Đảng lãnh đạo công tác giáo dục đạo đức cách mạng cho sinh viên các trường đại học trên địa bàn tỉnh hải dương hiện nay
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (958.18 KB, 113 trang )
1
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA
HỒ CHÍ MINH
HỌC VIỆN BÁO CHÍ VÀ TUYÊN TRUYỀN
NGUYỄN THỊ LIÊN
ĐẢNG LÃNH ĐẠO CÔNG TÁC GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC
CÁCH MẠNG CHO SINH VIÊN CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC
TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH HẢI DƯƠNG HIỆN NAY
LUẬN VĂN THẠC SĨ
XÂY DỰNG ĐẢNG VÀ CHÍNH QUYỀN NHÀ NƯỚC
HÀ NỘI – 2015
2
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA
HỒ CHÍ MINH
HỌC VIỆN BÁO CHÍ VÀ TUYÊN TRUYỀN
NGUYỄN THỊ LIÊN
ĐẢNG LÃNH ĐẠO CÔNG TÁC GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC
CÁCH MẠNG CHO SINH VIÊN CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC
TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH HẢI DƯƠNG HIỆN NAY
Chuyên ngành
: Xây dựng Đảng và Chính quyền Nhà nước
Mã số
: 60 31 02 03
LUẬN VĂN THẠC SĨ
XÂY DỰNG ĐẢNG VÀ CHÍNH QUYỀN NHÀ NƯỚC
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. Phạm Minh Sơn
HÀ NỘI – 2015
3
Luận văn đã được chỉnh sửa theo Khuyến nghị của Hội đồng chấm
luận văn thạc sĩ.
Hà Nội, ngày……tháng…..năm 2015
CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG
PGS.TS. TRẦN THỊ ANH ĐÀO
4
LỜI CAM ĐOAN
Tơi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu của riêng tơi. Luận văn
hồn thành dưới sự hướng dẫn của PGS.TS. Phạm Minh Sơn. Tài liệu và số
liệu trích dẫn trong luận văn là hồn tồn đáng tin cậy.
Hà Nội, ngày…..tháng……năm 2014
TÁC GIẢ LUẬN VĂN
Nguyễn Thị Liên
5
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 1
Chương 1: ĐẢNG LÃNH ĐẠO CÔNG TÁC GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CÁCH
MẠNG CHO SINH VIÊN CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC - MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÍ
LUẬN VÀ THỰC TIỄN..................................................................................... 9
1.1. Công tác giáo dục đạo đức cách mạng cho sinh viên các trường đại học .........9
1.2. Đảng lãnh đạo công tác giáo dục đạo đức cách mạng cho sinh viên các
trường đại học...........................................................................................................24
1.3. Một số nhân tố tác động đến sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giáo dục đạo
đức cách mạng cho sinh viên các trường đại học trên địa bàn tỉnh Hải Dương ..........32
Chương 2: ĐẢNG LÃNH ĐẠO CÔNG TÁC GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CÁCH
MẠNG CHO SINH VIÊN CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH
HẢI DƯƠNG THỰC TRẠNG, NGUYÊN NHÂN VÀ NHỮNG VẤN ĐỀ ĐẶT
RA.............................................................................................................................36
2.1. Công tác giáo dục đạo đức cách mạng cho sinh viên các trường đại học trên
địa bàn tỉnh Hải Dương ............................................................................................36
2.2. Đảng lãnh đạo công tác giáo dục đạo đức cách mạng cho sinh viên các trường
đại học trên địa bàn tỉnh Hải Dương - kết quả, hạn chế ..........................................52
2.3. Đảng lãnh đạo công tác giáo dục đạo đức cách mạng cho sinh viên các trường
đại học trên địa bàn tỉnh Hải Dương nguyên nhân và những vấn đề đặt ra............60
Chương 3: MỘT SỐ GIẢI PHÁP CHỦ YẾU NHẰM TĂNG CƯỜNG SỰ
LÃNH ĐẠO CỦA ĐẢNG ĐỐI VỚI CÔNG TÁC GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC
CÁCH MẠNG CHO SINH VIÊN CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC TRÊN ĐỊA
BÀN TỈNH HẢI DƯƠNG HIỆN NAY.......................................................... 67
3.1. Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy Đảng....................................67
3.2. Tiếp tục đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp giáo dục đạo đức cách
mạng cho sinh viên ...................................................................................................74
3.3. Phát huy vai trò của hệ thống các tổ chức đảng và tổ chức quần chúng ..79
3.4. Chú trọng tự giáo dục và tăng cường công tác tuyên truyền cho sinh viên về
đạo đức cách mạng ...................................................................................................83
KẾT LUẬN..................................................................................................... 88
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................... 90
PHỤ LỤC........................................................................................................ 94
TÓM TẮT LUẬN VĂN ................................................................................106
6
DANH MỤC VIẾT TẮT
BCH
:
Ban chấp hành
CNCS
:
Chủ nghĩa cộng sản
CNH – HĐH
:
Cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa
CNXH
:
Chủ nghĩa xã hội
HĐND
:
Hội đồng nhân dân
HTCT
:
Hệ thống chính trị
UBND
:
Ủy ban nhân dân
7
DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 1.1: Thống kê số sinh viên hệ chính quy tập trung tại các trường đại học
trên địa bàn tỉnh Hải Dương ............................................................................. 43
Bảng 1.2. Thống kê số sinh viên các trường đại học trên địa bàn tỉnh Hải
Dương thực hiện nghiêm túc quy chế thi, kiểm tra học phần ............................ 47
Bảng 1.3. Số lượng sinh viên học lớp “Bồi dưỡng nhận thức về Đảng” và được
kết nạp Đảng sau khi đã học lớp “Bồi dưỡng nhận thức về Đảng”.........................48
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
1
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Đạo đức cách mạng có vai trị và sức mạnh vơ cùng to lớn. Đạo đức
cách mạng giúp cho con người vững vàng trong mọi thử thách. Chủ tịch Hồ
Chí Minh từng nói: “Người có đạo đức cách mạng thì gặp khó khăn, gian
khổ, thất bại không rụt rè, lùi bước”, “khi gặp thuận lợi, thành công vẫn giữ
vững tinh thần gian khổ, chất phác, khiêm tốn”. Vì vậy, từ khi thành lập đến
nay Đảng cộng sản Việt Nam đã rất coi trọng công tác giáo dục đạo đức cách
mạng, đặc biệt là công tác giáo dục đạo đức cách mạng cho sinh viên trong
các trường đại học.
