Bài giảng Phương pháp nghiên cứu kinh doanh và cách viết luận án tốt nghiệp Thạc sĩ Nguyễn Minh Kiều

PHƯƠNG PHÁP
NGHIÊN CỨU KINH DOANH &
CÁCH VIẾT LUẬN ÁN TỐT NGHIỆP
Báo cáo viên: TS. Nguyễn Minh Kiều
Trưởng Bộ môn Kinh doanh tiền tệ - Khoa Ngân hàng
Trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chí Minh


MỤC LỤC
• Phần 1: Giới thiệu
– Vai trị của nghiên cứu kinh doanh và luận án tốt
nghiệp của sinh viên
– Tổng quan về qui trình nghiên cứu

• Phần 2: Khởi đầu qui trình nghiên cứu
– Xác định vấn đề và cách lập đề nghị nghiên cứu
– Nghiên cứu khám phá và phân tích định tính.
TS. Nguyễn Minh Kiều

Phương pháp NCKH SV - 2005

2


MỤC LỤC
• Phần 3: Thiết kế nghiên cứu
– Phương pháp nghiên cứu dữ liệu thứ cấp
– Phương pháp nghiên cứu điều tra
– Phương pháp nghiên cứu quan sát
– Lựa chọn thiết kế nghiên cứu

TS. Nguyễn Minh Kiều

Phương pháp NCKH SV - 2005

3


MỤC LỤC
• Phần 4: Xây dựng hệ thống đo lường các
biến số
– Khái niệm và phương pháp đo lường các biến số
– Đo lường thái độ

• Phần 5: Thu thập dữ liệu nghiên cứu
– Thiết kế bảng câu hỏi điều tra
– Thiết kế và qui trình chọn mẫu điều tra
– Quyết định cỡ mẫu
– Thực hiện điều tra
TS. Nguyễn Minh Kiều

Phương pháp NCKH SV - 2005

4


MỤC LỤC
• Phần 6: Phân tích số liệu và trình bày kết
quả nghiên cứu
– Biên tập và mã hóa số liệu
– Khái quát về phân tích số liệu & thống kê mơ tả

– Phân tích đơn biến
– Phân tích song biến
– Phân tích đa biến
– Trình bày kết quả nghiên cứu
TS. Nguyễn Minh Kiều

Phương pháp NCKH SV - 2005

5


CHƯƠNG 1:
• Phạm vi và vai trị của nghiên cứu kinh
doanh
• Định nghĩa nghiên cứu kinh doanh: “là q
trình thu thập, ghi chép, phân tích dữ liệu một
cách có hệ thống, có mục đích nhằm hỗ trợ
cho việc ra quyết định kinh doanh”
• Nghiên cứu lý thuyết và nghiên cứu ứng
dụng
TS. Nguyễn Minh Kiều

Phương pháp NCKH SV - 2005

6


CHƯƠNG 1:
• Giá trị của nghiên cứu kinh doanh
• Khi nào cần nghiên cứu kinh doanh?

– Giới hạn về thời gian
– Khả năng thu thập dữ liệu
– Tính chất của quyết định
– Lợi ích với chi phí bỏ ra

• Những đề tài chính yêu trong nghiên cứu
kinh doanh
TS. Nguyễn Minh Kiều

Phương pháp NCKH SV - 2005

7


Những đề tài chính u trong nghiên
cứu kinh doanh
• Nghiên cứu tổng quát về kinh tế, kinh
doanh và doanh nghiệp
– Dự báo ngắn hạn (dưới 1 năm)
– Dự báo dài hạn (trên 1 năm)
– Nghiên cứu xu hướng của doanh nghiệp hoặc
ngành
– Nghiên cứu giá cả và lạm phát
– Nghiên cứu mơi trường kinh doanh tồn cầu
TS. Nguyễn Minh Kiều

Phương pháp NCKH SV - 2005

8

Những đề tài chính u trong nghiên
cứu kinh doanh
• Nghiên cứu về tài chính và kế tốn
– Dự báo khuynh hướng của lãi suất
– Tiên đốn giá trị hàng hóa, cổ phiếu và trái phiếu
– Nghiên cứu các phương án hình thành nguồn
vốn
– Nghiên cứu liên quan đến sát nhập và thơn tín
doanh nghiệp
– Nghiên cứu quan hệ giữa lợi nhuận và rủi ro
– Nghiên cứu sự tác động của thuế khoá
TS. Nguyễn Minh Kiều

Phương pháp NCKH SV - 2005

9


Những đề tài chính u trong nghiên
cứu kinh doanh
• Nghiên cứu về tài chính và kế tốn
– Phân tích doanh mục đầu tư
– Nghiên cứu về các tổ chức tài chính
– Nghiên cứu về lợi nhuận kỳ vọng
– Mơ hình định giá tài sản vốn
– Nghiên cứu rủi ro tính dụng
– Phân tích chi phí

