Một số biện pháp quản lý thiết bị dạy học ở trường trung cấp kỹ thuật công nông nghiệp quảng bình

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.08 MB, 108 trang )

Bộ Giáo dục và Đào tạo
Tr-ờng Đại học Vinh
---------------------------------

đoàn d-ơng tỏa

Một số biện pháp quản lý thiết bị
dạy học ở tr-ờng trung cấp kỹ thuật
công - nông nghiệp quảng bình

Chuyên ngành: quản lý giáo dục

luận văn thạc sĩ khoa học gi¸o dơc

NghƯ An - 2014

Bộ Giáo dục và Đào tạo
Tr-ờng Đại học Vinh
---------------------------------

đoàn d-ơng tỏa

Một số biện pháp quản lý thiết bị
dạy học ở tr-ờng trung cấp kỹ thuật
công - nông nghiệp quảng bình

Chuyên ngành: quản lý giáo dục
MÃ số : 60.1401.14

luận văn thạc sÜ khoa häc gi¸o dơc

Ng-êi h-íng dÉn khoa häc: ts. hoàng minh ph-ơng

Nghệ An - 2014

Lời cảm ơn
Với tình cảm chân thành, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn đến LÃnh đạo
Nhà tr-ờng, Khoa Sau đại học Tr-ờng Đại học Vinh đÃ tạo điều kiện thuận
lợi cho chúng tôi đ-ợc học tập, nghiên cứu nâng cao trình độ đáp ứng yêu cầu
đòi hỏi ngày càng cao của nhiệm vụ mới.
Xin chân thành cảm ơn các nhà giáo, các nhà khoa học đÃ tận tình
giảng dạy, giúp đỡ chúng tôi trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu vừa qua.
Đặc biệt, tôi xin chân thành cảm ơn nhà giáo Tiến sĩ Hoàng Minh Ph-ơng đÃ
chân tình h-ớng dẫn giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn tốt nghiệp Thạc sĩ
chuyên ngành Quản lý giáo dục.
Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn tới tất cả anh em, bạn bè đồng nghiệp đÃ
tạo mọi điều kiện giúp đỡ tôi trong quá tình học tập, nghiên cứu.
Những nội dung học tập đ-ợc ở tr-ờng thông qua tài liệu đ-ợc các nhà
giáo lên lớp h-ớng dẫn nghiên cứu cùng với sự giúp đỡ của các đồng nghiệp
đÃ giúp tôi nâng cao nhận thức để hoàn thiện đề tài: Một số biện pháp quản lý
thiết bị dạy học ở tr-ờng Trung cấp Kỹ thuật Công - Nông nghiệp Quảng Bình.
Xin chân thành cảm ơn.

Đoàn D-ơng Toả

i

MỤC LỤC

Trang
Trang phụ bìa
Lời cảm ơn ........................................................................................................ i
MỤC LỤC ........................................................................................................ ii
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ........................................................... vi
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU VÀ SƠ ĐỒ ............................................. vii
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
1. Lý do chọn đề tài ....................................................................................... 1
2. Mục đích nghiên cứu ................................................................................. 2
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu .......................................................... 3
4. Giả thuyết khoa học .................................................................................. 3
5. Nhiệm vụ nghiên cứu ................................................................................ 3
6. Phương pháp nghiên cứu........................................................................... 3
7. Đóng góp của đề tài................................................................................... 4
8. Cấu trúc luận văn: ..................................................................................... 4
CHƢƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA QUẢN LÝTHIẾT BỊ DẠY
HỌC TRONG TRƢỜNG TRUNG CẤP CHUYÊN NGHIỆP ................... 5
1.1. Vài nét về lịch sử nghiên cứu vấn đề. .................................................... 5
1.2. Một số khái niệm cơ bản liên quan đến đề tài ....................................... 7
1.2.1. Biện pháp ........................................................................................ 7
1.2.2. Quản lý ............................................................................................ 8
1.2.3. Quản lý giáo dục ............................................................................. 8
1.2.4. Thiết bị dạy học. ............................................................................ 10
1.2.5. Quản lý thiết bị dạy học ................................................................ 10
1.2.6. Trường trung cấp chuyên nghiệp. ................................................. 11
1.3. Một số vấn đề cơ bản về thiết bị dạy học

trường TCCN .................. 12

1.3.1. Vai tr , t m quan trọng của TBD trong quá tr nh đào tạo ......... 12

1.3.2. Thiết bị dạy học trong đào tạo nghề nghiệp .................................. 15
1.3.3. Ph n loại TBD ............................................................................ 17
ii

1.3.4. êu c u đối v i TBD : .............................................................. 18
1.3.5. Đ c điểm thiết bị dạy học của trường TCCN ............................... 20
1.4. Quản lý thiết bị dạy học

trường trung cấp chuyên nghiệp ................ 21

1.4.1. Các nguyên t c quản lý thiết bị dạy học ....................................... 21
1.4.2. Nội dung quản lý thiết bị dạy học ................................................. 22
Kết luận chương 1 ....................................................................................... 29
CHƢƠNG 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ THIẾT BỊ DẠY HỌC TẠI
TRƢỜNG TRUNG CẤP KỸ THUẬT CÔNG - NÔNG NGHIỆP
QUẢNG BÌNH ............................................................................................... 30
2.1. Gi i thiệu khái quát về trường Trung cấp Kỹ thuật Công - Nông
nghiệp Quảng B nh ..................................................................................... 30
2.1.1. Chức năng và nhiệm vụ nhà trường .............................................. 30
2.1.2. Các ngành nghề đào tạo, quy mô đào tạo ..................................... 31
2.2.3. Đội ngũ cán bộ giáo viên. ............................................................. 32
2.2. Khái quát về CSVC và TBD của trường Trung cấp Kỹ thuật Công
- Nông nghiệp Quảng B nh ......................................................................... 33
2.2.1. Về cơ s vật chất ........................................................................... 33
2.2.2. Về thiết bị và phương tiện dạy học của nhà trường. ..................... 33
2.2.3. Nhận thức của cán bộ giáo viên và học sinh về vai tr của
TBDH ...................................................................................................... 34
2.2.4. Mức độ đáp ứng của TBD so v i yêu c u đào tạo . .................. 36
2.3. Thực trạng quản lý TBD tại trường Trung cấp Kỹ thuật Công Nông nghiệp Quảng B nh............................................................................ 38

