Các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định chọn ngành dược lý – dược lâm sàng của học viên cao học trường đại học tây đô

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÂY ĐÔ

ÂU NGUYỄN THẢO NGUYÊN

CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN QUYẾT ĐỊNH
CHỌN NGÀNH DƯỢC LÝ - DƯỢC LÂM SÀNG
CỦA HỌC VIÊN CAO HỌC
TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÂY ĐÔ

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ

CẦN THƠ, 2020


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÂY ĐÔ

ÂU NGUYỄN THẢO NGUYÊN

CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN QUYẾT ĐỊNH
CHỌN NGÀNH DƯỢC LÝ - DƯỢC LÂM SÀNG
CỦA HỌC VIÊN CAO HỌC
TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÂY ĐÔ

LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
Ngành: Quản trị kinh doanh
Mã ngành: 8340101
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC
PGS.TS. BÙI VĂN TRỊNH

CẦN THƠ, 2020


i
CHẤP THUẬN CỦA HỘI ĐỒNG
Luận văn này, với tên đề tài là “Các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định
chọn ngành Dược lý – Dược lâm sàng của học viên cao học Trường Đại học
Tây Đô” do học viên Âu Nguyễn Thảo Nguyên thực hiện dưới sự hướng dẫn
của PGS.TS. Bùi Văn Trịnh. Luận văn đã đ ư ợ c báo cáo và được Hội đồng
chấm luận văn thông qua ngày … tháng … năm 20….
Ủy viên
(Ký, họ tên)

Ủy viên - Thư ký
(Ký, họ tên)

...........................

...........................

Phản biện 1
(Ký, họ tên)

Phản biện 2
(Ký, họ tên)

...........................

...........................

Người hướng dẫn khoa học
(Ký, họ tên)

Chủ tịch Hội đồng
(Ký, họ tên)

...........................

...........................


ii
LỜI CẢM ƠN
Lời đầu tiên xin chân thành cảm ơn quý Thầy, Cô Trường Đại học Tây Đô
đã truyền đạt những kiến thức và kinh nghiệm quý báu trong suốt thời gian tôi
theo học tại trường; những kiến thức này cung cấp cho tơi một nền tảng vững chắc
để hồn thành luận văn.
Đặc biệt, Tôi xin trân trọng gửi lời cảm ơn đến PGS.TS. Bùi Văn Trịnh người
đã tận tình hướng dẫn tơi thực hiện luận văn này.
Bên cạnh đó, Tôi cũng xin gửi lời cám ơn đến tất cả bạn bè, các anh chị học
viên lớp Cao học Quản trị kinh doanh 6B đã cùng tôi trao dồi kiến thức trong suốt
thời gian học tập cũng như thực hiện luận văn.
Trong suốt quá trình nghiên cứu luận văn này, mặc dù đã có nhiều cố gắng,
song chắc chắn luận văn này sẽ khơng tránh khỏi những thiếu sót. Rất mong nhận
được những ý kiến đóng góp từ quý Thầy, Cơ và bạn đọc.
Kính chúc q Thầy, Cơ cùng các bạn dồi dào sức khỏe và thành công trong
công việc.
Xin chân thành cảm ơn!
Cần Thơ, ngày

tháng

năm 2020

Tác giả

Âu Nguyễn Thảo Nguyên


iii
LỜI CAM ĐOAN
Tôi tên là Âu Nguyễn Thảo Nguyên là học viên cao học ngành Quản trị kinh
doanh khóa 6B. Tôi xin cam đoan đề tài luận văn “Các nhân tố ảnh hưởng đến
quyết định chọn ngành Dược lý – Dược lâm sàng của học viên cao học Trường
Đại học Tây Đơ” là do chính tơi thực hiện dưới sự hướng dẫn của PGS.TS Bùi
Văn Trịnh. Các số liệu được sử dụng phân tích trong bài nghiên cứu có nguồn gốc
rõ ràng. Kết quả nghiên cứu trong luận văn do tơi tự tìm hiểu, phân tích một cách
khách quan. Tơi xin cam đoan và hoàn toàn chịu trách nhiệm với lời cam đoan
của mình.
Cần Thơ, ngày

tháng

năm 2020

Tác giả

Âu Nguyễn Thảo Nguyên

iv
TÓM TẮT
Nghiên cứu thực hiện nhằm xác định các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định
chọn ngành Dược lý – Dược lâm sàng của học viên cao học tại Trường Đại học
Tây Đơ, trên cơ sở đó đề xuất các hàm ý quản trị nhằm thu hút học viên cao học
trong tương lai.
Tác giả sử dụng phương pháp nghiên cứu định tính và định lượng với số mẫu
khảo sát là 165 học viên. Mơ hình nghiên cứu đề xuất đưa ra 06 nhân tố bao gồm:
Năng lực giảng viên, Chính sách học phí, Đặc điểm cá nhân, Điều kiện học tập,
Đối tượng tham chiếu và Truyền thông.
Kết quả nghiên cứu cho thấy có 05 nhân tố tác động đến quyết định chọn
ngành Dược lý – Dược lâm sàng của học viên cao học tại Trường Đại học Tây
Đô là: (1) Năng lực giảng viên, (2) Chính sách học phí, (3) Đối tượng tham chiếu,
(4) Đặc điểm cá nhân và (5) Truyền thông.
Từ kết quả nghiên cứu một số hàm ý quản trị được đề xuất nhằm nâng cao
hiệu quả công tác tuyển sinh của trường Đại học Tây Đơ.
Từ khóa: quyết định chọn, học viên, Trường Đại học Tây Đô.


v
ABSTRACT

This research is aimed at identifying factors that influence the postgraduate
students’ decision to choose Pharmacology – Clinical pharmacy major at Tay Do
University, based on that offer some management implications to attract potential
postgraduate students in the future.
The author used qualitative and quantitative research methods with 165
samples.The proposed research model offers 06 factors including: Lecturer
capacity, Tuition policy, Personal characteristics, Learning condition, Reference
object and Communication.

