khảo sát ảnh hưởng của enzyme avemix cs 02 lên sự sinh trưởng của heo từ 28 đến 65 ngày tuổi

M
Ụ
C L
Ụ
C


Trang

Ph
ầ
n I. M
Ở

ĐẦ
U 1

1.1.
Đ
ặ
t v
ấ
n
đ
ề
1

1.2. M
ụ
c

đ
ích và yêu c
ầ
u 2

1.2.1. M
ụ
c
đ
ích 2

1.2.2. Yêu c
ầ
u 2

Ph
ầ
n II. C
Ơ
S
Ở
LÝ LU
Ậ
N 3

2.1. Sinh lý tiêu hóa
ở
heo con sau cai s
ữ
a 3

2.2. S
ự
tiêu hóa và h
ấ
p thu các ch
ấ
t dinh d
ư
ỡ
ng 4

2.2.1. S
ự
tiêu hóa và h
ấ
p thu protein 4

2.2.2. S
ự
tiêu hóa glucid 5

2.2.3. S
ự
tiêu hóa lipid 6

2.2.4. S
ự
tiêu hóa ch
ấ

t x
ơ
6

2.3. H
ệ
vi sinh v
ậ
t
đ
ư
ờ
ng ru
ộ
t 7

2.3.1. Phân lo
ạ
i h
ệ
vi sinh v
ậ
t
đ
ư
ờ
ng ru
ộ
t 7

2.3.2. Các y
ế
u t
ố

ả
nh h
ư
ở
ng h
ệ
vi sinh v
ậ
t
đ
ư
ờ
ng ru
ộ
t 7

2.4. Enzyme 8

2.4.1.
Đ
ị
nh ngh
ĩ
a 8

2.4.2. Nguyên lý ho
ạ
t
độ
ng 8

2.5. Gi
ớ
i thi
ệ
u s
ơ
l
ư
ợ
c v
ề
enzyme AveMix CS 02 9

2.5.1. Khái ni
ệ
m 9

2.5.2. Thành ph
ầ
n và hàm l
ư
ợ
ng ch
ấ

t có trong AveMix 9

2.5.3. L
ợ
i ích do AveMix CS 02 mang l
ạ
i 9

2.5.4. Li
ề
u dùng và cách b
ả
o qu
ả
n 10

2.5.6. Vài nét v
ề
nhà s
ả
n xu
ấ
t 10

2.6. Các công trình nghiên c
ứ
u và
ứ
ng d
ụ

ng 10

2.6.1. Các công trình nghiên c
ứ
u 10

2.6.2.
Ứ
ng d
ụ
ng 11

2.7. Các công trình nghiên c
ứ
u v
ề
m
ộ
t s
ố
enzyme khác có 12





v

Ph
ầ

n III. N
Ộ
I DUNG VÀ PH
Ư
Ơ
NG PHÁP THÍ NGHI
Ệ
M 13

3.1. Th
ờ
i gian và ph
ư
ơ
ng pháp ti
ế
n hành thí nghi
ệ
m 13

3.1.1. Th
ờ
i gian 13

3.1.2.
Đ
ị
a
đ
i

ể
m 13

3.1.3. T
ổ
ng quan v
ề
tr
ạ
i ch
ă
n nuôi heo 13

3.1.3.1. V
ị
trí
đ
ị
a lý và l
ị
ch s
ử
13

3.1.3.2. C
ơ
c
ấ
u t
ổ

ch
ứ
c c
ủ
a tr
ạ
i 14

3.1.3.3. C
ơ
c
ấ
u
đ
àn heo 14

3.1.3.4. Công tác gi
ố
ng 15

3.1.3.5.
Đ
i
ề
u ki
ệ
n ch
ă
m sóc, nuôi d
ư

ỡ
ng 15

3.1.3.5.1. C
ơ
c
ấ
u chu
ồ
ng tr
ạ
i 16

3.1.3.5.2. Th
ứ
c
ă
n 16

3.1.3.5.3. N
ư
ớ
c u
ố
ng 17

3.1.3.5.4. Ch
ă
m sóc và qu
ả

n lý 17

3.1.3.6. Quy trình v
ệ
sinh thú y và phòng bênh 20

3.2. Ph
ư
ơ
ng pháp ti
ế
n hành thí nghi
ệ
m 22

3.2.1. Heo thí nghi
ệ
m 22

3.2.2. Th
ứ
c
ă
n thí nghi
ệ
m 23

3.2.3.
Đ
i

ề
u ki
ệ
n thí nghi
ệ
m 23

3.3. Các ch
ỉ
tiêu theo dõi 24

3.3.1. Tr
ọ
ng l
ư
ợ
ng 24

3.3.2. H
ệ
s
ố
chuy
ể
n bi
ế
n th
ứ
c
ă

n 24

3.3.3. T
ỷ
l
ệ
ngày con tiêu ch
ả
y 24

3.3.4. T
ỷ
l
ệ
m
ắ
c b
ệ
nh t
ậ
t khác 24

3.3.5. T
ỷ
l
ệ
nuôi s
ố
ng 24

3.4. X
ử
lý s
ố
li
ệ
u 24

Ph
ầ
n IV. K
Ế
T QU
Ả
VÀ TH
Ả
O LU
Ậ
N 25

4.1. Tr
ọ
ng l
ư
ợ
ng bình quân c
ủ
a heo thí nghi
ệ
m 25

4.2. H
ệ
s
ố
chuy
ể
n bi
ế
n th
ứ
c
ă
n 27

4.3. T
ỷ
l
ệ
tiêu ch
ả
y 29




vi

4.4. T
ỷ

l
ệ
b
ệ
nh t
ậ
t khác 30

4.5. T
ỷ
l
ệ
nuôi s
ố
ng 31

4.6. T
ổ
ng k
ế
t các ch
ỉ
tiêu theo dõi 32

4.7. Hi
ệ
u qu
ả
kinh t
ế

33

Ph
ầ
n V. K
Ế
T LU
Ậ
N VÀ
Đ
Ề
NGH
Ị
34

5.1. K
ế
t lu
ậ
n 34

5.2.
Đ
ề
ngh
ị
34

vii

DANH SÁCH CÁC CH
Ữ
VI
Ế
T T

Ắ
T


A
v
eM
i
x
C
S
0
2

:

A
v
eMix

C
o
r
n
S
o
y

AveMix XG 10

:

AveMix Xylanase Glucanase
BGU :

Beta – Glucanase Units
XU :

Xylanase Units
PU :

Pectinase Units
FMD :

Foot Mouth Disease
EBV :

Estimated Breeding Value
N
SP :

Non Stach Polysaccharide
CF :

Crude Fiber
N
FE :

Nitrogen Free Extracts
T

Ă

:

Th
ứ
c
ă
n
TT :

T
ă
ng tr
ọ
ng
Đ
C
:

Đ
ố
i ch
ứ
ng
TN :

T
h
í

n
gh
i
ệ
m

viii

DANH SÁCH CÁC B
Ả
NG


Trang

B
ả
ng 2.1. S
ự
bi
ế
n
đổ
i pH trong

đ
ư
ờ
ng tiêu hóa c
ủ
a heo. 3

B
ả
ng 2.2. Giá tr
ị
dinh d
ư
ỡ
ng
đ
ã n
ă
ng cao c
ủ
a m
ộ
t s
ố
nguyên li
ệ
u 11

Bang 3.3. Thành ph
ầ

n dinh d
ư
ỡ
ng c
ủ
a các lo
ạ
i th
ứ
c
ă
n 16

B
ả
ng 3.2. Tiêu chu
ẩ
n kh
ố
i l
ư
ợ
ng th
ứ
c
ă
n cho t
ừ
ng giai
đ

o
ạ
n phát tri
ể
n c
ủ
a heo 17

B
ả
ng 3.3. L
ư
ợ
ng th
ứ
c
ă
n áp d
ụ
ng cho t
ừ
ng giai
đ
o
ạ
n mang thai c
ủ
a nái 18

B

ả
ng 3.4. Quy trình tiêm phòng vaccine c
ủ
a tr
ạ
i 20

B
ả
ng 3.5. Các lo
ạ
i thu
ố
c s
ử
d
ụ
ng
ở
tr
ạ
i 22

B
ả
ng 3.6. S
ơ

đồ
b

ố
trí thí nghi
ệ
m 22

B
ả
ng 3.7. Giá tr
ị
dinh d
ư
ỡ
ng c
ủ
a th
ứ
c
ă
n dùng trong thí nghi
ệ
m 23

B
ả
ng 3.8. Nhi
ệ
t
độ

ở

tr
ạ
i trong th
ờ
i gian thí nghi
ệ
m 23

B
ả
ng 4.1. Tr
ọ
ng l
ư
ợ
ng bình quân c
ủ
a heo qua 2
đ
ợ
t thí nghi
ệ
m 25

B
ả
ng 4.2. Tr
ọ
ng l
ư

ợ
ng bình quân c
ủ
a heo chung cho c
ả
2
đ
ợ
t thí nghi
ệ
m 25

B
ả
ng 4.3. H
ệ
s
ố
chuy
ể
n bi
ế
n th
ứ
c
ă
n trong thí nghi
ệ
m
ở

2
đ
ợ
t 28

B
ả
ng 4.4. T
ỷ
l
ệ
tiêu ch
ả
y chung cho c
ả
2
đ
ợ
t thí nghi
ệ
m 29

B
ả
ng 4.5. T
ỷ
l
ệ
b
ệ

nh t
ậ
t khác 30

B
ả
ng 4.6. T
ổ
ng k
ế
t các ch
ỉ
tiêu theo dõi gi
ữ
a các lô 32

B
ả
ng 4.7. Hi
ệ
u qu
ả
kinh t
ế
33

ix

DANH SÁCH CÁC BI
Ể
U
Đ
Ồ

Trang

Bi
ể
u
đồ
4.1. Tr
ọ
ng l
ư
ợ
ng bình quân c
ủ
a heo trong thí nghi
ệ
m 26

Bi
ể
u
đồ
4.2. H
ệ
s
ố
chuy

ể
n bi
ế
n th
ứ
c
ă
n……… 28

Bi
ể
u
đồ
4.3. T
ỷ
l
ệ
ngày con tiêu ch
ả
y gi
ữ
a các lô thí nghi
ệ
m ………………… 29

Bi
ể
u
đồ
4.4. T

ỷ
l
ệ
ngày con b
ệ
nh t
ậ
t khác gi
ữ
a các lô …………… 30

x

TÓM T
Ắ
T LU
Ậ
N V
Ă
N

Đ
ề
tài “Kh
ả
o sát
ả
nh h
ư
ở
ng c
ủ
a enzyme AveMix CS 02 lên s
ự
sinh tr
ư

ở
ng
c
ủ
a heo t
ừ
28 – 65 ngày tu
ổ
i”,
đ
ư
ợ
c th
ự
c hi
ệ
n t
ạ
i tr
ạ
i ch
ă
n nuôi heo gi
ố
ng cao s
ả
n
Kim Long, t
ỉ
nh Bình D

ư
ơ
ng t
ừ
ngày 06/03/2007
đ
ế
n ngày 15/04/2007.
Thí nghi
ệ
m
đ
ư
ợ
c ti
ế
n hành trên 64 heo con cai s
ữ
a, b
ố
trí theo ki
ể
u hoàn toàn ng
ẫ
u
nhiên 1 y
ế
u t
ố
: b

ổ
sung và không b
ổ
sung ch
ế
ph
ẩ
m AveMix CS 02 vào th
ứ
c
ă
n.
B
ố
trí thí nghi
ệ
m:

B
ố
trí TN
Đ
ợ
t 1
Đ
ợ
t 2

Lô TN
Đ

C TN
Đ
C TN

Heo TN 18 18 14 14


Th
ứ
c
ă
n T
Ă
tr
ạ
i

T
Ă
tr
ạ
i + 200g/t
ấ
n

AveMix CS 02


T
Ă

tr
ạ
i

T
Ă
tr
ạ
i + 200g/t
ấ
n

AveMix CS 02

Li
ệ
u trình Cho
ă
n liên t
ụ
c
đ
ế
n khi k
ế
t thúc thí nghi
ệ
m

Th
ứ
c
ă
n s
ử
d
ụ
ng trong thí nghi
ệ
m là th
ứ
c
ă
n d
ạ
ng b
ộ
t, do tr
ạ
i ch
ế
bi
ế
n.