2.3.1. Lập kế hoạch đ u tư, mua s m thiết bị dạy học ............................ 38
2.3.2. Công tác ch đạo việc bảo quản, bảo dư ng, sửa ch a thiết bị. .... 41
2.3.3. Công tác ch đạo việc bảo quản, bảo dư ng, sửa ch a thiết bị. .... 44
2.3.4. Quản lý cải tiến, phát triển các TBD tự làm .............................. 49
2.3.5. Ph n cấp quản lý thiết bị dạy học ................................................. 51
2.3.6. Công tác

y dựng, phát triển năng lực đội ngũ cán bộ quản lý,

nh n viên phụ trách thiết bị. .................................................................... 53
iii

2.3.7.

thức trách nhiệm, kỹ năng sử dụng và bảo quản thiết bị cho

giáo viên, học viên. ................................................................................. 54
2.4. Nhận ét đánh giá chung về thực trạng quản lý thiết bị dạy học tại
trường Trung cấp Kỹ thuật Công - Nông nghiệp Quảng B nh. .................. 55
2.4.1. Ưu điểm ......................................................................................... 56
2.4.2. Nhược điểm ................................................................................... 56
2.4.3. Nh ng điều kiện thuận lợi ............................................................. 57
2.4.4. Nh ng khó khăn thách thức .......................................................... 58
Kết luận chương 2 ....................................................................................... 58
CHƢƠNG 3. BIỆN PHÁP QUẢN LÝ THIẾT BỊ DẠY HỌC TẠI
TRƢỜNG TRUNG CẤP KỸ THUẬT CÔNG - NƠNG NGHIỆP
QUẢNG BÌNH ............................................................................................... 59
3.1. Ngun t c đề uất các biện pháp quản lý thiết bị dạy học ................. 59
3.1.1. Cơ s

ác định các biện pháp quản lý........................................... 59

3.1.2. Quan điểm, mục tiêu về quản lý TBD tại trường kỹ thuật
Công Nông nghiệp Quảng B nh. ............................................................. 59
3.1.3. Nguyên t c

y dựng các giải pháp quản lý TBD ..................... 60

3.2. Một số biện pháp quản lý thiết bị dạy học tại trường Trung cấp Kỹ
thuật Công - Nông nghiệp Quảng B nh ...................................................... 61
3.2.1.Tăng cường huy động các nguồn vốn để đ u tư phát triển CSVC
- TBDH. ................................................................................................... 61
3.2.2. Làm tốt công tác lập kế hoạch đ u tư và quản lý tốt công tác
mua s m thiết bị. ..................................................................................... 63
3.2.3. Ch đạo khai thác, sử dụng đúng mục đích và có hiệu quả thiết
bị dạy học đ được trang cấp. ................................................................. 66
3.2.4. Ch đạo việc bảo quản, bảo dư ng, sửa ch a TBD . .................. 68
3.2.5. Phát động phong trào cải tiến, tự làm các thiết bị dạy học trong
đội ngũ giáo viên và học viên. ................................................................ 71
3.2.6. N ng cao năng lực đội ngủ cán bộ quản lý, nh n viên phụ
tráchTBDH .............................................................................................. 73
iv

C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

3.2.7. N ng cao tr nh độ ,ý thức trách nhiệm trong sử dụng, bảo quản
TBDH cho giáo viên, nh n viên và học viên.............................................. 75
3.3. Khảo sát, đánh giá tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp. ... 76

Kết luận chương 3 ....................................................................................... 79
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ...................................................................... 80
1. KẾT LUẬN ................................................................................................ 80
2. KIẾN NGHỊ .............................................................................................. 82
2.1. Đối v i UBND t nh Quảng B nh ......................................................... 82
2.2. Đối v i S Giáo dục và Đào tạo Quảng B nh ...................................... 82
2.3. Đối v i trường Trung cấp Kỹ thuật Công - Nông nghiệp Quảng B nh. .... 83
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 84
PHỤ LỤC ....................................................................................................... 86

v

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Viết tắt

Nội dung

BP

Biện pháp

CB

Cán bộ

CBQL

Cán bộ quản lý

CSVC

Cơ s vật chất

GV

Giáo viên

HS

ọc sinh

KT-XH

Kinh tế -

hội

KHKT

Khoa học kỹ thuật

MT

Mục tiêu

NV

Nhân viên

ND

Nội dung

PGS.TS

Phó Giáo sư, tiến sĩ

PTDH

Phương tiện dạy hoc

PP

Phương pháp

QLGD

Quản lý giáo dục

QTDH

Quá tr nh dạy học

SL

Số lượng

TB

Thiết bị

TBDH

Thiết bị dạy học

TCCN

Trung cấp chuyên nghiệp

UBND

Ủy ban nh n d n

vi

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU VÀ SƠ ĐỒ
Tên bảng biểu và sơ đồ

TT
Sơ đồ 1.1

Mối quan hệ gi a CSVC & TBD

v i các thành tố của

QTDH

Trang
13

Sơ đồ 1.2

Thiết bị dạy học trong đào tạo nghề nghiệp

15

Sơ đồ 2.1

Sơ đồ ph n cấp quản lý TBD

51

Bảng 2.1

Quy mô đào tạo của nhà trường

31

Bảng 2.2

Quy mô đào tạo lái xe và lái máy cơng trình

32

Bảng 2.3

Nhận thức về vai tr của TBD

35

Bảng 2.4

Mức độ đáp ứng của TBD so v i yêu c u đào tạo

36

Bảng 2.5

Đánh giá chất lượng, tính đồng bộ, tính hiện đại của TBD

36

Bảng 2.6

Đánh giá việc tu n thủ quy tr nh mua s m

40

Bảng 2.7

Đánh giá mức độ sử dụng TBD của GV

41

Bảng 2.8

Các nguyên nh n về mức độ sử dụng TBD của GV

42

Bảng 2.9

Đánh giá về hiệu quả khai thác và sử dụng TBD

43

Bảng 2.10 Đánh giá mức độ hư hỏng TBD của nhà trường

44

Bảng 2.11 Các nguyên nhân gây hư hỏng TBD

45

Bảng 2.12 Mức độ đáp ứng việc sửa ch a kịp thời TBDH

46

Bảng 2.13 Nguyên nh n của việc sửa ch a TBD chưa kịp thời

46

Bảng 2.14 Đánh giá mức độ tham gia cải tiến, tự làm TBD

49

Bảng 2.15

Nguyên nhân của việc

S, GV không tham gia cải tiến, tự

tạo thiết bị

Bảng 2.16 Đánh giá thực trạng đội ngũ CB phụ trách TBD của nhà trường
Bảng 2.17
Bảng 2.18
Bảng 3.1

Đánh giá mức độ đào tạo nghiệp vụ đối v i đội ngũ làm
công tác TBD của nhà trường
Đánh giá mức độ trang bị kiến thức, thái độ, kỹ năng sử
dụng TBD cho GV, nh n viên và học sinh
Kết quả thăm d về tính cấp thiết và tính khả thi của các
biện pháp

vii

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

50
53
54
55
77

C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trong u thế tồn c u hóa sự phát triển của giáo dục góp ph n tích cực
trong việc thúc đẩy sự phát triển mọi m t của

hội và hội nhập quốc tế.