Hiện nay, đất nước ta đang bước vào thời kỳ phát triển kinh tế tri thức
và hội nhập quốc tế nên sinh viên trong các trường đại học chính là bộ phận
nịng cốt trong việc tiếp thu, sáng tạo, vận dụng những thành tựu khoa học công nghệ tiên tiến trên thế giới để phát triển đất nước. Nghị quyết hội nghị
lần thứ Tư, Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa VII đã xác định: “Sự
nghiệp đổi mới có thành cơng hay khơng, đất nước bước vào thế kỷ 21 có vị
trí xứng đáng trong cộng đồng thế giới hay không, cách mạng Việt Nam có
vững bước đi theo con đường xã hội chủ nghĩa hay không phần lớn tùy thuộc
vào thanh niên, vào việc bồi dưỡng, rèn luyện thế hệ thanh niên, công tác
thanh niên là vấn đề sống còn của dân tộc, là một trong những nhân tố quyết
định sự thành bại của cách mạng”. Do đó, giáo dục đạo đức cách mạng cho
sinh viên để họ thật sự trở thành người chiến sĩ tiền phong trong công cuộc
xây dựng chủ nghĩa xã hội là một nhiệm vụ quan trọng của Đảng bộ các
trường đại học. Làm tốt cơng tác này sẽ góp phần tăng hàm lượng trí tuệ của
Đảng viên và đáp ứng yêu cầu của nền kinh tế tri thức.
Tuy nhiên, thực trạng đạo đức sinh viên hiện nay đang nổi cộm một số
vấn đề rất đáng lo ngại. Một bộ phận sinh viên sống thiếu niềm tin, phai nhạt lý
tưởng, chạy theo lối sống cá nhân, thực dụng, đua đòi, sa đọa, sa vào tệ nạn xã
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
2
hội, tiếp thu thiếu chọn lọc lối sống từ bên ngồi….Thực trạng đó đã và đang
tác động tiêu cực đến việc đào tạo, sử dụng nguồn nhân lực trẻ và đầy sức
mạnh này.
Để phát huy tính tích cực và điều chỉnh những lệch lạc trong suy nghĩ,
hành động của sinh viên, hơn lúc nào hết, toàn đảng, toàn hệ thống chính trị,
tồn xã hội ngồi việc chăm lo giáo dục tri thức, chuyên môn, phải hết sức
quan tâm giáo dục đạo đức cách mạng cho sinh viên. Đại hội XI của Đảng đã
chủ trương phải “làm tốt công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, truyền thống, lý
tưởng, đạo đức và lối sống, tạo điều kiện học tập, lao động, giải trí, phát triển
thể lực trí tuệ cho thế hệ trẻ; khuyến khích cổ vũ thanh niên ni dưỡng ước
mơ, hồi bão lớn, xung kích, sáng tạo, làm chủ khoa học, cơng nghệ hiện đại;
hình thành một lớp thanh niên ưu tú trên mọi lĩnh vực” [17, tr.50].
Hải Dương là tỉnh thuộc vùng đồng bằng Bắc Bộ, tiếp giáp với 6 tỉnh,
thành phố: Bắc Ninh, Bắc Giang, Quảng Ninh, Hải Phịng, Thái Bình và
Hưng n. Hiện nay, Đảng bộ và nhân dân tỉnh đang tiến hành phát triển kinh
tế - xã hội, trọng tâm là ra sức tiến hành thành cơng sự nghiệp cơng nghiệp
hóa, hiện đại hóa nơng nghiệp, nơng thơn góp phần vào sự phát triển chung
của đất nước. Để làm được điều đó địi hỏi phải có nguồn nhân lực dồi dào,
trong đó phải kể đến lực lượng nịng cốt là đội ngũ trí thức trẻ, bao gồm sinh
viên của các trường đại học trên địa bàn tỉnh. Chính vì lẽ đó, trong thời gian
qua Đảng bộ tỉnh Hải Dương nói chung và Đảng bộ các trường đại học trên
địa bàn tỉnh nói riêng đã đẩy mạnh công tác giáo dục đạo đức cách mạng cho
sinh viên. Nhờ đó việc giáo dục đạo đức cách mạng cho sinh viên các trường
đại học trên địa bàn tỉnh Hải Dương đã được đẩy mạnh và đổi mới cả về nội
dung, hình thức và phương pháp, góp phần giáo dục, nâng cao đạo đức cách
mạng cho sinh viên. Tuy nhiên sinh viên các trường đại học trên địa bàn tỉnh
Hải Dương hiện nay cũng đã và đang có những biểu hiện tiêu cực về đạo đức,
vẫn cịn khơng ít sinh viên khơng có chí hướng rõ ràng, chưa hiểu biết đầy đủ
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
3
truyền thống cách mạng của Đảng và dân tộc, ít quan tâm đến tình hình đất
nước; một bộ phận sinh viên lười học tập, ngại khó, ngại khổ; có những sinh
viên có biểu hiện giảm sút niềm tin, bị lơi kéo, kích động tham gia vào các
hoạt động vi phạm pháp luật. Đạo đức, lối sống của một bộ phận thanh niên
còn lệch lạc, đề cao hưởng thụ, sống thực dụng, ích kỷ, đua địi, xa hoa lãng
phí, ít quan tâm đến cộng đồng. Một bộ phận sinh viên thiếu ý thức rèn luyện,
bất hiếu với cha mẹ….
Việc nâng cao đạo đức cách mạng cho sinh viên nói chung và sinh viên
các trường đại học trên học địa bàn tỉnh Hải Dương nói riêng đang là một vấn
đề hết sức cấp thiết hiện nay. Chính vì vậy, tơi lựa chọn đề tài luận văn thạc sĩ:
“Đảng lãnh đạo công tác giáo dục đạo đức cách mạng cho sinh viên các
trường đại học trên địa bàn tỉnh Hải Dương hiện nay” làm đề tài luận văn
thạc sĩ với mong muốn góp một phần vào việc nâng cao đạo đức cách mạng
cho sinh viên hiện nay.
