Thị trường du lịch lữ hành Việt Nam

1. TỔNG QUAN THỊ TRƯỜNG DU LỊCH LỮ HÀNH VIỆT NAM
Khi chất lượng cuộc sống con người ngày càng cao thì nhu cầu du lịch
càng lớn. Nhu cầu du lịch càng lớn, càng cần thiết vì khi đó họ có thu nhập cao
hơn; áp lực công việc cao nên xu hướng muốn giải trí, nghỉ dưỡng, giải toả
strees. Việt Nam, từ khi đổi mới đến nay, thị trường du lịch đã phát triển rất
nhanh chóng. Khách nội địa và khách nước ngoài tăng vọt, du lịch Việt Nam thu
hút vì nhiều danh lam thắng cảnh, các di tích lịch sử văn hoá, ẩm thực và đặc
biệt môi trường chính trị xã hội ổn định. Cùng với sự phát triển của du lịch các
doanh nghiệp lữ hành ra đời ngày càng nhiều hơn, đóng vai trò là trung gian
giữa khách hàng và nhà cung cấp dịch vụ. Cho tới nay có hơn 100 doanh nghiệp
lữ hành Quốc tế, hơn 350 doanh nghiệp lữ hành nội địa. Số lượng đông đảo các
doanh nghiệp lữ hành gây nên một thách thức lớn đối với bản thân mỗi doanh
nghiệp. Đó là cạnh tranh. Cạnh tranh sẽ giúp ngành du lịch Việt Nam phát triển,
tuy nhiên sẽ có những doanh nghiệp bị đào thải do không chống trọi nổi. Trước
tình hình biến động của thị trường du lịch, một lĩnh vực rất nhạy cảm đối với
môi trường chính trị xã hội, các công ty lữ hành phải đối đầu với hàng loạt các
thách thức và cơ hội. Đó là sự chi tiêu du lịch ngày càng chiếm ưu thế trong tổng
chi tiêu của người tiêu dùng; là số lượng khách nước ngoài ngày càng tăng song
song với lượng khách nội địa và các tour du lịch ngày càng phong phú và sáng
tạo; loại hình du lịch Mice mới xuất hiện và ngày càng phát triển (loại hình du
lịch kết hợp hội nghị hội thảo và tìm kiếm đối tác đầu tư); xu hướng coi trọng
chất lượng dịch vụ, giá cả không là yếu tố chủ chốt. Tuy nhiên những vấn đề còn
tồn tại đối với thị trường du lịch lữ hành ở Việt Nam là: tính chuyên nghiệp chưa
cao trong khi Luật du lịch chưa hoàn thiện còn nhiều lỗ hổng gây ra nhiều lộn
xộn trong hoạt động du lịch và các nhà cung cấp dịch vụ du lịch (khách sạn, vận
tải...) chưa đủ tiêu chuẩn để đáp ứng nhu cầu của du khách nước ngoài.
Trước những vấn đề này các công ty du lịch lữ hành cần phải biết nắm bắt
các cơ hội và né tránh các rủi ro để tồn tại trong môi trường kinh doanh đầy biến
động và cạnh tranh.
1
2. CÔNG TY DU LỊCH LỮ HÀNH SÀI GÒN TUORIST - ĐƠN VỊ

KINH DOANH LỮ HÀNH HÀNG ĐẦU VIỆT NAM
Tiền thân của Tổng công ty Sài Gòn Tuorist là Tổng công ty du lịch thành
phố Hồ Chí Minh được thành lập vào ngay 01/8/1975. Cho đến nay đã được 30
năm, với hệ thống lữ hành, khách sạn khu du lịch, nhà hàng phát triển rộng khắp
cả nước với 17 đơn vị trực thuộc, 4 đơn vị hạch toán độc lập, 5 công ty trách
nhiệm hữu hạn, 33 công ty cổ phần, 9 đơn vị liên doanh nước ngoài, 2 liên
doanh nước ngoài tại nước nước ngoài. Từ 1975 đến nay, Sài Gòn Tuorist đã trải
qua nhiều bước thăng trầm, tuy nhiên sự phát triển không ngừng đã đem lại
doanh thu lớn và được giới chuyên môn đánh giá là một doanh nghiệp hoạt động
hiệu quả. Ngày 01/8/2005 Thủ tưởng chính phủ đã phê duyệt mô hình công ty
mẹ - con cho Sài Gòn tourist để làm tiền đề cho Sài Gòn tuorist trở thành một
tập đoàn du lịch đầu tiên ở Việt Nam.