Đảng và Nhà nư c ta nhận định giáo dục là quốc sách hàng đ u, đ u tư cho
giáo dục là đ u tư cho phát triển. Sự nghiệp CN - Đ

đất nư c đ t ra cho

nền giáo dục Việt nam đổi m i một cách căn bản, toàn diện đào tạo con người
m i làm chủ đất nư c có tri thức, có kỹ năng sống, kỹ năng thực hành, có tư
duy sáng tạo, có tác phong cơng nghiệp, có ý thức gi g n văn hóa bản s c
d n tộc. Đ c biệt là phải đào tạo được nguồn nh n lực có tr nh độ tay nghề
cao, có khả năng thích ứng v i thị trường lao động và hội nhập quốc tế. Để
thực hiện mục tiêu đào tạo nghề nghiệp c n phải đổi m i nội dung, phương
pháp dạy học g n liền v i việc đ u tư, quản lý, khai thác trang thiết bị dạy học
hiệu quả .
Thiết bị dạy học phải phù hợp v i nội dung phương pháp giảng dạy.

Nếu thiếu sự phù hợp gi a nội dung phương pháp đào tạo v i thiết bị dạy học
th quá tr nh đào tạo sẽ mất c n đối, tạo khoảng cách càng a gi a lý thuyết và
thực hành, gi a lý luận và thực tiễn. Thực tế đ chứng minh, nếu thiết bị dạy
học lạc hậu, không phản ánh cập nhật được nh ng thành tựu khoa học m i
hiện đại của

hội trong khi nội dung chương tr nh và phương pháp đào tạo

tiên tiến hiện đại th hiệu quả giáo dục sẽ kém. Nếu thiết bị dạy học hiện đại
mà nội dung, phương pháp dạy học c n lạc hậu cộng thêm tr nh độ khai thác
thiết bị dạy học của giáo viên c n kém th sẽ tạo ra sự l ng phí trong đ u tư,
hiệu quả đào tạo sẽ thấp.
Mục tiêu sau đào tạo người học có tay nghề v ng sử dụng thành thạo
thiết bị sản uất trên cơ s thiết bị thực hành trong nhà trường và đó cũng là
đ t trưng cơ bản của đào tạo nghề nghiệp.
Nhận thức được t m quan trọng của thiết bị dạy học trong quá tr nh đào
tạo nghề nghiệp, trong nh ng năm qua Đảng và nhà nư c đ có nhiều chủ
trương chính sách đ u tư cơ s vật chất, trang thiết bị dạy học cho các trường
1

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

chuyên nghiệp, dạy nghề và đ từng bư c được cải thiện, tuy nhiên vẫn chưa
đáp ứng được yêu c u.
Trong bối cảnh hội nhập quốc tế hiện nay, giáo dục Việt Nam nói
chung và giáo dục bậc trung cấp chuyên nghiệp nói riêng phải có sự đ u tư
đúng mức để từng bư c n ng cao chất lượng đào tạo, đáp ứng sự nghiệp cơng

nghiệp hóa và hiện đại hóa của đất nư c.
Trường Trung cấp Kỹ thuật Cơng - Nơng nghiệp Quảng B nh có nhiệm vụ
đào tạo, bồi dư ng đội ngũ lao động kỹ thuật đa ngành nghề và bậc học phục
vụ cho sự phát triển kinh tế của địa phương nói riêng và đất nư c nói chung.
Trong nh ng năm qua, được sự quan t m của của S giáo dục & Đào tạo,
của UBND t nh và sự nỗ lực cố g ng của nhà trường trong việc đ u tư cơ s
vật chất, thiết bị phương tiện phục vụ hoạt động đào tạo, do đó cơ s vật chất
của nhà trường từng bư c được cải thiện, chất lượng đào tạo ngày càng được
n ng cao. Tuy nhiên vấn đề đ u tư và quản lý thiết bị dạy học c n nhiều hạn
chế như: Kinh phí đ u tư cho cơ s vật chất và thiết bị dạy học c n hạn hẹp,
đ u tư c n dàn trải, thiếu tính đồng bộ, chất lượng thiết bị c n thấp; bảo
dư ng sửa ch a thiết bị c n nhiều bất cập, nhất là bảo dư ng hệ thống thiết bị
dạy thực hành lái e và dạy vận hành máy công tr nh; khai thác và bảo quản
thiết bị chưa hiệu quả .V vậy, việc nghiên cứu thực trạng công tác quản lý
thiết bị dạy học tại trường Trung cấp Kỹ thuật Công - Nông nghiệp Quảng
B nh để từ đó đề uất các giải pháp quản lý phù hợp đang là yêu c u cấp thiết
của nhà trường trong giai đoạn hiện nay.
Xuất phát từ yêu c u đó, tơi chọn đề tài nghiên cứu: “Một số biện pháp quản
lý thiết bị dạy học ở trường Trung cấp Kỹ thuật Cơng - Nơng nghiệp Quảng
Bình”.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ s nghiên cứu lý luận và thực tiễn, đề uất một số biện pháp
quản lý thiết bị dạy học nhằm n ng cao chất lượng đào tạo
cấp Kỹ thuật Công - Nông nghiệp Quảng B nh.