The research’s results showed that there are 05 factors affecting the
postgraduate students’ decision t to choose Pharmacology – Clinical pharmacy
major at Tay Do University: (1) Lecturer capacity, (2) Tuition policy, (3)
Reference object, (4) Personal characteristics and (5) Communication.
Thanks to the research’s results some management implications to improve
the efficiency of Tay Do University enrollment process were suggested.
Key words: decision making, postgraduate student, Tay Do University


vi
MỤC LỤC
Chương 1 .......................................................................................................... 1
GIỚI THIỆU ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU ............................................................ 1
1.1 LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI ......................................................................... 1
1.2 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU ................................................................... 2
Mục tiêu chung ............................................................................... 2
Mục tiêu cụ thể ............................................................................... 2
1.3 CÂU HỎI NGHIÊN CỨU ..................................................................... 2
1.4 ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU ........................................ 3
Đối tượng nghiên cứu ..................................................................... 3
Phạm vi nghiên cứu ........................................................................ 3
1.5 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .......................................................... 3
Nghiên cứu định tính ...................................................................... 3
Nghiên cứu định lượng ................................................................... 3
1.6 Ý NGHĨA KHOA HỌC VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI ...................... 4
1.6.1

Ý nghĩa khoa học ............................................................................ 4

1.6.2

Ý nghĩa thực tiễn ............................................................................ 4

1.7 BỐ CỤC CỦA ĐỀ TÀI.......................................................................... 4
Chương 2 .......................................................................................................... 6
CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ MƠ HÌNH NGHIÊN CỨU ................................... 6
2.1 CÁC KHÁI NIỆM ĐƯỢC SỬ DỤNG TRONG NGHIÊN CỨU ........... 6
2.1.1

Các khái niệm cơ bản ..................................................................... 6

2.1.2

Quyết định chọn trường đại học ...................................................... 7

2.2 LÝ THUYẾT VỀ HÀNH VI MUA CỦA NGƯỜI TIÊU DÙNG ........... 7
2.2.1

Hành vi mua ................................................................................... 7

2.2.2

Quá trình quyết định mua hàng của NTD ....................................... 8

2.2.3

Các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định mua hàng của NTD.......... 11

2.3 THUYẾT HÀNH ĐỘNG HỢP LÝ (TRA)........................................... 11

vii
2.4 THUYẾT HÀNH VI HOẠCH ĐỊNH (TPB) ........................................ 12
2.5 MÔ HÌNH CHỌN TRƯỜNG CỦA D.W CHAPMAN ........................ 14
2.6 LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU NGHIÊN CỨU ........................................... 15
2.6.1

Tài liệu trong nước ....................................................................... 15

2.6.2

Tài liệu ngồi nước ....................................................................... 17

2.7 GIẢ THUYẾT VÀ MƠ HÌNH NGHIÊN CỨU.................................... 20
2.7.1

Giả thuyết nghiên cứu ................................................................... 20

2.7.2

Mơ hình nghiên cứu đề xuất ......................................................... 22

Chương 3 ........................................................................................................ 24
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .................................................................. 24
3.1 QUY TRÌNH NGHIÊN CỨU .............................................................. 24
3.1.1

Quy trình nghiên cứu .................................................................... 24

3.1.2

Các bước nghiên cứu .................................................................... 25

3.2 PHƯƠNG PHÁP THU THẬP SỐ LIỆU.............................................. 29
3.2.1

Phương pháp thu thập số liệu thứ cấp ........................................... 29

3.2.2

Phương pháp thu thập số liệu sơ cấp ............................................. 29

3.3 PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH ............................................................ 31
3.3.1

Thống kê mô tả ............................................................................. 31

3.3.2

Phương pháp so sánh .................................................................... 32

3.3.3

Đánh giá thang đo ......................................................................... 32

3.3.4

Phân tích nhân tố khám phá EFA .................................................. 33

3.3.5

Phân tích tương quan .................................................................... 34

3.3.6

Phân tích hồi quy .......................................................................... 34

3.3.7

Kiểm định sự khác biệt ................................................................. 36

Chương 4 ........................................................................................................ 38
KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN .............................................. 38
4.1 TỔNG QUAN VỀ TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÂY ĐÔ.............................. 38
4.1.1

Lịch sử hình thành ........................................................................ 38


viii
4.1.2

Sứ mạng, tầm nhìn và giá trị cốt lõi .............................................. 38

4.1.3

Công tác đào tạo ........................................................................... 40

4.1.4

Đội ngũ giảng viên và cơ cấu tổ chức ........................................... 40

