Phân tích tám câu cuối trong đoạn trích Kiều ở lầu Ngưng Bích của Nguyễn Du.

Bi vn hay lp 9

Bài số 13
Phân tích tám câu cuối trong đoạn trích Kiều ở lầu Ngng Bích của
Nguyễn Du.
Bài làm
Nửa đêm qua huyện Nghi Xuân
Bâng khuâng nhớ Cụ thơng thân nàng Kiều
(Tố Hữu)
Hai câu thơ giúp ta hiểu đợc nghĩa tình đậm đà của nhà thơ Tố Hữu đối với thi hào
Nguyễn Du và nỗi xót thơng của ông đối với một nàng Kiều - hiện thân của một số phận
bị đoạ đày dới thời phong kiến.
Ta có thể hiểu đợc phần nào nỗi đau đó, tâm trạng của Kiều qua tám câu thơ tuyệt
vời sau:
Buồn trông cửa bể chiều hôm,
Thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa?
Buồn trông ngọn nớc mới sa,
Hoa trôi man mác biết là về đâu?
Buồn trông nội cỏ dầu dầu,
Chân mây mặt đất một màu xanh xanh.
Buồn trông gió cuốn mặt duềnh,
ầm ầm tiếng sóng kêu quanh ghế ngồi...
Có thể nói đoạn thơ là một bức
pháp tài hoa của Nguyễn Du trong
tinh tế, sắc sảo đà bao năm tháng đi qua vẫn làm say đắm lòng ng bao năm tháng
không gian mênh mông, Kiều thấy
diết:

tranh tâm tình đầy xúc động và là sự thể hiện bút
miêu tả nội tâm nhân vật. Những dòng thơ lục bát
đi qua vẫn làm say đắm lòng ng ời. Một mình giữa

bơ vơ quá. Một nỗi nhớ quê hơng bỗng trào lên da

Buồn trông cửa bể chiều hôm,
Thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa?
Câu thơ tả cảnh biển khơi mênh mang, trong ánh nắng đang dần lịm tắt. Cảnh biển
bao la một cánh buồm chấp chới gợi nỗi buồn day dứt quá. Cánh buồm lẻ loi, nhỏ nhoi
trong bao la nh có nh không: thấp thoáng, xa xa, những từ ấy không chỉ gợi hình, mà
còn gợi tình, gợi cảm. Sự lẻ loi đơn chiếc, lênh đênh của cánh buồm hay là thân phận bơ
vơ của Kiều nơi góc bể chân trời?
Trời nớc bao la, còn Kiều ở trong lầu Ngng Bích - một cánh chim nhỏ nhoi trong lồng.
Câu thơ của ông phảng phất một chút phong cách diễn đạt của ca dao:
Chiều chiều ra đứng bờ sông,
Muốn về quê mẹ mà không có đò.
Kiều đang đứng trớc biển nhìn về phơng trời xa đăm đắm khát khao nhng vô cùng
mệt mỏi: Buồn trông.... Âm điệu lời thơ buồn và có gì r à bao năm tháng đi qua vẫn làm say đắm lòng ng rời quá! Nỗi buồn ấy nh nhân
lên khi Kiều nhìn đoá hoa nổi trôi, bập bềnh vô định:
Buồn trông ngọn nớc mới sa,
Hoa trôi man mác biết là về đâu?
Thuyền cũng trôi trong vô định, hoa cũng trôi trong vô định, Biết là về đâu. Có gì
nh thân Kiều một mình lạc lõng trong mờ mịt chân mây. Đâu là quê nhà? Chẳng ai là
thân nhân. Hình ảnh hoa trôi man mác gợi nỗi buồn đau xót. Đau xót cho một đoá hoa
lìa cội, lìa cành nổi trôi trên sóng nớc dập vùi. Nhìn hoa trôi Kiều liên tởng đến thân
mình. Kiều cũng đang nhắm mắt để mặc dòng đời xô đẩy. Hoa lìa cành, hoa héo hoa tàn.
Kiều lìa cửa, lìa nhà, đời Kiều nh cánh chim lạc bầy bay trong giông tố. Một ngày kia con
chim không tổ ấy có chết rũ bên đờng? Hình ảnh hoa trôi gợi cảm và dễ làm rung động
lòng ngời, bởi lẽ dân gian thờng dùng hình ảnh bèo dạt mây trôi để nãi vỊ kiÕp ngêi tr«i