2

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

trường Trung

trường Trung

cấp Kỹ thuật Công - Nông nghiệp Quảng B nh.
6. Phƣơng pháp nghiên cứu
6.1. Các phương pháp nghiên cứu lý luận: Vận dụng các kiến thức đ
học và nghiên cứu các tài liệu có liên quan. Tiến hành ph n tích, tổng hợp, hệ
thống hóa, khái quát hóa các nguồn tài liệu một cách chọn lọc để

y dựng

các khái niệm và nh ng luận điểm lý luận của đề tài nghiên cứu.
6.2. Các phương pháp nghiên cứu thực tiễn.
6.2.1. Phương pháp quan sát.
6.2.2. Phương pháp điều tra.
6.2.3. Phương pháp tổng kết kinh nghiệm
6.2.4. Phương pháp nghiên cứu sản phẩm hoạt động
6.2.5. Phương pháp phỏng vấn.
6.3. Phương pháp thống kê toán học: Dùng các phép tốn để ử lý và
ph n tích các số liệu nghiên cứu.
3

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

7. Đóng góp của đề tài:
- Đề tài nghiên cứu góp ph n làm rõ thêm khái niệm trang thiết bị dạy
học và công tác quản lý trang thiết bị dạy học trong đào tạo nghề
Vị trí, vai tr của thiết bị dạy học trong quá tr nh dạy và học, n ng cao

chất lượng đào tạo nghề
-Đề tài đề cập đến nh ng bất cập trong công tác quản lý thiết bị dạy
học, đề uất một số biện pháp quản lý thiết bị dạy học

trường Trung cấp

Kỹ thuật Công - Nông nghiệp Quảng B nh.
8. Cấu trúc luận văn:
Ngoài ph n m đ u, kết luận và kiến nghị, luận văn có cấu trúc gồm 3
chương
Chương 1: Cơ s lý luận của quản lý thiết bị dạy học

trường trung

cấp chuyên nghiệp.
Chương 2: Thực trạng quản lý thiết bị dạy học

trường Trung cấp Kỹ

thuật Công - Nông nghiệp Quảng B nh.
Chương 3: Một số biện pháp quản lý thiết bị dạy học
cấp Kỹ thuật Công - Nông nghiệp Quảng B nh.

4

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

trường Trung

C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

CHƢƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA QUẢN LÝTHIẾT BỊ DẠY HỌC
TRONG TRƢỜNG TRUNG CẤP CHUYÊN NGHIỆP
1.1. Vài nét về lịch sử nghiên cứu vấn đề
Giáo dục và đào tạo đang là vấn đề thách thức của toàn c u.

iện nay

các quốc gia trên thế gi i đang nỗ lực đổi m i nội dung và phương pháp giáo
dục đào tạo v i nhiều mô h nh, biện pháp khác nhau nhằm m rộng qui mô,
n ng cao tính tích cực trong dạy và học một cách tồn diện, dạy làm sao để
giúp người học hư ng t i việc học tập chủ động, chống lại thói quen học tập
thụ động. Muốn vậy c n phải n ng cao, cải tiến đồng bộ các thành tố liên
quan, trong đó TBD

là một thành tố quan trọng. V i các hoạt động của con

người, có 3 phạm trù là nội dung, phương pháp và phương tiện ln g n bó
ch t chẽ v i nhau. Mỗi nội dung hoạt động đ i hỏi các phương pháp và
phương tiện tương ứng nhằm đạt mục tiêu ác định. Ngược lại, sự cải tiến và
sáng tạo nh ng phương tiện lao động làm nảy sinh nh ng nội dung và phương
pháp m i có chất lượng cao hơn. V vậy, con người ln ln chú ý t i việc
sáng tạo và hồn thiện không ngừng các phương tiện lao động.
Trong quá tr nh dạy học, các TBDH làm giảm nhẹ công việc của giáo
viên và giúp cho học sinh tiếp thu kiến thức một cách thuận lợi. Có được các
TBDH thích hợp, người giáo viên sẽ phát huy hết năng lực sáng tạo của m nh
trong công tác giảng dạy, làm cho hoạt động nhận thức của học sinh tr nên
thuận lợi và hấp dẫn hơn, tạo ra cho học sinh nh ng t nh cảm tốt đẹp v i môn
học. Do đ c điểm của quá tr nh nhận thức, mức độ tiếp thu kiến thức m i của

học sinh tăng d n theo các cấp độ của tri giác: nghe, thấy và làm được hay
nói cách khác “nh ng g nghe được không bằng nh ng g nh n thấy và nh ng
g nh n thấy th không bằng nh ng g tự tay làm”, nên khi đưa nh ng TBDH
vào quá tr nh dạy học, giáo viên có điều kiện để n ng cao tính tích cực, độc
lập của học sinh và từ đó n ng cao hiệu quả của quá tr nh tiếp thu, lĩnh hội
kiến thức và hình thành kỹ năng, kỹ ảo cho người học. M t khác thông qua

5

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

việc tiếp úc và làm việc trực tiếp v i TBD sẽ rèn luyện được tác phong làm
việc kỷ luật, tính chính

ác trong lao động kỹ thuật.

Trong hệ thống giáo dục quốc d n, trường TCCN có nhiệm vụ giáo dục
nghề nghiệp, đào tạo bồi dư ng lao động có tay nghề cao nhằm đáp ứng nhu
c u lao động của
TBD

hội. Trong qúa tr nh dạy học

các trường TCCN thì

được em là một m t ích quan trọng quyết định đến chất lượng đào

tạo nghề nói chung và tay nghề của người học nói riêng.
TBD

được em là một thành tố cơ bản của quá tr nh dạy học, trong

nh ng năm g n đ y nhiều nhà nghiên cứu đ đề cập đến vai tr , chức năng
và vị trí của TBD trong quá tr nh dạy học, tiêu biểu có các tác giả sau: Thái
Duy Tuyên, Tr n Kiểm, Vũ Trọng Rỹ, Tr n Do n Qu i ...
Tuy nhiên, từ thực tiễn và l‎í luận giáo dục cho thấy, đến nay, m i ch
có phương pháp dạy học là thực sự được tập trung nghiên cứu trong thời gian
dài và đ đạt được nh ng thành tựu đáng kể. TBDH chưa được đ u tư nghiên
cứu một cách s u s c và đ y đủ, nhất là trong đào tạo

các trường TCCN -

lĩnh vực mà các phương tiện có vai tr cực kỳ quan trọng trong bảo đảm chất
lượng.
Để từng bư c n ng cao chất lượng đào tạo, việc đ u tư cơ s vật chất
và TBD

