Luận văn một số biện pháp quản lý hoạt động dạy học ở trường trung học phổ thông có nhiều học sinh dân tộc thiểu số sơn thịnh huyện văn chấn tỉnh yên bái

Mở đầu
1. Lý d0 ọ đ ài

à a, ki uộ á mạ k0a ọ à kỹ uậ ó ữ
ã á i mạ mẽ, ì s iệ iá0 dụ à Đà0 ạ0 đãợ 0i ã
â ố quế đị s à ại ủa mỗi quố ia à mỗi ãời 0 uộ
số. ì ậ, á quố ia ê ế ii luô đá iá a0 ai ò ủa iá0
dụ à Đà0 ạ0. ị quế Đại ội k0á II, k0á III ủa Đả ộ
sả iệ am á đị: iá0 dụ à Đà0 ạ0 là quố sá à đầu, là
độ l đ á i ki ế- Ã ội. ị quế Đại ội Đả 0à quố
lầ ứ I mộ lầ ữa iệ ấ õ qua đim iá0 dụ à Đà0 ạ0
á i iá0 dụ à Đà0 ạ0 là mộ 0 ữ độ l qua ọ
c
ấ đẩ s iệ - Đ, plàhđiu
kiệ iê quế ®ό ρҺ¸ƚ ƚгiόп
ệ o
chi ca
hnọg scĩ sĩ iệp
t
o
ctaố tạhcạ gh
ánn ănth ốt n
ă
đồv ăvn stỹ
nận ậnv ạăcn
vlău ulậun nthv
ận iệul ăunậ
Lu ài l n vl
T uậ
L

пǥuåп lὺເ ເ0п пǥ•êi, ɣÕu ố ơ ả đ á i à ội, ă -ở ki ế
a à ữ. í ậ ứ đầ đủ ị í à ai ò 0 l ủa
D đối i s á i ki ế, Ã ội ủa đấ ã mà ừ ị quế
Tu ãơ 2 k0á III ủa a ấ à Tu ãơ Đả đà kẳ
đị iệm ụ ủa iá0 dụ à
Đà0 ạ0 là ải ạ0 mộ ã u đổi a ó LD 0 á
à ãờ, ằm a ó đãa D à ĐT đá ứ êu ầu đổi mi ủa
đấ ã.
ị quế Đại ội đại iu Đả ộ ỉ ê ái lầ ứ I ỉ
õ: Tậ u â a0 ấ lãợ iá0 dụ 0à diệ, ạ0 s u
iế
đồ ộ, ữ ắ ả qu mô, ấ lãợ à iệu quả, đá ứ êu

ầu â d iá0 dụ e0 - uẩ 0á, iệ đại 0á,
à ội 0á. Đổi mi -ơ ứ quả lý iá0 dụ, quả lý ãờ Һäເ,
®åпǥ ƚҺêi

1


â d, ồi dã uẩ 0á đội iá0 iê là kâu độ á đ
â a0 ấ lãợ iá0 dụ [3, . 80].
D iệ am đà ải qua ê 60 ăm â d à ãở à,
đà đạ đãợ ữ à u ấ 0 l, đó ó ấ qua ọ ѵµ0 sὺ

ọc

h
ệp o
chi ĩ ca

g
ọ
p
hn s
ot scĩ iệ
ctaố htạhcạ ngh
n
n
á nt t
ồvă nă ỹố
nđ nvăv ăcnst
ậ
n
ậ
ạ
n
vlău lậu hv
n ệulu ăunậnt
ậ
i
Lu ài l n vl
T uậ
L

2


iệ â d à đấu a iải ó đấ ã, đặ iệ 0 ời
đại à a, ời đại á i ã Ã0 ủa k0a ọ à kỹ uậ ເïпǥ
ѵiƯເ Һ0µ пҺËρ ѵίi k̟Һu ѵὺເ ѵµ ƚҺÕ ǥiίi ѵὸ mọi mặ.

iá0 dụ TT là ậ ọ ó iệm ụ u ấ kiế ứ, á i
à 0à iệ â á à uẩ ị mộ á ố ấ 0 S đ ó đủ
ă l à ấ đ sẵ sà ã à0 uộ số. ì ậ, đối i D
iệ đổi mi 0 QL ằm â a0 LD là iệ làm ế sứ ầ iế à
ấ á.
ấ lãợ D là mộ 0 ữ ấ đ ấ ứ , đãợ qua âm
à đầu ủa à ội. ă ả iế lãợ á i iá0 dụ 2001- 2010
đà đặ a êu ầu ấ ụ mụ iêu D iá0 dụ 0 ãời iệ am
á i 0à diệ, ó đạ0 đứ, ó ic ứ,


h
p o
chi ĩ ca
g
ọ
p
hn s
ot scĩ iệ
ctaố htạhcạ ngh
n
n
á nt t
ồvă nă ỹố
nđ nvăv ăcnst
ậ
n
ậ
ạ
n

vlău lậu hv
n ệulu ăunậnt
ậ
i
Lu ài l n vl
T u
L

sứ k0ẻ à ẩm mỹ;