K
ế

t qu
ả
thí nghi
ệ
m:

Tr
ọ
ng l
ư
ợ
ng bình quân gi
ữ
a lô
đố
i ch
ứ
ng và lô thí nghi
ệ
m t
ư
ơ
ng
đ
ư
ơ
ng nhau

H
ệ

s
ố
chuy
ể
n bi
ế
n th
ứ
c
ă
n
ở
lô thí nghi
ệ
m th
ấ
p h
ơ
n lô
đố
i ch
ứ
ng 3,60% T
ỷ
l
ệ

ngày con tiêu ch
ả
y

ở
lô thí nghi
ệ
m th
ấ
p h
ơ
n lô
đố
i ch
ứ
ng 0,84%
T
ỷ
l
ệ
ngày con m
ắ
c b
ệ
nh t
ậ
t khác
ở
lô thí nghi
ệ
m th
ấ
p h
ơ

n lô
đố
i ch
ứ
ng 0,09%


T
ỷ
l
ệ
l
ệ
nuôi s
ố
ng
ở
lô thí nghi
ệ
m và lô
đố
i ch
ứ
ng t
ư
ơ
ng
đ
ư
ơ

ng nhau (100%) Chi
phí cho 1 kg t
ă
ng tr
ọ
ng
ở
lô
đố
i ch
ứ
ng cao h
ơ
n lô thí nghi
ệ
m.
Vi
ệ
c b
ổ
sung AveMix CS 02 vào th
ứ
c
ă
n heo con sau cai s
ữ
a có tác d
ụ
ng t
ư

ơ
ng
đố
i t
ố
t

và
đ
em l
ạ
i hi
ệ
u qu
ả
kinh t
ế
cho nhà ch
ă
n nuôi.

xi
1






1.1
ĐẶ
T V
Ấ
N
Đ
Ề

PH
Ầ
N I: M
Ở

ĐẦ
U

Cùng v
ớ
i quá trình công nghi
ệ
p hóa - hi
ệ
n
đ
ạ
i hóa, ngành ch
ă
n nuôi c
ủ
a n
ư
ớ
c ta

đ
ã và
đ
ang t
ừ
ng b
ư
ớ
c kh
ẳ

ng
đ
ị
nh
đ
ư
ợ
c th
ế
m
ạ
nh c
ủ
a mình
ở
trong và ngoài n
ư
ớ
c.
Hi
ệ
n nay các nhà ch
ă
n nuôi bên c
ạ
nh vi
ệ
c phát tri
ể
n quy mô là s

ự

ứ
ng d
ụ
ng các thành
t
ự
u khoa h
ọ
c k
ĩ
thu
ậ
t nh
ư
c
ả
i t
ạ
o con gi
ố
ng, công tác thú y, ch
ă
m sóc nuôi d
ư
ỡ
ng, c
ả
i

thi
ệ
n
đ
i
ề
u ki
ệ
n chu
ồ
ng tr
ạ
i…
đ
ể
nâng cao n
ă
ng su
ấ
t, ch
ấ
t l
ư
ợ
ng
đ
àn heo
đ
áp
ứ

ng nhu c
ầ
u
tiêu th
ụ
th
ị
t ngày càng cao c
ủ
a th
ị
tr
ư
ờ
ng. Trong s
ố
các bi
ệ
n pháp trên thì vi
ệ
c xây d
ự
ng
kh
ẩ
u ph
ầ
n th
ứ
c

ă
n
đ
ạ
t yêu c
ầ
u t
ă
ng c
ư
ờ
ng s
ự
tiêu hóa h
ấ
p thu d
ư
ỡ
ng ch
ấ
t c
ủ
a th
ứ
c
ă
n là
m
ộ
t bi

ệ
n pháp quan tr
ọ
ng góp ph
ầ
n làm gi
ả
m chi phí trong ch
ă
n nuôi, giúp heo t
ă
ng
tr
ọ
ng nhanh, gi
ả
m giá thành s
ả
n ph
ẩ
m
đ
em l
ạ
i hi
ệ
u qu
ả
kinh t
ế

cao cho nhà ch
ă
n nuôi.
Đ
ể

đ
áp
ứ
ng nhu c
ầ
u cho nhà ch
ă
n nuôi, các nhà khoa h
ọ
c
đ
ã không ng
ừ
ng tìm


ra các ch
ế
ph
ẩ
m m
ớ
i nh
ư

: kháng sinh, enzyme tiêu hóa, các ngu
ồ
n acid h
ữ
u c
ơ
b
ổ

sung vào th
ứ
c
ă
n
đ
ể
nâng cao giá tr
ị
dinh d
ư
ỡ
ng, gi
ả
m th
ấ
p t
ỉ
l
ệ
tiêu ch

ả
y và m
ộ
t s
ố

b
ệ
nh khác, gi
ả
m t
ỉ
l
ệ
ch
ế
t
ở
heo con cai s
ữ
a.
Xu
ấ
t phát t
ừ
th
ự
c ti
ễ
n trên,

đ
ư
ợ
c s
ự
phân công c
ủ
a khoa Ch
ă
n Nuôi Thú Y


Tr
ư
ờ
ng
Đ
ạ
i H
ọ
c Nông Lâm,TP HCM, b
ộ
môn c
ơ
th
ể
ngo
ạ
i khoa d
ư

ớ
i s
ự
h
ư
ớ
ng d
ẫ
n c
ủ
a
Th
ạ
c s
ĩ

Đ
ỗ
V
ạ
n Th
ử
và PGS.TS Lê V
ă
n Th
ọ
, chúng tôi ti
ế
n hành
đ

ề
tài:
“KH
Ả
O SÁT
Ả
NH H
Ư
Ở
NG C
Ủ
A ENZYME AVEMIX CS 02 LÊN S
Ự
SINH
TR
Ư
Ở
NG C
Ủ
A HEO T
Ừ
28 – 65 NGÀY TU
Ổ
I”.
2



1.2. M
Ụ

C
Đ
ÍCH – YÊU C
Ầ
U

1.2.1. M
ụ
c
đ
ích

Đ
ánh giá hi
ệ
u qu
ả
c
ủ
a ch
ế
ph
ẩ
m AveMix CS 02 lên s
ự
t
ă
ng tr
ọ
ng c

ủ
a heo con

t
ừ
28 - 65 ngày tu
ổ
i.

1.2.2. Yêu c
ầ
u

Theo dõi m
ộ
t s
ố
ch
ỉ
tiêu trên heo khi b
ổ
sung và không b
ổ
sung ch
ế
ph
ẩ
m Ave

Mix CS 02 vào kh

ẩ
u ph
ầ
n th
ứ
c
ă
n heo con giai
đ
o
ạ
n t
ừ
28-65 ngày tu
ổ
i.

Ghi nh
ậ
n, x
ử
lý s
ố
li
ệ
u
đ
ầ
y
đủ

, chính xác và trung th
ự
c. Vi
ế
t và báo cáo
đ
ề
tài.
3



PH
Ầ
N II: C
Ơ
S
Ở
LÝ LU
Ậ
N

2.1. SINH LÝ TIÊU HOÁ
Ở
HEO CON SAU CAI S
Ữ
A

Trong giai
đ

o
ạ
n theo m
ẹ
heo con bú s
ữ
a m
ẹ

đ
ể
sinh tr
ư
ở
ng và phát tri
ể
n là ch
ủ

y
ế
u. Nh
ờ
có nhóm vi khu
ẩ
n Lactobacillus trong d
ạ
dày và
đ
ư

ờ
ng tiêu hóa, vi khu
ẩ
n
này
đ
ã s
ử
d
ụ
ng m
ộ
t s
ố

đ
ư
ờ
ng lactose trong s
ữ
a
đ
ể
s
ả
n sinh ra acid lactic làm gi
ả
m
độ

pH trong d
ạ
dày, vi
ệ
c t
ă
ng acid hóa s
ẽ
làm cho quá trình tiêu hóa t
ố
t h
ơ
n và ng
ă
n c
ả
n


s
ự
phát tri
ể
n c
ủ
a nh
ữ
ng vi khu
ẩ
n b

ấ
t l
ợ
i khác.

Giai
đ
o
ạ
n sau cai s
ữ
a, heo con
đ
ư
ợ
c tách r
ờ
i kh
ỏ
i m
ẹ
, xa h
ơ
i
ấ
m c
ủ
a m
ẹ
, thêm

vào
đ
ó là s
ự
thay
đổ
i
độ
t ng
ộ
t v
ề
th
ứ
c
ă
n, ch
ấ
t l
ư
ợ
ng th
ứ
c
ă
n, ch
ế

độ

ă
n, môi
tr
ư
ờ
ng… , heo con d
ễ
b
ị
stress và m
ẫ
n c
ả
m v
ớ
i các m
ầ
m b
ệ
nh, nh
ấ
t là b
ệ
nh r
ố
i lo
ạ
n
ở

đ
ư
ờ
ng tiêu hóa.
Khi cai s
ữ
a, kh
ả
n
ă
ng têu hóa và s
ứ
c
đ
ề
kháng c
ủ
a heo con gi
ả
m
đ
i r
ấ
t nhi
ề
u.