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Vấn đề đạo đức cách mạng và giáo dục đạo đức cách mạng luôn được
đặt ra như một nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên của Đảng ở mọi thời kỳ
lịch sử. Trong những năm qua vấn đề này đã thu hút sự quan tâm nghiên cứu
của nhiều nhà khoa học. Cho đến nay đã có khá nhiều cơng trình được cơng
bố, trong đó có những cơng trình liên quan đến đề tài, tiêu biểu như:
*Về đạo đức cách mạng:
- Tương Lai (1983), “Chủ động và tích cực xây dựng đạo đức mới”,
Nxb Sự thật, Hà Nội;
Tác giả trình bày quan niệm về đạo đức, đạo đức cách mạng và việc
hình thành con người mới XHCN. Những khái niệm, giá trị và thực chất
của đạo đức mới. Vấn đề giáo dục đạo đức và xây dựng quan hệ, ý thức
đạo đức mới.
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
4
- Trần Minh Trưởng (2005), Tư tưởng“Hồ Chí Minh về đạo đức cách
mạng với công tác xây dựng và chỉnh đốn Đảng hiện nay”, Số 1, tr.16 - 19,
tạp chí Lý luận chính trị;
- “Hồ Chí Minh với công tác giáo dục, rèn luyện đạo đức cách mạng”,
TS. Nguyễn Hữu Cát, Số 6, tr.10 - 15, Tạp chí Lý luận chính trị, 2009;
- Nguyễn Thị Hồi Phương (2014), Tư tưởng Hồ Chí Minh về đạo đức
cách mạng và sự vận dụng của Đảng ta trong giai đoạn hiện nay, Nxb Hà Nội;
Trong đó tác giả trình bày những quan điểm cơ bản của chủ tịch Hồ Chí
Minh về đạo đức cách mạng và đạo đức trong xây dựng Đảng.
* Về giáo dục đạo đức cách mạng cho sinh viên trong điều kiện hiện
nay có:
- Phạm Đình Nghiệp (1999), Giáo dục tư tưởng cách mạng cho thế hệ
trẻ Việt Nam trong tình hình mới, Nxb Thanh niên, Hà Nội;
Trong đó tác giả khẳng định: Lý tưởng XHCN là mục tiêu vươn tới của
xã hội. Song con đường đi tới mục tiêu ấy không trơn tru bằng phẳng mà
quanh co, khúc khủy, gập ghềnh, thậm chí phải chấp nhận một trạng thái quá
độ lâu dài…Chính cái hiện thực của trạng thái quá độ này đang hàng ngày
hàng giờ tác động vào tư tưởng - tâm lý - tình cảm của lớp trẻ, vốn rất nhạy
cảm, nhưng lại thiếu vốn sống và chưa qua trường học của cuộc đấu tranh giai
cấp khốc liệt như thế hệ cha anh. Từ đó tác giả đưa ra phương pháp luận của
vấn đề giáo dục lý tưởng các mạng cho thế hệ trẻ; thực trạng công tác giáo
dục lý tưởng cách mạng cho thế hệ trẻ hiện nay; những dự báo, giải pháp kiến
nghị nhằm nâng cao hiệu quả của công tác giáo dục lý tưởng cách mạng cho
thế hệ trẻ trong tình hình mới.
- PGS.TS. Phan Thanh Phố (2002), Tăng cường công tác giáo dục đạo
đức cách mạng cho sinh viên trong các trường đại học và cao đẳng ở nước ta
hiện nay, (trích Công tác tư tưởng và giảng dạy lý luận trong trường đại học,
cao đẳng hiện nay), Nxb TPHCM;
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
5
Trong đó tác giả cho rằng: kiên định con đường và nền tảng chủ nghĩa
Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh ở nước ta trong tình hình hiện nay là
rất cấp thiết. Nó địi hỏi phải gấp rút tăng cường công tác giáo dục đạo đức
cách mạng trong tồn Đảng, tồn dân trong đó có các trường đại học và cao
đẳng. Từ đó, tác giả đưa giả thực trạng; phương hướng tăng cường công tác
giáo dục đạo đức cách mạng trên cơ sở đó tác giả ra một số giải pháp….
- TS. Nguyễn Ngọc Thu (2002), trường đại học Kinh tế - TPHCM, Kết
hợp giữa giáo dục lý luận với giáo dục lý tưởng đạo đức cho thanh niên - sinh
viên các trường đại học, Nxb TPHCM;
Trong đó, tác giả chỉ rõ mối liên hệ giữa giáo dục đạo đức và giáo dục
lý luận. Tác giả cho rằng khi xác định đạo đức là cái gốc của người cách
mạng thì nó khơng chỉ là nền tảng nhân cách trong sự thống nhất với tri thức
mà còn là điều kiện tiên quyết để trau dồi tri thức nói chung, nâng cao trình
độ lý luận nói riêng, vậy có thể thấy đạo đức trong sáng của người sinh viên là
một trong những điều kiện tiên quyết để trau dồi lý luận.….Bên cạnh đó, tác
gả đưa ra những vấn đề cần quan tâm trong giáo dục lý tưởng đạo đức cách
mạng cho sinh viên.
- Võ Minh Tuân, Giáo dục đạo đức cách mạng cho sinh viên, Tạp chí
Xây dựng Đảng điện tử, Số 5, tr.40 - 41, 2004;
- Thái Bình Dương (2007), Giáo dục đạo đức cách mạng cho sinh viên
trong giảng dạy mơn tư tưởng Hồ Chí Minh, Số 163, tr.4 - 6, Tạp chí Giáo dục;
* Một số luận án, luận văn có liên quan đến đề tài:
- Cao Ngọc Hải (2005), “Chất lượng giáo dục đức cách mạng trong
các trường sĩ quan ngoại ngữ quân đội nhân dân Việt Nam”, Luận văn thạc sĩ
khoa học chính trị, Hà Nội;
- Trần Thị Thanh (2005), “Đạo đức cách mạng của đội ngũ cán bộ
quản lý giáo dục ở các trường thuộc sở giáo dục - đạo tạo thành phố Hồ Chí
Minh hiện nay thực trạng và giải pháp”, Luận văn thạc sĩ khoa học Chính trị,
Hà Nội;
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
6
- Dương Quốc Quân (2005), “Xây dựng đạo đức cách mạng cho cán bộ
chủ chốt cấp cở sở trong điều kiện kinh tế thị trường ở tỉnh Bắc Giang hiện
nay”, Luận văn thạc sĩ Triết học, Hà Nội;
- Đào Tuyết Thanh (2006), “Vấn đề nâng cao đạo đức cách mạng cho
cán bộ lãnh đạo, quản lý nhà nước trong giai đoạn hiện nay ở nước ta”, Luận
văn thạc sĩ khoa học chính trị, Hà Nội;
- Lê Thị Anh (2008 ),“Chất lượng giáo dục đạo đức cách mạng cho sinh
viên các trường đại học, cao đẳng ở tỉnh Thanh Hóa trong giai đoạn hiện nay”
Luận văn thạc sĩ khoa học chính trị, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh;
- Đào Tuấn Anh (2012), “Xây dựng đạo đức nhà báo Việt Nam hiện nay
dưới ánh sáng tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh”, Luận văn thạc sĩ Hồ Chí Minh học.
