Thuyết trình: Triết học Tây Âu thời trung cổ

Nhóm trình bày: Nhóm 2 – QTKD 19A
Hà Nội, tháng 9/2012
Nội dung
Khái quát
I
Các triết gia tiêu biểu
II
Tổng kết và nhận xét chung
III
1. Oguytxtanh
2. Tomatdacanh
3. Teclulieng
4. Oriengio
5. Donxcot
1. Điều kiện lịch sử, chính trị, xã hội
2. Các đặc điểm cơ bản của triết học Tây Âu thời Trung cổ
I. Khái quát
Lịch sử: Chuyển từ
Chế độ chiếm hữu nô
lệ sang Phong kiến
Tôn giáo và Thần
học là Hệ tư
tưởng thống trị
Các môn khoa học đã
bước đầu phát triển:
Thiên văn học, cơ học,
toán học
Mâu thuẫn giữa nông
dân và địa chủ
Tây Âu
thế kỷ

V - XV
1. Điều kiện lịch sử, chính trị, xã hội
Triết học bị chi phối
bởi Tôn giáo và
Thần học của Thiên
chúa giáo
Cuộc đấu tranh giữa
phái Duy thực và
Duy danh
I. Khái quát
TK II-IV TK V-VIII TK IX - XV
Thời kỳ quá độ
Thời kỳ hình thành chủ
nghĩa Kinh viện
Thời kỳ phát triển chủ
nghĩa Kinh viện
2. Các đặc trưng cơ bản của Triết học Tây Âu thời Trung cổ
Ơrigenơ, Abơla Tômát Đacanh, Đơn Xcốt, Lơgrăng Bêcơn, Ốc-Cam
Triết học Kinh viện
tồn tại và phát
triển mạnh mẽ
Triết học
Tâu Âu thời
Trung cổ
I. Khái quát
Đặt vấn đề:
Phải chăng Triết học Tây Âu thời kỳ này là
“Bước thụt lùi của lịch sử tư duy của nhân loại”?
II. Các triết gia tiêu biểu
1. Oguytxtanh

354 - 430
• Triết gia giáo phụ La Mã
• Sinh tại Tagaste – Numidia nay thuộc Souk Ahras - Algerial
• Thủa thiếu thời: muốn trở thành luật sư
• Từ năm 373 – 382 theo đạo Mani
• Từ năm 383- 387: bước đệm quy hồi đạo Ki tô
• Năm 391: được thụ phong linh mục
• Năm 395: giáo mục giáo phận Hippo (Annaba, Algerial)
• Các tác phẩm nổi bật:
 Confes-sions (Thú nhận): 400
 The city of God (Vương quốc của chúa): 413-426
 Retractions (Hủy bỏ): 428
KHÁI QUÁT
BẢN THỂ LUẬN
1. Oguytxtanh
II. Các triết gia tiêu biểu
• Toàn bộ thế giới là do Thượng đế sáng tạo ra
• Con người là kẻ bộ hành tạm thời trên trái đất
• Giới tự nhiên, vật chất là đáng kinh bỉ
• Bàn về vấn đề chân lý: Thượng đế tối cao là chân lý
• Bàn về vấn đề thiện ác:
 Thế giới chủ yếu là tốt lành
 Điều ác là hệ quả do cái hữu hạn trở mặt
NHẬN THỨC LUẬN
1. Oguytxtanh
II. Các triết gia tiêu biểu
• Thế giới do Thượng đế nhận thức
• Quá trình nhận thức của con người là quá trình
nhận thức của Thượng đế.
• Nhận thức Thượng đế chỉ đạt được bởi lòng tin tôn

giáo
“Không có lòng tin, các ngươi sẽ không hiểu được đâu”
Con
người
Niềm tin
tôn giáo
Thế giới
QUAN ĐIỂM XÃ HỘI, ĐẠO ĐỨC
1. Oguytxtanh
II. Các triết gia tiêu biểu
• Vương quốc của điều ác là nhà nước, vương quốc của thượng đế là nhà thờ
• Bảo vệ sự bất bình đẳng xã hội
• Về đạo đức: phân biệt thực thẻ thể chất và thực thẻ tinh thần
 Thực thể thể chất là tội lỗi, không thể nảy sinh đạo đức
 Thực thể tinh thần là đích hướng tới của thực thể vật chất, là đạo đức
NHẬN XÉT, ĐÁNH GIÁ
Điểm tiến bộ:
• Nếu như triết học cổ đại chỉ
biết tới ý thức như là sự định
hướng chủ ý của con người ra
bên ngoài thì Oguytxtanh hiểu
ý thức là sự tập trung nội tâm,
ý thức được xem xét như là tự
ý thức.
• Thành công trong sự hiệp nhất
Ki-tô giáo
1. Oguytxtanh
Điểm hạn chế:
• Gặp phải mâu thuẫn không giải quyết
được từ lập trường tôn giáo về tự do ý chí

