Bài giảng Thay thế tụ máy nén điều hòa

THAY THẾ TỤ MÁY NÉN
ĐIỀU HÒA


MỤC TIÊU BÀI HỌC:
- Trình bày được thơng số kỹ thuật, chức năng của tụ máy nén điều
hòa, các hiện tượng và nguyên nhân hỏng tụ, quy trình thực hiện
thay thế tụ máy nén điều hòa và các dạng sai hỏng thường gặp.
- Kiểm tra, thay thế được tụ máy nén điều hịa đúng quy trình, đúng
u cầu kỹ thuật, đảm bảo thời gian ≤ 12 phút.
- Thể hiện tính cẩn thận, chính xác, đảm bảo an tồn cho người và
thiết bị khi thực hiện.


NỘI DUNG BÀI HỌC:
I.

Thông số kỹ thuật, chức năng tụ máy nén điều hòa.

II.

Nguyên nhân, hiện tượng điều hòa hỏng tụ máy nén.

III.

Quy trình thay thế.

IV.

Thực hành.

I. Thông số kỹ thuật, chức năng tụ máy nén điều hòa
1. Giới thiệu tụ máy nén điều hòa
- Tụ máy nén điều hòa là tụ ngậm, tên tiếng Anh
là Run Capacitor.
- Là loại tụ không phân cực và thường được chế
tạo bằng vật liệu polypropylene, có thiết kế hình
trụ tròn.
- Tụ được thiết kế để làm việc liên tục trong suốt
thời gian hoạt động của máy nén.


I. Thông số kỹ thuật, chức năng tụ máy nén điều hịa
2. Thơng số kỹ thuật

CBB65 là dầu tẩm để cải thiện
tính chất cách điện và khả
năng chống ẩm của tụ điện

Tên hãng sản xuất tụ

Giá
Giátrị
trịđiện
điệndung
dung

Điện áp định mức
Nhiệt độ hoạt động

Tần số dòng điện
định mức


I. Thông số kỹ thuật, chức năng tụ máy nén điều hịa
2. Thơng số kỹ thuật
Cơng suất điều hịa
(BTU)
Giá trị điện dung
của tụ máy nén (μF)

9000

12000

18000

24000

25 - 30

35 - 40

45 - 50

55 - 60

Lưu ý: Nếu sử dụng tụ điện không phù hợp sẽ dẫn đến hiện tượng máy nén
chạy nhanh nóng, ồn, tiêu thụ nhiều năng lượng hơn và khiến máy
nén nhanh hỏng.

I. Thông số kỹ thuật, chức năng tụ máy nén điều hòa
3. Chức năng của tụ máy nén điều hòa
- Hỗ trợ máy nén khởi động trong quá trình làm việc
- Giúp máy nén vận hành ổn định, đảm bảo hiệu suất làm việc của
động cơ


II. Nguyên nhân, hiện tượng điều hòa hỏng tụ máy nén
1. Nguyên nhân điều hòa hỏng tụ máy nén

- Tuổi thọ của tụ.
- Điện áp thay đổi bất thường.
- Hoạt động liên tục trong thời gian dài.
- Nhiệt độ hoạt động quá cao.


II. Nguyên nhân, hiện tượng điều hòa hỏng tụ máy nén
2. Hiện tượng điều hòa hỏng tụ máy nén
- Khối trong nhà: Quạt gió hoạt động nhưng khơng thổi ra gió lạnh.
- Khối ngồi trời: Quạt tản nhiệt hoạt động nhưng khơng
thổi ra gió nóng, máy nén điều hịa khơng hoạt động, rơ le bảo vệ ngắt.
Ban đầu khi có sự cố hỏng tụ thì đo được dịng làm việc rất cao khoảng
12 – 15 A, sau đó dịng làm việc giảm thấp đến còn khoảng 0.3 – 0.7 A.


III. Quy trình thay thế

BẢNG QUY TRÌNH THAY THẾ TỤ MÁY NÉN ĐIỀU HỊA
TT

NỘI DUNG
CƠNG VIỆC

THIẾT BỊ, DỤNG CỤ
- Mơ hình máy điều hịa
9000 BTU

1

YÊU CẦU KỸ
THUẬT

THAO TÁC THỰC HIỆN

Bước 1: Chuẩn bị - Đồng hồ vạn năng, ampe - Kiểm tra dụng cụ, thiết bị.
dụng cụ, thiết bị, kìm, kìm điện, tuốc nơ vít,
vật tư
giấy đánh dấu, găng tay - Kiểm tra chất lượng tụ.
bảo hộ.