Kh
ả

n
ă
ng tiêu hóa th
ứ
c
ă
n h
ạ
n ch
ế
do tác
độ
ng c
ủ
a nhi
ề
u y
ế
u t
ố
bên ngoài l
ẫ
n bên
trong. Vi
ệ
c cai s
ữ
a làm cho m
ộ
t s

ố
vi khu
ẩ
n b
ấ
t l
ợ
i t
ă
ng nhanh v
ề
s
ố
l
ư
ợ
ng do có s
ự

thay
đổ
i pH trong
đ
ư
ờ
ng tiêu hóa nh
ư
: Salmonella, Ecoli, Staphylococcus,
Clostridium, các nhung mao
ở

đ
ư
ờ
ng ru
ộ
t ng
ắ
n l
ạ
i làm gi
ả
m di
ệ
n tích h
ấ
p thu và tiêu
hóa, m
ộ
t s
ố
enzyme tiêu hóa c
ũ
ng t
ạ
m m
ấ
t
đ
i,

ở
ru
ộ
t già thi
ế
u
đ
i các vi sinh v
ậ
t có l
ợ
i c
ầ
n
thi
ế
t cho vi
ệ
c tiêu hóa, làm t
ồ
n
đọ
ng th
ứ
c
ă
n trong ru
ộ
t già t
ạ

o
đ
i
ề
u ki
ệ
n cho các vi sinh
v
ậ
t có h
ạ
i phát tri
ể
n gây tiêu ch
ả
y trên heo.
S
ự
phát tri
ể
n b
ộ
máy tiêu hóa còn g
ắ
n li
ề
n v
ớ
i s
ự

thay
đổ
i pH, pH trong
ố
ng
tiêu hóa heo con trong nh
ữ
ng ngày
đ
ầ
u sau cai s
ữ
a th
ấ
p nh
ư
ng t
ă
ng d
ầ
n trong các ngày
ti
ế
p theo. S
ự
gia t
ă
ng pH không thích h
ợ
p cho các enzyme tiêu hóa ho

ạ
t
độ
ng và
ả
nh
h
ư
ở
ng t
ớ
i s
ự
cân b
ằ
ng c
ủ
a qu
ầ
n th
ể
vi sinh v
ậ
t trong
đ
ư
ờ
ng tiêu hóa. Vì v
ậ
y heo con

r
ấ
t d
ễ
b
ị
nhi
ễ
m trùng
đ
ư
ờ
ng ru
ộ
t và r
ố
i lo
ạ
n
đ
ư
ờ
ng tiêu hóa.

B
ả
ng 2.1. S
ự
bi
ế

n
đ
ổ
i v
ề
pH trong
đ
ư
ờ
ng tiêu hoá c
ủ
a heo con

Tu
ầ
n tu
ổ
i 3 5 6 7 8 9

D
ạ
dày
Ru
ộ
t non
Ru
ộ
t già
(Tr
ầ

n C
ừ
, 1972)

2,82

6,04

6,42

2,72

6,92

6,20

2,95

6,46

6,12

4,49

5,86

−

5,44

6,82

6,40

4,96

6,24

5,49
4



Ngoài ra trong vòng 48h sau khi sinh, heo con
đ
ư
ợ
c h
ấ
p thu kháng th
ể
t
ừ
m
ẹ
.
N
ế
u heo con
đ

ư
ợ
c bú
đủ
l
ư
ợ
ng s
ữ
a và có s
ự
h
ấ
p thu t
ố
t thì 3h sau khi sinh hi
ệ
u giá
kháng th
ể
heo con g
ầ
n b
ằ
ng hi
ệ
u giá kháng th
ể
trong máu heo m
ẹ

ở
24h sau khi sinh.
Ở
nh
ữ
ng l
ầ
n ti
ế
p theo trong s
ữ
a c
ũ
ng có s
ự
hi
ệ
n di
ệ
n c
ủ
a kháng th
ể
nh
ư
ng th
ấ
p h
ơ

n.
Các kháng th
ể
này s
ẽ
b
ả
o v
ệ
heo con ch
ố
ng l
ạ
i các vi khu
ẩ
n gây b
ệ
nh. Khi cai s
ữ
a
l
ư
ợ
ng kháng th
ể
này không
đ
ư
ợ
c cung c

ấ
p n
ữ
a, h
ệ
mi
ễ
n d
ị
ch heo con gi
ả
m t
ạ
o
đ
i
ề
u
ki
ệ
n cho các tác nhân gây b
ệ
nh t
ấ
n công.
V
ậ
y
đ
ể

đ
ả
m b
ả
o cho heo con t
ă
ng tr
ọ
ng t
ố
i
đ
a và gi
ả
m t
ỉ
l
ệ
b
ệ
nh thì vi
ệ
c cung c
ấ
p
th
ứ
c
ă

n cho heo con, nuôi d
ư
ỡ
ng, qu
ả
n lý ph
ả
i h
ợ
p lý. Th
ứ
c
ă
n ph
ả
i
đ
ầ
y
đủ
thành ph
ầ
n
dinh d
ư
ỡ
ng, mùi v
ị
th
ơ

m ngon, d
ễ
tiêu hóa. Hi
ệ
n nay vi
ệ
c b
ổ
sung ch
ế
ph
ẩ
m sinh h
ọ
c
nh
ư
: enzyme tiêu hóa, protein huy
ế
t thanh, oxit k
ẽ
m, kháng sinh… trong kh
ẩ
u ph
ầ
n
th
ứ
c
ă

n
đ
ang
đ
ư
ợ
c s
ử
d
ụ
ng và d
ầ
n ph
ổ
bi
ế
n. Vi
ệ
c b
ổ
sung này nh
ằ
m nâng cao t
ỉ

l
ệ
tiêu hóa h
ấ
p thu d

ư
ỡ
ng ch
ấ
t, h
ạ
n ch
ế
t
ỉ
l
ệ
b
ệ
nh
ở

đ
ư
ờ
ng tiêu hóa
đ
ể

đ
em l
ạ
i hiêu qu
ả

kinh t
ế
cao nh
ấ
t cho nhà ch
ă
n nuôi.

2.2. S
Ự
TIÊU HÓA VÀ H
Ấ
P THU CÁC CH
Ấ
T DINH D
Ư
Ỡ
NG

2.2.1. S
ự
tiêu hóa và h
ấ
p thu protein

Đ
ã t
ừ
lâu ng

ư
ờ
i ta nh
ậ
n th
ấ
y vai trò quan tr
ọ
ng c
ủ
a protein trong s
ự
s
ố
ng. M
ọ
i

t
ế
bào, mô bào và các ho
ạ
t ch
ấ
t sinh h
ọ
c nh
ư
hormon, enzyme…
đ

ề
u có b
ả
n ch
ấ
t là
protein. Ngoài ra, protein và amino acid khi b
ị
oxy hóa có th
ể
cung c
ấ
p kho
ả
ng 10 –
15% nhu c
ầ
u n
ă
ng l
ư
ợ
ng cho các ho
ạ
t
độ
ng s
ố
ng. Vì v
ậ

y vi
ệ
c xây d
ự
ng m
ộ
t kh
ẩ
u
ph
ầ
n h
ợ
p lý
đ
áp
ứ
ng
đủ
l
ư
ợ
ng protein
đ
ặ
c bi
ệ
t là vi
ệ
c cân b

ằ
ng các acid amin là r
ấ
t
quan tr
ọ
ng,
đ
i
ề
u này s
ẽ
quy
ế
t
đ
ị
nh hi
ệ
u qu
ả
kinh t
ế
cho nhà ch
ă
n nuôi.
S
ự
tiêu hóa protein trong c
ơ

th
ể
tùy thu
ộ
c vào th
ể
tr
ạ
ng c
ủ
a thú, tùy thu
ộ
c vào


các acid amin gi
ớ
i h
ạ
n trong kh
ẩ
u ph
ầ
n th
ứ
c
ă
n. Theo Chang (1993), d
ạ
dày heo con

có pH cao s
ẽ
không thích h
ợ
p cho vi
ệ
c tiêu hóa protein (trích d
ẫ
n
Đ
ặ
ng Minh Ph
ư
ớ
c,

2005). Vì pH trong d
ạ
dày cao s
ẽ

ứ
c ch
ế
ph
ầ
n l
ớ
n enzyme tiêu hóa protein. Ngoài ra,

theo m
ộ
t s
ố
thí nghi
ệ
m thì t
ỉ
l
ệ
tiêu hóa protein c
ũ
ng gi
ả
m khi heo b
ị
tiêu ch
ả
y.
Thí nghi
ệ
m c
ủ
a Cunningham và Brisson (1995) k
ế
t lu
ậ
n: “Khi heo b
ị
tiêu ch

ả
y

thì t
ỉ
l
ệ
tiêu hóa protein gi
ả
m t
ừ
3 – 5% ’’. Gutte và Fiegenbaum (1958) c
ũ
ng cho r
ằ
ng:
5



“Khi heo b
ị
tiêu ch
ả
y n
ặ
ng thì giá tr
ị
sinh h
ọ

c c
ủ
a protein gi
ả
m 50% ’’ (Trích d
ẫ
n

Nguy
ễ
n Ng
ọ
c Xuân, 2004).

M
ộ
t s
ố
enzyme tiêu hóa protein trong c
ơ
th
ể
:

°
Pepsin: Là enzyme có trong d
ị
ch d
ạ
dày, t

ừ
các t
ế
bào chính c
ủ
a niêm m
ạ
c d
ạ

dày d
ư
ớ
i d
ạ
ng không ho
ạ
t
độ
ng là pepsinogen. Pepsin ho
ạ
t
độ
ng nh
ờ
s
ự
kích ho
ạ
t

c
ủ
a acid chlohydric (HCl), ho
ạ
t
độ
ng t
ố
t
ở
môi tr
ư
ờ
ng pH t
ừ
1,5 – 2,5.
°
Trypsin: có trong d
ị
ch t
ụ
y và d
ị
ch ru
ộ
t, s
ả
n ph
ẩ
m protein t

ừ
d
ạ
dày xu
ố
ng ru
ộ
t non,
ở

đ
o
ạ
n tá tràng các ch
ấ
t này s
ẽ

đ
ư
ợ
c th
ủ
y phân nh
ờ
enzyme trypsin.
°
Ngoài ra s
ự
tiêu hóa protein còn do các enzyme chymotrypsin trong d

ị
ch t
ụ
y,


enzyme protease, nhóm enzyme peptidase …

Nhu c
ầ
u protein thô trong th
ứ
c
ă
n heo con giai
đ
o
ạ
n t
ừ
15 – 30 kg là 16 – 18%

kh
ẩ
u ph
ầ
n.

2.2.2. S
ự

tiêu hóa glucid

Th
ứ
c
ă
n c
ủ
a các loài
độ
ng v
ậ
t có vú r
ấ
t
đ
a d
ạ
ng và h
ợ
p ch
ấ
t glucid chi
ế
m m
ộ
t

t
ỷ

l
ệ
r
ấ
t l
ớ
n trong nhu c
ầ
u h
ằ
ng ngày (cung c
ấ
p kho
ả
ng 70 - 80% nhu c
ầ
u n
ă
ng l
ư
ợ
ng cho
thú).
V
ề
m
ặ
c dinh d
ư
ỡ

ng, glucid
đ
ư
ợ
c chia làm hai nhóm
đ
ó là: D
ẫ
n xu
ấ
t vô
đ
ạ
m

(NFE: Nitrogen Free Extracts) và ch
ấ
t x
ơ
thô (CF: Crude Fiber). NFE ph
ầ
n l
ớ
n là tinh

b
ộ
t và
đ
ư

ờ
ng tan, chúng r
ấ
t d
ễ
tiêu hóa và h
ấ
p thu, CF thì khó tiêu hóa vì loài d
ạ
dày

đ
ơ
n không có enzyme tiêu hóa chúng.

