Hoàn thiện quy trình kiểm toán khoản mục doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ trên báo cáo tài chính tại công ty dịch vụ tư vấn tài chính kế toán và kiểm toán

Chuyên đề thực tập
Mục lục
.
Danh mục các từ viết tắt 3
Danh mục sơ đồ bảng, biểu 4
Lời mở đầu……………….…………… …… ……… …………….….………6
Phần I:Tổng quan về Công ty Dịch vụ Tư vấn Tài chính Kế toán Và Kiểm
toán……………………………………………………………………………….8
1.1.Lịch sử hình thành và quá trình phát triển của AASC ……… ………
… 8
1.2. Các dịch vụ cung cấp của AASC.……… ………………
………………… 9
1.3.Thị trường và khách hàng của AASC….………………………………….…
12
1.4.Đặc điểm về tổ chức bộ máy quản lí của AASC.……………………….
… 15
1.5. Khái quát về hoạt động kiểm toán của Công ty…………………………… 20
1.5.1. Quy trình kiểm toán chung tại Công ty AASC……………………………20
1.5.2.Quy trình kiểm soát chất lượng tại Công ty
AASC……………………… 26
Phần II. Thực trạng kiểm toán khoản mục doanh thu trong kiểm toán Báo
cáo tài chính tại AASC………… ………………… ………………….…….29
2.1. Giới thiệu về khách hàng kiểm toán… ………………………………….…
29
2.2. Thực trạng kiểm toán khoản mục doanh thu trong kiểm toán Báo cáo tài
chính của Công ty AASC…….…………… ………………… ………………31
Nguyễn Thị Mai Linh Kiểm toán
45A
1
Chuyên đề thực tập
2.2.1. Khái quát về quy trình kiểm toán khoản mục doanh thu tại Công ty

AASC……………………………………………………………………….… 31
2.2.2. Lập kế hoạch kiểm toán………………………………………………… 31
2.2.2.1. Kí kết hợp đồng kiểm toán……………………………………………………33
2.2.2.2. Lập kế hoạch kiểm toán tổng thể…………………………………………….34
2.2.2.3. Đánh giá tính trọng yếu và rủi ro trong kiểm toán khoản mục doanh thu
trên BCTC………………………………………………………………………………
2.2.2.4. Thu thập thông tin về hệ thống kế toán và đánh giá HTKSNB………… 36
2.2.3.Thực hiện kiểm toán ………………………………………………………
42
2.2.3.1. Thực hiện thủ tục phân tích………………………………………………… 42
2.2.3.2. Thực hiện kiểm tra chi tiết……………………………………………………47
2.2.4. Kết thúc kiểm toán………………………………………………………. 55
Phần III: Một số kiến nghị nhằm hoàn thiện quy trình kiểm toán khoản mục
doanh thu tại Công ty Dịch vụ tư vấn tài chính kế toán và kiểm toán…….
…………………………………………………………………….….65
3.1. Nhận xét, đánh giá về quy trình kiểm toán tại AASC……… ……….……
65
3.1.1. Ưu điểm…………………….……… ……………………………… ….65
3.1.2. Một số hạn chế trong công tác kiểm toán tại AASC……………… ….…66
3.2. Các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác kiểm toán tại Công ty
AASC… 70
3.2.1.Giai đoạn lập kế hoạch kiểm toán…………………………………………70
3.2.2. Giai đoạn thực hiện kiểm toán……………………………………………73
3.2.3. Giai đoạn kết thúc kiểm toán…………………………………………… 76
Kết luận…… ….…………………… ……………………………………… 77
Danh mục tài liệu tham khảo………….…… ……………………………….78
Nguyễn Thị Mai Linh Kiểm toán
45A
2
Chuyên đề thực tập

Danh mục các từ viết tắt
Bảng cân đối kế toán BCĐKT
Báo cáo tài chính BCTC
Báo các kết quả kinh doanh BCKQKD
Báo cáo lưu chuyển tiền tệ BCLCTT
Doanh nghiệp DN
Doanh nghiệp Nhà Nước DNNN
Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ DTBH&CC
DV
Giá trị gia tăng GTGT
Hệ thống kiểm soát nội bộ HTKSNB
Kiểm toán nội bộ KTNB
Kiểm toán viên KTV
Sản xuất kinh doanh SXKD
Vật liệu nổ công nghiệp VLNCN
Nguyễn Thị Mai Linh Kiểm toán
45A
3
Chuyên đề thực tập
Danh mục Sơ đồ bảng biểu
Bảng 1: Kết quả kinh doanh của AASC từ năm 2001 đến nay………….………14
Bảng 2: Bảng số liệu chính sách nhân sự của AASC…………………….….
… 16
Bảng 3: Mức trọng yếu với các khoản mục được quy định tai
AASC……… 35
Bảng 4: Bảng ước lượng mức trọng yếu đối với khoản mục doanh thu… …
….35
Bảng 5: Bảng tổng hợp kế hoạch kiểm toán khoản mục doanh thu…… …… 38
Bảng 6: Sổ Chữ T TK 3387 Công ty Cổ phần 14-9
…………………………… 53

