
• Giai đoạn 2016 đến 2020: tốc độ tăng trưởng về giá trị sản
xuất công nghiệp ngành dệt tăng 13% đến 14%/năm.
• Trong hơn 10 năm qua ngành dệt xuất khẩu đã trở thành
một ngành công nghiệp mũi nhọn trong nền kinh tế quốc
dân.07/20/2023

5


Ngun nhân dẫn đến tĩnh điện
trong ngành cơng nghiệp dệt
• Trong quá trình sản xuất vải, dệt sợi, việc ma sát giữa các cuộn
roller và màng vải, máy kéo sợi và cuộn chỉ đã tạo nên tĩnh điện
• Trong trường hợp vải được giặt, sấy thì độ tĩnh điện tỉ lệ thuận
với nhiệt độ trên màng vải

07/20/2023

6


• Các ống sợi, sợi vải tích lũy tĩnh điện lên đến vài kV do
sợi vải có điện trở suất lớn (cản trở dịng điện khơng
cho đi ra) và gây ra sự tích lũy điện tích cao.
• Q trình quay khung vải ở tốc độ cao
• Trong q trình chải và quay của công nghiệp vải và
cotton tĩnh điện sẽ được sinh ra

07/20/2023

7


Dấu hiệu nhận biết có
tĩnh điện

Với các ngưỡng điện áp dưới đây thì chúng ta có thể cảm nhận được:
• Điện áp tĩnh điện >3000V cảm giác bị giật khi tay chạm vào vải
• Điện áp tĩnh điện >5000V cảm giác nghe được tiếng lách tách từ
màng vải
• Điện áp tĩnh điện >10.000V thi thoảng nhìn được các tia lửa từ
màng vải
Khi khơng có thiết bị đo đặc trưng để xác định màng vải có bị tĩnh
điện hay khơng, Chỉ cần đưa cánh tay vào gần màng vải, lông tay sẽ
dựng lên. Điều đó cho thấy điện áp tĩnh điện trên bề mặt vải > 3000V
Sử dụng thiết bị đo tĩnh điện
07/20/2023

8


Khi đo thì khoảng cách từ thiết bị đến màng vải là
khoảng 25mm

07/20/2023

9


Ảnh hưởng của tĩnh điện
1st Sản phẩm, năng suất lao động

2nd Máy móc

3rd Người lao động
07/20/2023

10


1st Đối với sản phẩm, năng suất lao động
• Quá trình quay khung vải ở tốc độ cao gây ra điện tích cao
đơi khi là phóng tia lửa điện làm phá hủy bề mặt vải và dẫn
đến hỏa hoạn
• Trong q trình chải và quay của cơng nghiệp vải và cotton
tĩnh điện sẽ sinh ra ảnh hưởng lên các khung vải dẫn đến
những sự cố bất thường trên sợi vải
• Gây ra hiện tượng bám dính: Tĩnh điện tồn tại trên bề mặt
của các vật thể. Khi đạt đến một giới hạn thích hợp sẽ tạo ra
từ trường tĩnh điện. Sau đó hút các vật thể vào bề mặt của
vật mang tĩnh điện. Trong ngành công nghiệp, hiện tượng
này được gọi là hiện tượng “hút bụi” bởi vì nó gây ảnh
hưởng đến q trình kéo sợi gây rối sợi, dính lại với nhau.
07/20/2023

11


Máy kéo sợi vải sinh ra tĩnh điện làm các sợi
vải bị rối và dính lại với nhau

07/20/2023

12

1st Đối với sản phẩm, năng suất lao động
Vấn đề chủ yếu gây ra bởi tĩnh điện trên băng sợi trong q
trình mắc là:
• Phá vỡ filament
• Bề mặt trục sợi dọc khơng đều
• Chu vi ngồi khác nhau trong một hệ sợi dọc, chủ yếu
là đối với sợi dún
• Độ xù lông của sợi
07/20/2023

13


2nd Đối với máy móc
• Làm giảm tuổi thọ của kim lưỡi đối với các máy dệt kim
đan dọc dùng kim lưỡi
• Nó sẽ gây ra hiện tượng phóng điện làm hư hỏng các linh
kiện hoặc các thiết bị, máy móc điện tử. Hiện tượng này
cũng có thể gây cháy nổ, hỏa hoạn

07/20/2023

14


3rd Đối với người lao động
• Vải khi được giặt, sấy, nhuộm khi được căng ra thành
từng khổ vải thì bị nhiễm tĩnh điện cao .Các ống sợi, sợi
vải tích lũy tĩnh điện lên đến vài kV do sợi vải có điện trở
suất lớn (cản trở dịng điện khơng cho đi ra). Khiến cho

công nhân khi thao tác đẩy xe vải, chạm vào vải bị tê giật.
Điều này có thể gây mất an toàn lao động đối với những
người nhạy cảm, dễ giật mình
• Với mức tĩnh điện >10.000V phát sinh tia lửa có thể là
nguyên nhân gây các vết cháy đốm nhỏ trên màng vải
hoặc sợi chỉ. Nguy hiểm hơn, nó có thể là nguyên nhân
gây cháy nổ, rất nguy hiểm
07/20/2023

15


07/20/2023

16


Trang bị dụng cụ,
phương tiện bảo vệ cá
nhân

Găng tay chống
tĩnh điện

Nón07/20/2023
chống tĩnh điện

Giày chống tĩnh điện

Thanh khử tĩnh điện

Quần áo chống
tĩnh điện

Túi lọc bụi

17


Các biện pháp đề phịng
tĩnh điện
Về mặt kỹ thuật
• Trong nhà máy cần phải xây dựng cụ thể một bộ tiêu chuẩn và chương
trình kiểm sốt chống tĩnh điện rõ ràng, hiệu quả
• Thường xuyên đo đạc bằng những thiết bị kiểm tra tĩnh điện chuyên
dụng những vị trí nghi ngờ phát sinh tĩnh điện cao.
• Áp dụng các phương pháp nối đất.
• Thường xun audit định kỳ chương trình kiểm sốt tĩnh điện của nhà
máy.
• Cần đào tạo đội ngũ nhân viên có kỹ thuật am hiểu ESD để có thể
kiểm07/20/2023
sốt tĩnh điện một cách tốt nhất.

18


Về mặt kỹ thuật

• Tăng độ ẩm tương đối của khơng khí trong khu vực làm việc nguy
hiểm tĩnh điện lên đến 70% hoặc làm ẩm các vật và một số các biện

pháp khác.
• Khử tĩnh điện trên các màng vải bằng cách sử dụng bộ thiết bị thanh
khử tĩnh điện
• Đối với những chất liệu khơng dẫn tĩnh điện như vật liệu tự nhiên, hỗn
hợp thì chỉ có một giải pháp duy nhất là dùng ionizer

07/20/2023

19


Về mặt kỹ thuật
• Thi cơng sơn sàn nền chống tĩnh điện epoxy, elexy
• Sự ion hóa là phương tiện để loại bỏ tĩnh điện ở những vật
liệu cách điện
• Sử dụng chất chống tĩnh điện HD là chất làm đầy chức
năng mềm, thích hợp cho vải polyester, sợi polyester pha
trộn, sợi nylon, xơ acetate và spandex trong quá trình
nhuộm và hoàn thiện

07/20/2023

20