Ở
loài d
ạ
dày
đ
ơ
n, s
ự
tiêu hóa glucid x
ả
y ra ch
ủ
y
ế
u

ở
ru
ộ
t non
đ
ặ
c bi
ệ
t là tá
tràng, nh
ờ
các enzyme tiêu hóa t
ư
ơ
ng
ứ
ng t
ạ
o ra các monosaccharide. Monosaccharide
đ
ư
ợ
c h
ấ
p thu theo t
ĩ
nh m
ạ
ch c
ử

a gan r
ồ
i
đ
i vào h
ệ
th
ố
ng
đ
ạ
i tu
ầ
n hoàn c
ủ
a c
ơ
th
ể
.
Amylase là enzyme chính trong tiêu hóa tinh b
ộ
t. Amylase có hai d
ạ
ng:
α
– 1,4

glucan – hydrolase có trong n
ư

ớ
c b
ọ
t và d
ị
ch t
ụ
y, th
ủ
y phân liên k
ế
t 1,4 – glucoside

b
ấ
t k
ỳ
c
ủ
a amylose và amylopectin; enzyme 1,6 glucosidase
ở
t
ế
bào ru
ộ
t th
ủ
y phân liên
k
ế

t 1,6; k
ế
t qu
ả
t
ạ
o h
ỗ
n h
ợ
p maltose (80%) và glucose (17%).
Ngoài amylase, trong c
ơ
th
ể
heo còn có enzyme maltase phân gi
ả
i
đ
ư
ờ
ng
maltose thành glucose. Maltase có trong tuy
ế
n t
ụ
y và ru
ộ
t non, nh
ư

ng quan tr
ọ
ng nh
ấ
t
6



là maltase trong ru
ộ
t non. Ho
ạ
t tính maltase th
ấ
p
ở
heo s
ơ
sinh và t
ă
ng nhanh
đ
ế
n 5 tu
ầ
n
tu
ổ
i, nh

ư
ng m
ứ
c
độ
t
ă
ng nhanh hay ch
ậ
m còn ph
ụ
thu
ộ
c vào thành ph
ầ
n th
ứ
c
ă
n. Các
đ
ư
ờ
ng
đ
ơ
n chính th
ư
ờ
ng g

ặ
p trong
đ
ư
ờ
ng tiêu hóa: Glucose, frustose,
galactose, mannose và các pentose, trong máu và trong t
ế
bào ch
ấ
t th
ư
ờ
ng g
ặ
p D –
Glucose.
2.2.3. S
ự
tiêu hóa lipid

Lipid là ngu
ồ
n cung c
ấ
p n
ă
ng l
ư
ợ

ng cao cho gia súc, gia c
ầ
m (kho
ả
ng 30% nhu
c
ầ
u n
ă
ng l
ư
ợ
ng h
ằ
ng ngày). Lipid là ch
ấ
t h
ữ
u c
ơ
c
ầ
n thi
ế
t cho quá trình sinh lý sinh
hóa c
ủ
a c
ơ
th

ể
, tham gia vào c
ấ
u trúc màng t
ế
bào, làm dung môi hòa tan các vitamin.
S
ự
tiêu hóa m
ỡ
ch
ủ
y
ế
u x
ả
y ra
ở
ru
ộ
t non và c
ầ
n hai
đ
i
ề
u ki
ệ
n quan tr
ọ

ng:

°
S
ự
nh
ũ
t
ư
ơ
ng hóa m
ỡ
: x
ả
y ra
ở
ru
ộ
t d
ư
ớ
i tác d
ụ
ng c
ủ
a các acid m
ậ
t
ở
d

ạ
ng liên k
ế
t
v
ớ
i glycine và taurine.
°
Ho
ạ
t
độ
ng c
ủ
a lipase: lipase
ở
ru
ộ
t non m
ộ
t ph
ầ
n do t
ế
bào niêm m
ạ
c ru
ộ
t non phân
ti

ế
t và ph
ầ
n l
ớ
n do tuy
ế
n t
ụ
y phân ti
ế
t. Ho
ạ
t tính c
ủ
a lipase cao lúc heo s
ơ
sinh
và t
ă
ng d
ầ
n theo tu
ổ
i r
ồ
i
ổ
n
đ

ị
nh. Khi ti
ế
p xúc v
ớ
i acid m
ậ
t, lypase s
ẽ
th
ủ
y phân lipid thành
glycerol và các acid béo t
ự
do và
đ
ư
ợ
c h
ấ
p thu t
ừ
các t
ế
bào c
ủ
a thành ru
ộ
t vào
h

ệ
th
ố
ng b
ạ
ch huy
ế
t. Trong c
ơ
th
ể
, lipid
đ
ư
ợ
c d
ự
tr
ữ
d
ư
ớ
i d
ạ
ng m
ỡ
.

Đ
ố

i v
ớ
i heo con trong giai
đ
o
ạ
n t
ă
ng tr
ư
ở
ng, nhu c
ầ
u n
ă
ng l
ư
ợ
ng r
ấ
t cao do v
ậ
y
c
ầ
n b
ổ
sung
đ
ầ

y
đủ
lipid vào kh
ẩ
u ph
ầ
n th
ứ
c
ă
n. Heo con giai
đ
o
ạ
n t
ừ
15 – 30 kg nhu c
ầ
u
lipid trong kh
ẩ
u ph
ầ
n th
ứ
c
ă
n là 6 – 7%.
2.2.4. S
ự

tiêu hóa ch
ấ
t x
ơ


Ch
ấ
t x
ơ
trong kh
ẩ
u ph
ầ
n g
ồ
m hai nhóm chính là: Non – Starch Polysaccharide

(NSP) và lignin.
Ở
heo, x
ơ
không
đ
ư
ợ
c tiêu hóa b
ở
i enzyme n
ộ

i sinh, ch
ỉ
m
ộ
t s
ố
vi
sinh v
ậ
t h
ữ
u d
ụ
ng có th
ể
tiêu hóa x
ơ

ở
manh tràng và ru
ộ
t già
đ
ể
t
ạ
o ra m
ộ
t s
ố

sinh t
ố

nhóm B c
ầ
n thi
ế
t cho heo. X
ơ
kích thích nhu
độ
ng c
ủ
a
ố
ng tiêu hóa làm cho th
ứ
c
ă
n di
chuy
ể
n d
ễ
dàng, ch
ố
ng táo bón, t
ạ
o c
ả

m giác no cho heo …, do
đ
ó không th
ể
thi
ế
u x
ơ

trong kh
ẩ
u ph
ầ
n th
ứ
c
ă
n.
Tuy nhiên, bên c
ạ
nh các y
ế
u t
ố
có l
ợ
i thì hàm l
ư
ợ
ng ch

ấ
t x
ơ
cao trong kh
ẩ
u
ph
ầ
n th
ứ
c
ă
n có th
ể
làm gi
ả
m t
ỷ
l
ệ
tiêu hóa th
ứ
c
ă
n, do ch
ấ
t x
ơ
ng
ă

n gi
ữ
các ch
ấ
t bên
trong t
ế
bào, thay vì chúng ph
ả
i
đ
ư
ợ
c ti
ế
p xúc tr
ự
c ti
ế
p v
ớ
i enzyme tiêu hóa trong ru
ộ
t.
7



S
ự

b
ổ
sung enzyme
β
- glucanase, cellulase …có th
ể
t
ạ
o nhi
ề
u d
ư
ỡ
ng ch
ấ
t h
ơ
n t
ừ
th
ứ
c

ă
n có ch
ứ
a nhi
ề
u x
ơ

nh
ư

β
– glucans, cellulose và pentosan.

2.3. H
Ệ
VI SINH V
Ậ
T
Đ
Ư
Ờ
NG RU
Ộ
T

2.3.1. Phân lo
ạ
i h
ệ
vi sinh v
ậ
t
đ
ư
ờ
ng ru
ộ

t

H
ệ
vi sinh v
ậ
t
đ
ư
ờ
ng ru
ộ
t r
ấ
t phong phú và
đ
a d
ạ
ng, tùy theo
đ
ặ
c tính c
ủ
a t
ừ
ng
loài mà chúng có
ở
niêm m
ạ

c mi
ệ
ng, n
ư
ớ
c b
ọ
t, ru
ộ
t non, ru
ộ
t già. H
ệ
vi sinh v
ậ
t này
luôn thay
đổ
i tùy theo
độ
tu
ổ
i c
ủ
a heo,
đ
ặ
c tính th
ứ
c

ă
n và
đ
i
ề
u ki
ệ
n ngo
ạ
i c
ả
nh. Trong
h
ệ
vi sinh v
ậ
t
đ
ư
ờ
ng ru
ộ
t, bên c
ạ
nh nh
ữ
ng loài có ích thì c
ũ
ng có nh
ữ

ng loài có h
ạ
i. Có

th
ể
t
ạ
m chia h
ệ
vi sinh v
ậ
t
đ
ư
ờ
ng ru
ộ
t làm hai lo
ạ
i: h
ệ
vi sinh v
ậ
t tùy nghi và h
ệ
vi sinh
v
ậ
t b

ắ
t bu
ộ
c.
H
ệ
vi sinh v
ậ
t tùy nghi:
đ
a s
ố
nh
ữ
ng vi sinh v
ậ
t này là sinh v
ậ
t có h
ạ
i nh
ư
: n
ấ
m
men, n
ấ
m m
ố
c, Salmonella, Ecoli, Staphyloccus, Clostridium…

Đ
a s
ố
thích nghi v
ớ
i
môi tr
ư
ờ
ng pH t
ừ
trung tính
đ
ế
n kìm. D
ư
ớ
i
đ
i
ề
u ki
ệ
n môi tr
ư
ờ
ng thích h
ợ
p chúng phát
tri

ể
n sinh
độ
c t
ố
, xâm nh
ậ
p phá v
ỡ
t
ế
bào
đ
ư
ờ
ng ru
ộ
t, gây t
ổ
n th
ư
ơ
ng thành ru
ộ
t và làm
nguy h
ạ
i v
ậ
t ch

ủ
. Thông th
ư
ờ
ng s
ự
sinh s
ả
n phát tri
ể
n c
ủ
a nhóm vi sinh v
ậ
t này b
ị

gi
ớ
i
h
ạ
n nh
ư
ng chúng s
ẽ
tr
ở
nên
ư

u th
ế
khi v
ậ
t ch
ủ
b
ị
b
ệ
nh, s
ứ
c
đ
ề
kháng gi
ả
m, dinh d
ư
ỡ
ng
kém, môi tr
ư
ờ
ng thay
đổ
i.
H
ệ
vi sinh v

ậ
t b
ắ
t bu
ộ
t:
đ
ây là nh
ữ
ng vi sinh v
ậ
t thích nghi
ở
môi tr
ư
ờ
ng có pH
th
ấ
p, chúng thích nghi t
ố
t trong d
ạ
dày, ru
ộ
t và
đ
ị
nh c
ư

v
ĩ
nh vi
ễ
n t
ạ
i
đ
ây.
Đ
a s
ố
các vi
sinh v
ậ
t này giúp v
ậ
t ch
ủ
tiêu hóa th
ứ
c
ă
n, phòng ch
ố
ng m
ộ
t s
ố
b

ệ
nh do vi sinh v
ậ
t c
ơ

h
ộ
i gây ra,
ứ
c ch
ế
m
ộ
t s
ố
vi khu
ẩ
n có h
ạ
i trong
đ
ư
ờ
ng ru
ộ
t. H
ệ
này g
ồ

m:

°
Vi khu
ẩ
n: Lactobacilluss acidophylus, Streptococcus lactic, Bacillus suptitic

°
N
ấ
m men: Aspergillus niger, Aspergillus oryzae….