á i đãợ ă l ủa á â; đà0 ạ0 ữ ãời la0 độ ó kỹ
ă iệ, ă độ sá ạ0, u à i lý ãở độ lậ
à ủ ĩa à ội; ó ý í ãơ lê lậ â, lậ iệ; ó ý ứ

ô dâ, ó ầ làm 0 dâ iầu, ã mạ, Ã ội ô ằ, dâ
ủ à ă mi, ụ ụ s iệ â d à ả0 ệ Tổ quố.
ù dâ ộ iu số à mi i i ữ đặ đim KT- ó iu
kó kă đối i iệ á i D, iếu uồ đà0 ạ0 á ộ là ãời
dâ ộ ụ ụ s iệ â d đấ ã. Đả à à ã ã
à D à ĐT đà ó ấ iu ố ắ 0 iệ á i D ù
đồ à0 dâ ộ, s0 ì uộ số ủa mộ số dâ ộ í ãời ấ là ù
dâ ộ ở ù a0, a ôi ẻ0 lá, đời số ò ấ ê iệ u độ
S đế ãờ ấ kó kă. ấ lãợ à iệu quả D ãa đá ứ êu
ầu á i ki ế, Ã ội. á u đầ đủ ai ò ủa D đối i
iệ ạ0 uồ â l la0
3


độ ó ì độ ở ù dâ ộ là ấ đ ấ ầ iế.
uệ ă ấ ỉ ê ái ó dâ số 140.050 ãời ồm 18 dâ

ộ, 0 đó ãời Ki iếm 37,6%, ò lại đồ à0 á dâ ộ
iếm 62,4%, số e kẽ ê diệ í 0à uệ, ã ເҺđ ɣÕu sèпǥ
ë ѵïпǥ ເa0, ѵïпǥ s©u, ѵïпǥ k̟iпҺ ƚÕ- Ã ội kó kă ấ ủa uệ.

c

h
p o
chi ca
g

p
hn s
ot scĩ iệ
ctaố htạhcạ ngh
n
n
á nt t
ồvă nă ỹố
nđ nvăv ăcnst
ậ
n
ậ
ạ
n
vlău lậu hv
n ệulu ăunậnt
ậ
i
Lu ài l n vl

T uậ
L

4


T0 ữ ăm ầ đâ, s iệ D ủa uệ ă ấ đÃ
ó iu u iế í , iệ u độ S i ãờ, ệ ố
á ãờ ọ ừ mẫu iá0 đế TT đãợ ủ ố à á i. ă
ấ đà ổ ậ iu ọ ừ ăm 1997, đế ăm 2007 ấ đấu 0à
à ổ ậ TS đ ạ0 điu kiệ 0 á i iá0 dụ TT. Điu
kiệ à ơ ội ọ ậ ủa 0 em đồ à0 á dâ ộ đãợ uậ lợi ơ
a0 iờ ế.
iệ a u ầu ọ lê ậ TT ủa 0 em đồ à0 á dâ ộ
à à a0, ầ ải ó ó á iải á u S, đá ứ u ầu
ãời ọ ằm ạ0 uồ á ộ dâ ộ đủ ă l à ẩm ấ đá
ứ êu ầu s iệ - Đ là ấ đ ấ ấ á i Đả ộ,
í qu à â dâ uệ ă ấ, ỉ ê ái.
c

h
p o ở ù a0, ù dâ ộ ủa
Tu iê, ấ lãợ dạ gcҺäເ
hi ca
ọ ĩ p
t hn scĩ s iệ
taốo tạhcạ gh
c
n
n

ăán ănth ốt
đồv nvăvn cnstỹ
n
nậ ậ ạă
vlău lậun hv
n ệulu ăunậnt
ậ
i
Lu i l n vl
T u
L

uệ ă ấ, ỉ ê ái ì u ò ấ, s á i ãa
ữ ắ, ấ lãợ ọ ậ ủa S dâ ộ ò iu ạ ế, ó s
ê lệ iu s0 i S ãời Ki, ãa đá ứ mụ iêu ạ0
uồ â l 0 s iệ á i ki ế- Ã ội ủa địa ãơ.
ấ đ QL 0ạ độ dạ ọ ừ ãa đế a đà đãợ ữ
ãời làm ô á D ói đế iu, u iê 0 ế ò iu
ấ ậ, ếu kém, đòi ỏi ải ó s đổi mi đ ù ợ i ừ 0à
ả, đối ãợ ụ . ô á QL 0ạ độ dạ ọ 0 S dâ ộ
à đòi ỏi ải ó ữ êu ầu ụ , uấ á ừ ®Ỉເ ®iόm ®êi sèпǥ
k̟iпҺ ƚÕ, х· Һéi, ƚҺãi queп ƚг0пǥ ã du, âm lý S dâ ộ. D0 đó ải ó
ữ iệ á QL iê, ù ợ mi á u đãợ iệu quả ủa
ô á D ằm đạ mụ iêu D ủa à ãờ.
Tãờ TT Sơ Tị uệ ă ấ ỉ ê ái là mộ đơ
ị am ia đà0 ạ0 â l qua ọ 0 địa ãơ. Từ ki à
5


lậ đế a, à ãờ đà ó iu ố ắ 0 iệ iệm ụ

ủa mì, s0 ấ lãợ D ói u, ấ lãợ dạ ọ ói iê
ãa a0. â a0 ấ lãợ D mà ọ âm là ấ lãợ dạ ọ là
iệm ụ ãờ 0 0à ộ s iệ á i ủa à
ãờ ói .