Bảng 7: Tổng hợp các sai sót cần điều chỉnh tại công ty Xuất nhập khẩu
HL… 57
SƠ Đồ 1: Sơ đồ tổ chức bộ máy của AASC.……….…… …………………….19
Sơ đồ 2: Quy trình kiểm toán tại công ty AASC…………….… …………….20
Biểu 1: Thu thập thông tin cơ bản về khách hàng tại AASC 21
Biểu 2: Mẫu giấy soát xét của AASC ………………………………… 28
Biểu 3: Đánh giá HTKSNB tại Công ty Xuất nhập khẩu HL………………… 37
Biểu 4: Chương trình kiểm toán khoản mục doanh thu bán hàng và cung cấp dịch
vụ tại AASC…………………………………………………………………… 39
Biểu 5: Thực hiện thủ tục phân tích tại Công ty Cổ phần 14-9……………… 43
Nguyễn Thị Mai Linh Kiểm toán
45A
4
Chuyên đề thực tập
Biểu 6: Thực hiện thủ tục phân tích Tại Công ty Xuất nhập khẩu HL…………44
Biểu 8: Thực hiện tổng hợp đối ứng tại Công ty Xuất nhập khẩu HL………….45
Biểu 9: Thực hiện kiểm tra chi tiết tại Công ty Cổ phần 14-9 …………………49
Biểu 10: Thực hiện kiểm tra chi tiết tại Công ty Xuất nhập khẩu HL………….50
Biểu 11 :Kiểm tra việc trình bày doanh thu tại Công ty Cổ phần 14-9 ……… 54
Biểu 13 : Trích thư quản lí của Công ty Cổ phần 14-9…………………………55
Biểu 14: Trích thư quản lí gửi cho công ty Xuất nhập khẩu HL ………………58
Biểu 15: Trang kết luận kiểm toán của Công ty Cổ phần 14-9……………… 60
Biểu 16:Trang kết luận kiểm toán của Công ty Xuất nhập khẩu HL………… 61
Biểu 17: Biểu thuyết minh chênh lệch sau kiểm toán………………………….62
Lưu đồ 1: Lưu đồ đánh giá hệ thống kiểm soát nội
bộ………………………… 72
Nguyễn Thị Mai Linh Kiểm toán
45A
5
Chuyên đề thực tập

Lời mở đầu
Sau khi đổi mới đất nước, yêu cầu về xây dựng và phát triển nền kinh tế được
Đảng và Nhà nước đặt lên hàng đầu. Mọi đường lối chủ trương lúc này đều
hướng tới xây dựng một nền kinh tế vững mạnh, tự chủ và độc lập làm tiền đề để
củng cố và ổn định về chính trị. Trong đó, kế toán được xác định là một công cụ
quan trọng để quản lí nền kinh tế, muốn có một hệ thống kế toán trong sạch,
vững mạnh thì chúng ta phải không ngừng phát triển và hoàn thiện công tác kiểm
toán. Sớm nhận thức được điều đó, năm 1991 Bộ Tài chính đã ra quyết định cho
phép thành lập các công ty chuyên hoạt động trong lĩnh vực kế toán và kiểm
toán.
Hoạt động kiểm toán là một loại hình rất mới mẻ ở Việt Nam, tuy gặp rất
nhiều khó nhăn và thách thức từ những chuyển đổi của nền cơ chế thị trường
nhưng kiểm toán Việt Nam đã phát triển hết sức nhanh chóng. Trong vòng 16
năm qua, Việt Nam đã có trên 150 Công ty Kiểm toán được thành lập với nhiều
hình thức sở hữu khác nhau. Đây là thành tựu to lớn cũng là kết quả tất yếu của
những nỗ lực về cải cách nền kinh tế, hệ thống pháp luật cũng như môi trường
pháp lí về kiểm toán của Chính phủ Việt Nam.
Công ty Dịch vụ Tư vấn Tài chính Kế toán và Kiểm toán (AASC) là một
trong những Công ty Kiểm toán được thành lập đầu tiên ở nước ta. Là một doanh
nghiệp Nhà nước ra đời từ rất sớm, AASC có được những lợi thế riêng trong
Nguyễn Thị Mai Linh Kiểm toán
45A
6
Chuyên đề thực tập
những năm đầu phát triển của mình. Nhưng trong điều kiện hiện nay, trước sự
cạnh tranh gay gắt của các Công ty Kiểm toán nước ngoài trong xu thế hội nhập
và toàn cầu hóa, các Công ty kiểm toán trong nước nói chung và AASC nói riêng
đang đứng trước rất nhiều khó khăn. Tuy không còn sự hỗ trợ đặc biệt từ Nhà
nước, nhưng AASC vẫn không ngừng phát triển, những đóng góp của công ty
cho