°
Protozoa: Entodinium, Diplonium

2.3.2. Các y
ế
u t
ố

ả
nh h
ư
ở
ng h
ệ
vi sinh v
ậ
t
đ

ư
ờ
ng ru
ộ
t

Y
ế
u t
ố
pH c
ủ
a môi tr
ư
ờ
ng
ả
nh h
ư
ở
ng r
ấ
t l
ớ
n
đ
ế
n s
ự
ph

ấ
t tri
ể
n c
ủ
a h
ệ
vi sinh v
ậ
t.
Trong môi tr
ư
ờ
ng có pH th
ấ
p (th
ư
ờ
ng là nh
ữ
ng vi sinh v
ậ
t có l
ợ
i) m
ớ
i sinh tr
ư
ở
ng

và phát tri
ể
n. Nh
ư
ng
ở
pH này l
ạ
i có th
ể
ki
ề
m hãm s
ự
phát tri
ể
n c
ủ
a nh
ữ
ng vi sinh v
ậ
t

ư
a kìm hay trung tính.
8

Tùy vào thành ph
ầ
n th
ứ
c
ă
n và các ch
ấ
t dinh d
ư
ỡ
ng mà h
ệ
vi sinh v
ậ
t
đ
ư
ờ
ng
ru
ộ
t c
ũ
ng thay
đổ
i. Kh
ẩ
u ph
ầ

n th
ứ
c
ă
n có nhi
ề
u ch
ấ
t
đ
ạ
m, b
ộ
t
đ
ư
ờ
ng, tinh b
ộ
t thì t
ỉ
l
ệ

các
vi sinh v
ậ
t lên men
đ
ư

ợ
c các ch
ấ
t này phát tri
ể
n r
ấ
t nhi
ề
u: Lactobacillus, Bacillus
subtitis…., kh
ẩ
u ph
ầ
n th
ứ
c
ă
n có nhi
ề
u ch
ấ
t x
ơ
thì các vi sinh v
ậ
t phân gi
ả
i cellulose
s

ẽ
xu
ấ
t hi
ệ
n nhi
ề
u.


Theo
độ
tu
ổ
i thì h
ệ
vi sinh v
ậ
t
đ
ư
ờ
ng ru
ộ
t c
ũ
ng có s
ự
khác nhau. Lactobacillus,
Bacteroidae… là nh

ữ
ng vi sinh v
ậ
t chính trong
đ
ư
ờ
ng tiêu hóa c
ủ
a heo con.
Ở
heo con
theo m
ẹ
nh
ữ
ng vi sinh v
ậ
t chi
ế
m
ư
u th
ế
là Streptococcus salivarius, Streptococcus
faecium, Streptococcus faecalis. Nh
ư
ng sau cai s
ữ
a thì nhóm Streptococcus bovis,

Streptococcus equinus l
ạ
i chi
ế
m
ư
u th
ế
.
Ngoài ra, các y
ế
u t
ố
nh
ư
s
ứ
c kh
ỏ
e, s
ứ
c
đ
ề
kháng c
ủ
a c
ơ
th
ể

,
đ
i
ề
u ki
ệ
n ngo
ạ
i
c
ả
nh…
đ
ề
u
ả
nh h
ư
ở
ng không ít
đ
ế
n h
ệ
vi sinh v
ậ
t
đ
ư
ờ

ng ru
ộ
t.
2.4. ENZYME

2.4.1.
Đ
ị
nh ngh
ĩ
a

Enzyme là ch
ấ
t xúc tác sinh h
ọ
c, tham gia th
ự
c hi
ệ
n các ph
ả
n
ứ
ng c
ầ
n thi
ế
t cho

s
ự
s
ố
ng, s
ự
sinh s
ả
n c
ủ
a t
ế
bào di
ễ
n ra
ở
m
ộ
t v
ậ
n t
ố
c cao, chúng không b
ị
phá h
ủ
y
ho
ặ
c b

ị
bi
ế
n
đổ
i trong quá trình tham gia ph
ả
n
ứ
ng, ngoài ra còn làm ch
ấ
t xúc tác các
ph
ả
n
ứ
ng ngoài t
ế
bào.
B
ả
n ch
ấ
t c
ủ
a enzyme là protein, khi hòa tan trong n
ư
ớ
c enzyme cho m
ộ

t dung


d
ị
ch keo (khu
ế
ch tán kém, áp su
ấ
t th
ẩ
m th
ấ
u th
ấ
p,
độ
nh
ớ
t cao), enzyme có tính l
ư
ỡ
ng
c
ự
c, m
ỗ
i m
ộ
t enzyme có m

ộ
t
đ
i
ể
m
đ
ẳ
ng
đ
i
ệ
n, enzyme c
ũ
ng b
ị
phá h
ủ
y b
ở
i các tác
nhân phá h
ủ
y protein nh
ư
các enzyme tiêu hóa.
Các enzyme có c
ấ
u t
ạ

o phân t
ử
t
ừ
các acid amin
đ
ư
ợ
c n
ố
i v
ớ
i nhau b
ằ
ng c
ầ
u


n
ố
i peptid. Chu
ỗ
i peptid c
ủ
a enzyme
đ
ư
ợ
c g

ấ
p l
ạ
i thành
đ
ơ
n v
ị
c
ấ
u trúc ba chi
ề
u giúp

nó có th
ể
k
ế
t dính v
ớ
i các phân t
ử
c
ơ
ch
ấ
t theo h
ư
ớ
ng nào

đ
ó thu
ậ
n ti
ệ
n cho vi
ệ
c xúc tác.
2.4.2. Nguyên lý ho
ạ
t
đ
ộ
ng

Ho
ạ
t
độ
ng c
ủ
a enzyme tiêu hóa nh
ằ
m phân gi
ả
i phá h
ủ
y c
ấ
u trúc ph

ứ
c t
ạ
p c
ủ
a

c
ơ
ch
ấ
t t
ư
ơ
ng
ứ
ng, t
ạ
o ra các ch
ấ
t
đ
ơ
n gi
ả
n mà c
ơ
th
ể
h

ấ
p thu
đ
ư
ợ
c.
9



V
ớ
i tính
đ
ặ
c hi
ệ
u, enzyme ch
ỉ
tác
độ
ng lên m
ộ
t s
ố
c
ơ
ch
ấ
t nh

ấ
t
đ
ị
nh ho
ặ
c ch
ỉ


tác
độ
ng lên m
ộ
t ki
ể
u ph
ả
n
ứ
ng nh
ấ
t
đ
ị
nh, bên c
ạ
nh
đ
ó enzyme ch

ỉ
ph
ả
n
ứ
ng v
ớ
i m
ộ
t

c
ơ
ch
ấ
t duy nh
ấ
t mà không tác d
ụ
ng lên b
ấ
t kì m
ộ
t d
ẫ
n xu
ấ
t nào c
ủ
a c

ơ
ch
ấ
t.

Enzyme không ph
ụ
thu
ộ
c vào b
ả
n ch
ấ
t hóa h
ọ
c c
ủ
a các c
ấ
u t
ử
tham gia t
ạ
o
thành m
ố
i liên k
ế
t
đ

ó nên nó ch
ỉ
tác
độ
ng lên m
ộ
t ki
ể
u liên k
ế
t nh
ấ
t
đ
ị
nh c
ủ
a c
ơ
ch
ấ
t,
enzyme có tính ch
ọ
n l
ọ
c.
2.5. GI
Ớ
I THI

Ệ
U S
Ơ
L
Ư
Ợ
C V
Ề
ENZYME AVEMIX CS 02

2.5.1. Khái ni
ệ
m

AveMix CS 02 premix
đ
ư
ợ
c thi
ế
t k
ế

đ
ặ
t bi
ệ
t cho các thú d
ạ
dày

đ
ơ
n nh
ư
heo,

gia c
ầ
m, mà th
ứ
c
ă
n ch
ủ
y
ế
u là b
ắ
p và
đ
ậ
u nành. Nó g
ồ
m nhi
ề
u enzyme có ho
ạ
t tính m
ạ
nh

phá v
ỡ
c
ấ
u trúc ch
ấ
t x
ơ
c
ủ
a b
ắ
p và
đ
ậ
u nành.
2.5.2. Thành ph
ầ
n và hàm l
ư
ợ
ng ch
ấ
t có trong AveMix CS 02

AveMix CS 02
đ
ư
ợ
c t

ạ
o t
ừ
hai dòng là Trichodenma spp và Aspergillus spp

Thành ph
ầ
n: g
ồ
m các enzyme có ho
ạ
t tính cao nh
ư
: 1,4 Beta-Glucanase; 1,3

Beta-Glucanase; 1,4 Xylanase, Pectinase, Cellulase, Mannanase, protease

Ho
ạ
t tính t
ố
i thi
ể
u:

Beta-Glucanase 6150 BGU/gram premix
Xylanase

40000 XU/gram premix
Pectinase

230 PU/gram premix
Ch
ấ
t mang: b
ộ
t b
ắ
p, b
ộ
t nành chi
ế
t ly.


2.5.3. L
ợ
i ích do AveMix CS 02 mang l
ạ
i

V
ớ
i s
ự
t
ổ
h
ợ
p các enzyme trên cho hi

ệ
u qu
ả
phân gi
ả
i các NSP (Non Stach
Polisacharite). NSP là y
ế
u t
ố
kháng dinh d
ư
ỡ
ng trong kh
ẩ
u ph
ầ
n, khi NSP b
ị
phá v
ỡ

c
ấ
u trúc thì các ch
ấ
t dinh d
ư
ỡ
ng trong kh

ẩ
u ph
ầ
n: protein, béo, vitamin, n
ă
ng
l
ư
ợ
ng….
đ
ư
ợ
c gi
ả
i phóng và
đ
ư
ợ
c tiêu hóa h
ấ
p thu m
ộ
t cách hi
ệ
u qu
ả
. Do
đ
ó AveMix

CS 02
đ
em l
ạ
i nhi
ề
u l
ợ
i ích trong ch
ă
n nuôi:


°
C
ả
i thi
ệ
n n
ă
ng su
ấ
t v
ậ
t nuôi thông qua nâng cao kh
ả
n
ă
ng tiêu hóa th
ứ

c
ă
n.

°
Gi
ả
m chi phí th
ứ
c
ă
n thông qua uy
ể
n chuy
ể
n linh ho
ạ
t trong quá trình ph
ố
i h
ợ
p kh
ấ
u
ph
ầ
n.
10

°
Cho phép thay th
ế
m
ộ
t ph
ầ
n b
ộ
t s
ữ
a và b
ộ
t cá c
ủ
a kh
ẩ
u ph
ầ
n b
ằ
ng
đ
ậ
u nành và các
s
ả
n ph
ẩ

m
đ
ậ
u nành.
°
Phân gi
ả
i m
ạ
nh kh
ẩ
u ph
ầ
n.

°
Làm t
ă
ng c
ư
ờ
ng
đố
i v
ớ
i kh
ẩ
u ph
ầ
n có n

ă
ng l
ư
ợ
ng th
ấ
p.

°
Cho phép dùng kh
ẩ
u ph
ầ
n có t
ỉ
l
ệ
acid amin tiêu hóa th
ấ
p h
ơ
n mà không
ả
nh
h
ư
ở
ng
đ
ế

n n
ă
ng su
ấ
t v
ậ
t nuôi.
°
T
ă
ng c
ư
ờ
ng
độ

đồ
ng
đ
ề
u
đ
àn.

°
Nâng cao s
ứ
c kh
ỏ
e, s

ứ
c
đ
ề
kháng cho
đ
àn.

2.5.4. Li
ề
u dùng và cách b
ả
o qu
ả
n

Li
ề
u dùng: 200g/t
ấ
n th
ứ
c
ă
n.

