Bài thuốc trị áp-xe tuyến vú potx

Bài thuốc trị áp-xe
tuyến vú
Sưng tuyến vú là bệnh thường gặp ở các sản phụ
thời kỳ đang cho con bú, nhất là khi nhũ nhi mới
chừng 1-2 tháng tuổi. Tuyến vú bị tắc nghẽn, sữa ứ
đọng cộng thêm điều kiện vệ sinh thiếu sạch sẽ hoặc
do trẻ bú làm tổn thương đầu vú dẫn đến viêm tuyến
vú. Bệnh tiến triển nhanh kèm theo phát nóng, phát
sốt, bầu vú sưng to, sờ nắn thấy có cục kết rắn, sưng,
nóng, đỏ, đau và sau có thể mưng mủ. Y học hiện
đại gọi là bệnh áp-xe (abcèse) tuyến vú. Đông y gọi
là chứng “nhũ ung” hay “nhũ nham” nguyên nhân
do can khí uất kết, vị khí ủng trệ, nhiệt độc tích đọng
lại hoặc do cảm nhiễm ngoại tà mà sinh ra.
Trường hợp bị chứng tắc sữa gây nên nhọt vú dùng
một trong các bài thuốc sau kết hợp với xoa bóp nhẹ
nhàng nơi bầu vú, nặn sữa ra cho chóng thông.
- Bối mẫu sao vàng tán thành bột, uống mỗi lần 4g,
ngày 3 lần hòa với nước sôi.
- Dùng bồ hoàng cả cây, cả lá giã nát đắp lên vú kết
hợp sắc lấy nước mà uống sẽ khỏi.
Trường hợp nhọt vú mới phát:
- Trích cam thảo 12g sắc đặc uống, kết hợp với hút
sữa nơi núm vú bị đau vài lần sẽ khỏi.
- Bồ công anh 40g, dây kim ngân 80g, bỏ vào ấm đất
đun lấy một bát nước thật đặc, rồi uống.
- Bồ công anh, thiên hoa phấn, liên kiều, bối mẫu,
bốn vị đồng lượng 4g, thanh bì 6g, sắc uống.
Khi nhọt mọc ở vú sưng đau, có thể dùng thuốc bôi
trực tiếp vào đầu vú:
- Đan sâm 80g, thược dược 80g, tán thành bột rồi

ngâm dấm một đêm, dùng 200g mỡ lợn đổ thuốc vào
nấu thành cao, lọc bỏ bã. Dùng cao thuốc này bôi
vào vú ngày 2-3 lần.
- Chi ma (hạt vừng) sao đen, nghiền nhỏ trộn với
dầu hoả thành bột nhão, bôi vào vú.
- Xạ can, huyền thảo bằng lượng tán thành bột hoà
thêm một ít mật, bôi vào chỗ đau.
- Hoàng liên 10g, binh lang (hạt cau) 10g, hai thứ
đem tán bột, trộn với lòng trắng trứng gà, bôi vào
nơi vú sưng đau, ngày 2-3 lần, liên tục vài ngày.

Cây và vị thuốc bối mẫu.
Các phương thuốc uống:
- Hải kim sa (bòng bong) 20g sắc khoảng một bát
với một phần nước, một phần rượu, lấy khoảng nửa
bát đem uống.
- Thảo quyết minh 30-100g tuỳ theo mức độ nặng
nhẹ, sản phụ khoẻ hay yếu dùng lượng phù hợp sắc
uống, ngày một thang liên tục 3 - 5 thang.
Nếu nhọt vú đã vỡ mủ cho uống thang:
- Ngân hoa 15g, bạch chỉ 12g, lệ chi hạch 15g,
đương quy 15g, liên kiều 10g, quất hạch 15g, bồ
công anh 15g, lộc giác sương 15g, tạo giác thích
30g, sắc uống nóng ngày một thang, chia nhiều lần.
- Hoặc bồ công anh 15g, ngân hoa 10g, xuyên sơn
giáp 10g, ngưu bàng 10g, xích thược 5g, vương bất
lưu hành 15g, liên kiều 10g, sài hồ 5g, sinh địa 10g,
cam thảo 5g, sắc uống ngày một thang liên tục 3-5
thang. Nếu người bệnh khí hư gia: đảng sâm, hoàng
kỳ mỗi thứ 10g. Đau nhiều gia: nhũ hương 5g, một

dược 5g. Nóng nhiều khát nước thêm hoàng cầm
10g, thiên hoa phấn 10g, chi tử 10g.
Trường hợp mưng mủ lâu không khỏi:
Toàn qua lâu (vỏ và hạt quả) 30g, thiên hoa phấn,
hoàng cầm, liên kiều, thanh bì, tạo giác thích, ngưu
bàng tử, sài hồ, chi tử, trần bì mỗi thứ 9g, kim ngân
hoa 30g, bồ công anh 25g, xích thược 10g, sinh cam
thảo 5g. Sắc uống, ngày một thang, chia 3 lần.
Để phòng bệnh, sản phụ phải luôn chú ý giữ gìn bầu
vú sạch sẽ, cần lau, rửa vệ sinh trước và sau khi cho
con bú, loại bỏ phần sữa thừa khi trẻ bú không hết,
tránh ứ đọng lại. Bên cạnh việc quan tâm tới ăn
uống, chế độ dinh dưỡng hằng ngày phải luôn tạo sự
thoải mái trong sinh hoạt, cuộc sống. Nơi ăn ở phải
thoáng mát, tránh ẩm ướt, nóng bức về mùa hè hoặc
thiếu ấm áp về mùa đông