Trong lĩnh vực lữ hành Sài Gòn Tuorist quản lý 12 công ty, nhóm các công
ty này là, đơn vị kinh doanh độc lập, 11 SBU của công ty mẹ. Trong đó có 2 đơn
vị lữ hành lớn nhất tại Việt Nam là công ty dịch vụ lữ hành Sài Gòn Tuorist và
Fiditouris.
Công ty dịch vụ lữ hành Sài Gòn Tuorist là đơn vị lữ hành được Tổng cục
du lịch Việt Nam bình chọn đứng đầu Top ten lữ hành quốc tế liên tục từ 1999
đến 2002, cùng với giải thưởng do các tổ chức trong nước bình chọn, giải
thưởng The Giude Awarch của tạp chí VN Economic Times bình chọn: "Nhà
điều hành tour tốt nhất năm 2001". Lĩnh vực hoạt động là kinh doanh lữ hành,
thực hiện các hoạt động nghiên cứu thị trường, thiết lập các chương trình du lịch
trọn gói và từng phần, quảng cáo và bán các các chương trình này trực tiếp và
gián tiếp, tổ chức thực hiện các chương trình và hướng dẫn du lịch. Ngoài việc
bán các tour trọn gói, Lữ hành Sài Gòn còn kinh doanh các dịnh vụ du lịch lẻ
khác như: nhà hàng khách sạn; hướng dẫn viên, thông dịch viên; thuê xe,... tổ
chức hội thảo hội nghị. Theo nguồn của tổng cục du lịch Việt Nam, hàng năm
với đội ngũ 20 cán bộ công nhân viên chính thức, 1 đội xe 50 chiếc đã phục vụ
2
150.000 lượt khách quốc tế và 8.000 lượt khách nội địa. Tổng doanh thu năm

2004 là 343 tỷ, năm 2003 là 202 tỷ. Quan hệ với 300 hãng lữ hành tại 36 quốc
gia lãnh thổ: Pháp, Đức, Nhật, Hoa Kỳ, Trung Quốc, Hồng Kông. Lữ hành Sài
Gòn Tuorist là thành viên của nhiều tổ chức hiệp hội thế giới: Pata, Asta, Ustoa,
Jata, VTA (Hiệp hội du lịch Việt Nam) HTA (Hiệp hội du lịch thành phố Hồ Chí
Minh), Mice chip Việt Nam.
3. THỊ TRƯỜNG TRONG NƯỚC
Đối với công ty việc xác định thị trường trong nước là một công việc quan
trọng trong chiến lược mục tiêu của công ty. Họ phải xác định đối tượng họ phục
vụ trước, sau đó thì cung cấp cái gì và như thế nào.