B
ả
o qu
ả

n
ở
nhi
ệ
t
độ
khô mát, còn ho
ạ
t l
ự
c trong vòng 12 tháng.

Đ
óng gói: 25kg/bao.

2.5.5. Vài nét v
ề
nhà s
ả
n xu
ấ
t

T
ậ
p
đ
oàn Aveve là nhà cung c
ấ
p các s

ả
n ph
ẩ
m hàng
đ
ầ
u trong l
ĩ
nh v
ự
c nông
nghi
ệ
p c
ủ
a B
ỉ
. Trong l
ĩ
nh v
ự
c dinh d
ư
ỡ
ng, ch
ă
n nuôi các s
ả
n ph
ẩ

m c
ủ
a t
ậ
p
đ
oàn này
đ
ã có m
ặ
t
ở
nhi
ề
u qu
ố
c gia: Pháp,
Đ
ứ
c, Tây Ban Nha, Ba Lan, Nh
ậ
t, Hàn Qu
ố
c,
Đ
ài


Loan, Trung Qu
ố

c, Philippin, Thái Lan, Vi
ệ
t Nam…

T
ậ
p
đ
oàn Aveve (B
ỉ
)
đ
ang gi
ớ
i thi
ệ
u vào th
ị
tr
ư
ờ
ng Vi
ệ
t Nam 2 lo
ạ
i t
ổ
h
ợ
p s

ả
n ph
ẩ
m
enzyme: AveMix CS 02 và AveMix XG 10
2.6. CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN C
Ứ
U CÓ LIÊN QUAN
Đ
Ế
N S
Ả
N PH
Ẩ
M
AVEMIX CS 02 VÀ
Ứ
NG D
Ụ
NG
2.6.1. Các công trình nghiên c
ứ
u.


Thí nghi
ệ
m
đ
ư

ợ
c ti
ế
n hành t
ạ
i tr
ạ
i heo th
ư
ơ
ng ph
ẩ
m
ở
Thái Lan d
ư
ớ
i s
ự
giám

sát c
ủ
a tr
ư
ờ
ng
Đ
ạ
i H

ọ
c Kassetsart (2001). Thí nghi
ệ
m
đ
ư
ợ
c ti
ế
n hành trên 96 heo t
ừ
4

– 8 tu
ầ
n tu
ổ
i, v
ớ
i lo
ạ
i th
ứ
c
ă
n cho heo con giàu b
ộ
t
đ
ậ

u nành có b
ổ
sung 200ppm

AveMix CS 02. K
ế
t qu
ả
t
ỉ
l
ệ
t
ă
ng tr
ư
ở
ng h
ơ
n 11%, h
ệ
s
ố
chuy
ể
n hoá th
ứ
c
ă
n gi

ả
m

1%, t
ỉ
l
ệ
thu nh
ậ
n th
ứ
c
ă
n t
ă
ng 9%, t
ỉ
l
ệ
ch
ế
t gi
ả
m 0,27 %.

Thí nghi
ệ
m ti
ế
n hành t

ạ
i tr
ạ
i heo th
ư
ơ
ng ph
ẩ
m t
ỉ
nh Zhejiang và Tr
ư
ờ
ng
Đ
ạ
i
H
ọ
c Zhejiang Trung Qu
ố
c (2004). Thí nghi
ệ
m
đ
ư
ợ
c ti
ế
n hành trên 150 heo con có

tr
ọ
ng l
ư
ợ
ng t
ừ
7,5 – 15 kg, v
ớ
i th
ứ
c
ă
n cho heo con giàu b
ộ
t
đ
ậ
u nành có b
ổ
sung
11



200ppm AveMix CS 02. K
ế
t qu
ả
t

ỉ
l
ệ
t
ă
ng tr
ư
ở
ng cao h
ơ
n 5%, h
ệ
s
ố
chuy
ể
n hoá th
ứ
c

ă
n gi
ả
m 5 %, thu nh
ậ
n th
ứ
c
ă
n cao h

ơ
n so v
ớ
i kh
ẩ
u ph
ầ
n có b
ổ
sung enzyme th
ư
ơ
ng m
ạ
i 2
kg / ngày.
Thí nghi
ệ
m ti
ế
n hành t
ạ
i tr
ạ
i heo Wanfu, t
ỉ
nh Shandong Trung Qu
ố
c (2006).
Thí nhi

ệ
m ti
ế
n hành trên 80 heo con có tr
ọ
ng l
ư
ợ
ng t
ừ
7 kg – 65 ngày, v
ớ
i lo
ạ
i th
ứ
c
ă
n
c
ủ
a heo con giàu b
ộ
t
đ
ậ
u nành và b
ắ
p có b
ổ

sung 200ppm AveMix CS 02. K
ế
t qu
ả
t
ỉ
l
ệ

t
ă
ng tr
ư
ở
ng cao h
ơ
n 2%, thu nh
ậ
n th
ứ
c
ă
n gi
ả
m 5%, gi
ả
m t
ỉ
l
ệ

tiêu ch
ả
y 0,04%, t
ỉ
l
ệ

ch
ế
t
gi
ả
m 3,24%.
Thí nghi
ệ
m
đ
ư
ợ
c ti
ế
n hành t
ạ
i trung tâm v
ậ
t nuôi th
ử
nghi
ệ
m c

ủ
a Aveve B
ỉ


(2002). Thí nghi
ệ
m ti
ế
n hành trên 2000 con gà t
ừ
0 – 42 ngày tu
ổ
i, v
ớ
i lo
ạ
i th
ứ
c
ă
n
dành cho gà th
ị
t giàu
đ
ậ
u nành - b
ắ
p. K

ế
t qu
ả
t
ỉ
l
ệ
t
ă
ng tr
ư
ở
ng t
ă
ng h
ơ
n 3%, h
ệ
s
ố

chuy
ể
n hoá th
ứ
c
ă
n gi
ả
m 3%, l

ư
ợ
ng th
ứ
c
ă
n vào b
ằ
ng nhau, t
ỉ
l
ệ
ch
ế
t gi
ả
m 0,2%.
2.6.2.
Ứ
ng d
ụ
ng s
ả
n ph
ẩ
m AveMix CS 02.

°
Nâng cao m
ứ

c
độ
h
ữ
u d
ụ
ng c
ủ
a khô d
ầ
u
đ
ậ
u nành trong th
ứ
c
ă
n

- Heo con: Gi
ả
m b
ộ
t cá và ph
ụ
ph
ẩ
m s
ữ
a (50%), t

ă
ng hàm l
ư
ợ
ng b
ộ
t
đ
ậ
u

nành (>20%), gi
ữ
m
ứ
c acid amin c
ố

đ
ị
nh, x
ơ
thô c
ự
c
đ
ạ
i trong th
ứ
c

ă
n t
ă
ng (1%/2%).

- Heo sinh tr
ư
ở
ng
đ
ế
n xu
ấ
t chu
ồ
ng: Gi
ả
m b
ộ
t cá (4%) chuy
ể
n sang ph
ụ
ph
ẩ
m b
ộ
t
đ
ậ

u nành, gi
ữ
m
ứ
c acid amin c
ố

đ
ị
nh, t
ă
ng ph
ụ
ph
ẩ
m.
°
Nâng cao ch
ấ
t l
ư
ợ
ng c
ủ
a các th
ự
c li
ệ
u qua b
ả

ng sau:

B
ả
ng 2.2. Giá tr
ị
dinh d
ư
ỡ
ng
đ
ã nâng cao c
ủ
a m
ộ
t s
ố
nguyên li
ệ
u.


Thành ph
ầ
n Heo con

Heo sinh tr
ư
ở
ng-

k
ế
t thúc


Gà
đ
ẻ
- Gà th
ị
t

Amino
acid
B
ộ
t bã nành +2% +1% +2% -


B
ộ
t
đ
ậ
u nành +2% +1% +2% -

B
ắ
p +2% +1% +1.5% -

Lúa m
ạ
ch +3% +1.5% +3% -

Lúa mì +3% +1.5% +3% -
12



2.7. CÁC CÔNG THÌNH NGHIÊN C
Ứ
U V
Ề
M
Ộ
T S
Ố
ENZYME KHÁC CÓ C
Ơ


CH
Ế
TÁC
Đ
Ộ
NG GI
Ố
NG AVEMIX CS 02

Thí nghi
ệ
m
đ
ư
ợ
c ti
ế
n hành t
ạ
i m
ộ
t s
ố
n
ư
ớ
c: Philippin,
Đ
ài Loan, Trung Qu
ố
c

(2006). Thí nghi
ệ
m ti
ế
n hành trên heo con cai s
ữ
a

đ
ế
n 20 kg, v
ớ
i lo
ạ
i th
ứ
c
ă
n giàu b
ộ
t
b
ắ
p – khô d
ầ
u
đ
ậ
u nành, có b
ổ
sung thêm cám mì/cám g
ạ
o và b
ổ
sung Porzyme (1
kg/t
ấ
n). K

ế
t qu
ả
t
ỉ
l
ệ
t
ă
ng tr
ư
ở
ng t
ă
ng 6,9%, tiêu th
ụ
th
ứ
c
ă
n gi
ả
m 1,9%, t
ỉ
l
ệ
tiêu ch
ả
y
gi

ả
m 4,8%.
Thí nghi
ệ
m ti
ế
n hành t
ạ
i Australia, thí nghi
ệ
m trên heo con cai s
ữ
a
đ
ế
n 20 kg,
v
ớ
i kh
ẩ
u ph
ầ
n có lúa mì, lúa m
ạ
ch, khô d
ầ
u
đ
ậ
u nành và b

ổ
sung Kemzyme Plus 750
g/t
ấ
n. K
ế
t qu
ả
t
ỉ
l
ệ
t
ă
ng tr
ư
ở
ng t
ă
ng 11%, h
ệ
s
ố
chuy
ể
n bi
ế
n th
ứ
c

ă
n gi
ả
m 10%.
Thí nghi
ệ
m ti
ế
n hành t
ạ
i trung tâm k
ĩ
thu
ậ
t ch
ă
n nuôi Lovenjoel, tr
ư
ờ
ng
Đ
ạ
i
H
ọ
c Leuven, B
ỉ
(2001). Thí nghi
ệ
m trên 160 heo con, giai

đ
o
ạ
n 9 – 22 kg, t
ỉ
l
ệ
b
ổ

sung 100 g Nutrase Xyla, k
ế
t qu
ả
t
ỉ
l
ệ
t
ă
ng tr
ư
ở
ng t
ă
ng 10,3%, h
ệ
s
ố
chuy

ể
n bi
ế
n th
ứ
c
ă
n gi
ả
m 7,3%.
13



PH
Ầ
N III. N
Ộ
I DUNG PH
Ư
Ơ
NG PHÁP THÍ NGHI
Ệ
M

3.1. TH
Ờ
I GIAN VÀ PH
Ư
Ơ

NG PHÁP TI
Ế
N HÀNH THÍ NGHIÊM

3.1.1. Th
ờ
i gian

T
ừ
ngày 06/03/2007
đ
ế
n ngày 15/04/2007.

3.1.2.
Đ
ị
a
đ
i
ể
m

Thí nghi
ệ
m
đ
ư
ợ

c ti
ế
n hành t
ạ
i tr
ạ
i heo gi
ố
ng cao s
ả
n Kim Long thu
ộ
c Huy
ệ
n

B
ế
n Cát T
ỉ
nh Bình D
ư
ơ
ng.