của con người.
• Một mặt ông thừa nhận Thượng đế sáng
tạo ra tất cả nhưng mặt khác ông lại cho
rằng “Không có Thượng đế trong các sự
vật cảm biết”
II. Các triết gia tiêu biểu
Nhà triết học ra sức bảo vệ tôn giáo, chống khoa học và triết học duy vật.
II. Các triết gia tiêu biểu
2. Tomat Dacanh (1225-1274)
KHÁI QUÁT
1225-1274
• Triết gia kinh viện và nhà thần học người Ý vĩ đại nhất
• Sinh tại Roccasecca, gần Aquino
• Học văn khoa tại đại học Fréderic II ở Naples
• Năm 1243: tu trong dòng các giáo sĩ Dominic
• Năm 1250: được thụ phong linh mục
• Năm 1526: nhận bằng tiến sĩ thần học
• Năm 1259: nhà cố vấn, thuyết trình cho triều đình giáo hoàng
• Các tác phẩm nổi bật:
 Scripta Super Libros Sententtarum: 1256
 Summa Contra Gentiles : 1261 - 1264
 Summa Theologiae: 1265 - 1273
BẢN THỂ LUẬN
2. Tomat Dacanh
II. Các triết gia tiêu biểu
• Bàn về bản chất và tồn tại:
 Thượng đế tồn tại
 Giới tự nhiên và trật tự của nó do trời tạo thành
Sự vật
không có

linh hồn
Con người
Thiên thần,
thánh
Chúa trời
BẢN THỂ LUẬN
2. Tomat Dacanh
II. Các triết gia tiêu biểu
• Bàn về bản chất của cái chung: tồn tại trên 3 phương diện:
 Tồn tại trước sự vật, trong trí tuệ chúa trời
 Được tìm thấy trong các sự vật và chỉ tồn tại khách quan khi chứa đựng
các sự vật riêng lẻ
 Được tạo ra bằng con đường trừu tượng hóa của trí tuệ con người từ
các sự vật riêng lẻ
NHẬN THỨC LUẬN
2. Tomat Dacanh
II. Các triết gia tiêu biểu
• Có các loại tri thức khác nhau: tri thức giác quan, tri thức khoa học, tri thức
của chúa
• Con người không trực tiếp nhận biết thế giới
• Chia hình dạng: hình dạng cảm tính và hình dạng lý tính
• Tiến trình tư duy kèm theo tri thức:
Trí tuệ năng
động
Hình ảnh Khái niệm
QUAN ĐIỂM XÃ HỘI, ĐẠO ĐỨC
2. Tomat Dacanh
II. Các triết gia tiêu biểu
• Đẳng cấp của mỗi người là do trời sắp đặt
• Tuyên truyền cho sự thống trị của nhà thờ đối với xã hội: Giáo hội

quản lý phần hồn, chính quyền quản lý thân thể
• Về đạo đức: đạo đức là phẩm chất linh hồn
• Coi trần gian là sự chuẩn bị cho cuộc sống tương lai ở thế giới bên
kia
II. Các triết gia tiêu biểu
2. Tomat Dacanh
Những điểm tiến bộ:
+
Lý luận nhận thức của Tômat
Đacanh áp dụng học thuyết về "hình
dạng" của Arixtốt; là một bước tiến
trong triết học kinh viện Trung cổ.
+ Về quan điểm chính trị - xã hội
vẫn thể hiện ít nhiều sự tiến hóa
phát triển.
Những điểm hạn chế:
+ Về lý luận nhận thức, chỉ khôi phục
về hình thức học thuyết của Arixtốt,
chứ nó không lấy cái sinh khí, cái sống
động, sự tìm tòi chân lý trong học
thuyết của Arixtốt
+ Về quan điểm chính trị - xã hội, tư
tưởng bảo thủ lạc hậu của thần quyền.
Chống lại sự bình đẳng xã hội, bảo vệ
sự phân chia đẳng cấp
.
NHẬN XÉT, ĐÁNH GIÁ
II. Các triết gia tiêu biểu
3. Teclulieng
o Sinh tại thành phố Cactagio – La Mã nay là Tunisia