Bi vn hay lp 9
nổi, bập bềnh. Những câu ca dao ấy đà bao năm tháng đi qua vẫn làm say đắm lòng ng phổ vào hồn thơ của Nguyễn Du từ khi ông còn

trong vòng tay của mẹ.
Đọc những câu thơ tiếp, ta càng thấy tâm trạng của Thuý Kiều. Xung quanh nàng,
thiên nhiên cũng nhuốm một màu sắc buồn tẻ, héo tàn:
Buồn trông nội cỏ dầu dầu
Chân mây mặt đất một màu xanh xanh
Vẫn âm điệu thơ buồn bởi vần bằng dàn trải, tạo cho ta cảm giác đợc cái nhìn mệt
mỏi, chán chờng của nhân vật trớc cảnh vật mênh mông một màu buồn. Hình ảnh nội cỏ
dầu dầu gợi cảm ở mộ Đạm Tiên. Có khác chăng chỉ là nơi đây không phải là một ngôi
mộ cụ thể mà thôi. Màu xanh xanh làm cho cỏ cây không còn nét tơi sáng lại thêm vẻ
dầu dầu, làm cho sự sống càng thêm cạn kiệt, làm cho bức tranh phong cảnh héo tàn
thêm.
Giữa bốn bề phong cảnh tẻ buồn ấy, Kiều chợt nghe, chợt thấy:
Buồn trông gió cuốn mặt duềnh
ầm ầm tiếng sóng kêu quanh ghế ngồi
Âm điệu lời thơ trở nên dữ dội với những từ gợi thanh : ầm ầm, kêu. Hình ảnh
những đợt sóng cuộn lên, trào tới, xô đẩy, cùng với tiếng rít gào của gió vang lên đe doạ
đến hà bao năm tháng đi qua vẫn làm say đắm lòng ngi hùng. Kiều thấy gió cuốn, nghe sóng kêu bỗng thấy kinh hoàng, hốt hoảng.
Nỗi buồn, sự sợ hà bao năm tháng đi qua vẫn làm say đắm lòng ngi đà bao năm tháng đi qua vẫn làm say đắm lòng ng đ a Kiều vào tâm trạng nà bao năm tháng đi qua vẫn làm say đắm lòng ngo nề, hoảng hốt nh kẻ bị bao vây, bị
nhấn chìm, hoàn toàn bất lực. Kiều chới với nh rơi vào vực thẳm. Những âm thanh đầy
dự báo đà bao năm tháng đi qua vẫn làm say đắm lòng ng mách bảo với ta chặng đờng đầy chông gai của Kiều ở phía trớc.
Cả tám câu thơ đều xoay tròn trong nỗi buồn sợ của Kiều. Với phép điệp ngữ liên
hoàn Buồn trông..., Buồn trông... các câu thơ không chỉ có âm điệu buồn, mà còn làm
ta chóng mặt trớc diễn biến tâm tr¹ng cđa mét con ngêi bÊt h¹nh - KiỊu. Chän đợc âm
điệu thơ, lựa đợc từ ngữ và hình ảnh phù hợp với tâm trạng nhân vật, nhà thơ đ Ã bao năm tháng đi qua vẫn làm say đắm lòng ng chứng
tỏ sự thông cảm sâu sắc, yêu thơng Thuý Kiều biết bao!
Đoạn thơ với bút pháp tả cảnh ngụ tình tinh tế và hài hoà, thi sĩ Nguyễn Du đ Ã bao năm tháng đi qua vẫn làm say đắm lòng ng để
lại cho ngời đời một bức tranh tâm lí tình cảm đầy xúc động, m à bao năm tháng đi qua vẫn làm say đắm lòng ngi m à bao năm tháng đi qua vẫn làm say đắm lòng ngi làm say lòng ng ời.