Các chuyên khảo, đề tài, bài viết đã nghiên cứu đạo đức cách mạng và
giáo dục đạo đức cách mạng dưới nhiều góc độ khác nhau, đề xuất nhiều giải
pháp tiến hành giáo dục đạo đức cách mạng cho cán bộ, đảng viên, sinh viên.
Tuy nhiên vấn đề cịn đặt ra trước chúng ta nhiều khía cạnh cần được
tiếp tục làm rõ và địi hỏi phải có tính thiết thực hơn. Hơn nữa các chuyên
khảo, đề tài, bài viết xung quanh đề tài chưa có đề tài nào đi sâu nghiên cứu
một cách hệ thống, toàn diện về sự lãnh đạo của Đảng với công tác giáo dục
đạo đức cách mạng cho sinh viên các trường đại học trên địa bàn Hải Dương
hiện nay.
3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn
3.1. Mục đích
Nghiên cứu góp phần làm rõ những vấn đề lý luận và thực trạng sự lãnh
đạo của Đảng đối với công tác giáo dục đạo đức cách mạng cho sinh viên các
trường đại học trên địa bàn tỉnh Hải Dương, trên cơ sở đó đề xuất các giải
pháp nhằm tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác này trong thời
gian tới.
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
7
3.2. Nhiệm vụ
- Làm rõ những vấn đề lý luận về đạo đức cách mạng, giáo dục đạo đức
cách mạng cho sinh viên các trường đại học trên địa bàn tỉnh Hải Dương;
- Đánh giá đúng thực trạng sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giáo
dục đạo đức cách mạng cho sinh viên các trường đại học trên địa bàn tỉnh Hải
Dương hiện nay và rút ra nguyên nhân, làm rõ những vấn đề đặt ra.
- Đề xuất một số giải pháp chủ yếu nhằm tăng cường công tác giáo dục
đạo đức cách mạng cho sinh viên các trường đại học trên địa bàn tỉnh Hải
Dương hiện nay, góp phần xây dựng và hồn thiện phẩm chất nhân cách của
sinh viên đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của đất nước giai đoạn hiện nay.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu của luận văn là sự lãnh đạo của Đảng đối với
công tác giáo dục đạo đức cách mạng cho sinh viên các trường đại học trên
địa bàn tỉnh Hải Dương.
- Phạm vi nghiên cứu của luận văn là khảo sát ở các trường đại học trên
địa bàn tỉnh Hải Dương: Đại học Hải Dương, Đại học Sao Đỏ, Đại học Kỹ
thuật Y tế, Đại học Thành Đông. Thời gian nghiên cứu từ năm 2011 đến 2014
(gắn liền với Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng và Đại hội lần thứ
XIV của Đảng bộ tỉnh Hải Dương.
5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu
5.1. Cơ sở lý luận
- Luận văn dựa trên quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ
Chí Minh, quan điểm của Đảng cộng sản Việt Nam về đạo đức cách mạng và
giáo dục đạo đức cách mạng cho cán bộ, đảng viên, các tầng lớp nhân dân nói
chung và đối với thanh niên, sinh viên nói riêng để nghiên cứu.
- Luận văn kế thừa các kết quả nghiên cứu của những cơng trình khoa
học có liên quan đã cơng bố, nghiệm thu, đồng thời còn sử dụng những tài
liệu của các Đảng bộ, Đoàn thanh niên, hội sinh viên tại các trường đại học,
trên địa bàn tỉnh Hải Dương có liên quan đến đề tài.
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
8
5.2. Phương pháp nghiên cứu
Luận văn sử dụng các phương pháp của chủ nghĩa duy vật biện chứng
và chủ nghĩa duy vật lịch sử, các phương pháp lịch sử và logic, phân tích và
tổng hợp, điều tra xã hội học, thống kê tài liệu, phương pháp nghiên cứu tài
liệu, khảo sát thực tế ….để thực hiện mục đích và nhiệm vụ đã đề ra.
6. Ý nghĩa của luận văn
- Góp phần làm rõ cơ sở lý luận và thực trạng công tác giáo dục đạo
đức cách mạng cho sinh viên các trường đại học trên địa bàn tỉnh Hải Dương
hiện nay;
- Đề xuất một số giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao chất lượng công tác
giáo dục đạo đức cách mạng cho sinh viên các trường đại học trên địa bàn tỉnh
Hải Dương hiện nay;
- Luận văn có thể làm tài liệu tham khảo cho việc giáo dục đạo đức
cách mạng cho sinh viên của các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh
Hải Dương; làm tài liệu tham khảo để nghiên cứu, giảng dạy các môn khoa
học Mác - Lênin nói chung và học phần đạo đức nói riêng.
7. Kết cấu của luận văn
Ngồi phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, phụ lục,
luận văn gồm 3 chương, 10 tiết. Cụ thể như sau:
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
9
Chương 1
ĐẢNG LÃNH ĐẠO CÔNG TÁC GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CÁCH MẠNG
CHO SINH VIÊN CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC - MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÍ LUẬN
VÀ THỰC TIỄN
1.1. Cơng tác giáo dục đạo đức cách mạng cho sinh viên các trường
đại học
1.1.1. Sinh viên và vai trò của sinh viên đối với sự nghiệp cách mạng
1.1.1.1. Quan niệm về sinh viên
Sinh viên là lực lượng được tuyển chọn trong thanh niên, là bộ phận có trí
tuệ và ưu tú trong thanh niên, có trách nhiệm phải thường xuyên rèn đức luyện
tài để trở thành những người vừa có đức vừa có tài, trở thành những con người
xã hội chủ nghĩa vừa hồng vừa chuyên.