4.2 ĐẶC ĐIỂM CƠ BẢN CỦA HỌC VIÊN QUA KHẢO SÁT................ 43
4.3 ĐÁNH GIÁ THANG ĐO .................................................................... 43
4.3.1

Kiểm định thang đo ...................................................................... 44

4.3.2

Phân tích nhân tố khám phá EFA .................................................. 48

4.4 PHÂN TÍCH TƯƠNG QUAN VÀ HỒI QUY ..................................... 52
4.4.1

Phân tích tương quan .................................................................... 52

4.4.2

Phân tích hồi quy .......................................................................... 54

4.5 KIỂM ĐỊNH SỰ KHÁC BIỆT ............................................................ 59
4.5.1

Kiểm định sự khác biệt theo giới tính ........................................... 59

4.5.2

Kiểm định sự khác biệt theo độ tuổi ............................................. 59

4.6 THẢO LUẬN KẾT QUẢ PHÂN TÍCH ............................................... 60
4.6.1

Mơ hình nghiên cứu hiệu chỉnh .................................................... 60

4.6.2

Thảo luận kết quả phân tích so với các nghiên cứu trước .............. 61

Chương 5 ........................................................................................................ 64
KẾT LUẬN VÀ HÀM Ý QUẢN TRỊ............................................................ 64
5.1 KẾT LUẬN ......................................................................................... 64
5.2 HÀM Ý QUẢN TRỊ ............................................................................ 65
5.2.1

Năng lực giảng viên ...................................................................... 65

5.2.2

Chính sách học phí ....................................................................... 66

5.2.3

Đối tượng tham chiếu ................................................................... 67

5.2.4

Đặc điểm cá nhân ......................................................................... 68

5.2.5

Truyền thông ................................................................................ 68

5.3 HẠN CHẾ VÀ HƯỚNG NGHIÊN CỨU TIẾP THEO ........................ 69
5.3.1

Hạn chế của nghiên cứu ................................................................ 69

5.3.2

Hướng nghiên cứu tiếp theo .......................................................... 70


ix
TÀI LIỆU THAM KHẢO .............................................................................. 71
PHỤ LỤC 1 ....................................................................................................... x
PHỤ LỤC 2 ..................................................................................................... xii
PHỤ LỤC 3 ..................................................................................................... xv
PHỤ LỤC 4 .................................................................................................. xviii
PHỤ LỤC 5 .................................................................................................... xxi


x
DANH MỤC BẢNG
Bảng 2.1 Phương pháp và kết quả nghiên cứu được lược khảo ......................... 18
Bảng 3.1 Thang đo Năng lực giảng viên........................................................... 26
Bảng 3.2 Thang đo Chính sách học phí ............................................................ 26
Bảng 3.3 Thang đo Đặc điểm cá nhân .............................................................. 27
Bảng 3.4 Thang đo Điều kiện học tập............................................................... 27
Bảng 3.5 Thang đo Đối tượng tham chiếu ........................................................ 28

Bảng 3.6 Thang đo Truyền thông ..................................................................... 28
Bảng 3.7 Thang đo Quyết định chọn trường ..................................................... 28
Bảng 3.8 Khung mẫu nghiên cứu ..................................................................... 30
Bảng 4.1 Mơ tả mẫu theo giới tính và độ tuổi ................................................... 43
Bảng 4.2 Kết quả Cronbach's alpha của thang đo Năng lực giảng viên ............. 44
Bảng 4.3 Kết quả Cronbach's alpha thang đo Chính sách học phí..................... 44
Bảng 4.4 Kết quả Cronbach's alpha thang đo Đặc điểm cá nhân....................... 45
Bảng 4.5 Kết quả Cronbach's alpha thang đo Điều kiện học tập ....................... 46
Bảng 4.6 Kết quả Cronbach's alpha thang đo Đối tượng tham chiếu ................ 46
Bảng 4.7 Kết quả Cronbach's alpha thang đo Truyền thông ............................. 47
Bảng 4.8 Kết quả Cronbach's alpha thang đo Quyết định chọn trường ............. 47
Bảng 4.9 Bảng hệ số KMO và Barlett's của các biến độc lập ............................ 48
Bảng 4.10 Bảng phương sai trích của các biến độc lập ..................................... 48
Bảng 4.11 Bảng ma trận xoay nhân tố .............................................................. 49
Bảng 4.12 Bảng hệ số KMO và Barlett's của biến phụ thuộc ............................ 51
Bảng 4.13 Bảng phương sai trích của biến phụ thuộc ....................................... 51
Bảng 4.14 Bảng ma trận xoay nhân tố biến phụ thuộc ...................................... 52
Bảng 4.15 Bảng kết quả phân tích tương quan ................................................. 52
Bảng 4.16 Bảng hệ số xác định độ phù hợp của mơ hình .................................. 54
Bảng 4.17 Bảng phân tích phương sai (ANOVA)............................................. 54
Bảng 4.18 Bảng kết quả phân tích hồi quy ....................................................... 55


xi
Bảng 4.19 Kết quả kiểm định Independent Sample T-test ................................ 59
Bảng 4.20 Bảng kiểm định phương sai đồng nhất............................................. 60
Bảng 4.21 Kết quả kiểm định ANOVA ............................................................ 60
Bảng 4.22 So sánh với các nghiên cứu trước .................................................... 63
Bảng 5.1 Giá trị trung bình thang đo năng lực giảng viên ................................. 65
Bảng 5.2 Giá trị trung bình thang đo Chính sách học phí ................................. 66