Thị trường mục tiêu của Dịch vụ lữ hành Sài Gòn Tuorist trước hế được
xác định theo tiêu thức địa lý. Ở trong nước do sự phân chia địa bàn hoạt động
từ tổng công ty nên 3 thành phố lớn Thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng và
Quảng Ninh là lĩnh vực hoạt động của dịch vụ Lữ hành Sài Gòn Tourist. Đặc
điểm của các thành phố này là nhiều nhà cung cấp dịch vụ, nhiều điểm du lịch
hấp dẫn, nơi có cơ sở hạ tầng tốt, giao thông và phương tiện viễn thông phát
triển hơn. Thu nhập của người dân cao hơn, chất lượng cuộc sống cao nên nhu
cầu đi du lịch lớn. Tại các thành phố lớn cũng là nơi diễn ra những sự kiện kinh
tế, chính trị xã hội, là nơi thu hút các nhà đầu tư, du khách nước ngoài. Đặc biệt
là thành phố Hồ Chí Minh là một trong những trung tâm kinh tế, văn hoá xã hội
phát triển nhất của cả nước. Tại các thành phố này, các cá nhân riêng lẻ, nhất là
những người đã đi làm có thu nhập cao do áp lực về công việc họ cần nghỉ ngơi
giải trí, đi du lịch vào những ngày nghỉ và khả năng chi trả cho những nhu cầu
đó; những đối tượng ít tuổi hơn như học sinh, sinh viên thì tập trung tại các
trường học, đi du lịch theo đoàn để khám phá, tìm hiểu và học hỏi. Những người
nước ngoài đến với mục đích du lịch hay làm đối tác đầu tư... cần khách sạn,
dịch vụ chuyên chở và hướng dẫn viên. Tất cả là một thị trường tiềm năng lớn
cho công ty. Tại thị trường quốc tế, công ty lựa chọn các thị trường trọng yếu là:
Anh, Pháp, Mỹ, Đức, Trung Quốc. Đây là những quốc gia có nền kinh tế phát
3
triển, thu nhập của người dân cao. Nhu cầu thăm quan, du lịch rất lớn đặc biệt là

nhu cầu du lịch thế giới. Khi đời sống cao, những thắng cảnh và các khu vui
chơi trong nước với họ sẽ trở nên quen thuộc và nhàm chán nên mong muốn
thấy những điều mới lạ, là điều hiển nhiên. Mặt khác môi trường hợp tác kinh
doanh của Việt Nam với các nước này ngày càng nhiều hơn. Việt Nam đang là
mục tiêu đầu tư của nhiều doanh nghiệp nước ngoài. Vì vậy nhu cầu về thông tin
thị trường đầu tư để âm hiểu tường tận rất cần thiết. Đó là nguyên nhân mà du
lịch MICE phát triển tại Việt Nam.Mục tiêu của dịch vụ lữ hành Sài Gòn Tuorist
khi đặt chi nhánh và quan hệ với các quốc gia này là thu hút các khách hàng
tiềm năng về Việt Nam và đem lại lợi nhuận cho công ty.
4. CẠNH TRANH
Dịch vụ cạnh tranh là ngành kinh doanh có thể mang lại lợi nhuận lớn.
Trong xu hướng phát triển mạnh dịch vụ như hiện nay, vân đề cạnh tranh trong
nội bộ ngành dịch vụ trở nên gay gắt và quyết liệt hơn. Saigontourist cũng
không nằm ngoài quy luật đó.
Dịch vụ du lịch cũng là một ngành mới và nó đang phát triển mạnh nhờ
nhu cầu của thị trường. Tuy nhiên, các công ty du lịch cũng là những công ty
mới có sức trẻ, khách hàng có quyền lựa chọn nhiều hơn là phải chấp nhận nên
việc cạnh tranh là vấn đề không nhỏ. Trên thị trường Việt Nam, ngành du lịch lữ
hành đang phát triển và có nhiều triển vọng phát triển mạnh. Mặt khác, tịnh
trường Việt Nam còn chưa được khai thác hết. Tiềm năng này đang được các
công ty du lịch nước ngoài nghiên cứu. Đứng trước những thử thách này,
Saigontourist có sức mạnh và đang tạo ra sức cạnh tranh cho mình.