nền kinh tế và ngân sách Nhà nước ngày càng tăng. Đây chính là lí do em chọn
AASC làm nơi thực tập và nghiên cứu cho Chuyên đề thực tập của mình.
Khoản mục Doanh thu nói chung và Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch
vụ nói riêng luôn là chỉ tiêu được quan tâm hàng đầu trên BCTC, các kết luận về
tính trung thực và hợp lí của khoản mục doanh thu sẽ là cơ sở để đánh giá hiệu
quả SXKD của DN, đặc biệt là đối với các DN SX. Các hoạt động kiểm toán
khác như kiểm toán hoạt động bán hàng- thu tiền, kiểm toán chi phí và giá vốn
hàng bán,… đều hướng tới mục tiêu cuối cùng là khẳng định doanh thu đạt được
có chính xác và hợp lí hay không, đây là cơ sở để ra các quyết định quản lí của
chủ DN và những người quan tâm khác. Chính vì vậy, em đã chọn kiểm toán
khoản mục doanh thu làm trọng tâm cho Chuyên đề thực tập tốt nghiệp của mình.
Chuyên đề thực tập của em có tiêu đề là “Hoàn thiện quy trình kiểm toán
khoản mục Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ trên Báo cáo tài chính
tại Công ty Dịch vụ Tư vấn Tài chính Kế toán và Kiểm toán”, nội dung gồm
có 3 phần:
Phần I: Tổng quan về Công ty Dịch vụ Tư vấn Tài chính Kế toán Và Kiểm
toán.
Phần II: Thực trạng kiểm toán khoản mục doanh thu trong kiểm toán Báo
cáo tài chính tại Công ty Dịch vụ Tư vấn Tài chính Kế toán và Kiểm toán.
Phần III: Một số kiến nghị nhằm hoàn thiện quy trình kiểm toán khoản mục
doanh thu tại Công ty Dịch vụ Tư vấn Tài chính Kế toán và Kiểm toán.
Nguyễn Thị Mai Linh Kiểm toán
45A
7
Chuyên đề thực tập
Phần I: Tổng quan về Công ty Dịch vụ Tư vấn Tài chính Kế toán Và Kiểm
toán
1.1.Lịch sử hình thành và quá trình phát triển của công ty dịch vụ tư vấn Tài
chính kế toán và kiểm toán (AASC)
Sau khi tiến hành đổi mới đất nước, Đảng và Chính phủ ra sức xây dựng, phát

triển nền kinh tế về mọi mặt. Cùng với sự phát triển đó là sự ra đời và hoàn thiện
của các văn bản Luật Kế toán, Luật Kiểm toán; các chính sách và quy định khác
có liên quan làm cơ sở pháp lí và động lực phát triển cho hoạt động tài chính, kế
toán và kiểm toán của nền kinh tế thị trường non trẻ tại Việt Nam.
Trước những yêu cầu của nền kinh tế mới chuyển đổi và nhu cầu cầu tất yếu
về kiểm toán độc lập, ngày 13/05/1991, Bộ Tài Chính đã ra quyết định số
164TC/QĐ/TCCB thành lập Công ty Dịch vụ tư vấn kế toán. Trong giai đoạn
này, chức năng chủ yếu của Công ty là cung cấp các dịch vụ về kế toán. Sau 2
năm hoạt động, nhận thấy sự liên hệ mật thiết giữa hoạt động kế toán và kiểm
toán, những yêu cầu về đổi mới hệ thống quản lí cũng như những đòi hỏi về đa
dạng hóa loại hình hoạt động, ngày 14/09/1993, Bộ trưởng Bộ Tài chính đã ra
Quyết định số 639TC/QĐ/TCCB đổi tên Công ty thành Công ty Dịch vụ Tư vấn
Tài chính Kế toán và Kiểm toán, với tên giao dịch chính thức là AASC.
Nguyễn Thị Mai Linh Kiểm toán
45A
8
Chuyên đề thực tập
Nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển ngày càng cao của hoạt động kiểm toán,
AASC đã không ngừng mở rộng quy mô. Ngoài Văn phòng chính được đặt tại Số
1-Lê Phụng Hiểu-Hà Nội, công ty còn mở các chi nhánh tại khắp mọi miền đất
nước: chi nhánh tại Thanh Hóa, Quảng Ninh, Vũng Tàu và chi nhánh lớn nhất tại
Thành phố Hồ Chí Minh.
Tháng 4/2005, AASC chính thức trở thành Hội viên Hội kiểm toán viên hành
nghề Việt Nam (VACPA).
Ngày 29/07/2005, AASC chính thức gia nhập INPACT quốc tế và trở thành
đại diện của tổ chức kiểm toán danh tiếng này tại Việt Nam.
Đến nay, công ty đã khẳng định được vị thế của mình trong thị trường kiểm
toán, trở thành một trong hai công ty kiểm toán lớn nhất ở Việt Nam, và là một
trong sáu công ty kiểm toán ở Việt Nam được Ngân hàng thế giới (WB) chấp
thuận kiểm toán các dự án lớn do tổ chức này tài trợ.

Có thể nói, trong hơn 15 năm qua, công ty đã có những bước phát triển lớn
lao, tạo được niềm tin cho khách hàng trong việc cung cấp những dịch vụ kiểm
toán với chất lượng tốt nhất. Do những thành tích to lớn đã đóng góp vào nền
kinh tế nói chung và nghành kiểm toán nói riêng, ngày 15/08/2001 Chủ tịch nước
đã có Quyết định số 586KT/CT tặng thưởng Huân chương lao động Hạng Ba cho
AASC. Đến ngày 27/07/2001 Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết định số
922QĐ/TTg tặng thưởng Cờ thi đua Bằng khen cho cho nhiều cá nhân và tập thể.
Đến nay, AASC là công ty kiểm toán duy nhất tại Việt Nam được hai lần nhận
phần thưởng cao quý do Chủ tịch nước trao tặng.
1.2. Các dịch vụ cung cấp của AASC
Khi mới thành lập, hoạt động của công ty chỉ giới hạn trong phạm vi kế toán.
Đến nay, công ty đã phát triển với rất nhiều loại hình dịch vụ, thị trường được mở
rộng từ Bắc vào Nam. Phương châm của công ty là đặt uy tín và chất lượng lên
hàng đầu với mục tiêu là cung cấp cho khách hàng những dịch vụ tốt nhất, những
Nguyễn Thị Mai Linh Kiểm toán
45A
9
Chuyên đề thực tập
thông tin đáng tin cậy nhất làm cơ sở giúp khách hàng đưa ra các quyết định quản
lí tối ưu.
Sau hơn 15 năm hoạt động, công ty có khả năng cung cấp các dịch vụ chất
lượng:
Dịch vụ kiểm toán:
Đây là dịch vụ chủ yếu được cung cấp, đóng góp nhiều nhất vào doanh thu
của toàn công ty. Dịch vụ này được thực hiện bởi các kiểm toán viên giàu kinh
nghiệm, có đạo đức nghề nghiệp, có năng lực và trình độ chuyên môn cao, đảm
bảo mang đến cho khách hàng chất lượng kiểm toán tốt nhất. Các loại hình dịch
vụ kiểm toán mà công ty cung cấp:
o Kiểm toán BCTC thường niên của các doanh nghiệp, đơn vị
hành chính sự nghiệp và các tổ chức kinh tế xã hội.