Bảng 5.3 Giá trị trung bình thang đo Đối tượng tham chiếu ............................. 67
Bảng 5.4 Giá trị trung bình thang đo Đặc điểm cá nhân ................................... 68
Bảng 5.5 Giá trị trung bình thang đo Truyền thơng .......................................... 68


xii
DANH MỤC HÌNH
Hình 2.1: Mơ hình q trình quyết định mua hàng của NTD .............................. 8
Hình 2.2: Các bước đánh giá lựa chọn đến quyết định mua sắm ....................... 10
Hình 2.3: Mơ hình các nhân tố ảnh hưởng đến hành vi mua của NTD.............. 11
Hình 2.4: Mơ hình thuyết hành động hợp lý (TRA) .......................................... 12
Hình 2.5: Mơ hình thuyết hành vi hoạch định (TPB) ........................................ 13
Hình 2.6: Mơ hình chọn trường đại học của Chapman...................................... 15
Hình 2.7: Mơ hình nghiên cứu đề xuất ............................................................. 22
Hình 3.1: Quy trình nghiên cứu ........................................................................ 24
Hình 4.1: Sơ đồ cơ cấu tổ chức của Trường ĐHTĐ .......................................... 42
Hình 4.2: Biểu đồ tần số phần dư chuẩn hóa Histogram ................................... 56
Hình 4.3: Biểu đồ tần số phần dư chuẩn hóa Normal P-P Plot .......................... 57
Hình 4.4: Biểu đồ phân tán của phần dư ........................................................... 58
Hình 4.5: Mơ hình nghiên cứu hiệu chỉnh ........................................................ 61


xiii
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

Từ viết tắt

Diễn giải

CĐ

Cao đẳng

DL – DLS

Dược lý – Dược lâm sàng

ĐBSCL

Đồng bằng Sông Cửu Long

ĐHTĐ

Đại học Tây Đô

ĐH

Đại học

NTD

Người tiêu dùng

SV

Sinh viên

THPT

Trung học phổ thông

UBND

Ủy ban nhân dân


1
Chương 1
GIỚI THIỆU ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU
1.1 LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Đồng bằng Sông Cửu Long (ĐBSCL) là một trong những vùng kinh tế trọng
điểm của cả nước, có số dân gần 20 triệu người, chiếm 17,95% dân số của cả nước
(theo số liệu tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019) nhưng lại có trình độ dân
trí thấp hơn so với các khu vực trong cả nước. Để tránh nguy cơ tụt hậu về mọi
mặt, việc chú trọng đào tạo nguồn nhân lực có trình độ đại học và sau đại học
chính là giải pháp lâu dài nhằm phát triển toàn diện giáo dục trong vùng và cũng
chính là con đường duy nhất để đưa vùng ĐBSCL phát triển ngang và hơn các
vùng khác. Trong đó, việc đào tạo nguồn nhân lực khối ngành sức khỏe trình độ
đại học nói chung và thạc sĩ Dược lý - Dược lâm sàng nói riêng là rất quan trọng
và cấp thiết.
Vào ngày 01/10/2014, Thủ tướng Chính phủ đã ký ban hành quyết định số
68/QĐ-TTg phê duyệt chiến lược quốc gia phát triển ngành Dược Việt Nam giai
đoạn đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030 trong đó thể hiện rõ mục tiêu đến
năm 2020 phải đạt tỷ lệ 2,5 dược sĩ/vạn dân và Dược sĩ dược lâm sàng chiếm 30%
nhân lực. Với tình hình thực tiễn đó, Trường Đại học Tây Đô đã thực hiện các thủ
tục mở ngành và được Bộ Giáo dục và Đào tạo cho phép đào tạo thạc sĩ ngành
Dược lý - Dược lâm sàng theo quyết định số 2818/QĐ-BGDĐT ngày 03 tháng 8
năm 2018.
Nhà trường luôn chú trọng đến việc đầu tư và nâng cao chất lượng đào tạo.
Trong tầm nhìn của Trường phấn đấu đến năm 2025 trở thành trường Đại học tư

thục hàng đầu ở khu vực ĐBSCL với định hướng nghiên cứu ứng dụng phục vụ
cộng đồng và mục tiêu phát triển đến năm 2035 là xác định và phát triển thành
một cơ sở đào tạo nguồn nhân lực trình độ đại học và sau đại học có uy tín, chất
lượng, đáp ứng nhu cầu phát triển bền vững trong tất cả các lĩnh vực, trong đó có
lĩnh vực sức khỏe.
Bên cạnh việc nâng cao chất lượng giáo dục, uy tín và thương hiệu để thu
hút thí sinh đăng ký thi tuyển vào ngành Dược lý - Dược lâm sàng. Sự hiểu biết
về các tiêu chí lựa chọn Trường của sinh viên sau đại học là rất cần thiết, đảm bảo
sự thành cơng lâu dài của Trường. Hiện nay, có sự cạnh tranh mạnh mẽ giữa các
trường đại học kể cả các trường liên kết (với nước ngoài và trong nước) ở ĐBSCL
trong việc thu hút tuyển sinh học viên cao học. Vấn đề thu hút học viên cao học