Theo điều 83, khoản c, Luật giáo dục năm 2005 của Việt Nam quy định:
Sinh viên là một bộ phận thanh niên đã được tuyển chọn qua các kỳ thi quốc
gia và được đào tạo trong các trường đại học, cao đẳng. Như vậy tất cả những
người đang học ở các trường đại học, cao đẳng ở nước ta hiện nay dù theo hình
thức đào tạo chính quy hay vừa làm vừa học thì đều được gọi là sinh viên.
Nhưng trong thực tế, giữa hai nhóm đối tượng đào tạo này có nhiều điểm khác
nhau về lứa tuổi và đặc điểm tâm sinh lý. Bởi những người học tập theo hình
thức chính quy thì đa số họ mới tốt nghiệp trung học phổ thông tuổi đời còn trẻ
chủ yếu từ 18 đến 23, hầu hết họ là thanh niên, đồn viên chưa có việc làm, chưa
có gia đình. Cịn những người học tập theo hình thức vừa làm vừa học phần lớn
trong số họ đã có việc làm, đã có gia đình, tuổi đời đa dạng hơn. Điều đó cho
thấy đặc điểm tâm sinh lý của hai nhóm đối tượng này rất khác nhau.
1.1.1.2. Vai trị của sinh viên đối với sự nghiệp cách mạng
Thanh niên luôn được coi là “rường cột”của đất nước, tương lai của
dân tộc và là hạnh phúc của mỗi gia đình. Sinh viên là một bộ phận tiên tiến
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
10
trong thanh niên, là những người lao động trí óc, có trình độ học vấn cao về
một lĩnh vực chun mơn nhất định, có năng lực tư duy độc lập. Do đó, sinh
viên cũng có vị trí và vai trò của thanh niên. Nhưng với những đặc điểm riêng
của mình, sinh viên sẽ là những người chủ tương lai của đất nước, là những
người sẽ nắm vận mệnh của đất nước. C.Mác khẳng định:
Đảng của chúng ta là Đảng của tương lai, mà tương lai thuộc về
thanh niên. Chúng ta là Đảng của những người đổi mới, vì sự đổi
mới mà thanh niên ln ham thích. Chúng ta là Đảng của những
người đấu tranh hy sinh xả thân chống lại những gì mục nát mà
thanh niên bao giờ cũng đi đầu trong cuộc đấu tranh hy sinh xả thân
ấy [26, tr.120].
Kế thừa và phát triển những quan điểm của C.Mác và Ph.Ăngghen,
V.I.Lênin khẳng định: “Đảng ta là Đảng của những người tiên phong và đổi
mới, mà đổi mới và tiên phong lại là đặc tính của thanh niên, do đó Đảng ta là
Đảng của thanh niên” [35, tr.210].
Việc đánh giá cao vai trò của thanh niên theo quan điểm của V.I.Lênin
còn thể hiện ở chỗ V.I.Lênin coi thanh niên là một lực lượng hùng hậu, to lớn,
là đội quân xung kích để đem ngọn cờ của chủ nghĩa cộng sản (CNCS) đến
đích cuối cùng. Trong hồn cảnh khó khăn của cách mạng vào những năm
1919 ở nước Nga Xô Viết, V.I.Lênin khẳng định:
Chúng ta biết rằng, hiện giờ có hàng chục, hàng trăm ngàn quân hậu
bị là thanh niên cơng nơng,…, hồn cảnh của chúng ta càng khó
khăn, thì họ càng xích lại gần lại với chúng ta đơng đảo hơn, với
tinh thần hy sinh qn mình cao hơn. Những qn hậu bị đó làm cho
chúng ta hồn tồn tin chắc rằng… chúng ta đã có được nguồn lực
lượng hậu bị mà chúng ta có thể khai thác là lâu dài, với quy mô to
lớn [33, tr.388].
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
11
V.I.Lênin khẳng định vai trò đi đầu của thanh niên trong công cuộc đấu
tranh chống lại chế độ cũ qua rất nhiều bài viết, bài báo, trong bài báo “Sự
khủng hoảng của chủ nghĩa Mensêvích”, V.I.Lênin khẳng định:
Há chẳng phải trong đảng cách mạng của chúng tôi, thanh niên
chiếm ưu thế là một điều rất tự nhiên sao? Chúng tôi là một đảng
của tương lai, mà tương lai lại thuộc về thanh niên. Chúng tôi là
đảng của những người cách tân, mà thanh niên lại ln ln thích đi
theo những người cách tân. Chúng tôi là đảng đấu tranh quên mình
chống lại chế độ cũ thối nát, mà thanh niên lại luôn luôn đi đầu
trong cuộc đấu tranh qn mình [46, tr.354].
Chủ tịch Hồ Chí Minh ngay khi bắt gặp ánh sáng của chủ nghĩa Mác Lênin, Người đã ý thức sâu sắc rằng muốn cứu nước, giải phóng dân tộc trước
hết phải thức tỉnh thanh niên. Trong hàng loạt các bài báo và bài viết của
mình, Người ln ln đề cao vai trị của thanh niên, coi thanh niên là lực
lượng đầu tàu của cách mạng, thanh niên ln gắn bó chặt chẽ với tồn bộ lực
lượng cách mạng: “Trong mọi việc, thanh niên phải làm đầu tàu, xung phong
gương mẫu. Thanh niên hăng hái là tốt, nhưng chớ xa rời quần chúng, xa rời
thì khơng làm được đầu tàu - đầu tàu rời toa là vô dụng” [40, tr.311].
Như vậy, giáo dục thanh niên là việc làm hết sức quan trọng và cần
thiết để đào tạo ra thế hệ thanh niên có trí tuệ, phẩm chất và lý tưởng sống.
Việc giáo dục thanh niên không chỉ là trách nhiệm của Đảng, chính phủ, Đồn
thanh niên mà là trách nhiệm của toàn xã hội. Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ:
“Đồn thanh niên là một tổ chức giúp Đảng giáo dục thanh niên nên mọi đoàn
viên phải gương mẫu học tập chính trị, văn hóa nghề nghiệp để tiến bộ mãi,
để sẵn sàng trở thành cán bộ, đảng viên tốt” [39, tr.263].
Nói tóm lại, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhận thức và chỉ rõ vai trị to lớn
của thanh niên đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, nhưng khơng
vì thế mà tuyệt đối hóa mặt ưu điểm mà che giấu hoặc khơng đề cập tới hạn
chế của lực lượng này.