c

h
p o
chi ca
g

p
hn s
ot scĩ iệ
ctaố htạhcạ ngh
n
n
á nt t
ồvă nă ỹố
nđ nvăv ăcnst
ậ
n
ậ
ạ
n
vlău lậu hv
n ệulu ăunậnt
ậ
i

Lu ài l n vl
T uậ
L

6


á ấ đ ổ ứ D, dạ ọ ở á ãờ TT đà đãợ iu
á iả iê ứu ừ á ó độ: D ọ, âm lí ọ, ô ữ ọ, Ã
ội ọ, D ộ mô, QL 0ạ độ dạ ọ e0 ã í 0á
0ạ
độ ủa S, s0 á iệ á QL ằm â a0 LD ãa đãợ
iê ứu mộ á đầ đủ à sâu sắ. iệ ậ dụ lý luậ à0
ế ò iu ấ ậ, đòi ỏi ải luô ó s đổi mi đ ù ợ i ừ
0à ả, đối ãợ. ô á QL 0ạ độ dạ ọ uấ á ừ
ữ đặ
đim ụ , ải ó ữ iệ á QL iê, ù ợ mi á u
đãợ iệu quả ủa ô á D, đạ mụ iêu D ủa à ãờ.
D0 đặ ù ãờ TT Sơ Tị uệ ă ấ ỉ ê ái
c

h
p o
chi ca
g

p
hn s
ot sc i
cta htạhcạ ngh

n
n
á nt t
ồvă nă ỹố
nđ nvăv ăcnst
ậ
n
ậ
ạ
n
vlău lậu hv
n ulu unnt

i
Lu i l n vl
T u
L

là mộ ãờ ù a0 ó ầ 50% ọ si là ãời dâ ộ, iệ â
a0 ấ lãợ dạ ọ đối i S ó ý ĩa ấ qua ọ 0 ấ
lãợ D u ủa à ãờ. T0 luậ ă à 0ài iệ ậ u
đ uấ á iệ á dạ ọ u 0 S 0à ãờ, ôi đặ iệ 0i
ọ iệ â a0 ấ lãợ dạ ọ đối i S là ãời dâ ộ iu
số.
Từ пҺËп ƚҺøເ ®ã, ѵiƯເ ເҺäп ѵÊп ®ὸ: “ Méƚ sè iệ á quả lý 0ạ
độ dạ ọ ở ãờ Tu ọ ổ ô ó iu ọ si dâ ộ
iu số Sơ Tị uệ ă ấ ỉ ê ái làm đ ài iê
ứu uối k0á ọ là ấ ầ iế, ằm ó ầ à0 s á i ủa
D ù dâ ộ ói iê à s iệ â d à ả0 ệ Tổ quố
iệ am ói u.

2. Mụ đí iê ứu

Đ uấ ữ iệ á QL 0ạ độ dạ ọ ằm â a0
ấ lãợ iá0 dụ S ói u, đặ iệ ý đối ãợ S dâ ộ
7


iu số ở ãờ TT Sơ Tị uệ ă ấ ỉ ê ái.
3. Ká à đối ãợ iê ứu

3.1. Ká
0ạ độ dạ ọ đối i S ãờ TT.

c

h
p o
chi ĩ ca
g
ọ
p
hn s
ot scĩ iệ
ctaố htạhcạ ngh
n
n
á nt t
ồvă nă ỹố
nđ nvăv ăcnst
ậ

n
ậ
ạ
n
vlău lậu hv
n ệulu ăunậnt
ậ
i
Lu ài l n vl
T uậ
L

8


3.2. Đối ãợ
QL 0ạ độ dạ ọ ở ãờ TT Sơ Tị, uệ ă
ấ, ỉ ê ái ơi ó iu S dâ ộ iu số.
4. iả uế k0a ọ

ếu â d đãợ ữ iệ á QL dạ ọ ù ợ sẽ
ó ầ â a0 ấ lãợ D S ói u, S dâ ộ iu số đa
e0 ọ ại ãờ TT Sơ Tị, uệ ă ấ, ỉ ê ái ói
iê.
5. iệm ụ iê ứu

- iê ứu ữ ơ sở lý luậ 0 ô á QL 0ạ độ dạ
ọ ở ãờ TT ó iu S dâ ộ iu số.
- Đá iá ạ QL 0ạ độ dạ ọ ại ãờ TT Sơ
c

h
p o
chi ĩ ca
g
ọ
p
hn s
ot scĩ iệ
ctaố htạhcạ ngh
n
n
á nt t
ồvă nă ỹố
nđ nvăv ăcnst
ậ
n
ậ
ạ
n
vlău lậu hv
n ệulu ăunậnt
ậ
i
Lu ài l n vl
T u
L

Tị, uệ ă ấ, ỉ ê ái.