LƯU Ý SAI HỎNG

- Thiết bị, dụng cụ,
- Thiết bị, dụng cụ,
vật tư đầy đủ, đảm
vật tư không đảm
bảo yêu cầu kỹ

bảo.
thuật.

- Tụ máy nén điều hòa.
- Ngắt nguồn cấp điện.
- Tuốc nơ vít.

2

3

4

5

Bước 2: Tháo bỏ tụ
- Giấy đánh dấu.
hỏng
- Kìm điện.

Bước 3 : Đấu lắp tụ

- Kìm điện.
- Tuốc nơ vít.

- Mở nắp bảo vệ, tháo đai cố
định tụ.
- Đánh dấu jack cắm.
- Rút jack cắm tụ.
- Xác định tụ thay thế.

- Cắm jack vào chân tụ.
- Gắn đai cố định tụ.
- Kiểm tra vị trí đấu nối.

Bước 4: Kiểm tra
- Đồng hồ vạn năng điện tử. - Kiểm tra thông mạch.
mạch điện
- Kiểm tra cách điện
- Remote điều hịa.
- Đóng nắp bảo vệ.
Bước 5: Cấp điện, - Ampe kìm.
vận hành
- Tuốc nơ vít.

- Đánh số chính xác
các jack cắm.
- Đánh số các jack
- Khơng biến dạng khơng chính xác.
các đầu jack.
- Cắm jack vào chân
- Cắm sai jack vào
tụ đúng số đã đánh
chân tụ.
dấu.
-

Đầu jack chắc - Jack cắm lỏng.
chắn, không chạm
 
chập.

- Đảm bảo vận hành
- Chọn sai chế độ
đúng yêu cầu kỹ
remote
- Kiểm tra dòng điện làm thuật.
việc.
- Cấp điện, vận hành.


BẢNG QUY TRÌNH THAY THẾ TỤ MÁY NÉN ĐIỀU HỊA
TT

NỘI DUNG
CƠNG VIỆC

THIẾT BỊ, DỤNG CỤ
- Mơ hình máy điều hịa
9000 BTU

1

YÊU CẦU KỸ
THUẬT

THAO TÁC THỰC HIỆN

Bước 1: Chuẩn bị - Đồng hồ vạn năng, ampe - Kiểm tra dụng cụ, thiết bị.
dụng cụ, thiết bị, kìm, kìm điện, tuốc nơ vít,
vật tư

giấy đánh dấu, găng tay - Kiểm tra chất lượng tụ.
bảo hộ.

LƯU Ý SAI HỎNG

- Thiết bị, dụng cụ,
- Thiết bị, dụng cụ,
vật tư đầy đủ, đảm
vật tư không đảm
bảo yêu cầu kỹ
bảo.
thuật.

- Tụ máy nén điều hòa.
- Ngắt nguồn cấp điện.
- Tuốc nơ vít.

2

3

4

5

Bước 2: Tháo bỏ tụ
- Giấy đánh dấu.
hỏng
- Kìm điện.

Bước 3 : Đấu lắp tụ

- Kìm điện.
- Tuốc nơ vít.

- Mở nắp bảo vệ, tháo đai cố
định tụ.
- Đánh dấu jack cắm.
- Rút jack cắm tụ.
- Xác định tụ thay thế.
- Cắm jack vào chân tụ.
- Gắn đai cố định tụ.
- Kiểm tra vị trí đấu nối.

Bước 4: Kiểm tra
- Đồng hồ vạn năng điện tử. - Kiểm tra thông mạch.
mạch điện
- Kiểm tra cách điện
- Remote điều hịa.
- Đóng nắp bảo vệ.
Bước 5: Cấp điện, - Ampe kìm.
vận hành
- Tuốc nơ vít.

- Đánh số chính xác
các jack cắm.
- Đánh số các jack
- Khơng biến dạng khơng chính xác.
các đầu jack.
- Cắm jack vào chân

- Cắm sai jack vào
tụ đúng số đã đánh
chân tụ.
dấu.
-

Đầu jack chắc - Jack cắm lỏng.
chắn, không chạm
 
chập.