2
hiện nay mang tính sống cịn đối với các trường đại học, nhất là các trường ngồi
cơng lập như Trường Đại học Tây Đô. Số lượng học viên ngành Dược lý - Dược
lâm sàng có xu hướng giảm sau 2 năm tuyển sinh (năm 2018: 94, năm 2019: 87).
Hơn thế nữa, việc xác định các tiêu chí lựa chọn trường của học viên sẽ giúp cho
Trường biết cách định vị chính mình (Adefulu, 2020).
Xuất phát từ những lý do trên, đề tài “Các nhân tố ảnh hưởng đến quyết
định chọn ngành Dược lý – Dược lâm sàng của học viên cao học tại Trường
Đại học Tây Đô” được chọn thực hiện.
1.2 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU
Mục tiêu chung
Mục tiêu chung của đề tài là nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến quyết
định chọn ngành Dược lý – Dược lâm sàng và đề xuất hàm ý quản trị để nâng cao
quyết định chọn ngành Dược lý – Dược lâm sàng tại Trường Đại học Tây Đô.
Mục tiêu cụ thể
Để thực hiện được mục tiêu chung như đã nêu trên, luận văn nhằm đạt được
3 mục tiêu cụ thể như sau:

(1) Phân tích thực trạng học viên cao học ngành Dược lý – Dược lâm sàng
đang học tại Trường Đại học Tây Đô;
(2) Đo lường mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đến quyết định chọn
ngành Dược lý – Dược lâm sàng của học viên cao học tại Trường Đại học Tây
Đô;
(3) Đề xuất hàm ý quản trị giúp nhà trường nâng cao quyết định chọn
ngành Dược lý - Dược lâm sàng của học viên cao học tại Trường Đại học Tây Đô.
1.3 CÂU HỎI NGHIÊN CỨU
Với những mục tiêu nghiên cứu trên thì câu hỏi nghiên cứu như sau:
(1) Thực trạng học viên cao học ngành Dược lý - Dược lâm sàng đang học
tại Trường Đại học Tây Đô như thế nào?
(2) Mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đến quyết định chọn ngành Dược
lý – Dược lâm sàng của học viên cao học tại Trường Đại học Tây Đô như thế
nào?


3
(3) Cần đề xuất hàm ý quản trị nào để có thể nâng cao quyết định chọn
ngành Dược lý – Dược lâm sàng của học viên cao học tại Trường Đại học Tây
Đô?
1.4 ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU
Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng khảo sát là học viên cao học ngành Dược lý - Dược lâm sàng
đang học tập tại Trường.
Đối tượng nghiên cứu là các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định chọn ngành
Dược lý – Dược lâm sàng tại Trường Đại học Tây Đô.
Phạm vi nghiên cứu
Phạm vi không gian: Tại Trường Đại học Tây Đô.
Phạm vi thời gian: Dữ liệu được sử dụng trong nghiên cứu cụ thể như sau:
- Dữ liệu thứ cấp được tác giả sử dụng từ các báo cáo được công bố của

Trường ĐHTĐ qua các tài liệu: báo cáo tổng kết năm học 2019-2020, báo cáo
hoạt động tuyển sinh và đào tạo khối ngành Y – Dược năm 2019, báo cáo kết quả
tuyển sinh thạc sĩ.
- Dữ liệu sơ cấp được tác giả tổ chức khảo sát từ học viên cao học ngành
DL – DLS từ ngày 18/9/2020 đến ngày 18/10/2020.
1.5 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Đề tài được thực hiện qua 02 bước nghiên cứu định tính và định lượng như
sau:
Nghiên cứu định tính
Định tính được sử dụng để nghiên cứu các chủ trương, chính sách, quy trình
tuyển sinh của Nhà trường. Nghiên cứu định tính được thực hiện bằng thảo luận
nhóm chuyên gia để soạn thảo bảng hỏi, xây dựng thang đo trong bảng khảo sát.
Bên cạnh đó đề xuất mơ hình các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định chọn ngành
Dược lý – Dược lâm sàng tại Trường Đại học Tây Đô.
Nghiên cứu định lượng
Nghiên cứu định lượng được thực hiện để khảo sát số liệu. Phân tích dữ
liệu bằng phần mềm SPSS để: kiểm tra độ tin cậy thang đo thơng qua phân tích
Cronbach’s Alpha; phân tích nhân tố khám phá EFA; phân tích mối tương quan


4
giữa các nhân tố; phân tích hồi quy tuyến tính để đo lường mức độ tác động của
các nhân tố đến quyết định chọn ngành DL – DLS tại Trường Đại học Tây Đô.
1.6 Ý NGHĨA KHOA HỌC VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI
Ý nghĩa khoa học
Nghiên cứu góp phần làm phong phú các nghiên cứu về quyết định chọn
ngành của học viên tại Việt Nam nói chung. Đồng thời, nghiên cứu có thể làm tài
liệu tham khảo và gợi mở vấn đề nghiên cứu mới cho các nghiên cứu tiếp theo.
Ý nghĩa thực tiễn
Kết quả nghiên cứu của đề tài giúp cho các Nhà lãnh đạo của Trường hiểu