- Đ uấ ữ iệ á QL 0ạ độ dạ ọ ằm â a0
ấ lãợ D ở ãờ TT Sơ Tị, uệ ă ấ, ỉ ê ái,
ơi ó iu S dâ ộ iu số.
6. ii ạ đ ài

T0 điu kiệ à kả ă iệ ó, đ ài ỉ ậ u iê ứu
à đ uấ mộ số iệ á QL 0ạ độ dạ ọ 0 ãờ TT
Sơ Tị, uệ ă ấ, ỉ ê ái. ằm â a0 ấ lãợ
iá0 dụ ói u, iá0 dụ S dâ ộ ói iê, iệ mụ iêu D
à ó ầ à0 s iệ â a0 dâ í, đà0 ạ0 â l, ồi dã
â ài 0 địa -ơ.
7. ãơ á iê ứu

Đ iệ iê ứu luậ ă à, ôi sử dụ 2
óm ãơ á sau đâ:
7.1. óm ãơ á iê ứu lý luậ
9


iê ứu Luậ D, á ă kiệ ủa Đả, à ã, ủ ãơ
ủa ộ D à ĐT, ủa ỉ ê ái, á ài iế, á ý kiế ủa á à iê
ứu D 0 à 0ài ã, á ă ả ó liê qua đế đ ài iê ứu.

c

h
p o
chi ca
g

p
hn s
ot scĩ iệ
ctaố htạhcạ ngh
n
n
á nt t
ồvă nă ỹố
nđ nvăv ăcnst
ậ
n
ậ
ạ
n
vlău lậu hv
n ệulu ăunậnt
ậ
i
Lu ài l n vl
T uậ
L

10


7.2. óm iê ứu ãơ á iễ
- ãơ á điu a, kả0 sá ế, u ậ ý kiế, â í
á ă ả, á0 á0, kế 0ạ, số liệu ủa à ãờ, á ă ả ỉ đạ0
ủa Sở D à ĐT ỉ ê ái.
- ãơ á ỏ ấ, a0 đổi ki iệm, lấ ý kiế ủa

á uê ia, á à ã ấ, á à QLD.
- ãơ á ổ kế á ki iệm iễ: Tổ ợ
ữ á0 á0, ữ sá kiế, ki iệm ó liê qua đế đ ài.
8. ấu luậ ă

0ài ầ mở đầu, kế luậ, kuế ị, ài liệu am kả0 à
ụ lụ, luậ ă đãợ ì à 0 3 ãơ:
ãơ 1: ơ sở lý luậ ủa iệ â a0 ấ lãợ iá0 dụ à
c

h
p o
chi ĩ ca
g
ọ
p
hn s
ot scĩ iệ
ctaố htạhcạ ngh
n
n
á nt t
ồvă nă ỹố
nđ nvăv ăcnst
ậ
n
ậ
ạ
n
vlău lậu hv

n ệulu ăunậnt
ậ
i
Lu ài l n vl
T u
L

quả lí 0ạ độ dạ ọ ở ãờ u ọ ổ ô ó iu ọ si
dâ ộ iu số.

ãơ 2: T ạ ô á quả lí 0ạ độ dạ ọ ở
ãờ u ọ ổ ô ó iu ọ si dâ ộ Sơ Tị, uệ
ă ấ, ỉ ê ái.
ãơ 3. Mộ số iệ á quả lí 0ạ độ dạ ọ ở
ãờ Tu ọ ổ ô ó iu ọ si dâ ộ Sơ Tị uệ
ă ấ, ỉ ê ái.

11


ãơ 1
ơ sở lý luậ ủa iệ â a0 ấ lãợ iá0 dụ
à quả lí 0ạ độ dạ ọ ở ãờ u ọ
ổ ô ó iu ọ si dâ ộ iu số

1.1. Mộ số kái iệm
1.1.1. Quả lí
ó iu á iế ậ kái iệm quả lí:
- Tiế ậ ê ãơ diệ 0ạ độ ủa mộ ổ ứ, e0 Từ
đi iế iệ ô dụ [39], uậ ữ QL đ-ợ đị ĩa là: Tổ

ứ, điu ki 0ạ độ ủa mộ đơ ị, ơ qua.
- Tá iả uễ ọ Qua 0 ằ: Quả lý là á độ ó mụ
c

p o h đế ậ ữ ãời la0 độ
đí, ó kế 0ạ ủa ủ ƚҺό qu¶пchiệlý
a
g c
ọ ĩ p
t hn scĩ s iệ
taốo tạhcạ gh
c
n
n
ăán ănth ốt
đồv nvăvn cnstỹ
n
nậ ậ ạă
vlău lậun hv
n ệulu unnt

i
Lu i l n vl
T u
L

ói u là ká quả lý ằm iệ đãợ ữ mụ iêu d k̟iÕп
” [30, ƚг. 24].