TS. Nguyễn Minh Kiều

Phương pháp NCKH SV - 2005

10


Những đề tài chính u trong nghiên
cứu kinh doanh
• Nghiên cứu hành vi tổ chức và quản lý
– Quản lý chất lượng
– Phong cách lãnh đạo
– Năng suất lao động
– Hiệu quả của tổ chức
– Nghiên cứu về cơ cấu tổ chức
– Nghiên cứu về sự liên lạc và không khí tổ chức
– Khuynh hướng của liên hiệp cơng đồn
TS. Nguyễn Minh Kiều

Phương pháp NCKH SV - 2005

11


Những đề tài chính u trong nghiên
cứu kinh doanh
• Nghiên cứu tiếp thị và bán hàng
– Đo lường tiềm năng thị trường
– Phân tích thị phần
– Nghiên cứu phân khúc thị trường
– Sự quyết định đặc tính của thị trường

– Phân tích doanh số bán hàng
– Nghiên cứu các kênh phân phối
– Thử nghiệm sản phẩm mới
TS. Nguyễn Minh Kiều

Phương pháp NCKH SV - 2005

12


Những đề tài chính u trong nghiên
cứu kinh doanh
• Nghiên cứu tiếp thị và bán hàng
– Nghiên cứu quảng cáo
– Nghiên cứu hành vi và sự thoả mãn của người
tiêu dùng
–…

TS. Nguyễn Minh Kiều

Phương pháp NCKH SV - 2005

13


CHƯƠNG 1:
• Quan niệm về luận án tốt nghiệp của sinh
viên
• Luận án tốt nghiệp – Một kiểu nghiên cứu
kinh doanh mang tính học thuật

TS. Nguyễn Minh Kiều

Phương pháp NCKH SV - 2005

14


CHƯƠNG 2: TỔNG QUAN VỀ QUI
TRÌNH NGHIÊN CỨU
• Xây dựng lý thuyết
– Các khái niệm
– Mệnh đề và giả thuyết
– Phương pháp nghiên cứu khoa học

• Các loại nghiên cứu kinh doanh
– Nghiên cứu khám phá
– Nghiên cứu mô tả
– Nghiên cứu nguyên nhân
TS. Nguyễn Minh Kiều

Phương pháp NCKH SV - 2005

15


CHƯƠNG 2: TỔNG QUAN VỀ QUI
TRÌNH NGHIÊN CỨU
• Các giai đoạn nghiên cứu kinh doanh
– Xác định vấn đề nghiên cứu

– Thiết kế nghiên cứu
– Chọn mẫu nghiên cứu
– Thu thập số liệu
– Xử lý và phân tích số liệu
– Kết luận và báo cáo kết quả nghiên cứu

TS. Nguyễn Minh Kiều

Phương pháp NCKH SV - 2005

16


CHƯƠNG 3: XÁC ĐỊNH VẤN ĐỀ VÀ
CÁCH LẬP ĐỀ NGHỊ NGHIÊN CỨU
• Tầm quan trọng của việc xác định đúng
vấn đề
• Q trình xác định vấn đề nghiên cứu:
– Nắm chắc mục tiêu của người ra quyết định
– Hiểu bối cảnh của vấn đề
– Hiểu rõ bản chất vấn đề chứ khơng phải những
biểu hiện của nó
– Quyết định đơn vị nghiên cứu
TS. Nguyễn Minh Kiều

Phương pháp NCKH SV - 2005

17

CHƯƠNG 3: XÁC ĐỊNH VẤN ĐỀ VÀ
CÁCH LẬP ĐỀ NGHỊ NGHIÊN CỨU
• Q trình xác định vấn đề nghiên cứu:
– Quyết định các biến có liên quan
•
•
•
•

Biến phân loại
Biến liên tục
Biến phục thuộc
Biến độc lập

– Phát biểu vấn đề, nêu câu hỏi, mục tiêu và giả
thiết nghiên cứu

• Lập đề nghị nghiên cứu
TS. Nguyễn Minh Kiều

Phương pháp NCKH SV - 2005

18


CHƯƠNG 3: XÁC ĐỊNH VẤN ĐỀ VÀ
CÁCH LẬP ĐỀ NGHỊ NGHIÊN CỨU
• Những câu hỏi gợi ý khi lập đề nghị
nghiên cứu
– Xác định vấn đề:

•
•
•
•
•
•
•

Mục đích nghiên cứu là gì?
Bạn đã hiểu vấn đề nghiên cứu đến mức nào?
Cần những thông tin nào nữa về bối cảnh nghiên cứu
Làm thế nào để đo lường vấn đề?
Số liệu có sẵn đủ chưa?
Có nên tiến hành nghiên cứu khơng?
Có thể hình thành giả thuyết không?