các trường là một yêu c u cấp thiết hiện nay. Song song v i việc

đ u tư tăng cường cơ s vật chất TBD , việc quản lý khai thác và sử dụng
TBD c n phải được quan t m đúng mức để đưa lại hiệu quả thiết thực nhất.
Trong nh ng năm tr lại đ y, các trường đ nhận được sự quan t m của nhà
nư c để đ u tư mua s m thiết bị dạy học, tuy nhiên vấn đề quản lý khai thác
và sử dụng TBD đang c n nhiều bất cập, hiệu quả đ u tư thấp. Việc nghiên
cứu và đề uất các biện pháp quản lý TBD

trong nhà trường đ và đang

được các nhà quản lý giáo dục nghiên cứu. Một số đề tài đ góp ph n tích cực
trong cơng tác quản lý TBD

các trường học đ nói lên điều đó, cụ thể có

các đề tài sau:
- “Thực trạng công tác quản lý và sử dụng thiết bị dạy học
học Sư phạm uế” (Ngô Mậu - 2001);
6

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

trường Đại

C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

“Một số giải pháp quản lý cơ s vật chất nhằm góp ph n n ng cao chất
lượng đào tạo

trường Đại họcVinh” (Nguyển

u Sáng - 2006);

- “Các biện pháp quản lý phương tiện dạy học

trường Đại học Sư

phạm Đồng Tháp trong giai đoạn hiện nay” ( à Văn Sinh - 2007);

- “Nh ng biện pháp quản lý công tác phương tiện dạy học góp ph n
n ng cao chất lượng đào tạo nghề tại trường kỹ thuật Việt-Đức Nghệ an”
(Cao Tấn Việt - 2006);
- “Các biện pháp quản lý thiết bị dạy học tại trường đại học khoa học Đại học uế” (Nguyễn Thị Thanh Liên - 2008); ...
Tuy nhiên, các biện pháp quản lý TBD

đưa ra không thể áp dụng

chung cho tất cả các trường, các cấp học và các loại h nh đào tạo. B i v , mỗi
trường đều có nh ng đ c điểm riêng, khơng trường nào hồn tồn giống
trường nào về đội ngũ giáo viên, học sinh, cơ s vật chất, TBD

và các điều

kiện khác ...
Trường Trung cấp Kỹ thuật Công - Nơng nghiệp Quảng B nh có nhiệm
vụ đào tạo, bồi dư ng đội ngũ lao động kỹ thuật đa ngành nghề và bậc học,
cung cấp nguồn nh n lực cho địa phương nói riêng và đất nư c nói chung.
Việc đ u tư tăng trư ng CSVC và TBD

được nhà trường hết sức quan t m

đ u tư. Cho đến nay số lượng, chủng loại các TBD

nhà trường tương đối

l n, đ c biệt một số ngành đào tạo có số lượng TBD l n như ngành đào tạo
lái e ô tô, lái máy công tr nh ... V i quy mơ thiết bị dạy học hiện có của
trường, việc nghiên cứu t m ra các biện pháp quản lý phù hợp v i thực trạng
nhà trường đang là yêu c u cấp thiết. Nhưng cho đến nay chưa có nghiên cứu

nào đề cập đến vấn đề quản lý TBD

cho trường Trung cấp Kỹ thuật Công -

Nông nghiệp Quảng B nh để góp ph n n ng cao hiệu quả và chất lượng đào
tạo của nhà trường.
1.2. Một số khái niệm cơ bản liên quan đến đề tài
1.2.1. Biện pháp
Theo từ điển Tiếng Việt năm 1992 của viện Khoa học
th biện pháp là: cách làm, cách giải quyết một vấn đề cụ thể.
7

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

hội Việt Nam

C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

1.2.2. Quản lý
Quản lý là một tất yếu khách quan của mọi quá tr nh lao động
bất kể h nh thái kinh tế

hội,

hội nào, là một trong nh ng hoạt động cơ bản nhất

của con người và đ có từ rất l u đời. iện nay có rất nhiều khái niệm về quản
lý:
Theo tác giả Thái Duy Tuyên: “ Quản lý là quá tr nh tác động có mục

đích, có tổ chức của chủ thể quản lý lên khách thể quản lý bằng việc vận dụng
các chức năng và phương tiện quản lý, nhằm sử dụng có hiệu quả nhất các
tiềm năng và cơ hội của tổ chức để đạt được mục tiêu đ t ra” [21, tr.574].
Theo tác giả Tr n Anh Tuấn: “ Quản lý là nh ng hoạt động c n thiết
phải được thực hiện khi con người kết hợp v i nhau trong các tổ chức nhằm
đạt nh ng mục tiêu chung’’ [20, tr.7].
Theo tác giả Nguyễn Đức Lợi: “ Quản lý là tác động có tổ chức, có
định hư ng của chủ thể quản lý lên đối tượng và khách thể quản lý nhằm sử
dụng có hiệu quả nhất các nguồn lực, các thời cơ của tổ chức để đạt mục tiêu
đ t ra trong điều kiên môi trường luôn biến động’’ [16, tr.12].
Từ nh ng khái niệm trên ta có thể hiểu rằng, quản lý là một hoạt động
không thể thiếu được trong

hội, nếu không thực hiện các chức năng và

nhiệm vụ quản lý th không thể thực hiện được các quá tr nh hợp tác lao động
sản uất, không thể khai thác sử dụng có hiệu quả các yếu tố của lao động sản
uất. Quản lý được em như là một khoa học, một nghệ thuật và một nghề.
1.2.3. Quản lý giáo dục
Quản lý giáo dục là một h nh thức quản lý

hội về m t giáo dục. Có

nhiều cách hiểu khác nhau về khái niệm QLGD. Tuy nhiên, ét trên b nh diện
chung, chúng ta có thể tiếp cận một số khái niệm QLGD như sau:
Tác giả ồ Văn Liên cho rằng “QLGD là sự tác động có có tổ chức, có
định hư ng của chủ thể quản lý (người quản lý hay tổ chức quản lý) lên đối
tượng giáo dục và khách thể quản lý giáo dục về các m t chính trị, văn hóa,
hội, kinh tế … bằng một hệ thống các luật lệ, các chính sách, các nguyên