- TҺe0 ПǥuɣƠп Qເ ເҺÝ- ПǥuɣƠп TҺÞ Mĩ Lộ: Quả lý là á độ

ó đị ã, ó ủ đí ủa ủ quả lý (ãời quả lý) đế
ká quả lý (ãời ị quả lý) 0 mộ ổ ứ ằm làm 0 ổ

ứ ậ à đạ đ-ợ mụ đí ủa ổ ứ [12, . 1].
- Tá iả Tầ Ká Đứ: Quả lý là á độ ó ủ đí, đ-ợ
iế à ởi mộ ủ quả lý ằm á độ lê ká quả lý đ
iệ á mụ iêu á đị ủa ô á quả lý ” [17, ƚг.1].
- TҺe0 ເ¸ເҺ ƚiÕρ ເËп ເđa méƚ пҺãm à k0a ọ QL ã 0ài :
Quả lý là iế kế à du ì mộ môi ãờ mà 0 đó á á â làm
iệ i au 0 á óm, ó 0à à á iệm ụ à á mụ
iêu đà đị [24, 29]. .K00z kẳ đị : Quả lý là mộ 0ạ độ
iế ếu, ó đảm ả0 ối ợ ữ ỗ l 0ạ độ á â ằm đạ
12


đãợ á mụ đí ủa óm (ổ ứ). Mụ iêu ủa quả lý là ì à
mộ môi ãờ mà 0 ®ã

ọc

h
ệp o
chi ĩ ca
g
ọ
p
hn s
ot scĩ iệ

ctaố htạhcạ ngh
n
n
á nt t
ồvă nă ỹố
nđ nvăv ăcnst
ậ
n
ậ
ạ
n
vlău lậu hv
n ệulu ăunậnt
ậ
i
Lu ài l n vl
T uậ
L

13


0 ãời ó đạ đãợ á mụ đí ủa óm i ời ia, i ạ, ậ
ấ à s ấ mà á â í ấ [17, . 2] .
Dù ó ấ iu á đị ĩa ká au QL, ã a đu
ố ấ i au ằ: QL là á ứ ổ ứ - điu ki ủa ủ
QL đế ká QL ằm iệ ó iệu quả mụ iêu mà ổ ứ
đẫ đ a. Te0 Đặ Quố ả0 ì mụ iêu QL í là ằm à0 4 mụ
iêu, đó là: ổ đị, í ứ, ă ãở à á i .
1.1.2. ả ấ, ứ ă à quá ì quả lí

1.1.2.1. ả ấ ủa quả lí

Là s ối ợ á ỗ l ủa 0 ãời ô qua iệ iệ
á ứ ă QL, là á độ ó mụ đí đế ậ ãời ằm
iệ mụ iêu QL. T0 D, đó là á độ ủa à QLD đế ậ ƚҺό
c

ọ
p hƚг0пǥ х· Һéi пҺ»m ƚҺὺເ ҺiƯп ҺƯ
ǤѴ, ҺS ѵµ á l lãợ D ká au
i ao

ố á mụ iêu QLD.
1.1.2.2. ứ ă quả lí

gch c p
t hn sc s hiệ
o
ố
ta c
nc tạh ng
ăán nănth tỹốt
v
ồ
v
đ ă s
nận ậnv ạăcn
vlău ulậun nthv
ận iệul ăunậ
Lu ài l n vl

T uậ
L

“ເҺøເ ă quả lý là quá ì lậ k ế 0ạ, ổ ứ, là đạ0
à kim a á ô iệ ủa á à iê 0 ổ ứ à iệ sử dụ
ấ ả á kả ă, á ổ ứ đ đạ mụ iêu mà ổ ứ đ a[17, .2]
.
T0 ố ứ ă QL ã á iả đà êu ê, ì lậ kế 0ạ là
ả ủa QL.
1.1.2.3. á ai ò ủa ãời quả lí

ai ò QL là ậ ợ ó ổ ứ á à i ủa ãời QL đãợ
â ia à 3 óm l.
á ai ò liê â á (đại diệ, ủ lĩ, là đạ0, liê ệ).
á ai ò ô i (iệu í iê, á í iê, á ô
iê).
á ai ò quế đị (ãời sá iệ, dà ế, â ối uồ
14


l, ãời ãơ uế).
ói đế ai ò ủa ãời QL, ãời a ãờ ắ i ý ãở sâu
sắ ủa K. Ma: Mộ ệ sĩ ĩ ầm ì điu ki mì, ò dà ạ
ì ầ ạ -ở.

c

h
p o
chi ca

g

p
hn s
ot scĩ iệ
ctaố htạhcạ ngh
n
n
á nt t
ồvă nă ỹố
nđ nvăv ăcnst
ậ
n
ậ
ạ
n
vlău lậu hv
n ệulu ăunậnt
ậ
i
Lu ài l n vl
T uậ
L

15


1.1.2.4. á kỹ ă quả lí

á kỹ ă kỹ uậ: ãời QL ải iế ậ dụ á ãơ á,

kỹ uậ, iệ á, qu ì ụ a uê iệ 0 ữ lĩ
uê mô ká au.
á kỹ ă liê â á: a0 ồm kả ă là đạ0, ỉ dẫ,
độ iê ử lý á u độ à làm iệ ù i mọi ãời.
á kỹ ă kái quá 0á: ãời QL ải iế ì ậ, đá
iá ổ ứ ã mộ ố ấ, iế á dụ á kả ă kế 0ạ
0á à kả ă ã du.
á kỹ ă ia0 iế: Đâ là kả ă á à ậ ô i, ảm
, ái độ, ý ãở. ãời QL ải ó kỹ ă ia0 iế ơ ả ã kả
ă ói, kả ă iế à diễ đạ...
c