o Kiểm toán hoạt động các chương trình dự án.
o Kiểm toán quyết toán vốn đầu tư xây dựng cơ bản.
o Kiểm toán doanh nghiệp Nhà nước phục vụ cổ phần hóa.
o Kiểm toán doanh nghiệp tham gia niêm yết trên thị trường
chứng khoán.
o Kiểm toán xác định vốn góp liên doanh và giá trị doanh
nghiệp.
o Kiểm toán quyết toán tỉ lệ nội địa hóa.
o Kiểm toán tài liệu kế toán, tài chính.
o Kiểm toán tuân thủ luật định.
Các hoạt động kiểm toán của AASC đều tuân thủ theo đúng chuẩn mực kiểm
toán Việt Nam cũng như chuẩn mực kiểm toán quốc tế được chấp nhận.
Dịch vụ kế toán.
Nguyễn Thị Mai Linh Kiểm toán
45A
10
Chuyên đề thực tập
Có thể nói, công ty có một bề dày kinh nghiệm trong việc cung cấp loại hình
dịch vụ này. Vì dịch vụ kế toán đã gắn liền với sự hình thành cũng như phát triển
của toàn công ty. Đến nay, các loại hình dịch vụ kế toán được cung cấp ngày
càng phong phú với chất lượng ngày càng cao, như:
o Hướng dẫn áp dụng chế độ kế toán- tài chính.
o Lập hồ sơ đăng kí chế độ kế toán hiện hành.
o Mở, ghi sổ kế toán và lập Báo cáo tài chính.
o Xây dựng mô hình tổ chức bộ máy, tổ chức công tác kế toán.
Dịch vụ tư vấn:
Do sự thay đổi của môi trường kinh doanh cả trong và ngoài nước, dịch vụ tư
vấn cùng ngày càng phất triển, đóng góp không nhỏ vào doanh thu của toàn công
ty. Đến nay, công ty đã cung cấp cho khách hàng những dịch vụ tư vấn sau:
o Tư vấn thuế: Lập kế hoạch thuế, xác định thuế thu nhập cá

nhân, xây dựng cơ cấu kinh doanh phù hợp với mục đích tính thuế
o Tư vấn thực hiện các quy định của pháp luật.
o Tư vấn tài chính, quản trị kinh doanh, đầu tư.
o Tư vấn quyết toán tài chính và quyết toán vốn đầu tư.
o Tư vấn cổ phần hóa, sát nhập và giải thể.
o Hướng dẫn thủ tục đăng kí kinh doanh.
o Soạn thảo các phương án đầu tư…
Các dịch vụ tư vấn trên của công ty vẫn đảm bảo tuân thủ đúng pháp luật Việt
Nam, đồng thời mang đến cho khách hàng hiệu quả cao trong quá trình áp dụng.
Dịch vụ xác định giá trị doanh nghiệp và tư vấn cổ phần hóa.
Đây là dịch vụ rất phát triển trong thời gian gần đây theo xu hướng chung của
nền kinh tế. Công ty có khả năng cung cấp các dịch vụ như:
Nguyễn Thị Mai Linh Kiểm toán
45A
11
Chuyên đề thực tập
o Tư vấn xác định và lập hồ sơ xác định giá trị doanh nghiệp.
o Xác định giá trị tài sản doanh nghiệp để cổ phần hóa.
o Tư vấn xây dựng phương án kinh doanh sau khi chuyển đổi
thành công ty cổ phần.
o Tư vấn xây dựng điều lệ công ty cổ phần…
Dịch vụ đào tạo và hỗ trợ tuyển dụng.
o Hỗ trợ tuyển dụng nhân viên.
o Tổ chức khóa học bồi dưỡng kế toán trưởng, bồi dưỡng
nghiệp vụ kế toán, kiểm toán nội bộ, quản trị doanh nghiệp.
Dịch vụ ứng dụng tin học.
Công nghệ thông tin không chỉ được ứng dụng trông quản lí và điều hành mà
còn được công ty nghiên cứu và phát triển, nhằm cung cấp cho khách hàng những
phần mềm chất lượng cao, nâng cao hiệu quả của công tác kế toán tại đơn vị. Các
phần mềm công ty cung cấp được đánh giá cao gồm:

o Phần mềm ASPlus 3.0- Kế toán đơn vị hành chính sự nghiệp.
o Phần mềm E- ASPlus 3.0- Kế toán các doanh nghiệp.
o Phần mềm P-ASPlus 2.0- Kế toán các dự án và đơn vị chủ
đầu
tư.
o Phần mềm kế toán bán hàng.
Ngoài ra, công ty còn cung cấp các phần mềm quản lí khác như: Phần mềm
quản lí nhân sự, quản lí tài sản cố định, quản lí công văn và quản lí doanh nghiệp.
1.3. Thị trường và khách hàng của AASC.
Sau hơn 15 năm hoạt động, công ty đã có hơn 1500 khách hàng thuộc nhiều
thành phần kinh tế khác nhau. Với phương châm cung cấp cho khách hàng những
Nguyễn Thị Mai Linh Kiểm toán
45A
12
Chuyên đề thực tập
dịch vụ tốt nhất, công ty đã khẳng định được uy tín của mình trong thị trường
kiểm toán hết sức năng động của Việt Nam.
Có thể thấy, Dịch vụ xác định giá trị doanh nghiệp và tư vấn cổ phần hóa là
điểm vượt trội của AASC so với tất cả các Công ty kiểm toán khác. Với 8 thẩm
định viên về giá, AASC chiếm đến trên 80% số lượng khách hàng trong lĩnh
vực này ở Việt Nam. Sau khi Chính phủ ban hành Nghị định về chuyển đổi Công
ty Nhà nước sang Công ty Cổ phần, công ty đã chủ trương phát triển dịch vụ Tư
vấn và xác định giá trị doanh nghiệp cổ phần hóa. Năm 2003, công ty đã thực
hiện cho 38 doanh nghiệp, đến năm 2006, con số này đã là trên 100 doanh nghiệp.
Đây là một chủ trương đúng đắn, thể hiện sự sáng suốt của Ban lãnh đạo công ty
trong việc tìm kiếm và nắm bắt thị trường.
Mặt khác, kiểm toán Báo cáo tài chính cũng là một trong những ưu thế của
Công ty. Năm 2001, công ty chỉ có 317 hợp đồng kiểm toán Báo cáo tài chính,
đến năm 2004 con số này là 528 hợp đồng và hiện nay, công ty đã có trên 700
hợp đồng với các khách hàng lớn như:

o Tổng Công ty Hàng không Việt Nam.
o Tổng Công ty Cao su Việt Nam.
o Tổng Công ty Bưu chính viễn thông.
o Tổng Công ty Xi măng Việt Nam.
o Tổng Công ty LILAMA.
o Tổng Công ty Dệt may Việt Nam.
o Tổng Công ty Than Việt Nam…
Ngoài ra, công ty còn thực hiện kiểm toán cho các dự án của các tổ chức lớn
như: Ngân hàng thế giới, ngân hàng phát triển Châu á…Bên cạnh đó công ty rất
chú trọng mở rộng thị trường về vùng sâu, vùng xa, các doanh nghiệp vừa và nhỏ,
các công ty cổ phần.
Nguyễn Thị Mai Linh Kiểm toán
45A
13
Chuyên đề thực tập
Dịch vụ Kiểm toán báo cáo quyết toán vốn đầu tư là một trong những hoạt
động mang lại doanh thu lớn cho toàn công ty. Từ năm 2000 trở lại đây, mỗi năm
công ty thực hiện gần 700 hợp đồng kiểm toán, tiết kiệm cho Nhà nước hàng chục
tỉ đồng. Các công trình lớn và phức tạp mà công ty tiến hành kiểm toán gồm có:
o Công trình đường dây tải điện 500KV Bắc- Nam.
o Công trình APATIT Lào Cai.
o Công trình xây dựng Nhà máy thủy điện Hòa Bình .
o Các công trình của Văn phòng Chính Phủ, Bộ Quốc Phòng…
Ngoài dịch vụ kiểm toán, công ty còn chú trọng mở rộng thị trường cho nhiều
loại hình dịch vụ khác như: dịch vụ kế toán, thuế… Chính vì vậy, công ty đã
không ngừng phát triển, khẳng định được vị thế của mình trong thị trường
kiểm
toán và đã vinh dự được Chủ tịch nước trao tặng bằng khen vì những đóng góp
của mình vào nền kinh tế.
Bảng 1: Kết quả kinh doanh của công ty từ năm 2002 đến nay.

Đơn vị tính: triệu đồng.
STT Chỉ tiêu Năm Năm Năm Năm
Chênh lệch năm
2006 so với năm
Nguyễn Thị Mai Linh Kiểm toán
45A
14
Chuyên đề thực tập
2002 2003 2004 2005
Năm
2006
2005
Số tiền %
1
Doanh
thu
21.174 25.972 32.274 41.005 50.145 9.140 22
2
Lợi
nhuận
2.033 1.920 1.977 2.756
3.427
671 24
3
Nộp ngân
sách
2.904 3.039 3.309 3.700 3.985 285 7
4
Thu nhập