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
12
Đảng Cộng sản Việt Nam từ khi thành lập cho tới nay đều rất quan tâm
đến vấn đề lực lượng của cách mạng, trong đó có lực lượng thanh niên, sinh
viên. Quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về vai trò của thanh niên phù
hợp và kế thừa, phát triển quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ
Chí Minh, đặc biệt là đề cao vai trò của thanh niên trong thời kỳ cách mạng
mới, coi thanh niên là lực lượng xung kích trong sự nghiệp xây dựng và bảo
vệ Tổ quốc, Nghị quyết Hội nghị lần thứ tư ban chấp hành Trung ương khóa
VII khẳng định:
Thanh niên là tài nguyên lớn của quốc gia, là lực lượng xung kích
trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Sự nghiệp đổi mới có
thành cơng hay khơng, đất nước bước vào thế kỷ 21 có vị trí xứng
đáng trong cộng đồng thế giới hay khơng, cách mạng Việt Nam có
vững bước theo con đường xã hội chủ nghĩa hay không phần lớn tùy
thuộc vào lực lượng thanh niên, vào việc bồi dưỡng, rèn luyện thế
hệ thanh niên, công tác thanh niên là vấn đề sống còn của dân tộc, là
một trong những nhân tố quyết định sự thành bại của cách mạng
[16, tr.22].
Trong tiến trình hội nhập quốc tế và tiến hành sự nghiệp công nghiệp
hóa, hiện đại hóa hiện nay đã đặt trách nhiệm lên vai đội ngũ trí thức, mà sinh
viên chính là một bộ phận của đội ngũ trí thức, vì vậy vai trị của thanh niên
gắn với vai trị của trí thức. Vì thế, Đảng Cộng sản Việt Nam đánh giá cao vai
trị của thanh niên sinh viên, coi đó là một bộ phận ưu tú, có trí tuệ và là lực
lượng kế tục truyền thống của dân tộc. Điều này đã được đồng chí Lê Khả
Phiêu khẳng định ở Đại hội lần thứ VI Hội sinh viên Việt Nam (22/12/1998),
đồng chí nói:
Ngày nay, trong sự nghiệp đổi mới đẩy mạnh cơng nghiệp hóa, hiện đại
hóa đất nước, đơng đảo sinh viên nước ta tiếp tục phát huy truyền thống cha
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
13
anh, thực hiện phương châm rèn đức luyện tài của Hội, lập nhiều thành tích
xuất sắc trên nhiều lĩnh vực ở trong nước và quốc tế, sinh viên là bộ phận trí
tuệ và ưu tú trong các thế hệ thanh niên, là nơi kết tinh nhiều tài năng sáng
tạo, là nguồn lao động có học vấn cao, có chuyên sâu và đại bộ phận sinh viên
sẽ trở thành người trí thức của đất nước. Đảng, Nhà nước và nhân dân tin cậy
lớp sinh viên ngày nay, là lực lượng kế tục và phát huy nguồn lực trí tuệ vơ
cùng q giá của dân tộc ta [42, tr.215].
Tóm lại, C.Mác, Ph.Ăngghen, V.I.Lênin, Chủ tịch Hồ Chí Minh và
Đảng Cộng sản Việt Nam đều đề cao vai trò của thanh niên cả trong đấu tranh
giành chính quyền và trong cơng cuộc xây dựng CNXH. Và để làm tốt vai trị
đó thanh niên phải học tập và rèn luyện không ngừng, phải phấn đấu để trở
thành đảng viên cộng sản. Trong đó quan trọng hơn cả là phải nâng cao đạo
đức cách mạng cho họ.
1.1.2. Công tác giáo dục đạo đức cách mạng cho sinh viên và vai trò,
đặc điểm, nội dung của công tác giáo dục đạo đức cách mạng cho sinh viên
1.1.2.1. Khái niệm đạo đức và đạo đức cách mạng
* Đạo đức
Theo quan niệm phương Đông, trong các học thuyết của Phật giáo,
của Đạo giáo, của Nho giáo đều lấy đạo đức làm cơ sở trong đối nhân xử
thế và tự rèn luyện mình, khuyên con người làm điều thiện, tránh điều
ác....Như vậy có thể nói, đạo đức ở phương Đông nghĩa là đạo làm người,
bao gồm rất nhiều chuẩn mực về các mối quan hệ vua tôi, cha con, chồng
vợ, anh em, làng xóm, bàn bè, tu thân, dưỡng tâm, rèn luyện khí tiết... theo
những định hướng giá trị nhất định.
Ở phương Tây, khái niệm đạo đức bắt nguồn từ chữ mos trong ngữ vựng
Latinh, có nghĩa là lề thói. Moralis có nghĩa là thói quen. Khi nói đến đạo đức,
tức là nói đến những lề thói và tập tục biểu hiện mối quan hệ nhất định giữa
người với người trong sự giao tiếp với nhau hàng ngày.
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
14
Mặc dù có những cống hiến quan trọng nhưng do bị ảnh hưởng bởi lập
trường giai cấp hoặc do hạn chế của trình độ nhận thức mà các quan điểm
trước Mác không luận giải một cách đúng đắn, khoa học về đạo đức.
Đến khi chủ nghĩa Mác - Lênin ra đời thì đời sống đạo đức mới được
luận giải một cách đúng đắn, khoa học. Theo quan điểm Mác - Lênin, Đạo
đức, hiểu theo nghĩa chung nhất, là một hình thái ý thức xã hội, bao gồm
những nguyên tắc, chuẩn mực xã hội nhằm đánh giá, điều chỉnh định cách
ứng xử của con người trong quan hệ với nhau và quan hệ với xã hội, chúng
được thực hiện bởi niềm tin cá nhân, bởi truyền thống và sức mạnh của dư
luận xã hội. hướng giá trị được xã hội thừa nhận, có tác dụng chi phối, điều
chỉnh hành vi của con người trong quan hệ với người khác và tồn xã hội.
Để duy trì sự tồn tại và phát triển, mỗi xã hội đều phải xây dựng những
nguyên tắc, chuẩn mực sống trên cơ sở đó mỗi con người tự ý thức, tự giác
tuân theo. Song đạo đức phản ánh tồn tại xã hội, do vậy nó biến đổi cùng với
sự biến đổi của tồn tại xã hội. Cùng với sự xuất hiện của giai cấp trong xã hội,
đạo đức cũng có biến đổi theo, nó phản ánh lợi ích của mỗi giai cấp và phục
vụ cho cuộc đấu tranh giai cấp.