được các nhân tố nào ảnh hưởng đến quyết định chọn ngành DL – DLS. Từ đó,
giúp các Nhà lãnh đạo cải thiện và đưa ra các chính sách để thu hút học viên
ngành DL – DLS chọn Trường ĐHTĐ là nơi để học tập và trao dồi kiến thức.
1.7 BỐ CỤC CỦA ĐỀ TÀI
Đề tài được tác giả bố cục thành 5 chương cụ thể như sau:
Chương 1: Giới thiệu đề tài nghiên cứu
Nội dung chương này giới thiệu lý do chọn đề tài, mục tiêu nghiên cứu, đối
tượng và phạm vi nghiên cứu, phương pháp nghiên cứu, ý nghĩa (thực tiễn và
khoa học) và bố cục của đề tài.
Chương 2: Cơ sở lý thuyết và mơ hình nghiên cứu
Nội dung chương này trình bày cơ sở lý luận về quyết định chọn ngành, lý
thuyết hành vi mua của người tiêu dùng; mơ hình nghiên cứu được đề xuất và
phương pháp nghiên cứu được sử dụng trong đề tài.
Chương 3: Phương pháp nghiên cứu
Nội dung chương này sẽ trình bày quy trình nghiên cứu, phương pháp nghiên
cứu, xây dựng và mã hóa thang đo để đo lường khái niệm nghiên cứu.
Chương 4: Kết quả nghiên cứu và thảo luận
Nội dung chương này sẽ trình bày tổng quan về Trường ĐHTĐ, kết quả
nghiên cứu và các kiểm định. Đồng thời tác giả cũng thảo luận về các biến nghiên
cứu theo kết quả có đối chiếu với các nghiên cứu tương tự và thực tiễn tại Trường.


5
Chương 5: Kết luận và hàm ý quản trị
Nội dung chương này sẽ tóm tắt lại kết quả nghiên cứu, đề xuất các hàm ý
quản trị, nêu lên những hạn chế của nghiên cứu và đưa ra hướng nghiên cứu mới
cho những nghiên cứu tiếp theo.

TÓM TẮT CHƯƠNG 1
Trong chương 1, tác giả đã trình bày lý do của việc lựa chọn nghiên cứu đề

tài, cũng như mục tiêu mà nghiên cứu này sẽ hướng đến, đối tượng và phạm vi
nghiên cứu, phương pháp nghiên cứu mà tác giả sẽ sử dụng. Ý nghĩa khoa học,
thực tiễn và bố cục của nghiên cứu cũng được trình bày trong chương này.


6
Chương 2
CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ MƠ HÌNH NGHIÊN CỨU
2.1 CÁC KHÁI NIỆM ĐƯỢC SỬ DỤNG TRONG NGHIÊN CỨU
Các khái niệm cơ bản
2.1.1.1 Đại học
Là cơ sở giáo dục đại học đào tạo, nghiên cứu nhiều lĩnh vực, được cơ
cấu tổ chức theo quy định của Luật này; các đơn vị cấu thành đại học cùng thống
nhất thực hiện mục tiêu, sứ mạng, nhiệm vụ chung (Luật số 34/2018/QH14).
2.1.1.2 Đào tạo sau đại học
Là hình thức đào tạo dành cho các đối tượng đã tốt nghiệp đại học với
mục tiêu trang bị những kiến thức sau đại học và nâng cao kỹ năng thực hành
nhằm xây dựng đội ngũ những người làm khoa học có phẩm chất chính trị, đạo
đức, có ý thức phục vụ nhân dân, có trình độ cao, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh
tế - xã hội, khoa học - công nghệ của Việt Nam. Đào tạo sau đại học giúp cho học
viên cao học được bổ sung và nâng cao những kiến thức đã học ở đại học; hiện
đại hóa những kiến thức chuyên ngành; tăng cường kiến thức liên ngành; có đủ
năng lực thực hiện công tác chuyên môn và nghiên cứu khoa học trong chuyên
ngành đào tạo (theo Wikipedia tiếng Việt).
2.1.1.3 Hành vi
Là hành động và cách cư xử được các cá nhân, sinh vật, hệ thống hoặc thực
thể nhân tạo thực hiện kết hợp với chính họ hoặc mơi trường của họ, bao gồm các
hệ thống hoặc sinh vật khác xung quanh cũng như mơi trường vật lý. Đó là phản
ứng được tính tốn của hệ thống hoặc sinh vật đối với các kích thích hoặc đầu vào
khác nhau, cho dù bên trong hay bên ngồi, ý thức hay tiềm thức, cơng khai hoặc

bí mật và tự nguyện hoặc khơng tự nguyện (Elizabeth và cộng sự, 2014).
2.1.1.4 Dược lâm sàng
Dược lâm sàng là hoạt động nghiên cứu khoa học và thực hành dược về tư
vấn sử dụng thuốc hợp lý, an toàn, hiệu quả nhằm tối ưu hóa việc sử dụng thuốc
(Luật Dược 2016).
Nội dung hoạt động Dược lâm sàng:
- Tư vấn trong quá trình xây dựng danh mục thuốc tại cơ sở khám bệnh, chữa
bệnh để bảo đảm mục tiêu sử dụng thuốc hợp lý, an toàn, hiệu quả;
- Tư vấn và giám sát việc kê đơn và sử dụng thuốc;