- Đảm bảo vận hành
- Chọn sai chế độ
đúng yêu cầu kỹ
remote
- Kiểm tra dòng điện làm thuật.
việc.
- Cấp điện, vận hành.


NHỮNG SAI HỎNG THƯỜNG GẶP
TT

LỖI THƯỜNG GẶP

NGUYÊN NHÂN

BIỆN PHÁP PHÒNG TRÁNH

Dòng điện làm việc quá cao so với Chọn sai giá trị điện Lựa chọn đúng giá trị điện

1 định mức.

dung của tụ thay thế

dung của tụ thay thế

- Đánh số jack cắm sai - Đánh số đúng jack cắm
Máy nén không khởi động được
2

- Cắm sai jack

- Cắm đúng chân jack

- Jack cắm lỏng

- Cắm lại jack chắc chắn

Khối ngồi trời khơng được cấp Chọn sai chế độ remote Lựa chọn chính xác chế độ
3 nguồn

remote


BẢNG QUY TRÌNH THAY THẾ TỤ MÁY NÉN ĐIỀU HỊA
TT

NỘI DUNG
CƠNG VIỆC

THIẾT BỊ, DỤNG CỤ
- Mơ hình máy điều hịa
9000 BTU

1

YÊU CẦU KỸ
THUẬT

THAO TÁC THỰC HIỆN

Bước 1: Chuẩn bị - Đồng hồ vạn năng, ampe - Kiểm tra dụng cụ, thiết bị.
dụng cụ, thiết bị, kìm, kìm điện, tuốc nơ vít,
vật tư
giấy đánh dấu, găng tay - Kiểm tra chất lượng tụ.
bảo hộ.

LƯU Ý SAI HỎNG

- Thiết bị, dụng cụ,
- Thiết bị, dụng cụ,
vật tư đầy đủ, đảm
vật tư không đảm
bảo yêu cầu kỹ
bảo.
thuật.

- Tụ máy nén điều hòa.
- Ngắt nguồn cấp điện.
- Tuốc nơ vít.

2

3

4

5

Bước 2: Tháo bỏ tụ
- Giấy đánh dấu.
hỏng
- Kìm điện.

Bước 3 : Đấu lắp tụ

- Kìm điện.
- Tuốc nơ vít.

- Mở nắp bảo vệ, tháo đai cố
định tụ.
- Đánh dấu jack cắm.
- Rút jack cắm tụ.
- Xác định tụ thay thế.
- Cắm jack vào chân tụ.
- Gắn đai cố định tụ.
- Kiểm tra vị trí đấu nối.

Bước 4: Kiểm tra
- Đồng hồ vạn năng điện tử. - Kiểm tra thông mạch.

mạch điện
- Kiểm tra cách điện
- Remote điều hịa.
- Đóng nắp bảo vệ.
Bước 5: Cấp điện, - Ampe kìm.
vận hành
- Tuốc nơ vít.

- Đánh số chính xác
các jack cắm.
- Đánh số các jack
- Khơng biến dạng khơng chính xác.
các đầu jack.
- Cắm jack vào chân
- Cắm sai jack vào
tụ đúng số đã đánh
chân tụ.
dấu.
-

Đầu jack chắc - Jack cắm lỏng.
chắn, không chạm
 
chập.

- Đảm bảo vận hành
- Chọn sai chế độ
đúng yêu cầu kỹ
remote
- Kiểm tra dòng điện làm thuật.

việc.
- Cấp điện, vận hành.


PHIẾU TRẮC NGHIỆM KIẾN THỨC
THAY THẾ TỤ MÁY NÉN ĐIỀU HÒA
Họ tên sinh viên: ............................................ Lớp:............................................ Bàn số: ….
Câu hỏi 1: Điều hịa sử dụng tụ có thơng số kỹ thuật là 30uF/450V phải lựa chọn tụ thay thế có thông số
như thế nào?
 25uF/400V
 35uF/450V
 30uF/450V
Câu hỏi 2: Khi máy điều hịa bị hỏng tụ máy nén có những dấu hiệu nào?
 Khối trong nhà quạt gió hoạt động nhưng gió thổi ra khơng lạnh
 Khối ngồi trời quạt tản nhiệt hoạt động nhưng gió thổi ra khơng nóng
 Điều hòa bị bám tuyết ở đường ống
 Máy nén không hoạt động, rơ le bảo vệ ngắt
Câu hỏi 3: Hãy đánh số thứ tự các nội dung công việc sao cho hợp lý khi thực hiện thay thế tụ máy nén
điều hịa:
THỨ TỰ
NỘI DUNG CƠNG VIỆC
Cấp điện, vận hành
Chuẩn bị thiết bị, dụng cụ, vật tư
Tháo bỏ tụ hỏng
Đấu lắp tụ
Kiểm tra mạch điện