* Đạo đức cách mạng
Đạo đức cách mạng của giai cấp vô sản là thành quả phát triển cao
trong lịch sử tiến hóa lâu dài của đạo đức. Nó là kết quả của sự phủ định biện
chứng những giá trị đạo đức đã đạt được trong lịch sử. Nếu như đạo đức của
xã hội có đối kháng giai cấp được xây dựng trên sự bất bình đẳng, sự nơ dịch
và sự áp bức bóc lột giữa người và người thì đạo đức cách mạng được xây
dựng trên cơ sở bình đẳng, đồn kết, tương trợ, giúp đỡ lẫn nhau giữa người
với người. Nếu như đạo đức tư sản kích thích sự phát triển cá nhân một cách
cực đoan trở thành chủ nghĩa cá nhân vị kỷ, kích thích những dục vọng thấp
hèn, những bản năng ở con người thì đạo đức cách mạng phát triển cá nhân
trong sự hài hòa với cộng đồng xã hội, hạn chế những dục vọng, bản năng
thấp hèn ở con người.
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
15
Có thể nói, đạo đức cách mạng - đạo đức cộng sản chủ nghĩa khơng
những khác mà hồn tồn đối lập với đạo đức của giai cấp bóc lột (đạo đức
chủ nô, phong kiến, tư sản). Đạo đức cộng sản là nền đạo đức có giá trị phổ
biến và nhân đạo. Theo VI.Lênin, đạo đức mới là những gì “góp phần phá hủy
xã hội cũ của bọn bóc lột và góp phần đồn kết tất cả những người lao động
chung quanh giai cấp vô sản đang sáng tạo ra xã hội mới của những người
cộng sản…[34, tr.369]. Đạo đức cộng sản biểu hiện sự sáng tạo mang tính
quần chúng rộng rãi. Các giá trị đạo đức cộng sản chủ nghĩa mang đầy ý
nghĩa cao cả vì con người. Những giá trị ấy nói lên bản chất sáng tạo của trí
tuệ, của ý thức danh dự, của lịng dũng cảm và những phẩm chất cao quý của
con người. Nền đạo đức ấy vừa là sản phẩm của nền sản xuất xã hội đầy sáng
tạo và nhân văn, vừa là động lực thúc đẩy xã hội phát triển.
Trong chế độ XHCN, những quan niệm, quan hệ chuẩn mực đạo đức là
sự kế thừa những giá trị đạo đức truyền thống dân tộc và đạo đức nhân loại.
Đồng thời, đạo đức XHCN làm phong phú thêm, phát triển những giá trị mới.
Đạo đức XHCN là đạo đức cách mạng.
Chủ tịch Hồ Chí Minh viết: “Đạo đức đó khơng phải là đạo đức thủ
cựu. Nó là đạo đức mới, đạo đức vĩ đại, nó khơng phải vì danh vọng của cá
nhân, mà vì lợi ích chung của Đảng, của dân tộc, của loài người” [37, tr.152].
Kế thừa chủ nghĩa Mác - Lênin, chủ nghĩa nhân đạo cao cả của nhân
loại, Hồ Chí Minh đã phát triển lên một bước mới về chất cho phù hợp với xu
thế phát triển của thời đại và đặc điểm xã hội Việt Nam. Người khẳng định,
đạo đức cộng sản là “đạo đức mới, đạo đức cách mạng” hồn tồn khác đạo
đức trước kia. Người nói: “Đạo đức cũ như người đầu ngược xuống đất, chân
chổng lên trời. Đạo đức mới như hai chân đứng vững được xuống đất, đầu
ngẩng lên trời” [37, tr.320 - 321]. Người giải thích rõ hơn, đạo đức mới là giai
đoạn phát triển cao của đạo đức con người, nó phù hợp với tiến hố lịch sử,
phục vụ cho mục đích cải tạo thế giới, cải tạo xã hội và bản thân con người.
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
16
Nó khơi dậy ở mỗi con người lịng tự hào với Đảng, với giai cấp và dân tộc,
lòng tin tưởng và phẩm chất tinh thần của chính bản thân mình.
Ngày nay, trước u cầu địi hỏi của thời kỳ đổi mới, đẩy mạnh CNH,
HĐH đất nước, Đảng ta xác định những tiêu chuẩn phẩm chất đạo đức của
người cách mạng ln có là:
- Có tinh thần u nước sâu sắc, tận tình phục vụ nhân dân, kiên định
mục tiêu độc lập dân tộc và CNXH, phấn đấu thực hiện có hiệu quả đường lối
của Đảng, chính sách và pháp luật Nhà nước.
- Cần, kiệm, liêm, chính, chí cơng vô tư, không tham nhũng và kiên
quyết đấu tranh chống tham nhũng, có ý thức tổ chức kỷ luật, trung thực
khơng cơ hội, gắn bó mật thiết với nhân dân, được nhân dân tín nhiệm.
- Có trình độ hiểu biết lý luận chính trị, quan điểm đường lối của Đảng,
chính sách pháp luật của Nhà nước, có trình độ văn hố, chun mơn, đủ năng
lực và sức khoẻ để làm việc có hiệu quả, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao.
Như vậy, lý luận đạo đức cách mạng đã ln được Chủ tịch Hồ Chí
Minh và Đảng ta bổ sung và phát triển theo yêu cầu thực tiễn cách mạng nước
ta. Từ “Tư cách người cách mệnh” đến “Đạo đức cách mạng”, đến “Di chúc”
được coi là những mốc đánh dấu sự phát triển về nội dung đạo đức cách mạng
trong tư tưởng Hồ Chí Minh.
Như vậy, đạo đức cách mạng là những chuẩn mực đạo đức của người
cộng sản về một xã hội khơng cịn áp bức bóc lột, nó điều chỉnh hành vi ứng
xử của họ với nhau, với nhân dân, Tổ quốc và nhân loại và xây dựng trên cơ
sở chủ nghĩa nhân đạo cộng sản [23, tr.168].