3.1.3. T
ổ
ng quan v
ề
tr

ạ
i ch
ă
n nuôi heo gi
ố
ng cao s
ả
n Kim Long

3.1.3.1. V
ị
trí
đ
ị
a lý và l
ị
ch s
ử
c
ủ
a tr
ạ
i

Tr
ạ
i heo gi
ố
ng cao s
ả

n Kim Long thu
ộ
c xã Lai Uyên, Huy
ệ
n B
ế
n Cát T
ỉ
nh
Bình D
ư
ơ
ng v
ớ
i t
ổ
ng di
ệ
n tích 15.000m
2
, tr
ạ
i
đ
ư
ợ
c xây d
ự
ng trên vùng
đ

ấ
t cao, di
ệ
n
tích t
ư
ơ
ng
đố
i b
ằ
ng ph
ẳ
ng, cách qu
ố
c l
ộ
13 kho
ả
ng 20m, thu
ậ
n l
ợ
i cho vi
ệ
c v
ậ
n
chuy
ể

n. Xung quanh dân c
ư
th
ư
a th
ớ
t, ch
ủ
y
ế
u là cao su. V
ị
trí c
ủ
a tr
ạ
i r
ấ
t thu
ậ
n l
ợ
i
cho vi
ệ
c phát tri
ể
n ngành ch
ă
n nuôi.

Tr
ạ
i heo gi
ố
ng cao s
ả
n Kim Long thu
ộ
c Cty TNHH Ch
ă
n Nuôi và ch
ế
bi
ế
n th
ứ
c

ă
n gia súc Kim Long. Tr
ạ
i
đ
ư
ợ
c thành l
ậ
p ngày 21/01/2001. N
ă
m 2004, tr

ạ
i m
ở
r
ộ
ng
thêm c
ơ
s
ở
t
ạ
i xã V
ĩ
nh Tâm, Huy
ệ
n Tân Uyên, T
ỉ
nh Bình D
ư
ơ
ng, v
ớ
i h
ư
ớ
ng chuyên
s
ả
n xu

ấ
t th
ị
t.
Đ
ây là tr
ạ
i heo gi
ố
ng cao s
ả
n, con gi
ố
ng
đ
ư
ợ
c tr
ạ
i nh
ậ
p tr
ự
c ti
ế
p t
ừ
các n
ư
ớ

c có
n
ề
n ch
ă
n nuôi phát tri
ể
n nh
ư
: B
ỉ
, Cana
đ
a, Út,
Đ
an M
ạ
ch, Na Uy, Anh… sau
đ
ó qua
quy trình ch
ọ
n l
ọ
c, nhân gi
ố
ng thu
ầ
n và lai gi
ố

ng khoa h
ọ
c t
ạ
o
đ
àn heo gi
ố
ng cao s
ả
n
cho chính tr
ạ
i. Cung c
ấ
p heo
đ
ự
c h
ậ
u b
ị
, cái h
ậ
u b
ị
thu
ầ
n và lai cho các c
ơ

s
ở
ch
ă
n
nuôi, h
ộ
gia
đ
ình và các t
ỉ
nh. Cung c
ấ
p tinh heo các gi
ố
ng thu
ầ
n Yorkshire (Y),
Landrace (L), Duroc (D), Pietrain (P), Hamshire (H) cho th
ị
tr
ư
ờ
ng ch
ă
n nuôi.
14

3.1.3.2. C
ơ
c
ấ
u t
ổ
ch
ứ
c c
ủ
a tr
ạ
i



G
i
a
ù
m
Ñ
o
á
c

B
a
n

l
a
õ
nh

ña
ï
o
t
r
a
ï
i










P
ho

ø
ng

ky
õ

t
hua
ä
t
P
ho
ø
ng

k
ế

t
oa
ù
n

T
o
å

ba
û
o

ve
ä

T
o
å
t
hò
t
va
ø

c
a
i

s
ö
õ
a

T
o
å

na
ù
i

ñe
û

T
o
å

gi
o
á
ng




°
Nhi
ệ
m v
ụ


- T
ổ
gi
ố
ng: Nuôi heo
đ
ự
c gi

ố
ng và khai thác tinh, pha ch
ế
tinh.
Nuôi heo nái khô và heo nái mang thai.
- T
ổ
sinh s
ả
n: Nuôi heo nái
đ
ẻ
.

Nuôi heo con theo m
ẹ
.

- T
ổ
th
ị
t: Nuôi heo con t
ừ
cai s
ữ
a
đ
ế
n 150 ngày tu

ổ
i.

Nuôi heo
đ
ự
c, cái h
ậ
u b
ị
dùng
đ
ể
thay th
ế

đ
àn.

3.1.3.3. C
ơ
c
ấ
u
đ
àn heo c
ủ
a tr
ạ
i tính

đ
ế
n ngày 15/ 04/ 2007

T
ổ
ng
đ
àn : 9563 con
Đ
ự
c làm vi
ệ
c : 43 con
Đ
ự
c h
ậ
u b
ị
: 122 con
Nái sinh s
ả
n : 1016 con
Nái h
ậ
u b
ị
: 638 con
Heo th

ị
t : 5179 con
Heo con cai s
ữ
a : 2565 con
Heo con theo m
ẹ
: 1439 con
(Ngu
ồ
n: phòng k
ỹ
thu
ậ
t tr
ạ
i heo gi
ố
ng cao s
ả
n Kim Long)

15




3
.
1

.
3
.
4
.
Công tác gi
ố
ng

°
Ngu
ồ
n g
ố
c gi
ố
ng

Tr
ạ
i nh
ậ
p heo t
ừ
các n
ư
ớ
c: Canada, Pháp,
Đ
an M

ạ
ch, B
ỉ
. T
ừ
nh
ữ
ng con gi
ố
ng
này, tr
ạ
i
đ
ã nhân gi
ố
ng
đ
ể
duy trì và phát tri
ể
n nh
ữ
ng
ư
u
đ
i
ể
m m

ớ
i. Tìm nh
ữ
ng
ph
ư
ơ
ng pháp lai h
ữ
u hi
ệ
u
đ
ạ
t hi
ệ
u qu
ả
kinh t
ế
nh
ằ
m
ổ
n
đ
ị
nh và nâng cao ph
ẩ
m ch

ấ
t
gi
ố
ng.
°
Công tác gi
ố
ng

Đ
ể
t
ạ
o ra
đ
àn gi
ố
ng t
ố
t, tr
ạ
i
đ
ã th
ự
c hi
ệ
n quy trình ch
ọ

n l
ọ
c h
ậ
u b
ị
r
ấ
t khoa h
ọ
c v
ớ
i
s
ự
c
ố
v
ấ
n c
ủ
a các chuyên gia nh
ằ
m ch
ọ
n ra nh
ữ
ng con h
ậ
u b

ị
t
ố
t nh
ấ
t thay th
ế

đ
àn heo
sinh s
ả
n. Quy trình ch
ọ
n l
ọ
c nh
ư
sau:
Heo con t
ừ
lúc
đ
ẻ
ra
đ
ư
ợ
c ki
ể

m tra r
ấ
t k
ỹ
l
ư
ỡ
ng v
ề
ngo
ạ
i hình, lo
ạ
i
đ
i các cá th
ể


y
ế
u, d
ị
t
ậ
t, không
đủ
tr
ọ
ng l

ư
ợ
ng, ch
ọ
n nh
ữ
ng con t
ừ
0,8 kg tr
ở
lên và b
ấ
m tai lúc 1

ngày tu
ổ
i d
ự
a vào các nhóm gi
ố
ng.

Ch
ọ
n lúc 10 ngày tu
ổ
i d
ự
a vào tr
ọ

ng l
ư
ợ
ng s
ơ
sinh (ph
ả
i l
ớ
n h
ơ
n 1,6 kg), có gia
ph
ả
rõ ràng và d
ự
a vào ch
ỉ
tiêu EBV:(Estimated Breeding Value:
ư
ớ
c l
ư
ợ
ng giá tr
ị
gây
gi
ố
ng) c

ủ
a cha m
ẹ
và s
ố
con
đ
ẻ
ra, còn s
ố
ng/
ổ
và tr
ọ
ng l
ư
ợ
ng lúc 21 ngày/
ổ
.
Lúc 42 ngày tu
ổ
i heo
đ
ư
ợ
c ch
ọ
n l
ạ

i d
ự
a vào ngo
ạ
i hình th
ể
ch
ấ
t. Heo ph
ả
i có
ngo
ạ
i hình
đ
ẹ
p nh
ư
dài
đ
òn, kho
ẻ
m
ạ
nh, b
ụ
ng thon, chân th
ẳ
ng v
ữ

ng ch
ắ
c, b
ộ
ph
ậ
n
sinh d
ụ
c bên ngoài phát tri
ể
n. Ch
ọ
n heo có 12 vú tr
ở
lên, kho
ả
ng cách gi
ữ
a 2 hàng vú
không quá xa và kho
ả
ng cách gi
ữ
a các vú ph
ả
i
đ
ề
u nhau.

Khi
đ
ế
n 120 ngày tu
ổ
i l
ạ
i
đ
ư
ợ
c ch
ọ
n l
ầ
n th
ứ
3 ch
ủ
y
ế
u d
ự
a vào tr
ọ
ng l
ư
ợ
ng và dày
m

ỡ
l
ư
ng. Nh
ữ
ng con
đ
ư
ợ
c ch
ọ
n ph
ả
i
đ
ạ
t tr
ọ
ng l
ư
ợ
ng t
ừ
60 kg tr
ở
lên và có dày m
ỡ

l
ư

ng trong kho
ả
ng 9 – 12 mm.
Đ
ế
n 240 ngày tu
ổ
i là l
ư
ợ
t ch
ọ
n cu
ố
i cùng. Heo ph
ả
i
đ
ạ
t tr
ọ
ng l
ư
ợ
ng t
ừ
130 kg

tr
ở

lên và có dày m
ỡ
l
ư
ng kho
ả
ng 18 – 20 mm, riêng Pietrain t
ừ
13 – 14 mm. Nh
ữ
ng
heo không
đ
ư
ợ
c ch
ọ
n làm gi
ố
ng s
ẽ

đ
ư
ợ
c chuy
ể
n thành heo th
ư
ơ

ng ph
ẩ
m. Nh
ữ
ng heo
ch
ọ
n làm gi
ố
ng
đ
ư
ợ
c l
ậ
p phi
ế
u cá th
ể
rõ ràng.
16



3.1.3.5.
Đ
i
ề
u ki
ệ

n ch
ă
m sóc, nuôi d
ư
ỡ
ng
đ
àn heo t
ạ
i tr
ạ
i

3.1.3.5.1. C
ơ
c
ấ
u chu
ồ
ng tr
ạ
i

Tr
ạ
i
đ
ư
ợ
c xây d

ự
ng theo mô hình n
ư
ớ
c ngoài và khép kín v
ớ
i trang thi
ế
t b
ị
hi
ệ
n
đ
ạ
i. H
ệ
th
ố
ng phun s
ư
ơ
ng
đ
ặ
t
ở

đ
ầ

u chu
ồ
ng và qu
ạ
t hút gió
đ
ặ
t
ở
cu
ố
i chu
ồ
ng
đ
i
ề
u hòa nhi
ệ
t
t
ừ
26 – 29
o
C.
Chu
ồ
ng
đ
ư