8

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

t c, các biện pháp cụ thể nhằm tạo ra môi trường và điều kiện cho sự phát
triển của đối tượng”[15, tr.3].
Tùy theo việc ác định đối tượng và phạm vi quản lý mà QLGD được
hiểu dư i nhiều góc độ khác nhau: Tác giả Tr n Kiểm quan niệm QLGD
được ph n chia thành 2 cấp: cấp vĩ mô và vi mô, QLGD
lý 1 nền/ hệ thống giáo dục; QLGD

cấp vĩ mô là quản

cấp vi mô được em như quản lý nhà

trường /tổ chức giáo dục cơ s .
Tác giả Tr n Kiểm cũng ch rõ: Đối v i cấp vĩ mô: “ QLGD được hiểu
là nh ng tác động tự giác (có ý thức, có mục đích, có kế hoạch, có hệ thống,
hợp quy luật) của chủ thể quản lý đến tất cả m t ích của hệ thống (từ cấp cao
nhất đến các cơ s giáo dục là nhà trường) nhằm thực hiện có chất lượng và
hiệu quả mục tiêu phát triển giáo dục, đào tạo thế hệ trẻ mà

hội đ t ra cho

ngành giáo dục”[14, tr.10].
Đối v i cấp vi mô: “ QLGD được hiểu là hệ thống nh ng tác động tự
giác (có ý thức, có mục đích, có kế hoạch, có hệ thống, hợp quy luật) của chủ

thể quản lý đến tập thể giáo viên, công nh n viên, tập thể học sinh, cha mẹ
học sinh và các lực lượng

hội trong và ngồi nhà trường nhằm thực hiện có

chất lượng và hiệu quả mục tiêu giáo dục của nhà trường” [14, tr.12].
Quản lý giáo dục theo nghĩa tổng quan là hoạt động điều hành, phối
hợp các lực lượng
c u phát triển

hội nhằm đẩy mạnh công tác đào tạo thế hệ trẻ theo yêu
hội. Ngày nay, v i sứ mệnh phát triển giáo dục thường

uyên, công tác giáo dục không ch gi i hạn

thế hệ trẻ mà cho mọi người và

giáo dục suốt đời. Tuy nhiên vẫn là giáo dục thế hệ trẻ cho nên quản lý giáo
dục đựơc hiểu là sự điều hành hệ thống giáo dục quốc d n, các trường trong
hệ thống giáo dục quốc d n.
Như vậy QLGD là quản lý một quá tr nh kinh tế
đồng bộ, hài h a sự ph n hóa

hội nhằm thực hiện

hội để tái sản uất sức lao động có kỹ thuật

phục vụ các yêu c u phát triển KT-XH. QLGD có hiệu quả sẽ đem lại lợi ích
cho

hội đó là tính kinh tế

hội, QLGD vừa là khoa học vừa là nghệ thuật.

Nó đ tr thành một ngành khoa học và có cơ s lý luận riêng của nó.
9

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

1.2.4. Thiết bị dạy học.
Các tác giả Bùi Minh
nghĩa : “TBD

iền, Vũ Ngọc

ải và Đ ng Quốc Bảo định

là một bộ phận cơ s vật chất trường học trực tiếp có m t

trong giờ học được th y và tr cùng sử dụng” [12, tr.285].
Theo tác giả Thái Duy Tuyên: “Thiết bị là phương tiện hỗ trợ cho th y
giáo và học sinh trong quá tr nh dạy học, nhằm giúp học sinh n m kiến thức,
kỹ năng, kỹ ảo” [21, tr.352].
Tác giả Vũ Quốc Chung, Đ ng Quốc Bảo ch ra rằng: “ TBD

là một

vật thể ho c tập hợp các vật thể mà giáo viên và học sinh sử dụng trong quá
tr nh dạy học để n ng cao hiệu quả của quá tr nh này, giúp học sinh lĩnh hội
khái niệm, định luật, ... h nh thành các kỹ năng kỹ ảo c n thiết” [9, tr.454].
Như vậy TBD

là hệ thống đối tượng vật chất và tất cả nh ng phương

tiện kỹ thuật được GV và

S được sử dụng trong quá tr nh dạy học nhằm

n ng cao hiệu quả Dạy và ọc
1.2.5. Quản lý thiết bị dạy học
Quản lý thiết bị dạy học là một trong nh ng nội dung của quản lý nhà
trường. Quản lý thiết bị dạy học là quá tr nh tác động có định hư ng, có tổ
chức dựa trên thực trạng của thiết bị dạy học và hoàn cảnh đ c thù của mỗi
nhà trường, nhằm đảm bảo cho việc đ u tư, khai thác, sử dụng, bảo quản, bảo
dư ng và sửa ch a thiết bị dạy học phù hợp v i mục tiêu đào tạo của nhà
trường.
Các nội dung cũng như các biện pháp quản lý thiết bị dạy học

mỗi

trường không nhất thiết phải giống nhau mà nó phụ thuộc rất l n vào thực
trạng TBD , các ngành nghề đào tạo cũng như các điều kiện khác của mỗi
trường. Tuy nhiên, việc quản lý TBD

các trường thường được đề cấp t i

các khía cạnh sau:

- Quản lý việc lập kế hoạch đ u tư, mua s m thiết bị.
- Quản lý việc khai thác, sử dụng TBDH.
- Quản lý việc bảo quản, bảo dư ng, sửa ch a , duy tu, thanh lý ...
TBDH.
10

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

- Quản lý việc cải tiến, phát triển các thiết bị tự làm.
- Nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ quản lý, nh n viên phụ trách thiết
bị.
- N ng cao tr nh độ và ý thức trách nhiệm trong bảo quản thiết bị cho
giáo viên và học viên ….
Đó là một số nội dung cơ bản trong công tác quản lý TBD

các

trường.
1.2.6. Trường trung cấp chuyên nghiệp.
Trường TCCN là cơ s giáo dục nghề nghiệp thuộc hệ thống giáo dục
quốc d n. Trường có tư cách pháp nh n, có con dấu và tài khoản riêng. Có
quyền hạn và nhiệm vụ sau:
- Tổ chức bộ máy nhà trường, tuyển dụng, quản lý, sử dụng bồi dư ng
và đ i ngộ cán bộ, viên chức.
- X y dựng và tổ chức thực hiện quy hoạch, chiến lược và kế hoạch
phát triển nhà trường theo từng giai đoạn 5 năm và 10 năm.
- X y dựng ch tiêu tuyển sinh, tổ chức tuyển sinh, tổ chức giảng dạy,