Khái niệm đạo đức xã hội chủ nghĩa và cộng sản chủ nghĩa là hoàn toàn
mới trong lịch sử xã hội, nó đối lập với đạo đức của giai cấp tư sản và các giai
cấp bóc lột khác, nó cũng khác với đạo đức của những người sản xuất nhỏ về
bản chất. Theo VI.Lênin, đạo đức mới là những gì góp phần đồn kết tất cả
những người lao động xung quanh giai cấp vô sản đang sáng tạo ra xã hội mới
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
17
cộng sản chủ nghĩa. Đạo đức cách mạng được xây dựng trên cơ sở chủ nghĩa
nhân đạo xã hội chủ nghĩa.
1.1.2.1. Quan niệm về công tác giáo dục đạo đức cách mạng cho sinh viên
Trên cơ sở quan điểm chủ nghĩa Mác - Lênin, của Chủ tịch Hồ Chí Minh
và Đảng ta về đạo đức cách mạng, từ quan niệm chung về đạo đức cách mạng ta
có thể quan niệm: Đạo đức cách mạng của sinh viên các trường đại học trên địa
bàn tỉnh Hải Dương là toàn bộ những phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, thái
độ học tập, nghiên cứu khoa học, rèn luyện của sinh viên, được xây dựng trên cơ
sở các nguyên tắc, quy tắc, chuẩn mực đạo đức cách mạng.
Theo quan điểm của Đảng và Bác Hồ, đạo đức cách mạng không tự nhiên
mà có. Đạo đức cách mạng được hình thành, phát triển từ hai con đường cơ bản
là giáo dục và tự giáo dục. Trong đó giáo dục đạo đức cách mạng có ý nghĩa tạo
cơ sở, tiền đề cho việc tự tu dưỡng, rèn luyện đạo đức cách mạng, là yếu tố chủ
yếu tác động trực tiếp đến việc hình thành đạo đức cách mạng. Cịn rèn luyện
đạo đức cách mạng là cơng việc hết sức khó khăn, phải làm trong suốt cả đời
người. Nói về vấn đề này Chủ tịch Hồ Chí Minh nhấn mạnh: “Đạo đức cách
mạng khơng phải tự trên trời sa xuống. Nó do đấu tranh, rèn luyện bền bỉ hàng
ngày mà phát triển và củng cố. Cũng như ngọc càng mài càng sáng, vàng càng
luyện càng trong” [38, tr.282]. Bởi vậy khi nói đến vấn đề chất lượng đạo đức
cách mạng của sinh viên các trường đại học trên địa bàn tỉnh Hải Dương khơng
thể khơng nói đến vấn đề giáo dục đạo đức cách mạng cho họ.
Giáo dục đạo đức cách mạng cho sinh viên các trường đại học trên địa
bàn tỉnh Hải Dương hiện nay là một q trình hoạt động có mục đích, có tổ chức
nhằm kích thích tính tích cực, tự giác của sinh viên để họ lĩnh hội được những
nguyên tắc, chuẩn mực đạo đức cách mạng. Trên cơ sở đó hình thành nhu cầu,
động cơ, tình cảm và hành vi đạo đức, phát triển ở họ những phẩm chất đạo đức
cách mạng của sinh viên đáp ứng được u cầu của sự nghiệp cơng nghiệp hóa
q hương, đất nước.
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
C.33.44.55.54.78.65.5.43.22.2.4..22.Tai lieu. Luan 66.55.77.99. van. Luan an.77.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.37.99.44.45.67.22.55.77.C.33.44.55.54.78.655.43.22.2.4.55.22. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an.Tai lieu. Luan van. Luan an. Do an
18
Chủ thể lãnh đạo công tác giáo dục đạo đức cách mạng cho sinh viên các
trường đại học trên địa bàn tỉnh Hải Dương là Trung ương Đảng, Ban cán sự
Đảng, tỉnh ủy Hải Dương, thành ủy Hải Dương, thị ủy Sao Đỏ các chủ thể này
giữ vai trò lãnh đạo, chỉ đạo chung, còn các chủ thể trực tiếp lãnh đạo công tác
này là đảng ủy 4 trường đại học trên địa bàn tỉnh Hải Dương gồm trường Đại
học Hải Dương, Đại học Sao Đỏ, Đại học Kỹ thuật Y tế, Đại học Thành Đơng.
Trong đó, Đảng ủy Trung ương lãnh đạo thông qua các cơ quan tham mưu gồm
Văn phòng Trung ương Đảng, ban tổ chức Trung ương, Ban Tuyên giáo Trung
ương, ủy ban kiểm tra Trung ương. Còn tỉnh ủy Hải Dương và thành ủy Hải
Dương lãnh đạo thông qua các cơ quan tham mưu gồm Văn phòng, Ban Tổ
chức, Ủy ban kiểm tra, Ban Tuyên giáo, Ban Dân vận. Đối với các trường Đại
học trên địa bàn tỉnh Hải Dương thì Đảng ủy các trường lãnh đạo thơng qua các
tổ chức như Đồn thanh niên, Hội sinh viên....Như vậy, chủ thể lãnh đạo công
tác giáo dục đạo đức cách mạng cho sinh viên các trường đại học trên địa bàn
tỉnh Hải Dương bao gồm rất nhiều chủ thể khác nhau từ Trung ương đến địa
phương nơi các có các trường Đại học. Tuy nhiên, chủ thể giữ vai trò quyết định
nhất đến sự thành công của công tác này là sự lãnh đạo trực tiếp của Đảng ủy các
trường đại học: Đại học Hải Dương, Đại học Sao Đỏ, Đại học Kỹ thuật Y tế, Đại
học Thành Đông.
Đối tượng tiếp nhận sự lãnh đạo đối với công tác giáo dục đạo đức cách
mạng trong các trường đại học trên địa bàn tỉnh Hải Dương là những sinh viên
đang được đào tạo theo hệ chính quy, tập trung tại các trường, họ tiếp nhận sự
lãnh đạo thơng qua các tổ chức như Đồn thanh niên, Hội sinh viên .... trong
trường.
Mục tiêu giáo dục đạo đức cách mạng cho sinh viên nằm trong mục tiêu
giáo dục nói chung, đó là nhằm đào tạo những con người trung thành với lí tưởng
độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; có những phẩm chất chính trị, đạo đức cần
thiết đáp ứng được yêu cầu xây dựng và bảo vệ đất nước trong thời kỳ mới.
@edu.gmail.com.vn.bkc19134.hmu.edu.vn