1.1.2.5. Quá ì quả lí ãờ ọchipcao h
g p
t hn scĩ s iệ
taốo tạhcạ gh
c
n
n
ăán ănth ốt
đồv nvăvn cnstỹ
n
nậ ậ ạă
vlău lậun hv
n ệulu ăunậnt
ậ
i
Lu ài l n vl
T u
L

iố ã ấ k mộ quá ì QL à0, quá ì QL ãờ
ọ ồm ố ứ ă ơ ả là: Lậ kế 0ạ, ổ ứ, ỉ đạ0 à kim a
đãợ iệ liê iế đa e ối ợ ổ su 0 au, ù i ai
ếu ố ká là ô i à quế đị; ô i là mạ máu, là ái im ủa
QL.
1.1.3. Quả lý iá0 dụ, quả lý ãờ ọ
ó iu á đị ĩa kái iệm Quả lý iá0 dụ, Quả lý
à -ờ.
1.1.3.1. Quả lý iá0 dụ
i qua iệm quả lý D à QL ệ ố D là ữ kái iệm
đồ ấ:
Tá iả uễ ọ Qua đà êu ý kiế ủa M.M Mei - Za à lí luậ ô iế quả lý iá0 dụ: Quả lý iá0 dụ là ậ ợ ữ iệ
á ổ ứ, ãơ á, á ộ, iá0 dụ, kế 0ạ 0á, ài í,

u iêu ... ằm đảm ả0 s ậ à ì ãờ ủa á ơ qua 0 ệ
16


ố iá0 dụ,
đảm ả0 s iế ụ á i à mở ộ ệ ố ả mặ số lãợ
ã ເҺÊƚ l-ỵпǥ” [30, ƚг .33].

ọc

h
ệp o
chi ĩ ca
g
ọ

p
hn s
ot scĩ iệ
ctaố htạhcạ ngh
n
n
á nt t
ồvă nă ỹố
nđ nvăv ăcnst
ậ
n
ậ
ạ
n
vlău lậu hv
n ệulu ăunậnt
ậ
i
Lu ài l n vl
T uậ
L

17


Quả lý iá0 dụ là mộ lĩ iê ứu k0a ọ à ứ dụ
0 iễ ả si ừ á uê ắ quả lý [27, . 29].
Quả lý iá0 dụ (à ói iê quả lý -ờ ọ) là ệ ố
ữ á độ ó mụ đí, ó kế 0ạ, ợ qu luậ ủa ủ quả lý
(ệ iá0 dụ) ằm làm 0 ệ ậ à e0 đãờ lối à uê lí iá0

dụ ủa
Đả, iệ đãợ á í ấ ủa à ãờ Ã ội ủ ĩa
iệ am, mà iêu đim ội ụ là quá ì dạ ọ- iá0 dụ ế ệ ẻ,
đãa ệ iá0 dụ i mụ iêu d kiế, iế lê ạ ái mi ấ [30, .
35].
Tu ó iu á đị ĩa, ã u u lại ó iu QLD là:
- ệ ố á độ ó k ế 0ạ, ó
ý ứ à ó mụ đí ủa ủ
c
h
p o
chi ĩ ca
g
ọ
p
hn s
ot scĩ iệ
ctaố htạhcạ ngh
n
n
á nt t
ồvă nă ỹố
nđ nvăv ăcnst
ậ
n
ậ
ạ
n
vlău lậu hv
n ệulu ăunậnt

ậ
i
Lu ài l n vl
T u
L

QL (ãời QL) đế đối ãợ QL (ãời đãợ QL).
- QLD á độ lê ậ , S à á l lãợ D 0 à
0ài à ãờ ằm u độ mọi sứ mạ ổ ợ am ia à0
á 0ạ độ ủa à ãờ ằm đạ đãợ mụ iêu, kế 0ạ đ a.
D0 đó, 0 à ãờ ãời iệu ãở 0ài ô á QL ầ à
ò, ò ải làm ố ô á ối kế ợ i á ổ ứ í ị, á ổ
ứ đ0à , á á â 0ài à ãờ, ù ó ầ â a0
ấ lãợ D.
1.1.3.2. Quả lí à ãờ
Tãờ ọ là mộ ổ ứ D ơ sở, iế làm ô á D ế
ệ ẻ, là ƚÕ ьµ0 ເđa ьÊƚ ເø ҺƯ ƚҺèпǥ ǤD ë ເÊρ à0. ấ lãợ ủa D d0
à í đí ủa à ãờ ạ0 ê. ởi ậ, ki ói đế QLD
ải ói
đế Quả lý à ãờ (ù i ệ ố QLD).
-Quả lý -ờ ọ là quả lý ậ iá0 iê à ọ si, đ í ọ
18


lại quả lý à quả lý quá ì dạ ọ, iá0 dụ, ằm đà0 ạ0 a sả
ẩm là â á -ời la0 độ mi [37, . 54].
-Quả lý ãờ ọ, ấ là quả lý quá ì ì à,
ì à â á ủa ọ si, 0 à ằ 0ạ độ ủa ộ
đồ- ợ á liê â á iữa á à iê 0 à ãờ i
au à i х· Һéi” [30, ƚг. 56).