bq/tháng
2,5 2,7 3,3 4,2 4.8 0.6 14
Từ bảng số liệu trên ta thấy, doanh thu của công ty liên tục tăng trong các
năm qua và tăng nhanh ở các năm 2005, 2006. So với năm 2005, doanh thu năm
2006 đã tăng 9.140 triệu đồng đạt 22 %. Trong khi đó lợi nhuận sau thuế tăng
671 triệu đồng đạt 24%. Điều này chứng tỏ hiệu quả kinh doanh của công ty
không ngừng được nâng cao.
Cùng với mức tăng lên về doanh thu, công ty đã đóng góp đáng kể vào Ngân
sách Nhà nước, đồng thời nâng cao được thu nhập cho cán bộ công nhân viên.
Từ phân tích trên, có thể khẳng định AASC là một điển hình về doanh nghiệp
Nhà nước trong thời kì mới, là lá cờ đầu của nghành kiểm toán Việt Nam, không
những hoạt động kinh doanh hiệu quả cao mà còn góp phần quan trọng vào sự
phát triển của nền kinh tế.
1.4. Đặc điểm về tổ chức bộ máy quản lí của AASC
Sớm nhận thức được tầm quan trọng của nhân tố con người, ban lãnh đạo
công ty đã sớm quan tâm đến việc đào tạo và bồi dưỡng, nâng cao trình độ tay
Nguyễn Thị Mai Linh Kiểm toán
45A
15
Chuyên đề thực tập
nghề của đội ngũ công nhân viên. Vì vậy, đường lối chiến lược phát triển
nguồn nhân lực
của công ty là: “ Phát triển đội ngũ cán bộ kiểm toán viên đảm bảo đủ về số
lượng, hợp lí về cơ cấu, có kiến thức kĩ năng và đạo đức nghề nghiệp tương xứng
với yêu cầu nghề nghiệp kiểm toán…”.
Khi mới thành lập, công ty có chỉ 5 cán bộ công nhân viên và phạm vi hoạt
động bị giới hạn trong lĩnh vực kế toán. Đến nay, công ty đã có lực lượng kiểm
toán dày dặn kinh nghiệm và hùng hậu nhất Việt Nam, với trên 300 cán bộ trong
đó có 118 kiểm toán viên Nhà nước, 8 thẩm định viên về giá, …và hàng trăm
cộng tác viên là các giáo sư, tiến sĩ, chuyên gia đầu ngành. Ngoài ra công ty còn

cử các kiểm toán viên tham gia các khóa đào tạo trong khuôn khổ dự án kiểm
toán EURO-TAPVIET của liên minh Châu Âu.
Hàng năm, Phòng Đào tạo và hợp tác quốc tế tiến hành kiểm tra, sát hạch và
tổ chức các kì thi nhằm đánh giá và nâng cao tay nghề của từng nhân viên. Các
trợ lí kiểm toán khi thi đỗ kì thi kiểm toán viên Nhà nước sễ được nâng bậc lên
thành kiểm toán viên cấp 1. Các trợ lí kiểm toán được công ty phân chia theo 3
cấp độ:
-Trợ lí kiểm toán cấp 1: Là những trợ lí kiểm toán mới vào nghề.
-Trợ lí kiểm toán cấp 2: Là những trợ lí kiểm toán đã có dưới 3 năm kinh
nghiệm.
-Trợ lí kiểm toán cấp 3: Là những trợ lí kiểm toán đã có trên 3 năm kinh
nghiệm, có khả năng lập các Báo cáo tổng hợp để trình cấp trên kiểm tra, phê
duyệt.
Để đảm bảo chất lượng đầu vào và nâng cao hiệu quả đào tạo, công ty đã áp
dụng những chính sách tuyển dụng hết sức nghiêm ngặt, bao gồm:
-Thủ tục lựa chọn và tuyển dụng nhân viên.
-Tiêu chuẩn về đối tượng được tuyển dụng.
Nguyễn Thị Mai Linh Kiểm toán
45A
16
Chuyên đề thực tập
-Chương trình đào tạo và huấn luyện nhân viên mới vào nghề.
-Kiểm tra chất lượng nhân viên mới.
-Hợp đồng lao động và thời gian thử việc.
Hiện nay, quy mô của công ty đã mở rộng với nhiều chi nhánh trên cả nước.
Do vậy, để hoạt động hiệu quả công ty phải được tổ chức một cách khoa học, hợp
lí, tránh trồng chéo, quan liêu đảm bảo quản lí chặt chẽ về mọi mặt, phát huy
được sức mạnh của tập thể và năng lực của từng các nhân.
Bảng 2: Bảng số liệu về nhân sự của AASC
STT Chỉ tiêu 2002 2003 2004 2005 2006

1 Tổng nhân viên 231 254 249 300 312
2 Số lượng KTV 74 87 103 115 118
3
Thẩm định viên về
giá
- - - 4
8
4 Tiến sĩ, Thạc sĩ 3 3 3 8 12
5 Học ACCA 5 5 3 6 7
Bộ máy quản lí của AASC được tổ chức theo mô hình chức năng. Mỗi phòng
ban trong công ty chịu trách nhiệm trong một lĩnh vực độc lập, do một phó giám
đốc có chuyên môn phụ trách nhưng vẫn có sự hỗ trợ bổ sung cho nhau nhằm
thực hiện mục tiêu chung của toàn công ty.
Ban giám đốc: Bao gồm 1 Giám đốc và 5 Phó Giám đốc, có nhiệm vụ xây
dựng đường lối, chiến lược kinh doanh cũng như kế hoạch hoạt động của công ty.
Phòng Kế toán-Tài chính: hỗ trợ Ban Giám đốc điều hành, quản lí công ty;
theo dõi, hạch toán các nghiệp vụ kinh tế phát sinh; cung cấp các Báo cáo kế toán
đồng thời thực hiện thanh toán lương, tạm ứng cho cán bộ công nhân viên…