học tập, quản lý người học và các hoạt động giáo dục khác theo mục tiêu,
chương tr nh giáo dục; công nhận tốt nghiệp và cấp văn bằng, chứng ch theo
thẩm quyền.
- X y dựng và ban hành chương tr nh đào tạo trên cơ s quy định
chương tr nh khung các ngành đào tạo tr nh độ TCCN do Bộ Giáo Dục Và
Đào Tạo ban hành. Tổ chức biên soạn ho c lựa chọn giáo tr nh của các nhà
trường để đảm bảo có đủ giáo tr nh giảng dạy, học tập. Việc biên soạn ho c
lựa chọn và duyệt giáo tr nh của các ngành đào tạo TCCN thực hiện theo quy
định của Bộ Giáo Dục & Đào Tạo.
- Tổ chức nghiên cứu khoa học; ứng dụng phát triển và chuyển giao
công nghệ; thực hiện các dịch vụ khoa học - kỹ thuật, sảnh uất kinh doanh
theo quy định của pháp luật.

11

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

- Tự đánh giá chất lượng giáo dục và chịu sự kiểm định chất lượng giáo
dục của cơ quan có thẩm quyền về kiểm định chất lượng giáo dục. X y dựng
hệ thống giám sát và đánh giá chất lượng giáo dục.
- Được nhà nư c giao ho c cho thuê đất, giao ho c cho thuê cơ s vật
chất; được miễn giảm thuế; vay tín dụng, huy động quản lý, sử dụng các
nguồn lực theo quy định của pháp luật.
- X y dựng cơ s vật chất, kỹ thuật theo yêu c u chuẩn hóa, hiện đại
hóa.
- Sử dụng nguồn thu từ hoạt động kinh tế để đ u tư

y dựng cơ s vật

chất nhà trường, m rộng sản uất, kinh doanh, dịch vụ và chi cho các hoạt
động giáo dục theo quy định pháp luật.
- Phối hợp v i gia đ nh người học, tổ chức, cá nh n, trong hoạt động
giáo dục; tổ chức cho cán bộ, viên chức và người học tham gia các hoạt động
hội.
- Liên kết các tổ chức kinh tế, giáo dục, văn hóa, thể dục, thể thao, y tế,
nghiên cứu khoa học nhằm n ng cao chất lượng giáo dục, g n đào tạo v i sử
dụng và việc làm, phục vụ sự nghiệp phát triển kinh tế -

hội, bổ sung

nguồn lực cho thị trường.
- ợp tác v i các tổ chức kinh tế, giáo dục, văn hóa, thể dục, thể thao, y
tế, nghiên cứu khoa học của nư c ngồi theo quy định.
- Thực hiện cơng khai cam kết về chất lượng đào tạo và công khai về
chất lượng đào tạo thực tế, về điều kiện đảm bảo chất lượng đào tạo về thu chi
tài chính. Thực hiện quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm và các nhiệm vụ,
quyền hạn khác theo quy định của pháp luật.
1.3. Một số vấn đề cơ bản về thiết bị d y học ở trƣờng TCCN
1.3.1. Vai trò, t m quan trọng của TBDH trong quá tr nh đào tạo
Thiết bị dạy học có vai tr và ảnh hư ng rất l n đến chất lượng giáo
dục. V vậy, Đảng, Nhà nư c và các cơ s giáo dục đào tạo hết sức quan t m.
Dự thảo chiến lược phát triển giáo dục 2009 - 2020 ch rõ: “Tăng cường đ u
tư cơ s vật chất kỹ thuật cho giáo dục, hoàn thành việc
12

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

y dựng chuẩn quốc

C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

gia về cơ s vật chất kỹ thuật cho tất cả các loại h nh trường nhằm đảm bảo
nh ng điều kiện vật chất cơ bản thực hiện việc đổi m i quá tr nh dạy học” .
Theo quan điểm của lý luận dạy học th CSVC - TBD

là một trong

sáu thành tố chủ yếu của quá tr nh dạy học (gồm: Mục tiêu - MT; nội dung ND ; phương pháp - PP; giáo viên - GV; học sinh -

S; Cơ s vật chất và

thiết bị dạy hoc
- CSVC &TBDH). Các thành tố đó có quan hệ mật thiết v i nhau để
đạt được kết quả và mục tiêu của giáo dục, điều này được thể hiện

sơ đồ

sau:

MT
GV
VV

HS
KẾT QUẢ GIÁO
DỤC

ND
D

PP
CSVC&TBDH

Sơ đồ 1.1. Mối quan hệ gi a CSVC & TBD v i các thành tố của QTD
Để đảm bảo chất lượng giáo dục, trong quản lý c n phải coi trọng đến
tất cả các thành tố này. Các thành tố trong quá tr nh dạy học

sơ đồ trên có

tác động lẫn nhau, bổ sung cho nhau. Khi có mục tiêu, nội dung tốt nhưng
phương pháp, thiết bị dạy học chưa phù hợp th chất lượng giáo dục cũng bị
hạn chế. Thực tế cho thấy, CSVC - TBD

hỗ trợ tích cực cho các thành tố

trong quá tr nh dạy học, đồng thời nó chịu sự chi phối của nội dung và
phương pháp dạy học.

13

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

iệu quả giáo dục phụ thuộc một ph n rất quan trọng vào TBD . M t
khác, tính hiệu quả của TBD

lại phụ thuộc vào năng lực sư phạm của giáo

viên và điều kiện TBD của nhà trường. Điều này thể hiện

chỗ: Nếu TBDH

của nhà trường quá nghèo nàn, lạc hậu th cho dù năng lực sư phạm của giáo
viên có tiên tiến, giỏi đến mấy vẫn khơng tạo ra được hiệu quả lao động sư
phạm tốt mà c n có u hư ng làm cho năng lực sư phạm của giáo viên mai
một d n đi. Nếu TBD đ y đủ, tiên tiến th sẽ thúc đẩy năng lực sư phạm của
giáo viên phát triển vươn lên để cùng tác động vào người học nhằm đạt hiệu
quả cao nhất.
oạt động đào tạo

trường TCCN có đ c điểm nổi bật là học sinh c n

phải được học thực hành, thực tập nhiều để tạo thành các kỹ năng nghề
nghiệp. M t khác thông qua hoạt động thực hành nghề để rèn luyện tác phong
cơng nghiệp và tính kỷ luật cao trong lao động sản uất. V i nh ng đ c điểm
đó, TBD

các trường TCCN được em là một m t ích quan trọng trong

việc n ng cao chất lượng đào tạo. Có thể tóm t t vai tr , vị trí của việc sử
dụng TBD đối v i hoạt động đào tạo nói chung và đào tạo TCCN như sau:
- Sử dụng TBD