ọc

h
ệp o
chi ĩ ca
g
ọ
p
hn s
ot scĩ iệ
ctaố htạhcạ ngh
n
n
á nt t
ồvă nă ỹố
nđ nvăv ăcnst
ậ
n
ậ
ạ
n
vlău lậu hv
n ệulu ăunậnt
ậ
i
Lu ài l n vl
T uậ
L

19


-Quả lý ãờ ọ ó iu là mộ uỗi á độ ợ lý (ó
mụ đí, iá, ệ ố, ó k ế 0ạ) ma í ổ ứ- sã ạm

ủa ủ quả lý đế ậ iá0 iê à ọ si, đế ữ l
lãợ iá0 dụ 0 à 0ài à ãờ ằm u độ ọ ù ợ á,
ối ợ à am ia à0 mọi 0ạ độ ủa à ãờ ằm làm 0
qu ì à ậ à i iệ 0à à mụ iêu d kiế [25, .
16].
ã ậ, QL à ãờ là ậ ợ á á độ ối ãu ủ QL đế
đối ãợ QL, ê ơ sở sử dụ ợ lí uồ l d0 à ã đầu ã,
d0 á l lãợ Ã ội đó ó à d0 í à ãờ ạ0 a ằm đẩ
mạ mọi 0ạ độ ủa à ãờ, ấ là 0ạ độ dạ à ọ, ấ
đấu 0à à ố mụ iêu à kế 0ạ
ủa à ãờ.
c


h
p o
chi ĩ ca
g
ọ
p
hn s
ot scĩ iệ
ctaố htạhcạ ngh
n

n
á nt t
ồvă nă ỹố
nđ nvăv ăcnst
ậ
n
ậ
ạ
n
vlău lậu hv
n ệulu ăunậnt
ậ
i
Lu ài l n vl
T u
L

1.1.4. Kái iệm dạ ọ à quả lí dạ ọ
1.1.4.1. 0ạ độ dạ ọ

Dạ ọ ồm ai 0ạ độ ắ ó mậ iế đó là: 0ạ độ dạ
ủa ầ iá0 à 0ạ độ ọ ủa S.
0ạ độ dạ: Dạ là điu ki quá ì S iếm lĩ kái
iệm k0a ọ, ằ á đó á i, ì à â á S.
Dạ à ọ ó ữ mụ đí ụ ká au. ếu ọ ằm
à0 iệ iếm lĩ k0a ọ, ì dạ lại ó mụ đí là điu ki s ọ
ậ.
Dạ ó ai ứ ă ãờ uê ãơ á i au, âm ậ
à0 au, si à a au, đó là u đạ ô i dạ ọ à
điu ki 0ạ độ dạ ọ.

QTD là mộ ệ ố 0à ẹ ồm a à ố ơ ả: Kái
iệm k0a ọ, dạ à ọ.
ói QTD là mộ ệ 0à ẹ, ã ế ó ĩa là á à ố ủa
20


ó luô luô ãơ á i au e0 ữ qui luậ iê âm ậ à0
au, qui đị lẫ au đ ạ0 ê s ố ấ iệ ứ:
- iữa dạ i ọ.
- iữa u đạ i điu ki 0 dạ.

c

h
p o
chi ĩ ca
g
ọ
p
hn s
ot scĩ iệ
ctaố htạhcạ ngh
n
n
á nt t
ồvă nă ỹố
nđ nvăv ăcnst
ậ
n
ậ

ạ
n
vlău lậu hv
n ệulu ăunậnt
ậ
i
Lu ài l n vl
T uậ
L

21


- iữa lĩ ội i điu ki 0 ọ.
Dạ ọ là 0 đãờ ơ ả đ iệ mụ đí D Ã ội, là 0
đãờ D ủ độ ó iệu quả i 0 ãời ọ á đãợ ữ mò
mẫm, ấ á.
0ạ độ dạ ọ í là quá ì ổ ứ, điu ki mọi 0ạ
độ ủa ầ à ò, i S lĩ ội i ứ, ì à à á i
â á S. ai ò ủ đạ0 ủa 0ạ độ dạ đãợ iu iệ i ý
ĩa là ổ ứ à điu ki s ọ ủa S, i á em ắm đãợ kiế
ứ, ì à kĩ ă, ái độ. 0ạ độ dạ ó ứ ă ké là
u đạ à điu ki. ội du, ãơ ì dạ ọ e0 mộ qu
đị ắ uộ à đãợ ố ấ 0 mỗi ấ ọ.
0ạ độ ọ: ọ là quá ì 0 đó dãi s đị ã
c

h

p

i ao, độ lậ, iế u i ứ, ki
ủa ãời dạ, ãời ọ iá, í
gch c
p
t hn sc s iệ
taốo tạhcạ gh
c
n
n
ăán ănth ốt
đồv nvăvn cnstỹ
n
nậ ậ ạă
vlău lậun hv
n ệulu ăunậnt
ậ
i
Lu ài l n vl
T uậ
L

пǥҺiƯm ƚõ m«i ãờ u qua ằ á a0 á í uệ à â a,
ằm ì à ấu âm lý mi đ iế đổi â á ủa mì e0
ã à à 0à iệ.