Nguyễn Thị Mai Linh Kiểm toán
45A
17
Chuyên đề thực tập
Phòng Hành chính-Tổng hợp: có nhiệm vụ tổ chức nhân sự, bảo vệ tài sản,
cung cấp hậu cần, quản lí công văn,…
Phòng Công nghệ thông tin: có nhiệm vụ thiết kế, lắp đặt cũng như bảo trì
mạng máy tính cho toàn công ty, hỗ trợ các phòng ban khác trong việc thực hiện
nhiệm vụ chuyên môn của mình.
Ngoài 3 phòng hành chính sự nghiệp trên, công ty có 6 phòng nghiệp vụ cung
cấp các dịch vụ chuyên môn, tuân thủ theo các chế độ, chuẩn mực kế toán và

kiểm toán, đảm bảo thực hiện đúng kế hoạch và cũng như uy tín của công ty.
Phòng Kiểm toán các ngành sản xuất vật chất: nhiệm vụ của phòng là thực
hiện kiểm toán Báo cáo tài chính các nghành sản xuất vật chất, cung cấp dịch vụ
tư vấn, xác định giá trị doanh nghiệp cổ phần hóa
Phòng Kiểm toán các ngành thương mại và dịch vụ: Nhiệm vụ của phòng là
cung cấp dịch vụ tư vấn, tài chính, kế toán, kiểm toán liên quan tới các hoạt động
thương mại, dịch vụ. Ngoài ra phòng còn thực hiện chức năng hỗ trợ các phòng
ban khác trong công ty.
Phòng Kiểm toán dự án: nhiệm vụ của phòng là cung cấp các dịch vụ liên
quan tới các dự án của các tổ chức Chính phủ và phi Chính phủ. Trong thời gian
gần đây, kiểm toán dự án đang phát triển mạnh mẽ, đóng góp đáng kể vào tổng
doanh thu của toàn công ty.
Phòng Kiểm toán xây dựng cơ bản: là bộ phận duy nhất trong toàn công ty
thực hiện kiểm toán Báo cáo quyết toán vốn đầu tư xây dựng cơ bản hoặc các
hạng mục công trình hoàn thành.
Phòng Tư vấn và Kiểm toán: nhiệm vụ của phòng là thực hiện tư vấn cho
khách hàng các vấn đề liên quan đến tài chính, kế toán, kiểm toán, thẩm định giá
trị tài sản doanh nghiệp… và tiến hành hỗ trợ các phòng ban khác khi cần.
Phòng Đào tạo và hợp tác quốc tế: nhiệm vụ của phòng là tiến hành đào
tạo, sát hạch nhân viên hàng năm; cập nhật các thông tin mới về tài chính, kế
toán, kiểm toán…Phòng còn có nhiệm vụ quan trọng là kiểm soát chất lượng các
Nguyễn Thị Mai Linh Kiểm toán
45A
18
Chuyên đề thực tập
cuộc kiểm toán hàng năm theo yêu cầu của Ban Giám đốc.
Ngoài ra, phòng còn có nhiệm vụ là kiểm toán các doanh nghiệp có vốn đầu
tư nước ngoài. Với bộ máy tổ chức như trên, hoạt động của công ty luôn đạt được
hiệu quả cao do có sự chuyên môn hóa theo lĩnh vực nhưng vẫn đảm bảo sự hỗ
trợ giữa các phòng ban khi cần thiết. Đây chính là nhân tố cơ bản tạo nên uy tín

và danh tiếng của công ty ngày nay.
Nguyễn Thị Mai Linh Kiểm toán
45A
19
Chuyên đề thực tập
SƠ Đồ 1: Sơ đồ tổ chức bộ máy quản lý Công ty Dịch vụ tư vấn tài chính kế toán và kiểm toán (AASC)
Nguyễn Thị Mai Linh Kiểm toán 45A
Giám đốc
Ô. Ngô Đức Đoàn
Chi nhánh
Vũng Tàu
Chi nhánh
Thanh Hóa
Chi nhánh
Quảng Ninh
PGĐ
Ô. Tạ Quang Tạo
PGĐ
Ô. Bùi Văn Thảo
PGĐ
Ô. Lê Quang Đức
PGĐ
Ô. Lê Đăng Khoa
Chi nhánh
TP HCM
Phòng
Đào tạo
và
hợp tác
quốc tế

Phòng
Kiểm
toán
XDCB
Phòng
Kiểm
toán các
nghành
SXVC
Phòng
Kiểm
toán các
nghành
TMDV
Phòng
Kiểm
toán và
tư vấn
Phòng
HCTH
Phòng
Kế
toán
PGĐ
Ô. Nguyễn Thanh Tùng
Phòng
Kiểm
toán
dự án
Phòng

CNTT
20
Chuyên đề thực tập
1.5. Khái quát về hoạt động kiểm toán của Công ty.
1.5.1. Quy trình kiểm toán chung tại Công ty AASC.
AASC là một trong những công ty kiểm toán lớn nhất cả nước, với hơn 1500
khách hàng hoạt động trong nhiều ngành nghề lĩnh vực khác nhau. Do vậy để
đảm bảo sự thống nhất, công ty đã căn cứ vào những Chuẩn mực kiểm toán Việt
Nam và những Chuẩn mực kiểm toán quốc tế được chấp nhận để xây dựng một
quy trình kiểm toán riêng, phù hợp với từng khách hàng cũng như phù hợp với
đặc điểm hoạt động của công ty.
Quy trình kiểm toán tại công ty AASC gồm 5 bước:

Sơ đồ 2: Quy trình kiểm toán tại công ty AASC.
Bước 1: Khảo sát và đánh giá khách hàng.
Nguyễn Thị Mai Linh Kiểm toán
45A
Kí kết hợp đồng cung cấp dịch vụ
Lập kế hoạch kiểm toán và chương trình kiểm toán
Thực hiện kiểm toán
Soát xét chất lượng và phát hành báo cáo kiểm toán.
Khảo sát, đánh giá khách hàng
21
Chuyên đề thực tập
Đây là một bước quan trọng trong quá trình kiểm toán, nhằm cung cấp các
thông tin tổng quan về khách hàng để đánh giá khả năng chấp nhận kiểm toán.
Tuy nhiên với những khách hàng tiềm năng hoặc lần đầu cung cấp dịch vụ, công
ty cần có chính sách phù hợp nhằm thu thập được các thông tin chi tiết, chính xác
hơn nhằm quyết định có nên cung cấp dịch vụ kiểm toán cho khách hàng hay
không.

Trong giai đoạn này, công ty cần thu thập được các thông tin sau:
o Các thông tin chung về khách hàng (Loại hình doanh nghiệp,
nghành nghề kinh doanh, hồ sơ pháp lí…)
o Cơ cấu tổ chức hoạt động.
o Các Báo cáo kế toán của khách hàng.
o Thông tin về hệ thống kiểm soát nội bộ của khách hàng.
Xử lí tốt thông tin trong giai đoạn này là tiền đề để thực hiện thành công cuộc
kiểm toán.
Biểu 1: Thu thập thông tin cơ bản về khách hàng tại AASC
Thông tin cơ bản về khách hàng
Tên khách hàng Tham chiếu:
Niên độ kế toán: Người thực hiện:
Người được phỏng vấn: Ngày thực hiện:
Cỏc chuẩn mực chuyờn mụn đũi hỏi kiểm toỏn viờn/ cụng ty kiểm toỏn phải cú được những
hiểu biết cần thiết và đầy đủ về tỡnh hỡnh kinh doanh nhằm đỏnh giỏ và phõn tớch được cỏc sự
kiện, nghiệp vụ và thực tiễn hoạt động của đơn vị được kiểm toỏn mà theo kiểm toỏn viờn cú
ảnh hưởng trọng yếu đến bỏo cỏo tài chớnh, đến việc kiểm tra của kiểm toỏn viờn hoặc đến bỏo
cỏo kiểm toỏn. Kiểm toỏn viờn và cỏc trợ lý kiểm toỏn phải luụn xem xột, đỏnh giỏ, cập
nhật và bổ sung thờm cỏc thụng tin mới để hiểu biết đầy đủ hơn về hoạt động của đơn vị.
Nguyễn Thị Mai Linh Kiểm toán
45A
22
Chuyên đề thực tập

Nguyễn Thị Mai Linh Kiểm toán
45A
23
Tờn giao dịch tiếng Việt
tiếng Anh
Chuyên đề thực tập

Loại hỡnh doanh nghiệp
Cụng ty nhà nước  Cụng ty cổ phần 
Tổng cụng ty nhà nước  Cụng ty TNHH 
Doanh nghiệp tư nhõn  Cụng ty 100% vốn nước ngoài 
Cụng ty liờn doanh  Khỏc
Ngày thành lập
QĐ/GP thành lập Số ngày cấp tại
QĐ bổ sung Số ngày cấp tại
GP điều chỉnh Số ngày cấp tại
Giấy ĐKKD Số ngày cấp tại
Thời gian hoạt động
Chủ sở hữu (danh sỏch những chủ sở hữu chớnh/hoặc cơ quan chủ quản đối với
DNNN)
Tờn
Hỡnh thức sở hữu Tỷ lệ sở hữu
%
Văn phũng
Nguyễn Thị Mai Linh Kiểm toán
45A
24
Chuyên đề thực tập
Trụ sở chớnh Tel Fax Email
Chi nhỏnh/Văn phũng đại diện
Nhõn sự chủ chốt
Tờn
Chức danh Mobile
Cỏc bờn cú liờn quan
Tờn Mối quan hệ

* chỳ ý trong khi thực hiện kiểm toỏn đối với cỏc thụng tin cần trỡnh bày về giao dịch với

cỏc bờn cú liờn quan
Hoạt động kinh doanh
Mụ tả vắn tắt về hoạt động kinh doanh của khỏch hàng bao gồm cỏc thụng tin về hoạt động kinh
doanh chớnh, sản phẩm/ dịch vụ chủ yếu, ngành hoặc lĩnh vực mà đơn vị đang hoạt động, cỏc yếu tố
mụi trường và dự bỏo về thị trường chớnh cú ảnh hưởng tới hoạt động của đơn vị. Những mụ tả này
cựng với những hiểu biết của kiểm toỏn viờn về hoạt động kinh doanh của khỏch hàng cựng việc sử
Nguyễn Thị Mai Linh Kiểm toán
45A
25