7
- Thông tin, hướng dẫn sử dụng thuốc cho người hành nghề khám bệnh, chữa
bệnh, người sử dụng thuốc và cộng đồng;
- Tham gia xây dựng quy trình, hướng dẫn chuyên môn liên quan đến sử
dụng thuốc và giám sát việc thực hiện các quy trình này;
- Phân tích, đánh giá hiệu quả sử dụng thuốc tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh;
- Tham gia theo dõi, giám sát phản ứng có hại của thuốc;
- Tham gia hoạt động nghiên cứu khoa học liên quan đến sử dụng thuốc hợp
lý, an toàn, hiệu quả.
Quyết định chọn trường đại học
2.1.2.1 Quyết định
Quyết định: là một động từ chỉ việc có ý kiến dứt khốt về việc làm cụ thể
nào đó, là kết quả lựa chọn một trong các khả năng, sau khi đã có sự cân nhắc
(theo từ điển tiếng Việt).
Ra quyết định: Trong tâm lý học, việc ra quyết định được coi là quá trình
nhận thức dẫn đến việc lựa chọn niềm tin hoặc một quá trình hành động giữa một
số khả năng thay thế. Mỗi quá trình ra quyết định tạo ra một lựa chọn cuối cùng
dự trên các giá trị, sở thích và niềm tin của người ra quyết định (theo Wikipedia
tiếng Việt).

2.1.2.2 Chọn trường đại học
Chọn trường đại học là một quá trình phức tạp, đa giai đoạn trong đó một
cá nhân phát triển những nguyện vọng để tiếp tục giáo dục chính quy sau khi học
trung học, tiếp theo sau đó bởi một quyết định theo học một trường đại học cụ thể,
cao đẳng hoặc quá trình đào tạo của một tổ chức hướng nghiệp tiên tiến (Hossler
và cộng sự, 1987).
2.2 LÝ THUYẾT VỀ HÀNH VI MUA CỦA NGƯỜI TIÊU DÙNG
Hành vi mua
Có nhiều cách tiếp cận khác nhau về hành vi mua, có thể khái quát như sau:
Theo Michael và các cộng sự (2006) “Hành vi người tiêu dùng là một tiến
trình cho phép một cá nhân hay một nhóm người lựa chọn, mua sắm, sử dụng
hoặc loại bỏ một sản phẩm/ dịch vụ, những suy nghĩ đã có, kinh nghiệm hay tích
lũy, nhằm thỏa mãn nhu cầu hay ước muốn của họ”


8
Theo James và các cộng sự (2001) “Hành vi tiêu dùng là toàn bộ những
hoạt động liên quan trực tiếp tới quá trình tìm kiếm, thu thập, mua sắm, sở hữu,
sử dụng, loại bỏ sản phẩm/ dịch vụ. Nó bao gồm cả những quá trình ra quyết định
diễn ra trước, trong và sau các hành động đó”.
Theo Kotler (2002) “Hành vi người tiêu dùng phản ánh tổng thể những
hành động diễn biến trong suốt quá trình kể từ khi nhận biết nhu cầu cho tới khi
mua và sau khi mua sản phẩm”.
Như vậy, có nhiều quan điểm khác nhau về hành vi người tiêu dùng tùy
theo cách nhìn nhận và lý giải của từng nhà nghiên cứu. Nhưng nhìn chung, tất
cả các khái niệm về hành vi người tiêu dùng đều tập trung vào các hành động của
người tiêu dùng trước, trong và sau khi mua bao gồm quá trình nhận biết, tìm
kiếm thơng tin, đánh giá các phương án, quyết định mua và phản ứng sau khi mua
của người tiêu dùng.
Quá trình quyết định mua hàng của NTD

Theo Philip Kotler và Gary Armstrong (2010), q trình thơng qua quyết
định mua sắm của người tiêu dùng diễn ra qua các giai đoạn sau đây:

Nhận
biết nhu
cầu

Tìm kiếm
thơng tin

Đánh giá
lựa chọn

Quyết
định mua

Hành vi
sau mua

Hình 2.1: Mơ hình q trình quyết định mua hàng của NTD

Nguồn: Philip Kotler, Gary Armstrong (2010)

Nhận biết nhu cầu: Quá trình mua sắm bắt đầu xảy ra khi người tiêu dùng
ý thức được nhu cầu của chính họ. Theo Philip Kotler, nhu cầu phát sinh do những
kích thích bên trong và những kích thích bên ngồi.
- Kích thích bên trong là các nhu cầu thông thường của con người như đói,
khát, u, thích... Chẳng hạn, một người cảm thấy đói thì muốn ăn; cảm thấy khát
thì muốn uống; cảm thấy nóng nực thì muốn đi bơi.
- Kích thích bên ngoài như thời gian, sự thay đổi do hoàn cảnh, mơi trường,