Te0 á iả uễ Tị Tí ọ là 0ạ độ làm a đổi ki
iệm á â mộ á ữ à ó qua sá đãợ ờ ơ ế lĩ
ội à luệ ậ. ọ là ô iệ ủa ãời ọ, d0 ãời ọ- kô ai
a ế ọ à ỉ ó ọ mi ạ0 a s a đổi 0 í mì- ì ế
mà ọ àm ứa ọ [ 37 ].

ã đ ọ đạ đãợ iệu quả à á đãợ ữ sai lầm ì
ọ à ầ ải ó s ã dẫ, ổ ứ, ỉ đạ0 ủa ầ. ã ậ,
ọ ầ ải diƠп гa ƚг0пǥ mèi quaп ҺƯ ƚҺèпǥ пҺÊƚ ьiƯп ເҺøпǥ i 0ạ
độ dạ ủa ầ; mối qua ệ à ó diễ a iế 0ặ iá iế
u e0 mứ độ l ủa ãời ọ, đ đạ đãợ mụ đí uối ù ủa
ãời ọ, đó là:
22


- ắm ữ i ứ k0a ọ.
- á i ã du à ă l 0ạ độ.
- ì à ái độ, đạ0 đứ à â á, lý ãở số.

c

h
p o
chi ca
g
ọ
p
hn s
ot scĩ iệ
ctaố htạhcạ ngh
n
n
á nt t
ồvă nă ỹố
nđ nvăv ăcnst
ậ

n
ậ
ạ
n
vlău lậu hv
n ệulu ăunậnt
ậ
i
Lu ài l n vl
T uậ
L

23


ã 0ạ độ dạ, 0ạ độ ọ ó ai ứ ă ké là
lĩ ội à điu ki. ội du ủa 0ạ độ ọ a0 ồm 0à ộ ệ
ố kái iệm ủa mô ọ, ằ ãơ á đặ ã ủa mô ọ,
ủa k0a ọ đó, i ãơ á ậ ứ độ đá0, ãơ á
iếm lĩ k0a ọ đ iế i ứ ủa â l0ại à ọ ấ ủa
ả â.
1.1.4.2. Quá ì dạ ọ
Quá ì dạ ọ là mộ ệ 0à ẹ a0 ồm 0ạ độ dạ
à 0ạ độ ọ. ai 0ạ độ à luô ãơ á i au, âm
ậ à0 au, si à a au. S ãơ á à iữa dạ à ọ
ma í ấ ộ á, 0 đó 0ạ độ dạ iữ ai ò ủ đạ0 [31,
. 52 ].

ọc

h
ệp o
chi ĩ ca
g
ọ
p
hn s
ot scĩ iệ
ctaố htạhcạ ngh
n
n
á nt t
ồvă nă ỹố
nđ nvăv ăcnst
ậ
n
ậ
ạ
n
vlău lậu hv
n ệulu ăunậnt
ậ
i
Lu ài l n vl
T u
L

T0 quá ì dạ ọ, qua ệ iữa ầ à ò là ấ đ ấ qua
ọ à ứ ạ. Tầ iá0 là ãời điu ki QTD, ã S là ủ
ậ ứ ã điu ki 0ạ độ ậ ứ ủa mì. Quá

ì
điu ki ủa ầ ó ma lại iệu quả a kô lại ụ uộ ấ
iu à0 s iế ậ ủa S. ấ đ là ầ iá0 ải luô - đế
- -ở dạ ọ lấ S làm u âm. - ậ, uê ắ á u
í iá, í , độ lậ ủa S dãi s ỉ đạ0 ủa ầ iá0 đa
là u âm ý ủa á à D iệ a.
1.1.4.3. ả ấ ủa quá ì dạ ọ
Là s ố ấ iệ ứ ủa dạ à ọ, đãợ iệ 0 à
ằ s ãơ á ó í ấ ộ đồ à ợ á iữa dạ à ọ uâ
e0 l0i ká qua ủa ội du dạ ọ. "ỉ 0 s á độ qua lại
iữa ầ à ò ì mi uấ iệ ả â quá ì dạ ọ. S á mối
liê ệ á độ qua lại iữa dạ à ọ sẽ làm mấ đi s 0à ѵĐп ®ã" [ 31, ƚг.
24


23 ].
Muố dạ ố, ọ ố ải uấ á ừ l0i ủa kái iệm k0a
ọ, iế kế ài ọ, ổ ứ ố 0ạ độ ủa ầ à ò, iệ á
ứ ă ké ủa dạ à ọ, đồ ời đảm ả0 ố mối qua ệ iữa
dạ à ọ.

c

h
p o
chi ĩ ca
g
ọ
p
hn s

ot scĩ iệ
ctaố htạhcạ ngh
n
n
á nt t
ồvă nă ỹố
nđ nvăv ăcnst
ậ
n
ậ
ạ
n
vlău lậu hv
n ệulu ăunậnt
ậ
i
Lu ài l n vl
T uậ
L

25