Saigontourist đang là 1 trong 10 (thuộc top ten) công ty duc lịch lữ hành
hàng đầu Việt Nam (theo đánh giá của hiệp hội du lịch Việt Nam). Giải thưởng:
"nhưa điều hành tour xuất sắc nhất 2001" của Vnecomonic bình chọn. Điều này
tạo ra lợi thế cạnh tranh khá lớn cho công ty lợi thế này nằm ở việc hình ảnh của
công ty được công nhận, khẳng định từ đó tạo ra uy tín cho công ty trong tâm trí
khách hàng khi họ có nhu cầu du lịch. Cũng với định giá này có thể cho rằng
4
Saigontourist là công ty dẫn đầu trong ngành. Việc dẫn đầu này giúp công ty có

lợi thế trong việc quảng bá, thu hút khách du lịch đi tour trong và ngoài nước.
Đồng thời nó mang lại doanh thu và lợi nhuận lớn để Saigontourist có thê tiến
hành cải thiện hay đổi mới chất lượng dịch vụ của mình.
Lợi thế quan trọng nhất của công ty là một công ty con của tổng công ty du
lịch Sài Gòn Tourist đã ra đời sớm nhất. Với bề dày kinh nghiệm 30 năm, cơ sở
hạ tầng và mạng lưới phân phối, quan hệ rộng, trong tâm trí của khách hàng
công ty đã chiếm vị trí quan trọng về chất lượng dịch vụ. Đó chính là một lợi thế
lớn, các đối thủ khác khó có thể có được.
Thị trường là luôn biến động, người dẫn đầu có thể bị đẩy xuống phía sau.
Vấn đề nằm ở chỗ luôn có những công ty đang hoạt động và những công ty tiềm
năng sẽ cạnh tranh khách hàng, cạnh tranh thị phần với Saigontourist. Những
công ty này cũng có tiềm lực nhất định, có khả năng theo đuổi cuộc cạnh tranh
và đặc điểm của họ là sẵn sàng bỏ ra chi phí lớn cho cuộc đua. Điều này thách
thức Saigontourist phương pháp nghiên cứu thị trường, nghiên cứu đối tượng
cạnh tranh nhiều hơn và như vậy sẽ buộc công ty phải có nhiều nguồn nhân lực
hơn và sẽ kéo theo chi phí tăng lên làm ảnh hưởng tới lợi nhuận và thị phần của
công ty.Trên thị trường Việt Nam hiện nay rất nhiều các công ty hoạt đông lữ
hành. Theo thống kê của tổng cục du lịch Việt Nam có hơn 400 công ty kể cả lữ
hành quốc tế và lữ hành trong nước. Trong đó những doanh nghiệp được đánh
giá khá tốt thị trường Việt Nam hiện nay ngoài dịch vụ lữ hành Sài Gòn Tourist
còn có: Bến Thành, Viettravel, Hà Nội Tuorism. Họ cũng đa dạng hoá các tour
và du lịch là dịch vụ vô hình. Họ có thể bắt trước rập khuôn những chương trình
du lịch của các đối thủ. Nên đối phó với các đối thủ này đòi hỏi sự sáng tạo hơn
nữa và đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp.
Mặt khác, dịch vụ là lĩnh vực kinh doanh không có sản phẩm hữu hình,
chất lượng của nó chỉ có thể được cảm nhận sau khi khách hàng đã sử dụng dịch
vụ và hài lòng với dịch vụ mà công ty cung cấp. Có thể thấy rằng du lịch ngày
càng là nhu cầu thiết thực của dân cư. Chính nhu cầu ngày càng cao và có khả
5
năng thanh toán này của khách hàng là điều kiện để các công ty du lịch ra đời và

phát triển. Đồng thời ta có thể thấy rằng đây là sản phẩm mà sự thoả mãn nằm
nhiều ở thị phần giá trị tinh thần; do đó việc đòi hỏi sự thoả mãn là vô cùng
phong phú. Mỗi khách hành đều có tính cách, phong cách, vị trí xã hội cũng như
nghề nghiệp và thu nhập riêng nên tâm lí khách hàng khi sử dụng dịch vụ du lịch
rất khác nhau.