TS. Nguyễn Minh Kiều

Phương pháp NCKH SV - 2005

19


CHƯƠNG 3: XÁC ĐỊNH VẤN ĐỀ VÀ
CÁCH LẬP ĐỀ NGHỊ NGHIÊN CỨU
– Lưạ chọn thiết kế nghiên cứu cơ bản:
• Những loại câu hỏi nào cần trả lời
• Có những khám phá mơ tả hay ngun nhân nào
khơng?
• Nguồn số liệu có thể khai thác

• Bạn có thể thu nhận được những câu trả lời đã định
bằng cách hỏi người khác khơng?
• Những thơng tin cần thiết có thể thu thập nhanh chóng
đến mức nào?
• Những câu hỏi điều tra nên phát biểu như thế nào?
TS. Nguyễn Minh Kiều

Phương pháp NCKH SV - 2005

20


CHƯƠNG 3: XÁC ĐỊNH VẤN ĐỀ VÀ
CÁCH LẬP ĐỀ NGHỊ NGHIÊN CỨU
– Lưạ chọn mẫu nghiên cứu:
• Ai hoặc thứ gì là nguồn số liệu nghiên cứu?
• Đối tượng mục tiêu nghiên cứu có thể xác định được
khơng?
• Có cần chọn mẫu nghiên cứu khơng?
• Chọn mẫu phải chính xác đến mức độ nào?
• Có cần chọn mẫu theo xác suất khơng?
• Có cần chọn mẫu tồn quốc khơng?
• Có cần chọn mẫu với quy mơ lớn khơng?
• Cách chọn mẫu như thế nào?
TS. Nguyễn Minh Kiều

Phương pháp NCKH SV - 2005

21

CHƯƠNG 3: XÁC ĐỊNH VẤN ĐỀ VÀ
CÁCH LẬP ĐỀ NGHỊ NGHIÊN CỨU
– Thu thập số liệu:
•
•
•
•

Ai sẽ thu thập số liệu?
Thời gian thu thập số liệu mất bao lâu?
Sự giám sát việc thu thập số liệu cần đến mức nào?
Những quy trình thu thập số liệu nào phải tuân theo?

– Phân tích đánh giá số liệu:
• Có ứng dụng quy trình biên tập và mã hố số liệu theo
tiêu chuẩn khơng?
• Số liệu được phân loại như thế nào?
• Bạn sẽ lập các bảng số liệu bằng vi tính hay bằng tay
TS. Nguyễn Minh Kiều

Phương pháp NCKH SV - 2005

22


CHƯƠNG 3: XÁC ĐỊNH VẤN ĐỀ VÀ
CÁCH LẬP ĐỀ NGHỊ NGHIÊN CỨU
– Phân tích đánh giá số liệu (tiếp theo):
• Những câu hỏi nào cần được trả lời?

• Có bao nhiêu biến được điều tra đồng thời?
• Dựa theo những tiêu chuẩn nào để đánh giá hoạt
động?

– Loại báo cáo:
•
•
•
•

Ai sẽ đọc báo cáo nghiên cứu?
Có cần những kiến nghị gì về quản lý khơng?
Báo cáo u cầu trình bày bao nhiêu lần?
Hình thức của văn bản báo cáo như thế nào?

TS. Nguyễn Minh Kiều

Phương pháp NCKH SV - 2005

23


CHƯƠNG 3: XÁC ĐỊNH VẤN ĐỀ VÀ
CÁCH LẬP ĐỀ NGHỊ NGHIÊN CỨU
– Đánh giá chung:
•
•
•
•

Chi phí thực hiện nghiên cứu là bao nhiêu?
Khung thời gian cho phép phù hợp không?
Bạn có cần sự giúp đỡ bên ngồi nào khơng?
Thiết kế nghiên cứu có thực hiện được mục tiêu
nghiên cứu hay khơng?
• Dự kiến bao giờ bắt đầu nghiên cứu?

TS. Nguyễn Minh Kiều

Phương pháp NCKH SV - 2005

24


CHƯƠNG 4: NGHIÊN CỨU KHÁM PHÁ
VÀ PHÂN TÍCH ĐỊNH TÍNH
• Nghiên cứu khám phá là gì?
• Tại sao tiến hành nghiên cứu khám phá?
– Chuẩn đốn tình hình
– Chọn lựa giải pháp
– Phát hiện ý tưởng mới

• Các loại nghiên cứu khám phá
– Khảo sát kinh nghiệm
– Phân tích dữ liệu thứ cấp
TS. Nguyễn Minh Kiều

Phương pháp NCKH SV - 2005

25