PHIẾU TRẮC NGHIỆM KIẾN THỨC
THAY THẾ TỤ MÁY NÉN ĐIỀU HÒA

Họ tên sinh viên: ............................................ Lớp:............................................ Bàn số: ….
Câu hỏi 1: Điều hịa sử dụng tụ có thơng số kỹ thuật là 30uF/450V phải lựa chọn tụ thay thế có thông số
như thế nào?
 25uF/400V
 35uF/450V
 30uF/450V
Câu hỏi 2: Khi máy điều hịa bị hỏng tụ máy nén có những dấu hiệu nào?
 Khối trong nhà quạt gió hoạt động nhưng gió thổi ra khơng lạnh
 Khối ngồi trời quạt tản nhiệt hoạt động nhưng gió thổi ra khơng nóng
 Điều hòa bị bám tuyết ở đường ống
 Máy nén không hoạt động, rơ le bảo vệ ngắt
Câu hỏi 3: Hãy đánh số thứ tự các nội dung công việc sao cho hợp lý khi thực hiện thay thế tụ máy nén
điều hịa:
THỨ TỰ
NỘI DUNG CƠNG VIỆC
5

Cấp điện, vận hành

1

Chuẩn bị thiết bị, dụng cụ, vật tư

2

Tháo bỏ tụ hỏng

3

Đấu lắp tụ

4

Kiểm tra mạch điện


PHIẾU HƯỚNG DẪN TỰ HỌC
Thông tin Giảng viên
Thông tin sinh viên
Họ và tên:
Từ Đức Việt
Đơn vị:
Khoa Điện Tử - Điện Lạnh
Email:

Điện thoại:
0966.689.695
Nhiệm vụ: Làm bài tập về nhà và nghiên cứu nội dung của bài học sau.
Nội dung tự học
Bài tập về nhà:
- Tìm hiểu về tụ điều hịa 3 chân. Cách thay thế tụ điều
hòa 2 chân sang 3 chân và ngược lại
- Tài liệu: 1.Giáo trình Kỹ thuật lạnh –PGS.TS.
Nguyễn Đức Lợi - Nhà xuất bản Bách khoa – Hà Nội.
2. Hệ thống lạnh và điều hịa khơng khí–
PGS.TS. Phạm Văn Tuy -Nhà xuất bản kỹ thuật.
Nghiên cứu bài học sau:
M 2.9.3: Kiểm tra, thay thế máy nén điều hịa.

Nhiệm vụ học tập

- Sưu tầm hình ảnh, tìm hiểu
cấu tạo, nguyên lý hoạt động tụ
điều hòa 3 chân.
- Tìm hiểu cách kiểm tra, thay
thế tụ điều hịa 3 chân sang tụ
điều hịa 2 chân.

- Tìm hiểu ngun nhân, hiện
tượng điều hịa bị hỏng máy
nén. Quy trình kiểm tra, thay
thế máy nén điều hòa.
Yêu cầu về sản phẩm: Làm bài tập và nộp file sản phẩm theo địa chỉ email
của giáo viên hoặc trên giấy A4.
Thời gian hoàn thành: 3 ngày, nộp bài tập vào buổi học tuần sau.

Tiêu chí đánh giá
- Hình ảnh trực quan, cấu tạo
ngun lý hoạt động đầy chính
xác.
- Trình bày được cách kiểm ,
thay thế tụ điều hòa 3 chân
sang tụ điều hòa 2 chân.


CHÚC
HỘI
GIẢNG
CHÚC HỘI GIẢNG
THÀNH
CÔNG

TỐT
ĐẸP!
THÀNH CÔNG TỐT ĐẸP!