Hoạt động marketing hiện nay của Saigontourist có thể cho chúng ta thấy
một lợi thế trong cạnh tranh của công ty. Đó là việc công ty đã hợp tác với nhiều
tập đoàn du lịch lớn trong đó có: TUI (TUI Aktiengesellschaft) lớn nhất Đức và
Châu Âu. Việc hợp tác này tạo điều kiện để Saigontourist thu hút khách hàng
nước ngoài, đồng thời giúp công ty học hỏi được phong cách làm việc của đối
tác; được sự hỗ trợ về các phương tiện, thu hút được nguồn vốn đầu tư vào các
khu du lịch chưa được khai thác hay chưa được khai thác chưa có hiệu quả. Mặt
khác, việc hợp tác này giúp cho hình ảnh Việt Nam và thương hiệu Saigontourist
được quảng bá trên thị trường Đức và Châu Âu từ đó thu hút được khách hàng
đến với Việt Nam và tạo dựng trong tâm trí khách hàng về Saigontourist.
Nhìn chung, có thể thấy thị trường du lịch là rất hấp dẫn và cơ hội là dành
cho tất cả các công ty. Saigontourist đang có một số lợi thế hơn các đối tác cạnh
tranh của mình nhưng những thách thức từ phía các đối thủ cũng như những trở
ngại từ phía thị trường là không nhỏ. Vì thế, để giành được lợi thế hoàn toàn thì
Saigontourist cần một chiến lược marketing thực sự hoàn chỉnh.
5. IT- CHƯƠNG TRÌNH DU LỊCH TRỌN GÓI - SẢN PHẨM NÒNG
CỐT CỦA LỮ HÀNH SAIGONTOURIST
Hệ thống sản phẩm của Lữ hành Saigontourist.
Sự đa dạng trong hoạt động lữ hành du lịch là nguyên nhân chủ yếu dẫn tới
sự phong phú, đa dạng của các sản phẩm lữ hành. Mang đặc trưng của một công
ty lữ hành tổng hợp, sản phẩm cảu Saigontourist được chia thành ba nhóm:
+ Các dịch vụ trung gian: cho thuê xe và máy bay, tàu thuê bao, hướng
dẫn .
6
+ Các chương trình du lịch trọn gói, đây là hoạt động đặc trưng và nòng cốt

nhất của công ty.
+ Các hoạt động kinh doanh du lịch lữ hành tổng hợp: nhà hàng và khách
sạn, vui chơi giải trí; tổ chức hội thảo hội nghị.
+ Các hoạt động khác: xuất nhập khẩu, xây dựng, đầu tư và hợp tác.
Sản phẩm du lịch vốn là sản phẩm vô hình và mang tính phân hoá. Các
điểm du lịch, dịch vụ vận chuyển, nhà hàng, khách sạn,... phần lớn đều rải rác và
không thể đem đến tận nơi ở của khách hàng. Muốn có được nó du khách phải
rời khỏi nơi ở của họ đến với tài nguyên, điểm du lịch. Bên cạnh đó khách hàng
có nhu cầu về mọi thứ từ thăm quan tới ăn, ngủ, đi lại, visa, hộ chiếu cũng như
thưởng thức các giá trị văn hoá, tinh thần... Khách sạn chủ yếu đủ nhu cầu ăn ở;
các công ty vận chuyển đáp ứng việc chuyên trở, các điểm du lịch, bảo tàng thì
mở cửa đón chờ khách. Du khách có thể sắp xếp bố trí các hoạt động theo ý
muốn, tuy nhiên mất thời gian và tiền bạc nhiều hơn. Điều đó là một trong
những tất yếu đễ lữ hành ra đời. Các chương trình du lịch trọn gói (IT) của các
công ty lữ hành giải quyết vấn đề này.