đảm bảo đ y đủ và chính ác thơng tin về các hiện

tượng, đối tượng nghiên cứu. N ng cao được tính trực quan - cơ s của tư duy
trừu tượng, m rộng khả năng tiếp cận v i các đối tượng và hiện tượng, do đó
làm cho chất lượng giáo dục được n ng lên.
- Sử dụng TBD

sẽ góp ph n n ng cao hiệu quả sư phạm cụ thể: làm

tăng cường độ lao động và học tập của học sinh, giảm nhẹ khó khăn trong
truyền tải thông tin gi a người dạy và người học, tiết kiệm được thời gian, tạo
được môi trường lao động văn minh hơn. M t khác làm tăng tính hấp dẫn,
kích thích ham muốn học tập, phát triển hứng thú học tập của học sinh.
- Trong một chừng mực nhất định, TBD góp ph n tích cực trong việc
đổi m i nội dung và phương pháp dạy học, góp ph n thực hiện đa dạng hóa
các hình thức dạy học.
- Sử dụng TBD

trong dạy thực hành một m t tạo điều kiện cho học

sinh tự lực chiếm lĩnh tri thức, h nh thành kỹ năng, kỹ ảo. M t khác giúp
14

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

h nh thành thế gi i quan, nh n sinh quan, nh n cách và tác phong làm việc
khoa học cho học sinh.
- Sử dụng TBD giúp thực hiện tốt các nguyên lý giáo dục như: học đi
đôi v i hành, g n bài học v i đời sống thực tế, nhà trường g n v i

hội ...

Nhận thức được vấn đề trên, để n ng cao chất lượng đào tạo ngoài việc
đổi m i nội dung và phương pháp dạy học th việc đ u tư mua s m và quản lý
TBDH cũng c n phải được quan t m đúng mức. Tùy theo từng cấp học, bậc
học và điều kiện thực tế của mỗi trường để có phương án đ u tư và quản lý
TBD phù hợp, góp ph n n ng cao chất lượng đào tạo.
1.3.2. Thiết bị dạy học trong đào tạo nghề nghiệp
TBDH là hệ thống đối tượng vật chất và tất cả nh ng phương tiện kỹ
thuật được giáo viên và học sinh sử dụng trong quá trình dạy học.
* Thiết bị dạy học (TBDH) trong đào tạo nghề nghiệp:
TBDH trong đào tạo nghề là tất cả các chủng loại thiết bị, trang bị mơ hình
học cụ, đồ dùng, phương tiện dạy học dùng cho dạy lý thuyết và dạy thực
hành trong trường đào tạo nghề.
Biểu diễn TBDH trong đào tạo nghề theo sơ đồ sau:
TBDH
trong đào tạo nghề

TBD thí nghiệm
TBD thực hành

TBDH
dùng chung
- Máy chiếu các loại
- Máy vi tính
- Thiết bị nghe nh n
- Mơ hình
- Tranh, ảnh, bản vẽ.
- Ph ng truyền h nh 2 chiều ISE

- Sách, tài liệu

- TB thí nghiệm.
- Mơ h nh học cụ và TB rời.
- TB thực hành qua ban.
- TB thực hành sản uất.

Sơ đồ 1.2. Thiết bị dạy học trong đào tạo nghề nghiệp
15

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an

Như vậy, TBDH trong đào tạo nghề là tất cả trang thiết bị máy móc,
phương tiện dụng cụ vật chất để giáo viên và học sinh sử dụng học tập,
thực tập, thực hành sản xuất nhằm thực hiện nội dung chương trình đào
tạo.
* Vị trí của TBDH trong q trình dạy học nói chung và dạy nghề nói
riêng: Theo quan điểm của lý luận dạy học hiện đại thì TBDH là một trong
6 thành tố chủ yếu của quá trình dạy học bao gồm: Mục tiêu, nội dung, phương pháp, giáo viên, học sinh, TBDH. TBDH chịu sự chi phối của nội
dung và phương pháp học tập. Mỗi TBDH phải được cân nh c lựa chọn để
đáp ứng được nội dung chương trình, đồng thời cũng thoả mãn các yêu c u
khoa học sư phạm, kinh tế thẩm mỹ và an toàn cho giáo viên khi sử dụng
đạt kết quả mong muốn. Đ c biệt trong đào tạo nghề sử dụng TBDH cũng
là một nội dung của chương trình đào tạo. Học sinh phải hiểu được tính
năng tác dụng, nguyên lý hoạt động để vận hành thực tập và làm ra sản
phẩm.
* Theo lý luận dạy học, chức năng cơ bản của TBDH trong quá trình

dạy học thể hiện

nh ng điểm sau:

1) Sử dụng TBDH đảm bảo đ y đủ chính xác thơng tin về các hiện
tượng, đối tợng nghiên cứu, do dó làm cho chất lượng dạy học tăng lên.
2) Sử dụng TBDH nâng cao được tính trực quan, cơ s của tư duy trừu
tượng, m rộng khả năng tiếp cận v i các đối tượng và hiện tượng.
3) Sử dụng TBDH giúp tăng tính hấp dẫn, tính ham thích học tập, phát
triển hứng thú nhận thức của học sinh.
4) Sử dụng TBDH giúp tăng cường độ lao động học tập của học sinh,
do đó cho phép nâng cao nhịp độ nghiên cứu tài liệu sách giáo khoa.
5) Sử dụng TBDH tạo cho học sinh có điều kiện tự lực chiếm lĩnh tri
thức, hình thành kỹ năng, kỹ xảo (tự nghiên cứu tài liệu, tự l p ráp thí nghiệm,
tìm thơng tin, lựa chọn phương pháp và vận dụng trong thực hành nghề, thực
hành sản xuất làm ra sản phẩm).

16

@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn

Một số biện pháp quản lý thiết bị dạy học ở trường trung cấp kỹ thuật công nông nghiệp quảng bình

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về