ợ
c xây d
ự
ng theo ki
ể
u hai mái cao kho
ả
ng 5 – 7 m, l
ợ
p b
ằ
ng tole l
ạ
nh.
Toàn b
ộ
chu
ồ
ng
đ
ề
u có b
ạ
t che ph
ủ
hai bên, có th
ể
cu
ộ
n l

ạ
i theo
đ
i
ề
u ki
ệ
n th
ờ
i
ti
ế
t r
ấ
t thu
ậ
n l
ợ
i. Tr
ạ
i
đ
ư
ợ
c xây d
ự
ng ch
ủ
y
ế

u là chu
ồ
ng sàn, cách m
ặ
t
đ
ấ
t 1m và có h
ệ

th
ố
ng thoát n
ư
ớ
c
ở
gi
ữ
a, rãnh thoát n
ư
ớ
c có
độ
d
ố
c 60
o
. Các dãy chu
ồ

ng có l
ố
i di
ỡ

gi
ữ
a và
đ
ánh s
ố
theo th
ứ
t
ự
.
−Dãy cá th
ể
: dành
đ
ể
nuôi heo thí nghi
ệ
m và heo h
ậ
u b
ị
t
ậ
p nh

ả
y giá.
Đ
ầ
u máng m
ỗ
i ô
có máng
ă
n inox. M
ỗ
i ô có kích th
ư
ớ
c kho
ả
ng (2 x 1,6 x 0,9 m).
−Dãy T13, T14, T15, T16. Dãy heo th
ị
t và heo h
ậ
u b
ị
d
ạ
ng chu
ồ
ng nuôi nhóm.
Gi
ữ

a các vách ng
ă
n có b
ồ
n th
ứ
c
ă
n t
ự

độ
ng (2 ô/1 b
ồ
n). M
ỗ
i dãy có 22 ô, m
ỗ
i ô có
kích th
ư
ớ
c (9 x7 x 0,8 m).
−Dãy CS1, CS2, CS3, CS4, CS5. M
ỗ
i dãy có 32 ô, m
ỗ
i ô
đ
ề

u có máng
ă
n t
ự

độ
ng
(1 ô/1 b
ồ
n). Kích th
ư
ớ
c m
ỗ
i ô kho
ả
ng (4 x2 x 0,5 m).
−Dãy cách ly n
ằ
m riêng l
ẽ
1 chu
ồ
ng, dành nuôi heo n
ọ
c
đ
ã t
ậ
p nh

ả
y giá r
ồ
i ch
ờ


bán,
đ
ầ
u m
ỗ
i ô có máng
ă
n b
ằ
ng inox. M
ỗ
i ô có kích th
ư
ớ
c kho
ả
ng (2 x 1,6 x0,9 m).

−Dãy nái
đ
ẻ
chia làm 3 ng
ă

n, l
ồ
ng
ở
gi
ữ
a r
ộ
ng 80 cm dành cho heo m
ẹ
và hai
bên dành cho heo con r
ộ
ng 60 cm, l
ồ
ng cao 1m dài 2,2 m. M
ỗ
i ô chu
ồ
ng
đ
ư
ợ
c ng
ă
n
cách b
ằ
ng ván nh
ự

a, l
ồ
ng dành cho heo m
ẹ
làm b
ằ
ng
ố
ng s
ắ
t hàn v
ớ
i nhau r
ấ
t ch
ắ
c
ch
ắ
n, máng dính vào l
ồ
ng. M
ỗ
i ô chu
ồ
ng có hai vòi n
ư
ớ
c m
ộ

t cho heo con, m
ộ
t cho
heo m
ẹ
. Sàn dành cho heo con
đ
ư
ợ
c l
ấ
p b
ằ
ng nh
ữ
ng t
ấ
m nh
ự
a c
ứ
ng có th
ể
l
ấ
y ra d
ễ

dàng thu
ậ

n l
ợ
i cho vi
ệ
c v
ệ
sinh.
3.1.3.5.2. Th
ứ
c
ă
n

Th
ứ
c
ă
n c
ủ
a heo do công ty ch
ế
bi
ế
n th
ứ
c gia súc Kim Long cung c
ấ
p.

−Nái nuôi con:

ă
n th
ứ
c
ă
n h
ỗ
n h
ợ
p 10 B








T13, T14, T15…: chu
ồ
ng nuôi heo th
ị
t 13, 14, 15… CS1, CS2, CS3…: chu
ồ
ng nuôi heo cai s
ữ
a 1, 2, 3…
Lo
ạ
i

NLT
Đ

Pr
o
tein

X
ơ

Ca
n
x
i

P
h
o
s
ph
o

NaCl

Ẩ
m
độ

th

ứ
c
ă
n
(kcal/kg) (%) (%) (%) (%) (%) (%)
351
Đ
B
3000 19 3 0,7 0,7 0,5 14
351 3000 19 5 0,7 0,6 0,5 14
S
ố
6
3000 16 6 1 0,6 0,5 14
10 A 2900 12 6 1 0,7 0,5 14
10 B 2950 16 6 1 0,7 0,5 14

17



−Heo con t
ậ
p
ă
n: s
ử
d
ụ
ng th

ứ
c
ă
n s
ố
351
đ
ặ
c bi
ệ
t và cho u
ố
ng Vitamin C k
ế
t h
ợ
p v
ớ
i
u
ố
ng
đ
ư
ờ
ng Lactose.
−Heo cai s
ữ
a: 10 ngày
đ

ầ
u s
ử
d
ụ
ng th
ứ
c
ă
n s
ố
351
đ
ặ
c bi
ệ
t, sau
đ
ó cho
ă
n th
ứ
c

ă
n s
ố
351 th
ư
ờ

ng kho
ả
ng 1 tu
ầ
n r
ồ
i cho
ă
n th
ứ
c
ă
n B
đ
ế
n khi chuy
ể
n heo
đ
ế
n khu heo th
ị
t.
−Heo 30 – 60 kg:
ă
n th
ứ
c
ă
n s

ố
6.

−Heo 60 – 150 kg:
ă
n th
ứ
c
ă
n s
ố
6.

−H
ậ
u b
ị
cái, nái khô, nái mang thai:
ă
n th
ứ
c
ă
n s
ố
10 A.

−Heo h
ậ
u b

ị

đ
ự
c, nái nuôi con:
ă
n th
ứ
c
ă
n s
ố
10 B.

B
ả
ng 3.1. Thành ph
ầ
n dinh d
ư
ỡ
ng c
ủ
a các lo
ạ
i th
ứ
c
ă
n

3.1.3.5.3. N
ư
ớ
c u
ố
ng

Ngu
ồ
n n
ư
ớ
c s
ử
d
ụ
ng là n
ư
ớ
c ng
ầ
m t
ừ
gi
ế
ng khoan có

độ
sâu 100 m. N
ư
ớ
c
u
ố
ng
đ
ư
ợ
c cung c
ấ
p b
ằ
ng h
ệ
th
ố
ng
ố
ng và núm t
ự

độ
ng.
Đ
ả
m b
ả

o cung c
ấ
p
đủ
n
ư
ớ
c cho
heo u
ố
ng và t
ắ
m heo.
3.1.3.5.4. Ch
ă
m sóc và qu
ả
n lý

‹
Quy trình nuôi d
ư
ỡ
ng heo
đ
ự
c gi
ố
ng

Kh
ố
i l
ư
ợ
ng th
ứ
c
ă
n t
ừ
2,5 - 3 kg/con/ngày, l
ư
ợ
ng th
ứ
c
ă
n t
ă
ng gi
ả
m tùy theo th
ể

tr
ạ
ng. Th
ư
ờ

ng xuyên ki
ể
m tra, v
ệ
sinh chu
ồ
ng m
ỗ
i ngày.
∑
L
ư
u ý:
Đ
ự
c
đ
ư
ợ
c khai thác vào bu
ổ
i sáng s
ớ
m lúc 5 – 6 gi
ờ
, m
ỗ
i l
ầ
n khai thác

cách nhau 3 – 4 ngày.
18



‹
Quy trình nuôi d
ư
ỡ
ng nái h
ậ
u b
ị


− Cái h
ậ
u b
ị
khi
đ
ư
ợ
c ch
ọ
n nh
ố
t riêng t
ừ
ng cá th

ể
.

− Chu
ồ
ng nuôi xây g
ầ
n v
ớ
i chu
ồ
ng
đ
ự
c gi
ố
ng
đ
ể
kích thích nái lên gi
ố
ng.

− Hàng ngày ki
ể
m tra toàn
đ
àn
đ
ể

phát hi
ệ
n b
ệ
nh.

− V
ệ
sinh hàng ngày.

− Chích ng
ừ
a vaccine theo l
ị
ch tiêm phòng c
ủ
a tr
ạ
i.

− Nái h
ậ
u b
ị
nuôi không quá 8 tháng.

− Kh
ẩ
u ph
ầ

n
ă
n, ch
ế

độ
nuôi d
ư
ỡ
ng tùy theo th
ể
tr
ạ
ng c
ủ
a t
ừ
ng cá th
ể
heo,
không
đ
ể
cho heo quá g
ầ
y hay quá m
ậ
p.
B
ả

ng 3.2. Tiêu chu
ẩ
n kh
ố
i l
ư
ợ
ng th
ứ
c
ă
n cho t
ừ
ng giai
đ
o
ạ
n phát tri
ể
n c
ủ
a heo

Giai
đ
o
ạ
n Kh
ố
i l

ư
ợ
ng th
ứ
c
ă
n (kg/con/ngày)

20 – 50 kg 1,2 – 1,6

51 – 70 kg 1,6 – 2,1

71 – 100 kg 2,1 – 2,5

100 kg ph
ố
i 2,5

2 tu
ầ
n tr
ư
ớ
c khi ph
ố
i 3,0 – 3,5



‹

Quy trình nuôi d
ư
ỡ
ng ch
ă
m sóc nái khô ch
ữ
a, nái ch
ữ
a

°
Nái khô ch
ữ
a:

− V
ệ
sinh hàng ngày.

− Heo m
ẹ
sau khi cai s
ữ
a có ch
ế

độ
ch
ă

m sóc
đ
ặ
c bi
ệ
t
đ
ể
nái h
ồ
i ph
ụ
c s
ứ
c kh
ỏ
e

và th
ể
tr
ạ
ng chu
ẩ
n b
ị
cho l
ứ
a
đ

ẻ
ti
ế
p theo.

− Cho
ă
n
đ
ị
nh l
ư
ợ
ng t
ừ
3 – 3,3 kg/con/ngày.

− Khi ph
ố
i
đ
ã
đ
ậ
u thai thì cho
ă
n theo
đ
ị
nh m

ứ
c c
ủ
a nái ch
ữ
a, l
ư
ợ
ng th
ứ
c
ă
n cân

đố
i theo th
ể
tr
ạ
ng c
ủ
a heo.

°
Nái ch
ữ
a

−
Đ

ể
h
ạ
n ch
ế
s
ả
y thai khi chuy
ể
n heo, lùa heo, không
đ
ể
nái v
ậ
n
độ
ng m
ạ
nh trong
tháng
đ
ầ
u c
ủ
a thai k
ỳ
.
− Tr
ị
kí sinh trùng, s

ổ
lãi, chích vaccine phòng b
ệ
nh.