Với lữ hành Saigontourist, việc tổ chức khai thác và thực hiện các chương
trình du lịch (IT) là hoạt động chính. IT gồm có du lịch trong nước và du lịch
nước ngoài. Hoạt động du lịch trong nước do phòng Inbound phụ trách. Hoạt
động du lịch ngoài nước do phòng Outbound phụ trách. Các chương trình du
lịch của Lữ hành Saigontourist rất đa dạng. Tuỳ theo từng góc nhìn ta có thể chia
các chương trình du lịch của Saigontourist ra thành nhiều loại.
Nếu căn cứ vào nguồn gốc phát sinh thì Lữ hành Saigontourist có chương
trình du lịch chủ động, đó là việc công ty nghiên cứu thị trường , xây dựng du
lịch, ấn định ngày thực hiện, sau đó mới tổ chức báo và thực hiện chương trình.
Là một công ty lữ hành lớn ở Việt Nam, các chương trình du lịch của Lữ hành
Saigontourist đều được lên kế hoạch trước vì tính chất mùa vụ nên mỗi một
tháng, hay một mùa đều có các IT riêng. VD: tháng 11 trong nước lễ hội hoa Đà
Lạt thành phố tình yêu, Phan Thiết - Bầu sen -Mũi né,Khu du lịch rừng
7
Madagui, Rừng ngập mặn Cần Giờ... Các chương trình du lịch bị động: khách

hàng tự tìm đến với công ty lữ hành, đề ra các yêu cầu và nguyện vọng của họ.
Trên cơ sở đó công ty lữ hành xây dựng và thiết kế tour như mong muốn. Trên
thị trường Việt Nam hiện nay hình thức này chưa phát triển và mới manh nha tại
lữ hành Saigontourist vì sự đòi hỏi của bề dày kinh nghiệm cũng như đội ngũ
nhân viên chuyên nghiệp. Thương hiệu nhánh Primium Travel đại diện cho kiểu
IT này. Primium Travel được Saigontourist phát triển thiết kế trong 2 năm gần
đây. Đây là một trong những chiến lược nhằm khác biệt hoá sản phẩm của
Saigontourist và khai thác thị trường thu nhập cao. Du lịch Mice cũng là dạng
của đích du lịch bị động, mà Saigontourist đang phát triển. Mice là loại hình du
lịch kết hợp thăm quan, tổ chức hội nghị, hội thảo, tìm kiếm đối tác đầu tư.Hầu
hết các IT của Lữ hành Saigontourist thuộc loại 3 là loại IT kết hợp. Các IT:
Sông Tiền, sông Hậu, thắng cảnh Hà Tiên - đất thiêng phương bắc, Đồng Tháp
Mười, theo dấu chân A.Yersin... được thiết kế lên chương trình nhưng không ấn
định ngày, các IT này được quảng cáo, truyền thông, du khách sẽ tìm đến với
công ty.
Nếu căn cứ vào nội dung và trọng tâm của chuyến du lịch thì các IT của Lữ
hành Saigontourist gồm có:
+ Du lịch nghỉ ngơi, giải trí dưỡng bệnh: Dấu ấn SaPa - Hương sắc Bắc Hà,
vòng cung Cát Bà - Hạ Long; lễ hội hoa Đà Lạt,
+ Du lịch theo chuyên đề: Du lịch kết hợp hội thảo sự kiện (meeting and
Incentive Travel): ngày gia đình sony Việt Nam (đã được tổ chức); du lịch tuần
trăng mật: Đà Lạt - tuần trăng mật.
+ Du lịch tôn giáo tín ngưỡng: Hà Nội - Yên Tử;Hà Nội - Yên Tử - Hạ
Long - Chùa Hương
+ Du lịch dã ngoại, khám phá: Rừng Madagui, khám phá Angkor huyền
bí;..
+ Chương trình du lịch đặc biệt: Du lịch từ thiện cho trẻ em khuyết tật
trường huynh đệ Như Nghĩa.
8