o Gia đình thuộc tầng lớp tri thức, ngoại giáo
o Là cha cố nhà thờ, nhà triết học tiên khởi của truyền
thống Kitô giáo
o Người đầu tiên viết các tác phẩm bằng tiếng Latin
o 31 tác phẩm còn tồn tại đến ngày nay
160 -230
“Tôi tin bởi vì điều đó là vô lý”
KHÁI QUÁT
II. Các triết gia tiêu biểu
3. Teclulieng
II. Các triết gia tiêu biểu
3. Teclulieng
•
Theo trường phái chủ nghĩa duy thực – gần với duy tâm
• Cái chung , cái phổ biến – thực thể tinh thần có trước sự vật đơn nhất
• Khẳng định thượng đế là vật thể
• Đồng ý với Plato về sự bất tử của linh hồn
• Nguồn gốc của thân phận con người, hay là kiếp người là do nghiệp
chướng, mà nghiệp chướng chính là sự bất thực của thế sinh, và của chính
con người tại thế.
BẢN THỂ LUẬN
II. Các triết gia tiêu biểu
3. Teclulieng
• Trí tuệ con người không có khả năng sáng tạo
• Lý trí nhận thức được giới tự nhiên => con người nhận thức được thế giới
• Niềm tin tôn giáo (ý thức) vượt qua khỏi giới hạn để nhận thức Thượng đế
• Nhấn mạnh đến ưu thế của tôn giáo: một niềm tin không thể chứng minh bằng
trí tuệ triết học
NHẬN THỨC LUẬN
II. Các triết gia tiêu biểu

3. Teclulieng
• Nét nổi bật nhất trong triết học của ông là hạ thấp vai trò của triết học của tri
thức và lý trí, đề cao và ca ngợi lòng tin mù quáng về sự tồn tại của đạo cơ
đốc và thượng đế.
• Tích cực: thúc đẩy tự do tôn giáo: “Khi một người La Mã gia nhập Kitô giáo,
họ bị coi là chống lại đế quốc La Mã, họ bị tước các quyền và quyền ưu tiên
như người La Mã, vì họ không thờ lạy các thần của người La Mã”
NHẬN XÉT, ĐÁNH GIÁ
II. Các triết gia tiêu biểu
4. Giăngxicốt Ơrigiennơ (810 – 877)
• Là người Ai Len, là người theo chủ nghĩa duy
thực triệt để.
• Một số tác phẩm nổi tiếng của ông: "Về sự
tiền định của Thượng đế", "Về sự phân chia
giới tự nhiên" v.v.
•"Triết học chân chính và tôn giáo chân chính là một".
II. Các triết gia tiêu biểu
- Chia sự phát triển của giới tự nhiên qua 4 giai đoạn: <Theo tác phẩm:
"Về sự phân chia giới tự nhiên“>
o Giai đoạn 1: giới tự nhiên biểu hiện như là vật vừa được sáng tạo -
đó là "con" của Thượng đế - là kẻ trung gian giữa Thượng đế và thế
giới.
o Giai đoạn 2: giới tự nhiên biểu hiện như là vật vừa sáng tạo, vừa
được sáng tạo.
o Giai đoạn 3: giới tự nhiên biểu hiện như là vật được sáng tạo - đó là
thế giới các sự vật cụ thể, thế giới muôn loài trong đó có con người.
o Giai đoạn 4: giới tự nhiên biểu hiện là vật không phải sáng tạo, cũng
không được sáng tạo - đó là Thượng đế, nhưng ở đây Thượng đế
được xem như mục đích của quá trình thế giới.
4. Giăngxicốt Ơrigiennơ

BẢN THỂ LUẬN
• Triết học của ông cũng trình bày mối quan hệ giữa lòng tin và lý trí:
Lòng tin và lý trí là hoàn toàn có thể dung hợp. Không thể đề cao lý trí
và phủ nhận lòng tin hoặc ngược lại.
• Quan niệm: bản thân quá trình thế giới là sự giáng thế liên tục của
Thượng đế
II. Các triết gia tiêu biểu
4. Giăngxicốt Ơrigiennơ
BẢN THỂ LUẬN
• Ông cho rằng cái chung có trước cái riêng và cơ sở của cái riêng
• Cái chung là cái bản chất của sự vật; bởi vì các sự vật đều bắt
nguồn từ cái chung và cái chung chứa đựng các sự vật bên trong.
II. Các triết gia tiêu biểu
4. Giăngxicốt Ơrigiennơ
NHẬN THỨC LUẬN