đặc tính của người tiêu dùng, những chi phối có tính chất xã hội như: văn hóa,


9
giới tham khảo, những yêu cầu tương xứng với các đặc điểm cá nhân, những kích
thích tiếp thị của những người làm marketing...
Vấn đề đặt ra ở giai đoạn này là nhà marketing phải dự đoán được NTD
muốn được thỏa mãn nhu cầu nào? Tại sao họ có nhu cầu đó? Họ sẽ muốn thỏa
mãn nhu cầu của mình như thế nào? Với sản phẩm nào? Với đặc tính nào? ...
Tìm kiếm thơng tin: khi nhu cầu đủ mạnh sẽ hình thành động cơ thúc đẩy
người tiêu dùng tìm kiếm thơng tin để hiểu biết về sản phẩm. Q trình tìm kiếm
thơng tin có thể “ở bên trong” hoặc “bên ngồi”. Song nếu việc tìm kiếm bên
trong thành cơng, thì có thể sẽ khơng xảy ra việc tìm kiếm những thơng tin từ
nguồn bên ngồi. Các nguồn thơng tin người tiêu dùng sử dụng để tìm hiểu sản
phẩm thay đổi tùy thuộc vào sản phẩm muốn mua và các đặc tính của người mua.
Có thể phân chia các nguồn thơng tin của người tiêu dùng thành bốn nhóm: thơng
tin cá nhân, thông tin thương mại, thông tin công cộng và thông tin kinh nghiệm.
Đánh giá lựa chọn: trước khi đưa ra quyết định mua sắm, người tiêu dùng
xử lý thông tin thu được rồi đưa ra đánh giá giá trị của các nhãn hiệu cạnh tranh.
Tiến trình đánh giá thơng thường được thực hiện theo nguyên tắc và trình tự sau
đây:
Thứ nhất, người tiêu dùng coi mỗi một sản phẩm bao gồm một tập hợp các
thuộc tính. Trong đó, mỗi thuộc tính được gán cho một chức năng hữu ích mà sản
phẩm đó có thể đem lại sự thỏa mãn cho người tiêu dùng khi sở hữu nó. Thuộc
tính của sản phẩm thể hiện qua các mặt:
- Đặc tính kỹ thuật: lý hóa, cơng thức, thành phần, màu sắc, cỡ, khổ;
- Đặc tính sử dụng: thời gian sử dụng, độ bền, tính đặc thù;
- Đặc tính tâm lý: đẹp, sang trọng, cá tính, sự thoải mái, lịng tự hào về
quyền sở hữu;
- Đặc tính kết hợp: giá cả, nhãn hiệu, đóng gói.

Thứ hai, NTD có khuynh hướng phân loại các thuộc tính theo mức độ
quan trọng khác nhau dựa trên nhu cầu cần được thỏa mãn của họ.
Thứ ba, NTD cho khuynh hướng xây dựng cho mình một tập hợp những
niềm tin vào các nhãn hiệu làm cơ sở để đánh giá các thuộc tính của sản phẩm.
Xu hướng lựa chọn của NTD là họ sẽ chọn mua nhãn hiệu hàng hóa nào có thể
đem lại cho họ sự thỏa mãn từ các thuộc tính của sản phẩm mà họ quan tâm là tối
đa. Tuy nhiên, kết quả đánh giá này phụ thuộc vào tâm lý, điều kiện kinh tế và
bối cảnh cụ thể diễn ra hành vi mua sắm của NTD. Vì vậy, nhiệm vụ của những


10
người làm marketing là phải hiểu được NTD đánh giá như thế nào đối với các
nhãn hiệu để thay đổi, thiết kế lại sản phẩm của cơng ty có những đặc tính mà
NTD ưa chuộng; khắc họa làm người mua chú ý hơn đến những đặc tính mà sản
phẩm mình có ưu thế; thay đổi niềm tin của NTD về những đặc tính quan trọng
của sản phẩm mà họ đánh giá sai.
Quyết định mua: Sau khi đánh giá, ý định mua sắm sẽ được hình thành
đối với nhãn hiệu nhận được điểm đánh giá cao nhất và đi đến quyết định mua
sắm. Tuy nhiên, theo Philip Kotler có hai yếu tố có thể xen vào trước khi người
tiêu dùng đưa ra quyết định mua sắm như hình sau:

Đánh giá
các lựa
chọn

Ý định
mua hàng

Thái độ của
những người

khác

Quyết định
mua

Những yếu tố
tình huống bất
ngờ

Hình 2.2: Các bước đánh giá lựa chọn đến quyết định mua sắm

Nguồn: Philip Kotler, Gary Armstrong (2010)

- Nhân tố thứ nhất là thái độ của người thân, bạn bè, đồng nghiệp ủng hộ,
hay phản đối. Tùy thuộc vào cường độ và chiều hướng của thái độ ủng hộ hay
phản đối của những người này mà người tiêu dùng đưa ra quyết định mua sắm
hay từ bỏ ý định mua sắm.
- Nhân tố thứ hai là những yếu tố tình huống bất ngờ. Người tiêu dùng hình
thành ý định mua hàng dựa trên những cơ sở nhất định như: dự kiến về thu nhập,
giá cả, lợi ích kỳ vọng... Vì thế, khi xảy ra các tính huống làm thay đổi cơ sở dẫn
đến ý định mua (chẳng hạn, nguy cơ mất việc làm; giá cả tăng cao; sản phẩm
không đáp ứng kỳ vọng...) thì chúng có thể làm thay đổi, thậm chí từ bỏ ý định
mua sắm.
Hành vi sau mua: Sau khi mua, người tiêu dùng có thể cảm thấy hài lịng
hay khơng hài lịng ở một mức độ nào đó về sản phẩm và sau đó có các hành động
sau khi mua hay phản ứng nào đó về sản phẩm hay cách sử dụng sản phẩm.